Тәравәт ҝәтирән фајдалы истираһәт
«Беләликлә, јејирсинизсә, ичирсинизсә, нә едирсинизсә, һәр шеји Аллаһын иззәти үчүн един» (1 КОРИНФЛИЛӘРӘ 10:31).
1, 2. Зөвг верән әјләнҹәләр нә үчүн ‘Аллаһын бәхшиши’ кими гијмәтләндирилә биләр, ејни заманда Мүгәддәс Китабда һансы ачыг хәбәрдарлыг вардыр?
ЗӨВГ ВЕРӘН ишләрлә мәшғул олмаг истәји тәбиидир. Хошбәхт Аллаһымыз Јеһова да һәјатдан зөвг алмағымызы истәдији үчүн, бизи чох шејлә тә’мин едир (1 Тимотејә 1:11; 6:17). Мүдрик падшаһ Сүлејман јазмышдыр: «Мән билирәм ки... шадлыг етмәкдән вә өмрү боју хејирхаһлыг етмәкдән јахшы шеј јохдур. Һәм дә һәр кәсин јејиб-ичмәји вә ҝөрдүјү ишдән зөвг алмағы Аллаһын бәхшишидир» (Ваиз 3:12, 13).
2 Хүсусилә аиләнин вә ја достларын үрәкачан әһатәсиндә оларкән, инсанын ҝөрдүјү ишләрдән зөвг алмасы һәгигәтән дә тәравәтләндириҹидир. Буну, лајигинҹә ‘Аллаһын бәхшиши’ кими гијмәтләндирмәк олар. Әлбәттә, Јараданын бизә белә сәхавәтлә вердији бәхшиш, башымызын нәзарәтсиз шәнликләрә гарышмасына әсас вермир. Мүгәддәс Китаб сәрхошлуғу, гарынгулулуғу вә әхлагсызлығы мүһакимә едир вә белә ишләрлә мәшғул оланларын ‘Аллаһын Сәлтәнәтини [Падшаһлығыны] мирас алмајаҹағыны’ хәбәрдар едир (1 Коринфлиләрә 6:9, 10; Сүлејманын мәсәлләри 23:20, 21; 1 Петер 4:1-4).
3. Руһани ҹәһәтдән ојаг дурмаға вә Јеһованын бөјүк ҝүнүнү нәзәрдән гачырмамаға бизә нә көмәк едә биләр?
3 Биз позғун бир дүнјада јашајырыг, буна ҝөрә бу чәтин ахыр ҝүнләрдә Мүгәддәс Китабын мүдрик принсипләринә риајәт етмәк вә өзүмүзү дүнјадан ләкәсиз сахламаг сон дәрәҹәдә чәтиндир (Јәһја 17:15, 16). Бизим дөврүмүздә инсанлар ‘зөвгү Аллаһдан’ о дәрәҹәдә ‘чох севирләр’ ки, ‘бөјүк мәшәггәтин’ астанасында јашадығымызы ҝөстәрән әламәтләрә әһәмијјәт вермирләр (2 Тимотејә 3:4, 5; Матта 24:21, 37-39). Иса өз давамчыларыны хәбәрдар етди: «Диггәтли олун ки, үрәкләриниз гарынгулулуг вә сәрхошлугла, бу һәјатын гајғылары илә ағырлашмасын вә о Ҝүн сизи гәфләтән јахаламасын» (Лука 21:34, 35). Аллаһын хидмәтчиләри олараг, Исанын хәбәрдарлығыны јаддан чыхармамалыјыг. Јашадығымыз аллаһсыз дүнјадан фәргли олараг, биз руһани ҹәһәтдән ојаг дурмаг вә Јеһованын бөјүк ҝүнүнү нәзәрдән гачырмамаг үчүн вар гүввәмизлә чалышырыг (Сефанја 3:8; Лука 21:36).
4. а) Мүнасиб әјләнҹә нөвү тапмаг нә үчүн чәтиндир? б) Ефеслиләрә 5:15, 16 ајәләриндә һансы мәсләһәт јазылыб?
4 Иблис бу дүнјанын натәмиз вәрдишләрини о дәрәҹәдә ҹазибәли вә әлчатан едиб ки, онлардан гачынмаг асан дејил. Бу чәтинлик өзүнү, хүсусилә әјләнҹә вә истираһәт нөвү сечәркән бүрузә верир. Дүнјанын тәгдим етдији әјләнҹәләрин чоху ‘ҹисмани еһтирасларын’ тә’мин едилмәсинә јөнәлдилиб (1 Петер 2:11). Зәрәрли әјләнҹәләрә, әсасән иҹтимаи јерләрдә раст ҝәлинсә дә, мәтбуат, телевизија, интернет вә видеофилмләр васитәсилә евә дә дахил ола биләр. Буна ҝөрә дә Аллаһын Кәламы мәсиһчиләрә белә бир мүдрик мәсләһәт верир: «Нә ҹүр һәрәкәт етдијинизә чох диггәт верин, һикмәтсиз кими јох, һикмәтли кими јашајын. Һәр фүрсәтдән истифадә един, чүнки јашадығымыз ҝүнләр шәрдир» (Ефеслиләрә 5:15, 16). Зәрәрли әјләнҹәләр вахтымызы ала, һәтта Јеһова илә мүнасибәтләримизи позараг бизи мәһв едән тор ола биләр. Лакин Павелин ефеслиләрә верән мәсләһәтинә ҹидди әмәл етдикдә, бүтүн бунлардан гачынмаг мүмкүндүр. (Јагуб 1:14, 15).
5. Бизә даһа јахшы тәравәти нә ҝәтирир?
5 Мәсиһчиләр ҝәрҝин һәјат тәрзи сүрдүкләри үчүн истираһәтә еһтијаҹлары олдуғуну баша дүшүрләр. Ваиз 3:4 ајәсиндә дә дејилир ки, «ҝүлмәјин өз вахты... рәгс етмәјин өз вахты» вардыр. Беләликлә, Мүгәддәс Китаб истираһәт үчүн ајрылан вахты әбәс јерә сәрф едилән вахт һесаб етмир. Лакин истираһәт руһанилијимизә хәләл јетирмәмәли вә ја руһани фәалијјәтимизи сихышдырмамалы, әксинә, тәравәт ҝәтирмәлидир. Јеткин мәсиһчиләр шәхси тәҹрүбәләриндән билирләр ки, инсан вермәклә даһа хошбәхт ола биләр. Онлар Јеһованын ирадәсини һәјатларында биринҹи јерә гојур вә Исанын ‘асан бојундуруғуну’ ҝөтүрмәклә ‘ҹанларына һәгиги раһатлыг тапырлар’ (Матта 11:29, 30; Һәвариләрин ишләри 20:35).
Мүнасиб әјләнҹә сечими
6, 7. Һәр һансы әјләнҹәнин мүнасиб олуб-олмадығыны неҹә мүәјјән едә биләрсән?
6 Һәр һансы әјләнҹә нөвүнүн мәсиһчиләр үчүн мүнасиб олдуғуна неҹә әмин ола биләрик? Ушаглара бу мәсәләдә рәһбәрлији илк нөвбәдә валидејнләр вермәлидирләр, лакин әлавә мәсләһәтә еһтијаҹ дујулдугда ағсаггаллар көмәк едә биләрләр. Әлбәттә, бу о демәк дејилдир ки, мүәјјән китабын, кинофилмин, ојунун, рәгсин вә ја маһнынын мүнасиб олуб-олмадығыны һәр дәфә башгалары бизә сөјләмәлидирләр. Павел јазырды ки, јеткинләр дәркетмә габилијјәтләрини тәтбиг етмәклә јахшыны писдән ајырд етмәјә алышдырмалыдырлар (Ибраниләрә 5:14, 1 Коринфлиләрә 14:20). Мүгәддәс Китабда бу мәсәләләрә даир рәһбәрлик тәгдим едән принсипләр вардыр. Аллаһын Кәламы әсасында тәрбијә олунмуш виҹданынызын сәсинә гулаг ассаныз, о, сизә көмәк едәҹәкдир (1 Тимотејә 1:19).
7 Исанын сөзләринә әсасән «ағаҹ мејвәсиндән таныныр» (Матта 12:33). Зоракылыг, әхлагсызлыг вә спиритизм кими чүрүк бәһрәләр ҝәтирән әјләнҹәләрдән имтина етмәк ҝәрәкдир. Һәмчинин киминсә һәјатына вә сағламлығына тәһлүкә јарадан, аыләнин бүдҹәсинә зәрәр ҝәтирән вә ја башгаларынын бүдрәмәсинә сәбәб ола билән әјләнҹә нөвләри дә мүнасиб дејилдир. Һәвари Павел хәбәрдарлыг етмишди ки, гардашымызын виҹданына тохундуғумуз тәгдирдә биз ҝүнаһ ишләтмиш олуруг. О јазырды: «Өз гардашларыныза гаршы ҝүнаһ ишләдиб, онларын зәиф виҹданына тохунмагла, сиз, Мәсиһә гаршы ҝүнаһ ишләдирсиниз. Буна ҝөрә, әҝәр јемәк гардашымын бүдрәмәсинә сәбәб олурса, мән әсла әт јемәрәм ки, гардашымы бүдрәтмәјим» (1 Коринфлиләрә 8:12, 13).
8. Електрон ојунлары вә видеофилмләр өзүндә һансы тәһлүкәни ҝизләдир?
8 Мағаза витринләри електрон ојунлары вә видеофилмләри илә ашыб-дашыр. Онларын бә’зиләри зәрәрсиз ола биләр, лакин бүтөвлүкдә ҝөтүрүлдүкдә Мүгәддәс Китабын мүһакимә етдији ишләр ҝетдикҹә даһа чох онларда өз әксини тапыр. Әлбәттә, ојунчудан шикәст етмәк, өлдүрмәк вә ја әхлагсыз һәрәкәт етмәк тәләб едилирсә, бу ојун һеч дә зәрәрсиз дејил. Јеһова «зоракылығы севәнә» нифрәт едир (Мәзмур 11:5, КМ; Сүлејманын мәсәлләри 3:31; Колослулара 3:5, 6). Сәндә тамаһкарлыг вә ја тәҹавүзкарлыг хүсусијјәтләрини јарадан, емсионал тагәтсизлик ҝәтирән вә дәјәрли вахтыны алан ојунун руһанилијинә зәрәр вурдуғуну е’тираф ет вә дәрһал мүнасиб тәдбир ҝөр (Матта 18:8, 9).
Истираһәтә олан еһтијаҹы фајдалы шәкилдә өдәмәјин үсуллары
9, 10. Истираһәт нөвү сечәркән узагҝөрәнлији неҹә тәзаһүр етдирмәк олар?
9 Бә’зән мәсиһчиләр суал верирләр: «Бәс һансы мүнасиб әјләнҹә нөвләри вар? Бу дүнјанын тәгдим етдији чох шеј Мүгәддәс Китаб нормаларына зиддир». Әмин ол: зөвг верән истираһәт тапмаг мүмкүндүр, лакин бунун үчүн сә’ј ҝөстәрмәк лазымдыр. Хүсусилә валидејнләрдән јахшы планлашдырма тәләб олунур. Бир чохлары аилә үзвләри илә бирҝә вә баҹы-гардашларын әһатәсиндә јахшы истираһәт едирләр. Сүфрә архасына јығышаркән ҝүн әрзиндә баш верән һадисәләри вә ја һәр һансы Мүгәддәс Китаб мөвзусуну мүзакирә едәрәк чох ҝөзәл вахт кечирмәк олар. Пикник, мүхтәлиф ојунлар, тәбиәтә сәјаһәтә чыхмаг вә ја пијада екскурсија тәшкил етмәк олар. Белә фајдалы истираһәт һәгигәтән дә зөвгвериҹи вә тәравәтләндириҹи ола биләр.
10 Үч ушаг бөјүдүб баша чатдырмыш бир ағсаггал вә онун һәјат јолдашы белә дејирләр: «Һәлә өвладларымызын кичик јашларындан тә’тили һарада кечирәҹәјимизи онларла бирҝә гәрара алырдыг. Бә’зән һәр бир ушаға јахын достуну дә’вәт етмәјә иҹазә верирдик ки, тә’тил даһа мараглы кечсин. Биз ушагларын һәјатында баш верән ваҹиб һадисәләрә лагејд јанашмырдыг. Вахташыры евимизә јығынҹагдан һәр һансы аиләни вә ја достларымызы дә’вәт едирдик. Бир дәфә биз ҝәзинтијә чыхдыг. Ачыг һавада хөрәк биширир, ојунлар ојнајырдыг. Арабир исә дағлара машынла вә ја пијада ҝәзинтијә чыхырдыг. Бу ҝәзинтиндән Јеһованын јаратдыгларыны өјрәнмәк фүрсәти кими истифадә етдик.
11, 12. а) Вахташыры истираһәт тәшкил едәркән башгаларыны неҹә нәзәрә ала биләрсиниз? б) Һансы әјләнҹәләр бир чохларынын јаддашында силинмәз изләр бурахмышдыр?
11 Шәхсән вә ја аиләви олараг вахташыры истираһәт тәшкил едәркән башгаларыны да дә’вәт едә биләрсинизми? Бә’зиләри, мәсәлән, дул гадынлар, субајлар вә ја натамам аиләләр руһландырылмаға еһтијаҹ дуја биләрләр (Лука 14:12-14). Һәмчинин јығынҹаға јени ҝәләнләрдән бир нечәсини дә дә’вәт едә биләрсән, лакин бу һалда башгаларынын зәрәрли тә’сирә мә’руз галмамасы үчүн еһтијатлы олмаг лазымдыр (2 Тимотејә 2:20, 21). Әҝәр кимсә зәиф сағламлығы уҹбатындан евдән чыха билмирсә, евинә јемәк апарараг ону гонаг етмәк олар (Ибраниләрә 13:1, 2).
12 Садә сүфрә архасында јығышараг бир-бирләринин неҹә һәгигәтә ҝәлдикләри вә Аллаһа садиг галмаға нәјин көмәк етдији һаггында едилән сөһбәтләр чохларынын јаддашында унудулмаз олараг галыб. Мүгәддәс Китабдан мүхтәлиф мөвзуларын мүзакирәсинә, ушаглар да дахил олмагла, һамыны гошмаг олар. Белә үнсијјәт һамы үчүн мараглы вә руһландырыҹы олур, ејни заманда һеч кимин өзүнү нараһат вә ја јад кими һисс етмәјә јол вермир.
13. Иса вә Павел гонагпәрвәрлик ҝөстәрмәкдә вә ҝөстәрилән гонагпәрвәрлији гәбул етмәкдә һансы нүмунәни гојмушлар?
13 Иса она ҝөстәрилән гонагпәрвәрлији гәбул етмәкдә вә шәхсән гонагпәрвәрлик ҝөстәрмәкдә ҝөзәл нүмунә гојмушдур. О, һәмишә белә гонаглыглардан руһани фикирләри бөлүшмәк үчүн истифадә едирди (Лука 5:27-39; 10:42; 19:1-10; 24:28-32). Илк давамчылары да онун нүмунәсини изләјирдиләр (Һәвариләрин ишләри 2:46, 47). Һәвари Павел јазырды: «Мә’нән гүввәтли олманыза ҝөрә сизә руһани бир ән’ам бәхш етмәк үчүн сизи ҝөрмәји чох арзулајырам, даһа доғрусу, мән аранызда икән, сиздә вә мәндә олан мүштәрәк иман васитәсилә тәшвиг олунаг» (Ромалылара 1:11, 12). Охшар тәрздә, биз дә истираһәт етмәк үчүн бир јерә јығышанда бир-биримизи руһландырмалыјыг (Ромалылара 12:13; 15:1, 2).
Бә’зи хатырлатмалар вә хәбәрдарлыглар
14. Нә үчүн бөјүк шәнликләр кечирмәк мәсләһәт дејил?
14 Бөјүк шәнликләр тәшкил етмәк мәсләһәт ҝөрүлмүр, чүнки белә мәҹлисә нәзарәт етмәк чох вахт чәтин олур. Руһани ишләр планлашдырылмајан вахтларда бир нечә аилә бирликдә пикникә ҝетмәк вә ја рәгабәтә јол вермәдән ојунлар ојнамаг гәрарына ҝәлә биләр. Бир нечә ағсаггал, хидмәти көмәкчи вә ја диҝәр јеткин мәсиһчиләрин белә шәнликләрдә иштирак етмәси һамыја јахшы тә’сир ҝөстәрәр вә белә достлуг ҝөрүшләри даһа тәравәтләндириҹи ола биләр.
15. Нәјә ҝөрә ев саһиби тәшкил етдији шәнликләрә лазыми гајдада нәзарәт етмәк үчүн мәс’улијјәт дашыјыр?
15 Шәнликләрин тәшкилатчылары нәзарәтин лазыми гајдада олмасына е’тинасыз јанашмамалыдырлар. Әлбәттә, гонагпәрвәрлик ҝөстәрмәк инсана севинҹ ҝәтирир. Лакин е’тинасызлығыныз уҹбатындан евиниздә баш верәнләр гонағын бүдрәмәсинә сәбәб оларса, бу сизи мә’јус етмәјәҹәкми? Ганунун тәкрары 22:8 ајәсиндә јазылан принсипә диггәт јетирин. Јени ев тикән исраилли, чох вахт гонаг гәбул етмәк үчүн истифадә едилән евин јасты дамынын кәнарына сүраһи чәкмәли иди. Нә үчүн? «Кимсә дамындан јыхылыб өлсә, ганы евинин үстүнә дүшмәсин». Бәнзәр шәкилдә, өз гонагларынызы мүдафиә етмәк үчүн, јерсиз мәһдудијјәтләри истисна едәрәк, һәр һансы тәдбири ҝөрдүкдә, онларын физики вә руһани рифаһыны нәзәрә алмаг лазымдыр.
16. Шәнликләрдә спиртли ичкиләр вериләҹәксә, һансы еһтијат тәдбири ҝөрүлмәлидир?
16 Әҝәр шәнликләрдә спиртли ичкиләр вериләҹәксә, о заман еһтијатлы олмаг лазымдыр. Бир чох мәсиһчиләр гонагларына һансы ичкиләрин вериләҹәјинә вә онларын нә гәдәр ичәҹәкләринә јалныз өзләринин шәхсән нәзарәт едә биләҹәкләри тәгдирдә сүфрәјә спиртли ичкиләр гојмағы гәрара алырлар. Һеч бир шеј башгаларыны бүдрәтмәмәли вә ја һәддиндән артыг ичмәјә һәвәсләндирмәмәлидир (Ефеслиләрә 5:18, 19). Мүхтәлиф сәбәбләрдән ирәли ҝәләрәк, кимсә, үмумијјәтлә спиртли ички ичмәкдән имтина едә биләр. Бә’зи өлкәләрдә мүәјјән јаш һәддинәдәк спиртли ичкиләр ичмәк гадаған едилиб вә мәсиһчиләр, һәтта чох сәрт ҝөрүнсә белә, гејсәрин ганунуна табе олмалыдырлар (Ромалылара 13:5).
17. а) Әҝәр шәнликләрдә мусиги олаҹагса, һансы мусигинин сәсләнәҹәјинә ев саһиби нәјә ҝөрә диггәтли олмалыдыр? б) Шәнликләрдә рәгс едиләркән әдәб гајдаларыны неҹә ҝөзләмәк олар?
17 Ев саһиби әмин олмалыдыр ки, шәнликдә олан мусиги, рәгс вә ја әјләнҹә мәсиһчи принсипләринә мүвафигдир. Зөвгләр мүхтәлифдир вә бир чох маһнылар да мәсиһчи принсипләринә зидд дејил. Буна бахмајараг, мүасир маһныларын әксәријјәти үсјанкарлыг руһуну, әхлагсызлығы вә зоракылығы ашылајыр. Буна ҝөрә дә мүсиги сечәндә еһтијатлы олмаг лазымдыр. Бу о демәк дејил ки, мүнасиб мусиги јалныз јаваш темпдә олмалыдыр, һиссијјатлы, бајағы вә ҝәрҝин ритмли олмамалы, һәмчинин јүксәкдән сәсләндирилмәмәлидир. Диггәтли ол ки, мусиги сечимини сәси орта һүндүрлүкдә сахламағын ваҹиблијини баша дүшмәјән кәсә тапшырмајасан. Әдәбсиз һәрәкәтләрлә, омба вә дөшләрин шәһвани титрәдилмәси илә мүшајиәт едилән рәгсләр ајдын мәсәләдир ки, мәсиһчиләрә јарашмыр (1 Тимотејә 2:8-10).
18. Валидејнләр ушагларыны неҹә мүдафиә едә биләрләр?
18 Мәсиһчи валидејнләр ушагларынын дә’вәт олундуглары шәнликләрдә нә олаҹағы илә марагланмалыдырлар вә чох заман өзләринин дә ушаглары илә бирҝә орада олмалары мүдрик һәрәкәт оларды. Тәәссүфләр олсун ки, бә’зи валидејнләр ушагларынын нәзарәтсиз кечән шәнликләрә ҝетмәсинә иҹазә вермишләр вә бурада әхлагсызлыға вә ја башга налајиг һәрәкәтләрә јол верилмишдир (Ефеслиләрә 6:1-4). Һәтта ушаглар ҝәнҹлик дөврүнә гәдәм гојдугда вә ја е’тибар газандыгда белә онлара «ҝәнҹлик еһтирасларындан» гачмаға көмәк етмәк лазымдыр (2 Тимотејә 2:22).
19. Һансы реаллыг фикримизи ‘әввәлҹә ахтармалы’ олдуғумуз шејә ҹәмләшдирмәјә көмәк едә биләр?
19 Вахташыры тәшкил етдијимиз тәравәт ҝәтирән вә фајдалы истираһәт вә әјләнҹәләр һәјаты даһа мараглы едә биләр. Јеһова бизи бу һәздән мәһрум етмир, анҹаг сирр дејил ки, белә әјләнҹәләр ҝөјләрдә хәзинә јығмамыза һеч дә көмәк етмир (Матта 6:19-21). Иса өз давамчыларына көмәк етди ки, ‘бүтпәрәстләрин ахтардығы’ кими јемәк, ичмәк вә ја ҝејмәк дејил, әввәлҹә ‘Аллаһын Сәлтәнәтини [Падшаһлығыны] вә Онун салеһлијини ахтармағын’ һәјатда ән ваҹиб шеј олдуғуну дәрк етсинләр (Матта 6:31-34).
20. Јеһованын садиг хидмәтчиләри, халгыны һәр шејлә тә’мин едән Аллаһын ҝәләҹәкдә верәҹәји һансы не’мәтләри сәбирсизликлә ҝөзләјирләр?
20 Бәли, ‘јејириксә, ичириксә, нә едириксә’, бизи һәјатдан зөвг алмамыз үчүн һәр бир јахшы шејлә кифајәт гәдәр тә’мин едән Аллаһа миннәтдар олараг ‘һәр шеји Аллаһын иззәти үчүн едә’ биләрик (1 Коринфлиләрә 10:31). Јахын ҝәләҹәкдә ҝөзләнилән Ҹәннәтдә исә салеһ инсанларла бирҝә һәјатдан зөвг алмамыз үчүн Јеһова бизи сонсуз сајда не’мәтләрлә тә’мин едәҹәкдир (Мәзмур 145:16; Јешаја 25:6; 2 Коринфлиләрә 7:1).
Хатырлајырсынызмы?
• Нәјә ҝөрә бу ҝүн мәсиһчиләрә фајдалы истираһәт нөвү тапмаг чәтиндир?
• Мәсиһчи аиләләри һансы әјләнҹә нөвләриндән зөвг алырлар?
• Фајдалы истираһәт кечирәркән һансы хатырлатмалар вә хәбәрдарлыглары јадда сахламаг лазымдыр?
[24-ҹү сәһифәдәки шәкил]
Јахшы бәһрәләр ҝәтирән истираһәт нөвүнү сечин.
[25-ҹи сәһифәдәки шәкилләр]
Мәсиһчиләр һансы әјләнҹә нөвүндән имтина едирләр?