Elë ésɩ Kpala agba

1, 2. ?Mabu bayɛ n’ye ebë emʋn Satan lɛ ëë abʋsɛmʋnnelë lɛ sɛ é?

ƷOOVA maɛn puɔpuɔnë ghë, oohʋn bá eyɛyɛ sɛ tete. Ebá ehʋn-oo fɛ n’ye Ofo bá vívi n’ye ebë eba ehʋn-oonë mɩnɛn. Ese amɛn, elë ehʋn-oo maɛn ntɛnɩ Satan lɛ ëë abʋsɛmʋnnelë lɛ kë emimi ëë aɛnnë ghë (2 Corinthiens 4:4). Àlɛ́ bɔ́bɔ́ elë gha ɔɔsɛ ebë ewu kelë wo, ese teteghë kë nʋnghë, kë ɔɔ mɛnsɩ dɔ́.

² Órò ntɛnɩ ghë, ebá ewu n’ye ebë eba eɔsɛ erɩ eda Ʒoova sɛ, alɛ n’ye ebë eba ewu shibidi Satan ghëwu lɛ. Ʒoova hɛ́ kɔ bá eboka elë. Ese bayɛ n’ye ebë emʋn bunë Satan lɛ ëë abʋsɛmʋnnelë lɛ kë elɛ efafa elë, alɛ n’ye kë eba eghʋ elë aghʋ lɛ.

“FƐ JRANË EGBƲRƲ MƖNƐN”

3. ?Mabu Kpala evivi n’ye bë elɛ elë é?

³ Satan ehɛ kɔ ayɔghɔnë ngiki ewunë ghëwu ëë kë esʋ Ʒoova. Në ekpa ehɛ kɔ àlɛ́ jɔ akpɛkpɛ alɔ ngikinë, kë ghe kpa ghe esʋ Ʒoova n’ye (ka Job 2:4, 5). Àlɛ́ yiki nkpɔ në elɛ bu eya kɔ në evivi n’ye në éhɔhɔ Ʒoova mʋnnë, Satan lɛ ëë abʋsɛmʋnnelë lɛ kë ele ëë aɛn ghë, kë eviɛ n’ye kebë eri ghɩ ntɔnë shi. Àlɛ́ yiki abɔ ëë esë ahɔ Ʒoova, óó kë awɔ ëë jinë, opu ejiji kelë edɔ tete. Biblënë ebɔ Kpala epɔpɔ “jranë egbʋrʋ, eviɛ ghɩnë bë edi” (1 Pierre 5:8). Satan evivi n’ye bë ecɔghɔ elë lɛ Ʒoova lɛ ncɔcɔnë.—Psaume 7:1, 2; 2 Timothée 3:12.

4, 5. (1) ?Mabu Satan gha ɔɔsɛ bë elɛ wué? (2) ?Àlɛ́ kë ahɛ kɔ ebë ‘esɩ Kpala agbanë,’ ëë eshi ëë lɛ́ nkpɔca é?

⁴ Ese elë gha éwu Satan lɛ ëë abʋsɛmʋnnelë lɛ gha érie. Bunë kebë eɔsɛ elɛ elënë ghë, Ʒoova jí tɛvɛ lɔ́ kelë. Ʒoova hɛ́ báshi kɔ kretiɛnghɩnë kë bá epie “sɛhʋn bu gbɔnë ghënë,” kë bá elɛ “ooya gbɔ” nhɛn (Révélation 7:9, 14). Bunë Kpala bë eɔsɛ elɛnë powu, nkpɔe gha ɔɔsɛ bë elɔ jɔ ntɔnë ghe eshu, noo Ʒoova ebidi ëë sʋghɩnelë shi.

⁵ Àlɛ́ elë arɩ ada Ʒoova sɛnë, Satan gha ɔɔsɛ bë ecɔghɔ elë lɛ Ʒoova lɛ ncɔcɔnë. Ofo Mbënë ehɛ elë ayɔghɔ nhɛn kɔ: “Cibɩnë eɲë anʋn Ʒoova ejinë powu, ëë esë bë enʋn eɲë eji” (2 Chroniques 15:2; ka 1 Corinthiens 10:13). Lahɔ gbo, eceledighɩ fannga nhɛn fɛ Abɛlë lɛ, Enɔkë lɛ, Nowe lɛ, Sara lɛ, Moizë lɛ mɩnɛn, kë rɩ́ dá Ʒoova sɛ, kë sɩ́ Kpala agba (Hébreux 11:4-40). Elë esë ebë eɔsɛ elɛ bu nkpɔkpɔnë. Ofo Mbënë ehɛ elë ayɔghɔ nhɛn kɔ: “Ésɩ Kpala agba, álɛ bë enɛobu ekà eɲë miji.”—Jacques 4:7.

“EBË EGHƲ AGHƲ”

6. ?Élé Satan eba eghʋ elë aghʋ é?

⁶ Agbate, Satan mʋn n’ye bunë bë eɔsɛ elɛ elënë ghë, Ʒoova jí tɛvɛ lɔ́ ëë, ese në elele mɛnsɩ élɛ bunë në éɔsɛ elɛnë powu, álɛ në écɔghɔ elë lɛ Ofo lɛ ncɔcɔnë. Amɛn, Kpala eghʋ̀ bu nfre nfre ghë eghʋ elë aghʋ. Bu nkpɔkpɔnë në lɛ́ agbʋʋn fannga nhɛn sásɛnë ë në ekpa elɛ lapɔ. ?Bu ntɔnelë aghɔ ëë lɛ́ nkpɔca é?

7. ?Mabughëwu Satan eghʋ elë aghʋ é?

⁷ Akoto Ʒan ghɛ́ghɛ kɔ: “Abɛlɛghonë ëë bá maɛnnë powu shi” (1 Jean 5:19). Satan ëë emimi maɛn pʋpʋ ntɛnɩ powu aɛn. Në evivi n’ye në émimi Ʒoova sʋghɩnelë esë aɛn (Michée 4:1; Jean 15:19; Révélation 12:12, 17). Kpala mʋn n’ye cibɩnë ɲan ëënë gha dɔ́. N’yonë, në elele mɛnsɩ emianmian elë powu, álɛ elë ghe edi ecele Ofo ngbeɲi. Mici agheci, në epie ngbɛ emianmian elë, ese mici jɔghɔ, në eloghoshi elɛ bu ntɔnë.

8. ?Mabu bayɛ n’ye kretiɛnnelë powu bë emʋn eyɛsɛ é?

⁸ Éphésiens 6:12 ehɛ kɔ: “Ebë eghʋ [...] wawɛ apʋpʋnë kë nʋn oforunë aghʋ.” Kretiɛn nkpɔ bë eghʋ Kpala lɛ ëë abʋsɛmʋnnelë lɛ aghʋ. Bayɛ n’ye ebë emʋn kɔ aghɩnë kë ebɔ kelë esë ehɔ Ʒoovanë powu, kë eghʋ aghʋ ntɔnë. Nakwanë akoto Pɔlë ghɛ́ghɛ cé Efɛzë-aghɩnë ghë, në hɛ́ eki arɩ kɔ kebë “erishi ekpɛkpɛ.”—Éphésiens 6:11, 13, 14.

9. ?Mabu Satan lɛ ëë abʋsɛmʋnnelë lɛ kë eviɛ n’ye kebë elɛ elë é?

⁹ Satan lɛ ëë abʋsɛmʋnnelë lɛ kë eghʋ̀ bu nfre nfre ghë efafa elë. Gha lɛ́ noo eɔ́sɛ ríshi kpɛkpɛ Satan ngbeɲi bu nkpɔ ghënë ghëwu ë ebë eka eɔsɛ erishi ekpɛkpɛ lafuɔ ghë wo. Kpala eviɛ bu ntɛnɩ ghë elë gha ɔɔ mɛnsɩ wunë, álɛ bë eɔsɛ eghʋ̀ n’yo eɲi elë. Ese ebë eɔsɛ ekwa ëë dɔ̀nelë powu noo Biblënë elɔ elë emʋn kelë (2 Corinthiens 2:11; kpɩ Jɔ eshi 31). Ëë dɔ̀nelë nkpɔ ëë lɛ́ kpala bunelë.

NƐOBU KÀ ABƲSƐMƲNNELË MIJI

10. (1) ?Mabu lɛ́ kpala bunelë é? (2) ?Élé Ʒoova eba ewu kpala bunelë é?

¹⁰ Kpala bunelë ëë lɛ́ bunë ngiki elɛ, óó elɔ ngiki eda abʋsɛmʋnnelë sɛnë. Bu ntɔnelë ëë lɛ́ aghɩnë kë ehɛ bunë bá efɩ ngiki ngbeɲi gbonë lɛ, kpalanë kë edinë lɛ, bu olopunë kë eji enɛ fu yiki sɛnë lɛ, aghɩnë kë eviɛ n’ye kelë lɛ aghɩnë kë rɔ́në lɛ bë edidi jɔnë lɛ. Biblënë ehɛ elë kɔ kpala bunelë “gha yɛsɛ.” Ekpa ehɛ kɔ, àlɛ́ enë elɛ bu ntɔnë, elë gha ɔɔsɛ ebë esʋ Ʒoova (Deutéronome 18:10-12; Révélation 21:8). Kretiɛnnelë bë ekwa kpala bunelë powu.—Romains 12:9.

11. ?Àlɛ́ bunë eji yiki sɛnë eyɛyɛ elë sɛnë, mabu bu ntɔnë bë eɔsɛ elɔ ebë elɛ é?

¹¹ Satan mʋn n’ye, àlɛ́ bunë eji yiki sɛnë eyɛyɛ elë sɛnë, bë eɔsɛ eghʋ̀ n’yo elɔ ebë elɛ kpala bu. Kpala bunelë nfre powu bë eɔsɛ ecɔghɔ elë lɛ Ʒoova lɛ ncɔcɔnë.

SATAN EVIƐ N’YE BË EFAFA ELË

12. ?N’ye elë eba edi akɔndanë, élé Satan evivi n’ye bë eba eci ëë aba é?

¹² Satan eviɛ n’ye bë elɔ akɔnda bë ecɔcɔ ngiki órò. Në elɔ kë etɔtɔ opu aɲʋn aɲʋn ngbɔ ngbɔ eyi mɩɩ eshu n’ye kë edi akɔnda kɔ “bunë yɛsɛnë lɛ́ bu pʋpʋ, ese bunë gha yɛsɛ wunë lɛ́ bu yɔghɔ” (Isaïe 5:20). Satan elɔ ngiki edi akɔnda kɔ jɔnë Biblë eonë gha ɔɔsɛ bë eboka elë amɛn oohʋn ntɛnɩ ghë, n’ye ebë ewu sɛyɛyɛ edɔ àlɛ́ elë gha ɲí Ofo mbratishinelë shi.

13. ?Mabu Satan elɛ álɛ ngiki bë etɔtɔ opu aɲʋn aɲʋn é?

¹³ Satan elɔ ngiki etɔtɔ opu aɲʋn aɲʋn. Bu ntɔnë lɛ́ dɔ̀në në ebɔ eɲi ngiki fannga nhɛn. Píe mɩɩ lahɔ, në elɛ bu ntɔnë. Edɛnë yobɔnë ghë, në hɛ́ Ɛvë kɔ: “?Teteghë, Ofo hɛ́ eɲë kɔ eɲë gha édi tinë ríri yobɔnë ghënë powu amɔnnelë wué?” (Genèse 3:1). Në hɛ́ jɔ ntɔnë, álɛ Ɛvë bë etɔtɔ opu aɲʋn aɲʋn. Bɛtɛɛ, Ʒɔbë brɛsʋ, Ʒoova wawɛnelë ngbeɲi, në vívi Ʒoova kɔ: “?Ekpete nhɛn ëë Ʒɔbë egbʋ Ofo é?” (Job 1:9). Kë wɔ́ Ʒezi jinë, bɛtɛɛ, Satan jéje ëë hɛ́ kɔ: “Àlɛ́ fë alɛ Ofo jɛ nkpɔnë, hɛ opu ntɛnɩelë kɔ kë ékaci kpaʋn.”—Matthieu 4:3.

14. ?Élé Satan eba elɔ ngiki ebɔ ewu n’ye kpala bunelë gha lɛ́ bu kwa wué?

¹⁴ Amɛn esë, Kpala elɔ ngiki etɔtɔ opu aɲʋn aɲʋn. Në elɔ kë evivi kelë esë kɔ́ teteghë, kpala bunelë lɛ́ bu apʋpʋ agba o. ?Élé në eba elɛ bu ntɔnë é? Në elɔ ngiki ebɔ ewu n’ye kpala bunelë aghɔ gha lɛ́ bu kwa. Kretiɛnnelë aghɔ bɔ́bɔ́ kë bɔ́ jɔ ntɔnë wú nahɔnrɛ (2 Corinthiens 11:3). ?N’yonë, mabu ebë eɔsɛ elɛ ebidi elë esë shi é? ?Élé ebë eba emʋn eyɛsɛ n’ye bunë Satan elɛ efafa ngikinë, ghe fafa elë esë wué? Elë éwu bu aɲʋnnë bë eɔsɛ elɔ ebë eja Satan dɔ̀në ghë: gbegbe lɛ kpenë ebë elɛnë lɛ.

BUNË ELË EVIVI OOHƲN GHËNË, SATAN EGHƲ ËË GHË ESHESHE ELË DƆ̀

15. ?Élé ebë eba eɔsɛ eghʋ̀ elë gbegbe bunelë ghë elɛ kpala bu é?

¹⁵ Amɛn, filmë lɛ, video lɛ, televiziɔn lɛ, Ʒe video lɛ, ɛntɛrnɛtë adrɛsë fannga nhɛn lɛ ghë, kë eya abʋsɛmʋn lɛ, maʒi lɛ, aghɩnë kë elɛ atrɛ bu lɛ. Ngiki fannga nhɛn ebɔ ewu n’ye bu ntɔnelë lɛ́ gbegbe bu kpete nhɛn, kë ghe lɛ́ yiki lakwa; ese kë ghe mʋn kɔ kë eghʋ̀ n’yo elɔ abʋsɛmʋn ehʋn-eyi kelë oohʋn ghë. Orɔskɔpë lɛ, kpɩnë kë ekpɩ yiki bà ghë ehɛ bunë bá efɩ ëënë lɛ, asarɩ lɛ bë eɔsɛ elɔ yiki bë elɛ kpala bu. Satan elogho lakwanë nʋn bu ntɔnelë ghënë shi, elɔ ngiki ewu n’ye eji sɛ, eyɛyɛ sɛ, kpa lɛ́ gbegbe bu. Yiki bë ekpa eɔsɛ edi akɔnda kɔ, noo në omunë në ghe lɛ́ kpala bu wunë, àlɛ́ në akpɩ bunë kpala bu nʋn ëë ghënë, bu ntɔnë gha lɛ́ bu kwa. ?Mabughëwu akɔndadi ntɔnë gha yɛsɛ wué?—1 Corinthiens 10:12.

16. ?Mabughëwu ebë ekwa gbegbe bu ntɛnɩ kpala bu nʋn kelë ghënë é?

¹⁶ Satan lɛ ëë abʋsɛmʋnnelë lɛ kë gha ɔɔsɛ kebë emʋn akɔndanë elë edinë. Ese kebë eɔsɛ eghʋ̀ bunë elë elɛ elë oohʋn ghë lɛ, bunë elë elɛ elɔ elë shikwanë lɛ, dá gbegbe bunë elë enɩ ebɔnë esë lɛ ghë emʋn bunë elë evivinë lɛ, akɔndanë elë edinë lɛ. Àlɛ́ elë akolo filmë lɛ, nɛn lɛ, nakwa lɛnë kë ehɛ maʒi lɛ, orianë eja yiki sɛ lɛ, kpala lɛ, vanpirë lɛ, bu nhɛnnelë fuɔ lɛ jɔnë, Satan lɛ ëë abʋsɛmʋnnelë kë eghʋ̀ n’yo emʋn n’ye bu ntɔnelë eyɛyɛ elë sɛ; n’yonë, kebë eɔsɛ eshu elë rupu n’ye ebë elɛ kpala bu edɔ bɔ́bɔ́.—Ka Galates 6:7.

17. ?Élé Satan bë eba eɔsɛ eghʋ̀ sɛnë elë evivi n’ye bë eyɛ elënë ghë esheshe elë dɔ̀ é?

¹⁷ Elë powu elë evivi n’ye sɛ bë eyɛ elë. Satan bë eɔsɛ eghʋ̀ n’yo esheshe elë dɔ̀. Amɛn, orogba epɛ ngiki fannga nhɛn. Yiki bë eɔsɛ elɛ kpe nfre nfre edɔ kʋra ese, sɛ ghe eyɛ ëë (Marc 5:25, 26). Sɛ bë eɔsɛ erɔrɔ ëë shi bɔ́bɔ́; n’yonë, bë eviɛ n’ye bë elɛ bunë bë eɔsɛ elɛ powu álɛ sɛ bë eyɛ ëë. Ese elënë elɛ́ kretiɛnnë, elë ele elë esë aɛn ghë eyɛsɛ, álɛ elë ghe edisʋ ghe ebɔ kpenë “maʒi bu nʋn ëë ghënë.”—Isaïe 1:13.

18. ?Kpe nfre nkpɔca kretiɛn ghe disʋ ghe bɔ wué?

¹⁸ Lahɔ gbo, Israɛlë-aghɩ jɔghɔ lɛ́ “maʒi bu.” Ʒoova hɛ́ kelë kɔ: “Àlɛ́ eɲë acece bà orù, më ece agba kpa. Àlɛ́ bɔ́bɔ́ eɲë asɛrɛ më adɔ o, më ghe ce” (Isaïe 1:15). Damë kpɩ: Ʒoova ghe ce kelë sɛrɛnë joʋn. Bu ntɛnɩ bë eɔsɛ ecɔghɔ elë lɛ Ʒoova lɛ ncɔcɔnë, óó bë elɔ Ʒoova ghe edisʋ ghe eboka elë àlɛ́ sɛ gha yɛ elë wunë, elë gha vívi n’ye ebë elɛ nkpɔe esë (Psaume 41:3). N’yonë, àlɛ́ eɲá ebɔ kpe nkpɔnë, ebë emʋn eyɛsɛ n’ye kpala bu lɛ asarɩ bu lɛ gha nʋn kpe ntɔnë ghë (Matthieu 6:13). Àlɛ́ elë adi akɔnda kɔ kpala bu bë eɔsɛ enʋn kpe ntɔnë ghënë, elë éɲa ëë shi!—Kpɩ Jɔ eshi 32.

ABƲSƐMƲNNELË JƆNË NGIKI EHƐ

19. ?Élé Kpala eba elɔ lahuɔn eyo ngiki fannga nhɛn é?

¹⁹ Ngiki jɔghɔ edi akɔnda kɔ, teteghë Kpala lɛ ëë abʋsɛmʋnnelë lɛ kë gha nʋnghë; ese ngiki jɔghɔ mʋn n’ye kë nʋnghë, bunë fɩ́ kelë oohʋn ghënë ghëwu. Wawɛ apʋpʋnelë elɔ lahuɔn eyo ngiki fannga nhɛn kelë oohʋn ghë, kë ebɔ jɔ olopunë ngiki ehɛ kelë oo gbonë ewu nahɔnrɛ, kë eɲi ëë shi tete. Aghɔ ebɔ bu apʋpʋnë abʋsɛmʋnnelë lɛ́ ngikinë jɔ eka edi ngiki fuɔ, elɔ kelë esë lahuɔn eyo kelë. Mici aghɔ, jɔ ntɔnelë eyɛyɛ ngiki sɛ edɔ mɩɩ kelë esë kë evivi n’ye kebë enɔn-eka ëë edi ngiki fuɔ. Jɔ ntɔnelë elɔ ngiki ewu Kpala erie.

20. ?Élé ebë eba eɔsɛ elɔ Satan mpu jɔnë bë egbagbashi edɔ é?

²⁰ Di bu ntɛnɩ akɔnda: Satan evivi n’ye ngiki bë ewu ëë erie (2 Thessaloniciens 2:9, 10). Në lɛ́ mpugho. Në mʋn n’ye në éba efafa aghɩnë kpala bunelë eyɛyɛ kelë sɛnë álɛ kebë ebɔ bunë gha lɛ́ tete wunë bɔ́bɔ́ ewu nahɔnrɛ. Aghɩ ntɔnë ehɛ jɔnë kë cénë lɛ, bunë kë wúnë lɛ, bunë kë edi akɔndanë lɛ jɔ. Ngiki në ehɛ jɔ ntɔnelë edɔ eyinë, kë ece ëë mpu ghë edɔ eyi. Elë gha vívi n’ye ebë eboka Satan álɛ bë elɔ ngiki bë erie. N’yonë, elë esë elë ghe hɛ jɔ ntɔnelë.—Jean 8:44; 2 Timothée 2:16.

21. ?N’ye ebë eba ehɛ bunë abʋsɛmʋnnelë lɛ́në jɔnë, mabu jɔ bayɛ n’ye ebë ehɛ é?

²¹ Àlɛ́ kɔ́ Ʒoova Adashɛgho nkpɔ lɛ́ kpala bu lahɔ gbonë, gha ba gha yɛ n’ye bë eka jɔ ntɔnë edi ngiki fuɔ. Gha ba gha yɛ n’ye bunë Kpala lɛ ëë abʋsɛmʋnnelë kë elɛnë bë eyo Ʒoova sʋghɩnelë lahuɔn. Ese bayɛ n’ye ebë ebɔ aɛn eba Ʒezi lɛ, mɛnsɩnë Ʒoova lɔ́ ëënë lɛ ghë (Hébreux 12:2). Ʒezi gha bɔ́ bunë abʋsɛmʋnnelë lɛ́në jɔ gha ká gha dí ëë ejiti-aghɩnelë. Në bɔ́ aɛn bá Ofo Shiba ndanë lɛ, “bu ayɔghɔnë Ofo lɛ́nelë” lɛ ghë.—Actes 2:11; Luc 8:1; Romains 1:11, 12.

22. ?Mabu fë evivi n’ye fë élɛ é?

²² Elë gha épa-aɛn kɔ bunë Satan evivinë ëë lɛ́ n’ye bë ecɔghɔ elë lɛ Ʒoova lɛ ncɔcɔnë. Ná elɛ bunë në éɔsɛ elɛ powu álɛ bu ntɔnë bë eshu. Ese ewú bunë Kpala ebɔ esheshe elë dɔ̀në; n’yonë elë evivi n’ye ebë erishi ekpɛkpɛ, álɛ elë ghe elɛ kpala bunelë nkpɔe. Elë ‘ghe elɔ Kpala shigbë,’ álɛ bë eghʋ̀ n’yo elɔ elë ghe eɔsɛ ghe elɛ bunë elë evivi n’ye ebë elɛnë (ka Éphésiens 4:27). Ao, àlɛ́ elë asɩ Kpala agbanë, elë ghe eja ëë dɔ̀nelë ghë, Ʒoova bë ebidi elë shi eyɛsɛ.—Éphésiens 6:11.