?Wawɛnelë, kelë ëë kë lɛ́ ngikinë kë hʋ́n-oo eshipata n’ye mɩɩ kë rɔ́në wú?
Àlɛ́ yiki arɔ, bʋʋn ghe pie ëë sɛnë ghë ghe sɔ ghe yi ghe hʋn-oo aʋn fuɔ, fɛ n’ye ngiki fannga nhɛn eba edi akɔndanë mɩnɛn. ?Élé ebá mʋn jɔ ntɔnë é? Emʋ́n ëë noo Biblënë ehɛ jɔ ntɔnë. Biblë lɛ́ nakwanë ehɛ nahɔnrɛ, píe Ofo tetenë ee gbo. Ofo eyi ëë lɛ́ Ʒoova. Ʒoova lɛ́ ngiki, në mʋn bunë eshu àlɛ́ ngiki arɔ.—Psaume 83:18; 2 Timothée 3:16.
Ngaɲɔn ëë kë bɔ́ lɛ́ Adamë, në káka yí ngaɲɔnnë ghë aji.
Biblë ehɛ kɔ Ofo lɛ́ Adamë, yikpe pidɛnë. Në “bɔ́ ngaɲɔn lɛ́ yikpenë” (Genèse 2:7). Ofo bɔ́ Adamë bá paradinë ghë, Edɛnë yobɔnë ghë. Saci Adamë wú Ʒoova mbranë ghɩ, sa në gha rɔ́, sa në hʋ́n-oo eshipata n’ye mɩɩ shú amɛn. Ese, Adamë, omu aɛn fu, gha wú Ofo mbranë ghɩ. N’yonë, Ofo hɛ́ në kɔ: ‘Fá ekaka eyi eshipatanë ghë aji, noo ëë ghë ëë fë píe. Noo ngaɲɔn ëë lɛ́ fë, fá ekaka eyi ngaɲɔnnë ghë aji.’—Genèse 3:19.
?Jɔ ntɔnë eshi ëë lɛ́ nkpɔca é? ?Adamë boepi nʋ́n aʋn-ngʋʋn álɛ Ʒoova bë egbɔ ebɔ ngaɲɔn elɛ ëë wú? Në gha nʋ́n aʋn-ngʋʋn wo. Në gha boepi gha lɛ́ wawɛ oforu gbo. Bu ntɔnë ghëwu, jɔnë Ʒoova hɛ́ kɔ Adamë bá ‘ekaka eyi ngaɲɔnnë ghë ajinë,’ ëë eshi ëë lɛ́ n’ye Adamë bá erɔ. Në gha yí akɔ̀-oo, në gha yí oforu wo. Adamë rɔ́, në gha kpa gha hʋ́n-oo n’ye. Àlɛ́ yiki arɔ, në ghe kpa ghe hʋn-oo n’ye.
?Ese, mabu efɩ aghɩ fuɔnë kë erɔnë é? ?Kelë esë, kë ghe kpa ghe hʋn-oo n’ye wué? Kpe jɔnë Biblënë ehɛ:
“Kelë powu [ngiki lɛ nɛpiɛ lɛ], kë eyi aʋnku nkpɔkpɔnë ghë. Kelë powu, kë píe ngaɲɔn ghë, kelë powu, kë ekaka eyi ngaɲɔn ghë aji.”—Ecclésiaste 3:20.
“Aghɩnë kë rɔ́në, kë gha kpa gha mʋn bʋʋn n’ye.”—Ecclésiaste 9:5.
“Kelë kolo lɛ, kelë tiɛtu lɛ, kelë kɔru lɛ yɛyɛshi dádá.”—Ecclésiaste 9:6.
“Juman lɛ, bunë yiki ebaba álɛ bë elɛnë lɛ, bu-mʋn lɛ, aɛnshiji lɛ gha nʋn mìnë lɛ́ aʋnkunë fë në eyinë ghë.”—Ecclésiaste 9:10.
“[Yiki] ekaka eyi ngaɲɔn ghë aji; mici ntɔnë cɛɛ, ëë akɔndanë powu ehʋnhʋnshi.”—Psaume 146:4.
Aghɩnë kë ehʋn-oonë, kelë esëkpɔ ëë kebë eɔsɛ elɛ bu ntɛnɩelë.
?Ekpɛkpɛ elɔ fë n’ye fë ébɔ Biblë abɩ ntɔnelë ewu nahɔnrɛ wú? Àlɛ́ akpɛkpɛ alɔ fënë, di bu ntɛnɩ akɔnda: Shikwa fannga nhɛn ghë, yikpe edi juman eviɛ shigha, álɛ bë ekpɩ ëë shikwaghɩ. Àlɛ́ yikpenë arɔ, ëë shikwaghɩ epɛ tete. Mici jɔghɔ, ya alɛ jɛelë lɛ ghe wu shighanë kebë ebɔ eve bu edi esë. Agheci esë, yikpenë kaɛnghɩ emianmian ya alɛ jɛelë lɛ. Pëlɛ, vivi fë esë: ‘?Saci yikpe ntɔnë ehʋn-oo kɔ́ akɔ̀-oo gbo o, kɔ́ oforu gbo o, mabughëwu në ghe kpɩ ëë shikwanë ghe yi n’ye wué? ?Mabughëwu në ghe bidi ëë shikwanë shi, ngiki apʋpʋ ghëwu wué?’ Në gha ɔɔsɛ, noo jɔnë Biblë ehɛnë lɛ́ nahɔnrɛ. Yikpe ntɔnë ghe hʋn-oo, në gha ɔɔsɛ në ekpa élɛ bʋʋn n’ye.—Psaume 115:17.
Aghɩnë kë rɔ́në, kë gha ɔɔsɛ kebë eboka ngikinë àghʋ eyo kelënë, kë gha ɔɔsɛ kebë ebidi aghɩnë ngiki elɛ kelë abɛlɛnë shi.
?N’yonë, ebë eka ece n’ye aghɩnë kë rɔ́në, kë ghe kpa ghe eɔsɛ ghe ehʋn-oo n’ye wué? Oowo. Ngbeɲi gbo, ebá ehɛ rɔpulɛnë jɔ. Ese, ëë eshi ëë lɛ́ n’ye aghɩnë kë rɔ́në, kë gha mʋn bunë fë elɛnë. Kë gha ɔɔsɛ kebë ewu fë, kebë ece fë mbë, kebë elɛ̀ fë mbë. Gha éwu kelë gha rie. Kë gha ɔɔsɛ kebë eboka fë, kë gha ɔɔsɛ kebë elɛ fë lakwa joʋn.—Ecclésiaste 9:4; Isaïe 26:14.