19 JALJA
Diosan munasiñapan jakasiñäni
¿Diosar munasiñax kamsañs muni?
¿Kunjamsa Diosan munasiñapan jakassna?
¿Kuns katuqapxani Jehová Diosan munasiñapan jakasirinakaxa?
¿Aka jan wali urunakanxa Jehová Diosaruti imantasïta?
1, 2. ¿Kawkins chiqpach imantasiñax utjaspa?
SAÑÄNI, mä uruxa utat wali jay sarasma, ukat qinayanakax wal apthaptanispa. Akatjamat wal alaxpachat llijullijux llij llijtanispa, qʼixu qʼixus ukhamaraki, ukatxa walpun jallux purintaspa. Ukhaxa jankʼakiw kuna imantasiñsa thaqtasma. Ukat thaki jakʼana imantasiñjam mä jiskʼa uta uñjasmaxa, laqakiw uka utaru tʼijkatasmaxa. ¡Walikxay aka utax utjchixa!, sasmawa.
2 Jichhürunakanxa jan wali urunakanwa jakastanxa, chijir puriñ urunakanwa jakastanxa, akapachax jan walit jukʼamp jan waliruw saraski. Ukampis mä suma imantasiñaw utji, ukasti wiñay tʼaqhisiyir jan walinakatxa jarkʼaqistaspawa. ¿Kawkins ukham imantasiñax utjpacha? Bibliax Jehová Diosat akham siwa: ‘Jumätaw imantasiñajaxa, jarkʼaqasiñajasa, Diosajay, jumaruw taqpach chuymamp alkatsma’ sasa (Salmo 91:2).
3. ¿Kunjamsa Jehová Diosar imantassna?
3 Inuqiri, taqi kunxaru Munañani jachʼa Jehová Diosaw imantasiñasäspaxa. ¡Wali jachʼa bendicionaw ukaxa! Khiti jan waltʼayirit sipansa, kuna jan waltʼayirit sipansa jupax wali chʼamaniwa. Usuchjapkchistanisa, Diosax waliptayistaniwa. ¿Kunjamsa Jehová Diosar imantassna? Taqi chuyma juparu alkatañasawa. Ukat Bibliax akham sistuwa: “Diosan munasiñapan jakapxam” sasa (Judas 21). Ukhamawa, alaxpachankir Awkisan munasiñapan jakasiñasawa ukat mayachatäñasawa. Ukhamäni ukhaxa, Jupawa chiqpacha imantasiñasänixa. Ukampisa, ¿kunjamsa Inuqirisampi munasisa sarnaqsnaxa?
DIOSAN MUNASIÑAPATA LUPʼISAXA JUPARUX MUNASIRAKMA
4, 5. ¿Diosan munasiñapatxa kawkïrinakasa mä qhawqha churäwinakapaxa?
4 Kunayman tuqitwa Jehová Diosax munasiñap uñachtʼayistu. Uka tuqita amtañäni, ukanakax Diosan munasiñapan jakasiñwa yanapistani. Biblian kuna yatichäwinakaptï aka libron yatiqktaxa ukanakat mä qhawqha amtañäni. Sañäni, kusisita jakasiñatakixa, mä suma Uraqwa Inuqirisax churistu, ukanxa manqʼañanakasa umasa waliwa, ukatxa kunaymaninakwa Uraqix churistu, kunayman animalanakaw utji, suma chʼuxña lugaranakas utjarakiwa. Ukatxa, Bibliax Diosan churäwiparakiwa, ukanwa kuna sutinisa, kunjam Diosasa ukanakxa qhanañchistu. Diosax aka Uraqiruw Yuqapxa khitanitayna ukatxa jiwasanak laykuw tʼaqhisiwayi ukat jiwawayi, sasaw Bibliax qhanañchi (Juan 3:16). Ukhamatwa mä suma waxtʼa churawayistu, uka waxtʼa utjipanwa jutïr urunakataki mä suma suytʼäwix utjistu.
5 Uka suma suytʼäwi utjañapatakixa, Jehová Diosaw alaxpachan mä Apnaqäwi uttʼayaraki, ukax Criston Apnaqäwipa satawa. Uka Apnaqäwix niyaw taqi tʼaqhisiñanak chhaqtayani ukatsti Uraqxa kusipachaptayarakiniwa. ¡Kunja sumakïkani! ¡Ukhaw wali kusisita jakasxañänixa ukat wiñayatakiw suman jakasxarakiñäni! (Salmo 37:29.) Ukampisa, uka uru suyañkamaxa, Diosan iwxanakapaw sum jakañ yanaptʼarakistani. Jehová Diosatxa yaqha suma churäwi katuqaraktanxa, ukasti jupar mayisiñawa, ukhamatwa jupampix parlastanxa. Uka churäwinakampiw Diosax munasiñapxa jumarus yaqhanakarus uñachtʼayi.
6. ¿Diosan munasitaxa kuna lurañamas wakisispa?
6 Jichhaxa, mä wakiskir jisktʼa jisktʼasiñamawa: “¿Diosax wal munasitu, jichhax kun lurañajäpachasa?” sasa. Inas yaqhipanakax “Juparux munasiñasarakiwa” sapxchispa. ¿Jumax ukhamti amuyarakta? Akïriw jilïr kamachixa sasaw Jesusax satayna: “[Jehová] Tatit Diosamaruw munäta taqi chuymamampi, taqi almamampi, taqi amuyumampiraki” sasa (Mateo 22:37). Jïsa, Jehová Diosaruxa wal munasiñamawa. Ukampisa, Diosaru taqi chuymampi, taqi almampi, taqi amuyumpi munasiñatakixa, ¿uñtʼañakit wakisispa?
7. Diosar munasiñatakixa, ¿uñtʼañakit wakisispa?
7 Diosar munasiñaxa janiw ukham uñtʼañakïkiti siw Bibliaxa. Chiqasa, ukham uñtʼañax walïskiwa, ukampisa ukax Diosar chiqa munasiñan qalltapakiwa. Amuytʼañataki: mä manzana munasma ukhaxa, ¿jathaki churapxiristamsti walikiw sasmati? Janiwa. Chiqasa uka jathax askiwa manzana utjañapatixa, ukampis jumax achupwa muntaxa. Kunjamtï jathax jiltasin achuqkixa, ukhamäñaparakiw Jehová Diosar uñtʼañaxa. Bibliax akham yatichi: “Diosar muna[si]ñaxa mandamientonakar phuqhañawa; mandamientonakapasti janirakiw jan phuqhañjamäkiti” sasa (1 Juan 5:3). Ukhamaxa, Diosar chiqpach munasiñaxa suma achunakanïñapawa, ukasti sarnaqäwisanxa qhanäñapawa (Mateo 7:16-20).
8, 9. ¿Kunjamatsa Diosar munasitasxa uñachtʼaysna, ukat kunjamsa jiwasanakatak lurki ukanakat wal yuspäratasxa uñachtʼayaraksna?
8 Diosan kamachinakap istʼktan ukat yatichäwinakaparjam sarnaqktan ukhawa Diosar munasitasxa uñachtʼaytanxa. Ukax janiw chʼamäkiti, kamachinakapax janiw jan phuqañjamäkiti. Jan ukasti, kusisita sum jakasiñasatak qillqatawa (Isaías 48:17, 18). Jehová Diosampi irpayastan ukhaxa, kuntï alaxpachankir Awkisaxa jiwasanakatak lurki ukat wali yuspärataswa uñachtʼaytanxa. Ukampisa jukʼanikiw Diosarux yuspärapxi. Jesusax aka Uraqinkkäna ukhaxa yaqhipanakax jan yuspärasiripxänwa, jiwasax janiw ukhamañasäkiti. Mä uruxa leprampi usuntat tunka jaqinakaruw Jesusax qullatayna, ukatxa maynikiw Jesusar yuspärañatakix kuttʼatayna (Lucas 17:12-17). Uka yuspärasir jaqjamäñasawa, llätunkanix janiw yuspärapkänti, janiw jupanakjamañasäkiti.
9 Ukhamaxa, ¿Jehová Diosan kuna kamachinakapsa istʼañasaxa? Mä qhawqha kamachinakxa aka libronwa yatiqtanxa. Ukanak amtañäni, Diosan kamachinakaparutï istʼañänixa, Jupan munasiñapan jakasiñaxa janiw chʼamäkaniti.
JUKʼAMPI JEHOVÁ DIOSARU JAKʼACHASIÑÄNI
10. ¿Kunatsa wali wakisirixa Jehová Diosaru uñtʼaskakiñaxa?
10 Jehová Diosar uñtʼañax wali wakiskiriwa jupar jukʼampi jakʼachasiñatakixa. Jupar uñtʼañax janiw tukusiñapäkiti. Amuytʼañataki: juyphipachansa mä arumax utat jaya pampan jikxatasisma, ukatxa juntʼurtʼasiñatakixa ninwa phichhasisma. Ninax jukʼat jukʼat jiwarxaspa ukhaxa, ¿ukhamakiti uñchʼukisma? Janiwa. Ninax nakhaskakiñapatakixa phäñxa apxataskakiñamawa, jan ukax thayax jiwayiristamwa. “Diosar uñtʼañaxa” phäñamp sasiwa, kunjamtï phäñaxa nin nakhaykixa, ukhamarakwa “Diosar uñtʼañaxa” jupar munasiyistu (Proverbios 2:1-5).
Jehová Diosar munasiñax ninamp sasiwa: jan thayarañapatakix yatiqaskakiñasawa
11. ¿Jesusan yatichäwinakapaxa kunjamtʼayänsa arkirinakaparuxa?
11 Jesusan arkirinakapaxa, Jehová Diosarus Aruparus munasipxapunispa uk Jesusax munäna. Jiwatat jaktasinxa, Hebreo Qillqatanakatwa, jupan phuqasiri mä qhawqha profecianakat pä arkirinakaparuxa Jesusax qhanañchäna. ¿Kunjamtʼayänsa arkirinakaparuxa? Mä jukʼampiruxa akham sapxänwa: “¿Janit qhanpacha chuymanakasax nakkistänxa thak jiwasamp chik jutaskäna, ukhamarak Qillqatanakat amuytʼayaskistäna ukkhaxa?” sasa (Lucas 24:32).
12, 13. 1) ¿Diosar munasiñapasa Bibliar munasiñapasa jila part jaqinakan kunjamäskisa? 2) ¿Kunjamatsa munasiñasaxa jan thayarkaspa?
12 Kuntï Bibliax chiqpachapuni yatichi uk yatiqkasaxa, ¿janit juman chuymamaxa ukham kusisita ukat Diosar wali munasisa jikxataskarakïna? Ukhamäpachawa. Waljaniw ukham kusisipxiri. Jichhaxa munasiñ jiltayañaxa chʼamäspawa, thayaraspawa. Aka qhipa urunakanxa “waljanin munasiñapaw thayarani” sataynawa Jesusaxa, janiwa jiwasaxa ukhamäñ munktanti (Mateo 24:12, MT). ¿Kunjamatsa Jehová Diosaru munasiñamasa ukat Biblian chiqa yatichäwinakaparu munasiñamasa jan thayarkaspa?
13 Jehová Diosaru ukat Jesucristompiru jukʼampi uñtʼaskakiñamawa (Juan 17:3). Kuntï Diosan Arupan liytʼkta uka tuqitxa wali lupʼiñamawa, ukatxa akham jisktʼasiñamawa: “¿Akaxa kunsa Jehová Diosxata yatichitu? ¿Diosaru taqi chuymampi, taqi almampi, taqi amuyumpi munasiñajaruti yanappachïtu?” sasa (1 Timoteo 4:15). Ukham lupʼïtaxa, Jehová Diosar munasiñamaxa janipuniw thayarkaniti.
14. ¿Jehová Diosar munasiñasaxa jan thayarañapatakixa kunatsa jupar mayisiñaxa wali wakisiripunixa?
14 Jehová Diosar munasiñasa jan thayarañapatakixa, Diosar mayisiñasapuniwa (1 Tesalonicenses 5:17). Kunjamtï 17 jaljan yatiqktanxa mayisiñaxa Diosan mä jachʼa churäwipawa. Kunapachatï munat masinakasampi taqi chuyma parltʼasktan ukhaxa, jupanakarux jukʼampwa jakʼachastanxa. Ukhamarakiwa, Jehová Diosar mayisipuniñänixa juparu munasiñasax janiw thayarkaniti. Janiw inamay arunakampi mayisiñasäkiti; janiw kutin kutin pachpa arunakaki jan amuytʼasisa sañasäkarakiti. Kunjamtï mä wawax awkiparu parlxaykixa, ukhamwa Jehová Diosarux arxayañasarakixa. Wali respetompi, chuymsa jupatak jistʼarasawa taqi chuyma juparu mayisiñasaxa (Salmo 62:8). Ukhamawa, Diosar yupaychañatakixa wali wakisiriwa Bibliata sapaki yatiqaña ukat taqi chuyma mayisiñasaraki. Ukhamatwa Diosan munasiñapan jakasiñax jan chʼamäkaniti.
DIOSAR YUPAYCHAÑAXA WAL KUSISIYISTU
15, 16. Diosan Apnaqäwipata jaqinakaru yatiyañaxa, ¿kunatsa Diosan jachʼa churäwipjam uñjañasaxa?
15 Bibliat yatiqasasa, Diosar mayisisasa Juparuw yupaychtanxa, ukampisa sapakiw uk lurtanxa. Yaqhanakamp chikäsktan ukhaxa kun lurañasasa uka tuqita jichhax parltʼarakiñäni: ukhax iyawsäwisat yaqhanakaru yatiyañawa. ¿Biblian yatichäwinakapat parlirïtati? Ukax Jehová Diosan jachʼa churäwipawa, jupaw uka lurañxa munasiñapata churistu (Lucas 1:74). Kunapachatï Jehová Diosat yatiqatanakasa parlktan ukhaxa, kuntï chiqa cristianonakjamax mä luraña katuqktanxa uk lurasktanxa: ukaxa Diosan Apnaqäwipata suma yatiyäwinaka yatiyañawa (Mateo 24:14; 28:19, 20).
16 Pablotakixa yatiyañax wali askïnwa, ukatwa Diosan jachʼa churäwipaw sänxa (2 Corintios 4:7). Jehová Diosampita amtanakapampita yatiyañaxa wali askiwa, janipuniw ukham yaqha irnaqañax utjkaspati. Mä tuqitxa suma Uywiriru luqtañawa, maysa tuqitsti, wali aski suma churäwinaka katuqäta. Yatiyasinxa, chiqa chuymani jaqinakaruwa, alaxpachankir Awkisaru jakʼachasiña, ukat wiñay jakañaru irpir thakiru sarxatañwa yanaptʼtanxa. ¿Kuna yaqha lurañas ukham kusisiyistaspa? Ukampisa, Jehová Diosampita Arupampita yatiytan ukhaxa, iyawsäwisampi Diosar munasiñasampiwa jilxattaskixa. Ukat uka luratanakasax wali askiw Diosatakixa (Hebreos 6:10). Ukhamtï lurañänixa Diosan munasiñapan jakasiñwa yanapistani (1 Corintios 15:58).
17. ¿Kunatsa Diosan Apnaqäwipatxa jaqinakaxa jankʼaki yatipxañapa?
17 Diosan Apnaqäwipatxa jankʼakiw jaqinakar yatiyapxañasa, janipuniw uk armañasäkiti. Bibliax siwa: Jehová “Tatitun arunakap parlam; wakiski ukkhasa, jan wakiski ukkhas parlapunim” sasa (2 Timoteo 4:2). ¿Kunatsa jankʼaki yatipxañapa? Diosan Arupax akham siwa: “Jakʼankiwa [Jehová] Tatitun khä jachʼa urupaxa. ¡Jakʼankiwa uka urux, jankʼakiw purinirakini!” sasa, ukatwa jankʼaki yatipxañapaxa (Sofonías 1:14). Ukhamawa, Diosax akapach tʼunjkani uka uruxa wali jakʼankxiwa. ¡Jaqinakax yatipxañapawa! Jichhaw Jehová Diosar jachʼa Apnaqirirjama istʼapxañapaxa, kunattix uka urux ‘horasaparuw’ purinini (Habacuc 2:3).
18. ¿Kunatsa Jehová Diosaru taqinin uñjkata chiqa cristianonakamp chika yupaychañasaxa?
18 Chiqa cristianonakamp chika taqinin uñjkatawa Jehová Diosarux yupaychañasa ukwa jupax muni. Ukatwa Arupaxa akham sixa: “Uñjasipxarakiñäni purapata, wiytasiñasataki munasiñaru aski luräwinakampiru; tantachasiwisxa jan jaytanukusa, kamisatï yaqhipanakax ukaru yatitäpxi, ukat sipana purapat chʼamañchtʼasisa, ukat jukʼampi, khä uru jakʼachasisinkiri uñjasina” (Hebreos 10:24, 25, MT). Kunapachatï tantachäwinakaru cristiano jilat kullakanakampi tantachasiri sarktan ukhawa alaxpachankiri wali munat Awkisaru yupaychtanxa, ukax wali askiwa. Ukatxa jiwaskamasa purapatwa wayttʼastanxa chuymachtʼasiraktansa.
19. ¿Kun lurañasasa cristiano tamanxa jilat kullakanakampi munasiñatakixa?
19 Jehová Diosan luqtirinakapampi tantachastan ukhaxa, jilat kullakanakampiw taman sum uñtʼastanxa. Janiw pantjasitanakapa thaqhañasäkiti jan ukasti suma luräwinakapa uñjañasawa, kunjamtï Jehová Diosax uñjki ukhama. Janiw aski jaqïktanti. Amtapunïtawa: taqiniw pantjasirïtanxa, ukat janiw ajay tuqitxa taqinis mayaki jiltktanti (Colosenses 3:13). Jehová Diosaru taqi chuyma munasirinakampiw chikachasïta, ukhamatwa ajay tuqit jiltatamxa amuyasïta. Taman jilat kullakanakamp chika Diosaru yupaychätaxa, Diosan munasiñapan jakasiñax janiw jumatakix chʼamäkaniti. Jehová Diosaru yupaychirinakaxa jan ukax munasiñapan jakasirinakaxa kunsa katuqapxani, uk jichhax uñjañäni.
“CHIQPACH JAKAÑÄKI” UK KATUQAÑATAKI CHʼAMACHASIÑAMAWA
20, 21. ¿Kunas ‘chiqpach jakañaxaʼ, ukat kunatsa katuqañax wali sumänixa?
20 Jehová Diosaru taqi chuyma yupaychirinakaxa jakäw katuqapxani, ¿kuna kasta jakäwsa katuqapxani? Chiqasa, jila partix jakasktanwa sapxaspawa, manqʼasktanwa, samaqisktanwa ukat umtʼasktanwa sasa. Wali kusisitäktan ukhasa akham saksnawa: “¡Akapï jakañaxa!” sasa. Ukampisa, janiw khitisa chiqpach jakañäki uk jakkiti siw Bibliaxa.
Jehová Diosaxa kusisita ‘chiqpach jakasiñamwa’ muni. ¿Jumax ukankätati?
21 Bibliax taqinirus siwa: ‘Wiñay jakaña katuqapxañamataki’ chʼamachasipxam sasa, jan ukax kunjamtï, Machaka Testamento Bibliax siskixa: ‘Chiqpach jakañäki uka katthapipxañamataki’ chʼamachasipxam sasa (1 Timoteo 6:19). ‘Chiqpach jakaña’ siski uka aruxa, kunjamtï jutïr urunakan jakaskañänixa uk sañ muni. Kunapachatï jan juchanïxañäni ukhawa ukham jakasxañäni, kunjamtï Diosax qallta amtapan munkäna ukhama. Kunürutï kusipach uraqinkxañänixa janiw usuntxañäniti, suman jakasxañäni, wali kusisitaw sarnaqasiñäni, ukhaw ‘chiqpach jakasxañänixa’ mä arunxa wiñayaw jakasxañäni (1 Timoteo 6:12). Chiqasa, suma jutïr urunakäniwa, ¿ukax kunjamas jumatakixa?
22. ¿Kunjamsa jumaxa ‘chiqpach jakañäki’ uk katuqasma?
22 ¿Kunjamsa maynix ‘chiqpach jakañäki’ uk katuqaspa? Apóstol Pabloxa janïra aka arunak arskasaxa, cristianonakarux akham sänwa: ‘Aski lurapxam, suma luräwinakata qamirïpxam’ sasa (1 Timoteo 6:18, MT). Ukhamax Bibliat yatiqatasarjam sarnaqañasawa. Ukampisa, ¿suma luräwinakampiwa ‘chiqpach jakañxa’ katuqsna sañti Pablox munpachäna? Janiwa. ‘Diosaw ina chʼusat qhispiyasistu’ ukatwa uka suma suytʼäwinïtanxa, mä arunxa Diosan khuyapayasiñapawa (Romanos 5:15). Ukatxa, Jehová Diosax wal uka bendición churañ muni taqi chuyma yupaychirinakaparuxa. Jupax kusisita, sumana ‘chiqpach jakasiñamwa’ muni. Ukhamwa jakasipxani Diosan munasiñapan jakasirinakaxa.
23. ¿Kunatsa wali askixa Diosan munasiñapan jakasiñaxa?
23 “¿Bibliarjamati Diosaru yupaychasktxa?” sasawa sapa maynix jisktʼasiñasa. Sapürutjamtix ukhamaw sañaru tirañänixa, walik lurasktanxa. Jehová Diosawa imantasiñasaxa janiw ukat payachasiñasäkiti. Aka ñanqhapachan jan wali qhipa urunakapanxa, Diosaw markaparux arxataskani. Ukat mä machaq suma uraq churistani, ukax wali jakʼankxiwa. ¡Kunja sumakïkani! ¡Aka qhipa urunakan sum amtatasatxa wal kusisiñäni! Jichhatï suma amtanaka amtätaxa, wiñay wiñayatakiw ‘chiqpach jakañäki ukxa katuqätaʼ, ukham jakasiñaswa Jehová Diosax nayratpach munäna.