Ariisi oghị omhiịn ophanyanhaạn asipuru Aḍinyạ Ituughạ Ogboku Awiki Phọ
AUGUST 7-13
ARUPHUA DỊ OSIGHẸ SIPHẸ EKPO-ONHỤ PHỌ ENAẠN | EZEKIEL 28-31
“AJihova Asẹph ni Eelhe dị Nyodị U/legheri”
it-2 1136 ¶4
Tayạ
Amuphe Egbogh Emạ. Loor esi iduọn esiịny phọ aNebuchanezzar esi aTayạ esighẹ bọ ni mem iboom, arumụ awe eghạm mọ odị iḅoorayogh ni loor aroghoony eghạm mọ abidị, ḅilẹ asikpe phọ abidi eḅonyonu eḅilẹ emoọgh rokọ loor esi iboom araraạr esiịny phọ bidị oroolhogh bọ. Kụ eḍighi bọ idị aNebuchadnezzar u/moọgh bọ iikpiạ esi iphẹn aJihova asighẹ bọ nyodị aḍighinhom ophiemi aTayạ, aJihova aguanhaan osephọm aNebuchadnezzar r’aruphua phọ Ijipt. (Eze 29:17-20) Odaphạn iphirigba oye olọ aJu dị oghol mọ Josephus, esiịny phọ isighẹ 13 asiạ (Against Apion, I, 156 [21]), kụ isighẹ kẹn ni muboom amalhiom ḍighaạgh awe aBabilọn phọ. Iphirigba aḅirini phọ i/kạr ikaạph odọ idị inyaạm mọ aNebuchadnezzar alọgh bọ esi. Koulọ awe aTayạ phọ dị ozẹ, r’araraạr abidị dị ephe ibụgh ni iboom.—Eze 26:7-12.
it-1 698 ¶5
Ijipt, Olọ Ijipt
Iniin igẹ ilọ aBabilọn dị ogẹ lhạ itooghị phọ aNebuchadnezzar emuneniom bọ 37 phọ (588 B.C.E.), umiịn ni dị eghaạph eghol izuoghom mọ ozuom bọ Ijipt. Mughumọ ekaạph ilọ izuoghom mọ iphẹn phọ, obobọ inhọn idị emite epẹ ghisigh u/kạr ulegheri. Torobọ ipẹ eḍighi bọ, aJihova angọ ni aNebuchadnezzar ruphua phọ Ijipt idiphọ oye dị aḍighi idị eḅeeraạn nyodị, loor esi iduọn odị aghị bọ aphiemi mulhọgh ḍien phọ Enaạn, Tayạ.—Eze 29:18-20; 30:10-12.
g86 11/8 27 ¶4-5
Kokpẹ nị Oomo Iisogh Ḍughụm?
Olegheri iphẹn phọ, pọ yira ophogh omiịn iyaạr dị Olhemiạ phọ r’aloor aḍighi, esi osẹph otooghiạ dị nyodị u/legheri, loor iyaạr dị aḍighinhaan nyodị. Ighạgh iloghi dị ekpeanạn kụ inyu bọ aJihova ongọ itọ phọ mọ ophiemi Tayạ iḍiodi phọ. Omunheni iphẹn phọ, Enaạn isighẹ eḍighinhom iikpọ eghạm mọ aBabilọn eeḍiạn uw-emhạ phọ Nebuchadnezzar. Obọ aBabilọn akpạr ri apu, kuolọ amalhiom mọ aphughạn ni. Esi iduọn phọ, aJihova amhiịn ni mọ ekpẹ ni osẹph odị esi iyaạr phọ odị aḍighinaan bọ nyodị. Kụ aJihova aḅẹm siphẹ Ezekiel 29:18, 19 mọ: “Moọny oye, aNebuchadrezzar uw-emhạ phọ aBabilọn r’aloor odị, arom we eghạm odị kụ ee eboom eghạm oghị esi aTayạ. . . . Kuolọ, r’iyaạr bidị u/moọgh ḍighaạgh awe aTayạ phọ, esi eghạm mọ bidị ee bọ oghị esi odị. Esi iduọn phọ, iphẹn kụ idị uw-emoọgh itooghị phọ aJihova aḅẹm, ‘Mị rangọ de phọ Ijipt uw-emhạ phọ Neb·u·chad·nezʹzar opọ aBabilọn, kụ odị katool li ruphua phọ Ijipt r’iboom araraạr ibum idiphọ abin awe eghạm mọ odị.’
Anmụny asukul aBaibul phọ olhegheri ni mọ aNebuchadnezzar aḍighi oodaraghu-daadaraghu uw-emạ, r’otooghiạ dị u/legheri aJihova, dị awạ ghan ilọ aloor odị bịn. Ulegheriom kẹn Babilọn r’awe eghạm mọ odị idiphọ awe dị romhiinẹ ghan we lọ bidị osiphi eghạm. Ghalamọ r’iduọn phọ ni eḍighinom iyaạr phọ abidị aJihova i/ḅeeraạn bọ, aJihova akpẹ ni bidị amạn loor esi dị, omhụgh pọ omhụgh esi odị.
Oguphogh Owạ Imạ Araraạr Dị Edi Siphẹ aBaibul phọ
it-2 604 ¶4-5
Adọl Omunughan
Oḅẹl oḍighinon ikarạph phọ r’uw-emhạ phọ aTayạ. Ikarạph phọ aSetan kụ irorori bọ engọ dọl e”munughan r’ikarạph phọ omhạr awe, idiphọ ikpo-onhụ phọ aJizọs siphẹ Jọn 8:44 ḅilẹ r’ipẹ aGenesis 3 egananami bọ. Aḍuọr otọ phọ ogẹ bọ siphẹ Ezekiel 28:12-19, obọ ighaạph ghan ilọ ‘uw-emhạ phọ aTayạ,’ kuolọ ekạr kụ eelenyan r’okol phọ opọ oḅẹl oḍighinhom ikarạph phọ, olhẹm uwaloor phọ Enaạn agbatạn bọ. Iibaga ‘agadạ itooghị phọ aTayạ,’ oḍighi aloor phọ odị emụgh, r’omheera mọ omạgh ghan nyodị mọ ‘cherub,’ ḅilẹ r’oghaạph ogholom mọ odị arọl ghan siphẹ ‘Iden, oghoony phọ Enaạn,’ ekaraghị ekighimaạm ipẹ aBaibul phọ aghaạph bọ ilọ aSetan Eru phọ, opọ phọ amiigh bọ oodaraghu r’iibaga, bịn aalenyan r’ekarạph iyaạr phọ erọl bọ siphẹ Eden, oghol bọ mọ ‘emụgh eghimoghọm araraạr phọ.’—1Tim 3:6; Ge 3:1-5, 14, 15; Ogan 12:9; 2Kọr 4:4.
Uw-emạ phọ aTayạ, ophọn ḍien phọ u/kol bọ, arọl ghan bọ siẹn egbogh emhạ phọ ephẹn phọ, aghophora bọ mọ onọ ‘anighẹ amạn’, r’aloor bịn ‘asụ ni ologhi aḅilẹ anighẹ agey’ [remạ ghan onụ aHibru mọ. ka·lalʹ] ḅilẹ ‘esi oḍaghạ i/tọl’ [Heb., ta·mimʹ] emhiigh k’amem mọ olhẹm bọ nyodị, tutụ omhiịn bọ ekeeny eḍighinhom iyaạr loor odị. (Eze 27:3; 28:12, 15) Aḍuọr otọ phọ aḍiẹn phọ re/mạ ghan nyoniin uw-emhạ bịn, kparipẹ ghun remạ ghan ḍikoọl abutooghiạ phọ aTayạ. (Otomaạm imiịn phọ oghaạph bọ ilọ ‘uw-emhạ phọ aBabilọn’ ḍien phọ u/kol bọ. siphẹ Isa 14:4-20.) Siẹn phọ, oghaạph oghol phọ oghaạph bọ oghol iḍighi elọ amem mọ abutooghiạ phọ aTayạ orọl bọ ni ḍigey adọl r’uw-emạ phọ Devid r’aSolomọn, mem mọ amuẹn phọ, aTayạ kẹn bịn usogh aani ni iisogh ongọ aani mem mọ rolhọgh bọ otu iiḅereghị phọ aJihova siphẹ eeḅarạph phọ aMoriah. Eḅẹl amem mọ, awe phọ aTayạ r’awe phọ aJihova Izrạl urọl ghan ni dọl eborọph. (1Ki 5:1-18; 9:10, 11, 14; 2Ch 2:3-16) Toroboiperelbọ, esighẹ rekị bịn, aruw-emạ phọ aTayạ owilẹ imạ okol phọ ophọn phọ, dị tutụ ariil Enaạn idiphọ aJoel, Amos, ḅilẹ kẹn r’Ezekiel omiigh oghaạph ikarạph ilọ abidị. (Joe 3:4-8; Am 1:9, 10) Etigheri ooghighighạn phọ ophọn phọ omhiịn bọ igbo uw-emạ phọ ‘aTayạ’ r’ogbogh amulọgh-ḍien phọ Enaạn Setan, imiịn phọ eḅilẹ ekaạph odọ idị kotue ni osighẹ oḍighinhom ‘dọl omunughan’ ‘r”emoọgh aḍipiọm’ eten dị ekpeanạn.
w03 7/1 32 ¶1-3
Eeghe Kụ Imetenhaan Ramạ phọ Iphẹn phọ?
ANOPH r’aNo eḍighi siḍien dị omiịn siphẹ aBaibul phọ, ilọ igbogh ikpanạ aramạ phọ Ijipt Memphis r’aThebes. ANoph (Memphis) amạn bọ 14 itobi, oḍuạ esoorom ạCairo kụ rokị, agạ Ophiịny ạNile phọ eerumuḍio phọ remeel ghan bọ. Esighẹ rekị bịn ạMemphis o/ḍighi mum ekpanạ emạ Ijipt. Roḍigh 100 asiạ phọ emuniniom bọ 15 B.C.E bịn Ijipt omoọgh emoom ekpanạ emạ dị oghol mọ No (Thebes), oḍuạ esoorom aMemphis kụ rokị, kesighẹ bọ 300 itobi. Igbo ibadị aruutu iiḅereghị phọ olereghi bọ pọ ạKarnak, uḅẹm mọ odị kụ aḍighi ghan ogbogh otu dị ologhọm ideghedeghẹ arokọ mem mọ opọ phọ. Uḅọgh Thebes otu iiḅereghị phọ ạKarnak ongọ iiseeny Amon, egbogh emụgh awe phọ Ijipt.
Imiịn aBaibul ighaạph eeghe idị egbolomaam Memphis r’aThebes? Usophonaan ni ooruẹn apum Pharaoh phọ Ijipt r’arumụgh phọ odị, ekạr ekpaariọm egbogh emụgh phọ odị ogho bọ mọ, ‘Amon erọl ghan bọ epẹ No.’ (Jeremiah 46:25, 26) Oomo ooloọgh awe phọ rooḅereghị bọ nyodị ‘kopiemi ni’. (Ezekiel 30:14, 15) Kụ idiphọ kụ edị etuụgh ni emite. Ogina iyaạr dị esughenaan iiseeny phọ Amon pọ, iiguleeny otu iiḅereghị phọ bịn. Emhoom emạ phọ aLuxor edi ghan ekool phọ epẹ aThebes arọl ghan bọ iḍiodi phọ, ḅilẹ r’inhọn ibạm aramạ dị memiteghu aani.
Ogina iyaạr dị esughanhaan Memphis pọ ekarạph eḍum mọ odị bịn mem mọ ophiemi bọ. Oniin oye dị aghị asukul aBaibul phọ, dị oghol mọ Louis Golding aḅẹm mọ: “Oghiil atum oghiil, Arạb phọ abuphẹ okpạr bọ opu Ijipt usighẹ igbogh araraạr iiguleeny phọ aMemphis kụ olhoghọm ekpanạ emạ phọ abidị [Cairo] erọl bọ ephorị phọ agạ ophiịny phọ. Kiphẹn kiphẹn abulọghọm aNile r’aRab phọ omaạr bọ olọgh okparamị, iduọn rokaạph bọ’, r’eniin ekpo abrik i/ḅamiạn anyụ eniin siphẹ ade phọ abidị.” Okạr agey, idiphọ aBaibul phọ aghaạph bọ, aMemphis maḍighi ‘oopho iyaạr arigiilaạm . . . dị r’oye r’oye u/tugh’—Jeremiah 46:19.
AUGUST 14-20
ARUPHU DỊ OSIGHẸ SIPHẸ EKPO-ONHỤ PHỌ ENAẠN | EZEKIEL 32-34
“Oboom Oḍighi Okoriom Mọ”
it-2 1172 ¶2
Okoriom
Osighẹ Oḍighinom Dị Otoomaạm. AJihova ameteom ni riil dị oḍighi ghan idiphọ abukoriom dị otoomaạm siphẹ eelhe phọ Izrạl (Jer 6:17), kụ bidị phọ kẹn eeni amem, ughaạph ghan kẹn ni ilọ abukoriom mọ eten dị omaanhiọm. (Isa 21:6, 8; 52:8; 62:6; Ho 9:8) Ariil-abukoriom mọ abuẹn phọ, umoọgh kẹn ni oḍighi ophụr ghan arurụ buọ asipioghọm mọ ilọ amuphe dị ratu. Mem lọ bidị owilẹ ophụr awe phọ rurụ, iḅaạl awe phọ irọl ghan emụ abidi. Kụ eḍighi maạr lọ awe phọ opiọm onaghanhạn iphụr arurụ phọ iphẹn phọ, pọ iḅaạl phọ abidị irọl ghan ni siphẹ rumụ abidị. (Eze 3:17-21; 33:1-9) Abidị usighẹ ghan oyil dị u/kpẹ oḍuom ologhi idiphọ oye ikpom ariḍien obobọ idiphọ aghoogh dị ra/gbophaany ghan.—Isa 56:10.
w88 1/1 28 ¶13
Kiọm Ghisigh Agbeelom ghan Omhạr phọ
Ke/tool Iḅaạl Abunhọn Awe
13 Kotoomaạm oḍighi phọ aJihova angọ bọ Bugbaanaạn phọ odị ophụr arurụ we phọ ilọ iiruẹn phọ Enaạn retu bọ idiphọ opọ ongọ bọ Izikiẹl. Umạ Izikiẹl idiphọ okoriom siphẹ otu phọ Izrạl. Oḍighi phọ odị pọ ophụr ghan arurụ we phọ Izrạl ilọ amuphe dị ratuanhaan bidị, eḍighi maạr lọ bidị u/kiton esi ikarạph areten phọ abidị. Kụ eḍighi maạr lọ odị awilẹ ophụr arurụ phọ idiphọ okoriom, pọ amuphe katuanhaan ni buọ asipioghọm mọ, kuolọ iḅaạl phọ abidị ketọl emhụ odị okoriom mọ u/meera bọ upụr rurụ we phọ. Iphẹn phọ reḍeenhaan ghan ipẹ aJihova raloghoma ghan bọ kaghị esi osoph ooruẹn amuphe, mọ: ‘Mị u/moọgh ḍiḅeeraạn esi aḍuugh okarạph oye pho, kuolọ obọ odị akiton esi ikarạph phọ odị kụ aghị ghisigh arọl ghan r’ighuḍum. Ikiton, ikiton esi ikarạph areten phọ anyinạ, eeghe kụ iḍighi kụ nyina kemugh bọ, sey otu phọ Izrạl?’—Ezekiel 33:1-11.
w12 3/15 15 ¶3
Pamanhạm Dọl Oogboronom Mọ Anạ
EEGHE KỤ IḌIGHI KỤ EWẠ BỌ NI MỌ OḄARẠM OOGBORONOM SIPHẸ OḌIGHI OGHAẠPH ILỌ OMHẠR PHỌ?
3 Mem dị yira omhiịn sighuḍum awe dị edi esi ootoroseromineen, rinyu ghan ni iyira oghaạph r’eephirighan ilọ iiḅi iinaghạn phọ. (Rom. 10:13, 14) Ekpo-onhụ phọ Enaạn eḅẹm mọ: ‘Mem dị mị aḅenị oye asipioghọm mọ: ‘Nạ kakaraghị ni amugh,’ kụ akiton ni esi ikarạph phọ odị amiigh oḍighi igey, . . . pọ odị katọl li r’ighuḍum. Bịn odị ka/mugh. R’eniin eniin ikarạph dị odị aḍighi dị kokol ootughianhạm nyodị ke/tọl mụn.’ (Ezek. 33:14-16) Okạr agey, aBaibul phọ aḅenị buphẹ ni phọ rogbeelhom ghan bọ dom omhạr phọ mọ: “Nạ kapẹl li loor phọ anạ r’abuphẹ onaghanạn bọ nyinạ.”—1 Tim. 4:16; Ezek. 3:17-21.
Oguphogh Owạ Imạ Araraạr Dị Edi Siphẹ aBaibul Phọ
w91 3/15 17 ¶16-17
Daphạn Oghuugh Eghạm Mọ aJihova Amaạr Bọ Asererẹ
Ka/meera Arigilaạm Awe Edughe Nyinạ
16 Izikiẹl aphighi nị imạ eḍeenhaan esi onaghanhạn ghan, di u/meera mọ arigilaạm awe phọ edughe nyodị. Iniin phọ kẹn ni, eḍighi maạr lọ yira ophamanhạm oserereẹny onhụ aḍiaḅạ phọ, pọ yira rodaphạn ghan iiḅakiọm Okiilhom-Asụ phọ. Iphẹn phọ r’inyaamị ghan iyira omegheron oghị esi iiḅakiọm mọ odị, bịn rikparamị ghan iyira dị yira ko/meera mọ arigilaạm awe phọ abuphẹ yira rokaạph bọ dom mọ aJihova koḅenị idughe iyira. Idiphọ emitenhaan bọ Izikiẹl, Enaạn muḅenị ni iyira mọ abunhiin awe phọ dom mọ kọ/naghạn, komooghọgh iikparạ arumụ r’oḅom-emụ. Abunhọn ko/meera onaghạn dom mọ loor esi dị bidị u/wạ onaghanhạn aJihova. (Ezekiel3:7-9) Abuọ ughele kotọl kẹn ni, idiphọ Ezekiel 33:31, 32 aḅẹm bọ mọ: ‘Bidị kotu ni oteẹny nyinạ, kụ otọl ghisigh anạ idiphọ awe amị; kụ kokạr ri onaghạn ikpo-onhụ phọ anạ, kuolọ ko/daphạn, idị eḍighi bọ bidị rosighẹ ghan runhụ phọ abidị koghaaphọm raghaạph aruuphuạ orolạn esi dị u/ḅaạl ḅilẹ arokpom mọ abidị reporogh ghan raraạr dị bidị suọ ke/ngọ. Kụ pogh aani! Nạ k’akịgh esi abidị idiphọ asuọr iḍọ, idiphọ oye amoọgh imạ eḍọgh aḍuọr dị rati ghan kaḅilẹ apheghom onẹ. Kụ kọkạr ri onaghạn ikpo-onhụ phọ anạ, kuolọ ko/daphạn.’
17 Eeghe kụ keḍuạ emite? Ekpịgh phọ 33 ekaạph eḅarạm mọ: ‘Kụ mem lọ etuụgh iduọn phọ emite—pogh aani! Ketuụgh ni emite—kụ bidị kolegheri ni mọ oyil arọl ghan ni igbo abidị.’ Ikpo-onhụ phọ iphẹn phọ ekạr eḍeenhaan mọ Izikiẹl o/tuạn e’’naghạn phọ abidị bịn owilẹ dom mọ. E’’naghanhạn abuerị phọ awe phọ i/ḍighi iyaạr dị odị awilẹ oophugh phọ odị. Mughumọ awe phọ unaghanhạn ni obobọ u/naghanhạn, odị anaghanhạn ni Enaạn kụ amuneni itọ phọ Enaạn.
w07 4/1 26 ¶3
Sooromi Loor Kụ Anaghanhạn Bukoriom Ephomoghiạn phọ Ayira
3 Imiịn phọ Isaiah 40:10, 11 ekaạph ni ekparamị eten phọ epẹ aJihova amiigha bọ loor kụ rapogh bọ we phọ odị. (Psalm 23:1-6) Mem mọ odị arọl bọ siẹn ade phọ, aJizọs phọ kẹn aḍeenhaan ni nyoniin phọ ogbolomaam mọ aghị esi abutelhedom odị ḅilẹ kẹn r’oomo awe. (Mat 11:28-30; Mạk 6:34) AJihova r’aJizọs ukạr kụ oghel dọl igbagbaar abukoriom obobọ abuḍiemiom awe phọ Izrạl, buẹn phọ ophogh bọ ogunhọm oḅilẹ romimighi iyool phọ abidị eten aroofola. (Ezekiel34:2-10; Mat 23:3, 4, 15) Kụ aJihova aguanhaan mọ: ‘Mị kapẹl li iyool phọ amị, kụ bidị ko/ḍighi mụn iyaạr oogulemi; kụ mị k’awaaghị ni amiịn iyool phọ ipẹ amị. Kụ mị ameteom angọ bidị nyoniin opoghom, odị kangọ ghan ni bidị eḍien, ghalamọ ebenẹ phọ amị Devid. Odị r’aloor odị kụ kangọ ghan bidị eḍien, aḅilẹ kẹn aḍighi okoriom abidị.’ (Ezekiel34:22, 23) Siẹn amem eekuna phọ, ogbogh aDevid phọ Jizọs Kraist, kụ “oniin opoghom” mọ aJihova m’amạ bọ ophogh oomo arebenẹ phọ odị siẹn ade phọ, oḍighi bọ Kristẹn phọ abuphẹ osagharạn bọ uwaloor phọ “r’iphedị phọ iyool phọ.”—Jọn 10:16.
AUGUST 21-27
ARUPHUA DỊ OSIGHẸ SIPHẸ EKPO-ONHỤ PHỌ ENAẠN | IZIKIẸL 35-38
“Kopiemi ni Gọg Opọ aMeGọg Moọny Amem”
w15 5/15 29-30
Asipuru Di Abuẹn Robạl Ghan Bọ Rinyạ Phọ Ayira Ropuru Ghan
Anhiạn kụ aGọg opọ aMeGọg? Omoọgh ophagharanaạn aḍipuru phọ aḍiẹn phọ, pọ ewạ mọ yira owaaghị siphẹ igẹ-iigbia phọ olegheri oye phọ azuoghom bọ we phọ Enaạn. ABaibul phọ o/ghaạph ilọ izuoghom mọ ‘ạGọg opọ aMeGọg’ bịn, kuolọ akaạph kẹn ni ilọ izuoghom ‘uw-emạ esiinyọm mọ ḅilẹ ‘aruw-emhạ isiẹn ade phọ’. (Ezek. 38:2, 10-13; Dan. 11:40, 44, 45; Ogan. 17:14; 19:19) Iduọn phọ pọ remạ ghan kirokirọ izuoghom ḍughụm? Eeye. Eten dị iikia i/lo, aBaibul phọ rakaạph ghan ilọ iniin phọ izuoghom mọ nị kuolọ r’asiḍien dị egbatanhaạn. Eeghe kụ iḍighi kụ yira omheeraam bọ iduọn phọ? Loor esi dị aBaibul phọ uḅenị iyira mọ oomo areelhe isiẹn ade phọ kepinhom aani ni bin izuoghom mọ esughanham bọ omạn phọ kekọm bọ eghạm Amagedọn.—Ogan. 16:14, 16.
Mem dị yira ooḅeghiọn oomo ariisi aBaibul phọ eghaạph bọ eghol izuoghom awe phọ Enaạn esughanham bọ omạn phọ, ekạr eegholaany mọ aḍien phọ ạGọg opọ aMeGọg pọ re/mạ ghan Setan, kuolọ remạ ghan muuḅọph oomo areelhe phọ. Nạ ragbi mọ ‘uw-emạ esiinyọm mọ’ oghaạph bọ otoomaạm kụ kaḍiemiom muuḅọph phọ amuẹn phọ ḍughụm? Yira ko/tue okạr okaạph. Kuolọ iitughiạn phọ iphẹn phọ ekạr ri eḅọph r’idị aJihova aghaạph ilọ ạGọg mọ: ‘Nạ kaḍuạ ni epẹ adọl phọ anạ, pakirị epẹ esiinyọm mọ ekẹl bọ ni iboom, nạ r’oolhoọgh awe phọ anạ, oomo phọ abidị r’arusụ dị rokiilhom, r’aḍita awe eghạm.’—Ezek. 38:6, 15.
w12 9/15 5-6 ¶8-9
Ipẹ Aḅirini phọ Ophọn Kasi Bọ Eekuna
8 Mem dị mophiemi ikarạph aruukụ iiḅerẹghị, rebenẹ phọ Enaạn komiịn dị ‘odi iduọn bịn’ ḅilẹ ‘iyaạr i/koph.’ (Ezek. 38:11, 14) Eeghe kụ kemitenhaan egu awe phọ abuẹn eghịgh bọ mudị iyaạr i/koph, buẹn phọ oghiọm bọ ghisigh rooseeny aJihova? Kekịgh mudị ‘oomo awe’ phọ kooghiraany okị ozuoghom abidị. Ekpo-onhụ phọ Enaạn ekaạph ilọ iyaạr phọ ephẹn phọ kemite bọ idiphọ izuoghom mọ ‘ạGọg opọ ade phọ aMeGọg kazuoghom bọ we phọ Enaạn.’ (Bạl Izikiẹl 38:2, 15, 16.) Izuoghom mọ ipẹn phọ ketọl ika esi ayira?
9 Olegheri ilọ izuoghom mọ iphẹn phọ kụ egbi oteẹny ki/ngọ iyira oboom oghiilaany. Eḍighi ghụn idị, ogbogh ogbolomaam ayira kaḍighi olọ oḅaalamị aḍien phọ aJihova ḅilẹ r’ogbeelhom ilọ arilhiom itooghị phọ odị kparipẹ ghụn r’apelieẹny phọ ayira. Okạr rokaạph, aJihova agbeelom ni dị epeel li 60 amem mọ: ‘Kụ nyina kelegheri ni mọ mị aJihova.’ (Ezek. 6:7; miịn igẹ ude phọ.) Esi iduọn phọ, yira opogh ni rokiọm ghisigh r’ikpukụ ilọ omunughan apakirị imiịn phọ Izikiẹl iphẹn eḍighan bọ ni elhegh, kụ oḍuom ologhi mọ “Omoọgh we phọ amaạr ri otagharạn ghan aweye aruukuan omiteom esi odẹgh ophogh kirokirọ.” (2 Pit. 2:9) Siẹn yira rokori bọ, ewạ mọ yira osighẹ oḍighinhom torobọ eepoogh lọ yira omoọgh okparamị omheeraam mọ ayira obọ yira orue ophamanhạm dọl aruukuan phọ ayira esi aJihova, etigheri torobọ odẹgh ophogh lọ yira osoman. Yira koḍighi ika? Ḅeeḅereghị ghan, atuughạ ghan aḅilẹ agbirima ekpo-onhụ phọ Enaạn, kụ aphinhom aani ghan bin dom omhạr phọ r’abunhụn awe. Yira oḍighi ghan iduọn phọ, pọ yira roḍighi ghan idị oḍuomologhi aghuḍum k’agee-pọ phọ ayira kamhiigh idiphọ ‘ilumạ’.—Hib. 6:19; Ps. 25:21.
w14 11/15 27 ¶16
“Nyina Meḍighi Nyiidiphọ We K’Enaạn”
16 Mem dị rophiemi Babilọn Ogbogh phọ, kozuoghom ni we phọ aJihova, mem mọ amuphẹ phọ, kewạ mọ yira orọl eeḍiạn oghoph dị aJihova kamiteom angọ rebenẹ phọ odị. Siẹn dị izuoghom mọ iphẹn phọ kụ kekọm bọ ‘igbogh iiḅaghamị phọ’, aJihova kụ k’aaḅakị raraạr aḅilẹ asaḅạr mem mọ kemite bọ. (Mat. 24:21; Ezek. 38:2-4) Mem mọ opọ phọ, aGọg kazuoghom ni ‘weye oomo areelhe phọ dị ookpomoghan’, we phọ aJihova. (Ezek. 38:10-12) Izuoghom mọ ipẹ phọ, keḍeenaan mọ meteẹny mem mọ aJihova kasophonaan bọ ooruẹn Gọg r’oolhoọgh awe eghạm mọ odị. AJihova kaḍeenhaan ni elhiom mọ odị idiphọ otooghiạ ḅilẹ aḅaalamị ḍien phọ odị, loor esi dị odị aḅẹm mọ: ‘Mị kakaraghị ni . . . aḍighi idị aweye areelhe phọ kulegheri imị; kụ bidị olegheri mọ mị kụ aJihova phọ.’—Ezek. 38:18-23.
Oguphogh Owạ Imạ Araraạr Dị Edi Siphẹ aBaibul phọ
w02 6/15 20 ¶12
Tuughạ Kụ Aḅilẹ Atughemị Imạ Aroozọ Onyọ Akristẹn
12 Otelhedom mọ akạr ri aghaạph ekạr iyaạr phọ eḍighi bọ kụ enighẹ bọ ni otuughạ ghan phọ r’oḅilẹ osighẹ oḍighinhom imạ aroozọ phọ yira omiịn bọ siphẹ aBaibul phọ. Ikarạph aroozọ aJu phọ iphuẹ ghan ḍien phọ aJihova: “Nạ raatuma ghan mọ, nạ alegheri ni iilogh phọ Enaạn, kụ nạ rasoroghu ghan iilogh phọ kasiphom Enaạn umugholoor ḍughụm? ogẹ ni siphẹ aḍinyạ iigbia phọ mọ ‘aruuruen phọ mituạn inyina abuọ aJu phọ roopụ ghan ḍien phọ Enaạn.’” (Rom 2:23, 24) Ekạr ri etu inẹ mọ eḍighi maạr lọ yira ophogh ogunhọm imạ aroozọ aKristẹn phọ, pọ yira roopụ ghan ḍien phọ Enaạn. Ḍierị phọ aḍighaạgh phọ, eḍighi maạr lọ yira ophạm siigbu phọ Enaạn okparamị, pọ reeghironaan ghan imạ ilọ aḍien phọ odị kụ eḅilẹ eghueni nyodị. (Isaiah 52:5; Ezekiel 36:20) Olhegheri ghan iphẹn phọ, ketue ni ekparamị osopha phọ anạ oḍighi ghan idị enighẹ, mem dị nạ asoman odẹgh ophogh dị erọl mudị oḍighi ipẹ phọ i/nighẹ bọ bịn kụ ogina eten dị edi. Dị epelhom siẹn, ikpo-onhụ phọ aPọl eḅilẹ ni itughemị iyira enhọn iyaạr. Ipel omhiịn mọ araagharạ oye phọ eeghironaan ni Enaạn, iduọn nạ ratughemị bọ bunhọn ilọ odị , loghonhaạn bidị ḍighaạgh omhiịn mọ ipẹ bidị osighẹ bọ oḍighinhom siigbu imạ aroozọ phọ bidị rotuughạ bọ, rekaạph ghan ni imạ ilọ aJihova. I/ḍighi oḅẹm mọ imạ aroozọ onyọ aKristẹn phọ rengọ ghan oye phọ omhoom aloor r’ogbaanyạn bịn. Eḅilẹ kẹn reeghironaan ghan Enaạn phọ amiteom bọ, aḅilẹ bọ rutughemị ghan iyira mọ otuughaạny imạ araagharạ phọ odị.—Psalm 74:10; Jems 3:17.
w88 9/15 24 ¶11
“Bidị Kolegheri ni Mọ Mị Kụ AJihova Phọ”
11 Mem mọ abusughenheen phọ oḅula bọ Judah, ade phọ moogulemi bọ iḅilẹ ni ekiton enhuụm idiphọ ‘oghoony phọ Eden.’ (Bạl Ezekiel 36:33-36.) Eniin phọ eten phọ kẹn kụ idị, emiigh lhạ phọ eḍighi bọ 1919, aJihova maḅilẹ akiton dọl aKristẹn phọ abuphẹ osagharạn bọ uwaloor phọ eegulaan bọ, atene dọl aparadaịs dị anhuụm ni, eten aruwaloor, kụ bidị oḅophoghạn ni ‘r’aḍigbogh aḍita phọ’ rokelhọm. Kụ meḍighi bọ idị awe iigbia kụ omuza bọ siphẹ aparadaịs aruwaloor phọ, eḍighi idị torobọ onyọ aKristẹn lọ maḅọgh loor angọ kalọgh inyaạm omhiịn mọ omaạr ri opạm oḅaalamị.—EzekieSl 36:37, 38.
AUGUST 28–SEPTEMBER 3
ARUPHUA DỊ OSIGHẸ SIPHẸ EKPO-ONHỤ PHỌ ENAẠN| IZIKIẸL 39-41
“Ipẹ Uḍien Otu Iiḅereghị phọ Izikiẹl Amiịn Bọ Egbolomaam Nyinạ”
w99 3/1 11 ¶16
“Ologhi Phọ Anạ Arọl” Siphẹ Otu Iiḅereghị phọ Enaạn!
16 Omhiịn ophagharanaạn phọ, oḅula oghị ophogh uḍien phọ. Izikiẹl agẹ mọ: ‘siphẹ uḍien phọ, Enaạn usighẹ ni imị asiemi siphẹ ade phọ Izrạl kụ umeremị imị anyụ eeḅarạph dị eghị ni anyụ iboom, siphẹ phọ, mị umhiịn ni raraạr dị eghịgh ruutu egbogh emhạ agạ phọ epẹ esoorom mọ.’ (Ezekiel40:2) Araraạr phọ omhiịn bọ siẹn uḍien phọ: ‘eboom eeḅarạph phọ’ eghị bọ ni anyụ iboom ighiọm iyira ologhi ipẹ ogẹ bọ siphẹ Micah 4:1: ‘kemite ni idị siphẹ asiiḍio eekuna phọ, eeḅarạph otu phọ aJihova kopighi ni okparamị opeleghiom oomo ipherị phọ araaḅarạph phọ, koḅilẹ kẹn ni opophe opeleghiom ipherị phọ aroogbolom mọ; kụ isiphẹ phọ kụ edị awe kokiphaany okị.’ Apụr amem kụ edị imiịn phọ iphẹn phọ emunughan bọ? Micah 4:5 aḍeenhaan mọ imhiigh mem mọ areelhe phọ odi bọ ni rooseeny u’’kol arumụgh phọ abidị. Okạr rokaạph, isiẹn amem mọ ayira, ‘siiḍio eekuna phọ’ kụ edị ophophe bọ igey iiseeny phọ oghiọm anyụ, oseere bọ esi phọ ipạ ekpeanạn bọ siphẹ asighuḍum arebenẹ phọ Enaạn.
w07 8/1 10 ¶2
Oghaạph Ookaragh Aḍinyạ phọ Ezekiel—II
40:3–43:17—Eeghe kụ iḍighan elhegh ilọ eten phọ epẹ otooghị bọ otu iiḅereghị phọ? Eten phọ epẹ otooghị bọ otu iiḅereghị phọ reḍeenhaan ghan mọ ogbi phọ aJihova idị egbolomaam igey iiseeny, ke/piọm dị ke/munughan.
w07 8/1 11 ¶4
Oghaạph Ookaragh Aḍinyạ phọ Ezekiel—II
40:14, 16, 22, 26. Iizin alhe phọ odorọ yogh bọ siphẹ iikpe eḍighom otu iiḅereghị phọ, reḍeenhaan ghan mọ ogina abuphẹ phọ omoọgh bọ imạ aroozọ bịn kụ edị omheera mọ oḍigh aani. (Psalm 92:12) Iphẹn phọ itughemị iyira mọ, aJihova kasighẹ iiseeny phọ ayira eḍighi maạr lọ yira oselemam bịn.
Oguphogh Owạ Imạ Araraạr Dị Edi Siphẹ aBaibul phọ
w12 9/1 21 ¶2
“Areelhe phọ Kolegheri ni Mọ Mị Kụ AJihova Phọ”
‘Mị ka/meera mun bidị oopụ ḍien iigbia phọ amhị,’ iphẹn kụ idị aJihova aḅẹm. Mem dị omhạr awe okpalạm Enaạn loor ekeeny ooruẹn dị bidị osoman, pọ bidị roopụ ghan ḍien phọ odị. Ika? Siphẹ aBaibul phọ, “aḍien” phọ ibadị amem remạ ghan eegharạ oye phọ. Iniin igẹ dị oghaạph oghol eḅẹm iduọn mọ, aḍien phọ Enaạn remạ ghan ‘odọ phọ oye phọ olegheriom bọ nyodị—egananami odọ phọ oye phọ odị aru bọ; ḅilẹ r’ipẹ oḅẹm bọ mọ odị atọl phọ, ḅilẹ kẹn r’eghuan phọ odị.’ Aḍien phọ aJihova eḅaramaạm ni odọ phọ oye phọ odị aru bọ. AJihova asighẹ ika ekeeny ooruẹn? Odị alọgh ni ḍien! Odị raseenyạn ghan kẹn ni bulọ romiinhọm loor ekeeny ooruẹn. (Exodus 22:22-24) Mem dị omhạr awe oḅẹm mọ Enaạn kụ rakọm ghan ekeeny ooruẹn ophọn odị alọgh bọ ḍien, pọ bidị roopụ ghan ḍien phọ odị. Iduọn phọ pọ ‘bidị roofolomi ghan ḍien phọ odị.’—Psalm 74:10.
w89 8/15 14 ¶20
Oghughuron Eten Oḅula aParadaịs
20 Mem lọ Amagedọn aten, koḍighinhom eeghe raraạr eghạm areelhe phọ? Odaphạn eedoọny amem mọ kesighẹ bọ ophiemi oomo araraạr eghạm mọ owilẹ yogh bọ, ebụgh bọ ni iboom. (Ezekiel39:8-10) Abuẹn phọ koḅeẹny bọ Amagedọn kosighẹ ni oomo araraạr eghạm mọ iphẹn phọ otene raraạr oḅephom ghan iizo.—Isaiah 2:2-4.