Imhị Ki/phẹr Otuughạ Ghan

Umhạr imhị 1927 emhạ dị etuman Chicago, Illinois, U.S.A. Oogh ayoor kụ edị odẹ r’onhiin ayoor omhạr. Ḍien amhị okol mọ Joel, kụ bumor amhị ughol mọ Jetha, Don, Karl, r’aJoy. Oomo ayoor usopha okumu aZihova oomo aghuḍum ayoor. Lhạ phọ 1943, aJetha aghị askul aGilead, omhunhenhiom iyạl ekụ phọ. ADon aghị Betẹl epẹ Brooklyn, New York, lhạ phọ 1944, kụ aKarl aghị 1947, kụ aJoy aghị 1951. Imạ phọ eḍeenhaan phọ abidị, r’eḍeenhaan odẹ r’onhiin phọ ayoor, ikạr kụ ilhoghonhaạn imhị ḍighaạgh.

EGHUNOTU AYOOR UTUUGHẠ ILỌ AZIHOVA

Odẹ r’onhiin ayoor aạl ghan Baibul phọ agey kụ oḅilhẹ ophomhoghiạn Enhaạn. Ipẹ phọ kụ idị osighẹ uukonhomhom iyoor. Odẹ ayoor aghị bọ ee Eḅẹl Eghạm Oomo Aḅirinhi phọ arigheel, bịn o/mhaghamhị mun maạr ruukụ iiḅereghị. Iḅaạl li olhoghi onhiin ayoor mem mọ odẹ ayoor arigheel bọ, esi iduọn phọ odị aḅenhị odẹ ayoor mọ: “Oghị siosị iduọn yira oghị ghan bọ.” Kụ odẹ ayoor aphagharanhaạn mọ: “Mị karorori ni nyinhạ asiemhi siphẹ asiosị phọ, kuolọ mị ka/ḍigh mun pạ phọ.” Onhiin ayoor apuru ni mọ: “Uḍighi ika?” Kụ odẹ ayoor aḅẹm mọ: “Mem mọ robe bọ eghạm mọ, mị umhiịn dị abuḍiemhiom asiosị ooḅereghị ghan ongọ we eghạm abidị r’araraạr eghạm mọ mem dị rokị eenan abuọ oniin phọ asiosị phọ dị odi ophoriphọ agạ phọ. Enhaạn irolhonhaạn ni iyạl phọ agạ phọ ḍughụm?”

Mem dị onhiin ayoor odi otu asiosị, iyạl Abugbaanhaạn AZihova uru ni k’ayoor. Bidị ungọ odẹ ayoor iyạl arinyạ dị oghol mọ Light, dị egbạ ḍinyạ Ogananami phọ. Odẹ ayoor aạl rinyạ phọ r’oḅaạl olhoghi. Onhiin ayoor romhiịn rinyạ phọ, bịn amhiigh aạl. Eniin aḍio onhiin ayoor amhiịn dị ogẹ loor anewspepa mọ oye lọ rawạ otuughạ arinyạ phọ oghol bọ mọ Light pọ aghị. Kụ odị asopha oghị aani. Odị asi bọ oniin okumor anhịr aghughuron ni eghuugh phọ kụ onhiin ayoor amiteom ḍinyạ phọ aḍeenhaan, kụ apuru mọ, “Nyinha retuughạ ghan ḍinyạ phọ aḍiẹn phọ siẹn?” Anhịr phọ aphagharanhaạn mọ, “Ii, nyanhị amhị, ḍigh otu.” Wiki phọ atum bọ pạ, onhiin ayoor aphạm oomo ayoor aghimọm. Ipẹ kụ idị yoor omhiigh ituughạ.

Eniin aḍio dị yoor oghị ituughạ, onyọ umor phọ ratughemhị bọ aḅẹm mọ mị ubạl Psalm 144:15, eḅẹm bọ mọ, abuẹn rooḅereghị bọ aZihova romoọgh ghan oḅaạl olhoghi. Esi aBaibul phọ epẹ phọ ikạr kụ itir imhị, uḅilhẹ kẹn ni aạl 1 Timoti 1:11, eḅẹm bọ mọ aZihova aḍighi ‘Enhaạn oḅaạl olhoghi,’ r’Efesọs 5:1, eḅẹm bọ mọ yira otuughaạny Enhaạn. Bịn mị asopha oḍighi oomo ilọ mị katue ongọ Olemiạ phọ amhị r’oḅilhẹ osẹph odị loor esi eepoogh olhegheri aani igey phọ. Kụ mị rakparaghạ ghan ni oḍighi iduọn phọ oomo aghuḍum mọ amhị.

Ekpisi dị yoor oghị ghan ituughạ ikẹl li iboom. Isighẹ ghan 20 itobi osi epẹ Chicago. Ghalhamọ r’iduọn phọ, yoor ughị ghan ni, kụ olhegheri iyaạr aBaibul phọ amhị abụgh. Eniin aḍio dị yoor oghị ituughạ, opọ ratughemhị bọ amạ Jetha ophagharanhaạn aḍipuru. Mị anhaghạn bọ ophagharanhaạn phọ aJetha, mị uḅẹm mọ: ‘Mị alegheri ni ophagharanhaạn phọ. Idị mị mupoophe ḍighaạgh amhị.’ Bịn mị amhiigh ookolhobian ghan kụ oghị ituughạ obọ mị apagharanhaạn ghan ḍipuru. Idị emhạn maạr epelhom, mị r’abumor phọ amhị uphoph ni siẹn igey phọ. Kụ 1941 mị aḍiiny muụm.

MỊ UTUUGHẠ INHỌN ARARAẠR MEM AROOKPOMHOGHAN EEPHUGH

Mị aatughiạn ni mem mọ oghị bọ ookpomhoghan eephugh phọ epẹ Cleveland, Ohio, lhạ phọ 1942. Abumor r’abumaranhi dị orọl inhọn 50 igbogh aramhạ United States unhaghạn ni raghaạph phọ dị eego esi atelefon. Eghunotu ayoor r’abunhọn abumor r’abumaranhi urọl ogbogo dị atuman esi phọ ophạm bọ ookpomhoghan eephugh phọ. Mem mọ amuẹn phọ Eghạm Oomo Aḅirinhi phọ emhunhenhiom bọ iyạl phọ repighemhi ni aḅirinhi phọ, ḅilhẹ rokpuuroghọm kẹn ni Bugbaanhaạn AZihova. Mem dị adulhe eghul, mị umhiịn bumor dị osul simoto abidị kụ ophoghomhi risigh phọ eten. Abumor phọ umheeraam mọ torobọ amoto amhoọgh oye dị kakori ghan ḍughul phọ. Eḍighi maạr dị omhiịn mọ awe dị kokọm iiḅaghamhị rotu, bidị kosuughị itozị asimoto phọ pidị awe phọ ko/miịn eten kụ oḅilhẹ opulha sihọn asimoto phọ. Kụ abunhọn abumor omite ologhonhaạn ḍighaạgh bumor phọ abuphẹ phọ. Mị umhiịn mọ, ‘awe phọ aZihova rookolhobian ghan ilọ atorobọ iyaạr!’ Esi iduọn phọ, mị unhaanhị ni kposọph.

Ghalhamọ r’iduọn ibadị asiạ meten bọ, mem dị mị aatughiạn ipẹ emite bọ siphẹ ookpomhoghan eephugh phọ, mị umhiịn mọ onhiin amhị o/ghiilhaan ipẹ kemite bọ. Odị aḍuom olhoghi aZihova r’ookpomhoghan phọ odị. Kụ mị ka/bulha ni bịn emạ eḍeenhaan phọ odị.

Kụ yoor ogbi bọ oghị ookpomhoghan eephugh phọ opọ phọ, onhiin amhị amhiigh ni okọy eten oomo amem mọ. Esi iduọn phọ odị alher ri rurụ kụ ageeghị raraạr mem mọ rongọ bọ raghaạph dị egbolhomhaam okumu aZihova oomo amem. Mem dị yoor rokeel, odị aḅẹm ni mọ, “Kiḅeraạn ni imhị oghiọm aghisigh oḍighi okọy eten phọ, kuolọ mị ka/tue aḅạr oḍighi okọy eten phọ r’omhaạr ophogh olhoghotu phọ ayira.” Kụ upuru iyoor mughumọ yoor kotue ni ologhonhaạn ḍighaạgh. Yoor umheeraam ni, esi iduọn phọ, odị adi iisoph ungọ iyoor dị yoor kogbuurogh ghan kụ ogbi olhe eḍien aḍiroọr. Yoor oghị askul, odị aphogh ghan ni mughumọ otu phọ aḅaạl li kụ agbi omite epẹ erugh phọ. Odị amhoọgh ni ibadị araraạr oḍighi, kuolọ amhaạr ghan ni uphogh iyoor. Mem dị yoor oghị olhoghotu olhe eḍien ootaany, odị arọl ghan ni olhoghotu ophogh ayoor, kụ tutụ yoor kotigheel otu askul odị marigheel. Eeni amem dị yoor origheel otu askul yoor udạph ghan ni nyodị omite epẹ erugh phọ. Ipẹ phọ ilhoghonhaạn iyoor ḍighaạgh olhegheri idị oḍighi okọy eten odi.

MỊ UMHIIGH OKỌY ETEN

Mị umhiigh okọy eten mem dị mị amhạn 16 asiạ. Ghalhamọ r’iduọn odẹ ayoor ko/ḍighi bọ ni onyọ Ogbaanhaạn mem mọ amuphẹ phọ, odị apuru ghan ni olhegheri ipẹ oḍighi okọy eten phọ amhị rakị bọ. Ḍiniin aḍughul, mị uḅenhị ni nyodị mọ etigheri ikuph phọ mị alhọgh bọ epẹ erugh phọ, mị k”omhoọgh oye otughemhị ghan Baibul phọ. Kụ mị apuru nyodị mọ, “Keḅeraạn ni nyinhạ dị mị katughemhị nyinhạ Baibul phọ?” Odị aḅoorian ni eẹny ekulha amem, kụ aḅẹm mọ, “Ii kiḅeraạn ni imhị.” Iphẹn phọ iḍighi idị odẹ amhị aḍighi oḅẹl oye dị mị amhiigh otughemhị aBaibul phọ. P’eeghe emạ eepoogh!

Yoor utuughạ ghan ḍinyạ phọ “The Truth Shall Make You Free.” Iduọn ituughạ aBaibul phọ ayoor rekị bọ, mị umhiịn mọ otughemhị odẹ phọ amhị ilhoghonhaạn imhị ḍighaạgh oḍighi oye dị katuughạ ghan Baibul phọ kụ aḅilhẹ atughemhị aani bunhọn. Esi omaạm, ḍiniin aḍughul dị yoor rotuughạ Baibul phọ, odị aḅẹm mọ: “Mị amiịn ni iphẹn aḍinyạ phọ eghaạph bọ. Kuolọ nạ ulhegheri ika mọ iphẹn phọ kụ igey phọ?” Mị u/legheri ilọ ophagharanhaạn odị, esi iduọn phọ, mị uḅenhị nyodị mọ: “Mị ka/tue angọ nyinhạ ophagharanhaạn phọ nyiidiphọ, enhọn amem dị yira rotuughạ kụ mị aphagharanhaạn.” Kụ mị uḍighi ni iduọn phọ. Mị ughị ni awaaghị raraạr kụ amhiịn riisi aBaibul dị eḍeenhaan mọ ipẹ aḍinyạ phọ eghaạph bọ kụ igey phọ ni. Ipẹ phọ iḍighi idị mị amhaạr owaaghị ghan araraạr r’oḅilhẹ ookolhobian agey kụ ogbi oghị otughemhị odị. Ipẹ phọ ilhoghonhaạn ḍighaạgh odẹ phọ amhị r’amhị ophoph oghị aghisigh siẹn igey phọ. Odị asighẹ ni aḍighinhom ipẹ odị ratuughạ bọ kụ aḍiiny muụm lhạ phọ 1952.

MỊ UTUUGHẠ NI IMHOOM ARARAẠR MEM DỊ MỊ AGHỊ BETẸL

Mị uḍuạ olhoghotu mem dị mị odị 17 asiạ. AJethaa umaranhi phọ amhị aḍighi onyọ amisonarị, kụ aDon, aghị Betẹl. Kụ iyạl phọ abidị uphomhoghiạn ni roopoogh arukumuan phọ abidị, kụ ipẹ phọ ikạr kụ ikparamhị imhị. Esi iduọn phọ, mị ugeeghị ni oghị aani aBetẹl r’askul aGilead, kụ akoriom dị aZihova kasopha ekpisi lọ mị kakị. Eekunha phọ, lhạ phọ 1946 umhạgh ni imhị oghị aBetẹl.

Iduọn amem rekị bọ, mị ukumuan ni kirokirọ ariisi epẹ Betẹl. Esi iduọn phọ, mị utuughạ ni ibadị araraạr. Esi 75 asiạ phọ mị marọl bọ Betẹl, mị makumuan ni agạ phọ rolẹm ghan bọ rinyạ, r’agạ phọ rogbiighi ghan bọ ikpoki. Mị uḅilhẹ kẹn ni arọl ekụ dị oghooghi ghan raraạr dị aBetẹl rowạ, kụ oḅilhẹ osighẹ raraạr oghiọm inhọn arikpisi. Kụ edị emhạn maạr epelhom, mị rakelhọm ghan ni iiseeny aḍiroọr phọ r’araghaạph phọ rongọ ghan bọ siẹn Betẹl.

Obạm umor amhị dị oghol mọ, Karl, aru ni Betẹl lhạ phọ 1947, kụ mị utuughạ kẹn ni raraạr ḍighaạgh odị. Odị atuughạ ghan agey Baibul phọ kụ amhaạr kẹn itughemhị. Eniin amem dị ungọ imhị oghaạph mị uwạ ni olhoghonhaạn aḍighaạgh odị. Mị uḅenhị Karl mọ mị mawaaghị ni raraạr kuolọ mị u/legheri ilọ oḍighinhom. Kụ odị upuru imhị mọ, “Joel, eeghe kụ emhuoghaạph oghaạph phọ anạ?” Aḍipuru phọ odị iḍighi idị mị alhegheri ilọ oḍighi. Mị umhiịn mọ ewạ osighẹ oḍighinhom ogina araraạr dị emhoọgh muḅọph r’oghaạph phọ amị. Mị u/bulha ni bịn ipẹ phọ.

Orue omhoọgh oboom oḅaạl olhoghi mem dị oye phọ odi Betel, ewạ dị oye phọ kapinom aani bin oḍighi oghaạph iiḅi iinhaghạn phọ. Iphẹn phọ rekparamhị ghan oye phọ. Eniin iyaạr dị imitenhaan imhị dị mị ka/bulha, imite ḍiniin aḍughul mem dị mị aghị oghaạph iiḅi iinhaghạn phọ emhạ dị oghol mọ Bronx, epẹ New York City. Onyọ umor phọ r’amhị rotelhean bọ ughị ni ophogh oniin anhịr dị masighẹ ghan ni Watchtower r’Awake! ayira. Yoor umhiighom raghaạph phọ esi oḅẹm mọ, “Ḍughul phọ aḍiẹn yoor osighẹ Baibul phọ rologhonhaạn ghan we ḍighaạgh otuughạ araraạr dị kekparamhị.” Odị aphagharanhaạn kụ aḅẹm mọ, “Eḍighi maạr dị eḍighi raghaạph aBaibul, pọ iḍigh olhoghi otu.” Yoor aạl li kụ oḅilhẹ ogbạ ibadị ariisi aBaibul ilọ Omhạr phọ k’Enhaạn r’omhoom aḅirinhi phọ ratu bọ. Esi iduọn phọ, odị amhạgh ni ibadị arighirị odị oḍighan aani ituughạ phọ wiki phọ atum bọ siphẹ. Esighẹ rekị bịn olom odị r’odị omhiigh okumu aani aZihova.

MỊ UTUUGHẠ NI RARAẠR ḌIGHAẠGH ANHỊR AMHỊ

Isighẹ imhị 10 asiạ omhiịn onyọ umaranhi dị mị kapin. Eeghe kụ ilhoghonhaạn bọ imhị ḍighaạgh omhiịn ogey anhịr? Mị uuḅereghị ni aḅenhị aZihova kụ aatughiạn kẹn iyaạr dị yoor koḍighi mem dị yoor aalhạn.

Mị ughị ni ookpomhoghan eephugh lhạ phọ 1953, epẹ Yankee Stadium, kụ aazuanhaan umaranhi dị oghol mọ Mary Aniol. AMary r’aJetha ughị aani omhunhenhiom iyạl ekụ askul aGilead. Usighẹ iyạl phọ abidị oghị eniin ekpisi idiphọ amisonarị. R’oboom oḅaạl olhoghi, aMary uḅenhị ni imhị ilọ oḍighi aMisonarị phọ odị r’onhụ awe dị odị matughemhị Baibul phọ epẹ Caribbean. Iduọn mị alhegheri bọ nyodị rabughẹ, mị uru ni amhiịn mọ iyạl phọ ayoor rowạ ni orọl arukumuan oomo amem mọ. Odị uḅeraạn ni imhị kụ yoor aalhạn unwanyụ April 1955. Mị umhiịn mọ aMary aḍighi inmo dị aZihova ungọ imhị, odị aḍighi kẹn emạ eḍeenhaan otuughaạny. Odị aḍighi ghan ni torobọ oḍighi dị ongọ nyodị r’oḅaạl olhoghi. Odị akumuan ghan ni agey, amhoọgh ḍiḅeraạn abunhọn, aḅilhẹ asighẹ Omhạr phọ aḍighi eḅẹl iyaạr. (Mat. 6:33) Yoor urọl rukumuan opoghom eghir esi iraạr asiạ, kụ 1958, umhạgh iyoor oru aBetẹl.

Mị utuughạ ni ibadị araraạr ḍighaạgh aMary. Esi omaạm, mem mọ yoor aalhạn bọ, yoor usopha aạl ghan 15 asiikpịgh aBaibul torobọ aḍio. Mem dị yoor aạl esi aBaibul phọ, yoor ughaạph ghan raraạr dị esi aBaibul phọ itughemhị iyoor r’ilọ osighẹ oḍighinhom. AMary uḅenhị ghan ni imhị raraạr dị odị atuughạ mem mọ odị aghị bọ askul aGilead phọ r’amem mọ odị aḍighi ghan bọ oḍighi amisonarị phọ. Araraạr phọ aMary uḅenhị ghan bọ imhị ilhoghonhaạn imhị ḍighaạgh olhegheri ilọ okuamhị ghan ongọ oghaạph r’oḅilhẹ okparamhị ghan abumaranhi phọ.—Prov. 25:11.

Ooḅi anhịr phọ amhị amhugh 2013. Mị apogh ni rakiọm ghisigh mem dị mị kaḅilhẹ amiịn nyodị siphẹ omhoom aḅirinhi phọ! Kuolọ nyiidiphọ, mị asopha oghiọm aghisigh otuughạ ghan imhoom araraạr, r’oḅilhẹ oḍuomolhoghi aZihova. (Prov. 3:5, 6) Mị ramoọgh ghan ni ibo r’inyaạm mem dị mị aatughiạn raraạr dị awe phọ aZihova koḍighi siphẹ omhoom aḅirinhi phọ. Iniin araraạr phọ ipẹ phọ yira koḍighi bọ eḅarạm ni otuughạ imhoom araraạr ilọ Ogbogh Otomhoghiom mọ ayira, Zihova! Ii, aḍisẹph i/lo dị mị kangọ aZihova kụ eelenyan raraạr phọ odị mutughemhị bọ imhị r’onmạ ighirigiir phọ odị muḍeenhaan bọ imhị.