Jehovah Ngeyo Kit Me Laro Jone

“Rwot [Jehovah] ngeyo laro dano ma gilworo Lubanga ki i ayelayela.”​—2 PET. 2:9.

PINGO WATWERO BEDO KI GEN NI JEHOVAH:

Ngeyo nino ma jami bitimme iye ma lubbe ki cobbe pa yub ma mege?

Bitic ki tekone me laro jone?

Ngeyo kit ma jami bibedo kwede i kare me twon can madit-ti?

1. Kwo bibedo nining i lobo i kare me ‘twon can madit atika-ni’?

NGOLO kop pa Lubanga i kom lobo pa Catan-ni bibino atura calo lakwo ma bino i dyewor. (1 Tec. 5:2, 3) Ka “nino madit pa Rwot [Jehovah]” woto ki nyiko cok, lobo-ni bipong ki jami maraco mapol. (Jep. 1:14-17) Kwo matek kacel ki deno can bibedo gin me nino ducu. Man bibedo kare me deno can madit atika “ma yam peya onen i lobo, nia wa i acakki lobo nio kwede wa onyoo.”​—Kwan Matayo 24:21, 22.

2, 3. (a) Gin ango ma Catan bitimone i kare me ‘twon can madit atika-ni? (b) Ngo ma romo jingo cwinywa pi gin ma bitimme i anyim?

² Ka ‘twon can madit atika-ni’ woto ki nyiko cok i agikkine, “Gog ma tye i lobo Magog” biciko wange me lweny i kom jo pa Lubanga. I kare me lweny man, “dul mony madit” gibibino i kom jo pa Lubanga “calo pol ma umo lobo.” (Ejek. 38:2, 14-16) Pe tye dul mo ma dano aye ocako ma bitwero laro jo pa Jehovah. Lubanga keken aye bilarogi, pe ngat mo. Gin ango ma jo pa Jehovah gibitimone ka lumonegi gubino ka tyekogi?

³ Ka ibedo latic pa Jehovah, tika itye ki niye matek ni Jehovah twero dok bene bilaro jone ki i twon can madit atika ma tye ka bino-ni? Lakwena Petero ocoyo ni: “Rwot [Jehovah] ngeyo laro dano ma gilworo Lubanga ki i ayelayela ma giomo kwede cwinygi, dok ngeyo gwoko jo ma kitgi pe atir ka ma giketo iye can i komgi nio ka nino me ngolo kop oromo.” (2 Pet. 2:9) Lwodo lok i kom kit ma Jehovah olaro kwede jone i kare mukato angec romo jingo cwinywa pi gin ma bitimme i anyim. Kong dong wanenu labol adek ma bikonyowa me bedo ki gen i kom Jehovah pi kero ma en tye kwede me laro jone.

GUBWOT KI I PII ALUKA MA OCORRE I WI LOBO

4. Pingo keto nino onongo pire tek adada ma lubbe ki kelo Pii Aluka?

⁴ Mukwongo, tam kong i kom Pii Aluka mutimme i kare pa Nua. Wek miti pa Jehovah ocobbe, keto nino onongo pire tek adada. Tic madit me yubo yeya-ni onongo myero kityek woko dok bene kiter lee ducu i yeya ma peya pii ocorre i wi lobo. Kit ma kicoyo kwede i buk me Acakki, Jehovah pe kong okuro ni kityek yubo yeya ka dong emok nino mene ma myero ekel iye Pii Aluka, dok bene pe ni ka ce yubo yeya pe otum i nino meno kikome, ci eromo diro nino me kelo Pii Aluka anyim. Ma ka meno, con ma peya en otito bot Nua gin mo keken ma lubbe ki yubo yeya, Lubanga onongo dong omoko nino ma Pii Aluka bibino iye. Wan watwero ngeyone nining?

5. Gin ango ma Jehovah otito pire ma lubbe ki gin ma kicoyo i Acakki 6:3, dok en otito awene?

⁵ Baibul wacciwa ni Jehovah otito tam ma en emoko i polo. I Acakki 6:3, en owaco ni: “Cwinya pe dong bibedo i dano matwal, pien en kom mamwa, ento kare me kwone bibedo mwaka miya acel ki pyeraryo.” Wang Baibul man pe tye ka wacci eni aye mwaka ma dano ducu twero bedo ma kwo. Ento Jehovah onongo tye ka lok i kom nino ma ebijwayo iye tim maraco ducu ka ninone oromo. Kit ma Pii Aluka ocorre i wi lobo i mwaka 2370 K.M.P., man miyo wamoko ni Lubanga owaco lok ma tye i buk me Acakki-ni i mwaka 2490 K.M.P. I kare meno, Nua onongo dong tye mwaka 480. (Acak. 7:6) I nge mwaki 20, i mwaka 2470 K.M.P., Nua ocako nywalo lutino. (Acak. 5:32) Mwaka miya acel kulu onongo pud odong ma peya Pii Aluka ocorre i wi lobo, ento Jehovah onongo peya owaco tic ma pire tek ma Nua myero otim me laro kwo pa dano. Dong Lubanga onongo myero okur pi kare ma romo mene ma peya owaco lok man bot Nua?

6. Awene ma Jehovah ociko iye Nua ni oyub yeya?

⁶ Jehovah nen calo okuro pi mwaki mapol ma peya otito bot Nua gin ma Ebitimo. Pingo waromo wacone kuman? Baibul nyuto ka maleng ni i kare ma Lubanga ciko Nua ni oyub iye yeya-ni, onongo dong awobe pa Nua gudoko dito dok bene gunyomo woko. Jehovah owaco bot Nua ni: “In aye abimoko gicikkena kwedi; ibidonyo i yeya, in kacel ki litinoni, ki dakoni, ki mon pa awobeni ducu.” (Acak. 6:9-18) Oromo bedo ni nen calo ma onongo pud odong mwaki 40 nyo 50 keken, en aye Jehovah owaco iye bot Nua ni oyub yeya ma peya Pii Aluka ocorre i wi lobo.

7. (a) Nua ki jo me ode gunyuto niye nining? (b) Awene kikome ma Lubanga owaco iye bot Nua ni Pii Aluka bicorre i lobo?

⁷ I kare ma Nua ki jo me ode gitye ka yubo yeya, nen calo gin gubedo ka penye kekengi kit ma Lubanga bicobo yub man kwede ki dok awene kikome ma Pii Aluka bicakke iye. Ento kadi bed ni ngecgi onongo nok i kom lok man, gin gunyuto niye dok gumedde anyim ki yubo yeya. Ginacoya waco ni: ‘Nua otimo kumeno; ocobo gin ducu ma Lubanga ocike.’ (Acak. 6:22) Ma odong nino abiro ma peya Pii Aluka ocorre i wi lobo​—wel nino maromo bot Nua ki jo me ode me tero lee i yeya—Jehovah owaco bot Nua awene kikome ma Pii Aluka bicako corre iye i wi lobo. Pi meno, jami ducu onongo tye atera i kare ma polo yabbe i “mwaka me miya abicel me dit pa Nua, i dwe me aryo, i nino dwe me apar wiye abirone.”​—Acak. 7:1-5, 11.

8. Lok i kom Pii Aluka miyo wabedo ki gen nining ni Jehovah ngeyo nino ma myero elar iye jone?

⁸ Pii Aluka mutimme-ni nyuto ni Jehovah kare ducu ngeyo nino kacel ki yo maber me laro jone. Ka agikki me lobo man woto ki nyiko cok, watwero bedo ki gen ni yub ducu ma Jehovah tye kwede wang ma gucobbe litap i “nino meno ki cawa meno.”​—Mat. 24:36; kwan Kabakuk 2:3.

KILAROGI KI I NAM MAKWAR

9, 10. I yo ango ma Jehovah otiyo kwede ki jone me bito lulweny pa jo Ejipt me terogi i owic?

⁹ Kit ma dong watyeko nenone kwede-ni, wanongo ni Jehovah tye ki twero i kom jami ducu dok bene ngeyo awene ma myero gutimme kwede ma lubbe ki cobbe pa yub ma mege. Labol me aryone ma wabicito ka nenone-ni binyuto botwa tyen lok mukene ma weko wabedo ki gen i kom Jehovah ni en bilaro jone: En bitic ki tekone madit dok ma lapore pe-ni me neno ni mitine ocobbe kakare. Labongo akalakala mo, Jehovah tye ki kero me laro jone dok i kare mo acel en otiyo ki jone me bito lumerokgi kun giterogi i owic. Man aye gin mutimme i kare ma en olaro Luicrael ki i opii i lobo Ejipt.

¹⁰ I kare ma Luicrael giweko lobo Ejipt onongo welgi romo kine ka milion adek. Jehovah oweko Moses otelogi i yo mo ma omiyo Parao obedo ka tamo ni gitye ka dwalle atata i lobo dok pe gingeyo ka ma myero gucit iye. (Kwan Nia 14:1-4.) I kare ma gukanyo bita meno kwe, Parao otelo wi lumonye me cito ka lubo kor opiine macon-ni, ocito oriko wigi i dog Nam Makwar. Onongo ginen calo kadi ningo ka bwotgi mo dong pe. (Nia 14:5-10) Ento ki lok ada, Luicrael kara onongo gipe ki peko mo wacel. Pingo? Pien Jehovah onongo dong cok konyogi adada.

11, 12. (a) Jehovah mono olaro jone i yo ango? (b) Adwogi pa gin ma Lubanga otimo obedo nining, dok man pwonyowa gin ango i kom Jehovah?

¹¹ “Wir me pol” ma onongo tye ka telo Luicrael-li, odok ocung i ngegi ci ogengo lumony pa Parao kun weko gibedo i col piny. Ento ki tung bot Luicarel, pol-li omiyo piny obedo maleng i yo mo me tango. (Kwan Nia 14:19, 20.) Jehovah obaro i dye nam kun tiyo ki yamo mua tung wokceng, “omiyo nam odoko lobo mutwo.” Wangeyo ni man olo otero cawa mapol pol, pien wakwano ni yamo matek obedo ka “kodo i dyewor ducu” ka lacen “jo Icrael guwoto i dye nam i lobo mutwo.” Ka iporo ki Parao ki lumonye ma onongo gitye ki gadigadi me lweny-nyi, Luicarel gubedo mere ka ngat angata mot. Ento, pe tye kit yo mo keken ma Luejipt onongo gitwero makogi kwede, pienni Jehovah onongo tye ka lweny pi jo Icrael. “En obango kom mony pa jo Ejipt woko, kun mako lawala me gadigadigi woko, mumiyo guywane mot.”​—Nia 14:21-25.

¹² I kare ma dong Luicrael gikato loka nam tungcel litap, Jehovah owaco bot Moses ni: “Rye cingi i wii nam, wek pii odwog cen i kom jo Ejipt, i kom gadigadigi, ki i kom wegi aguraguragi.” I kare ma lumony gutemme me laro kwogi ki i pii nam ma tye ka corre, “Rwot [Jehovah] orido wi jo Ejipt woko i dye nam.” Gin ducu guto woko liweng. “Pe tye ngat acel mo ma obwot i kingi.” (Nia 14:26-28) Pi meno Jehovah onyuto ni etye ki kero me laro jone i kare mo keken.

JO MA GUBWOT I KARE ME TYEKO JERUCALEM

13. Tira ango ma Yecu omiyo, dok lulub kore nen calo gubedo ki tam ango?

¹³ Jehovah ngeyo maber adada kit ma nongo jami bitimme kwede ma lubbe ki cobbe pa yub ma mere. Wabiniang gin mumiyo man pire tek i labol me adekke: i kare ma lumony pa Luroma gurumo Jerucalem i cencwari mukwongo. Jehovah otiyo ki Wode me miyo tira ma bikonyo Lukricitayo me Jerucalem ki Judaya wek gular kwogi ma peya kityeko Jerucalem i mwaka 70 K.M. Yecu owaco ni: “Dong ka wubineno gin mo me kwer, malik, ma balo cwiny dano, ma yam Daniel otito pire, kun ocung i kabedo maleng, . . . jo ma tye i Judaya myero guring woko i wi godi.” (Mat. 24:15, 16) Ento lulub kor Yecu mono onongo gibingeyo nining ni lok pa lanebi-ni dong tye ka cobbe?

14. Jami ma obedo ka timme okonyo me niang tira ma Yecu omiyo-ni nining?

¹⁴ Kit ma jami obedo ka timme kwede, dano dong gucako niang lok ma Yecu owaco-ni. I 66 K.M., lumony pa Luroma i te tela pa laco mo ma nyinge Cestius Gallus gubino i Jerucalem wek gijuk jemo pa Lujudaya. I kare ma gurup pa Lujudaya ma lujemo ma kilwongogi ni Zealots, gucito gukane i ot pa Lubanga, lumony pa Luroma gucako muko cel me ot pa Lubanga. Bot Lukricitayo ma wanggi twolo, te lok man onongo nen maleng: Lumony pa Luroma ki banderagi (“gin mo me kwer, malik”) onongo dong gitye i kom cel me ot pa Lubanga i Jerucalem (“kabedo maleng”). Man aye kare ma onongo mitte ni lulub kor Yecu “guring woko i wi godi.” Ento mono onongo gibiweko gang man ma lumony gurumo woko-ni nining? Gin mo ma kitamo ni pe twere onongo cok timme.

15, 16. (a) Tira ango ma Yecu omiyo bot lulub kore, dok pingo onongo mitte ni gulubi? (b) Larrewa bicung i kom gin ango?

¹⁵ Pi tyen lok mo ma pe kiniang, Cestius Gallus ki lumonye gua woko ki i Jerucalem ci gudok tugi. Lujemo me Zealot-ti guryemo korgi. Kit ma lujemo kacel ki lumony pa Luroma onongo dong gua woko-ni, lulub kor Yecu gunongo kare me ngwec woko. Yecu omiyo tira atir ni gua woko oyotoyot dok pe gukwany gin mo. (Kwan Matayo 24:17, 18.) Tika ada onongo rune mitte? Lagam pi lapeny man onen ka maleng. I nge nino manok keken, lujemo-ni gudwogo ci gucako diyo dano ducu ma i Jerucalem ki Judaya ni gudony i jemo man. Pinye odoko rac i Jerucalem pien Lujudaya mogo ma kingi opokke woko gubedo ka laro tela. Omiyo weko Jerucalem odoko tek adada. I kare ma Luroma gudwogo i 70 K.M., pe dong onongo tye yo mo keken me kato woko. (Luka 19:43) Jo ducu ma onongo gubedo ka junge, yo olore woko botgi! Ento Lukricitayo ma guringo i wi godi gugwoko kwogi pien ni guwinyo lok pa Yecu. Guneno ki wanggi ma pe kiboko botgi aboka ni Jehovah kara ada ngeyo kit me laro jone. Pwony ango ma wanongo ki i gin man mutimme-ni?

¹⁶ Ka jami woto ki timme i kare me twon can madit atika-ni, Lukricitayo myero guwiny Lok pa Lubanga kacel ki tira ma a ki bot dul pa Lubanga. Me labolle, Yecu ociko lulub kore i kare ca ni “guring woko i wi godi.” Wan bene i karewa-ni wabinongo tira me ‘ringo’ i kare me twon can madit atika-ni. Wabiringo nining?a Wangeyo ni Jehovah bimiyo waniang tyen lokke ka ce dong mitte ni walub tira meno. Dong kit ma larrewa cung i kom bedo luwiny-nyi, omyero wapenye wunu kekenwa ni: ‘An mono ajolo tira ma Jehovah miyo bot jone i kare-ni? Tika ajolo oyotoyot, nyo kong agalle me lubone?’​—Yak. 3:17.

KIJINGO CWINYWA PI GIN MA BINO ANYIM

17. Lok pa Lanebi Kabakuk-ni nyuto gin ango ma lubbe ki lweny ma tye ka bino i kom jo pa Lubanga?

¹⁷ Kong dong waloku tamwa i kom lweny pa Gog ma waneno angec-ci. Calo lanebi Ejekiel, Kabakuk owaco ni: “Ka awinyo man, ci koma omyel marac, del doga bene omyel pi morre. Cogona ducu ongo odoko pii keken, nongo tyena myel amyela ka awoto. Atye ka kuro nino me can mot en nino ma [Lubanga] bibino i kom jo ma gilwenyo i komwa-ni.” (Kab. 3:16) Winyo pi ripot me lweny ma bibino i kom jo pa Lubanga oweko kom lanebi-ni ocako myel amyela, del doge omyel ma lok orweny woko, dok kero orwenyo woko ki kome. Kit ma Kabakuk odok kwede i lok meno-ni nyutiwa kit ma rucurucu bibedo tye kwede i kare ma jo pa Gog gibibino ka lweny i komwa. Ento pud inongo ni lanebi-ni oyero gire me kuro laling nino madit pa Jehovah, kun tye ki gen ni Jehovah bilaro jone. Pe tye gin mo keken ma twero gengowa bedo ki tekcwiny acel-lu.​—Kab. 3:18, 19.

18. (a) Pingo pe watye ki tyen lok mo me lworo lweny ma tye ka bino-ni? (b) Gin ango ma wabinyamone i pwony ma lubo man?

¹⁸ Labol adek ma watyeko nenogi-ni ginyuto ka maleng ni Jehovah ngeyo kit me laro jone. Yubbe pe poto nono; en biloyo lweny labongo akalakala. Me nywako kacel i kwero kwer me loyo lweny man, mitte ni wabed lugen kombeddi nio wa i agikki. Jehovah kono dong konyowa me gwoko genewa i kare-ni nining? Man aye gin ma wabinyamone i pwony ma lubo man.

[Lok ma tye piny]