NIHEWI KƐ YIHEWI BIƆ KE
Ke I Tɔ̃ ɔ, Mɛni Ma Pee Ngɛ He?
Mɛni o maa pee?
Kane nɔ́ nɛ ba yiheyo ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Karina a nɔ, nɛ o ngɔ lɛ kaa mo lɛ o ya je jamɛ a si fɔfɔɛ ɔ mi. Ke mo lɛ o kɛ si fɔfɔɛ nɛ ɔ kpe ɔ, mɛni o maa pee?
Karina: “Be ko benɛ i yaa sukuu ɔ, i wo ye lɔle ɔ fo wawɛɛ pe bɔ nɛ sa. Enɛ ɔ he ɔ, polisi no ko nu mi nɛ e po hiɔ ha mi. Ye mi mi fu wawɛɛ nitsɛ! I de ye Yayo nɔ́ nɛ ba a. Ye yayo hu de mi ke ma ya bɔ ye Papaa amaniɛ—se i sume nɛ ye Papaa nɛ nu he.”
Mɛni o maa pee?
A: O ma ma o nya, nɛ o maa hi sɔlee kaa o Papaa ko nu he.
B: O ma de o Papaa nɔ́ tutuutu nɛ ya nɔ ɔ.
Eko ɔ, o maa pee kaa bɔ nɛ a tsɔɔ ngɛ A mi ɔ. Eko ɔ, o yayo ma susu kaa o ya bɔ o papaa amaniɛ. Se e maa hi kaa o maa kplɛɛ o tɔmihi a nɔ—ke e kɔɔ lɔle kudɔmi he mlaa nɛ o yi nɔ he jio loo nɔ́ kpa ko he jio.
Yi mi tomihi etɛ a he je nɛ e sa kaa o kplɛɛ o tɔmihi a nɔ
1. Ejakaa e da blɔ kaa o maa pee jã. Benɛ Baiblo ɔ ngɛ bɔ nɛ e sa kaa Kristofohi a ba a je mi ha a he munyu tue ɔ, e de ke: “Wa suɔ kaa wa maa ba wa je mi ngɛ anɔkuale yemi mi ngɛ nɔ́ fɛɛ nɔ́ mi.”—Hebri Bi 13:18, NW.
“I bɔɔ mɔde wawɛɛ kaa ma ye anɔkuale, nɛ ma kplɛɛ ye tɔmihi a nɔ—nɛ ma tsu a he ní oya nɔuu.”—Alexis.
2. Ejakaa behi fuu ɔ, ke nihi kplɛɛɔ a tɔmihi a nɔ ɔ, nihi ngɔɔ jamɛatsɛmɛ ɔmɛ a tɔmihi kɛ paa mɛ. Baiblo ɔ de ke: “Nɔ nɛ laa e yayamihi a nɔ ɔ, e yɛ nɔ. Se nɔ nɛ jajeɔ e he yayami, nɛ e kpaa yayami peemi ɔ, a maa na lɛ mɔbɔ.”—Abɛ 28:13.
“Ja o ngɛ kã loko o ma nyɛ maa kplɛɛ o tɔmihi a nɔ. Se ke o pee jã a, lɔ ɔ ma ha nɛ nihi ma ná o mi hemi kɛ yemi. A naa kaa o yeɔ anɔkuale. Ke o kplɛɛ o tomi nɔ ɔ, nɔ́ kpakpa jeɔ mi kɛ baa.”—Richard.
3. Nɔ́ nɛ he hia pe kulaa a, ke nɔ ko kplɛɛɔ e tɔmihi a nɔ ɔ, Mawu bua jɔɔ e he. Baiblo ɔ de ke: ‘Yehowa sume lakpatsɛmɛ; nihi nɛ peeɔ nɔ́ nɛ da lɛ e kɛ bɔɔ.’—Abɛ 3:32.
“Be ko nɛ i tɔ̃ tɔmi ko nɛ hɛdɔ ngɛ he ɔ, i yɔse kaa e sa nɛ ma ha nɛ a le kaa imi nɛ i pee nɛ ma kplɛɛ nɔ. Ke i pee we níhi bɔ nɛ sa ngɛ Yehowa hɛ mi ɔ, e be mi jɔɔe.”—Rachel.
Kɛ Karina tsu e tɔmi ɔ he ní ha kɛɛ? E bɔ mɔde kaa e kɛ womi nɛ tsɔɔ kaa e wo lɔle fo nɛ polisi ɔmɛ kɛ ha lɛ ɔ maa laa e Papaa. Se e nyɛ we nɛ e laa nɔ kɛ ya daa. Karina de ke, “Maa pee jeha kake se ɔ, benɛ ye Papaa ngɛ wa insiɔlansi womi ɔmɛ a mi hyɛe ɔ, e ya na womi nɛ polisi ɔmɛ ha mi kaa i wo lɔle fo ɔ. Ye papaa kɛ mi ye ngɛ he wawɛɛ. Ye yayo hu mi mi fu kaa i pee we nɔ́ nɛ e de mi ke ma pee ɔ!”
Anɛ Karina kase nɔ́ ko ngɛ mi lo? E de ke: “Ke o laa o tɔmihi a nɔ ɔ, e puɛɔ sane ɔ mohu. O maa na e mi nɔ́ pee se!”
Bɔ nɛ o ma plɛ kɛ kase ní kɛ je o tɔmihi a mi ha
Nɔ fɛɛ nɔ tɔ̃ɔ. (Roma Bi 3:23; 1 Yohane 1:8) Nɛ kaa bɔ nɛ wa na a, ke nɔ ko kplɛɛɔ e tɔmihi a nɔ mla a, lɔ ɔ tsɔɔ kaa nɔ ɔ baa e he si, nɛ e buɔ e he hulɔ.
Lɔ ɔ se ɔ, e sa nɛ o kase nɔ́ ko kɛ je o tɔmi ɔ mi. Aywilɛho sane ji kaa nihewi kɛ yihewi fuu kase we ní kɛ ji a tɔmihi a mi! Eko ɔ, e peeɔ mɛ kaa bɔ nɛ e pee yiheyo ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Priscilla a. E de ke: “Be ko nɛ be ɔ, ke i tɔ̃ ɔ, ye kɔni mi jɔ̃ɔ. E peeɔ mi kaa se nami be ye he kulaa, enɛ ɔ haa nɛ ye tɔmi ɔmɛ peeɔ kaa tloomi nɛ e mi jiɔ pe ye kuɛ. I susuɔ ye yi mi hluu nɛ ye hɛ nɔ kami taa.”
Anɛ jã nɛ e peeɔ mo be komɛ lo? Ke jã a, lɛɛ mo kai kaa: Ke o kɛ o juɛmi ma tɔmi ko nɛ o tɔ̃ be ko nɛ be ɔ nɔ ɔ, e ngɛ kaa lɔle kudɔlɔ ko nɛ e ngɛ ahuhuɛ nɛ e kɛ hyɛɛ e se ɔ mi hyɛe be mi nɛ lɔle ɔ ngɛ nyɛɛe. Ke o kɛ o hɛ ma tɔmihi nɛ o tɔ̃ be ko nɛ be ɔ nɔ ɔ, lɔ ɔ ma ha nɛ o kɔni mi ma jɔ̃, nɛ o be he wami náe kɛ da nyagbahi nɛ o kɛ maa kpe ɔmɛ a nya.
E sa nɛ o ngmɛ pɛpɛɛpɛ.
“E sa nɛ o kai tɔmihi nɛ o pee kɛ be ɔ nɛ o kase nɔ́ ko kɛ je mi konɛ o ko pee jamɛ a tomi ɔmɛ hu. Se e sɛ nɛ o kɛ o juɛmi nɛ ma a nɔ tsɔ, ke pi jã a, o kɔni mi ma jɔ̃.”—Elliot.
“I bɔɔ mɔde kaa ma kase nɔ́ ko kɛ je ye tɔmi ɔmɛ a mi bɔ nɛ pee nɛ be kpa mi ɔ, ma nyɛ ma tsu si himi kaa jã he ní ngɛ blɔ nɛ da nɔ. Jã peemi maa ye bua mi nɛ ma pee nɔmlɔ kpakpa. Ke o tsu si himi ɔ he ní ngɛ blɔ nɛ ɔ nɔ ɔ, lɔ ɔ ma ha nɛ o hɛ nɛ ka si.”—Vera.