Ka ma Kikwanyo Iye Pwony pi Yub me Cokke
© 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
JULAI 7-13
LONYO MA TYE I LOK PA LUBANGA CAROLOK 21
Cik me Baibul ma Twero Konyi me Bedo ki Yomcwiny i Nyom
Kit me Bedo ki Winnye ma Kelo Deyo Bot Jehovah
Winnyewu myero oter kare marom mene? Ka pe watero kare muromo me tam i kom gin moni, adwogine pol kare bedo marac. (Car. 21:5) Pi meno, winnyewu myero oter kare muromo ma weko ingeyo ngat ca maber. Ento, pe myero wuwek orii tutwal labongo tyen lok mo. Baibul bene waco ni: “Gen ma pe gicobo miyo two i cwiny dano.” (Car. 13:12) Medo i kom meno, ka wat i kinwu medde ki dongo, twero doko tek adada me ciro atematema me donyo i tim me buto. (1 Kor. 7:9) Me ka keto cwinyi i kom kare marom mene ma winnyewu myero oter, itwero pennye kekeni ni, ‘Gin ango ma odong ma pud mitte ni ange i kom lawota ka wek amok tam maber?’
Pe Ipar pi Ditti Mukato Kare Woko
Jehovah mito ni nyom obed gin ma kelo yomcwiny bot laco ki dakone. Ento, kit ma wan ducu watye ki roc-ci, niang manok twero bedo tye i kare mogo. Ki lok ada, Paulo ocoyo ni jo ma ginyomme gibibedo ki ayelayela mo olo i nyomgi. (1 Kor. 7:28) Jo mukene ginongo ni gibedo ka tele ki luotgi kare ducu, dok meno weko giromo winyo ni onongo pe gipore me nyomme ki ngat meno. Ka tam pa jo me lobo-ni, odonyo woko i kwogi, ci gibirune me moko ni keto nyom aye lagam me pekkigi. Gibitamo pigi kengi ni yo acel keken me bedo ki yomcwiny aye me keto nyomgi woko.
Omyero wagwokke ki bedo ma pe wayeng ki nyomwa. Wangeyo ni tyen lok acel keken ma Baibul ye ni keny romo ket aye pi tim me tarwang. (Mat. 5:32) Pi meno ka watye ka kato ki i ayelayela ma Paulo ocoyo pire-ni, pe omyero wawek awaka omi wacak pennye kekenwa ni: ‘Tika nyom man tye ka cobo mitina? Mono atye ka nongo mar ma apore me nongone? Tika abinongo yomcwiny makato ka anyomme ki ngat mukene?’ Nen ni i lapeny magi ducu, ngatti tye ka tamo pire kene. Ryeko me lobo-ni waco ni omyero ilub mitini dok itim gin ma yomo cwinyi kadi bed meno kwako keto nyommi. Baibul miyo tam me ryeko ni: “Pe itam pi gin ma konyi keken, ento tam pi gin ma konyo jo mukene bene.” (Pil. 2:4) Jehovah mito ni igwok nyommi, ento pe iket woko. (Mat. 19:6) En mito ni imok tammi kun ijenge i kom cikke ma igi lac, ento pe i kom mitini.
Laco ki dakone omyero gumarre dok gubed ki woro i kingi. (Kwan Jo Epeco 5:33.) Baibul pwonyowa ni omyero waket cwinywa i miyo makato gamo agama. (Tic 20:35) Kit ango ma bikonyo jo munyomme me nyuto mar ki woro i kingi? Man obedo mwolo. Laco nyo dako ma mwol pe paro pi mitine kene ento tute me “konyo lawote bene.”—1 Kor. 10:24.
w06 9/15 28 para. 13
‘Cwinyi Myero Obed Yom i Kom Dakoni ma Inyomo i Kare me Tinoni.’
Ka peko tye i nyom pi kit ma laco ki dako tero kwede lawote kono? Ci myero gutute matek me yenyo yo me cobo peko meno. Me labolle, twero bedo ni laco ki dako pe giloko i yo me kica dok meno aye tye ka kelo peko i nyomgi. (Carolok 12:18) Kit ma kinyuto kwede i pwony mukato-ni, man twero kelo adwogi maraco. Carolok waco ni: “Bedo i tim aroo ber, kato bedo kacel ki dako ma lapyem ma lakel ayela.” (Carolok 21:19) Ka ibedo dako ma nyomwu tye ki peko ci myero ipennye kekeni ni, ‘Tika kita weko bedo tek ki cwara me bedo i ngeta?’ Baibul waco ki co ni: “wumar monwu, pe wubed ki gero i komgi.” (Jo Kolocai 3:19) Ka ibedo laco, pennye kekeni ni, ‘Tika kit ma atero kwede dakona weko en cito ka yenyo kwecwiny ki ka mukene?’ Kadi bed ni peko tye i nyom, meno pe nyuto ni laco nyo dako myero otim abor. Ento pien gin ma kumeno twero timme ka peko tye i nyom, pire tek ni laco ki dako gulok i kom peko ma tye i nyomgi ma ngat mo i kingi pe kano gin mo ki bot lawote.
Yenyo Lonyo me Cwiny
Watiyo pi Lubanga ma “Lalonyo i Kicane”
Lukricitayo ducu gitute me nyuto cwiny me kica calo Jehovah. Pingo? Tyen lok acel aye ni Jehovah pe biwinyo lega pa jo ma pe ginyuto kica bot jo mukene. (Kwan Carolok 21:13.) Pe tye ngat mo ma mito ni Jehovah okwer winyo legane, pi meno wagwokke adada ki dongo cwiny macol kun pe watimo kica. Pe wakwero miyo kony bot Lakricitayo ma tye ka deno can dok kare ducu wabedo atera me winyo “koko pa lucan.” I yo acel-lu, watute me keto i tic pwony man ma wanongo ki i Baibul ma waco ni: “Ngat ma pe timo kica kibingolo kop i wiye labongo kica.” (Yak. 2:13, NWT) Ka ki mwolo wiwa opo i kom kit ma wan bene wamito ni kitimiwa kica, ci wabibedo ki kare me nyuto kica bot jo mukene. Mitte tutwal ni wanyut cwiny me kica bot labalo ma ongut i kom balle ci odwogo cen i kacokke.
JULAI 14-20
LONYO MA TYE I LOK PA LUBANGA CAROLOK 22
Cik me Baibul ma Twero Konyowa me Gwoko Lutino
Tika Lutinoni Gibitic pi Jehovah ka Gudongo?
Ka wutye jo munyomme ma wumito nywalo lutino, kong wupennye kekenwu ni: ‘Wan tika wabedo jo mamwol ma wamaro Jehovah ki Lokke? Jehovah tika twero yerowa me gwoko latin lakere ma pire tek bote? (Jab. 127:3, 4) Ka dong itye lanyodo, pennye kekeni ni: ‘Tika atye ka pwonyo lutinona me bedo lutic matek?’ (Latit. 3:12, 13) ‘Tika atute ki tekka ducu me gwoko lutinona ki i kom jami ki tim maraco ma gitwero rwatte kwede i lobo pa Catan-ni?’ (Car. 22:3) Tye lok ada ni pe itwero gwoko lutinoni ki i kom pekki ducu ma gitwero rwatte kwede. Man obedo gin ma pe twerre. Ento motmot itwero yubogi pi ariya mogo ma gibikato ki iye i kwo kun ipwonyogi me jenge i kom Lok pa Lubanga. (Kwan Carolok 2:1-6.) Me labolle, ka watti mo ojuko tic pi Jehovah woko, kony lutinoni me neno ki i Baibul pingo pire tek adada ni omyero gumedde ki bedo lugen bot Jehovah. (Jab. 31:23) Nyo ka danowu me amara oto, nyut ki lutinoni tyeng mogo me Baibul ma twero konyogi kanyo arem cola ki me nongo kuc.—2 Kor. 1:3, 4; 2 Tem. 3:16.
Lunyodo—Wupwony Lutinowu me Maro Jehovah
Cak pwonyo lutinoni ma pud gitino. Ka lunyodo gucako pwonyo lutino ma nongo pud gitino, adwogine bibedo maber. (Car. 22:6) Tam kong i kom Temceo, ma lacen otiyo ki lakwena Paulo macalo laneno ma woto awota. Yuneki, min Temceo, ki daane Loi, gupwonye ‘cakke i tinone.’—2 Tem. 1:5; 3:15.
Luot mukene ma i lobo Côte d’Ivoire, ma nyinggi Jean-Claude ki Peace, gupwonyo lutinogi abicel ducu me maro Jehovah ki tic pire. Gin ango ma okonyogi me cobo ticgi maber? Gulubo lanen pa Yuneki ki Loi. Guwaco ni, “Wacako nyebo Lok pa Lubanga i cwiny lutinowa cakke ma pud gitye lukere.”—Nwo. 6:6, 7.
Tyen lokke ngo me “nyebo” Lok pa Jehovah i cwiny lutinoni? “Nyebo” tyen lokke ni “pwonyo ki poyo wic kare ki kare kun ibedo ka nwoyone.” Me timone, lunyodo omyero gubed ki lutinogi kare ducu. Kare mukene cwiny lunyodo tur pien myero gubed ka nwoyo lok acel-li kare ki kare. Kadi bed kit meno, lunyodo omyero gunen man calo yo me konyo lutinogi me niang Lok pa Lubanga ki lubone.
w06 4/1 9 para. 4
Lunyodo—Wunyut Lanen Maber Bot Lutinowu
Ki lok ada, lutino ducu timo jami me mingo, dok mukene gitimo jami mapat ki gin ma kiwaco ni gutim nyo bene ginyuto cwiny me jemo (Acakki 8:21) Gin ango ma lunyodo twero timone? Baibul wacco ni “Mingo aye gin ma tye i cwiny latin matidi, ento ka ipwonye ki odoo, ci mingo a woko ki bote.” (Carolok 22:15) Jo mogo gineno goyo lutino ki odoo calo obedo tim gero ma dong karene okato woko. Ki lok ada, Baibul pe cwako tim gero ki dong nywaro lutino. I kine mukene lunyodo gitwero tic ki “odoo” me pwonyo lutino ento omyero gutim meno i yo me mar dok pi ber bedo pa lutinogi.—Jo Ibru 12:7-11.
Yenyo Lonyo me Cwiny
Nong Yomcwiny i Mot me Ticci
I yo acel-lu, watwero medo yomcwinywa ka watute ki tekowa ducu i tic mo keken ma kiminiwa. ‘Mi kare-ni ducu’ i tic me tito kwena, kun bene itiyo kacel ki kacokke. (Tic 18:5; Ibru 10:24, 25) Cit i cokke ma nongo iyubbe maber me miyo lagam ma dongo jo mukene dok ma kubbe ki pwony ma kitye ka nyamone. Nen pwony mo keken ma kimiyo boti i cokke me dye cabit calo tic ma pire tek. Ka kilegi ni imi kony me tiyo tic mo i kacokke, gwok cawa dok ibed ngat ma genne. Pe itam ni tic ma kimiyo boti-ni pire pe tek dok pe mitte ni iter cawani ka timone. Tute matek me dongo dironi i ticci. (Car. 22:29) Ka itiyo matek pi Jehovah, watti kwede bidongo dok yomcwinyi bene bimedde. (Gal. 6:4) Bibedo yot bene me bedo ki yomcwiny ki jo mukene ka gunongo mot me tic ma in onongo imito.—Rom. 12:15; Gal. 5:26.
JULAI 21-27
LONYO MA TYE I LOK PA LUBANGA CAROLOK 23
Cik me Baibul ma Twero Konyi me Tic ki Kongo i Yo Maber
w04 12/1 19 para. 5-6
Bed ki Neno ma Opore i Kom Mato Kongo
Ka ce ngat moni mato kongo ento gwokke pe me mero kono? Jo mogo gimato kongo madwong adada ento nongo ginen calo pe gumer. Ento ka ngat mo tamo ni mato kongo kit meno pe rac nongo tye ka bwolle kekene. (Jeremia 17:9) Mot mot, ngat meno twero ngi ki mato kongo ma nongo winyo calo kwone pe yot ka pe emato kongo ci doko “opii pa kongo.” (Tito 2:3) Madok i kom kit ma ngat moni doko kwede opii pa kongo, lacoc mo ma nyinge Caroline Knapp owaco ni: “cakke mot mot dok tek adada me jukone ento kelo adwogi maraco.” Mato kongo madwong tutwal obedo owic marac adada.
Yecu bene owaco ni: “Wugwokke kenwu, cwinywu owek doko nwang pi woro cam, ki mero kongo, ki pi lok me kwo man ma miyo wubedo ki tam mapol, wek nino-nu pe obin oumwu atura macalo akum; pien bibino i kom jo ducu ma bedo i wi lobo ducu.” (Luka 21:34, 35) Pe mitte ni imat kongo ma dong iwinyo ni komi otonge nyo wii tye ka wire ka wek inge ni dong imer woko. Ka ce nino pa Jehovah onongi kit meno kono?
Mok Tam me Ryeko ka Odok i Lok me Mato Kongo
Macalo Lukricitayo, watye ki tira ma oa ki bot Lacwecwa maryek. Me labolle, en otitiwa adwogi maraco ma bino pi mato kongo mukato kare woko. Twero bedo ni dong ikwano ki i Carolok 23:29-35 kit ma kitito kwede kore ki kore kit ma lamero timme kwede kacel ki pekki ma mero kelo. Laelda mo ma nyinge Daniel ma bedo i lobo Ulaya, wiye pud po i kom kit ma kwone onongo tye kwede i kare ma peya opwonyo ada. En owaco ni: “Onongo amato kongo wa i labyel kweri, dok meno oweko amoko tam maraco. Macalo adwogine, akato ki i pekki madwong dok pud cwinya cwer ka atamo i kom jami ma akato ki iye.”
Yenyo Lonyo me Cwiny
lff pwony me 43 wi lok matidi me 2
Lukricitayo Myero Gunen Mato Kongo Nining?
Jehovah kwero mato kongo mukato kare woko kacel ki mero. (Jo Galatia 5:21) Lokke waco ni: “Pe ibed i kin jo ma gin lumero ki kongo.” (Carolok 23:20) Dong, ka wayero me mato kongo, kadi bed watye ki jo mukene nyo watye kenwa, pe omyero wamat madwong ma weko pe watamo maber, pe watwero juko lebwa ki jami ma watimo nyo wabalo yotkomwa woko. Ka pe watwero jukke kenwa ka odok i kom mato kongo, ci omyero wabed atera pe me matone kulu.
JULAI 28–AGUCITO 3
LONYO MA TYE I LOK PA LUBANGA CAROLOK 24
Jing Niyeni pi Pekki ma Bibino
“Wucung Matek ma Pe Wuyenge”
Kwan Lok pa Lubanga dok ibed ka lwodone. Kit macalo yat twero cung matek ka lwite odonyo matut i ngom, wan bene watwero cung matek i niyewa ka lwitwa odonyo matut i Lok pa Lubanga. Ka yat woto ki dongo, lwite bene medde ki donyo matut dok yare malac. Ka wakwanyo kare me kwan kacel ki lwodo lok, wajingo niyewa dok wabedo ki gen matek ni lubo yo pa Lubanga aye ber loyo piwa. (Kol. 2:6, 7) Tam kong i kom kit ma tira kacel ki gwok pa Jehovah okonyo kwede luticce i kare mukato angec. Me labolle, Ejekiel oketo cwinye adada i kare ma lamalaika obedo ka pimo ot pa Lubanga ma Ejekiel oneno i ginanyuta. Ginanyuta man ojingo Ejekiel, dok miniwa pwony madok i kom kit ma watwero lubo kwede rwom pa Jehovah ma kwako woro me ada. (Ejek. 40:1-4; 43:10-12) Wan bene wanongo adwogi maber ka wakwanyo kare me kwano kacel ki lwodo lok ada ma tere tut ma tye i Lok pa Lubanga.
w09 12/15 18 para. 12-13
Medde ki Bedo ki Yomcwiny i Kare me Peko
Carolok 24:10 waco ni: “Ka ce ibedo nyap i kare ma ayelayela tye, tekoni nongo nok adada.” Carolok mukene waco ni: “Dano ma tye ki yomcwiny gineno ki i wange, ento dano ma cwinye cwer bedo ma cwinye ryange aryanga.” (Car. 15:13) Lukricitayo mukene cwinygi otur ma omiyo guweko kwano Baibul pirgi kengi ki dong lwodo lok pa Lubanga woko. Pe dong gibedo ki miti me lega dok gicako bedo kekengi ma pe giribbe ki omege ki lumege. Ki lok ada, bedo ma cwinyi otur i cawa ducu twero kelo peko i komi.—Car. 18:1, 14.
Ki tungcel, bedo ki neno mupore bikonyowa me keto cwinywa i kom jami ma keliwa yomcwiny. Daudi ocoyo ni: “Cwinya bedo yom me tiyo gin ducu ma imito, ai Lubanga.” (Jab. 40:8) Ka gin mo marac otimme i kwowa pe myero wagik timo jami me cwiny. Ki lok ada, gin ma twero konyowa me lweny ki turcwiny obedo timo jami ma keliwa yomcwiny. Jehovah owacciwa ni ka wamito nongo yomcwiny omyero wakwan lokke dok walwod nino ducu. (Jab. 1:1, 2; Yak. 1:25) Wanongo “kwecwiny” ki i lok pa Lubanga ki dong cokkewa. Man tirowa dok weko wabedo ki yomcwiny.—Car. 12:25; 16:24.
Lapeny Pa Lukwan Bukkewa
Carolok 24:16 waco ni: “Dano ma kite atir kadi opot piny tyen abiro, dok pud twero a malo aye.” Tika man tye ka lok i kom ngat ma poto i bal teretere ento Lubanga timme kica?
Ki lok ada, meno pe gin ma tyeng man tye ka lok iye. Me ka meno, tye ka lok i kom ngat ma kato ki i pekki mapol teretere ento kanyo pekki magi dok a malo.
Dong, lok magi ducu nyuto ka maleng ni Carolok 24:16 pe tye ka lok i kom timo bal, ento tye ka lok i kom kato ki i pekki mapatpat, teretere bene. I lobo man marac-ci, ngat ma kite atir twero kato ki i peko me yotkom nyo pekki mukene. Gamente bene twero keto aunauna i kome matek adada pi niyene. Ento en twero geno ni Lubanga bikonye me kanyo pekki magi kun bene loyogi woko. Pennye kekeni ni, ‘Tika dong aneno ni jami pol kare cobbe maber pi lutic pa Lubanga?’ Pingo? Kicuko cwinywa ni, “Rwot [Jehovah] kwako dano ma mito poto, dok ilo jo ma piny obwoyogi woko ada malo.”—Jab. 41:1-3; 145:14-19.
Yenyo Lonyo me Cwiny
lvs dul 10 pot 137 para. 13-15
Nyom Obedo Mic Mua ki Bot Lubanga
Ka ce itye ka tamo pi nyom, ci omyero inen ni itye atera. Twero bedo ni itamo ni itye atera, ento kong wanyamu ngo kikome ma nyuto ni ngat moni tye atera me nyomme. Lagamme twero cungo wi woko.
Baibul nyuto ni laco ki dako gitye ki tic mapat pat i ot. Pi man, ngene kene ni laco ki dako giyubbe i yo mapat pat pi nyom. Ka laco mo mito nyomme, en myero openye kekene ka ce etye atera me bedo lawi ot. Jehovah mito ni laco ogwok dakone ki lutinone kun minigi jami me kom ma mitte kacel ki jami ma keligi yomcwiny. Ma dong pire tek loyo, laco myero otel wi jo me ode i woro Lubanga. Baibul waco ni laco ma pe gwoko jo me ode “rac makato ngat ma pe oye Lubanga.” (1 Temceo 5:8) Pi meno, ka in laco ma itye ka tamo pi nyom, tam i kom kit ma itwero keto kwede cik ma iye lac man i tic: “Mukwongo kong ikwong tiyo ticci ma tye woko, pur poto dok ipit iye ginapita ducu ma mitte; ka lacen dong icak gero odi.” Dong, ma peya inyomme nen ni itwero bedo won ot ma Jehovah mito ni ibedi.—Carolok 24:27.
Dako ma tye ka tamo pi nyom myero openye kekene ka ce etye atera me cobo dog ticce macalo min ot nyo mego. Baibul loko i kom yo mapol ma dako maber gwoko kwede cware ki lutinone. (Carolok 31:10-31) I kare-ni, co ki mon mapol gitamo mere pi gin ma luotgi twero timone pigi. Ento, Jehovah mito ni watam i kom gin ma watwero timo pi luotwa.
AGUCITO 4-10
LONYO MA TYE I LOK PA LUBANGA CAROLOK 25
Cik ma Igi Lac me Baibul ma Konyowa me Lok i Yo Maber
Ti ki Keroni me Lok i Yo Maber
Labol ma kicoyo i Carolok 25:11 nyuto kit ma pire tek kwede me yero kare ma myero ilok iye: ‘Lok ma giloko i karene kikome obedo calo jabu ma gimwono i kom ryal.’ Jabu obedo gin maleng dok neno mit adada. Mwonone i kom ryal weko lenge kacel ki berre medde ameda. I yo ma kit meno bene, ka wayero ki diro kare mene ma myero walok iye, ci lokwa bigudo cwiny dano dok konyogi. I yo mene?
Lokwa romo bedo gin ma ngat ma watye ka lok kwede-ni mito winyone, ento ka pe waniang kare me lokone, ci konye romo bedo pe. (Kwan Carolok 15:23.) Me labolle, i Marci 2011, oyengyeng kacel ki tuge pa pii i nam obalo kunyango me lobo Japan kun bene balo piny adada. Dano makato 15,000 kulu gurwenyo kwogi. Kadi bed ni Lucaden pa Jehovah gudeno can marom aroma ki jiranigi, gin gutiyo ki kare mo keken ma ononge me tic ki Baibul me cuko cwiny jo ma gikumo. Ento, dano mapol ma i Japan gutigi tye matut i dini me Budda dok gipe ki ngec mo keken i kom pwony me Baibul. I nge tuge pa pii man, omegiwa gunongo ni pe ber me tic ki kare man me cako tito cutcut pi gen me nicer bot dano ma peko opoto i komgi-ni. Ma ka meno, gin gutiyo ki mic me lok me cuko cwiny dano kun gitito ki i Baibul gin mumiyo jami ma kit magi poto i kom dano ma balgi pe.
w15 12/11 21 para. 15-16
Ti ki Keroni me Lok i Yo Maber
Kit ma waloko kwede pire tek marom aroma ki gin ma wawaco. I kare ma Yecu oloko i kacokke pa Lujudaya, i boma ma en a ki iye-ni, dano ‘guuro lok me kica ma oa ki i doge.’ (Luka 4:22) Lok ma waloko i yo me kica tye ki teko me cuko cwiny dano ma cwinygi otur. Ki lok ada, lok me kica miyo wabedo ki kero me loko tam pa dano. (Car. 25:15) Waromo lok i yo me kica calo Yecu ka wabedo jo maryek dok bene watamo i kom kit ma jo mukene giwinyo kwede. I kare ma oneno kit ma dano guyelle kwede me bino ka winyo lokke, kica omake i komgi ci “opwonyogi ki lok mapol.” (Mar. 6:34) Kadi bed ni giyette, Yecu pe odwoko wange ki lok marac.—1 Pet. 2:23.
Lok i yo me mwolo kacel ki diro twero bedo tek adada ka wangeyo ngat ma watye ka lok kwede-ni maber. Waromo tamo ni watye agonya me tyero lok atir i wi ngat meno. Man romo timme kadi bed watye ka lok ki dano me pacowa nyo ki laremwa mo macok me kacokke. Tika Yecu otamo ni omyero ewac lok marac i kom lupwonnyene kit ma etye ki wat macok kwedgi-ni? Pe kumeno! I kare ma lureme macok gubedo ka pyem i kingi ni anga madit, Yecu otirogi i yo me kica dok ominigi labol i kom latin matidi. (Mar. 9:33-37) Luelda giromo lubo lanen pa Yecu ka gimiyo tira ki “cwiny me mwolo.”—Gal. 6:1.
w95 4/1 17 para. 8
Itwero Cuko Cwiny Jo Mukene me Nyuto Mar ki Timo Jami Mabeco Nining?
Ka wamedde ki tic pi Lubanga, wan ducu watwero cuko cwiny luwotwa ki lanenwa. Yecu ocuko cwiny jo ma winye. Yecu onongo maro tic me pwony dok otero calo gin ma pire tek adada. En owaco ni tic me pwony onongo bedo calo cam bote. (Jon 4:34; Jo Roma 11:13) Mitkom ma kit meno twero weko jo mukene bene bedo ki mitkom. In bene itwero tito ki jo mukene yomcwiny ma inongo ki i tic me pwony. Labongo nyuto cwiny me awaka, itwero nywako ki jo me kacokke jami mabeco ma otimme i tic me pwony. Ka itye ka tito kwena kacel ki lutit kwena mukene, yeny yo mo me konyogi wek gin bene gunong yomcwiny ma bino pi tito lok i kom Lacwecwa Jehovah.—Carolok 25:25.
Yenyo Lonyo me Cwiny
Wek Mwolo Aye Obed Tekoni
Mwolo obedo teko ento pe goro. Teko mitte me bedo ma komwa opye mot ka wakemme ki gin mo ma twero tugo kinigawa. Mwolo tye i kin “nyig ma nyak pi cwiny maleng.” (Gal. 5:22, 23) Nyig lok me leb Grik ma kigonyo ni “mwolo” onongo kare mukene kitiyo kwede me lok i kom aguragura me tim ma kipwonyo. Go kong kit ma aguragura me tim twero doko mwol kwede. Kadi bed aguragura man odoko mwol, nongo pud kome tek adada. Wan kono watwero dongo mwolo kun ki tungcel wabedo matek nining? Pe watwero timo man ki tekowa kenwa. Mitte ni waleg pi cwiny pa Lubanga, kun wapenye ni okonywa me dongo kit mamwonya man. Tye jo mapol ma gupwonnye me bedo mwol. Me labolle, omege ki lumege mapol gudok iye ki mwolo i kare ma dano gutemo laro lok kwedgi. Dok man okonyo jo mukene me loko tamgi i kom Lucaden. (Kwan 2 Temceo 2:24, 25.) Dong itwero weko mwolo doko tekoni nining?.
AGUCITO 11-17
LONYO MA TYE I LOK PA LUBANGA CAROLOK 26
Gwokke ki “Dano ma Laming”
it-2 729 para. 6
Kot
Kare. I Lobo ma Kiciko pire, onongo tye kare me oro ki kare me cwir. (Por ki Jab 32:4; Wer 2:11) Kot onongo bedo manok cakke i tum dwe me April me o i tum dwe me Oktoba. Onongo kikayo cam i kare man pien nongo kot nok. Carolok 26:1 nyuto ni kot ma cwer i kare me kac onongo pe opore. (Por ki 1Sa 12:17-19.) Kot onongo pe cwer nino ducu i kare me cwir; ceng onongo ryeny i nino mogo. Pien i kare meno bene nongo piny ngic, koyo onongo neko ngat ma kot ocwer i kome matek adada. (Ejira 10:9, 13) Pi meno, dano onongo maro bedo i ot.—Ic 4:6; 25:4; 32:2; Yubu 24:8.
w87 10/1 19 para. 12
Pwod ma Kimiyo me Pwonyo Dano Kelo Adwogi Maber
Mitte ni jo mukene gunong pwod magwar wek gunong pwonnye kit ma Carolok 26:3 nyuto kwede: “Gigoyo aguragura ki del, gitweyo dog kana ki ogwil, odoo aye gigoyo ki nge dano ma Laming.” I kare mogo Jehovah oweko rok me Icrael gudeno can pi peko ma gukelo i komgi kekengi: “pien gujemo woko pe gulubo lok ma Lubanga ocikogi kwede, dok gukwero pwony pa En Mamalo Twal. Cwinygi ool woko pi tic matek ma gubedo ka tiyone; gupoto piny, ci onongo ngat mo pe ma myero okonygi. I kare ma gitye ki can gukok bot Rwot, ci en olarogi ki i cangi.” (Jabuli 107:11-13) Ento jo mogo ma luming pe giye winyo pwony mo keken: “Ngat ma gipwonyo jwijwi, ka dok pud jingo ngute, bitur atura ma pe dok biromo a malo.”—Carolok 29:1.
it-2 191 para. 4
Ngolo
Kitiyo kwede macalo carolok. Kabaka Solomon owaco ni “ngat ma oro laming me cwalo lok ka mo, meno rom ma onguno tyene kekene dok tye ka yenyo ayela ni obin i kome.” Ki lok ada, ngat ma miyo ki dano ma laming tic me atima nongo pe binongo magoba. En bineno ka ticce balle woko dok meno bikelo peko i kome kekene.—Car 26:6.
Yenyo Lonyo me Cwiny
Jo Matino, Wujing Niyewu
Wi opo ni, mitini myero obed me gudo cwinygi ento pe me laro lok. Pi meno, bed ngat ma winyo lok maber. Peny lapeny mupore ma gudo cwinygi dok ilok i yo ma nyuto woro ki kica, tutwalle ka itye ka lok ki jo madongo kati. Gibiketo cwinygi i lokki ka itimo kit meno. Gibineno bene kit ma iketo kwede ki cwinyi i kom niyeni. Meno obedo gin ma bulu mapol pe gitye ka timone. Pi meno, ber bene me ngeyo ni pe obedo ticci me gamo lapeny pa jo ma pe giniang nyo ma gimito cayo niyeni.—Car. 26:4.
AGUCITO 18-24
LONYO MA TYE I LOK PA LUBANGA CAROLOK 27
Kit ma Lurem me Ada Twero Konyowa Kwede
Lutic pa Jehovah ma Gimwol Pigi Tek Bote
Ngat mamwol pwoyo tira ma kimine. Me labolle: Go kong ni itye i cokke pa Lukricitayo. I nge boko lok ki jo mapol, ngat acel i kingi oteri cen ci owacci ni pot dek omoko i laki. Ngene kene ni lewic wang ma omaki. Ento mono pe ibibedo ki pwoc pi ngat ma otitti ni pot dek tye i laki-ni? Ki lok ada, ibiparo ni kono onongo ngat mo otitti con! I yo acel-lu, omyero wabed ki mwolo dok wapwo omego nyo lamego mo ma obedo ki tekcwiny me miniwa tira i kare ma mitte. Wanenu ngat meno calo laremwa ento pe lakworwa.—Kwan Carolok 27:5, 6; Gal. 4:16.
it-2 491 para. 3
Larem
Carolok miniwa tam i kom keto gen i kom luwotwa ki dong yenyo kony ki botgi i kare me peko. Carolok man waco ni: “Pe ibwot ngat ma laremi, ki ngat ma larem woru; dok i kare ma itye ki can pe myero icit i ot pa omeru. Lawoti ma tye cok twero konyi makato omeru ma tye ka mabor.” (Car 27:10) Ngat ma ocoyo carolok man nen calo onongo tye ka waco ni omyero wanen larem macok calo ngat ma pire tek dok wayeny kony ki bote makato wat macok, pien ka wat meno tye ka mabor, en pe twero bedo atera me miniwa kony i cawa ma mitte kikome.
Wun Jo Matino—Kwowu Bibedo Nining?
Pwony acel ma watwero nongo ki i tam marac ma Yoaci omoko aye ni omyero wayer lurem ma gimaro Jehovah dok gimito yomo cwinye. Lurem ma kit meno gibikonyowa me timo jami mabeco. Pe mitte ni wamak lirem ki jo ma mwakagi rom ki megwa keken. Wi opo ni, Yoaci onongo tidi adada ka kiporo ki lareme Yekoyada. Ka odok i kom lurem ma iyerogi, pennye kekeni ni: ‘Tika gikonya me jingo niyena i kom Jehovah? Tika gicuko cwinya me kwo ma lubbe ki rwom pa Lubanga? Tika gimaro lok i kom Jehovah kacel ki jami ma gipwonyo ki i Baibul? Tika gimina tira ka atimo bal, nyo mono giwacca mere gin ma amito winyone keken?’ (Car. 27:5, 6, 17) Ki lok ada, ka luremi pe gimaro Jehovah, ci nongo pe gupore me bedo luremi. Ento ka itye ki lurem ma gimaro Jehovah, gwok lirem meno maber—gibikonyi kare ducu!—Car. 13:20.
Yenyo Lonyo me Cwiny
Wun Luelda—Wunong Pwony ki i Lanen pa Gideon
Dwok pak ducu bot Jehovah. I kare ma jo mukene gupako Gideon pi loyo lweny i kom jo Midian, en odwoko pak ducu bot Jehovah. (Lungol. 8:22, 23) I yo ma nining ma co ma kicimogi i kacokke gitwero lubo kwede lanen pa Gideon? Myero gumi pak ducu bot Jehovah pi jami ma gicobo. (1 Kor. 4:6, 7) Me labolle, ka kipwoyo laelda mo pi dirone me pwony, en twero dok iye ni pwony man oa ki i Lok pa Lubanga dok ni wan ducu wanongo pwonnye ki i dul pa Jehovah. Luelda myero gutam ka ce gipwonyo i yo ma kelo deyo bot Jehovah nyo gitimo mere me ywayo tam pa dano i komgi. Nen kong gin mutimme i kom laelda mo ma nyinge Timothy. I kare ma onongo pud kicime nyen, Timothy onongo maro miyo pwony pi lwak adada. En owaco ni: “Onongo amaro tic ki lapor maboco dok mamit i pwonya. Man onongo pol kare weko dano paka adada. Ento meno onongo weko lwak giketo cwinygi i koma, me ka keto cwinygi i kom Baibul nyo Jehovah.” I nge kare mo, Timothy oniang ni omyero elok yo me pwonye wek jo mukene pe guket tamgi tutwal i kome. (Car. 27:21) Adwogine obedo nining? En otito ni: “I kare-ni dong, omege ki lumege gititta kit ma pwonya okonyogi kwede me lweny ki peko, ciro atematema nyo me nyikke cok ki Jehovah. Anongo yomcwiny madit ki i lokgi magi ma loyo ki i pak ma yam anongo i kare mukato angec.”
AGUCITO 25-31
LONYO MA TYE I LOK PA LUBANGA CAROLOK 28
Apokapoka ma Tye i Kin Ngat ma Kite Atir ki Ngat ma Kite Rac
w93 5/15 26 para. 1
Tika Ilubo Cik pa Jehovah ki Cwinyi Ducu?
“DANO ma kite atir cwinye tek calo labwor.” (Carolok 28:1) Ginyuto ni gitye ki niye, gijenge i Lok pa Lubanga dok gimedde ki tic pi Jehovah kadi bed kwogi tye ka mading.
it-2 1139 para. 3
Niang Matut
Jo ma gikwero lubo tam pa ngat ma miyo niang matut. Ngat ma dok cen ka timo bal pe dong tamo i kom Lubanga ka mito keto yubbe nyo moko tam. (Yubu 34:27) Dano ma kit meno weko cwinye bwole ci wange ume woko ki i jami maraco ma en timo dok pe bedo ki niang matut. (Jab 36:1-4) Kadi bed twero nen calo dano meno tye ka woro Lubanga, en yero me lubo tam pa dano me ka lubo tam pa Lubanga. (Ic 29:13, 14) En gengo ngeye ni tim maraco ma en etimo-ni obedo mere “tuko” mamwa (Car 10:23) kite cako lokke woko, doko ngat mager, kun cako tam i yo me mingo, ma weko en cako tamo ni Lubanga kome pe nen dok pe neno nyo ngeyo jami maraco ma etye ka timo. Man twero weko nen calo kero ma Lubanga tye kwede me neno nyo ngeyo jami dong ogik woko. (Jab 94:4-10; Ic 29:15, 16; Jer 10:21) Yo me kwone miyo bedo calo en tye ka wacci, ‘Jehovah gire pe’ (Jab 14:1-3) dok man weko pe tamo i kom Jehovah kulu. Pien en pe weko cik ma igi lac me Baibul aye doro kwone, en pe twero ngolo kop atir, pe neno jami i yo matir, dok en rune ka moko tam ma peya oniang jami ducu.—Car 28:5.
it-1 1211 para. 4
Gwoko Genne
Gwoko genne twere pe pi teko pa ngat moni, ento pi niyene ki gene i kom Jehovah ki dong tekone me laro dano. (Jab 25:21) Lubanga ocikke ni ebibedo “kwot” ki “cel gogo” bot jo ma gwoko gennegi. (Car 2:6-8; 10:29; Jab 41:12) Tutegi me nongo cwak pa Jehovah weko gikwo kwo matir dok man miyo gimedde ki gwoko gennegi. (Jab 26:1-3; Car 11:5; 28:18) Ento kit ma Yubu owaco kwede, jo ma pe ki bal gitwero neno can pi loc pa jo maraco dok bene gitwero to kacel ki jo maraco. Jehovah ngeyo kwo ma ngat ma kite atir wok ki iye dok ocikke ni ginaleyane bibedo pi naka, bibedo ki kuc i anyim dok bibedo ki jami mabeco. (Job 9:20-22; Jab 37:18, 19, 37; 84:11; Car 28:10) Kit ma otimme kwede i kom Yubu, ngat moni pire doko tek dok kimine woro pi bedo ngat ma gwoko genene ento pe pi lonyo ma en tye kwede. (Car 19:1; 28:6) Lutino ma lunyodogi tye kit meno gibedo ki yomcwiny (Car 20:7), kiminigi woro pi lanen maber ma wegigi oweko dok gibedo ki nying maber.
Yenyo Lonyo me Cwiny
Medde ki Gwokke ki i Atematema
Gin ango ma watwero timone wek goro mo ma peya waloyo pe oterwa i bal? Myero watim gin ma Yecu ocikowa me timone: ‘Wubed ma wukiyo piny,’ nyo ni wagwokke ki i atematema. Kadi wa i kare ma iwinyo calo itye matek, medde ki gwokke ki jami ma twero weko ipoto i bal. (1 Kor. 10:12) Medde ki timo jami ma okonyi me lweny ki goro meno. Carolok 28:14 waco ni: ‘Dano ma lworo Jehovah kare ducu tye ki yomcwiny.’—2 Pet. 3:14.