Үч конгрес һәјатымы дәјишди
Нәгл етди Ҹорҹ Воранчук
НӘ ВАХТСА конгресдә ешитдикләриниз һәјатынызда бөјүк дәјишикликләр етмәјә тәшвиг едибми? Бу, мәнимлә баш вериб. Ҝери бојлананда ҝөрүрәм ки, һәјатымын дәјишмәсиндә үч конгресин хүсуси ролу олуб. Биринҹи конгрес мәнә утанҹаглығымын өһдәсиндән ҝәлмәјә; икинҹиси малик олдуғум шејләрлә кифајәтләнмәјә; үчүнҹүсү исә даһа сәхавәтли олмаға көмәк етди. Лакин һәјатымда баш верән дәјишикликләр һаггында данышмаздан өнҹә, мән бу конгресләрдән чох илләр әввәл — ушаглыгда башыма ҝәлән һадисәләрдән сөһбәт ачмаг истәјирәм.
Мән 1928-ҹи илдә дүнјаја ҝәлмишәм вә аиләдә үч ушагдан ән кичији олмушам. Баҹыларым Марҹи вә Олга илә бирликдә АБШ-ын Нју-Ҹерси штатынын Саут-Бонд-Брук шәһәриндә боја-баша чатмышыг, о заман бу шәһәрин әһалиси 2 000-ә јахын иди. Касыб олмағымыза бахмајараг, анам чох әлиачыг гадын иди. Әлинә пул дүшән кими, нә исә хүсуси бир шеј бишириб гоншуларла бөлүшәрди. Мәним доггуз јашым оланда бизә Јеһованын Шаһиди олан бир гадын ҝәлди. Гадынын анамын доғма маҹар дилиндә данышмасы ону хош хәбәри динләмәјә тәшвиг етди. Сонра 20 јашларында олан Берта адлы бир баҹы анамла Мүгәддәс Китабы өјрәнмәјә давам едәрәк она Јеһованын хидмәтчиси олмаға көмәк етди.
Анамдан фәргли олараг, мән чох утанҹаг идим, өзүмә һеч инамым јох иди. Анамын һәмишә мәни алчалтмасы вәзијјәтими даһа да писләшдирирди. Мән ағлаја-ағлаја ондан сорушардым: «Сән нијә һәмишә мәни писләјирсән?» О, мәни севдији вә әркөјүн бөјүмәјими истәмәдији үчүн белә етдијини дејәрди. Дүздүр, анам буну јахшы нијјәтлә едирди, анҹаг һеч вахт тәриф ҝөрмәдијим үчүн ҝет-ҝедә өзүмү лазымсыз һисс едирдим.
Һәмишә мәнә гаршы мүлајим олан гоншумуз бир ҝүн мәндән оғулларыны базар ҝүнләри килсә мәктәбинә апарыб-ҝәтирмәји хаһиш етди. Бунунла Јеһованы мәјус едәҹәјими билирдим, анҹаг бу хејирхаһ гадынын хәтринә дәјмәкдән горхурдум. Өзүм-өзүмдән утансам да, бир нечә ај ушаглары килсәјә апарыб-ҝәтирдим. Мәктәбдә дә инсан горхусу мәни виҹданыма зидд давранмаға мәҹбур едирди. Мәктәб директору чох һөкмлү инсан иди, о нәзарәт едирди ки, мүәллимләр бүтүн ушаглары бајраға тәзим етмәјә мәҹбур етсин. Бајраға мән дә тәзим едирдим. Бу, тәхминән бир ил чәкди, анҹаг сонра һәр шеј дәјишди.
Ҹәсарәтли олмағы өјрәнирәм
1939-ҹу илдә евимиздә китабөјрәнмә кечирилмәјә башланды. Китабөјрәнмәни ҝәнҹ пионер гардаш Бен Мискалски апарырды. Биз ону Биг Бен (Бөјүк Бен) дејә чағырырдыг вә бу ад она чох јарашырды. О, мәним ҝөзүмдә гапымыз гәдәр һүндүр вә енликүрәк иди. Бу ҹүр ҝөркәминә бахмајараг, о, чох јумшагүрәкли бир инсан иди вә онун сәмими тәбәссүмү мәни өзүнә ҹәлб едирди. Буна ҝөрә дә Бен мәни хидмәтә дәвәт едәндә бөјүк мәмнунијјәтлә разылашдым. Биз достлашдыг. Мән кәдәрли оланда о, мәнимлә бөјүк гардаш кими гајғыкешликлә данышырды. Мәним буна чох еһтијаҹым вар иди вә о, мәним үчүн чох әзиз олду.
1941-ҹи илдә Бен аиләмизә онун машыны илә Миссури штатынын Сент-Луис шәһәриндә кечирилән конгресә ҝетмәји тәклиф етди. Севинҹимин һәдди-һүдуду јох иди! Әввәлләр мән һеч вахт евимиздән 80 километр узагда олмамышдым, инди исә 1 500 километр узаглыгда олан бир јерә ҝедирдим! Анҹаг Сент-Луисдә проблемләр вар иди. Руһаниләр евләриндә галмалы олдуғумуз инсанлара һәдә-горху ҝәлдији үчүн чохлары бизи гәбул етмәкдән имтина етди. Анҹаг бизим галмалы олдуғумуз аиләјә тәзјиг ҝөстәрилсә дә, онлар бизи гәбул етдиләр вә сөзләриндән дөнмәјәҹәкләрини дедиләр. Бу инсанларын ҹәсарәти мәнә дәрин тәәссүрат бағышлады.
Баҹыларым һәмин конгресдә вәфтиз олундулар. Һәмин ҝүн Бруклин Бет-Елиндән ҝәлмиш Рутерфорд гардаш чох һәјәҹанландырыҹы мәрузә сөјләди. О, мәрузәсиндә Аллаһа хидмәт етмәк истәјән ушаглардан ајаға галхмағы хаһиш етди. Мән дә дахил олмагла, 15 000 ушаг ајаға дурду. Сонра о деди: «Ким тәблиғ хидмәтиндә ҹанла-башла иштирак етмәк истәјирсә, хаһиш едирәм, “һә” десин». Башга ушагларла бирҝә мән дә уҹадан «һә» дедим. Бунун ардынҹа ҝурултулу алгышлар ҝәлди. Мән бундан чох тәсирләндим.
Конгресдән сонра биз Гәрби Вирҹинјада јашајан бир гардашҝилә гонаг ҝетдик. Гардаш данышды ки, бир ҝүн тәблиғдә гәзәбли издиһам ону дөјмүш, сонра да башына гатран вә гуш түкү төкмүшдү. Мән нәфәс дәрмәдән она гулаг асырдым. «Лакин мән тәблиғимдән галмадым»,— дејә гардаш вурғулады. Гардашдан ајрыланда өзүмү Давуд кими һисс едирдим. Инди мән ҝөзүмә Голјат кими ҝөрүнән мәктәб директорумузла үз-үзә ҝәлмәјә һазыр идим.
Мәктәбә ҝәләндә она јахынлашдым. О, гәзәбли-гәзәбли мәнә бахды. Үрәјимдә Јеһовадан көмәк диләдим вә дәрһал дедим: «Мән Јеһованын Шаһидләринин конгресинә ҝетмишдим. Даһа бајраға тәзим етмәјәҹәм!» Араја сүкут чөкдү. О, јаваш-јаваш јериндән галхыб мәнә сары ҝәлди, гәзәбиндән гыпгырмызы олмушду. О, гышгырараг деди: «Бајраға тәзим ет, јохса мәктәбдән говулаҹагсан!» Бу дәфә мән ҝүзәштә ҝетмәдим вә гәлбимдә һеч вахт дујмадығым бир раһатлыг һисс едирдим.
Баш верәнләри Бенә данышаҹағым вахты бөјүк сәбирсизликлә ҝөзләјирдим. Ону Падшаһлыг Залында ҝөрәндә уҹадан дедим: «Мәктәбдән говулдум! Бајраға тәзим етмәдим!» Бен мәни гуҹаглады вә ҝүлүмсәјәрәк деди: «Доғрудан да, Јеһова сәни севир» (Ганун. т. 31:6). Бу сөзләр мәни үрәкләндирди! Вә мән 1942-ҹи ил ијунун 15-и вәфтиз олундум.
Малик олдуғум шејләрлә кифајәтләнмәји өјрәнирәм
Икинҹи Дүнја мүһарибәсиндән сонра өлкәдә игтисади вәзијјәт јахшылашды вә һамы чохлу пул газанмаг һәвәсиндә иди. Мәним јүксәкмаашлы ишим варды. Инди әввәлләр јалныз хәјал едә биләҹәјим шејләри алмаға имканым чатырды. Бәзи достларым өзләринә мотосиклет алдылар, диҝәрләри исә евләриндә әсаслы тәмир етдиләр. Мән исә өзүмә тәптәзә бир автомобил алдым. Тезликлә Падшаһлығын мараглары икинҹи плана кечди, чүнки фикрим-зикрим анҹаг раһат һәјат сүрмәкдә иди. Јанлыш јолда олдуғуму баша дүшүрдүм. Хошбәхтликдән, 1950-ҹи илдә Нју-Јоркда кечирилән конгрес мәни дүшүнҹә вә һәрәкәт тәрзимә јенидән нәзәр салмаға тәшвиг етди.
Конгресдә натигләрин һәр бири динләјиҹиләри хош хәбәри сәјлә тәблиғ етмәјә тәшвиг етди. «Лазымсыз шејләрдән азад олун вә јарышда мәтанәтлә гачын»,— дејә натигләрдән бири динләјиҹиләри сәсләди. О, бу сөзләри, санки, бирбаша мәнә дејирди. Һәмчинин мәни конгресдә кечирилән Ҝилеад Мәктәбинин бурахылышы да дүшүнмәјә вадар етди: «Әҝәр һәмјашыдларым раһат һәјаты бурахыб хариҹдә хидмәт едирсә, нәјә ҝөрә мән буну бурада, өз евимдә едә билмәјим?» Конгресдән сонра пионер хидмәти ҝөтүрмәк гәрарына ҝәлдим.
Артыг о заман мән јығынҹағымыздан Евелин Мондак адлы сәјли бир баҹы илә ҝөрүшүрдүм. Алты ушаг бөјүтмүш Евелинин анасы чох ҹәсарәтли гадын иди. О, нәһәнҝ Рома католик килсәсинин габағында тәблиғ етмәји хошлајырды. Аҹыглы кешиш ону нә гәдәр говса да, о, орадан ҝетмирди. Анасы кими, Евелин дә ҹәсарәтли иди (Сүл. мәс. 29:25).
1951-ҹи илдә Евелинлә мән евләндик вә ишимизи атыб пионер хидмәтинә башладыг. Рајон нәзарәтчиси бизи Нју-Јорк шәһәриндән 160 километр узаглыгда, Атлантик океанын саһилиндә јерләшән Амагансетт кәндинә көчмәјә тәшвиг етди. Јығынҹаг бизим үчүн јашајыш јеринин олмадығыны хәбәр верәндә фургон ахтармаға башладыг, лакин мүнасиб гијмәтә бир шеј тапа билмирдик. Сонра бахымсыз галмыш бир фургон тапдыг. Онун јијәси 900 доллар истәди; мәһз бу гәдәр пул бизә тојумузда һәдијјә едилмишди. Фургону аландан сонра ону нормал һала салдыг вә јени әразимизә ҝәтирдик. Лакин ора чатанда ҹибимиздә бир гәпик дә галмамышды вә биз дүшүнүрдүк ки, ҝөрәсән, пионер ола-ола өзүмүзү неҹә доландыраҹағыг.
Евелин ев гуллугчусу, мән исә ҝеҹәләр италјан ресторанында сүпүрҝәчи ишләјирдим. Оранын саһиби бир дәфә мәнә деди: «Галан јемәкләри евә, арвадына апара биләрсән». Ҝеҹә саат икидә евә гајыданда фургонумузу пизза вә соуслу макаронларын ији бүрүјүрдү. Хүсусилә гышда, фургонун ичиндә чох сојуг оланда бу јемәкләр адама ләззәт едирди. Үстәлик, бәзән гардашлар фургонун пилләкәниндә бизим үчүн бөјүк балыг сахлајырдылар. Бу илләр әрзиндә Амагансетт јығынҹағынын гардашлары илә чијин-чијинә хидмәт едәркән ваҹиб шеј өјрәндик: ән әсас шејләрлә кифајәтләнмәк һәјатда мәмнунлуг ҝәтирир. Һәмин илләр неҹә дә ҝөзәл иди!
Хидмәтимизи ҝенишләндирмәјә тәшвиг олунуруг
1953-ҹү илин ијул ајында биз Нју-Јорк шәһәриндә кечирилән конгресә мүхтәлиф өлкәләрдән ҝәлән јүзләрлә миссионерләри гаршылајырдыг. Онлар чох мараглы һадисәләр данышырдылар. Онларын севинҹи сирајәтедиҹи иди. Үстәлик, конгресдә натигләрдән бири хош хәбәрин бир чох өлкәләрә чатмадығыны вурғулајанда артыг нә едәҹәјимизи билирдик: хидмәтимизи ҝенишләндирмәклә она даһа чох вахт вә ҝүҹ сәрф етмәк гәрарына ҝәлдик. Елә һәмин конгресдә Евелинлә мән миссионер хидмәти үчүн бланк долдурдуг. Вә биз 1954-ҹү илин феврал ајында башлајаҹаг Ҝилеад Мәктәбинин 23-ҹү синфинә дәвәт олундуг. Бу неҹә дә бөјүк шәрәф иди!
Бразилијаја тәјин олундуғумузу биләндә бизи һәјәҹан бүрүдү. Параходла јола дүшмәздән өнҹә, Бет-Елдә хидмәт едән мәсул бир гардаш мәнә деди: «Сизинлә бирликдә Бразилијаја доггуз субај миссионер баҹы ҝедәҹәк. Онларын гајғысына гал!» Ҝәмијә минәндә ардымҹа ҝедән он ҝәнҹ гадыны ҝөрән матросларын һејрәтини тәсәввүр едә биләрсинизми? Амма баҹыларын бу вәзијјәтлә әлагәдар һеч бир проблемләри олмады. Бунунла белә, 14 ҝүндән сонра сағ-саламат Бразилија чатанда раһат нәфәс алдым.
Португал дилини өјрәндикдән сонра Бразилијанын ҹәнубунда јерләшән Риу-Гранди-ду-Сул штатында рајон нәзарәтчиси тәјин олундум. Әвәз етдијим рајон нәзарәтчиси олан субај гардаш јолдашымла мәнә деди: «Тәәҹҹүблүдүр ки, бураја әр-арвад ҝөндәрибләр. Бу јерләр чәтин кечиләндир». Јығынҹаглар ҝениш кәнд әразиләринә сәпәләнмишди вә онлардан бәзиләринә анҹаг јүк машынлары илә ҝетмәк мүмкүн иди. Јалныз сүрүҹүјә јемәк аландан сонра о, машынын белинә минмәјә иҹазә верирди. Санки, ат белиндә имиш кими, јүкүн үстүндә отуруб ипләрдән икиәлли јапышырдыг. Машын гәфилдән дөнәндә һүндүр јүк әјилир вә биз дәрин јарғанлары ҝөрдүкдә ипләрдән даһа мөһкәм јапышырдыг. Јолумузу сәбирсизликлә ҝөзләјән гардашларын севинҹини ҝөрмәк бизи әмин едирди ки, узунсүрән сәһајәтимиз әбәс дејилмиш.
Биз гардашларын евләриндә галырдыг. Касыб олсалар да, бу, онлара сәхавәтли олмаға мане олмурду. Узаг әразидә јерләшән групларын бириндә гардашларын һамысы әт комбинатында ишләјирди. Онлар алдыглары маашла ҝүндә ҹәми бир дәфә јејә билирдиләр. Бир ҝүн ишләмәјәндә исә әмәкһаггы алмырдылар. Бунунла белә, биз јығынҹаға баш чәкән заман онлар икиҝүнлүк мәзунијјәт ҝөтүрүрдүләр. Онлар Јеһоваја ҝүвәнирдиләр. Бу тәвазөкар гардашлар бизә Аллаһын Падшаһлығы үчүн гурбанлар вермәјә даир унудулмаз бир дәрс вердиләр. Биз онлардан һеч бир мәктәбдә өјрәнә билмәјәҹәјимиз ваҹиб шејләр өјрәндик. Һәмин гардашлары инди дә јада саланда севинҹдән ҝөзләрим јашарыр.
Хәстә анамыза бахмаг үчүн 1976-ҹы илдә Бирләшмиш Штатлара гајытдыг. Бразилијадан һеч ҝетмәк истәмирдик, амма биз чох шадыг ки, һәмин өлкәдә Падшаһлығын марагларынын ирәлиләмәсини ҝөрмәк бизә нәсиб олду. Һәр дәфә Бразилијадан мәктуб аланда, санки, јенидән о ҝөзәл ҝүнләрә гајыдырыг.
Севиндириҹи ҝөрүш
Анама бахдығымыз мүддәтдә биз пионер кими хидмәт едир вә сүпүрҝәчи ишләјирдик. 1980-ҹи илдә анам вәфат етди. О, өмрүнүн сонуна гәдәр Јеһоваја садиг галды. Бундан сонра мәнә Бирләшмиш Штатларда рајон нәзарәтчиси кими хидмәт етмәк тәклиф олунду. 1990-ҹы илдә јолдашымла бирҝә Коннектикутда јығынҹагларын биринә баш чәкәркән чох севдијимиз бир гардашла ҝөрүшдүк. Һәмин јығынҹағын ағсаггалларындан бири Бен иди. Бәли, бу, 50 ил бундан әввәл мәнә Јеһованын тәрәфини тутмаға көмәк едән һәмин Бен иди! Биз Бенлә севинҹлә бир-биримизи гуҹагладыг!
1996-ҹы илдән етибарән биз Елизабет (НјуҸерси) шәһәриндә португалдилли әразидә хүсуси пионер кими хидмәт едирик, амма сәһһәтимиз уҹбатындан саат нормасындан азад едилмишик. Хәстә олмағыма бахмајараг, әзиз һәјат јолдашымын көмәји илә ҝүҹүм чатан гәдәр хидмәтдә иштирак едирәм. Евелин ејни заманда хәстә олан јашлы бир гоншумуза гуллуг едир. Билирсиниз, кимә? Бәли, 70 ил бундан әввәл анама Јеһованын хидмәтчиси олмаға көмәк едән Бертаја! Аиләмизә һәгигәти өјрәнмәјә көмәк етдији үчүн она миннәтдарлығымызы ифадә етмәк фүрсәтимизин олдуғуна ҝөрә чох шадыг.
Мән неҹә дә шадам ки, һәмин конгресләр мәнә һәгиги ибадәтин тәрәфини тутмаға, һәјат тәрзими садәләшдирмәјә вә хидмәтими ҝенишләндирмәјә көмәк етди. Бәли, бу конгресләр, һәгигәтән дә, мәним һәјатымы дәјишди.
[23-ҹү сәһифәдәки шәкил]
Евелинин анасы (солда) вә мәним анам
[23-ҹү сәһифәдәки шәкил]
Достум Бен
[24-ҹү сәһифәдәки шәкил]
Бразилијада
[25-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Евелинлә бу ҝүн