Ајағынызы јорғаныныза ҝөрә узатмағы өјрәнин
БУ МӘСӘЛИН мәғзи тамамилә ајдындыр: инсан имканына ҝөрә јашамалыдыр, јәни диггәт јетирмәлидир ки, мәсрәфләри газанҹындан артыг олмасын.
Бу принсип чох садә олса да, она әмәл етмәк бир о гәдәр дә асан дејил. Анҹаг инсанлар она әмәл етмәклә бир чох мадди проблемләрдән гача биләрләр. Бәс буну неҹә етмәк олар? Бу мәсәлә илә бағлы етибарлы рәһбәрлији һарадан тапмаг олар? Мүгәддәс Китабда буна даир чохлу фајдалы мәсләһәтләр вар. Ҝәлин ҝөрәк, орада имканына ҝөрә јашамагла бағлы нә дејилир.
Фајдалы Мүгәддәс Китаб принсипләри
Мүгәддәс Китабда газанҹынызы дүзҝүн идарә етмәјинизә көмәк едән чохлу фајдалы принсипләр вар. Биз онлардан садәҹә бир нечәсини нәзәрдән кечирәҹәјик. Вәзијјәтинизи ҝөтүр-гој един, ҝөрүн, бу принсипләр сизә имканыныза ҝөрә јашамаға көмәк едә биләрми.
План вә ја бүдҹә тәртиб един. Пулдан дүзҝүн истифадә етмәк үчүн әлинизә нә гәдәр пул ҝәлдијини вә ону һара хәрҹләдијинизи мүәјјән етмәлисиниз. Мүгәддәс Китабда дејилир: «Чалышганын нијјәти хејир ҝәтирәр, тәләсән еһтијаҹ ичинә дүшәр» (Сүлејманын мәсәлләри 21:5). Бәзиләри садә бир үсулдан истифадә едирләр. Онлар бир нечә зәрф ҝөтүрүр, јемәјә, евә вә палтара хәрҹләјәҹәкләри пулу ајры-ајры зәрфләрә гојурлар. Бу вә ја диҝәр үсуллардан истифадә етмәјиниздән асылы олмајараг, ән ваҹиби одур ки, пулунузун һара ҝетдијини биләсиниз; һәмишә биринҹи јерә зәрури шејләри гојун, исрафчылыг етмәјин.
Һәсәд апармајын. Бир чох инкишаф етмәкдә олан өлкәләрдә инсанлар сәнајеси инкишаф етмиш өлкәләрин малик олдуғу шејләрә ҹан атырлар. Үмумиликдә исә инсанлар гонум-гоншунун ифтихарла нүмајиш етдирдији шејләрә һәсәд апармаға мејиллидирләр. Бу, тәлә ола биләр. Ола билсин, һеч гоншу да бир о гәдәр имканлы дејил, һәмин шејләри алмаг үчүн борҹа ҝириб. Нәјә ҝөрә киминсә ағылсызлығынын далынҹа ҝедиб, мадди чәтинликлә үзләшәсиниз? Мүгәддәс Китаб хәбәрдарлыг едир: «Хәсис вар-дөвләт ардынҹа дүшәр, билмәдән јохсуллуға јетишәр» (Сүлејманын мәсәлләри 28:22).
Садә һәјат сүрүн. Иса Мәсиһ давамчыларына ҝөзләрини тох сахламағы мәсләһәт ҝөрмүшдү (Матта 6:22). Имканыныз чөрәјә вә картофа чатдығы һалда, гара күрү алырсынызса, чох ҝүман ки, мадди чәтинликлә үзләшәҹәксиниз. Асијада ҝүн әрзиндә јашамаг үчүн зәрури олан ән аз вәсаит 1,35 АБШ доллары тәшкил едир. Асија Инкишаф Банкынын һесабатына әсасән, Филиппинин әһалисинин тәхминән үчдә бири вә Һиндистанын јарыдан чоху бундан да ашағы мәбләғә јашајыр. Белә аз ҝәлирлә диггәти ән ваҹиб шејләрә јөнәлтмәк мүдриклик оларды. Һәтта даһа варлы өлкәләрдә јашајан инсанлар белә бу мәсләһәти тәтбиг етмәклә бир чох мадди чәтинликләрдән гача биләрләр.
Еһтијаҹ дујдуғунуз шејләрлә кифајәтләнин. Бу да садә һәјат сүрмәк мәсләһәти илә сых бағлыдыр. 1 Тимотејә 6:8 ајәсиндә мәсләһәт верилир: «Јемәјимиз, палтарымыз вә галмаға јеримиз варса, бунларла гане олаҹағыг». Адәтән, ән хошбәхт инсанлар варлы јох, әлиндә оланла кифајәтләнмәји билән, јалныз мадди шејләрдән јох, аиләси вә достлары илә үнсијјәтдән мәмнунлуг дујмағы баҹаран инсанлардыр (Сүлејманын мәсәлләри 15:17).
Лазымсыз јерә борҹа ҝирмәјин. Мүгәддәс Китабда неҹә дә јериндә дејилмишдир: «Зәнҝин јохсулун ағасы олар, борҹлу адам борҹ верәнә гул олар» (Сүлејманын мәсәлләри 22:7). Бәзән елә ҝәлә биләр ки, борҹ ҝөтүрмәсән мүмкүн дејил, анҹаг садәҹә хошуна ҝәлән бир шеји алмаг үчүн лазымсыз јерә борҹ ҝөтүрән инсан бир дә ајылыр ки, борҹ боғазыны үзүр. Бу, чох вахт кредит картындан истифадә едәнләрин башына ҝәлир. «Тајм» журналында дејилир: «Кредит карты әлимизә дүшән кими, башлајырыг, пулу кор-коранә саға-сола хәрҹләмәјә». Филиппиндә јашајан Ерик дејир: «Мән кредит картындан истифадә едәркән даһа чох хәрҹләјирәм, нәинки үстүмдә пул ҝөтүрәндә. Бу, бизим бүдҹәмизә зәрбә вурур». Буна ҝөрә дә асан әлдә олунан кредитлә сон дәрәҹә еһтијатлы олмаг ваҹибдир (2 Падшаһлар 4:1; Матта 18:25).
Алыш-вериш үчүн пул ајырын. Бир чохлары алыш-вериш үчүн пул ајырмағын дәбдән дүшдүјүнү һесаб етсә дә, әслиндә, бу, мадди чәтинликләрдән гачмағын ән јахшы үсулларындан биридир. Бунун сајәсиндә, чохлары өзләрини борҹдан вә онун аҹы нәтиҹәләриндән, мәсәлән, јүксәк фаиз, јәни һәр әшјаја ҝөрә артыгламасы илә өдәмәкдән горумуш олурлар. Мүгәддәс Китабда гарышгалар мүдрик адландырылыр, чүнки онлар тәдарүк ҝөрәрәк бичин вахты өзләринә јем топлајырлар (Сүлејманын мәсәлләри 6:6—8; 30:24, 25).
Башгаларынын нүмунәси
Нәзәрдән кечирдијимиз Мүгәддәс Китаб принсипләри јахшы мәсләһәтләрдир, бәс онларын, һәгигәтән дә, бир көмәји дәјирми? Ҝәлин ҝөрәк, бәзиләри бу мәсләһәтләри әлдә рәһбәр тутараг мадди чәтинликләрин өһдәсиндән неҹә ҝәлирләр.
Дөрд ушаг атасы Диосдадо бу јахынларда јаранмыш игтисади бөһран уҹбатындан аиләсинин еһтијаҹларыны өдәмәјин даһа да чәтин олдуғуну дејир. Бунунла белә, о, бүдҹә тәртиб етмәјин чох ваҹиб олдуғуну баша дүшүр. О дејир: «Мән газандығым пулу нәјә хәрҹләјәҹәјимин сијаһысыны тутаркән гәпијинә кими һесаблајырам». Данило да ејни принсипә мүвафиг олараг давраныр. Онунла арвадынын өзләринә мәхсус кичик ишләри варды, анҹаг онлар ифласа уғрадылар. Буна бахмајараг, һәр шеји дүзҝүн шәкилдә планлашдырдыглары үчүн башларыны биртәһәр доландырырлар. Данило дејир: «Биз нә гәдәр пул газандығымызы вә ајлыг хәрҹләримизи билирик. Буну нәзәрә алараг, әлавә хәрҹләримизи һәртәрәфли мүзакирә едирик».
Чохлары бүдҹәләриндән кәнара чыхмамаг үчүн мәсрәфләрини мәһдудлашдырмаг гәрарына ҝәлмишләр. Үч өвлад бөјүдән Мирна адлы дул гадын дејир: «Мән ушагларымла јығынҹаға иҹтимаи нәглијјатла јох, пијада ҝедирәм». Мирна чалышыр ки, ушаглары садә һәјат тәрзи сүрмәјин мүсбәт ҹәһәтләрини өјрәнсинләр. О дејир: «Мән 1 Тимотејә 6:8—10 ајәләриндәки принсипә риајәт едәрәк малик олдуғум шејләрлә кифајәтләнмәјә даир нүмунә вермәјә чалышырам».
Ики ушаг атасы Ҹералд исә белә дејир: «Аиләви ибадәт ахшамында биз даһа ваҹиб шејләри, руһани шејләри һәјатларында биринҹи јерә гојан мәсиһчиләрин нүмунәсини мүзакирә едирик. Бу, јахшы бәһрә ҝәтирир, чүнки ушаглар еһтијаҹлары олмајан шејләри алдырмырлар».
Филиппиндән олан Ҹанет адлы субај бир хидмәтчи көнүллү олараг Мүгәддәс Китабы башгаларына өјрәтмәјә чохлу вахт сәрф едир. Бу јахынларда ишини итирмәсинә бахмајараг, о, ајағыны јорғанына ҝөрә узатмағы баҹарыр. Ҹанет дејир: «Чалышырам, өзүмә һаким олум вә вәзијјәтдән чыхыш јолу тапым. Мән баһалы тиҹарәт мәркәзләриндән јох, даһа уҹуз мағазалардан алыш-вериш едирәм. Ахы нәјә ҝөрә уҹуз ала биләҹәјим һалда бәдхәрҹлик едим? Ејни заманда тәсадүфән һеч нә алмырам». Ҹанет баша дүшүр ки, еһтијат үчүн кәнара пул гојмаг мүдрик һәрәкәтдир. О әлавә олараг дејир: «Ишдир, аз да олса, әлимдә артыг пул галанда, сахлајырам ки, бирдән нәјә исә лазым олар».
Јухарыда ады чәкилән Ерик дејир: «Мән гәти гәрара ҝәлмишәм ки, кредит картындан јалныз ән чыхылмаз вәзијјәтләрдә истифадә едим». Диосдадо да бу ҹүр давраныр: «Өзүмү ҹиловлаја билим дејә кредит картымы офисдә сахлајырам».
Ајағынызы јорғаныныза ҝөрә узатмағы баҹарарсыныз
Чохлары әмин олублар ки, Мүгәддәс Китаб әсас етибарилә диггәти руһани шејләрә јөнәлдир, анҹаг орада пулдан неҹә дүзҝүн истифадә етмәјә даир практики мәсләһәтләр дә вар (Сүлејманын мәсәлләри 2:6; Матта 6:25—34). Бу мәгаләдә мүзакирә олунан мәсләһәтләри тәтбиг етмәклә вә һәмин принсипләрә ујғун јашајанларын нүмунәсини изләмәклә, сиз дә ајағынызы јорғаныныза ҝөрә узатмағы баҹараҹагсыныз. Бунунла сиз милјонларла инсанын әзијјәт чәкдији проблемләрдән вә нараһатчылыгдан гачына биләҹәксиниз.
[16–ҹы сәһифәдәки јазы]
«Биз әлавә хәрҹләримизи һәртәрәфли мүзакирә едирик»
[17–ҹи сәһифәдәки јазы]
«Мән ушагларымла јығынҹаға иҹтимаи нәглијјатла јох, пијада ҝедирәм»
[17–ҹи сәһифәдәки јазы]
«Мән тәсадүфән һеч нә алмырам»