?Oohʋnnë ɔɔ alɔ elë ngbeɲi fɛ n’ye bá ɔɔ alɔ Ofo ngbeɲinë mɩnɛn wú?

1, 2. ?Bu yɔghɔ nkpɔca Ʒoova hɔ́ elë é?

ƷOOVA bɔ́ bu yɔghɔ tete nkpɔ hɔ́ elë powu. Bu ntɔnë ëë lɛ́ oohʋnnë në hɔ́ elënë (Genèse 1:27). Në evivi n’ye oohʋn bë eyɛ elë sɛ tete. Bu ntɔnë ghëwu, në lɔ́ elë mbratishinë bë eboka elë, álɛ ebë enɩ bu ayɔghɔ ebɔ. Mbratishi ntɔnelë eboka elë, ë elë emʋn “bunë yɛsɛ lɛ, bunë gha yɛsɛ” lɛ (Hébreux 5:14). Àlɛ́ enë eba nhɛn elɛnë, elë eɲa Ʒoova shi eya elë n’ye ebë eba edi akɔnda eyɛsɛ. Àlɛ́ enë ewu Ofo mbratishi ntɔnelë ghɩnë, elë oohʋnnë eyɛsɛ. N’yonë elë ewu n’ye mbratishinelë lɛ́ bu ayɔghɔ tete.

² Oohʋn bë eɔsɛ ekpɛkpɛ elɔ elë. Ɔɔ bu ntɛnɩ efɩ elë oohʋn ghë, óó Biblë mbra nkpɔe ghe hɛ ëë jɔ. Fɛ bu ntɛnɩ mɩnɛn, kebë eɔsɛ ehɛ elë kɔ kebë ekɩ elë mpia sɛ. ?Élé ebë eba enɩ bu ebɔ, álɛ bë eyɛyɛ Ʒoova sɛ é? Biblënë ghë, ɔɔ mbratishi ntɛnɩ eya elë n’ye Ʒoova eba ewu oohʋnnë lɛ mpianë lɛ. Àlɛ́ elë ace mbratishi ntɔnelë eshi ayɛsɛnë, ebë eɔsɛ enɩ bu ayɔghɔ ebɔ, akɔnda bë ekpa eyɛ elë sɛ (Proverbes 2:6-11). Pëlɛ, elë éwu mbratishi ntɔnelë.

?ÉLÉ OFO EBA EWU OOHƲNNË LƐ MPIANË LƐ É?

3, 4. (1) ?Élé Ofo bá yá ngiki n’ye në eba ewu mpianë é? (2) ?Mpianë lɛ́ fɛ mabu mɩnɛn é?

³ Biblënë eyaya elë kɔ mpianë lɛ́ bunë ɔɔ alɔ tete Ofo ngbeɲi noo mpianë ëë lɛ́ fɛ oohʋnnë mɩnɛn. Oohʋnnë esë ɔɔ alɔ dɔ́ tete Ʒoova ngbeɲi. Kaɛn ée nɔnjɛ akɔlogho ghënë, Ʒoova hɛ́ ëë kɔ: “Më-nɔnjɛ mpianë epie eshipatanë ghë efuɔ elɛlɛ më” (Genèse 4:10). Abɛlë mpianë ëë lɛ́ fɛ ëë oohʋnnë mɩnɛn. Mícínë Kaɛn ée Abɛlënë, në bɔ́ Abɛlë oohʋnnë.

⁴ Nowe brɛsʋ, n’ye miji bá shí bɔ́ eshipatanë mɩɩ rérenë, Ofo hɛ́ ngiki kɔ kebë eɔsɛ edi nɛpiɛ. Ese në hɛ́ kɔ: “Ese eɲë ghe epa ghe edi sɛnɛpiɛnë lɛ, mpianë lɛ́ fɛ ëë oohʋnnë mɩnɛnnë lɛ” (Genèse 9:4). Nowe bʋsʋghɩnelë powu bë ewu kule ntɔnë ghɩ, dá elë esë. Ʒoova ee gbonë, mpianë ëë lɛ́ fɛ oohʋnnë mɩnɛn. Elë esë ebë eba nhɛn ewu mpianë.—Psaume 36:9.

5, 6. ?Élé Moizë Mbranë eba eya n’ye Ʒoova eba ewu mpianë lɛ oohʋnnë lɛ é?

⁵ Mbranë Ʒoova lɔ́ Moizënë ghë, në hɛ́ kɔ: “Àlɛ́ yiki nkpɔ [...] adi mpia nfre powunë, teteghë, më éci ghɩnë dí mpianë, më ée ëë eghɔ enɩ ëë ngikinë ncɔcɔ; noo sɛnɛpiɛnë oohʋnnë nʋn mpianë ghë.”—(Lévitique 17:10, 11).

⁶ Moizë Mbranë ehɛ kɔ, àlɛ́ yiki ae nɛpiɛ álɛ bë ebɔ edinë, ghɩ ntɔnë bë ewu nɛpiɛnë mpianë shi eshipatanë ghë. Bu ntɔnë eya n’ye ghɩnë káka nɛpiɛnë oohʋnnë lɔ́ Ʒoovanë óo ëënë aji (Deutéronome 12:16; Ézéchiel 18:4). Ese Ʒoova ghe kɩkɩ n’ye mɩɩ Israɛlë-aghɩnë bë ewu mpianë nʋn nɛpiɛnë sɛnë shi erere, álɛ kebë egbɔ edi nɛpiɛnë wo. Noo kë elele mɛnsɩ ewu nɛpiɛnë mpia shinë, kebë eɔsɛ edi nɛpiɛnë akɔnda yɔghɔ ghë. Àlɛ́ kë në eya n’ye kë ewu nɛpiɛnë mpianë ghɩnë, kë eya n’ye kë ewu Ʒoova omunë elɔ oohʋnnë ghɩ. Mbranë ekpa ehɛ Israɛlë-aghɩnë kɔ kebë ebɔ nɛpiɛ eyiyi-ntɛɛn álɛ Ofo bë eɲa lakwa shi ehɔ kelë.—Kpɩ Jɔ eshi 19 lɛ 20 lɛ.

7. ?Élé Davidë bá yá n’ye në ewu oohʋnnë lɛ mpianë lɛ ghɩ é?

⁷ Bunë Davidë lɛ́, n’ye në lɛ Filisti-aghɩnelë lɛ në eba eghʋ aghʋnë ghë, ebë eɔsɛ ewu n’ye mpianë bá ɔɔ alɔ. Davidë ngikinë wú n’ye mijighʋ yó ëë. N’yonë kë bɔ́ kelë oohʋnnë tú yoba, kë hʋ́n-yí kelë kaɛnghɩnelë okunë ghë yí rú miji. Kë bɔ́ mijinë sé Davidë, ese në gha dísʋ n’ye në énɔn miji ntɔnë; në “wú ëë shi lɔ́ Ʒoova.” Davidë hɛ́ kɔ: “O Ʒoova, më gha ɔɔsɛ më élɛ bu ntɔnë! ?Më éka enɔn aghɩnë kë bɔ́ kelë oohʋnnë tú yobanë mpianë wú?” Davidë mʋ́n yɛsɛ n’ye oohʋnnë lɛ mpianë lɛ kë ɔɔ alɔ dɔ́ tete Ofo ngbeɲi.—2 Samuel 23:15-17.

8, 9. ?Amɛn, élé kretiɛnnelë bë eba edi mpia akɔnda eyɛsɛ é?

⁸ Píe kretiɛn pidɛnelë brɛsʋ, Ofo sʋghɩnelë ghe kpa ghe bɔ nɛpiɛ ghe yiyi ntɛɛn n’ye. Ese bayɛ n’ye kebë edi mpianë akɔnda eyɛsɛ. Mbranë ghë, ɔɔ bu jɛelënë Ʒoova ehɛ kretiɛnnelë kɔ kebë eɲishi. Bu jɛelë ntɔnelë nkpɔ ëë lɛ́: “Eɲë ékwa [...] mpia.” Mpianë kebë ekwanë lɛ, sɛhɛ pʋpʋ lɛ, eɲisʋ lɛnë kebë ekwanë lɛ powu ɔɔ alɔ nkpɔkpɔnë.—Actes 15:28, 29.

⁹ Amɛn, bu ntɔnë gha pétè. Elënë elɛ́ kretiɛnnë, emʋ́n n’ye Ʒoova ëë lɛ́ oohʋnnë Tishi, oohʋn powu píe ee gbo, lɛ́ ee. Ekpá mʋn yɛsɛ n’ye mpianë ɔɔ alɔ dɔ́ tete Ofo ngbeɲi, kpa lɛ́ fɛ oohʋnnë mɩnɛn. N’yonë, àlɛ́ kë ahɛ elë kɔ kebë ekɩ elë mpia sɛnë, elë emʋn eyɛsɛ n’ye ebë ewu Biblë mbratishinelë ghɩ.

BUNË KË EBƆ MPIA ELƐ DƆTƆRËFA

10, 11. (1) ?Élé Ʒoova Adashɛghɩnelë eba ewu mpianë kë ekɩ yiki sɛnë lɛ, bu ologbɔ alɛ́në óo-omu lɛ́ mpianë, óó kë ebɔ ekɩ yiki sɛnë esë lɛ é? (2) ?Bu nkpɔca kretiɛn nkpɔ omunë bë ewu kɔ́ bë ebɔ ëë o, kɔ́ në ghe ebɔ ëë wo é?

¹⁰ Ʒoova Adashɛghɩnelë mʋn yɛsɛ n’ye ‘kebë ekwa [...] mpianë’ ëë eshi ëë lɛ́ n’ye kë gha édi ëë, kë gha énɔn ëë; ese kebë ekpa elɛ bu edɔ eshe ntɔnë: kë ghe disʋ n’ye kebë ekɩ kelë mpia sɛ, kë ghe lɔ yiki mpia, kë ghe kpa ghe disʋ n’ye kebë ekɩ kelë omu mpianë eba cɛcɛ, álɛ bɛtɛɛ kebë ekpa ebɔ ëë ekɩ kelë sɛ. Kë ghe disʋ n’ye bu ologbɔ alɛ́në óo-omu lɛ́ mpianë esë, kebë ebɔ ëë ekɩ kelë sɛ. Bu ntɔnelë ëë lɛ́: selilë ruʒë lɛ, selilë blan lɛ, plakɛtë lɛ, plasma lɛ.

¹¹ Bu jɛelë jɛelë kpa nʋn bu ologbɔ alɛ́ ntɔnelë ghë. Kretiɛn nkpɔ bë edi akɔnda ewu kɔ́ bë eɔsɛ ebɔ bu jɛelë ntɔnelë o, kɔ́ ghe ebɔ kelë wo. Bu nkpɔkpɔnë ëë në élɛ àlɛ́ kebë ebɔ në mpianë elɛ bu nkpɔ dɔtɔrëfa gbo. Ghɩ nkpɔ omunë ëë bë eya bunë kebë ebɔ ëë mpianë elɛ dɔtɔfëfa gbo àlɛ́ kɔ́ kë ɲan egba ëë o, kɔ́ kebë ebɔ ëë mpia ece kpala o, kɔ́ kebë elɛ ëë kpe o.—Kpɩ Jɔ eshi 21.

12. (1) ?Bu ntɛnɩ elë akɔndanë elɔ elë shigbë n’ye ebë enɩ ebɔnë, mabughëwu ɔɔ alɔ Ʒoova ngbeɲi é? (2) ?Álɛ ebë egbɔ ehɛ bunë kebë ebɔ elë mpianë elɛ dɔtɔrëfa gbonë, mabu ebë eboepi elɛ é?

¹² Ɔɔ bu ntɛnɩ yiki nkpɔ akɔndanë elɔ ëë shigbë n’ye bë edisʋ ebɔ. ?Bunë elë enɩ ebɔ n’yonë, Ʒoova ele ëë aɛn ghë wú? Ao, në ele ëë aɛn ghë o. Ʒoova ebɔ aɛn eba bunë elë edi akɔndanë lɛ, bunë eshu elë rupu elë elɛ bunë lɛ ghë (ka Proverbes 17:3; 24:12). Noo nhɛn ëë bu eba eyinë, àlɛ́ mpia jɔ aba elë ngbeɲi dɔtɔrëfa gbonë, bayɛ n’ye ebë esɛrɛ Ʒoova n’ye bë emimi elë aɛn, álɛ ebë emʋn bunë ebë elɛ. Àlɛ́ elë asɛrɛ Ofo arere, ebë edi bunë emʋ́n Biblënë ghënë akɔnda enɩ bunë ebë elɛnë ebɔ. Elë gha éhɛ ngiki kɔ: “Më nʋn fë oku, sa kpe bunë më lɛ́.” Elë gha élɔ ngiki fuɔ esë gha éshu elë rupu álɛ ebë enɩ bu ebɔ jɔ ntɔnë ghë. Kretiɛn nkpɔ ‘bë eshe omu tɔ̀lɔ̀në.’—Galates 6:5; Romains 14:12.

ƷOOVA MBRANELË EYA N’YE NË KOLO ELË

13. Mpia jɔnë ghë, Ʒoova lɔ́ elë mbra lɛ, mbratishi lɛ. ?Mabu bu ntɔnelë eyaya elë Ʒoova sɛ é?

¹³ Bunë Ʒoova ehɛ elë kɔ ebë elɛnë powu lɛ́ bunë elɔ elë ewu ayɔghɔ, ekpa eya n’ye në kolo elë (Psaume 19:7-11). Ese gha lɛ́ n’ye Ʒoova kulenelë elɔ elë ewu ayɔghɔ esëkpɔ ghëwu ëë elë ewu ëë ghɩ. Elë ewu ëë ghɩ noo ekólo ëë. Kolonë ekólo Ʒoovanë elɔ elë ghe disʋ n’ye kebë ekɩ elë mpia sɛ (Actes 15:20). Bu ntɔnë ekpa elɔ orogba jɔghɔ ekwa elë. Amɛn, ngiki fannga nhɛn mʋn n’ye mpianë kë ekɩ ngiki sɛnë gha yɛsɛ; dɔtɔrëghɩ fannga nhɛn mʋn n’ye àlɛ́ kë agba orogbaghɩ, ese kë gha lɔ́ kelë mpia wunë, bu ntɔnë elɔ sɛ ekpɛkpɛ kelë tete. Elë ewu eyɛsɛ n’ye shigbënë Ʒoova eya elënë lɛ́ aɛnshiji shigbë, ekpa eya n’ye në kolo elë.—Ka Isaïe 55:9; Jean 14:21, 23.

14, 15. (1) ?Mbra nkpɔca Ʒoova lɔ́ ëë sʋghɩnelë álɛ bë ebidi kelë shi é? (2) ?Élé fë éba ewu mbratishinë nʋnnʋn mbra ntɔnelë ejinë ghɩ é?

¹⁴ Píe mɩɩ wɔ́wɔ́, Ʒoova mbranelë lɛ́ bunë elɔ ëë sʋghɩnelë ewu ayɔghɔ. Lahɔ gbo, Ʒoova lɔ́ Israɛlë-aghɩnëlë mbranë ebidi kelë shi, álɛ kë ghe ebɔ sɛsʋ. Fɛ bu ntɛnɩ mɩnɛn, mbranë nkpɔ ehɛ kɔ, àlɛ́ yiki nkpɔ alɛ aʋnnë, ghɩ ntɔnë bë elɛ okpowu je ejighe tʋwanë ngborunë álɛ ghɩ ghe epie gbo ghe ejaeshi (Deutéronome 22:8). Mbranë lafuɔ eya n’ye kebë eba elɛ nɛpiɛ. Àlɛ́ yiki nkpɔ aɔ runë ɔɔ mëlɔ dɔ́në, ghɩ ntɔnë bë ekpɩ ëë eyɛsɛ, álɛ runë ghe etutu yiki, ghe ee yiki (Exode 21:28, 29). Àlɛ́ yiki awu rɔ noo Israɛlëgho nkpɔ gha wú mbra ntɔnelë ghɩ wunë, Israɛlëgho ntɔnë ëë lɔ́ ghɩnë wú rɔ.

¹⁵ Mbra ntɔnelë eya elë n’ye oohʋnnë ɔɔ alɔ tete Ʒoova ngbeɲi. ?Élé bu ntɔnë bë eba eci elë aba é? N’ye elë eba ekpɩ elë aʋnnë lɛ, elë gbrugbrunë lɛ, n’ye elë eba emi elë gbrugbrunë lɛ, gbegbe bunë elë enɩ ebɔnë powu lɛ ghë, ebë eya n’ye elë ewu oohʋnnë ghɩ. Ngiki jɔghɔ edi akɔnda n’ye bu kwa ngʋʋn gha ɔɔsɛ bë efɩ kelë; n’yonë kë elɛ bunë bë eɔsɛ elɔ kebë ewu sɛsʋ, kebë erɔ bɔ́bɔ́ esë. Ncɔsɔghɔ lɛ, ngɔyighɔ lɛ ëë kë eba nhɛn elɛ edɔ. Ese gha lɛ́ nhɛn ëë Ʒoova evivi n’ye ebë eba elɛ. Në evivi n’ye ebë emʋn kɔ oohʋn powu ɔɔ alɔ në ngbeɲi, élɛ elë omunë ee oohʋnnë o, élɛ ngiki fuɔ eenë o.—Ecclésiaste 11:9, 10.

16. ?Élé Ʒoova eba ewu àmɛnshiwu é?

¹⁶ Ngiki powu oohʋnnë ɔɔ alɔ dɔ́ tete Ʒoova ngbeɲi. Jejenë nʋn nɔ̀n opunë esë ɔɔ alɔ Ʒoova ngbeɲi. Moizë Mbranë ghë, àlɛ́ yiki anɛ apiɛ ale àmɛngho nkpɔ aghɔ, óó kɔ́ àmɛnghonë omunë o, kɔ́ jɛnë nʋn ëë opunë arɔnë, ghɩnë lé ëë aghɔnë ée yiki. Jɔ ntɔnë ëë eshi ëë lɛ́ n’ye, agbate ghɩnë gha mʋn wo, ese noo ghɩ wú rɔnë, kebë eshu ghɩnë rɔ́në aka, ghɩnë lé àmɛnghonë aghɔnë esë bë erɔ (ka Exode 21:22, 23). Ofo ee gbo, jɛnë nʋn nɔ̀n opunë lɛ́ yiki mumu. ?Noo emʋ́n jɔ ntɔnë, fë akɔnda ghë, élé Ofo eba ewu àmɛnshiwu é? ?Élé në eba ewu ngbɔjɛelë fannganë agbʋʋn powu, kë ee kelë àmɛnshiwu ghënë é?

17. ?Yighɔnë boepi wú àmɛn shi, álɛ bë egbɔ emʋn Ʒoovanë, mabu bë eɔsɛ enini ëë opu shi é?

¹⁷ ?Ese àlɛ́ yiki nkpɔ wú àmɛn shi álɛ bë egbɔ emʋn Ʒoova, mabu ghɩ ntɔnë bë elɛ é? Ghɩ ntɔnë bë emʋn n’ye ntɛɛnnë Ʒezi yíyinë ghëwu, Ʒoova bë eɔsɛ eɲashi ehɔ ëë (Luc 5:32; Éphésiens 1:7). Yighɔnë lɛ́ bu pʋ ntɔnë lahɔ gbonë, àlɛ́ bunë lɛ́në arɛrɛ ëë, óó aru apetènë, gha ba gha yɛ n’ye jɔ bë ehʋn ëë sɛ, aɛnba bë eɲi ëë eyi bunë lɛ́në ghëwu. ‘Ʒoova ewu ngiki orɔhɔ, ekoko kelë [...]. Fɛ n’ye ngbu esɔnë lɛ, n’ye ngbu erɛshinë lɛ bá kámijinë mɩnɛn, nhɛn ë në eba elɔ elë lakwanë ekà elë miji.’—Psaume 103:8-14.

PETÈ EJI TU TIƐTU AKƆNDA

18. ?Mabughëwu ebë elele mɛnsɩ eghɔ tiɛtu akɔnda enɩ elë órònë ghë é?

¹⁸ Ghɩnë ebë ewu oohʋnnë Ofo hɔ́ elënë epie elë oghorumɔn ghë. Eci n’ye elë eba ewu ngiki fuɔnë aba. Akoto Ʒan ghɛ́ghɛ kɔ: “Àlɛ́ yiki nkpɔ etu nɔnjɛ tiɛnë, ghɩ ntɔnë lɛ́ kɔloghogho” (1 Jean 3:15). Álɛ ebë egbɔ etushi emʋnnë, kolonë elë gha kolo yiki nkpɔ wunë bë eɔsɛ eyi mɩɩ bë eshu n’ye ebë etu ëë tiɛ. Tiɛtu bë eɔsɛ elɔ elë ghe ewu ngiki ghɩ, ebë eɔsɛ elele kelë dɛ̀, ebë ekpa eɔsɛ evivi n’ye kebë erɔ bɔ́bɔ́ esë. Ʒoova mʋn akɔndanë elë edi ngiki fuɔ sɛnë (Lévitique 19:16; Deutéronome 19:19:18-21; Matthieu 5:22). Àlɛ́ elë awu n’ye tiɛtu akɔnda në ewa elë órò yiki nkpɔ sɛnë, bayɛ n’ye ebë elele mɛnsɩ eghɔ akɔnda ntɔnë enɩ elë órònë ghë.—Jacques 1:14, 15; 4:1-3.

19. ?N’ye Ʒoova eba ewu kpatakpatanë, élé eba eci elë aba é?

¹⁹ Ɔɔ bu fuɔnë ebë ekpa eɔsɛ elɛ eya n’ye oohʋnnë ɔɔ alɔ elë ngbeɲi. Psaume 11:5 ehɛ elë kɔ Ʒoova “etu ghɩnë kolo kpatakpatanë tiɛ.” Àlɛ́ elë akolo gbegbe bunë kpatakpata nʋn ëë ghënë, bu ntɔnë bë eɔsɛ eya n’ye ekólo kpatakpata. ?Mabughëwu ebë elɔ mbë lɛ, akɔnda lɛ, foto lɛnë kpatakpata nʋn kelë ghënë kebë enʋn elë órò é? N’ye ebë eba edi bu ntɔnelë akɔndanë, bayɛ n’ye ebë elɔ bɛtɛɛ akɔnda ayɔghɔ bë enʋn elë órò.—Ka Philippiens 4:8, 9.

GHA ÉNƲN OMUONË GHE WU OOHƲNNË GHƖNË GHË

20-22. (1) ?Élé Ʒoova eba ewu Satan maɛnnë é? (2) ?Élé Ofo sʋghɩnelë bë eba eya n’ye kë “gha lɛ́ maɛnnë ëë ngiki” wué?

²⁰ Satan maɛn ntɛnɩ ghe wu oohʋnnë ghɩ. Ʒoova ewu n’ye ngiki mpia nʋn kelë bà ghë. Agbʋʋn fannga nhɛn ghë, politikë-aghɩnë kë ɔɔ mɛnsɩnë, kë ée ngiki fannga nhɛn, dá Ʒoova sʋghɩnelë esë. Biblë ebɔ politikë-aghɩ ntɔnë kë lɛ́ gufrëmɔndɔnnelënë epɔpɔ kpà-nɛpiɛ mëlɔghɩnë kë ɔɔ abɛlɛ (Daniel 8:3, 4, 20-22; Révélation 13:1, 2, 7, 8). Amɛn maɛn ntɛnɩ ghë, tunë ngiki eyiyinë elɔ kë ewu shigha edɔ tete. Ngiki jɔghɔ edi blengbi tu-yiyinë ghë. Teteghë, “abɛlɛghonë ëë bá maɛnnë powu shi.”—1 Jean 5:19.

²¹ Ese kretiɛn tetenelë kë “gha lɛ́ maɛnnë ëë ngiki.” Ʒoova sʋghɩnelë ghe lɛ́ politikë, kë ghe ghʋ aghʋ. Kë ghe ee ngiki, kë ghe kpa ghe tu omuonë ee ngikinë àkpa (Jean 15:19; 17:16). Àlɛ́ ngiki në emianmian kretiɛnnelë, kë ghe lɛ́ kpatakpata bu. Ʒezi yáya elë kɔ ebë ekolo elë kaɛnghɩ bɔ́bɔ́ esë.—Matthieu 5:44; Romains 12:17-21.

²² Ofotɩ jɔghɔ esë lɔ́ ngiki fannga nhɛn wú rɔ. Babilɔnë Gbɔnë ëë lɛ́ ofotɩ apʋpʋnelë powu. Biblënë ehɛ kɔ: “Kë wú Ofo agbaghɩnelë lɛ, eceledighɩnelë lɛ, aghɩnë kë ée kelë akɔlogho ghë eshipata n’yenë lɛ powu mpia ee gbo.” ?Fë mʋn bunë ghëwu Ʒoova ehɛ elë kɔ: ‘Më ngiki, ésɔ epie eji ëë ghënë wú?’ Aghɩnë kë esʋ Ʒoovanë powu, kë ghe yi ofotɩ apʋpʋnelë ghë n’ye.—Révélation 17:6; 18:2, 4, 24.

23. ?Ebë ‘esɔ epieji’ Babilɔnë Gbɔnë ghënë ëë eshi ëë lɛ́ nkpɔ ca é?

²³ Álɛ ebë “esɔ epieji” Babilɔnë Gbɔnë ghënë, ebë eya ngiki powu n’ye elë gha kpa gha nʋn ofotɩ apʋpʋnelë ghë n’ye. Fɛ bu ntɛnɩ mɩnɛn, ebë elɔ kebë eghɔ elë eyi enɩ elë ofotɩ hɔ́në ghë. Ese ebë ekpa elɛ bu edɔ eshe ntɔnë. Ebë etu bu apʋpʋnë ofotɩ pʋpʋnë elɛnë tiɛ, ebë epetè eji etu kelë. Ofotɩ apʋpʋnëlë eɲa ngiki shi kë egbagba eyikpe lɛ eyighɔ lɛ, kë elɛ politikë, buɔ gbɔ ghe gbu kelë, kë ekpa eshu ngiki rupu kë elɛ bu ntɔnelë (ka Psaume 97:10; Révélation 18:7, 9, 11-17). Agbʋʋnnë sásɛnelë ghë, bu ntɔnelë lɔ́ ngiki fannga nhɛn wú rɔ.

24, 25. ?Élé kolonë ekólo Ʒoovanë eba elɔ akɔnda eyɛ elë sɛ, elë ekpa enʋn bɛtɛɛ ghë é?

²⁴ Álɛ ebë egbɔ emʋn Ʒoovanë, ɔɔ bunë elë powu elɛ́ tú bu apʋpʋnë Satan maɛnnë elɛnë àkpa. Ese amɛn, erú pétè. Edísʋ bɔ́ capɩnë, ebɔ́ elë oohʋnnë hɔ́ Ofo. Elë ewu ‘opushinininë epie Ʒoova omunë ee gbonë.’ Akɔnda eyɛ elë sɛ, elë enʋn bɛtɛɛ ghë noo emʋ́n n’ye eyɛ́ Ofo aɛn.—Actes 3:19; Isaïe 1:18.

²⁵ Àlɛ́ bɔ́bɔ́ lahɔ gbo, ebóepi nʋ́n omuonë ghe wu oohʋnnë ghɩnë ghënë, capɩnë ghëwu, Ʒoova bë eɔsɛ eɲashi ehɔ elë. Oohʋnnë Ʒoova hɔ́ elënë eyɛyɛ elë sɛ edɔ tete. Elë elele mɛnsɩ elɛ bunë ebë eɔsɛ elɛnë powu eboka ngiki, álɛ kebë emʋn Ʒoova, kebë epieji Satan maɛnnë ghë, álɛ kelë lɛ Ofo lɛ bë edi cɛwuelë. Elë elɛ bu ntɔnë eya n’ye oohʋnnë eyɛyɛ elë sɛ agba.—2 Corinthiens 6:1, 2.

KA OFO SHIBANË JƆ DI NGIKI

26-28. (1) ?Juman yɔghɔ tete nkpɔca Ʒoova bɔ́ lé Ezekiɛlë mërɩ é? (2) ?Mabu Ʒoova ehɛ elë kɔ ebë elɛ amɛn é?

²⁶ Lahɔ gbo, Ʒoova hɛ́ ëë agbagho Ezekiɛlë kɔ bë ehɛ ngiki n’ye ɲan gbɔɔje, kë bá ekpʋsʋ Ʒerizalɛmë shi, bë ekpa eyaya kelë bunë kebë elɛ álɛ kebë ewu nkwɔ. Àlɛ́ Ezekiɛlë gha bɔ́ bunë bá efɩ ngikinë jɔ gha hɛ́ kelë, óó kë arɔnë, Ʒoova bë ehɛ kɔ Ezekiɛlë ëë lɔ́ kë rɔ́ (Ézéchiel 33:7-9). Ezekiɛlë léle mɛnsɩ ká nda ntɔnë dí ngiki yá n’ye oohʋnnë ɔɔ alɔ dɔ́ tete ëë ngbeɲi.

²⁷ Ʒoova hɛ́ elë kɔ ebë ehɛ ngiki kɔ Satan maɛnnë bá ekpʋsʋshi, ebë eboka kelë kebë emʋn Ʒoova álɛ kebë ehʋn-oo maɛn puɔpuɔnë ɲannë ghë (Isaïe 61:2; Matthieu 24:14). Elë evivi n’ye ebë elɛ bunë ebë eɔsɛ elɛnë powu eka nda ntɔnë edi ngiki. Fɛ n’ye Pɔlë bá hɛ́në mɩnɛn, elë esë elë evivi n’ye ebë ehɛ kɔ: “Ngiki powu mpia gha nʋn më bà ghë, noo më gha cɛ́omu, më hɛ́ kelë jɔnë Ofo eonë powu.”—Actes 20:26, 27.

²⁸ Elë oohʋn ghë, ɔɔ bu fuɔ ntɛnɩ ghë kpa bayɛ n’ye ebë eca, ebë elɛ saʋʋn. Elë éwu bu ntɔnelë órò gbeenë ghë.