Aˇ tsehˆ 1 Ka li zaˬ deuˬ jah˗eu jeˬ

Nawˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ deuˬ nehˬ˗ehˇ Jaˇliꞈ dzaw laˇ ngeh, yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗ahˇ siˬ nya laˇ˗euˬ meh. Nawˬ neh ya siˬ˗euˬ jeˬ teu naˇ, Miˬyehˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ nya laˇ ni caw ba nehˬ˗eu uˬ taꞈ, mehˬ hu paw jiˇ dehꞈ ziˇ biꞈ˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ laˇ˗awˇ, miˇ shuiꞈ˗ahˇ Miˬyehˇ Miˇkʼahˬ uˆ lahˇ˗eu uˬ moˆ guiˬ lahˬ jiˇ gʼawˬ mya ni za˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ, nawˇ Jaˇliꞈ˗ahˇ jah ziꞈ dzehˬ laˇ˗awˇ, Ka li zaˬ mehˇ nmˇ deuˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ gaˇ neh guiˬ lahˬ gʼawˬ mya ni za˗eu uˬ taꞈ, nymˬ˗mˇ iˬ nah Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ nehˬ luꞈ˗eu lehˇ ya siˬ nya laˇ˗euˬ meh.—Zaˬkaˬliˇ 8:23.

Nawˇ iˇ cuꞈ shawˇ˗eu lehˇ lehˬ hmˬ ngeh, aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ nehˬ˗ehˇ ya dzaw dahˬ beh˗eu Ka li zaˬ deuˬ˗euˬ jah˗eu jeˬ˗ahˇ ja sawˇ poˆ kʼoꞈ˗eu gaˇ neh gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu jeˬ za nya˗eu meh. (Heˬbyehˇ 6:1-3) Nawˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ siˬ nya laˇ˗eu gʼaˇ duˬ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh leh jeh gaˇ Yeˬhawˇbaˬ nawˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ biꞈ˗awˇ, aˬ yawꞈ neh saˇ jaˇ kʼaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ laꞈ sawˬ za luꞈ˗uˇ.—Yoˇhaˬ 17:3.

1. Nawˬ˗ahˇ aˬ jeˬ miˇ neh iˇ cuꞈ shawˇ mawꞈ nya?

2. Yeˬhawˇbaˬ aˬ suˇ gʼaˬ nga?

   • ‘Yeˬhawˇbaˬ˗aˬ, mˬ kʼoeˇ taˆ maˬ ehˇ, miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ maˬ ehˇ, Miˬyehˇ pyeuꞈ˗eu gaˇ kawˆ, tiˬ jawˇ˗iˬ maˬ paˇ ya ngehˇ leˇ ni, iˬ nah naw maꞈ noeˬ taˬ˗awˬ. Miˬyehˇ nui gʼaˬ maˬ jawˇ˗a.’—Dawˬmehˬmehˬ˗eu 4:39.

   • “Yeˬhawˇbaˬ lehˇ kuˇ˗eu gʼaˬ tehꞈ˗ehˇ, miˇ tsaˬ tiˬ siˬ siˬ lah ni˗ahˇ huiˬ dzehˬ dzehˬ˗awˇ uˆ lahˇ˗eu gʼaˬ pyeuꞈ˗eu gaˇ kawˆ tsawˇ haˬ zaˬ deuˬ siˬ nya luꞈ˗uˇ.”—Ja ceuˬ 83:18, MS.

3. Nawˇ Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ zmˬ˗eu heu naˇ, aˬ jeˬ miˇ neh aˇ yeˇ huiˬ˗eu nga?

   • “Naw maꞈ guiˬ lahˬ shaˇ ngeh, heu loꞈ˗ehˇ shaˇ˗awˬ. ‘Mˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ˗eu nga maꞈ˗euˬ Aˬda˗oˇ, nawˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ yaw zeu baw luꞈ˗uˇ.’”—Maꞈtehˬ 6:9.

   • ‘Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ kuˇ˗awˇ laꞈ jeuˬ kʼaˇ shaˇ˗eu tsawˇ haˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ ka kʼoꞈ nehˬ tehꞈ˗a.’—Loˇmaˆ 10:13.

4. Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ aˇ yaˬ˗ahˇ aˬ jeˬ jeˇ lehˇ ngehˬ keuˆ taˬ˗euˬ nga?

   • “Sahˬpaˬ Miˬyehˇ mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ Miˬyehˇ pyeuꞈ˗awˇ, miˇ dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ beh˗euˬ meh.”—Iˇsaˬyaˇ 40:28.

   • “Mˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ˗eu nga maꞈ˗euˬ Aˬda.”—Maꞈtehˬ 6:9.

   • Miˬyehˇ˗aˬ gʼoeˇ˗eu gaˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗eu meh.—1 Yoˇhaˬ 4:8.

5. Nawˇ Yeˬhawˇbaˬ Miˬyehˇ˗ahˇ aˬ jeˬ biꞈ nya˗eu nga?

   • “Nawˬ˗euˬ nui ma dawˬ tawˆ luꞈ, nawˬ˗euˬ saꞈ laˇ dawˬ tawˆ luꞈ, nawˬ˗euˬ nui noeˬ nui duˇ dawˬ tawˆ luꞈ, nawˬ˗euˬ gʼaˬ dawˬ tawˆ luꞈ, nawˬ˗euˬ Miˬyehˇ pyeuꞈ˗eu Sahˬpaˬ Miˬyehˇ˗ahˇ gaˬ˗awˬ.”—Maˬkuˆ 12:30.

   • ‘Nawˬ˗euˬ Miˬyehˇ pyeuꞈ˗eu Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ nawˇ uˬ duˬ ya tahˬ˗awˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ nui kʼahˇ tehꞈ˗ehˇ ya mˇ meh.’—Luˇkaꞈ 4:8.

6. Nawˇ aˬ jeˬ miˇ neh Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ mawꞈ nya?

   • “Ngaˬ li˗oˇ, zaˬ siˬ tsawˇ gahˇ ahˇ˗eu tsawˇ haˬ bi pyeuꞈ laˇ˗awˬ. Ngaˇ laˬ kʼaˬ cehˇ ma. Ngaˬ˗ahˇ ja doeˇ mawꞈ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ ngaˇ ngehˬ kʼoꞈ tmˇ kʼoꞈ nehˬ nya tehꞈ˗a.”—Dawˬdaˬ 27:11.

7. Nawˇ guiˬ lahˬ aˇ suˇ gʼaˬ˗ahˇ shaˇ de, aˬ suˇ gʼaˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ laꞈ kʼoeˇ?

   • “Ngaˇ [Yeˬsuˇ] naw maꞈ˗ahˇ maˇ jawˆ ni ehˇ nehˬ nyaˇ. Ngaˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ laꞈ kʼoeˇ naw maꞈ kʼaˇ shaˇ˗eu jeˬ˗ahˇ, Aˬda biꞈ nehˬ laꞈ tehꞈ˗a.”—Yoˇhaˬ 16:23.

8. Nawˇ guiˬ lahˬ aˬ jeˬ jeˇ gaˇ kawˆ shaˇ nya˗eu nga?

   • “Naw maꞈ guiˬ lahˬ shaˇ ngeh, heu loꞈ˗ehˇ shaˇ˗awˬ. ‘Mˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ˗eu nga maꞈ˗euˬ Aˬda˗oˇ, Nawˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ yaw zeu baw luꞈ˗uˇ. Nawˬ˗euˬ miˇ kʼahˬ keuˆ le luꞈ˗uˇ. Nawˇ nui kʼahˇ shiˇ˗eu jeˬ, mˬ kʼoeˇ taˆ mˇ byah˗euˬ loꞈ˗ehˇ, miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ mˇ byah luꞈ˗uˇ. Iˬ nah loˬ˗eu dzaˬ˗eu jeˬ, iˬ nah biꞈ nehˬ laꞈ. Aˬ cawˬ mˇ bahˬ laꞈ˗euˬ jeˬ˗ahˇ, nga maꞈ iˬ baˇ pyehˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ, nga maꞈ mˇ bahˬ taˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ, nawˇ iˬ baˇ pyehˬ nehˬ laꞈ. Iˬ baˇ muˇ juˇ mehˬ nah, taˬ bi iˇ laꞈ, yaw haiˬ laꞈ kʼoeˇ, bi dzeuˇ˗iˇ laꞈ.’”—Maꞈtehˬ 6:9-13.

   • “Miˬyehˇ nui ma tsaˬ˗eu loꞈ˗ehˇ aˬ dui shaˇ naˇ, aˬ dui kʼaˇ shaˇ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ naˇ haˬ nehˬ laꞈ tehꞈ˗a lehˇ aˬ dui jah duˬ taˬ˗euˬ ma.”—1 Yoˇhaˬ 5:14.

9. Yeˬhawˇbaˬ aˬ jeˬ miˇ neh tiˬ gʼaˬ na˗euˬ guiˬ lahˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ maˬ naˇ haˬ˗eu nga?

   • ‘Naw maꞈ Sahˬpaˬ Miˬyehˇ˗ahˇ ngoeˇ ngoeˇ˗ehˇ ya shaˇ˗eu aˇ yamˬ peh le luꞈ meh. Ehˇ kʼawꞈ, naw maꞈ maˬ muiˬ maˬ jaˬ˗eu jeˬ mˇ˗eu miˇ neh, naw maꞈ˗euˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ maˬ naˇ haˬ˗a.’—Miˇkaˬ 3:4.

   • “Yaw tsaˬ yaw dawˇ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ, Sahˬpaˬ Miˬyehˇ haw piˇ nehˬ˗awˇ, shaˇ dawˬ naˇ haˬ geuꞈ nehˬ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ yaw haiˬ mˇ˗eu deuˬ˗ahˇ, aˬ yawꞈ myaˆ haw maˬ cawˬ nahˇ˗a.”—1 Beˬtuˆluˆ 3:12.

10. Yeˬsuˇ Ka li aˬ suˇ gʼaˬ nga?

    • “Siˇmoˬ Beˬtuˆluˆ ehˇ˗eu, ‘Nawˇ˗aˬ, Dehꞈ luꞈ˗eu Miˬyehˇ˗euˬ Zaˬmaˇ pyeuꞈ˗eu Meˬsiˇya meh.’”—Maꞈtehˬ 16:16.

11. Yeˬsuˇ aˬ jeˬ miˇ neh miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ oe˗euˬ nga?

    • “Tsawˇ haˬ˗euˬ Zaˬmaˇ kʼawꞈ, aˬ cawˬ neh bi mˇ cu˗eu gʼaˇ duˬ oe˗euˬ maˬ ngeuˇ˗a. Aˬ cawˬ gʼaˇ duˬ mˇ le˗euˬ uˬ taꞈ, tsawˇ haˬ gʼawˬ mya ni˗ahˇ ka kʼoꞈ˗eu gʼaˇ duˬ shiˇ dah le˗eu lehˇ oe˗euˬ meh.”—Maꞈtehˬ 20:28.

    • “Miˬyehˇ Miˇkʼahˬ gaˇ kawˆ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu guiˬ lahˬ dawˬ heu, meuˬ nui deuˬ˗ahˇ kʼawꞈ ngaˇ [Yeˬsuˇ] ya mehˬ˗iˇ˗a siˬ. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, kʼoeˇ loꞈ˗ehˇ bi mehˬ˗iˇ˗eu lehˇ Miˬyehˇ ngaˬ˗ahˇ kʼehˇ gʼeh leꞈ˗euˬ meh.”—Luˇkaꞈ 4:43.

12. Nawˇ Yeˬsuˇ˗euˬ ka kʼoꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ huiˬ˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ doˆ laꞈ nya˗eu nga?

    • “Dehꞈ luꞈ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ kʼawꞈ yawˬ ha gʼaˇ duˬ dehꞈ luꞈ˗eu jeˬ maˬ bi pyeuꞈ˗ehˇ, aˬ yawꞈ maꞈ gʼaˇ duˬ shiˇ dah˗awˇ paˇ bi gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗euˬ gʼaˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ tehꞈ˗ehˇ dehꞈ luꞈ˗eu jeˬ bi pyeuꞈ ni, dawˬ tawˆ luꞈ gʼaˇ duˬ aˬ yawꞈ shiˇ dah˗euˬ meh.”—2 Gawˇliˬtu 5:15.

13. Yeˬsuˇ aˬ jeˬ jeˇ mˇ˗eu baoˬ ahˇ˗eu nga?

    • “Mˬ hawˇ˗eu miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ kʼaˇ jaˆ˗eu baoˬ dawˬ tawˆ luꞈ, ngaˬ˗ahˇ biꞈ jiˇ laꞈ˗euˬ meh.”—Maꞈtehˬ 28:18.

    • “Aˬ yawꞈ˗ahˇ Miˬyehˇ, huiˬ dui dui˗eu tsawˇ myahˇ biꞈ˗awˇ, goˇ dui dui gaˇ ciˬ nuiˇ˗euˬ meh.”—Piˇliˇpiˆ 2:9.

14. Nawˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ deuˬ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ, Yeˬsuˇ neh kʼehˇ taˬ˗euˬ “saˇ jaˇ ziꞈ˗awˇ noeˬ dahˇ doe˗eu zaˬ kʼaˆ” pyeuꞈ˗eu lehˇ jah ma loˇ?

    • “Saˇ jaˇ ziꞈ˗awˇ noeˬ dahˇ doe˗eu zaˬ kʼaˆ aˬ geu gʼaˬ˗a. Aˬ yawꞈ˗aˬ, zaˬ kʼaˆ nui deuˬ˗ahˇ aˇ yamˬ tsaˬ tsaˬ ni bi dzaˬ bi dawˇ˗awˇ bi haw bi pyaˆ˗eu gʼaˇ duˬ, baw leˬ neh kʼehˇ taˬ˗euˬ zaˬ kʼaˆ kʼoeˇ gʼaˬ meh.”—Maꞈtehˬ 24:45.

15. Muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ heu naˇ, miˬ yehˇ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ nga laˬ?

    • “Mˬ taˆ gʼaˬ kʼehˇ ehˇ˗eu, ‘Muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ nawˬ˗euˬ kʼoeˇ taˆ zaꞈ le˗awˇ, Huiˬ dui Mahˇ dui dui˗eu Miˬyehˇ˗euˬ baoˬ nawˬ˗ahˇ joe shmˇ le tehꞈ˗a. Kʼoeˇ miˇ neh, dehꞈ le˗euˬ muiˬ˗eu shawˇ˗eu aˬ li kʼoeˇ gʼaˬ˗ahˇ, Miˬyehˇ˗euˬ Zaˬmaˇ lehˇ kuˇ tehꞈ˗a.’”—Luˇkaꞈ 1:35.

    • ‘Naw maꞈ iˬ baˇ mˇ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ kʼawꞈ, yawˬ ha˗euˬ zaˬ˗ahˇ yaw muiˬ jeˬ biꞈ˗eu gʼaˇ duˬ kʼoeˇ naˆ ni siˬ nya naˇ, mˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ˗eu naw maꞈ˗euˬ Aˬda˗aˬ, aˬ yawꞈ˗ahˇ kʼaˇ shaˇ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ biꞈ˗eu gʼaˇ duˬ aˇ naˆ ni paˇ siˬ nya dzehˬ nmˇ.’—Luˇkaꞈ 11:13.

16. Yeˬhawˇbaˬ muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ zmˬ˗eu nga?

    • “Sahˬpaˬ Miˬyehˇ dawˬ biꞈ nehˬ˗awˇ, mˬ dawˬ tawˆ˗ahˇ beh taˬ˗euˬ meh. Mˬ taˆ aˬ guiˇ ba la nahˇ ma, aˬ yawꞈ˗euˬ saꞈ neh beh˗euˬ meh.”—Ja ceuˬ 33:6.

    • ‘Muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ naw maꞈ kʼoeˇ taˆ oe keuˆ ngeh, naw maꞈ baoˬ za˗awˇ, mˬ dzeˇ miˇ dzeˇ keuˆ ni maˬ ehˇ, naw maꞈ ngaˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ saˇ kiˇ kamˬ˗eu tsawˇ haˬ pyeuꞈ laˇ tehꞈ˗a.’—Gʼaˬkʼehˇ 1:8.

    • ‘Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ Miˬyehˇ gʼaˇ duˬ ngehˬ dah taˬ˗euˬ dawˬ˗ahˇ, tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ˗iˬ yawˬ haˇ yawˬ ha dawˬ tsuiꞈ maˬ yuˇ doˆ mehˬ nya˗aˇ lehˇ siˬ nya taˬ˗awˬ. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, Miˬyehˇ gʼaˇ duˬ ngehˬ dah˗euˬ dawˬ aˬ geu dawˬ maˬ kaˬ, tsawˇ haˬ zaˬ˗euˬ nui ma laꞈ kʼoeˇ neh doˆ laˇ˗euˬ jeˬ maˬ ngeuˇ˗a. Ehˇ kʼawꞈ, Miˬyehˇ jawˇ gaˇ neh doˆ le˗euˬ dawˬ deuˬ˗ahˇ tsawˇ haˬ zaˬ ngehˬ dah ngeh, aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ uˆ lahˇ˗awˇ bi ngehˬ˗eu meh.’—2 Beˬtuˆluˆ 1:20, 21.

17. Miˬyehˇ˗euˬ Miˇkʼahˬ heu naˇ, aˬ jeˬ nga?

    • “Mˬ taˆ Miˬyehˇ miˇ kʼahˬ tiˬ kʼahˬ beh tehꞈ˗a. Miˇ kʼahˬ kʼoeˇ kʼahˬ˗aˬ, mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ ziꞈ˗eu miˇ kʼahˬ pyeuꞈ˗awˇ, aˬ cawˬ maˬ deuˆ gʼaˬ nya˗eu miˇ kʼahˬ meh. Ehˇ kʼawꞈ, miˇ kʼahˬ kʼoeˇ kʼahˬ neh miˇ kʼahˬ kʼoeˇ deuˬ dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ tiˬ saˬ tiˬ li laˆ cawˆ byoˆ nehˬ jiˇ˗awˇ, mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ ziꞈ dah ni gʼeh˗eu miˇ kʼahˬ pyeuꞈ laˇ tehꞈ˗a.”—Daˬyeˬlaˇ 2:44.

18. Miˬyehˇ˗euˬ Miˇkʼahˬ nawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ aˬ jeˬ jeˇ mˇ˗eu lehˇ gʼeh˗eu nga?

    • “Aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ myaˆ biˇ dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ aˬ yawꞈ siˆ shawˇ nehˬ tehꞈ˗a. Shiˇ˗eu jeˬ maˬ paˇ jaˆ˗ehˇ, noeˬ shaˬ noeˬ zahˬ˗eu jeˬ, ngoeˇ˗eu jeˬ hawˇ˗eu, naˇ˗eu gawˇ˗eu jeˬ maˬ paˇ jaˆ meh. Yaw oeˇ kʼoeˇ deuˬ dawˬ tawˆ luꞈ byoˆ jiˇ˗euˬ meh.”—Pah mehˬ˗eu 21:4.

19. Gʼawˬ myahˇ maˬ gʼeh˗ehˇ Miˬyehˇ˗euˬ Miˇkʼahˬ miˇ tsaˬ heu siˬ˗ahˇ yaw muiˬ jeˬ mˇ nehˬ˗eu lehˇ nawˇ aˬ joˆ˗ehˇ siˬ nya de?

    • “Saˬloˬ gawˬ jawˬ˗ahˇ Yeˬsuˇ nuiˇ luꞈ ngeh, zaˬ lahˇ deuˬ tehꞈ˗ehˇ aˬ yawꞈ jawˇ gaˇ laˇ˗awˇ ehˇ˗eu, ‘Uˬ duˬ tahˬ nymˇ nymˇ ma cawˆ˗iˇ˗eu aˇ yamˬ kʼoeˇ aˬ myah keuˆ le ta lehˇ ehˇ nehˬ laꞈ sheˇ. Miˇ tsaˬ heu aˇ saˬ saˬ˗eu dawˬ peh peh laˇ˗awˇ, nawˇ zaꞈ le˗eu aˇ yamˬ keuˆ le˗euˬ nga lehˇ, aˬ jeˬ˗ahˇ haw˗awˇ ya siˬ nmˇ.’ Yeˬsuˇ ehˇ˗eu, ‘. . . miˇ kʼahˬ tiˬ kʼahˬ tiˇ kʼahˬ guiˇ deuˆ˗awˇ, tsawˇ jeuˬ tiˬ jeuˬ tiˇ jeuˬ ceh tehꞈ˗a. Mehꞈ˗eu shuꞈ˗eu jeˬ hawˇ˗eu miˇ luˆ luˆ˗eu jeˬ, yawˬ gaˇ na luꞈ keuˆ le tehꞈ˗a. Kʼoeˇ naˇ, miˇ tsaˬ tahˬ kʼawˇ heu doe ni, Miˬyehˇ Miˇkʼahˬ gaˇ kawˆ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu guiˬ lahˬ dawˬ mehˬ doe tehꞈ˗a. Kʼoeˇ dzeuˇ ngeh, aˇ saˬ saˬ˗eu aˇ yamˬ keuˆ le tehꞈ˗a.’”—Maꞈtehˬ 24:3, 4, 7, 14.

    • “Aˇ saˬ saˬ˗eu aˇ nah aˇ yamˬ laꞈ kʼoeˇ shaˬ dui dui˗eu aˇ yamˬ keuˆ le tehꞈ˗a lehˇ siˬ nya˗awˬ. Tsawˇ haˬ zaˬ deuˬ˗aˬ, yawˬ ha gʼaˇ duˬ tehꞈ˗ehˇ shaˇ noeˬ˗eu, pyuˇ˗ahˇ mehˇ juiˇ juiˇ˗eu, kʼahˬ sehˇ jehˆ˗eu, nui ma huiˬ˗eu mahˇ˗eu, aˬ cawˬ˗ahˇ yehˬ bawˬ sehˇ lu˗ehˇ ehˇ˗eu, aˬ da aˬ ma˗euˬ ehˇ dawˬ maˬ naˇ haˬ˗eu, guiˬ lahˬ˗ahˇ maˬ siˬ nya˗eu, uˬ duˬ tahˬ˗eu zahˇ sahˇ kʼoꞈ˗ahˇ maˬ taˬ huiˬ˗eu, gʼawˬ shaˬ gaˬ˗eu maˬ siˬ nya˗eu, aˬ cawˬ˗ahˇ maˬ dehꞈ tsaˬ˗eu, ja bu ja doeˇ˗eu, dawꞈ˗eu ceh˗eu, guˆ laˇ paˬ˗ehˇ zuiˆ˗eu, yaw muiˬ jeˬ˗ahˇ muiˇ˗eu, saˇ jaˇ puiˬ˗eu, nui ma˗ahˇ maˬ noeˬ˗eu, nui ma huiˬ˗eu, Miˬyehˇ˗ahˇ gaˬ˗eu naˆ maˬ tseˇ byawˬ gʼa mo gʼa˗eu jeˬ˗ahˇ gaˬ˗eu, uˬ duˬ tahˬ˗eu zahˇ sahˇ kʼoˬ˗ahˇ laꞈ nyiˇ paw tehꞈ˗ehˇ caw teh˗awˇ kʼoeˇ˗euˬ baoˬ˗ahˇ maˬ ha geuꞈ˗eu, heu loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu tsawˇ haˬ deuˬ pyeuꞈ laˇ tehꞈ˗a.”—2 Tiˆmoˇseˬ 3:1-5.

20. Nawˇ Miˬyehˇ˗euˬ Miˇkʼahˬ nawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ aˇ yeˇ huiˬ˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ bi mawˇ nya˗eu nga?

    • “Miˬyehˇ˗euˬ Miˇkʼahˬ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗ahˇ jeˬ huˬ poˆ˗awˬ.”—Maꞈtehˬ 6:33.

    • “Zaˬ lahˇ deuˬ˗ahˇ Yeˬsuˇ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh. ‘Tsawˇ haˬ aˬ geu gʼaˬ maˬ kaˬ, ngaˬ˗euˬ mehˬ nah caw teh laˇ mawꞈ naˇ, yawˬ ha˗euˬ nui kʼahˇ ya byehˇ dzeh˗eu uˬ taꞈ, yawˬ ha˗euˬ laꞈ yaꞈ [zeuˇ liˬ, MS] baꞈ˗awˇ, ngaˬ˗euˬ mehˬ nah ya laˇ meh.’”—Maꞈtehˬ 16:24.

21. Saˬdaˬ hawˇ˗eu nehꞈ deuˬ naˇ, aˬ suˇ gʼaˬ nga?

    • ‘Naw maꞈ˗aˬ, naw maꞈ˗euˬ aˬ da nehꞈ sahˬ paˬ˗euˬ zaˬ deuˬ pyeuꞈ. Aˬ yawꞈ˗aˬ, aˇ dahˬ beh ngeh neh aˬ cawˬ˗ahˇ sehꞈ˗euˬ gʼaˬ pyeuꞈ meh.’—Yoˇhaˬ 8:44.

    • “Aˇ hu ba˗euˬ aˇ lawˇ kʼoeˇ mawˇ pyeuꞈ˗eu, Nehꞈ sahˬ paˬ hawˇ˗eu nehꞈ Saˬdaˬ lehˇ kuˇ˗eu, miˇ tsaˬ zaˬ dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ sheuˬ bahˬ˗euˬ byaˆ yahˬ yahˬ ma kʼoeˇ mawˇ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ bi biˬ ka leꞈ˗awˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ mˬ taˆ gʼaˬ kʼehˇ dawˬ tawˆ luꞈ kʼawꞈ, aˬ yawꞈ nehˬ˗ehˇ bi biˬ ka leꞈ˗euˬ meh.”—Pah mehˬ˗eu 12:9.

22. Saˬdaˬ Yeˬhawˇbaˬ hawˇ˗eu Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ ja bu˗eu nga?

    • “Zaˬ miˬ zaˬ kʼoeˇ gʼaˬ aˇ lawˇ kʼoeˇ mawˇ˗ahˇ ehˇ kʼoꞈ nehˬ˗eu, ‘Yaˇ kmˇ gʼahˇ ceh jaˆ˗eu aˇ siˬ aˇ bawˇ kʼoeˇ bawˇ˗euˬ aˇ siˬ maˬ ngeuˇ naˇ, aˇ siˬ aˇ bawˇ aˬ geu bawˇ˗euˬ aˇ siˬ maˬ kaˬ, nga nyaꞈ pyaˆ dzaˬ nya meh. Ehˇ kʼawꞈ, yaˇ kmˇ gʼahˇ ceh jaˆ˗eu aˇ bawˇ kʼoeˇ bawˇ˗euˬ aˇ siˬ pyaˆ dzaˬ˗eu taˬ ehˇ. Toeˬ˗eu tehꞈ˗ehˇ kʼawꞈ taˬ toeˬ ciˆ leˇ. Toeˬ ciˆ leˇ naˇ ya shiˇ meh lehˇ nga nyaꞈ˗ahˇ Miˬyehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh’ lehˇ ehˇ kʼoꞈ nehˬ˗euˬ meh. Aˇ lawˇ kʼoeˇ mawˇ paˇ ehˇ˗eu, ‘Toˆ˗ehˇ maˬ ngeuˇ˗a. Aˇ siˬ kʼoeˇ pyaˆ dzaˬ kʼawꞈ naw nyaꞈ maˬ ya shiˇ˗a. Aˇ bawˇ kʼoeˇ bawˇ˗euˬ aˇ siˬ naw nyaꞈ pyaˆ dzaˬ naˇ, naw nyaꞈ kʼawꞈ Miˬyehˇ˗ahˇ duˇ laˇ˗awˇ, yaw muiˬ yaw doeˇ tseˇ paˆ nya laˇ tehꞈ˗a lehˇ Miˬyehˇ siˬ nya˗eu miˇ neh, kʼoeˇ loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh.’”—Aˇdahˬbeh˗eu 3:2-5.

    • “Saˬdaˬ ehˇ˗eu, ‘Tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ yawˬ ha˗euˬ uˬ kʼawˇ ya buˬ˗iˇ ni yawˬ jeˬ na luꞈ˗ahˇ byehˇ dzeh coeˇ tehꞈ˗a.’”—Yawˇbaˆ 2:4.

23. Saˬdaˬ neh ja bu˗euˬ dawˬ teu maˬ tsaˬ˗eu lehˇ nawˇ aˬ joˆ˗ehˇ bi siˬ nya˗eu nga?

    • ‘Nawˬ˗euˬ nui ma gʼawˇ mawˇ dawˬ tawˆ luꞈ Miˬyehˇ˗euˬ nui kʼahˇ mˇ˗awˬ.’—1 Laˬsaˬbaˬ 28:9.

    • “Ngaˇ shiˇ ngeh keuˆ ni Miˬyehˇ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ ma.”—Yawˇbaˆ 27:5, MS.

24. Tsawˇ haˬ aˬ jeˬ miˇ neh shiˇ˗eu nga?

    • “Tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ baˬ da neh miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ iˬ baˇ keuˆ le˗awˇ, iˬ baˇ kʼoeˇ baˬ da neh shiˇ˗eu jeˬ keuˆ le˗euˬ meh. Shiˇ˗eu jeˬ kʼoeˇ, tsawˇ haˬ zaˬ dawˬ tawˆ luꞈ kʼoeˇ taˆ keuˆ le˗euˬ meh. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ ehˇ naˇ, tsawˇ haˬ zaˬ yawˬ gʼaˬ na luꞈ iˬ baˇ mˇ˗euˬ meh.”—Loˇmaˆ 5:12.

25. Shiˇ dzeuˇ˗euˬ deuˬ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

    • “Dehꞈ luꞈ˗eu deuˬ yawˬ ha ya shiˇ˗eu gaˇ kawˆ siˬ nya kʼawꞈ, shiˇ dzeuˇ˗euˬ deuˬ siˬ nya˗eu aˬ jeˬ paˇ jaˆ ta.”—Dawˬtsoˆ 9:5.

26. Shiˇ dzeuˇ˗euˬ deuˬ aˬ jeˬ noeˬ tmˬ kʼaˇ za˗eu nga?

    • “Tsawˇ muiˬ tsawˇ doeˇ dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ shiˇ˗euˬ gaˇ paˇ bi gʼoꞈ dehꞈ laˇ tehꞈ˗a.”—Gʼaˬkʼehˇ 24:15.

27. Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ mˬ kʼoeˇ taˆ ya uˆ lahˇ leˇ˗eu aˇ myaˆ gʼaˬ nga?

    • “Ngaˇ haw gʼeh leꞈ ngeh, Ziˇoˬ gawˬ jawˬ kʼoeˇ taˆ Yawˇzaˬ yawꞈ luꞈ gaˇ ya mawˇ˗euˬ ma. Naˇ kʼawˇ˗ahˇ aˬ yawꞈ Aˬda˗euˬ tsawˇ myahˇ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ tsawˇ myahˇ boꞈ taˬ˗euˬ tsawˇ haˬ tiˬ seh oeˬ muiˇ oeˬ heˇ gʼaˬ, aˬ yawꞈ nehˬ˗ehˇ jawˇ˗eu meh.”—Pah mehˬ˗eu 14:1.