TUEON-AN NGA ARTIKULO 21
KANTA 21 Padayon nga Unaha ang Pagpangita sa Ginharian
Usuya ro Syudad nga Magapabilin
“Ginausoy naton ro isaeang ka syudad nga paeaabuton.”—HEB. 13:14.
RO ATONG MATUN-AN
Kon paalin makabulig katon makaron ag sa paeaabuton ro Hebreo kapitulo 13.
1. Ano ro ginhula ni Jesus nga matabo sa Jerusalem ku unang siglo?
MGA pilang adlaw bago mamatay si Jesus, nagtao imaw it detalyado nga hula sa anang mga disipulo. Rayang hula hay unang natuman kat ginwasak ro Jerusalem ag ro templo kara. Nagpaandam imaw nga magaabot ro adlaw nga ‘palibutan it mga hangaway’ o soldado ro syudad it Jerusalem. (Luc. 21:20) Ginhambae na sa anang mga disipulo nga kon makita nanda nga nagakatabo eon ron, dapat eagi sandang maghalin sa Judea. Natuman ro ginhambae ni Jesus kat ginpalibutan it Romano nga mga soldado ro Jerusalem.—Luc. 21:21, 22.
2. Ano ro pahanumdom nga gintao ni apostol Pablo sa Hebreong mga Cristyano nga nagaestar sa Judea ag Jerusalem?
2 Mga pilang dag-on eang bago ginpalibutan it Romano nga mga soldado ro Jerusalem, ginsueatan ni apostol Pablo ro mga Cristyano sa Judea ag Jerusalem it importanteng mensahe, nga kilaea naton makaron bilang libro it mga Hebreo. Sa ruyong sueat, nagtao imaw it pahanumdom nga makabulig kanda nga mangin handa sa mga matabo sa indi magbuhay. Ano ro matabo sa indi magbuhay? Pagawaskon ro Jerusalem. Kon gusto it mga Cristyano nga maeuwas, kinahang-ean nga handa sanda sa pag-aywan ku andang mga baeay ag mga negosyo. Ngani kon parti sa syudad it Jerusalem, nagsueat si Pablo: “Owa it permanenti nga syudad para katon.” Naghambae pa imaw: “Kundi ginausoy naton ro isaeang ka syudad nga paeaabuton.”—Heb. 13:14.
3. Ano “ro syudad nga ro anang mga sadsaran [o, pundasyon hay] malig-on,” ag ham-an ginausoy naton ra?
3 Ro mga Cristyano kato nga nagdesisyon nga aywanan ro Jerusalem ag Judea hay posibleng ginpahuy-an ag gin-intrimis, pero ruyong desisyon hay nag-euwas sa andang kabuhi. Makaron, ginaintrimis man kita it mga tawo dahil owa kita nagasalig sa kwarta o sa mga tawo sa pagsolbar it mga problema sa kalibutan. Pero, ham-an raya ro atong desisyon? Dahil sayod naton nga temporaryo eang rayang sistema it mga bagay. Ngani, ginapaabot naton ro Ginharian it Dyos dahil raya “ro syudad nga ro anang mga sadsaran [o, pundasyon hay] malig-on.”a (Heb. 11:10; Mat. 6:33) Sa rayang artikulo, pagatalakayon sa kada subtema: (1) kon paalin nakabulig ro pahanumdom ni Pablo sa unang siglo nga mga Cristyano nga padayon nga usuyon ro “syudad nga paeaabuton,” (2) kon paalin sanda ginbuligan ni Pablo nga mangin handa sa mga matabo sa indi magbuhay, ag (3) kon paalin makabulig katon makaron ro anang pahanumdom.
MAGSALIG KAY JEHOVA DAHIL INDI KA NANA PAGPABAY-AN
4. Ham-an importante sa mga Cristyano kato ro Jerusalem?
4 Ro Jerusalem hay importante sa mga Cristyano kato dahil iya ginporma ro unang Cristyanong kongregasyon ku 33 C.E., ag iya man nagaestar ro nagadumaea nga grupo. Dugang pa, abung mga Cristyano ro may materyal nga mga pagkabutang ag sariling baeay sa rayang syudad. Pero, nagpaandam si Jesus sa anang mga disipulo nga kinahang-ean nandang maghalin sa Jerusalem ag pati man sa Judea.—Mat. 24:16.
5. Paalin ginbuligan ni Pablo ro mga Cristyano kato nga mangin handa nga maghalin sa Jerusalem?
5 Para mangin handa ro mga Cristyano kato nga maghalin sa Jerusalem, ginbuligan sanda ni Pablo nga maintindihan kon ano ro pagtan-aw ni Jehova sa rayang syudad. Ginpadumdom na kanda nga bukon eon it sagrado para kay Jehova ro templo, ro pagkasaserdote, ag ro mga haead nga andang ginatao. (Heb. 8:13) Ro kaeabanan man nga nagaestar sa syudad hay owa nagbaton sa Mesias. Ngani, ro templo sa Jerusalem hay bukon eon ro sentro it matuod nga pagsimba kay Jehova, ag pagawaskon ra.—Luc. 13:34, 35.
6. Ham-an kinahang-ean it mga Cristyano kato ro pahanumdom ni Pablo sa Hebreo 13:5, 6?
6 Kat ginsueatan ni Pablo ro mga Hebreo, ro Jerusalem hay mainuswagon nga syudad. Ro sangka Romano nga awtor sa ruyong panahon hay gintawag ro Jerusalem nga “ro pinakakilaea nga syudad sa Sidlangan.” Nagaagto igto kada dag-on ro mga Judio halin sa iba-ibang lugar para iselebrar ro mga kapyestahan, ag nakabulig ra para mangin mayad ro ekonomiya it syudad. Dahil kara, posibleng nag-asenso ro mga negosyo it pila nga mga Cristyano kato. Posibleng raya ro rason kon ham-an naghambae si Pablo kanda: “Likawi ninyo ro paghigugma sa kwarta, ag mangin kontento kamo ku una kinyo.” Rayon, nagkutar imaw halin sa kasueatan para isugid ro pasalig ni Jehova sa kada alagad nana: “Indi ko gid kamo pag-aywanan ukon pagpabay-an.” (Basaha ro Hebreo 13:5, 6; Deut. 31:6; Sal. 118:6) Kinahang-ean dumdomon it mga Cristyano kato rayang promisa. Ham-an? Dahil pagkatapos nandang mabaton rayang sueat, dapat nandang aywanan ro andang mga baeay, mga negosyo, ag haeos tanan nandang pagkabutang. Kinahang-ean rayon nanda nga mag-estar sa ibang lugar, kon siin malisud ra para kanda.
7. Ham-an dapat natong pabakuron ro atong pagsalig kay Jehova makaron?
7 Ro matun-an naton: Ano ro maeapit lang nga matabo? Maeapit lang mag-umpisa ro “mabahoe nga kasakitan” ag pagadueaon rayang maeain nga kalibutan. (Mat. 24:21, NWT) Pareho sa unang siglo nga mga Cristyano, dapat padayon kitang magbantay ag mangin handa. (Luc. 21:34-36) Sa mabahoe nga kasakitan, posibleng kinahang-ean man natong aywanan ro atong mga baeay o ro pila sa atong mga pagkabutang, nga nagasalig gid kay Jehova nga indi na kita pagpabay-an. Makaron paeang, bago mag-umpisa ro kasakitan, may tsansa kita nga ipakita ro atong pagsalig kay Jehova. Pangutan-a ing sarili, ‘Ro akon baea nga mga desisyon ag mga goal hay nagapakita nga owa ako nagasalig sa kwarta, kundi sa Dyos nga nagpromisa nga indi na ako pagpabay-an?’ (1 Tim. 6:17) Ro halimbawa it mga Cristyano kato hay makabulig katon nga padayon nga mangin matutom. Pero, ro magaabot nga “mabahoe nga kasakitan” hay mas malisud ag owa pa gid naton ra naeksperyinsyahan. Ngani, paalin naton masayran kon ano ro atong obrahon kon mag-umpisa eon ro kasakitan?
TUMANA RO MGA NAGAPANGUNA
8. Ano ro mga instruksyon ni Jesus sa anang mga disipulo?
8 Mga pilang dag-on pagkatapos mabaton it mga Cristyano kato ro sueat ni Pablo, nakita nanda nga ginpalibutan eon it Romano nga mga soldado ro syudad it Jerusalem. Raya ro paeatandaan nga kinahang-ean eon nandang maghalin sa Jerusalem ag Judea dahil maeapit eon ra waskon. (Mat. 24:3; Luc. 21:20, 24) Pero siin sanda maagto? Naghambae si Jesus: “Ro mga una sa Judea dapat magpaeagiw sa mga bukid.” (Luc. 21:21) Abung mga bukid sa ruyong rehiyon. Pero siin nga bukid dapat sanda mag-agto?
9. Ano ro pila nga mga kabukiran nga pwedeng agtunan it mga Cristyano kato? (Tan-awa man ro mapa.)
9 Tan-awa ro pila nga mga kabukiran nga pwedeng agtunan it mga Cristyano kato: ro kabukiran it Samaria, ro kabukiran it Galilea, ro Bukid it Hermon ag ro kabukiran it Lebanon, pati man ro kabukiran sa tabok ku suba it Jordan. (Tan-awa ro mapa.) Ro pila nga mga syudad sa ruyong mga bukid hay matsa maeayo man sa peligro ag pwedeng estaran. Halimbawa, ro syudad it Gamla hay una sa mataas nga bukid ag malisud gid agtunan. Para sa pila nga mga Judio, rayang syudad hay manami gid nga paeanaguan. Pero, ginsalakay ra it mga Romano ag ginwasak, ag abung mga nagaestar igto ro ginpatay.b
Abung kabukiran ro pwedeng paeagyuhan it mga Cristyano kato, pero buko’t tanan kara hay pwedeng panaguan ag euwas sa peligro (Tan-awa ro parapo 9)
10-11. (a) Paalin gingiyahan ni Jehova ro mga Cristyano kato? (Hebreo 13:7, 17, NWT) (b) Paalin nakabenepisyo ro mga Cristyano kato sa pagtuman sa mga nagapanguna kanda? (Tan-awa man ro piktyur.)
10 Ginagiyahan ni Jehova ro mga Cristyano kato paagi sa mga nagapanguna sa kongregasyon. Nagsueat ku ulihi ro istoryador nga si Eusebius: “Ro mga tawo sa kongregasyon it Jerusalem, paagi sa paggiya it Dyos hay nakabaton it kapahayagan nga gintao sa ginpili nga mga eaki; ginsugo sanda . . . nga maghalin sa syudad bago ro gera ag mag-agto sa syudad it Perea nga ginatawag nga Pella.” Ro syudad it Pella hay manami nga lugar para panaguan it mga Cristyano kato. Bukon man gid ra it maeayo sa Jerusalem, ngani madali eang kanda nga mag-agto igto. Ag ro kaeabanan nga nagaestar igto hay bukon it mga Judio, ngani owa it rason nga makig-away o salakayon sanda it mga Romano.—Tan-awa ro mapa.
11 Ro mga Cristyano kato nga nagpaeagyo sa bukid it Pella hay ginsunod ro pahanumdom ni Pablo nga “mangin matinumanon sa mga nagapanguna” sa kongregasyon. (Basaha ro Hebreo 13:7, 17, NWT.) Dahil sa andang pagtuman, naeuwas sanda. Ginpakita it kasaysayan nga owa gid ginpabay-an ni Jehova ro mga nagahueat sa Ginharian it Dyos, ro “syudad nga ro anang mga sadsaran [o, pundasyon hay] malig-on.”—Heb. 11:10.
Ro Pella hay maeapit ag manami nga paeanaguan it mga Cristyano kato (Tan-awa ro parapo 10-11)
12-13. Paalin ginagiyahan ni Jehova ro anang mga alagad sa malisud gid nga mga panahon?
12 Ro matun-an naton: Ginagamit ni Jehova ro mga nagapanguna sa pagtao it espisipiko nga instruksyon sa anang mga alagad. Abung mga halimbawa sa Biblia ro nagapakita kon paalin gingamit ni Jehova ro matutom nga mga eaki para giyahan ro anang mga alagad sa malisud gid nga mga panahon. (Deut. 31:23; Sal. 77:20) Ag nakikita man naton makaron ro mga ebidensya nga padayon nga ginagamit ni Jehova ro mga nagapanguna para giyahan ro anang mga alagad.
13 Halimbawa, ku COVID-19 nga pandemic, ro mga brother nga nagapanguna hay nagtao it mga instruksyon sa mga elder sa kongregasyon. Naeakip kara ro instruksyon kon paalin padayon nga makamiting ro kongregasyon agud masimba si Jehova. Mga pilang buean eang kat nag-umpisa ro pandemic, may ginhiwat kita nga kunbensyon sa sobra 500 nga linggwahe. Pwedeng mapamantaw it mga igmanghod ro mga programa paagi sa Internet o sa TV, o mapamatian ra sa radyo. Owa pa gid ra natabo dati. Ku panahon it pandemic, padayon kita nga nakabaton it mga instruksyon nga kinahang-ean naton halin kay Jehova. Bilang resulta, padayon kita nga nagahiusa. Makasalig kita nga maskin alin man nga mga kalisdanan ro atong maatubang sa paeaabuton, padayon nga buligan ni Jehova ro mga nagapanguna para makaobra it mayad nga mga desisyon. Para mangin handa sa mabahoe nga kasakitan ag makaobra it mayad nga mga desisyon sa ruyong malisud nga panahon, kinahang-ean natong magsalig kay Jehova ag magtuman sa anang mga instruksyon. Pero ano pa ro mga ugali nga kinahang-ean natong ipakita?
IPAKITA RO PAGPALANGGA AG PAGKAMAABIABIHON SA MGA IGMANGHOD
14. Base sa Hebreo 13:1-3, NWT, ano ro mga ugali nga kinahang-ean ipakita it mga Cristyano kato bago ginwasak ro Jerusalem?
14 Kon mag-umpisa ro mabahoe nga kasakitan, kinahang-ean natong ipakita ro pagpalangga sa kada isaea nga owa pa gid naton hapakita. Sa ruyong panahon, kinahang-ean naton nga tuearon ro halimbawa it mga Cristyano kato nga nagaestar sa Jerusalem ag Judea. Ginapakita nanda pirme ro andang pagpalangga sa kada isaea. (Heb. 10:32-34) Pero habang nagapaeapit ro pagwasak sa Jerusalem, mas kinahang-ean nandang ipakita ro “pagpalangga bilang mag-igmanghod” ag ro “pagkamaabiabihon” it eabi pa gid.c (Basaha ro Hebreo 13:1-3, NWT.) Kinahang-ean man naton ra nga ipakita sa panahon it mabahoe nga kasakitan.
15. Ham-an kinahang-ean ipakita it mga Cristyano kato ro pagpalangga ag pagkamaabiabihon sa andang mga igmanghod pagkatapos nandang maghalin sa Jerusalem?
15 Kat ginpalibutan it Romano nga mga soldado ro Jerusalem ag naghalin man rayon, nagkatsansa ro mga Cristyano kato nga magpaeagyo ag magdaea eang it pila nandang mga kinahang-eanon. (Mat. 24:17, 18) Kinahang-ean nandang magbueoligan habang nagapaagto sanda sa kabukiran ag hasta nga makausoy it andang bag-ong ieistaran. Abu sa andang mga igmanghod ro nagakinahang-ean it pagkaon, eambong, ag maestaran. Paagi sa pagbulig kanda ag pagtao it andang kinahang-eanon, mapakita it mga Cristyano ro andang matuod nga pagpalangga ag pagkamaabiabihon sa kada isaea.—Tito 3:14.
16. Paalin naton mapakita ro pagpalangga sa atong mga igmanghod nga nagakinahang-ean it atong bulig? (Tan-awa man ro piktyur.)
16 Ro matun-an naton: Ro pagpalangga ro nagapahueag katon nga buligan ro atong mga igmanghod nga nagakinahang-ean gid. Abu katon ro handa nga magbulig sa espiritwal ag materyal nga mga kinahang-eanon it atong mga igmanghod nga nangin refugee dahil sa gera ag mga kalamidad. Ro sangka sister nga taga-Ukraine nga nag-aywan it anang baeay dahil sa gera hay naghambae: “Nabatyagan namon ro paggiya ag pagbulig kamon ni Jehova paagi sa atong mga igmanghod. Gin-abiabi nanda kami ag ginbuligan it mayad kat igto pa kami sa Ukraine, sa Hungary, ag maskin iya eon kami sa Germany.” Nagapagamit kita kay Jehova kon ginapakita naton ro pagkamaabiabihon sa atong mga igmanghod ag ro pagsuporta sa andang mga kinahang-eanon.—Hulu. 19:17; 2 Cor. 1:3, 4.
Kinahang-ean it atong mga igmanghod nga refugee ro atong bulig makaron (Tan-awa ro parapo 16)
17. Ham-an importante nga makaron paeang hay ipakita eon naton ro pagpalangga ag pagkamaabiabihon sa atong mga igmanghod?
17 Sa panahon it mabahoe nga kasakitan, kinahang-ean natong buligan ro kada isaea it mas eabi pa gid kaysa sa makaron. (Hab. 3:16-18) Makaron paeang, ginasanay eon kita ni Jehova nga ipakita ro atong pagpalangga ag pagkamaabiabihon sa atong mga igmanghod, raya ro mga ugali nga importante gid sa ruyong panahon.
KON ANO RO MATABO SA INDI MAGBUHAY
18. Paalin naton matuead ro mga Cristyano kato?
18 Ro mga Cristyano kato nga nagtuman ag nagpaeagyo sa kabukiran hay naeuwas kat ginwasak ro Jerusalem. Maskin gin-aywanan nanda ro tanan, owa gid sanda ginpabay-an ni Jehova. Paalin naton sanda matuead? Owa kita kasayod kon ano gid ro insakto nga matabo sa paeaabuton. Pero, ginpaandaman kita ni Jesus nga mangin handa sa pagtuman. (Luc. 12:40) Pwede man natong pamaeandungan ro ginsueat ni Pablo nga mga pahanumdom para sa mga Hebreo ag iaplikar ra. Ag nagpromisa si Jehova sa kada isaea katon nga indi na gid kita pag-aywanan o pagpabay-an. (Heb. 13:5, 6) Kabay nga padayon natong usuyon ro syudad nga magapabilin—ro Ginharian it Dyos—ag mabaton naton ro mga pagpakamayad sa owa it katapusan.—Mat. 25:34.
KANTA 157 Paghidait nga Dayon Na!
a Sa panahon it Biblia, kaeabanan nga mga syudad hay ginagamhan it hari, ag pwede rang tawgon nga sangka Ginharian.—Gen. 14:2.
b Natabo ra ku 67 C.E., owa magbuhay pagkatapos nga magpaeagyo ro mga Cristyano sa Judea ag Jerusalem.
c Ro gin-translate nga “pagpalangga bilang mag-igmanghod” hay pwedeng magtukoy sa pagpalangga sa pamilya, pero gingamit ra ni Pablo para ipakita ro mabakud nga pagpalangga sa atong mga igmanghod sa kongregasyon.