“Mar Lawoti Macalo Imarre Keni”

1, 2. (a) Yecu owacci cik mene me aryo madit loyo? (b) Lapeny mene ma wabinyamogi i pwony man?

ME TEMO Yecu, Luparicayo gupenye ni: “Lapwony, cik mene madit makato cik ducu?” Kit ma waneno kwede i pwony mukato-ni, Yecu odok iye ni “cik madit dok mukwongo” tye ni: ‘Mar Jehovah Lubangani ki cwinyi ducu, ki kwoni ducu, ki tammi ducu.’ Yecu dok omedde ni: “Ki me aryone ma rom kwede en ene ni, Mar lawoti macalo imarre keni.”​—Mat. 22:34-39.

² Yecu owacci omyero wamar luwotwa macalo wamarre kekenwa. Pi meno, ber ka wapenye kekenwa ni: Luwotwa gin aye angagi? Watwero nyuto mar bot luwotwa nining?

LUWOTWA GIN AYE ANGAGI?

3, 4. (a) Yecu otiyo ki lapor mene me gamo lapeny ni: “Lawota anga?” (b) Lacamaria okonyo laco ma kiyako, kipwodo, ci kiweko ma dong cok to-ni nining? (Nen cal ma tye i pot karatac man.)

³ Tam kong i kom gin ma Yecu owaco i kare ma laco mo ma kette kene ni kite atir openye ni: “Lawota anga?” Me gamone, Yecu otito lapor i kom dano mo me Camaria. (Kwan Luka 10:29-37.) Waromo tamone ni lalamdog me Icrael ki Lalevi onongo myero guter laco ma kiyako, kipwodo, ci kiweko ma dong cok to-ni macalo lawotgi. Ento gin gukato akata labongo miyo kit kony mo keken. Lacamaria mo aye okonyo laco man​—Lacamaria-ni onongo tye i kin dano ma giworo Cik ma Kimiyo bot Moses ento Lujudaya onongo cayogi tutwal.​—Jon 4:9.

⁴ Wek bure ocang woko, Lacamaria-ni oonyo moo ki kongo vino i wang ret pa laco-ni. Denari aryo ma en omiyo bot ngat ma gwoko ot welo wek en ogwok ki laco-ni onongo romo tic pakaca pi nino aryo. (Mat. 20:2) Pi meno, yot tutwal me niang anga ma otero laco ma kipwodo-ni macalo lawote. Lapor man ma Yecu omiyo-ni pwonyowa me nyuto cwiny me kica kacel ki mar bot luwotwa.

5. Lutic pa Jehovah gunyuto mar nining bot luwotgi i kare ma peko ma poto atura otimme?

⁵ Pol kare tek tutwal me nongo dano ma lakica calo Lacamaria-ni. Jo mapol pe gimaro dano wadgi, giger, dok gidag gin mo maber, tutwalle i kare man me “agikki[-ni].” (2 Tem. 3:1-3) Me lapore, kwo bedo tek adada ka peko ma poto atura otimme. Tam kong i kare ma yamo kot magwar ma kilwongo ni Sandy okodo i New York i lobo Amerika i Oktoba 2012. I kabedo mo acel i boma man, lukwo gubedo ka kwalo jami pa jo ma gitye ka deno can pien mac elektwic onongo pe, piny ngic, ki dong jami mukene ma mitte onongo pe. I kabedo acel-lu, Lucaden pa Jehovah guketo yub me konyo luwotgi kacel ki jo mukene. Lukricitayo gitimo jami magi pien gimaro luwotgi. I yo mukene ango ma watwero nyutone ni wamaro luwotwa?

YO ME NYUTO MAR BOT LUWOTWA

6. Wan watwero konyo luwotwa nining kun watiyo ki Baibul?

⁶ Kony dano i yo me cwiny. Watimo man ka watute matek me nywako ki jo mukene “lok me cuko cwiny ma wakwano i ginacoya.” (Rom. 15:4) Labongo akalakala, wanyuto ni wamaro luwotwa ka wanywako kwedgi lok ada me Baibul. (Mat. 24:14) Pud dong watye ki mot madit ya me tito kwena me Ker pa “Lubanga ma miyo dano ducu bedo ki gen”!​—Rom. 15:13

7. Yecu owacci myero water jo mukene nining, dok adwogi maber ango ma wanongo ki iye?

⁷ Ter jo mukene kit ma imito ni guteri kwede. Cik man tye i lok ma Yecu owaco i pwonye ma omiyo i Wi Got: “Kit gin ducu ma wumito ni dano gutim botwu, wun bene wutim botgi kit meno; pien man aye tyen lok me cik pa Moses ki me pwony pa lunebi.” (Mat. 7:12) Ka watero jo mukene kit ma Yecu owaco kwede, nongo watye ka lubo tira ma i “Cik pa Moses” (Acakki nio wa Nwoyo Cik) ki “pwony pa Lunebi” (buk pa lunebi ma gitye i Ginacoya me leb Ibru). Bukke magi ginyuto ka maleng ni Lubanga miyo mot bot jo ma ginyuto mar bot jo mukene. Me lapore, Jehovah otiyo ki Icaya me waco ni: “Myero wungol kop atir, dok wuti gin ma tye atir . . . Dano ma timo man tye ki gum [yomcwiny] madwong.” (Ic. 56:1, 2) Watye ki mot mapol pien watero luwotwa i yo me mar.

8. Pingo myero wamar lukworwa, dok man kelo adwogi maber ango?

⁸ Mar lukworri. Yecu owaco ni: “Dok wuwinyo bene ka yam giwaco ni, ‘Mar lawoti ento ikwer lakworri.’ Ento an awaco botwu ni, Wumar lukworwu, dok bene wuleg Lubanga pi jo ma keto ayelayela i komwu, wek wudok litino pa Wonwu ma tye i polo.” (Mat. 5:43-45) Lakwena Paulo bene otito en lok acel-li i kare ma ocoyo ni: “Ka ce kec neko lakworri, miye kwon ocam; dok ka orwo pii neke, miye pii omati.” (Rom. 12:20; Car. 25:21) Ma lubbe ki Cik ma Kimiyo bot Moses, ngat moni onongo myero okony lee pa lakworre ma obuto piny pien yec obwoyo woko. (Nia 23:5) Jo mogo ma onongo gitye lumone nen calo gudoko lurem macok i nge lubo cik man. Pien Lukricitayo ginyuto mar, jo mapol ma onongo gitye lumonewa i kare mukato angec dong guloko cwinygi woko i komwa. Ka wamaro lumonewa​—kadi wa jo ma giunowa​—cwinywa bedo yom adada ka jo mogo i kingi gujolo lok me ada!

9. Gin ango ma Yecu owaco ma lubbe ki bedo ki kuc ki omegiwa?

⁹ “Wuket tek me bedo ki kuc ki jo ducu.” (Ibru 12:14) Man bene kwako utmegiwa, pien Yecu owaco ni: “Ka ikelo motti bot Lubanga, ma itye ka tyerone i kom keno tyer, ka ce ipo ni omeru onongo tye ki lok mo i komi, ci myero iwek motti kunnu i nyim keno tyer, ci idok cen; mukwongo kong wumer wuribbe ki omeru, ka lacen dong idwogi ityer motti.” (Mat. 5:23, 24) Lubanga bigoyo laa i komwa ka wanyuto mar pi utmegiwa kun pe wagalle me yubo watwa kwedgi.

10. Pingo pe myero wabed ka neno bal pa jo mukene?

¹⁰ Pe ibed ngat ma neno bal keken. Yecu owaco ni: “Pe wungol kop i kom jo mukene, wek wun bene pe kingol kop i komwu. Pien kop ma wungolo-ni bene gibingolo i komwu, dok gin ma wupimo kwede jami, en aye doki gibipimo kwede jami botwu. Pingo ineno cung kal ma tye i wang omeru, ento dul yat ma tye i wangi in kikomi pe ineno? Nyo itwero waco bot omeru nining ni, ‘Wek akwany cung kal ma tye i wangi-ni woko’ kun in bene dul yat tye i wangi? In lagoba, kong ikwong kwanyo dul yat ma tye i wangi-ni woko, ci miyo dong ineno piny maber me kwanyo cung kal ma tye i wang omeru ca.” (Mat. 7:1-5) Man pud dong obedo yo maber me tito botwa ni pe myero wabed ka neno bal matino tino pa jo mukene pien wan bene watimo bal madongo!

YO MA PIRE TEK LOYO ME NYUTO MAR BOT LUWOTWA

11, 12. I yo ango ma pire tek ma wanyuto kwede mar bot luwotwa?

¹¹ Watwero bene nyuto mar bot luwotwa i yo mukene ma pire tek. Calo Yecu, wan bene watito kwena me Ker-ri bot jo mukene. (Luka 8:1) Yecu ociko lulub kore ni “wucilok jo me rok ducu.” (Mat. 28:19, 20) Ka watiyo tic man ma kiminiwa-ni, ci nongo watye ka temme me konyo luwotwa me weko yo malac ma tero dano i to kun gilubo yo mading ma tero dano i kwo. (Mat. 7:13, 14) Labongo akalakala, Jehovah goyo laa i kom tute ma kit meno.

¹² Calo Yecu, wakonyo jo mukene bene me ngeyo ni gimito Jehovah i kwogi. (Mat. 5:3) Pi jo ma ginyuto miti, watute matek me nywako kwedgi “kwena maber ma oa ki bot Lubanga.” (Rom. 1:1) Jo ma gijolo kwena me Ker-ri gidwogo bot Lubanga kun giwok ki bot Yecu Kricito. (2 Kor. 5:18, 19) Ka watito lok me kwena maber-ri, ci nongo watye ka nyuto mar bot luwotwa i yo ma pire tek loyo.

13. Iwinyo nining ka ipwony dano ki lok madok i kom Jehovah?

¹³ Ka wayubbe maber me dok cen ka lim kun bene wakwano Baibul ki dano ki paco, man keliwa yomcwiny pien nongo watye ka konyo dano me loko kwogi me kwo kit ma Lubanga mito. Man kelo alokaloka madit adada i kwo pa latin kwan me Baibul. (1 Kor. 6:9-11) Yomo cwinywa adada ka waneno kit ma Lubanga konyo kwede jo ma “myero gunong kwo ma pe tum” me timo alokaloka ma mitte kun gibedo ki wat macok kwede. (Tic 13:48) Ki bot jo mapol, yomcwiny leyo ka wang turcwiny, ki dong giketo gen i kom Wonwa me polo ma ka bedo ki par. Ber mada ka waneno jo ma nyen gidongo i yo me cwiny! Obedo mot madit adada me nyuto mar bot luwotwa ki tito kwena me Ker-ri.

LOK PA PAULO I KOM MAR

14. Gin ango ma Paulo owaco ma lubbe ki mar i 1 Jo Korint 13:4-8.

¹⁴ Ka walubo gin ma Paulo owaco ma lubbe ki mar, ci wat ma i kinwa ki luwotwa bibedo maber, wabinongo yomcwiny ki dong Lubanga bigoyo laa i komwa. (Kwan 1 Jo Korint 13:4-8.) Kong dong wanenu wiye wiye gin ma Paulo owaco ma lubbe ki mar, ki dok kit ma watwero ketone kwede i tic wek wabed ki wat maber ki luwotwa.

15. (a) Pingo myero wadi cwinywa ki dok wabed lukica? (b) Pingo myero wagwokke ki cwiny me nyeko ki awaka?

¹⁵ “Mar diyo cwinye, dok lakica.” Kit macalo Lubanga diyo cwinye i kom jo ma gitye ki roc dok terogi i yo me kica-ni, wan bene omyero wadi cwinywa i kom jo mukene kun waterogi i yo me kica ka gutimo bal nyo guloko kwedwa i yo marac. “Mar pe lanyeko,” pi meno, mar me ada pe bimiyo wabedo ki cwiny me nyeko i kom jami ma ngat moni tye kwede nyo motte me tic i kacokke. Medo i kom meno, ka watye ki mar, ci pe wabibedo ki cwiny me awaka. Ki lok ada, “wang me lyerre, ki cwiny me wakke, magi ducu bal; ento gin tye macalo tara ki bot jo maraco.”​—Car. 21:4.

16, 17. Watwero keto 1 Jo Korint 13:5, 6 i tic nining?

¹⁶ Mar biweko wabedo jo ma gigenne bot luwotwa. Pe wabibwologi, wabikwalogi nyo wabitimo gin mo keken ma turo cik pa Jehovah ki cik ma igi lac. Mar bene bimiyo pe watamo pi gin ma konyowa keken ento wabitamo pi gin ma konyo jo mukene bene.​—Pil. 2:4.

¹⁷ Mar me ada pe bedo ki keccwiny dok “pe bedo kun keto cwinye i kom gin marac ma gitimo i kome,” calo iwacci watye ka gwoko rekod me jami maraco ma kitimo i komwa. (1 Tec. 5:15) Ka wamako lok i cwinywa, ci pe wayomo cwiny Lubanga dok nongo watye ka ywayo moro ki lakalakidi i komwa kekenwa ki jo mukene. (Levi 19:18) Mar miyo cwinywa bedo yom i lok ada, ento ‘cwinywa pe bedo yom i kom tim ma pe atir,’ kadi bed ni kitye ka unu nyo tero ngat ma dagwa i yo marac.​—Kwan Carolok 24:17, 18.

18. Pwony ango ma wanongo madok i kom mar ki i 1 Jo Korint 13:7, 8?

¹⁸ Nen kong kit ma Paulo dok onyamo kwede tyen lok me mar. En owaco ni “mar diyo cwinye i kom jami ducu.” Ka ngat mo ocwero cwinywa ento okwayo kica, mar bimiyo watimme kica. Mar “ye lok ducu” ma i Lok pa Lubanga dok miyo wabedo ki pwoc pi cam me cwiny ma wanongo. Mar ‘geno jami ducu’ ma kicoyo i Baibul dok miyo wanywako ki jo mukene gen ma watye kwede. (1 Pet. 3:15) Walego dok wageno ni wabinongo adwogi mabeco ka wacung matek i atematema. Mar “ciro jami ducu,” kadi bed ni kitimo bal i komwa, kiunuwa, nyo watye i atematema mukene. Medo i kom meno, “mar pe gik.” Jo ma luwiny gibinyuto mar pi naka.

MEDDE KI MARO LAWOTI MACALO IMARRE KENI

19, 20. Tira mene me Ginacoya ma gipwonyowa me medde ki nyuto mar bot luwotwa?

¹⁹ Ka waketo tira me Baibul i tic, ci wabimedde ki nyuto mar bot luwotwa. Wanyuto mar ma kit meno bot dano ducu, ento pe bot jo me kakawa keken. Wiwa myero opo i kom lok ma Yecu owaco ni: “Mar lawoti macalo imarre keni.” (Mat. 22:39) Lubanga gin ki Kricito gimito ni wamar luwotwa. Ka ce pe wangeyo kit ma myero watergi kwede, ci omyero waleg Lubanga pi cwiny mere maleng. Timo meno biweko wanongo mot mapol ki bot Jehovah ki dok bikonyowa me timo jami i yo me mar.​—Rom. 8:26, 27.

²⁰ Cik man ni mar lawoti macalo i marre keken-ni kilwongo ni “cik me ker pa Lubanga.” (Yak. 2:8) I nge lok i kom Cik pa Moses, Paulo owaco ni: “Kwa cik mogo mukene-gu gucokke kacel ki lok man ni, ‘Mar lawoti macalo imarre keni.’ Ngat ma maro dano, pe timo gin marac bot dano lawote; pi meno mar aye ma cobo cik.” (Rom. 13:8-10) Pi meno, omyero wamedde ki maro luwotwa.

21, 22. Pingo myero wamar Lubanga kacel ki luwotwa?

²¹ Ka imedde ki lwodo lok i kom gin mumiyo myero wanyut mar bot luwotwa, ber me tamo i kom lok ma Yecu owaco ni Wonne “miyo cengnge tuc bot jo maraco ki jo mabeco bene, dok miyo kot cwer bot dano ma kitgi atir, ki bot jo ma pe kitgi atir bene.” (Mat. 5:43-45) Myero wanyut mar bot luwotwa, kadi bed kitgi atir nyo pe. Kit ma waneno kwede con, yo ma pire tek me nyuto mar aye me nywako kwena me Ker-ri ki luwotwa. Luwotwa ma gijolo kwena maber-ri gibinongo mot mapol i anyim!

²² Watye ki tyen lok mapol me maro Jehovah labongo akalakala mo keken. Tye yo mapol ma watwero nyuto kwede mar pi luwotwa. Ka wanyuto mar pi Lubanga ki luwotwa, ci nongo watye ka lubo cik aryo madito loyo. Ma dong pire tek loyo, nongo watye ka yomo cwiny Jehovah, Wonwa me polo ma lamar-ri.