Amanehlu Tsuo Maa Ba Nyagbe Nɔuu!
Be ko su ngɛ o si himi mi nɛ eko ɔ o bi si ke, ‘Mɛni heje nɛ amanehlu fuu ngɛ ɔ lo?’ Ngɛ jeha akpe abɔ mi ɔ, adesa weku ɔ na amane ngɛ ta hwumi, ohia, oslaahi, yiwutso tomi, dami sane nɛ a yi, hiɔ kɛ gbenɔ dɛ mi. Adesa na amanehlu wawɛɛ pe be tsuo ngɛ jeha lafa nɛ be nɛ ɔ mi. Anɛ nɔ́ nami nɛ ɔmɛ tsuo maa ba nyagbe lo?
Heto nɛ ngɛ bua womi ji ee, nɛ e be kɛe kulaa! Baiblo ɔ nɛ ji Mawu Munyu ɔ, deɔ ke: “E piɛ bɔɔ nɛ o be yayami peeli nae hu . . . Nihi nɛ a he jɔ ɔ, mɛɛ a maa hi zugba a nɔ ngɛ kplɔkɔtɔ, kɛ tue mi jɔmi mi.” Kɛ ma ya su mɛni be? “Nihi nɛ peeɔ nɔ́ nɛ da a, zugba a maa pee a nɔ́ nɛ a maa hi nɔ daa.”—La 37:10, 11, 29.
Ke Mawu je yayami peemi kɛ nɔ́ nami kɛ je ɔ, a ma tsake zugba a kɛ pee paradeiso. Jamɛ a be ɔ mi ɔ, nimli maa ye mluku ngɛ nɔmlɔ tso mi nɛ a maa hi si ngɛ bua jɔmi mi kɛ ya neneene. Mawu Munyu ɔ gba ke: “Mawu ma tsu a hɛ mi vo nyu tsuo. Nɔ ko be gboe hu; nɔ ko be kɔmɔ yee hu; nɔ ko be ya foe hu, nɛ nɔ ko be nɔ́ nae hu.”—Kpojemi 21:4.
Ngɛ je he ɔ mi ɔ, a maa tle ni gbogboehi po a si konɛ a ná jɔɔmihi nɛ ɔmɛ a mi blɔ fami nɔ́: “Ni gbogboehi a si temi maa ba, nɛ dali kɛ nihi nɛ dɛ́ kulaa maa te si.” (Bɔfo 24:15, Somi He Ɔ) Enɛ ɔ heje nɛ Yesu Kristo de yayami peelɔ ko, nɛ pia e he nɛ e he Yesu nɔ ye ɔ ke: “I kɛ mo maa hi Paradeiso” ɔ nɛ—Luka 23:43.
Kɛ Pee Kɛɛ nɛ Amanehlu Je Sisi?
Akɛnɛ Mawu to kaa adesahi a na hwɔɔ se si himi nɛ ngɛ bua jɔmi kikɛ ɔ, mɛni heje nɛ e ha blɔ nɛ amanehlu je sisi mɔ? Mɛni heje nɛ e ngmɛ amanehlu blɔ be kɛkɛɛ kikɛ?
Benɛ Mawu bɔ Adam kɛ Hawa a, a ye mluku ngɛ a nɔmlɔ tso kɛ a juɛmi mi. E ngɔ mɛ kɛ wo paradeiso abɔɔ ko mi nɛ e ha mɛ ní tsumi nɛ bua jɔmi ngɛ he kaa a tsu. Baiblo ɔ deɔ ke: ‘Mawu na ní nɛ e peeɔ tsuo, nɛ hyɛ, e hi saminya.’ (1 Mose 1:31) Kaa pe a bu Mawu tue ɔ, a ko fɔ bimɛ nɛ a ye mluku, nɛ zugba a nɔ tsuo ko pee paradeiso, he nɛ nimli maa hi ngɛ tue mi jɔmi kɛ bua jɔmi mi kɛ ya neneene.
Mawu ngɔ níke ni nɛ ngɛ nyakpɛ nɛ ji he blɔ nɛ a kɛ maa hla nɔ́ nɛ a suɔ kɛ wo Adam kɛ Hawa mi kɛ piɛɛ adesa suhi a he. E pee we mɛ kaa klamahi nɛ a be juɛmi. Se, ke a maa ya nɔ nɛ a ná bua jɔmi ɔ, ja a ngɔ he blɔ nɛ a ngɛ kaa a hlaa nɔ́ nɛ a suɔ ɔ kɛ tsu ní ngɛ blɔ kpakpa nɔ—nɛ́ a bu Mawu mlaa amɛ tue. Mawu de ke: “Imi, Yehowa, o Mawu ɔ, nɔ nɛ tsɔɔ mo níhi nɛ hi ha mo, nɔ nɛ tsɔɔ mo blɔ nɛ o nyɛɛ nɔ ɔ.” (Yesaya 48:17, NW) He blɔ nɛ ɔ nɛ a kɛ be ní tsue ngɛ blɔ kpakpa nɔ ɔ maa ngɔ amanehlu kɛ ba, ejakaa a bɔɛ adesa nɛ e ye manye benɛ e sa e he kɛ je Mawu he. Baiblo ɔ deɔ wɔ ke: “I le kaa nɔmlɔ blɔ be lɛ nitsɛ e dɛ mi, nɛ adesa nɛ e ngɛ nyɛɛ nɛ ɔ, bɔ nɛ e maa hia e nane ha be e dɛ.”—Yeremia 10:23, Ga Baiblo.
Aywilɛho sane ji kaa, wa kekle fɔli ɔmɛ susu kaa ke a sa a he ngɛ Mawu sisi ɔ, a maa ye manye. Se benɛ a kua Mawu nɔyemi ɔ, e tsa we nɔ nɛ e hɛɛ mɛ ngɛ mluku yemi ɔ mi hu. Lɔɔ heje ɔ, a bɔni gbɔjɔ mi kɛ su benɛ a bwɔ nɛ a gbo. Akɛnɛ a nina ji wɔ heje ɔ, wa ná fa tɔmi kɛ gbenɔ kaa gbosi ní kɛ je a dɛ.—Romabi 5:12.
Sane ɔ Titli ji—Mɛnɔ Nɔyemi lɛ Sa?
Mɛni heje nɛ Mawu kpata we Adam kɛ Hawa hɛ mi konɛ e bɔ nyumu kɛ yo kpahi ekohu ɔ? Ejakaa a fia Mawu je ɔ tsuo nɔyemi, nɛ ji he blɔ nɛ e ngɛ kaa nɔyelɔ ɔ powa. Sane bimi ɔ ji, Mɛnɔ lɛ sa kaa e yeɔ nɔ, nɛ mɛnɔ nɔyemi lɛ da? Ngɛ nɔ́ nɛ wa de kɛ sɛ hlami ɔ he ɔ, Anɛ adesa maa ye manye ke Mawu yi a nɔ ɔ lo? Be kɛkɛɛ nɛ Mawu ngmɛ adesahi blɔ nɛ́ a ka nɔyemihi nɛ a hyɛ maa ma sane ɔ nya si kaa adesahi maa ye manye ngɛ Mawu nɔyemi sisi aloo ngɛ mɛ nitsɛmɛ a nɔyemi sisi. E sa nɛ e ngmɛ adesahi blɔ be kɛkɛɛ konɛ a ka ma kudɔmihi, si himihi, sika blɔ nya tomi, kɛ Mawu jami slɔɔtohi benɛ Mawu he be mi.
Mɛni je mi kɛ ba? Jehahi akpe abɔ nɛ be ngɛ adesa yinɔ sane mi ɔ ye odase kaa amanehlu babauu ji nɔ́ nɛ adesahi kɛ kpe. Ngɛ jeha lafa nɛ be ɔ mi ɔ, adesahi kɛ amanehlu nɛ nya wa kpe. A gbe nihi akpeakpe abɔ ngɛ Je mi Ta Enyɔ ɔ mi. A kpata nimli nɛ a he hiɛ pe ayɔ 100 hɛ mi ngɛ tahi a mi. Basabasa peemi kɛ yiwutso tomi pɔ he. Tsopa yaya nɛ a kɛ tsuɔ ní gbɛ fia ngɛ je ɔ mi he fɛɛ he. Hiɔhi nɛ a naa kɛ jee bɔmi nami mi ngɛ nihi fuu sae. Hwɔ kɛ hiɔ gbee nihi ayɔ nyɔngma abɔ. Weku si himi kɛ jemba kpakpa puɛ kulaa ngɛ je ɔ mi he fɛɛ he. Adesa nɔyemi ko be tsaba kɛ ha nyagbahi nɛ ɔmɛ. A ti nɔ ko nyɛ we nɛ e je bwɔmi, hiɔ kɛ gbenɔ kɛ je.
Adesahi a si fɔfɔɛ ngɛ kaa bɔ nɛ Baiblo ɔ gba ngɛ wa be nɛ ɔ he ɔ pɛpɛɛpɛ. Mawu Munyu ɔ kadi wa be nɛ ɔ kaa lɛ ji je nɛ ɔ “nyagbe ligbi ɔmɛ,” nɛ́ ‘si himi ɔ mi maa wa’ a nɛ. Nɛ kaa bɔ nɛ Baiblo ɔ de ɔ, ‘yayami peeli kɛ nɔ sisili maa pee yayami kɛ be nɔ.’—2 Timoteo 3:1-5, 13.
Amanehlu Nyagbe Su
Odase tsuo tsɔɔ kaa wa ngɛ aywilɛho si himi nɛ́ adesahi ngɛ mi ɔ akɛnɛ a tsɔ a he kɛ je Mawu he ɔ nyagbe sue. E je kpo faii kaa adesahi a nɔyemi nɛ Mawu he be mi ɔ be manye yee kɔkɔɔkɔ. Mawu nɔyemi pɛ ma nyɛ maa ngɔ tue mi jɔmi, bua jɔmi, nɔmlɔ tso mi he wami nami, kɛ neneene wami kɛ ba. Lɔɔ heje ɔ, yayami peemi kɛ amanehlu blɔ nɛ Yehowa ngmɛ ɔ maa ba nyagbe. E be kɛe nɛ Mawu maa ngɔ e he kɛ wo adesahi a sanehi a mi kɛ gu níhi a blɔ nya tomi yayami nɛ ɔ nɛ e ma kpata hɛ mi ɔ nɔ.
Baiblo ɔ mi gbami ko de ke: “Matsɛmɛ nɛ ɔmɛ a yi nɔ ɔ, Mawu nɛ ngɛ hiɔwe ɔ maa to matsɛ yemi ko sisi [ngɛ hiɔwe], nɛ e se be poe gblegbleegble. . . . E ma kpata matsɛ yemi kpa amɛ [nɛ a ngɛ piɔ nɛ ɔ] tsuo a hɛ mi, nɛ e maa hi si kɛ maa ya neneene.” (Daniel 2:44) Yehowa je ɔ tsuo nɔyemi, nɛ ji he blɔ nɛ e ngɛ kaa e yeɔ matsɛ, nɛ́ e hiɔwe matsɛ yemi ɔ maa bu lɛ bemi ɔ ji Baiblo ɔ mi tsɔɔmi titli. Benɛ Yesu ngɛ “nyagbe ligbi ɔmɛ” a he okadi titli hae ɔ, e de ke: ‘Nɛ a maa fiɛ matsɛ yemi ɔ sane kpakpa nɛ ɔ ngɔ tsɔɔ je ɔ tsuo, nɛ a kɛ ye majemaje ɔ tsuo odase; nɛ lɔɔ se loko nyagbe ɔ maa ba.’—Mateo 24:14, Somi He Ɔ.
Ke nyagbe ɔ ba a, mɛnɔ maa na yi baami? Baiblo ɔ ha heto ke: “Dali, kɛ nimli kpakpahi ji ni nɛmɛ nɛ maa hi zugba nɛ ɔ nɔ. Se yiwutsotsɛmɛ kɛ yayami peeli lɛɛ Mawu ma kpata a hɛ mi kaa bɔ nɛ a hiaa tso ngɛ zu mi kɛ fɔɔ si ɔ.” (Abɛ 2:21, 22) Dali ji nihi nɛ a kaseɔ Yehowa suɔmi nya ní nɛ a kɛ tsuɔ ní. Yesu Kristo de ke: “Ke a na le kaa mo ji anɔkuale Mawu ɔ, nɛ a le Yesu Kristo, nɔ nɛ o tsɔ ɔ, a ma na neneene wami.” (Yohane 17:3) Niinɛ, “je ɔ, . . . ngɛ bee kɛ yaa. Se nɔ nɛ peeɔ Mawu suɔmi nya ní ɔ, lɛɛ e ngɛ kɛ yaa neneene.”—1 Yohane 2:17.
Ngmamihi nɛ a tsɛ ɔmɛ je Dangme Ngmami Klɔuklɔu ɔ mi. He nɛ NW tsa Ngmami ko nɔ ngɛ ɔ, sisi tsɔɔmi ɔ je Ngleesi gbi nɛ ngɛ mwɔnɛ ɔ New World Translation of the Holy Scriptures—With References ɔ mi.