«Поллиа» бөјүрткәни. Дүнјанын ән парлаг мејвәси

АФРИКА мешәләриндә битән «Pollia condensata» адлы ҝөј рәнҝли бөјүрткән ән долғун рәнҝли биткидир. Мараглы мәгам ондан ибарәтдир ки, бу биткидә рәнҝ пигментләри јохдур. Бәс нәјин сајәсиндә онун бу гәдәр ҝур рәнҝи вар?

Мәлумат. Биткинин габығындакы һүҹејрә диварларында сыра-сыра дүзүлмүш лифләр вар. Бу сыралар гат-гат олур. Һәр гат алтындакы гата нисбәтән бир гәдәр әјри дајандығы үчүн спиралвари шәкил јараныр. Лифләрин өзү ҝөј рәнҝдә дејил. Бу рәнҝин јаранмасына лиф сыраларынын бир-биринин үстүндә јерләшмә гајдасы тәсир едир. Ҝөрүндүјү кими металик чаларлары олан бу парлаг рәнҝ пигментләрин дејил, мәһз бу гурулушун сајәсиндә әмәлә ҝәлир. Әксәр һүҹејрәләр ҝөј рәнҝә чалыр. Амма һансы буҹагдан бахмағыныздан вә лиф сыраларынын сыхлығындан асылы олараг, һүҹејрәләр јашыл, чәһрајы вә сары рәнҝә чала биләр. Микроскоп алтында баханда бу рәнҝләр компүтер екранында олдуғу кими пиксел шәклиндә ҝөрүнүр.

«Поллиа» бөјүрткәниндә пигмент олмадығы үчүн дәрилдикдән сонра белә, узун мүддәт өз парлаг ҝөј рәнҝини сахлаја билир. Мәсәлән, бир әср әввәл дәрилмиш «Поллиа» бөјүрткәни һәлә дә ҝөзгамашдырыҹы парлаглығыны горујуб сахлајараг тәзә-тәр мејвә кими галыб. Тәдгигатлар нәтиҹәсиндә мәлум олмушдур ки, бу биткинин әти јохдур, анҹаг туму вар, бунунла белә гушлар онун дадына бахмамыш јанындан өтүб кечә билмир.

Алимләр гејд едир ки, «Поллиа» бөјүрткәнинин долғун рәнҝи әсасында рәнҝи солмајан чохлу мәһсуллар, мәсәлән, бојалар, рәнҝли кағызлар истеһсал етмәк олар.

Неҹә фикирләширсиниз? «Поллиа» бөјүрткәнинин парлаг ҝөј рәнҝи тәкамүл нәтиҹәсиндә јараныб, јохса јарадылыш мөҹүзәсидир?