1 Samuel
14 Mä urojja Saúl reyin Jonatán+ yoqapajj armanakap apiri serviriparojj akham sänwa: “Jutam, kawkjankkitejj filisteonakan campamentopajj ukskatar paskatañäni” sasa. Ukampis tataparojj janiw uk awiskänti. 2 Saúl reyejj Guibeá+ marka anqäjjanwa quedasïna, Migrón cheqankiri granada qoqa* jakʼana, 600 chachanakaw jupamp chikäpjjarakïna.+ 3 (Ahitub+ chachan Ahíya yoqapaw efod+ isimp uchatäna, jupajj Icabod+ chachan jilapänwa. Icabod chachajj Finehás+ chachan yoqapänwa. Finehás chachajj Elí+ chachan yoqaparakïnwa, Elí chachajj Siló+ markan Jehová Diosan sacerdotepänwa). Soldadonakajj janiw Jonatán chachan sarjjatap yatipkänti. 4 Kawktï Jonatanajj filisteonakan campamentopar puriñatak paskatañ munkäna ukawjanjja, ukskatansa akskatansa laka chʼakhar uñtasit mä jachʼa qarqaw* utjäna, mayajj Bozez satänwa mayasti Sené satarakïnwa. 5 Alay toqenkkäna* uka jachʼa qarqajja* mä columnar uñtat saytʼatänwa, Micmash cheqar uñkatata. Aynach toqenkir* jachʼa qarqasti, Gueba+ markar uñkatatarakïnwa.
6 Jonatán chachajj armadurap apirirojj akham sänwa: “Jutam, kawkjankkitejj uka jan circuncidat*+ chachanakan campamentopajj ukar sarañäni. Inas Jehová Diosajj yanaptʼchistani, Jehová Diosatï atipjañas munchejja, waljanïskañänisa jukʼanïskañänisa janiw kunas jupar jarkʼkaspati”+ sasa. 7 Uk satasti armadura apiripajj akham sänwa: “Kunajjay jumatakejj walïchi ukarjam luraskakim. Kawkjarutï sarañ munkta ukarojj saraskakim. Kawkjarutï sarkäta ukarojj jumampiw sararakëjja” sasa. 8 Ukatjja Jonatán chachajj akham sarakïnwa: “Uka chachanakan ukar paskatañäni, ukhamatwa jupanakajj akankatas yatipjjani. 9 Jupanakatï ‘¡ukjaruk suytʼapjjam, nanakajj jumanakan ukar jutapjjañajkama!’ sasin sapjjestani ukhajja, jiwasajj ukjarukiw suytʼañäni, janiw jupanakan ukar makatkañäniti. 10 Ukampis jupanakatï ‘¡nanak contra nuwasiñatak makatanipjjam!’ sasin sapjjestani ukhajja, makatañäniwa. Ukaw Jehová Diosajj jiwasan amparasar katuyjjatap yatiñatakejj mä señaläni”+ sasa.
11 Ukatwa Jonatanampi armadura apiripampejj campamentonkir filisteonakamp uñjayasipjjäna. Filisteonakasti akham sapjjänwa: “¡Uñtapjjam! Imantasipkäna uka pʼiyanakatwa hebreonakajj misturanisipki”+ sasa. 12 Campamentonkir soldadonakajj Jonatanampiru armadura apiripampirojj akham sapjjänwa: “¡Nanakan ukar makatanipjjam, jichhaw jumanakajj yatipjjäta!”+ sasa. Jonatanasti jankʼakiw armadura apiriparojj akham säna: “Sarañäni, Jehová Diosaw jupanakarojj Israelan amparapar katuyani”+ sasa. 13 Jonatanajj amparampi kayumpiw mistsüna, armadura apiripajj jupan qhepap sararakïna. Jonatanasti filisteonakampiw nuwasïna, jan jiwaykäna uka filisteonakarojj armadura apiripaw jiwarayäna. 14 Jonatanampi armadura apiripampejj nayrïr kutin nuwasipkäna ukhajja, chikat hectárea* ukchʼanwa niya 20 chachanakar jiwarayapjjäna.
15 Ukapachaw campamentonsa ukhamarak filisteonakan taqe soldadonakap taypinsa ajjsarayasiñajj utjäna. Israel contra nuwasiñatak khitatäpkäna uka soldadonakas+ ajjsarayasipjjarakïnwa. Oraqes khatatïnwa, Diosaw filisteonak taypin ajjsarayasiñ utjayäna. 16 Benjamín oraqen Guibeá+ markankir Saúl reyin marka uñjir guardianakapajja,* filisteonakan taqpach campamentop taypin wali chʼajjwarañ utjatap uñjapjjäna.+
17 Saúl reyisti jupampi chikäpkäna uka soldadonakarojj akham sänwa: “Mirä amp suma, soldadonakar jakthapipjjam, khitis chhaqata uk amuyapjjam” sasa. Jakthapisasti Jonatanampi armadura apiripampi chhaqatäpjjatap amuyapjjäna. 18 Ukatjja Saúl reyejj akham sasaw Ahíya+ chacharojj säna: “¡Cheqpach Diosan arcap apanim!” sasa. (Uka tiemponjja* cheqpach Diosan arcapajj israelitanakamp chikäskänwa). 19 Saúl reyin sacerdoter parlañapkamajja, filisteonakan campamentop taypinjja jupanakkam chʼajjwarañajj jukʼampiw jiljjattäna. Ukatwa Saúl reyejj sacerdoter akham säna: “Kuntï luraskta uk jan lurjjamti” sasa. 20 Saúl reyimpi soldadonakapampejj tantachtʼasisaw filisteonakamp nuwasir sarapjjäna, ukanwa filisteonakan jupanakkam espadampi jiwarayasipjjatap uñjapjjäna, chʼajjwarañajj jukʼampiw ukan utjarakïna. 21 Filisteonakampi mayachtʼatäpkäna ukhamarak filisteonakan campamentopar makatapkäna uka hebreonakasa, Saúl reyimpi Jonatanampi chikäpkäna uka israelitanakampiw mayachtʼasjjapjjäna. 22 Efraín tribun qollunakap toqen imantasipkäna+ uka israelita chachanakajj taqeniw filisteonakan escapapjjatap yatipjjäna. Jupanakajj filisteonakar guerran arktañatakiw mayachtʼasipjjarakïna. 23 Uka urunwa Jehová Diosajj Israel markar salväna,+ Bet-Aven markar puriñkamaw nuwasipjjäna.+
24 Ukampis uka urunjja israelita chachanakajj qariratäpjjänwa, Saúl chachajj soldadonakar aka juramento lurayatap layku, jupajj akham sänwa: “Arumäjjani ukhakamasa enemigonakajat vengasiñajkamas janipuniw khitis kuns manqʼañapäkiti. ¡Kawkïritejj manqʼkani ukajj maldisitäniwa!” sasa. Ukatwa soldadonakajj jan kuns manqʼapkänti.+
25 Ukatsti taqe soldadonakaw monter* puripjjäna, ukanjja miskʼejj waliw utjäna. 26 Soldadonakajj monter* mantapjjäna ukhajja, miskʼi chʼaqaraskir uñjapjjäna, ukampis juramento luratar ajjsarapjjatap laykojj janiw khitis miskʼi manqʼkänti. 27 Saúl awkipajj soldadonakar juramento luraykäna ukhajja, Jonatanajj janiw istʼkänti,+ ukatwa jupajj amparapankkäna uka thujrun puntap miskʼir aytʼäna. Miskʼi malltʼkäna ukhajja, chʼam katjjatäna.* 28 Ukhaw soldadonakat maynejj akham säna: “Awkimaw soldadonakarojj phoqapjjañapatak mä juramento lurayi, ‘¡kawkïri chachatejj jichhürojj kuns manqʼkani ukajj maldisitäniwa!’+ sasa. Ukatwa soldadonakajj qariratäpjje” sasa. 29 Ukampis Jonatanajj akham sänwa: “Awkij kawsaw soldadonakajj wal tʼaqesiski. Kunjamsa aka jukʼa miskʼi malltʼasajj chʼam katjjatta* uk uñjapjjam. 30 Soldadonakatï jichhürun katuntatäki ukanakat manqʼapjjasapänjja,+ ¡kunja sumäsapänsa, filisteonakarojj jukʼamp jiwarayasänjja!” sasa.
31 Uka urunwa jupanakajj Micmash cheqat Ayalón+ markakam filisteonakar jiwarayapjjäna, soldadonakajj wali qariratäpjjarakïnwa. 32 Ukatwa soldadonakajj kunanakatï katuntatäkäna ukanakar jankʼak sarasajj jupanakatak katuntasipjjäna. Ovejanaka, vacanaka, torillonak katusajja, pachpar kharinukusaw wilamppach manqʼantapjjäna.+ 33 Saúl reyirojj akham sasaw yatiyapjjäna: “Soldadonakajj wilamppach aycha manqʼasaw Jehová Dios contra jucha lurasipki”+ sasa. Uk yatisasti Saúl reyejj akham sänwa: “Jupanakajj jachʼa juchpun lurapjje. Jichhajj jankʼak nayan ukar mä jachʼa qala qorumiyanipjjam”* sasa. 34 Ukatsti Saúl reyejj sarakïnwa: “Soldadonakan ukar sarapjjam, jupanakarojj akham sapjjarakim: ‘Jumanakat sapa mayniw toropampi ovejapamp apanisajj aka jachʼa qala patjjar kharinukuñapa, ukatjja manqʼañaparaki. Jan jumanakajj wilamppach aycha manqʼasajj Jehová Dios contra juch lurapjjamti’+ sasa”. Ukatwa uka arumajj sapa mayni jupanakat torop apanisajj ukan kharinukupjjäna. 35 Saúl reyejj Jehová Diosatakiw mä altar saytʼayäna.+ Uka altaraw Saúl reyin Jehová Diosatak saytʼayat nayrïr altarapänjja.
36 Qhepatjja Saúl reyejj akham sänwa: “Arum sarasin filisteonakampi nuwasiniñäni, kunatï jupanakan utjki ukanak willjtakam saqueyjaniñäni. Jupanakarojj jan mayan jiwarayaniñäni” sasa. Uk satasti soldadonakajj akham sapjjarakïnwa: “Kunatï jumatakejj walïki uk luraskakim” sasa. Ukatjja sacerdotejj akham sarakïnwa: “Akawjan cheqpach Diosar jisktʼasiñäni”+ sasa. 37 Saúl reyisti Diosaruw akham sasin jisktʼasïna: “¿Filisteonakan ukar saraqañajäspati?+ ¿Israelan amparaparut jupanakar katuyäta?” sasa. Ukampis Diosajj janiw uka urun jupar jayskänti. 38 Ukatwa Saúl reyejj akham säna: “Soldadonakan taqe pʼeqtʼirinakapa, akawjar jutapjjam, kuna juchas jichhürojj lurasi uk yatjjatapjjam. 39 Nayajj mä juramento luraskta, kunjamtï Jehová Diosajj cheqpachapun jakkir Diosäkejja, Israel markarus salvkarakejja, Jonatán yoqajäskpans uk lurirejj jiwañapawa” sasa. Ukampis janiw khitis kamskänti. 40 Ukatwa jupajj Israel markpachar akham säna: “Jumanakajj mä ladonkapjjätawa, Jonatán yoqajampi nayampejja mä ladonkapjjarakïwa” sasa. Uk satasti jupanakajj akham sasaw Saúl reyir sapjjarakïna: “Kunatï jumatakejj walïki uk luraskakim” sasa.
41 Saúl reyisti Jehová Diosarojj akham sänwa: “¡Israelan Diosapa, Tumim*+ taypiy jaysanipjjeta!” sasa. Ukhamatwa Jonatán chachampi Saúl reyimpejj ajllitäpjjäna, mayni israelitanakasti jan juchaniw mistupjjarakïna. 42 Saúl reyisti sarakïnwa: “Nayati jan ukajj Jonatán yoqajach juch luri uk yatiñatakejj suertenak willtapjjam”+ sasa. Ukhamatwa Jonatanajj ajllitäna. 43 Ukatjja Saúl reyejj akham sasaw Jonatanar säna: “Sitaya, ¿kuns lurta?” sasa. Ukatwa Jonatanajj akham sasin yatiyäna: “Amparajankki uka thujrun puntapampikiw mä jukʼa miskʼi malltʼta.+ ¡Jichhajj akankasktwa! ¡Jiwañajatï wakischejj jiwarakïwa!” sasa.
44 Uk satasti Saúl reyejj akham sänwa: “Jonatán, janitï jiwkätajja, Diosajj kutin kutin castiguitpan”+ sasa. 45 Ukampis soldadonakajj akham sasaw Saúl reyir sapjjäna: “¿Kunatsa Jonatanajj jiwani? Jupïpanwa Israel markajj qʼal atipjawayi.*+ ¡Janipuniw jiwañapajj walïkaspati! Nanakajj mä juramentompiw arsusipkta, kunjamtï Jehová Diosajj cheqpachapun jakkir Diosäkejja, janiw jupanjj ni mä ñikʼutapas oraqer jalaqtañapäkiti. Diosaw juparojj kuntï jichhürojj lurki uk lurañapatak yanaptʼi”+ sasa. Ukhamatwa soldadonakajj Jonatanar jiwañat salvapjjäna, janirakiw jupajj jiwkänti.
46 Saúl reyisti janiw filisteonakar arknaqjjänti, filisteonakajj oraqeparuw sarjjapjjarakïna.
47 Saúl reyejj wali sum reinop* Israel markan saytʼayäna, jupasti taqe enemigonakap contraw uksan aksan nuwasïna: moabitanakampi,+ ammonitanakampi,+ edomitanakampi,+ Zobá toqenkir reyinakampi,+ filisteonakampi.+ Kawkjarutï sarkäna ukanjja, jupajj atipjapunïnwa. 48 Jupasti jan ajjsartʼasaw nuwasïna, amalequitanakarojj+ atipjänwa, Israel markarojj enemigonakapan amparapatsa salvarakïnwa.
49 Saúl reyin yoqanakapajj Jonatán, Isví, Malki-Súa+ satäpjjänwa. Jupajj pä phuchanirakïnwa, jilïrejj Merab+ sutini, sullkasti Mical+ sutiniraki. 50 Saúl chachan warmipasti Ahinoam satänwa, Ahimáaz chachan phuchaparakïnwa. Ejercitopan pʼeqtʼiripajj Abner+ satänwa, Ner chachan yoqaparakïnwa. Abner chachasti Saúl reyin tiopänwa. 51 Saúl reyin awkipajj Quis+ satänwa, Abner chachan Ner+ sat awkipasti Abiel chachan yoqapänwa.
52 Saúl reyejj apnaqkäna taqe uka tiemponjja, Saúl reyimpi filisteonakampejj walpun nuwasipjjerïna.+ Kunapachatï Saúl reyejj wali chʼamani mä chachar uñjäna jan ukajj jan ajjsarir mä chachar uñjäna ukhajja, ejercitopan serviñapatakiw ajllirïna.+