Watchtower ƐNTƐRNƐTË GHË NAKWAFA
Watchtower
ƐNTƐRNƐTË GHË NAKWAFA
Abɛ
Ʋ
  • ë
  • ɛ
  • ɩ
  • ɱ
  • ɲ
  • ɔ
  • ʋ
  • ӡ
  • BIBLË
  • NAKWANË EGHƐ́GHƐ
  • JƐMƐNNELË
  • lvs órò 2 agba 16-30
  • Elë éɔ akɔnda yɔghɔ Ofo ngbeɲi

Bunë fë nɩ́ bɔ́në gha ɔɔ ee video.

Elë esɛrɛ, videonë gha ɔɔsɛ gha bɔ́ gha yɛsɛ.

  • Elë éɔ akɔnda yɔghɔ Ofo ngbeɲi
  • Éso Ofo kolonë ghë eyi
  • Mbë órò jɛnelë
  • ?MABU LƐ́ ELË AKƆNDANË É? ?ÉLÉ EBA ENƆN EYƐSƐ É?
  • ?ÉLÉ EBË EBA EƆSƐ EMIMI ELË AKƆNDANË AƐN É?
  • BUNË GHËWU EBË EWU NGIKI FUƆ EE AKƆNDANË GHƖ
  • EBË EƆSƐ EƆ AKƆNDA YƆGHƆ
Éso Ofo kolonë ghë eyi
lvs órò 2 agba 16-30
Yiki nkpɔ enɔn-eshi aʋn gbadaanë bʋʋn ghe tɔ ëë ghë wunë ghë.

ÓRÒ 2

Elë Éɔ Akɔnda Yɔghɔ Ofo Ngbeɲi

“Éɲi akɔndadi yɔghɔ shi eyi.” —1 PIERRE 3:16.

1, 2. ?Mabughëwu bayɛ n’ye fë éɔ bunë bë emimi fë aɛn àlɛ́ fë anʋn n’ye fë gha mʋn wué? ?Mabu Ʒoova lɔ́ elë, álɛ bë emimi elë aɛn é?

DI AKƆNDA wu n’ye fë enɔn-eshi ngaɲɔn-eshinë bʋʋn ghe tɔ ëë ghë wunë ghë. Nvɛvɛ epu ngaɲɔnnë eyi oku nfre nfre ghë. Ghe kpɛkpɛ n’ye fë énini shigbë. ?Élé fë éba emʋn shigbënë fë ébɔ eyinë é? Bayɛ n’ye fë éɔ kɔ́ bu nkpɔ o, kɔ́ yiki onë bë emimi fë aɛn. Bu ntɔnë bë eɔsɛ elɛ busɔlë lɛ, ngbunë lɛ, nfɩnɛnnelë lɛ, kartë lɛ; bë ekpa eɔsɛ elɛ ghɩnë mʋn aʋn ntɔnë yɛsɛ tete. Bayɛ n’ye fë éɔ bunë bë emimi fë aɛn, noo àlɛ́ fë amʋn n’ye fë éyinë, bu ntɔnë bë eɔsɛ eca fë oohʋn.

2 Mianmian fannga nhɛn efɩ elë powu oohʋn ghë. Mici jɔghɔ, elɛ fɛ n’ye ejáshi mɩnɛn. Ese Ʒoova lɔ́ elë powu akɔnda, álɛ bë eboka elë (Jacques 1:17). Elë éboepi ewu bunë lɛ́ akɔnda ntɔnë, alɛ n’ye në eba enɔn eyɛsɛ lɛ. Ebë ekpa ehɔhɔ n’ye ebë eba emimi elë akɔndanë aɛn, alɛ bunë ghëwu ebë ewu ngiki fuɔ ee akɔndanë ghɩ lɛ, n’ye akɔnda yɔghɔ bë eba eɔsɛ elɔ elë oohʋnnë bë eyɛsɛ lɛ.

?MABU LƐ́ ELË AKƆNDANË É? ?ÉLÉ EBA ENƆN EYƐSƐ É?

3. ?Mabu lɛ́ elë akɔndanë é?

3 Elë akɔndanë lɛ́ bu yɔghɔ tetenë Ʒoova hɔ́ elë. Në elɔ elë emʋn bunë yɛsɛ lɛ, bunë gha yɛsɛ lɛ. Biblënë ghë, Grɛkë mbënë kë bɔ́ ghɛ́ghɛ “akɔndanë” ëë eshi ëë lɛ́ “mʋn fë esë.” Àlɛ́ elë akɔndanë enɔn eyɛsɛnë, bu ntɔnë eboka elë, álɛ ebë ewɛsɛ elë esë emʋn ghɩnë elɛ́ teteghënë. Eboka elë, álɛ ebë ewɛsɛ bunë elë edi akɔndanë lɛ, n’ye bu eba eci elë aba teteghënë lɛ. Bë eɔsɛ elɔ ebë erɩ eda bu yɔghɔ sɛ, ese ebë ekà bu pʋpʋ miji. Bë eɔsɛ elɔ sɛ bë eyɛyɛ elë àlɛ́ elë alɛ bu yɔghɔ, bë ekpa eɔsɛ elɔ aɛnba bë eɲi elë àlɛ́ elë alɛ bu pʋpʋ.—Kpɩ Jɔ eshi 5.

4, 5. (1) ?Noo Adamë lɛ Ɛvë lɛ kë gha cé kelë akɔndanë mbë wunë, mabu shú é? (2) Bɔ bunë fɩ́ ngiki Biblënë ghënë jɔ ya n’ye akɔndanë eba enɔn eyɛsɛ.

4 Elë powu, àlɛ́ elë akolo, ebë ece jɔnë elë akɔndanë ehɛ elënë, àlɛ́ elë gha kolo, elë ghe ece. Adamë lɛ Ɛvë lɛ kë gha cé jɔnë kelë akɔndanë hɛ́ kelënë; bu ntɔnë lɔ́ kë lɛ́ lakwa. Bɛtɛɛ, aɛnba ɲí kelë, ese kë lɛ́ lakwanë dádá. Kë gha wú Ofo ghɩ (Genèse 3:7, 8). Agbate, lakwa gha nʋ́n kelë akɔndanë ghë, kë mʋ́n yɛsɛ n’ye àlɛ́ kë gha wú Ofo ghɩ wunë, bu ntɔnë gha yɛsɛ kʋra ese, kë gha cé jɔnë kelë akɔndanë hɛ́ kelënë.

5 Ese ngikinë lakwa nʋn kelë sɛnë, kelë afannga nhɛn kë dísʋ cé kelë akɔndanë mbë. Ʒɔbë lɛ́ ghɩ yɔghɔnë ebë eyɔyɔ. Noo në léle mɛnsɩ lɛ́ bu ayɔghɔ ghëwu, në ɔɔsɛ hɛ́ kɔ: “Më oghorumɔnnë ghe ewu më evi wu tata” (Job 27:6). Ʒɔbë në ehɛ ëë “oghorumɔnnë” jɔnë, në aɛn eshu në akɔndanë ghë. Akɔnda ntɔnë ëë lɛ́ bunë lɔ́ në mʋ́n bunë yɛsɛ lɛ, bunë gha yɛsɛ wunë lɛ. Cibɩ nkpɔ ghë, Davidë gha cé ëë akɔndanë mbë, bu ntɔnë lɔ́ në gha wú blengbi Sailë ghɩ. Bɛtɛɛ, jɔ rɛ́rɛ ëë, jɔ hʋ́n ëë sɛ dɔ́ mɩɩ, lɛ́ fɛ n’ye ëë oghorumɔnnë “wú ëë evi” mɩnɛn (1 Samuel 24:5). Davidë akɔndanë ëë ehɛ ëë kɔ bunë në lɛ́në gha yɛsɛ. Àlɛ́ në ace në akɔndanë mbënë, bu ntɔnë bë elɔ në ghe kpa ghe elɛ bu pʋpʋ ntɔnë n’ye.

6. ?Mabughëwu ebë eɔsɛ ehɛ kɔ elë akɔndanë lɛ́ bu yɔghɔ tetenë Ofo hɔ́ elë é?

6 Aghɩnë kë gha mʋn Ʒoova wunë esë bɔ́bɔ́ kë ewu n’ye bu nkpɔ sheghë, ese lafuɔ gha sheghë. Biblënë ehɛ kɔ: “Kelë akɔndanë edi adashɛ, elɔ kelë omunë kë emʋn kɔ́ kë dɔevi o, kɔ́ kë dɔefɛ o” (Romains 2:14, 15). Fɛ bu ntɛnɩ mɩnɛn, ngiki fannga nhɛn mʋn n’ye akɔlogho lɛ, mpʋyʋghʋ lɛ gha yɛsɛ. Bu ntɔnë ghë, àlɛ́ bɔ́bɔ́ kë gha mʋn wo, ese kë eya n’ye kë ece kelë akɔndanë mbë. Akɔnda ntɔnë ëë lɛ́ bunë Ʒoova bɔ́ lé elë órò, óó eya elë bunë yɛsɛ lɛ, bunë gha yɛsɛ wunë lɛ. Kë ekpa ewu Ofo mbratishinelë ghɩ. Mbratishi ntɔnelë ëë lɛ́ nahɔnrɛ tishinë Ʒoova lɔ́ elë, óó eboka elë, álɛ ebë enɩ bu ayɔghɔnë ebë elɛ elë oohʋn ghënë ebɔ.

7. ?Mabughëwu elë akɔndanë bë eɔsɛ elɔ ebë enɛ epiɛ mici jɔghɔ é?

7 Ese elë akɔndanë bë eɔsɛ elɔ ebë enɛ epiɛ mici jɔghɔ. ?Mabughëwu é? Noo lakwanë nʋn elë sɛnë bë eɔsɛ elɔ elë akɔndanë bë ece elë shigbë pʋpʋ ghë. Akɔnda yɔghɔnë gha lɛ́ bunë elë epie opu ése (Genèse 39:1, 2, 7-12). Bayɛ n’ye ebë emimi elë akɔndanë aɛn, álɛ bë eyɛsɛ. Ʒoova lɔ́ elë ëë wawɛ celenë lɛ, Biblë mbratishinelë lɛ, álɛ kebë eboka elë (Romains 9:1). Elë éwu n’ye ebë eba eɔsɛ emimi elë akɔndanë aɛn.

?ÉLÉ EBË EBA EƆSƐ EMIMI ELË AKƆNDANË AƐN É?

8. (1) ?N’ye bu eba eci elë abanë, élé eba eci elë akɔndanë aba é? (2) ?Mabu jɔ ebë eboepi evivi elë esë álɛ ebë egbɔ elɛ bu nkpɔ é?

8 Ngiki jɔghɔ edi akɔnda kɔ kebë ece kelë akɔndanë mbënë, ëë eshi ëë lɛ́ n’ye kebë elɛ bu fɛ n’ye jɔ eba eci kelë abanë mɩnɛn. Kë edi akɔnda kɔ kebë eɔsɛ elɛ bunë bë eba kelë eyɛnë powu. Ese noo lakwa nʋn elë sɛnë ghëwu, gha lɛ́ bunë eyɛyɛ elë sɛnë powu ëë yɛsɛ; bu ntɔnelë bë eɔsɛ elɔ ebë enɛ epiɛ. Bunë eci elë abanë bë eɔsɛ eɔ mɛnsɩ edɔ mɩɩ bë eci n’ye elë eba edi akɔndanë aba. Biblënë ehɛ kɔ: “Oghorumɔn efafa yiki eshe bu powu, në rú levi dɔ́ tete. ?Ca bë eɔsɛ emʋn ëë é?” (Jérémie 17:9). N’yonë, ebë eɔsɛ edi akɔnda n’ye bu nkpɔ yɛsɛ, amëlɔ gha yɛsɛ. Fɛ bu ntɛnɩ mɩnɛn, álɛ Pɔlë bë egbɔ ekaci kretiɛnnë, në míanmian Ofo ngikinelë, ese në dí akɔnda kɔ bunë në elɛnë sheghë. Në bɔ́ wú n’ye bunë në elɛnë yɛsɛ, akɔnda yɛ në sɛ. Ese bɛtɛɛ, në hɛ́ kɔ: “Ghɩnë ewɛsɛ mënë, ëë lɛ́ Ʒoova” (1 Corinthiens 4:4; Actes 23:1; 2 Timothée 1:3). Mícínë Pɔlë mʋ́n n’ye bunë në elɛnë ghe yɛyɛ Ʒoova sɛ wunë, në ka wú kɔ bayɛ n’ye në éru epetè. Álɛ ebë egbɔ elɛ bu nkpɔnë, bayɛ n’ye ebë eboepi evivi elë esë teteghë kɔ: ‘?Mabu Ʒoova evivi n’ye më élɛ é?’

9. ?Àlɛ́ kë ahɛ kɔ elë egbʋ Ofonë, ëë eshi ëë lɛ́ nkpɔca é?

9 Àlɛ́ fë akolo yikinë, fë ghe vivi n’ye fë élɛ bunë bë ejiji ghɩ ntɔnë opu. Noo ekólo Ʒoovanë, elë gha vívi n’ye ebë elɛ bunë bë ejiji ëë opu. Bayɛ n’ye rienë elë erie n’ye ebë elɔ opu bë ejiji Ʒoovanë bë edɔomu. Elë ewu bu ntɔnë bunë Neemi lɛ́në ghë. Në bá ngiki shi, ese në gha vívi n’ye në ébɔ shiba ntɔnë edi blengbi. ?Mabughëwu é? Në gbágbashi hɛ́ kɔ ‘noo në egbʋ Ofo’ ghëwu (Néhémie 5:15). Neemi gha vívi n’ye bë elɛ bunë bë ejiji Ʒoova opu. Fɛ Neemi mɩnɛn, elë esë elë gha vívi n’ye ebë elɛ bu kwanë bë ejiji Ʒoova opu. Ebë eɔsɛ ehɔhɔ n’ye ebë eba emʋn bunë eyɛyɛ Ʒoova sɛ àlɛ́ enë eka Biblënë.—Kpɩ Jɔ eshi 6.

10, 11. ?Biblë mbratishi nkpɔca bë eɔsɛ eboka elë, álɛ ebë enɩ bu ayɔghɔnë ebë elɛnë ebɔ é?

10 Fɛ bu ntɛnɩ mɩnɛn, kretiɛn omunë ëë bë ehɛ kɔ́ bë enɔn mërɔ o, kɔ́ në ghe enɔn wo. ?Mbratishi nkpɔca bë eboka ëë, álɛ bë enɩ bu yɔghɔnë bë elɛnë ebɔ é? Kpe leje: Biblënë gha hɛ́ kɔ elë gha énɔn mërɔ. Në ehɛ elë kɔ divɛn lɛ́ bu yɔghɔnë Ofo hɔ́ elë (Psaume 104:14, 15). Ese Ʒezi hɛ́ ëë ejiti-aghɩnë kɔ kë ‘gha énɔn mërɔ gha édɔ’ (Luc 21:34). Pɔlë esë hɛ́ kretiɛnnelë kɔ kë ‘gha édi fɛtë olopunelë, kë gha énɔn mërɔ mɩɩ bë eghʋ kelë’ (Romains 13:13). Në hɛ́ kɔ aghɩnë kë enɔn mërɔ edɔnë, kë “ghe edi Ofo Shibanë aja.”—1 Corinthiens 6:9, 10.

11 Kretiɛn nkpɔ bë evivi ëë esë kɔ: ‘?Mërɔ lɛ́ bunë ɔɔ alɔ dɔ́ më ngbeɲi wú? ?Àlɛ́ më gha nɔ́n ëë, më ghe ɔɔsɛ ghe so wué? ?Më énɔn mërɔ, álɛ më égbɔ eɔsɛ elɛ bu wú? ?Më mʋn n’ye më éɔsɛ enɔn mërɔ éshu wú? ?Eki evie më énɔn ëë é?a ?Më lɛ më cɛwuelë bë eɔsɛ esɩsɩ egbegbe, ese elë ghe enɔn mërɔ wué?’ Ebë eɔsɛ esɛrɛ Ʒoova n’ye bë eboka elë, álɛ ebë enɩ bu ayɔghɔnë ebë elɛnë ebɔ (ka Psaume 139:23, 24). Enë eba nhɛn elɛnë, elë emimi elë akɔndanë aɛn, álɛ bë eɲi Biblë mbratishinelë shi. Ese kpa ɔɔ bu fuɔnë ebë eɲishi lapɔ.

BUNË GHËWU EBË EWU NGIKI FUƆ EE AKƆNDANË GHƖ

12, 13. ?Mabughëwu elë lɛ yiki fuɔ lɛ akɔndanë bë eɔsɛ enʋn agha é? ?Mabu ebë elɛ, àlɛ́ elë gha ɔɔ akɔnda nkpɔkpɔnë wué?

12 Ngiki powu akɔndanë gha lɛ́ nkpɔkpɔnë. Fë akɔndanë bë eɔsɛ elɔ bë eba fë aɛn eyɛ n’ye fë élɛ bu nkpɔ, ese ghe eba ghɩ fuɔ aɛn ghe eyɛ. Fɛ bu ntɛnɩ mɩnɛn, fë éɔsɛ edisʋ n’ye fë énɔn mërɔ, ese ghɩ fuɔ ëë bë efa ëë. ?Mabughëwu ngiki aɲʋn akɔndanë bë eɔsɛ enʋn agha é?

Nɔnjɛ yikpe nkpɔ edi akɔnda ewu kɔ́ bë enɔn mërɔ o, kɔ́ ghe enɔn wo.

Àlɛ́ fë ayaya fë akɔndanë bunë, bë eboka fë, álɛ fë émʋn kɔ́ fë énɔn mërɔ o, kɔ́ fë ghe enɔn wo.

13 Akɔndanë yiki edi bu nkpɔ ghënë epie n’ye në dɔ́omunë lɛ, n’ye në shikwa eba ewu bu ntɔnë lɛ, bunë fɩ́ ëë omunë oohʋn ghë lɛ, bu fuɔ lɛ ghë. Ghɩ ntɛnɩ kɔpɛ lahɔ gbo kpɛ́kpɛ lɔ́ ëë n’ye bë erishi ekpɛkpɛ mërɔ ngbeɲinë, bë eɔsɛ efa mërɔnë amɛn (1 Rois 8:38, 39). ?N’yonë, àlɛ́ fë abɔ mërɔ alɔ yiki nkpɔ, óó ghɩ ntɔnë ahɛ fë kɔ në gha nɔn wunë, mabu fë élɛ é? ?Opu bë ejiji fë an? ?Fë ébɔ mërɔnë etiti ëë an? ?akɔ fë évivi ëë bunë ghëwu në gha vívi n’ye në énɔn mërɔnë wuan? Oowo, noo fë ewu ëë akɔndanë ghɩ.

14, 15. ?Mabu shú Pɔlë brɛsʋ é? ?Jɔ yɔghɔ nkpɔca Pɔlë óo elë é?

14 Akoto Pɔlë brɛsʋ, bu nkpɔ shú. Bu ntɔnë eya n’ye akɔndanë ngiki edinë bë eɔsɛ enʋn agha agha. Nɛpiɛnë ngiki eyiyi jɛku gbonelë aghɔ lɛ́ nɛpiɛnë kë bɔ́ yíyi ntɛɛn (1 Corinthiens 10:25). Pɔlë akɔnda ghë, ebë eɔsɛ eve nɛpiɛ ntɔnelë eshi la edi. Ee gbo, Ʒoova ëë lɛ́ bunë elë edinë powu. Ese nɔnjɛelënë kë boepi sʋ́ eɲi lahɔ gbonë, kë ghe ba nhɛn ghe di akɔnda. Kerie gbo, gha ba gha yɛ n’ye ebë edi nɛpiɛ ntɔnelë. ?Pɔlë hɛ́ kɔ: ‘ghe lɛ́ më bʋʋn; më ɔɔ shigbë n’ye më édi bunë më kolo’ wú?

15 Pɔlë gha bá nhɛn gha dí akɔnda. Agbate, në ɔɔ shigbë n’ye në édi nɛpiɛ ntɔnelë, ese noo akɔndanë nɔnjɛelënë edinë ɔɔ alɔ dɔ́ ëë ngbeɲinë, në ɲá nɛpiɛ ntɔnelë-di shi. Pɔlë hɛ́ kɔ elë gha élɛ “bunë bë eba elë eyɛ.” Në kpa hɛ́ kɔ: “Noo Krisë omunë bɔ́bɔ́ gha lɛ́ bunë bë eba ëë eyɛ” (Romains 15:1, 3). Fɛ Ʒezi mɩnɛn, Pɔlë dí ngiki fuɔ akɔnda she omunë.—Ka 1 Corinthiens 8:13; 10:23, 24, 31-33.

16. Elë nɔnjɛ nkpɔ ee akɔndanë bë eɔsɛ elɔ ëë shigbë n’ye bë elɛ bu nkpɔ. ?Mabughëwu gha ba gha yɛ n’ye ebë enɩnɩ ëë aa bu ntɔnë ghë wué?

16 ?Ese àlɛ́ yiki fuɔ akɔndanë elɔ ëë shigbë n’ye bë elɛ bunë gha ba elë aɛn gha yɛ wunë, mabu ebë elɛ é? Ebë ele elë esë aɛn ghë eyɛsɛ; elë gha éhɛ ghɩ ntɔnë jɔ pʋ, elë gha évivi n’ye ghɩ ntɔnë bë emʋn taa kɔ elë akɔndanë elë edi bu ntɔnë ghënë sheghë, ese eenë gha sheghë (ka Romains 14:10). Ʒoova lɔ́ elë akɔnda, álɛ ebë ebɔ ëë enɩnɩ elë omunë aa, ese gha lɛ́ n’ye ebë ebɔ ëë enɩnɩ ngiki fuɔ aa (Matthieu 7:1). Elë gha élɔ n’ye elë eba edi akɔndanë gha ése shasha ofokwanë ghë; ese bayɛ n’ye ebë elɔ kolo lɛ, omuo lɛ bë enʋn elë ncɔcɔ.—Romains 14:19.

EBË EƆSƐ EƆ AKƆNDA YƆGHƆ

17. ?Mabu fɩ́ ngiki jɔghɔ akɔndanë é?

17 Akoto Piɛrë ghɛ́ghɛ kɔ: “Éɲi akɔndadi yɔghɔ shi eyi” (1 Pierre 3:16). Ese àlɛ́ yiki nkpɔ ghe wu Ʒoova mbratishinelë ghɩ wunë, ghɩ ntɔnë akɔndanë ghe ehɛ ëë jɔʋn n’ye. Pɔlë hɛ́ kɔ akɔnda ntɔnë “elɛ tuturu fɛ n’ye kë bɔ́ ogbonë ɲʋn mɩɩ lɛ̀ laɛn nhɛn dá ëë mɩnɛn” (1 Timothée 4:2). ?Bu lala boepi bá nhɛn tɩ́ fë wú? N’yonë, bunë tɩ́ fë dɔ́ tetenë ghëwu, oku n’yonë eka elɛ tuturu. Àlɛ́ yiki nkpɔ në elɛ bu apʋpʋ eyinë, ëë akɔnda eka elɛ “tuturu,” mici jɔghɔ, akɔnda ntɔnë bë elɛ fɛ n’ye rɔ́ mɩnɛn.

Nɔnjɛ yighɔ nkpɔ, ëë akɔnda ehɛ kɔ bunë elɛ fɛtë nkpɔ ghënë gha yɛsɛ.

Akɔnda yɔghɔ emimi elë aɛn oohʋn ghë, elɔ elë sɛyɛyɛ lɛ, oghorumɔn bɛtɛɛ lɛ.

18, 19. (1) ?Àlɛ́ lakwanë elɛ́në ghëwu, jɔnë erɛrɛ elë, aɛnba eɲi elënë, mabu bu ntɔnë eyaya elë é? (2) ?Àlɛ́ lakwanë elɛ́në rɛ́rɛ elë, erú pétè kʋra ese, lakwa ntɔnë ekpa ehʋn elë sɛ eyinë, mabu ebë elɛ é?

18 Àlɛ́ aɛnba eɲi elë bunë elɛ́në ghëwunë, bë eɔsɛ elɛ n’ye elë akɔndanë ehɛ elë kɔ bunë elɛ́në gha yɛsɛ. Bu ntɔnë eboka elë, álɛ ebë emʋn bu pʋnë elɛ́në, ebë ekpa emʋn bunë ebë eɲishi ëë ghë, álɛ elë ghe kpa ghe elɛ ëë n’ye. Fɛ bu ntɛnɩ mɩnɛn, blengbi Davidë lɛ́ lakwanë, ëë akɔndanë lɔ́ lakwanë rɛ́rɛ ëë, ë në rú pétè. Në tú bu pʋnë në lɛ́në tiɛ, në léle mɛnsɩ, álɛ në éwu Ʒoova ghɩ ngbeɲi gbo. Bunë Davidë wú ëë oohʋn ghënë lɔ́ në ɔɔsɛ hɛ́ kɔ Ʒoova “yɛsɛ, eɲa lakwa shi ehɔ ngiki.”—Psaume 51:1-19; 86:5; kpɩ Jɔ eshi 7.

19 Ese lakwanë yiki lɛ́në bë eɔsɛ erɛrɛ ëë, bë eru epetè kʋra ese, ngbeɲi gbo, jɔ bë ekpa erɛrɛ ëë eyi lapɔ. Bu ntɔnë bë eɔsɛ ehʋn ëë sɛ edɔ mɩɩ bë edi akɔnda n’ye në gha pí bʋʋn. Àlɛ́ bu ntɔnë efɩ fë mici aghecinë, mʋn n’ye fë gha ɔɔsɛ fë épetè bunë shú mɩɩ sásɛnë. Àlɛ́ kɔ́ fë omu aɛn fu ë fë lɛ́ lakwa ntɔnë o, kɔ́ fë nɛ́ píɛ lɛ́ ëë o, mʋn n’ye Ʒoova ɲáshi hɔ́ fë, në kúku fë lakwa ntɔnë powu shi. Fë cá Ʒoova ngbeɲi, mʋn n’ye pëlɛ, fë elɛ bunë sheghë. Fë oghorumɔnnë bë eɔsɛ ewu evi fë eyi, ese Biblënë ehɛ kɔ: “Ofo dɔ́omu she elë oghorumɔnnë” (ka 1 Jean 3:19, 20). Jɔ ntɔnë ëë eshi ëë lɛ́ n’ye Ofo kolonë lɛ, lakwanë në eɲashi ehɔ yikinë lɛ ɔɔ mɛnsɩ she jɔnë bë eɔsɛ ehʋn elë sɛnë lɛ, aɛnbanë bë eɔsɛ eɲi elë lakwanë elɛ́në ghëwunë lɛ. Fë éɔsɛ emʋn eyɛsɛ n’ye Ʒoova ɲá lakwa shi hɔ́ fë. Àlɛ́ yiki adisʋ abɔ n’ye Ʒoova ɲá lakwa shi hɔ́ ëënë, bu ntɔnë elɔ akɔnda eba ëë dɛɛn, bë ekpa eɔsɛ ewu sɛyɛyɛ Ofo jumannë ghë.—1 Corinthiens 6:11; Hébreux 10:22.

20, 21. (1) ?Nakwa ntɛnɩ bayɛ, álɛ bë eboka fë, fë élɛ mabu é? (2) ?Shigbë nkpɔca Ʒoova lɔ́ elë é? ?Élé ebë eba ebɔ ëë é?

20 Nakwa ntɛnɩ bayɛ, álɛ bë eboka fë, fë émimi fë akɔndanë aɛn. N’yonë, fë akɔndanë bë eɔsɛ ehɛ fë ebashi kɔ bu ntɛnɩ gha yɛsɛ, bë eboka fë mici fɛji ntɛnɩ oohʋnnë kpɛkpɛ dɔ́ tetenë ghë. Bu ntɔnë bë ekpa eboka fë, álɛ bu nfre nfre ghë, fë éɔsɛ ewu Biblë mbratishinelë ghɩ fë oohʋn ghë. Ese nakwa ntɛnɩ ghe elɔ elë mbranë ebë ekpʋ bu powu ghë wo. Elë ebɔ “Krisë mbranë” píe Ofo mbratishinelë ghënë ehʋn-oo (Galates 6:2). Gha lɛ́ noo mbranë ebë ekpʋ bu nkpɔ ghë gha nʋnghë wunë, ëë ghëwu ebë eka elɛ bu kwa wo (2 Corinthiens 4:1, 2; Hébreux 4:13; 1 Pierre 2:16). Ese elë ebɔ shigbënë eɔ́ álɛ ebë elɛ bunë ekólonë eya n’ye ekólo Ʒoova.

21 Àlɛ́ enë edi akɔnda ewɛsɛ Biblë mbratishinelë, enë ekpa ewu kelë ghɩnë, elë ehɔhɔ n’ye ebë eba ebɔ elë “mpʋmʋnnë ewɛsɛ bu,” alɛ n’ye ebë eba edi akɔnda fɛ Ʒoova mɩnɛn lɛ (Hébreux 5:14). Bu ntɔnë eboka elë, ë elë emimi elë akɔndanë aɛn, álɛ bë eɔsɛ eya elë bunë ebë elɛ oohʋn ghë. Bë ekpa eboka elë, álɛ ebë eso Ofo kolonë ghë eyi.

a Dɔtɔrëghɩ fannga nhɛn ehɛ kɔ bunë ekpɛkpɛ elɔ aghɩnë kë enɔn mërɔ edɔ tetenë ëë lɛ́ n’ye kebë emʋn eki evie kebë enɔn mërɔ. Dɔtɔrëghɩ ehɛ kɔ bayɛ n’ye aghɩ ntɔnë gha énɔn mërɔ n’ye wu tata.

BIBLË MBRATISHI

1 ELË AKƆNDANË LƐ́ BUNË OFO HƆ́ ELË

“Kelë akɔndanë edi adashɛ, elɔ kelë omunë kë emʋn kɔ́ kë dɔevi o, kɔ́ kë dɔefɛ o.”—Romains 2:14, 15.

?Élé fë akɔndanë bë eba eɔsɛ eboka fë é?

  • Psaume 139:23, 24

    Elë akɔndanë lɛ́ bunë nʋn elë órò ghë, óó elɔ elë emʋn bunë yɛsɛ lɛ, bunë gha yɛsɛ lɛ. Elɔ elë ewɛsɛ elë omunë eyɛsɛ, álɛ ebë emʋn kɔ́ bunë elë eghagha elë oghorumɔn ghënë lɛ, n’ye bu eba eci elë abanë lɛ yɛsɛ o, kɔ́ gha yɛsɛ wo.

  • 1 Samuel 24:5; Job 27:6

    Elë akɔndanë bë eɔsɛ emimi elë aɛn eyi bu yɔghɔ ghë, bë ekpa eɔsɛ elɔ ebë ekà bu pʋpʋ miji. Elë akɔndanë elɔ jɔ ehʋn elë sɛ, aɛnba eɲi elë àlɛ́ elë alɛ bu pʋpʋ, ekpa elɔ sɛ eyɛyɛ elë àlɛ́ elë alɛ bu yɔghɔ.

2 BAYƐ N’YE EBË EMIMI ELË AKƆNDANË AƐN

“Oghorumɔn efafa yiki eshe bu powu, në rú levi dɔ́ tete. ?Ca bë eɔsɛ emʋn ëë é?”—Jérémie 17:9.

?Mabu Ʒoova lɔ́ elë àlɛ́ bë eboka elë ebë emimi elë akɔndanë aɛn é?

  • Romains 9:1; 1 Corinthiens 4:4

    Noo lakwa nʋn elë sɛnë, elë akɔndanë bë eɔsɛ elɛ apʋpʋ. Bayɛ n’ye Ofo wawɛ celenë ëë bë emimi ëë aɛn, ese gha lɛ́ n’ye bu eba eci elë abanë.

  • Hébreux 5:14; 1 Pierre 3:16

    Biblënë ghë, elë ehɔhɔ n’ye Ʒoova eba edi akɔnda. Bu ntɔnë eboka elë, elë emʋn bunë yɛsɛ lɛ, bunë gha yɛsɛ lɛ. Ekpa eboka elë, álɛ ebë emimi elë akɔndanë aɛn.

3 NGIKI POWU AKƆNDANË GHA LƐ́ NKPƆKPƆNË

“Yiki nkpɔ gha éviɛ ee bunë bë eba ëë eyɛ esëkpɔ, ese éviɛ ghɩ fuɔ eenë bë eba ëë eyɛ esë.”—1 Corinthiens 10:23, 24.

?Élé ebë eba eya n’ye elë ewu ngiki fuɔ akɔndanë ghɩ é?

  • Romains 15:1, 3

    Ngiki powu ghe di akɔnda nkpɔkpɔnë. Fie akɔndanë bë eɔsɛ elɔ fë shigbë n’ye fë élɛ bu nkpɔ, ese yiki fuɔ ee akɔndanë ghe elɔ ëë shigbë n’ye bë elɛ bu ntɔnë.

  • 1 Corinthiens 10:31-33

    Akoto Pɔlë dí nɔnjɛelë eyikpe lɛ eyighɔ lɛ akɔnda, në kpɩ́ kelë dɔ́ she në omunë. Kerie bunë eci kelë abanë ɔɔ alɔ ëë ngbeɲi dɔ́ she omunë ee bunë eyɛ ëë aɛnnë.

  • Romains 14:10, 19

    Ʒoova lɔ́ elë akɔnda, álɛ ebë ebɔ ëë enɩnɩ elë omunë aa, ese gha lɛ́ n’ye ebë ebɔ ëë enɩnɩ ngiki fuɔ aa. Ebë ele elë esë aɛn ghë eyɛsɛ, álɛ elë ghe evivi n’ye mɩɩ taa, ngiki bë emʋn kɔ elë ëë edɔ́efɛ, ese aghɩnë gbe dɔevi.

4 ƷOOVA BË EƆSƐ EBOKA ELË, ÁLƐ EBË EƆ AKƆNDA YƆGHƆ

“Ebë enini elë oghorumɔnnë shi Ofo ngbeɲi, [...] noo Ofo dɔ́omu she elë oghorumɔnnë, në mʋn bu powu.”—1 Jean 3:19, 20.

?Àlɛ́ kɔ́ elɛ́ bu nkpɔ lahɔ gbo, ese bu ntɔnë ehʋn elë sɛ eyinë, mabughëwu sɛ gha érɔrɔ elë shi mɛnsɩnë elë elelenë ghë wué?

  • Psaume 86:5; 1 Corinthiens 6:11

    Àlɛ́ kɔ́ elɛ́ lakwa nkpɔ lahɔ gbo, lakwa ntɔnë rɛ́rɛ elë, erú pétè kʋra ese, elë eghagha ëë ghë edɔ eyinë, bu ntɔnë bë eɔsɛ elɔ jɔ bë ehʋn elë sɛ edɔ, ebë edi akɔnda n’ye elë gha pí bʋʋn. Ese elë gha ɔɔsɛ ebë epetè bunë shú lahɔ gbonë. Ʒoova ɲáshi hɔ́ elë, në kúku lakwa ntɔnë shi. Ebë eɔsɛ eca ëë ngbeɲi.

  • Galates 6:2; 1 Pierre 2:16

    “Krisë mbranë” píe Biblë mbratishinelë ghë, ese gha lɛ́ mbranelë ghë ëë píe. Àlɛ́ bɔ́bɔ́ bu nkpɔ ghë, mbra ngʋʋn gha nʋnghë wunë, Krisë ghe viɛ n’ye bë eba elɛ, álɛ bë elɛ bu pʋpʋ.

    Watchtower nakwanelë Abbey ghë (2002-2025)
    Sɔ pieji
    Hʋn-yi
    • Abɛ
    • Bɔ ëë ce yiki
    • Ntɛnɩ fë kolo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • N'ye fë éba ebɔ bunë
    • Yiki sɛ jɔ mbranelë
    • N'ye kë eba ebaba yiki sɛ jɔ bunelë
    • JW.ORG
    • Hʋn-yi
    Bɔ ëë ce yiki