Nɔ́ He Je Nɛ Se Nami Ngɛ Anɔkuale Yemi He

Ngɛ Baiblo ɔ mi ɔ, Hela munyu nɛ a tsɔɔ sisi ke “bu nɛ hi he” ɔ hu ma nyɛ maa tsɔɔ nɔ́ ko nɛ “a yeɔ mi anɔkuale,” nɛ e ma nyɛ maa tsɔɔ nɔ́ ko nɛ ngɛ fɛu nɛ se ko be he hulɔ.

Kristofohi buɔ Mawu munyu nɛ ɔ nɛ bɔfo Paulo ngma a kaa nɔ́ ko nɛ e he hia wawɛɛ. E ngma ke: “Wa suɔ kaa nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ wa maa pee ɔ, bu nɛ hi he.” Mɛni lɔ ɔ tsɔɔ?

E PEEMI YEE

Nihi fuu hyɛɛ ahuhuɛ mi daa mɔtu loko a jeɔ kpo. Mɛni he je? Ejakaa a suɔ nɛ a he nɛ pee fɛu. Se nɔ́ ko ngɛ nɛ e he hia pe wa he nɛ maa pee fɛu. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, nɔ ko su ma nyɛ ma ha nɛ e he maa pee fɛu wawɛɛ, nɛ jã kɛ̃ nɛ e su ma nyɛ maa gbe e he fɛu he guɛ.

Mawu Munyu ɔ tsɔɔ heii kaa adesahi peeɔ yayami be tsuaa be. Fiɛlɔ 7: 20 de ke: “Nɔ ko nɔ ko be nɛ peeɔ kpakpa daa nɛ ɔ, nɛ lɛɛ e pee we yayami gblegbleegble.” Enɛ ɔ he ɔ, loko wa ma nyɛ maa ye anɔkuale ɔ, ja wa hwu kɛ si yayami su nɛ a kɛ fɔ wɔ ɔ. Bɔfo Paulo tu bɔ nɛ e he wa ha lɛ kaa e maa pee nɔ́ nɛ da a he munyu. E de ke: “Ngɛ ye tsui mi ɔ, i suɔ Mawu mlaa a saminya. Se i na kaa mlaa muno ko ngɛ ní tsue ngɛ ye nɔmlɔ tso ɔ mi. Mlaa nɛ ɔ kɛ nɔ́ nɛ ngɛ ye juɛmi mi ɔ yi kulaa. Nɔ́ nɛ ye juɛmi deɔ mi ke e da nɛ ma pee ɔ, i ya peeɔ nɔ́ kpa kulaa mohu. Yayami su nɛ ngɛ ye mi nɛ ɔ peeɔ mi nyɔguɛ.”​—Roma Bi 7:22, 23.

Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, e ma nyɛ maa pee wɔ kaa wa ya pee yayami ko, nɛ e he ma nyɛ maa wa kaa wa maa tu nya fo, se lɔ ɔ tsɔɔ we kaa wa be nyɛe maa pee nɔ́ ko ngɛ he. Ke wa bɔ mɔde nɛ wa kua susumi yayami ko ɔ, wa ma nyɛ maa ye anɔkuale ngɛ nimli yayamihi a kpɛti.

O MA NYƐ MAA YE MANYE

Loko o ma nyɛ maa ye anɔkuale ɔ, ja o fia o pɛɛ si kaa o kɛ je mi bami he mlaahi nɛ a nɔ kuɔ ma tsu ní ngɛ o si himi be tsuaa be. Se aywilɛho sane ji kaa, nihi babauu náa be kɛ susuɔ a he dlami he pe a je mi bami he. Enɛ ɔ he ɔ, ke a gu sisimi blɔ nɔ kɛ ná níhi nɛ a kɛ ma dla a he po ɔ, e hɛwi mɛ. Womi nɛ ji, The (Honest) Truth About Dishonesty ɔ de ke: “Behi fuu ɔ, wa yeɔ lakpa konɛ nihi nɛ a bu wɔ kaa wa yeɔ anɔkuale.” Anɛ nɔ́ ko ngɛ nɛ ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ waa na níhi nɛ e sa kaa waa ye mi anɔkuale lo? Ee, nɔ́ ko ngɛ nɛ ma nyɛ maa ye bua wɔ.

Ngɛ je ɔ mi tsuo ɔ, nihi babauu na kaa Baiblo ɔ yeɔ bua mɛ wawɛɛ. Womi ko be nɛ tsɔɔ je mi bami kpakpa he ní pe Baiblo ɔ. (La 19:7) E kɛ blɔ tsɔɔmi nɛ da haa ngɛ weku si himi, ní tsumi, je mi bami kɛ Mawu jami he. Baiblo ɔ ye bua nihi nɛ a hi si blema a, nɛ je mahi, wɛtsohi, kɛ nimli tsuo nɛ a ngɛ mwɔnɛ ɔ hu ma nyɛ ma ná sisi tomi mlaahi nɛ ngɛ mi ɔ he se. Ke wa kase Baiblo ɔ saminya nɛ waa kɛ níhi nɛ wa kase ɔ tsu ní ɔ, e maa ye bua wɔ nɛ wa maa ye anɔkuale, nɛ wa maa pee nɔ́ nɛ da.

Se pi Baiblo ɔ mi anɔkuale ɔ nɛ wa maa kase ɔ pɛ nɛ ma ha nɛ waa pee anɔkualetsɛmɛ. Akɛnɛ wa ngɛ je yaya mi he je ɔ, e he wɛ kaa nihi ma puɛ wa je mi bami. Enɛ ɔ he ɔ, e sa nɛ waa sɔle daa konɛ Mawu nɛ ye bua wɔ. (Filipi Bi 4:6, 7, 13) Ke wa pee jã a, wa ma ná kã, nɛ wa maa pee nɔ́ nɛ da be tsuaa be.

BƆ NƐ O MA NÁ HE SE HA

Hitoshi nɛ wa wo e ta ngɛ sisije ɔ ná biɛ kpakpa ngɛ ní tsumi mi. Amlɔ nɛ ɔ, e kɛ nɔ ko nɛ e bua jɔ anɔkuale yemi he lɛ ngɛ ní tsue. Hitoshi de ke, “Ye bua jɔ kaa i na ní tsumi nɛ be hae nɛ ye he nile maa bu mi fɔ.”

Jã nɛ e ba ngɛ ni komɛ hu a blɔ fa mi. Moo hyɛ bɔ nɛ ni komɛ kɛ Baiblo sisi tomi mlaa nɛ tsɔɔ kaa ‘waa kɛ anɔkuale yemi nɛ ba wa je mi ngɛ nɔ́ tsuaa nɔ́ mi’ ɔ tsu ní ha, kɛ bɔ nɛ a ná he se ha.

• He Nile Kpakpa

  

  “Benɛ i ye jeha 13 ɔ, i kpa sukuu yami nɛ i kɛ ye he ya bɔ juli. Enɛ ɔ he ɔ, sika nɛ i ná a, fuu ngɛ nɛ e ji jumi sika. Pee se ɔ, i sɛ gba si himi mi, nɛ i kɛ ye huno ɔ kɛ Yehowa Odasefohi bɔni Baiblo ɔ kasemi. Wa kase kaa Yehowaa Mawu sume jumi ní peepeehi, enɛ ɔ he ɔ, wa mwɔ wa yi mi kpɔ kaa wa ma tsake wa je mi bami. Ngɛ jeha 1990 ɔ mi ɔ, wa jɔɔ wa he nɔ kɛ ha Yehowa nɛ a baptisi wɔ kaa Yehowa Odasefohi.”​—Abɛ 6:16-19.

  “Be ko nɛ be ɔ, jinɛ jumi ní sɔuu ji ye we ɔ mi, se amlɔ nɛ ɔ lɛɛ nɔ́ ko kaa jã be ye we ɔ mi hu; enɛ ɔ ha nɛ ye he nile bui mi fɔ hu. Ke i susu níhi nɛ i ju jeha babauu nɛ be ɔ he ɔ, i naa Yehowa si kaa e na mi mɔbɔ wawɛɛ. Daa gbɔkuɛ ke i yaa hwɔ si nɛ i kai kaa Yehowa bua jɔ ye he ɔ, e haa nɛ ye tsui nɔɔ ye mi.”​—Cheryl, e je Ireland.

  

  “Benɛ ye nitsumitsɛ ɔ na kaa i kua nyɔ mi ní nɛ nyumu ko kɛ ngɛ mi hae ɔ, e de mi ke: ‘Mawu nɛ o jaa a ha nɛ o pee anɔkualetsɛ! E ji jɔɔmi kɛ ha wɔ kaa o tsuɔ ní ngɛ hiɛ ɔ.’ Akɛnɛ i bɔɔ mɔde kaa ma ye anɔkuale ngɛ nɔ́ tsuaa nɔ́ mi he je ɔ, ye he nile bui mi fɔ ngɛ Yehowa Mawu hɛ mi. Jehanɛ ɔ hu, i nyɛɔ nɛ i yeɔ bua ye weku li kɛ ni kpahi nɛ mɛ hu a peeɔ jã.”​—Sonny, e je Hong Kong.

• Tue Mi Jɔmi

  

  “I ji ní tsumi nɔkɔtɔma ko se yelɔ ngɛ sika to he ko nɛ he biɛ ngɛ je ɔ mi ɔ mi. Ngɛ ní tsumi nɛ ɔ mi ɔ, behi fuu ɔ, a kɛ anɔkuale yemi pee we nɔ́ ko, ejakaa nihi suɔ nɛ a ná ní. Nihi fuu deɔ ke, ‘Ke nɔ ko ye lakpa nyafii ko nɛ e ná ní, nɛ ni kpahi hu ná he se ɔ, tɔmi ko be he.’ Se anɔkuale nɛ i yeɔ ɔ ha nɛ i ngɛ tue mi jɔmi. I fia ye pɛɛ si kaa ma ya nɔ nɛ ma ye anɔkuale, konɛ nɔ́ nɛ maa ba a nɛ ba. Ye nitsumitsɛ ɔ le kaa i be lakpa yee kɔkɔɔkɔ.”​—Tom, e je United States.

• Bumi

  

  “Benɛ ní komɛ laa ngɛ ní tsumi he ɔ, ye nɔkɔtɔma a de mi ke ma ye lakpa, se i kua. Benɛ a nuu juli ɔmɛ ɔ, ye nitsumitsɛ ɔ naa mi si ngɛ anɔkuale nɛ i ye ɔ he. E biɔ kã loko nɔ ko ma nyɛ maa ye anɔkuale ngɛ je nɛ a yi anɔkuale ngɛ mi nɛ ɔ mi. Se ke wa bɔ mɔde nɛ wa ye anɔkuale ɔ, nihi ma he wɔ maa ye nɛ a maa bu wɔ wawɛɛ.”​—Kaori, e je Japan.

Ke wa ye anɔkuale ɔ, wa ma ná he nile kpakpa, kɛ tue mi jɔmi, nɛ nihi maa bu wɔ wawɛɛ. Anɛ o he ye jã lo?