EMHUOGHAẠPH ITUUGHẠ PHỌ 30
Kiọm Ghisigh Abughẹ Ghan Ephomhoghiạn Phọ Anạ
“Poph aghiọm ghisigh esi araraạr phọ nạ raḍighi ghan bọ r’ephomhoghiạn.”—EFẸ. 4:15.
AḌUỌR PHỌ 2 Jehovah Is Your Name
OGHAẠPH OOKARAGHa
1. Eeghe igey kụ edị nạ matuughạ egbi k’amem mọ nạ amhiigh bọ otuughạ aBaibul phọ?
NẠ AATUGHIẠN ni mem mọ nạ amhiigh bọ otuughạ aBaibul phọ? Eeni iḍighi ni iikia esi anạ olhegheri mọ Enhaạn amoọgh ni ḍien. Kụ eeni olhoghi anạ aḅaạl li olhegheri mọ Enhaạn ra/miinhẹ ghan we ooni aniạn. Kụ okạr agey, nạ apogh ni rakiọm ghisigh oḅilhẹ omhiịn abuọ ephomhoghiạn phọ anạ momhuughu bọ kụ oghelhọm adọl aparadais r’abidị siẹn ade phọ.
2. Etigheri otuughạ igey aBaibul phọ, eghẹn eten kụ edị nạ maḅilhẹ aphoph aghị ghisigh? (Efesọs 5:1, 2)
2 Iduọn nạ agbor ghan bọ atuughạ Ekpo Onhụ phọ Enhaạn, kụ edị ephomhoghiạn phọ nạ amhoọgh bọ aghị esi aZihova ephoph ghan bịn eghị ghisigh. Ephomhoghiạn phọ epẹ phọ kụ inyu bọ nyinhạ osighẹ ipẹ nạ ratuughạ bọ oḍighinhom. Kụ nạ mamheera mọ asinị-iilhogh aBaibul phọ elhoghonhaạn nyinhạ ḍighaạgh osopha ogey osopha. Ḅilhẹ nạ amhiigh ootughiạn r’oḍighi araraạr dị eḅeraạn aZihova. Kụ idiphọ obumoọny ratuughaạny ghan bọ odẹ r’onhiin odị, nạ akị ni ghisigh ratuughaạny Odẹ k’akẹ phọ anạ.—Bạl Efesọs 5:1, 2.
3. Eeghe asipuru kụ edị yira kopuruan loor?
3 Yira otue ni opuruan loor mọ: ‘Ephomhoghiạn phọ mị amhoọgh bọ aghị esi aZihova nyiidiphọ epu ni ipẹ mị amhoọgh ghan bọ mem mọ purukụ mị aḍiiny bọ muụm? K’amem mọ mị aḍiiny bọ muụm, eten iitughiạn phọ amhị ḅilhẹ r’iḍighinhom araraạr phọ amhị ekị ni ghisigh rekịgh ghan ilọ eten phọ aZihova—ekạr ekpaariọm eten phọ mị raḍeenhaan ghan bọ ephomhoghiạn bumor r’abumaranhi phọ ḍughụm?’ Eḍighi maạr dị nạ amhiịn mọ ephomhoghiạn phọ anạ i/lo “mun idiphọ eḅẹl amem mọ,” pọ ka/ḅonyonhu azuan. Idọ phọ iphẹn phọ imitenhaan ni Kristẹn oḅẹl okuron asiạ phọ. Kụ aZizọs o/tuạn iduọn phọ bịn oḅitonhaạn bidị, esi iduọn phọ, odị kẹn iyira ku/ḅitonhaạn. (Ogan. 2:4, 7) Odị alegheri ni mọ yira kotue ni oḅilhẹ oosạ ephomhoghiạn phọ yira omhoọgh bọ mem mọ yira olhegheri bọ igey phọ.
4. Yira kooḅeghiọn eeghe siẹn emhuoghaạph phọ ephẹn phọ?
4 Emhuoghaạph phọ ephẹn phọ keeḅeghiọn idị yira kotue okiọm ghisigh obughẹ ephomhoghiạn phọ yira omhoọgh bọ oghị esi aZihova r’abunhọn. Kụ ipẹ reten kụ yira ooḅeghiọn suọ dị yira r’abunhọn komoọgh mem dị yira oghị ghisigh oḍighi ghan iphẹn phọ.
BUGHẸ EPHOMHOGHIẠN PHỌ NẠ AMHOỌGH BỌ AGHỊ ESI AZIHOVA
5-6. Eeghe ipaanhaạn kụ edị otelhedom mọ aPọl asoman siphẹ oḍighi iphelhegbeel phọ, kụ eeghe kụ ilhoghonhaạn bọ nyodị ḍighaạgh oghiọm aghisigh okumu aZihova?
5 Otelhedom mọ aPọl amhoọgh ni ogbaanyạn siphẹ arukumuan phọ odị angọ ghan bọ aZihova, kuolọ odị asoman ghan ni ipaanhaạn. APọl agbor ghan ni aghị rikpisi dị ekẹl, kụ mem mọ amuphẹ phọ, i/dugh ghan oghiighị arikpisi phọ ipẹ phọ. Rikpisi phọ iphẹn phọ aPọl aghiighị ghan bọ, eeni amem odị asoman ghan ni “omuzaan aḍuugh amuụm-aḍigho” ḅilhẹ “r’aruḅạ.” Kụ eeni amem abuọ isophoghom ukuphogh ghan ni nyodị. (2 Kọr. 11:23-27) Kụ abumor phọ u/gbor ghan usereghiạn ikuph phọ aPọl alhọgh ghan bọ olhoghonhaạn abidị ḍighaạgh.—2 Kọr. 10:10; Fil. 4:15.
6 Eeghe kụ ilhoghonhaạn bọ ḍighaạgh Pọl oghiọm aghisigh rukumuan phọ aZihova? APọl alhegheri iboom ilọ aZihova dị eego esi ituughạ Adinyạ Iigbia phọ r’araraạr dị emiteghunhaan nyodị. Ipẹ phọ ingọ ni Pọl okuphom owol mọ aZihova apomhoghiạn ni nyodị. (Rom. 8:38, 39; Efẹ. 2:4, 5) Iphẹn phọ ibughẹ ephomhoghiạn phọ odị esi aZihova. APọl aḍeenhaan aZihova ephomhoghiạn phọ ephẹn phọ esi oghị aghisigh olhoghonhaạn ghan aḍighaạgh “buọ asiya phọ.”—Hib. 6:10.
7. Eghẹn kụ eniin eten dị yira kotue obughẹ ephomhoghiạn phọ ayira esi aZihova?
7 Yira kotue ni obughẹ ephomhoghiạn phọ yira omhoọgh bọ oghị esi Enhaạn esi okuamhị ghan otuughạ Ekpo Onhụ phọ odị. Iduọn nạ rabạl bọ Baibul phọ, kparaghạ ghan orọph omhiịn iyaạr dị esi phọ etughemhị nyinhạ ilọ aZihova. Puruan loor mọ: ‘Ika kụ edị esi phọ isiẹn phọ eḍeenhaan mọ aZihova uphomhoghiạn imhị? Eeghe ariphigh kụ edị ingọ imhị otuạn ophomhoghiạn aZihova?’
8. Ika kụ edị iiḅereghị ketue ilhoghonhaạn iyira ḍighaạgh obughẹ ephomhoghiạn phọ ayira esi Enhaạn?
8 Enhọn eten dị yira kotue obughẹ ephomhoghiạn phọ ayira esi aZihova pọ oghaạph ghan oomo ilọ edi ekpom ayira oḅenhị odị esi iiḅereghị. (Ps. 25:4, 5) Kụ aZihova kaḍighi ni gạ phọ epẹ odị, odị kapagharanhaạn ni iiḅereghị phọ ayira. (1 Jọn 3:21, 22) AKhanh, onyọ umaranhi epẹ Asia, aḅẹm mọ: “Eḅẹl amem mọ, mị uphomhoghiạn aZihova loor araraạr phọ mị atuughạ bọ ilọ odị, kuolọ ibughẹ ni ephomhoghiạn phọ amhị esi odị mem mọ mị amhiịn bọ idị odị rapanyanhaạn iiḅereghị phọ amhị, iphẹn phọ inyu ghan imhị oḍighi ghan araraạr dị eḅeraạn nyodị.”b
BUGHẸ EPHOMHOGHIẠN PHỌ ANẠ ESI ABUNHỌN
9. Ika kụ edị aTimoti aḍeenhaan mọ ephomhoghiạn phọ odị amhoọgh bọ aghị esi abumor r’abumaranhi phọ epoph ni rekị ghisigh?
9 APọl akiton bọ aḍighi onyọ aKristẹn, i/bia bịn odị aru aḍigh righirị r’imạ onyọ ugheel oọny dị oghol mọ Timoti. ATimoti aḍighi oye dị aphomhoghiạn aZihova ḅilhẹ r’abunhọn awe. APọl aḅenhị we aFilipai mọ: “Mị u/moọgh onọn oye omaaniọm odị [Timoti] esi oseere anyina ologhi.” (Fil. 2:20) APọl o/ghaạph siẹn phọ ilọ aḍighalhanyạ omhạar okpaimạ araraạr dị aTimoti amhoọgh obobọ ilọ emạ eten phọ odị rangọ ghan bọ raghaạph, kuolọ eten phọ epẹ aTimoti aphomhoghiạn bọ bumor r’abumaranhi phọ kụ ikạr eroor Pọl. Dị iikia i/lo, arookpomhoghan phọ uphogh ghan ni oghiọm ghisigh omhiịn aTimoti.—1 Kọr. 4:17.
10. Ika kụ edị Anna r’olom odị oḍeenhaan ephomhoghiạn bumor r’abumaranhi phọ?
10 Yira rowạ aani ghan kẹn ni reten olhoghonhaạn abumor r’abumaranhi phọ ḍighaạgh. (Hib. 13:16) Ooḅeghiọn idị Anna phọ oghaạph bọ oghol siphẹ emhuoghaạph phọ eten bọ aghaạph. Mem dị ogbogh olọph dị aḅarạm oghim alhọph, odị r’olom odị ughị ni ophogh eniin eghunotu siphẹ ookpomhoghan phọ, kụ omhiịn dị oghim mọ mazughuron otu phọ abidị. Kụ iphẹn phọ iḍighi ni idị eghunotu phọ u/moọgh ukpe dị aḅaạl okpologhiạn. Anna aḅẹm mọ: “Yoor usighẹ rukpe phọ abidị, oghị ootolhogh, oḅilhẹ ogburiọn omhaạr okpooghi kụ yoor ogbi osighẹ oghiomaạn abidị. Esi ayoor, iḍighi oopho iyaạr dị yoor oḍighi aani bịn, kuolọ iphẹn phọ ighị ni ghisigh ekparamhị siya phọ ayoor r’eghunotu phọ k’arodon.” Ephomhoghiạn phọ Anna r’olom mọ odị omhoọgh bọ kụ inyu bọ bidị olhoghonhaạn aḍighaạgh bumor r’abumaranhi phọ.—1 Jọn 3:17, 18.
11. (a) Ika kụ edị ikuph phọ yira rolọgh ghan bọ oḍeenhaan ephomhoghiạn retir ghan bunhọn? (b) Odaphạn Proverbs 19:17, aZihova ramegheron ghan ika mem lọ yira oḍeenhaan ephomhoghiạn?
11 Mem dị yira oḍeenhaan ephomhoghiạn kụ oḅilhẹ ozoọm bunhọn eyoghoyoghọ eten, awe rogbor ghan ni kolhọgh elhegh ikuph phọ yira rolọgh ghan bọ ooghironhaan iitughiạn phọ ḅilhẹ r’iḍighinhom araraạr phọ aZihova. Kụ bidị otue ni omaghamhị maạr imạ iiḍighi phọ ayira opu eten phọ epẹ yira ootughiạn bọ. Khanh, oghaạph bọ oghol epẹ omhạn, r’eten aḍiḅeraạn odị raatughiạn ghan ni we dị olhoghonhaạn nyodị ḍighaạgh. Odị aḅẹm mọ: “Mị rasereghiạn ghan ni oomo abuuḅi abumaranhi phọ uphạm ghan bọ imhị omitenhom epẹ erugh phọ. Bidị umhạgh ghan ni imhị oghị olhe eḍien r’abidị ootaany, kụ oḅilhẹ usaạny imhị oḅulhemhi olhoghotu amhị. Anyiidiphọ kụ edị mị makạr alhegheri ikuph phọ bidị olhọgh ghan bọ oḍighi ghan iphẹn phọ. Kụ ephomhoghiạn kụ inyu ghan bọ bidị oḍighi iduọn phọ.” Okạr oghaạph, k/oomo awe kụ kosereghiạn iiḅi dị yira oḍighinhaan bidị. AKhanh aghaạph ilọ awe phọ olhoghonhaạn ghan bọ nyodị ḍighaạgh phọ mọ: “Edi ni olhoghi amhị oḅulhemian abidị oomo imạ phọ ipẹ bidị uḍighinhaan bọ imhị, kuolọ mị u/legheri oomo arikpisi phọ bidị orughogh bọ. Kuolọ toroboiperolbọ, aZihova alegheri ni, kụ mị raaḅereghị ghan mọ odị usephenhaạn imhị bidị.” Iphẹn aKhanh aghaạph bọ etu ni inẹ. AZihova ralọgh ghan ni elhegh oomo phọ araraạr phọ yira roḍighinhaan ghan bọ bunhọn ilọ eghom eghom. Odị ramiịn ghan idiphọ ekiạ dị yira ophighironhaạn nyodị ḅilhẹ r’omhụgh dị odị ulhe iyira dị odị kakpẹ.—Bạl Proverbs 19:17.
Mem dị oye rakị ghisigh siẹn arukumuan phọ odị rangọ bọ aZihova, pọ oye phọ rawạ ghan reten olhoghonhaạn awe ḍighaạgh (Miịn ekpịgh phọ 12)
12. Ika kụ idị abumor koḍeenhaan mọ bidị opomoghiạn ni ookpomhoghan phọ? (Miịn kẹn afoto phọ.)
12 Eḍighi maạr dị nạ aḍighi onyọ umor, ika kụ idị nạ kaḍeenhaan ephomhoghiạn bunhọn kụ awạ reten olhoghonhaạn ghan abidị ḍighaạgh? Onyọ iḍoọgh umor dị oghol mọ Jordan apuru ni oniin okumor oye ookpomhoghan iyaạr dị odị katue aḍighi olhoghonhaạn ookpomhoghan phọ ḍighaạgh. Okumor oye phọ asẹph ni nyodị loor oghị aghisigh phọ odị, kụ aḅilhẹ aromha nyodị idị odị kaḍighi abughẹ. Esi omaạm, odị aromha Jordan oḅon ghan oru ituughạ kụ oomhaghạgh abumor r’abumaranhi phọ, ophagharanhaạn ghan aḍipuru, ogbor ghan omite epẹ erugh phọ r’abuphẹ odi bọ ekool arukumuan phọ odị, ḅilhẹ rowạ ghan areten olhoghonhaạn abunhọn ḍighaạgh. Mem mọ aJordan asighẹ bọ aḍighinhom oroma phọ ophọn phọ, odị atuughạ ni imhoom asighalhanyạ ḅilhẹ r’eten obughẹ ephomhoghiạn phọ odị esi abumor r’abumaranhi phọ. AJordan aru ni atuughạ mọ ka/mem dị omạ oye idiphọ oniin odị raloghonhaạn ghan ḍighaạgh ikumor awe phọ kụ edị oye phọ kamiigh olhoghonhaạn aḍighaạgh bunhọn; kparipẹ ghụn, opọ ghụn kụ amem dị oye phọ kakiọm ghisigh abughẹ olhoghonhaạn aḍighaạgh phọ oye phọ rangọ ghan bọ bunhọn.—1 Tim. 3:8-10, 13.
13. Ika kụ edị ephomhoghiạn enyu onyọ umor dị oghol mọ Kristẹn oḅilhẹ osi omhanhanhaạm idiphọ okumor oye?
13 Kokaạph ika eḍighi maạr lọ nạ aḍighi ghan oniin odị raloghonhaạn ghan ḍighaạgh ikumor awe phọ obobọ okumor oye? AZihova o/wulha oomo phọ araraạr phọ ipẹ ephomhoghiạn enyu ghan bọ nyinhạ oḍighinhaan odị. (1 Kọr. 15:58) Odị alọgh kẹn ni elhegh ephomhoghiạn phọ nạ aghị bọ ghisigh raḍeenhaan nyiidiphọ. Onyọ umor dị oghol mọ Kristẹn aḅonyonhu ni azuan mem mọ osoore bọ nyodị idiphọ okumor oye. Kuolọ odị aḅẹm mọ: “Mị usopha ni oḍighi oomo ilọ mị katue okumu aZihova—mughumọ mị amoọgh roopoogh arukumuan obobọ mị u/moọgh.” Esighẹ rekị, bịn oḅilhẹ omạ nyodị idiphọ okumor oye. AKristẹn aḅẹm mọ: “Oọny oghiilhaan arọl li eḅẹl amem mọ oḅilhẹ okumu idiphọ okumor oye. Kuolọ mị usopha mọ eḍighi maạr dị aZihova muḍeenhaan imhị onmạ ighirigiir, kụ aḅilhẹ amheera mọ mị uḅilhẹ ukumuan idiphọ okumor oye, pọ mị kaḍighi ni loor ephomhoghiạn phọ amhị esi odị ḅilhẹ r’esi abumor r’abumaranhi phọ.”
14. Nạ atuughạ eeghe esi ikpo onhụ umaranhi olọ aGeorgia phọ?
14 Arebenhẹ phọ aZihova roḍeenhaan ghan ni kẹn ephomhoghiạn matuman phọ abidị. (Mat. 22:37-39) Esi omaạm, onyọ umaranhi dị oghol mọ Elena, epẹ Georgia, aḅẹm mọ: “Eḅẹl amem mọ, ephomhoghiạn phọ mị amhoọgh bọ aghị esi aZihova bịn kụ inyu ghan imhị omite epẹ erugh phọ. Kuolọ iduọn ephomhoghiạn phọ mị amhoọgh bọ aghị esi Odẹ k’akẹ phọ amhị rebụgh bọ, kụ edị ephomhoghiạn phọ amhị esi awe ephogh ghan bịn obụgh. Mị ukparaghạ ghan ni osighẹ orọph omhiịn olhegheriom iiḅaghamhị dị bidị osoman r’araraạr dị mị aghaạph ketir ekpom abidị. Inyu ghan ni imhị olhoghonhaạn abidị ḍighaạgh, torobọ amem dị mị agbirima ilọ iphẹn phọ.”—Rom. 10:13-15.
AḌISẸPH KIROKIRỌ DỊ REḌUẠ GHAN KERU MEM DỊ YIRA OḌEENHAAN BUNHỌN EPHOMHOGHIẠN
Oḍeenhaan ghan ephomhoghiạn ketue ni eḍighi ḍisẹph engọ ibadị awe (Miịn siikpịgh phọ 15-16)
15-16. Idiphọ afoto phọ aḍeenhaan bọ, eeghe aḍisẹph kirokirọ kụ reḍuạ ghan keru mem dị yira oḍeenhaan ephomhoghiạn bunhọn?
15 Mem dị yira oḍeenhaan bumor phọ ayira ephomhoghiạn, ko/gina abidị bịn kụ romooghọm ghan suọ. Mem ezẹgh aKOVID-19 phọ, onyọ umor dị oghol mọ Paolo r’anhịr odị ulhoghonhaạn ni ḍighaạgh ibadị abumaranhi dị asiạ phọ meghị anyụ osighẹ asifon phọ abidị ongoọm ogbaanhaạn. Oniin onyọ umaranhi dị emhiighom mọ ekparanhaạn aru ni atuughạ amhaạr ilọ osighẹ afon phọ odị ongoọm ogbaanhaạn. Kụ odị asighẹ fon phọ amhaghạm siya odị oru aani aMemorial phọ. Oḍiiny-dị abidị uru aani ni aMemorial phọ dị eego esi aZoom! Umaranhi phọ r’asiya phọ odị umhooghọm ni suọ olhoghonhaạn aḍighaạgh phọ umor phọ Paolo r’anhịr phọ odị ongọ bọ. Onyebel roten, kụ umaranhi phọ agẹ ḍinyạ aghiọm Paolo kụ aḅẹm mọ: “Maḍighi otughemhị aani ayoor ikumor anmariịr phọ. Mị ka/tue ni bịn abulha ogbolhomaam mọ aZihova esi ayoor r’ikuph phọ anạ.”
16 Iphẹn phọ r’inhọn, itughemhị ni Paolo ephigh iyaạr ituughạ. Iitughianhạm nyodị mọ ephomhoghiạn kụ imhạn maạr epu olhegheri-iyaạr ḅilhẹ r’asighalhanyạ. Kụ odị aḅẹm mọ: “Mị uḍighi ghan opoghom eghir. Rodon, mị maru amiịn mọ ghalhamọ r’iduọn abumor r’abumaranhi phọ eeni mowulha bọ ni raghaạph phọ mị angọ ghan bọ, bidị u/bulha raraạr phọ ipẹ mị aḍighi ghan bọ olhoghonhaạn abidị ḍighaạgh.”
17. Anhiạn kẹn kụ kamooghọm aani suọ mem dị yira oḍeenhaan ephomhoghiạn?
17 Mem dị yira oḍeenhaan ephomhoghiạn bunhọn, yira romooghọm ghan ni suọ reten dị yira u/seere olhoghi. AJonathan, onyọ umor dị arugh epẹ New Zealand, amhoọgh ni odọ asuọ phọ ophọn phọ. Oniin ogbo ootaany aSaturday, odị amhiịn ni okọy eten dị ogina odị amite epẹ erugh phọ. Kụ aJonathan asopha omite ghan epẹ erugh phọ orelean okọy eten phọ ophọn phọ torobọ ootaany aSaturday. Odị o/seere olhoghi emhiighom mọ suọ dị odị r’aloor kamooghọm esi iiḅi phọ iphẹn odị raḍighi bọ. Kụ aJonathan aḅẹm mọ: “Mem mọ opọ phọ, mị u/kelhọm ghan omite epẹ erugh phọ, kuolọ idiphọ mị alher ghan bọ ruru anhaghạn eten itughemhị okọy eten phọ kụ aḅilhẹ amhiịn imạ phọ reḍuạ bọ kemite, bịn mị amhiigh omhoọgh aḍiḅeraạn omite ghan epẹ erugh phọ. Mị uḅilhẹ kẹn aru amhoọgh ogbogh oyaghirị dị ulhoghonhaạn imhị ḍighaạgh omhoọgh asiya dị ekpạr r’aZihova r’omhoọgh aḍiḅeraạn oghaạph iiḅi iinhaghạn phọ.”
18. Eeghe kụ edị aZihova rawạ mọ yira oḍighi?
18 AZihova rawạ mọ yira oghị ghisigh obughẹ ephomhoghiạn phọ yira roḍeenhaan bọ nyodị r’abunhọn. Iduọn yira motuughạ bọ, yira kotue ni okparamhị ephomhoghiạn phọ ayira esi aZihova esi aạl ghan kụ oḅilhẹ ogbirima ghan ipẹ yira aạl bọ siphẹ Ekpo Onhụ phọ odị ḅilhẹ rogbor ghan oḅaanhaạn odị esi iiḅereghị. Yira kotue ni obughẹ ephomhoghiạn phọ yira omhoọgh bọ oghị esi abumor phọ ayira mem dị yira owạ ghan reten olhoghonhaạn abidị ḍighaạgh. Iduọn ephomhoghiạn phọ ayira rebụgh bọ, yira rokparamhị ghan siya phọ ayira r’aZihova ḅilhẹ r’abumor r’abumaranhi phọ. Kụ yira kokelhọm ni siya phọ ipẹ phọ k’agee-pọ!
AḌUỌR PHỌ 109 Love Intensely From the Heart
a Mughumọ mebia ni yira omhiigh bọ okumu aZihova obobọ ke/bia, oomo phọ ayira kotue ni okiọm ghisigh opoph ghan. Emhuoghaạph phọ ephẹn phọ kekaạph ilọ ekpanhạ eten dị yira kotue oḍighi iduọn phọ: esi obughẹ ephomhoghiạn phọ yira omhoọgh bọ oghị esi aZihova r’abunhọn. Iduọn nạ ragbirima bọ ilọ emhuoghaạph phọ ephẹn phọ, ḅeeḅeghiọn aphogh riisi dị nạ maphoph aghị ghisigh r’ariisi dị nạ amhoghi olhọgh ikuph oḍighi obughẹ.
b Monme iniin asiḍien.