1 Samuel

20 Lɔ ɔ se ɔ, David tu fo kɛ je Nayot ngɛ Rama. Se e ba Yonatan ngɔ nɛ e ba bi lɛ ke: “Mɛni i pee? Mɛni tɔmi lɛ i tɔ̃, nɛ mɛni yayami i pee kɛ si o tsɛ ɔ loko e ngɛ mi hlae nɛ e gbe ɔ?”* 2 Kɛkɛ nɛ Yonatan de lɛ ke: “Kpaoo! O be gboe. Hyɛ! Ye tsɛ ɔ be nɔ́ ko nɔ́ ko pee nɛ e be ye tue nɔ woe, nɔ́ ngua jio, nɔ́ nyafii jio. Mɛni he je nɛ e sa kaa ye tsɛ ɔ nɛ laa mi sane nɛ ɔ nɔ? E be bae jã.” 3 Se David ya nɔ nɛ e kã kita, nɛ e de ke: “O tsɛ ɔ le wawɛɛ kaa ye hɛ mi ba nyami ngɛ o hɛ mi, nɛ e ma de ke, ‘Nyɛ ko ha nɛ Yonatan nɛ le nɔ́ nɛ ɔ, ke pi jã a, e mi mi ma fu.’ Se be abɔ nɛ Yehowa ngɛ nɛ ɔ, kɛ be abɔ nɛ o* ngɛ nɛ ɔ, nane hiami kake pɛ lɛ ngɛ i kɛ gbenɔ wa kpɛti!”

4 Kɛkɛ nɛ Yonatan de David ke: “Nɔ́ fɛɛ nɔ́ nɛ o ma de ɔ,* ma pee ha mo.” 5 David de Yonatan ke: “Hwɔɔ ji nyɔhiɔ ehe ɔ nɛ, nɛ e sa nɛ i kɛ matsɛ ɔ nɛ ya hi si kɛ ye ní; wo mi blɔ nɛ ma ho, nɛ ma ya laa ngɛ nga a nɔ kɛ ya si ligbi etɛne ɔ gbɔkuɛ. 6 Ke o tsɛ ɔ bi ye si ɔ, lɛɛ mo de lɛ ke: ‘David kpa mi pɛɛ kaa ma ngmɛ lɛ blɔ nɛ e sá fo kɛ ya e ma mi ngɛ Betlehem, ejakaa a yaa sã jeha afɔle ko ngɛ lejɛ ɔ kɛ ha weku ɔ tsuo.’ 7 Ke e de ke: ‘Yoo’ ɔ, lɛɛ lɔ ɔ tsɔɔ kaa o sɔmɔlɔ ɔ ma ná tue mi jɔmi. Se ke e mi mi fu ɔ, lɛɛ ná nɛ o le kaa e fia e pɛɛ si kaa e maa ye mi awi. 8 Mo je suɔmi nɛ se pui kpo kɛ ha o sɔmɔlɔ ɔ, ejakaa o kɛ o sɔmɔlɔ ɔ so somi ko ngɛ Yehowa hɛ mi. Se ke i yeɔ fɔ ɔ, lɛɛ mo nitsɛ moo gbe mi. Mɛni he je nɛ e sa kaa o ngɔ mi kɛ ha o tsɛ ɔ?”

9 Kɛkɛ nɛ Yonatan de ke: “Kpaoo, ko susu jã ngɛ o he! Ke i na kaa ye tsɛ ɔ fia e pɛɛ si kaa e maa ye mo awi ɔ, anɛ i be mo dee lo?” 10 Kɛkɛ nɛ David de Yonatan ke: “Ke o tsɛ ɔ kɛ mo tu munyu basabasa a, mɛnɔ ma de mi?” 11 Yonatan de David ke: “Ba nɛ waa ho nga a nɔ ya.” Enɛ ɔ he ɔ, mɛ ni enyɔ ɔmɛ tsuo a je kpo kɛ ho nga a nɔ ya. 12 Nɛ Yonatan de David ke: “Yehowa, Israel Mawu ɔ nɛ pee odase kaa hwɔɔ be nɛ ɔ mi, aloo ngɛ ligbi etɛne ɔ nɔ ɔ, ma hla ye tsɛ ɔ juɛmi. Ke e ngɛ David he juɛmi kpakpa a, i kɛ sɛ ma ba ha mo nɛ ma kɛ wo o tue nɔ. 13 Se ke ye tsɛ ɔ to e yi mi kaa e maa ye mo awi, nɛ i ba wo we o tue nɔ, nɛ́ ma wo mo blɔ kɛ ho ngɛ tue mi jɔmi mi ɔ, lɛɛ Yehowa kɛ Yonatan nɛ ye, nɛ e kɛ lɛ nɛ ye wawɛɛ nitsɛ. Yehowa nɛ piɛɛ o he, kaa bɔ nɛ e kɛ ye tsɛ ɔ hi si ɔ. 14 Nɛ o je Yehowa suɔmi nɛ se pui ɔ kpo kɛ tsɔɔ mi be mi nɛ ye hɛ ngɛ nɛ ɔ, kɛ ye gbenɔ se po. 15 Ke Yehowa kpata David he nyɛli ɔmɛ tsuo a hɛ mi ngɛ zugba a nɔ po ɔ, ko je o suɔmi nɛ se pui ɔ kɛ je ye we ɔ nɔ kɔkɔɔkɔ.” 16 Lɔ ɔ he ɔ, Yonatan kɛ David we ɔ so somi ko, nɛ e de hu ke: “Yehowa ma ha nɛ David he nyɛli maa bu he akɔtaa.” 17 Enɛ ɔ he ɔ, Yonatan ha nɛ David ngɔ suɔmi nɛ e suɔ lɛ ɔ kɛ kã kita ekohu, ejakaa e suɔ lɛ kaa bɔ nɛ e suɔ lɛ nitsɛ e he.*

18 Kɛkɛ nɛ Yonatan de lɛ ke: “Hwɔɔ ji nyɔhiɔ ehe ɔ nɛ, nɛ a ma bi o si, ejakaa o sɛ ɔ maa fɔ si gu. 19 Ligbi etɛne ɔ nɔ lɛɛ, a ma bi o si wawɛɛ nitsɛ, nɛ e sa nɛ o ba he nɛ o ba laa o he ngɛ ligbi ɔ,* mo ba hi tɛ ɔ kasa nya ngɛ hiɛ ɔ. 20 Nɛ ma ba tsɛ̃ kɛ̃ɛ̃ mi bi etɛ kɛ ya tɛ ɔ kasa kake, kaa nɔ́ nɛ i kɛ ye hɛ pi nɔ́ pɔtɛɛ ko nɛ i ngɛ lɛ tsɛ̃e. 21 Ke i tsɔ tsɔlɔ ɔ, ma de ke, ‘Yaa nɛ o ya hla kɛ̃ɛ̃ mi bi ɔmɛ.’ Ke i de tsɔlɔ ɔ ke, ‘Hyɛ! Kɛ̃ɛ̃ mi bi ɔmɛ ngɛ o kasa mi ngɛ hiɛ ɔ, kukuɔ mɛ kɛ ba’ a, lɛɛ o ma nyɛ maa kpale kɛ ba, ejakaa be abɔ nɛ Yehowa ngɛ nɛ ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa tue mi jɔmi ngɛ ha mo, nɛ oslaa ko be bae. 22 Se ke i de nyumuyo ɔ ke, ‘Hyɛ! Kɛ̃ɛ̃ mi bi ɔmɛ ngɛ o hɛ mi’ ɔ, lɛɛ yaa, ejakaa Yehowa wo mo blɔ. 23 Kɛ kɔ si nɛ wa wo wa sibi ɔ he ɔ, Yehowa nɛ hi wa kpɛti kɛ ya neneene.”

24 Lɔ ɔ he ɔ, David ya laa ngɛ nga a mi. Benɛ nyɔhiɔ ehe ɔ su ɔ, matsɛ ɔ ya hi si ngɛ ní yemi ɔ sisi konɛ e ye ní. 25 Matsɛ ɔ hii si ngɛ sɛ nɛ e pɔɔ nɔ himi ngɛ gbogbo ɔ he ɔ nɔ. Yonatan hɛ mi tsɔɔ lɛ, nɛ Abner hii si ngɛ Saul kasa nya, se nɔ ko be David hi he ɔ. 26 Saul de we nɔ́ ko jamɛ a ligbi ɔ, ejakaa e de e he ke: ‘Nɔ́ ko ba nɛ lɔ ɔ ha nɛ e he tsɔ we. Ee, e he tsɔ we.’ 27 Nyɔhiɔ ehe ɔ nɔ jena, nɛ ji ligbi enyɔne ɔ nɔ ɔ, loloolo ɔ, nɔ ko be David hi he ɔ. Kɛkɛ nɛ Saul bi e binyumu Yonatan ke: “Mɛni he je nɛ Ishai binyumu ɔ bɛ ní yemi ɔ hiɛ kɛ mwɔnɛ ɔ tsuo ɔ?” 28 Yonatan ha Saul heto ke: “David kpa mi pɛɛ kaa ma ngmɛ lɛ blɔ nɛ e ya Betlehem. 29 E de ke, ‘I kpa mo pɛɛ nɛ o ngmɛ mi blɔ nɛ ma ya, ejakaa wa ngɛ weku afɔle sami ko ngɛ ma a mi, nɛ imi nitsɛ ye nyɛminyumu lɛ e tsɛ mi. Lɔ ɔ he ɔ, ke ye hɛ mi ba nyami ngɛ o hɛ mi ɔ, lɛɛ i kpa mo pɛɛ nɛ o ha nɛ ma je zaa kɛ ya na ye nyɛminyumu ɔmɛ.’ Enɛ ɔ he je nɛ e bɛ matsɛ ɔ okplɔɔ ɔ he ɔ nɛ.” 30 Kɛkɛ nɛ Saul mi mi fu Yonatan wawɛɛ, nɛ e de lɛ ke: “Mo yo atuã tsɔlɔ binyumu, o bu kaa i li kaa o fĩ Ishai binyumu ɔ se kɛ ngɛ mo nitsɛ o hɛ mi si puee, nɛ o kɛ ngɛ o nyɛ hu hɛ mi si puee lo?* 31 Be abɔ nɛ Ishai binyumu ɔ ngɛ wami mi ngɛ zugba nɛ ɔ nɔ ɔ, o kɛ o matsɛ yemi ɔ be manye yee. Enɛ ɔ he ɔ, amlɔ nɛ ɔ, moo tsɔ nɔ ko nɛ e ya ngɔ lɛ kɛ ba ha mi, ejakaa e sa nɛ e gbo.”*

32 Se Yonatan bi e tsɛ Saul ke: “Mɛni he je nɛ e sa nɛ a gbe lɛ ɔ? Mɛni e pee?” 33 Kɛkɛ nɛ Saul fɔ akplɔ konɛ e kɛ gbɔ lɛ, nɛ lɔ ɔ ha nɛ Yonatan na kaa e tsɛ ɔ fia e pɛɛ si kaa e maa gbe David. 34 Oya nɔuu nɛ Yonatan kɛ abofu nɛ nya wa te si kɛ je okplɔɔ ɔ he, nɛ e yi nɔ́ ko ngɛ nyɔhiɔ ehe ɔ we ligbi enyɔne ɔ nɔ, ejakaa e hao ha David, nɛ lɛ nitsɛ e tsɛ ɔ pue e hɛ mi si.

35 Mɔtu ɔ, Yonatan je kpo kɛ ho nga a nɔ ya konɛ e ya na David kaa bɔ nɛ a de to ɔ, nɛ e kɛ tsɔlɔ wayoo ko lɛ ya. 36 Nɛ e de e tsɔlɔ ɔ ke: “I kpa mo pɛɛ nɛ o tu fo kɛ ya hla kɛ̃ɛ̃ mi bi ɔmɛ nɛ ma tsɛ̃ ɔ.” Tsɔlɔ ɔ tu fo, nɛ Yonatan tsɛ̃ kɛ̃ɛ̃ ɔ kɛ be e he. 37 Benɛ tsɔlɔ ɔ su he nɛ Yonatan tsɛ̃ kɛ̃ɛ̃ ɔ kɛ ya a, Yonatan kpa ngmlaa kɛ bi tsɔlɔ ɔ ke: “Anɛ kɛ̃ɛ̃ mi bi ɔ bi o he lo?” 38 Yonatan kpa ngmlaa kɛ de tsɔlɔ ɔ ke: “O he nɛ sɔ! Yaa esɔesɔ! Koo to tsle!” Kɛkɛ nɛ Yonatan tsɔlɔ ɔ kukuɔ kɛ̃ɛ̃ mi bi ɔmɛ nɛ e kpale kɛ ba e nyɔmtsɛ ɔ ngɔ. 39 Tsɔlɔ ɔ li nɔ́ nɛ ngɛ nɔ yae ɔ he nɔ́ ko nɔ́ ko; Yonatan kɛ David pɛ lɛ a le nɔ́ nɛ e tsɔɔ. 40 Kɛkɛ nɛ Yonatan ngɔ e ta hwumi ní ɔmɛ kɛ ha e tsɔlɔ ɔ, nɛ e de lɛ ke: “Ngɔɔ kɛ ho ma a mi ya.”

41 Benɛ tsɔlɔ ɔ je ɔ, David te si kɛ je he ko nɛ kɛ lejɛ ɔ kɛ we ngɛ woyi je. Kɛkɛ nɛ e ba kplã si nɛ e ngɔ e hɛ mi kɛ bu si si etɛ, nɛ a fiɔ a sibi a nya he,* nɛ a fo a sibi a he ya, se David lɛ fo ya wawɛɛ. 42 Yonatan de David ke: “Yaa ngɛ tue mi jɔmi mi, akɛnɛ wɔ ni enyɔ ɔmɛ tsuo wa kã kita ngɛ Yehowa biɛ mi ke, ‘Yehowa nɛ hi i kɛ mo wa kpɛti, kɛ ye nina* kɛ o nina* a kpɛti kɛ ya neneene’ ɔ he je.”

Kɛkɛ nɛ David te si nɛ e je, nɛ Yonatan kpale e se kɛ ho ma a mi ya.