Слер билереер бе?

Римниҥ јаҥдары тӧҥӧшкӧ кере тартырган кижиниҥ сӧӧгин јазап јууп саларга јарадар беди?

ИИСУСТЫ эки тонокчыл кижиниҥ ортозында тӧҥӧшкӧ кадап салган деп кӧп улус билер (Матф. 27:35—38). Је кезик улус, Иисустыҥ сӧӧгин јуурга белетейле, оны сӧӧк салар јерге салып койгон деп бӱткӱлебей јадылар (Марк 15:42—46).

Сӱӱнчилӱ Јардыҥ критиктери, Римниҥ јаҥдары тӧҥӧшкӧ кере тартырып койгон улустыҥ сӧӧгин јазап јуурга јаратпас эди деп айдыжат. Бу критиктердиҥ айтканыла болзо, олор ӧскӧ эп-арга тапкылаган. Ариэль Сабар «Смитсониан»a деп журналда мынайып бичиген: «Керӱ агашка кадап салары — эш-кереги јок улусты кату каруузына тургузары болгон. Оныҥ учун кезик эксперттер, Римниҥ улузы андый улустыҥ сӧӧгин јакшы улусты чылап јазап јуур беди деп, шооткон айасту айдыжат». Римниҥ улузыныҥ јаҥыла болзо, мындый улустыҥ сӧӧгин сек јийтен куштарга јидирип койоло, арткан калганын орого чачып ийетен.

Је археологтордыҥ тапкан казынтыларын кӧрзӧӧс, бу јаантайын андый болбогон. 1968 јылда баштапкы чакта тӧҥӧшкӧ кадаткан бир эр кижиниҥ сӧӧги табылган. Оныҥ сӧӧги оссуарий деп сӧӧк салар кайырчакта јаткан. Бу кайырчак Иерусалимнеҥ ыраак јок јерде еврей билениҥ сӧӧк салар јеринде болгон. Бу сӧӧктӧрдиҥ ортозында 11,5 см кадула јалбак агашка кадап салган эр кижиниҥ чоҥчойыныҥ сӧӧги јаткан. Сабар деп журналист мынайып бичиген: «Иехоханан деп кижиниҥ табылган сӧӧги Сӱӱнчилӱ Јардыҥ бичигинде Иисустыҥ сӧӧги сӧӧк салар јерде јуулган деп айдылганын чын деп кӧргӱзет. [...] Айдарда, баштапкы чакта Римниҥ улузы еврейлерге тӧҥӧшкӧ кадаткан улустыҥ сӧӧгин јуурга јараткан».

Иехоханан деген кижиниҥ чоҥчойыныҥ сӧӧгин шиҥдеп кӧрзӧ, Иисусты тӧҥӧшкӧ канайып кадаганы керегинде башка-башка санаалар болордоҥ айабас. Је бир неме јап-јарт, тӧҥӧшкӧ кадаткан кезик улустыҥ сӧӧгин орого таштабай, јакшы кижиниҥ сӧӧгин јууганы чылап, јууп салатан. Оныҥ учун Агару Бичикте Иисусты канайып јууганы керегинде айдылган јетирӱге бир де алаҥзыыр неме јок.

Айдарда, Агару Бичик чып-чын деп археология керелейт. Је эҥ јаан кере — Иегова Кудайдыҥ айткан сӧзи. Иисустыҥ сӧӧгин бай улустыҥ сӧӧгин јууйтан јерге јууп салар деп, озолондыра Иегова бойы айдып салган. Иегованыҥ айткан сӧзиниҥ бӱдерине кем де буудактап болбос (Иса. 53:9; 55:11).