Аилә хошбәхтлијинин ачарлары

Бир-биринизә һөрмәт един

Васифa: «Рәһилә ганы гараланда саатларла ағлајыр. Отуруб данышмаг истәјәндә исә әсәбиләшир, јахуд да һеч данышмыр. Нә едирәмсә-едим, һамысы әбәсдир. Белә оланда тәмиз әлим-голум јаныма дүшүр».

Рәһилә: «Васиф евә ҝәләндә мән ағлајырдым. Нәјә ҝөрә дилхор олдуғуму баша салмаға чалышдым, о исә сөзүмү ағзымда јарымчыг гојуб деди ки, бунлар һамысы бош шејдир, нараһат олмаға дәјмәз. Бу исә лап ганымы гаралтды».

ВАСИФЛӘ Рәһиләнин һиссләри сизә дә танышдырмы? Онлар бир-бирилә дил тапмаға чалышырлар, анҹаг чох вахт һеч нә алынмыр. Нәјә ҝөрә?

Кишиләрлә гадынлар фәргли тәрздә үнсијјәт гурурлар, үстәлик, онларын тәләбатлары да мүхтәлифдир. Гадынлар һиссләрини ҝизләтмирләр, бу һагда нә гәдәр истәјирсән, даныша биләрләр. Кишиләр исә, адәтән, проблеми тез һәлл едәрәк вә ҝәрҝин вәзијјәтләрдән гачараг сүлһү горумаға чалышырлар. Бәс әрлә-арвад бу ҹүр әнҝәли ашмаг үчүн нә едә биләр вә бир-бирилә неҹә үнсијјәт гура биләр? Бурада һөрмәт ваҹиб рол ојнајыр.

Һөрмәтҹил инсан башгаларыны гијмәтләндирир вә онларын һиссләрини баша дүшмәјә чалышыр. Еһтимал ки, ушаглыгда сизә өзүнүздән бөјүкләрә вә тәҹрүбәлиләрә һөрмәт етмәји өјрәдибләр. Анҹаг евлиликдә вәзијјәт тамамилә башгадыр, ахы сиз әринизә вә ја арвадыныза — сизинлә бәрабәр олан бир инсана һөрмәт етмәлисиниз. Артыг сәккиз илдир ки, әрдә олан Ләтифә дејир: «Фуадын она мүраҹиәт едән һәр бир кәсә сәбирлә вә анлајышла гулаг асдығыны билирдим. Мән истәјирдим ки, о, мәнә гаршы да бу ҹүр анлајыш ҝөстәрсин». Чох ҝүман ки, сиз достларынызы, һәтта танымадығыныз инсанлары сәбирлә динләмәји баҹарырсыныз. Бәс һәјат јолдашыныза гаршы да белә диггәтлисинизми?

Һөрмәтсизлик аиләдә ҝәрҝинлијә, һәтта ҝүҹлү мүнагишәләрә ҝәтириб чыхарыр. Бир мүдрик падшаһ демишдир: «Гуру бир лоғмасы олан динҹ ев мүнагишәли олан, зијафәт долу евдән јахшыдыр» (Сүлејманын мәсәлләри 17:1). Мүгәддәс Китаб әрләри арвадларыны гијмәтләндирмәјә, јәни онлара һөрмәт етмәјә тәшвиг едир (1 Петер 3:7). Өз нөвбәсиндә, «арвад да әринә дәрин һөрмәт» бәсләмәлидир (Ефеслиләрә 5:33).

Һәјат јолдашынызла һөрмәтҹил тәрздә неҹә үнсијјәт едә биләрсиниз? Мүгәддәс Китабын бәзи практики мәсләһәтләрини нәзәрдән кечирәк.

Һәјат јолдашыныз данышаркән

Проблем. Бир чох инсанлар гулаг асмагдан чох данышмағы хошлајырлар. Бәс сиз неҹә? Мүгәддәс Китабда дејилир: «Ешитмәздән габаг ҹаваб вермәк сәфеһлик вә рүсвајчылыгдыр» (Сүлејманын мәсәлләри 18:13). Буна ҝөрә дә нә исә демәздән әввәл, гулаг асын. Бу нә үчүн ваҹибдир? 26 илдир аилә гурмуш Көнүл дејир: «Әримин јаранан проблеми дәрһал һәлл етмәјә чалышмасыны истәмирәм. Әсас онун мәнимлә разылашмасы вә ја проблемин көкүнү тапмаға чалышмасы дејил. Мәним истәдијим одур ки, әрим мәнә гулаг ассын вә һиссләрими баша дүшсүн».

Диҝәр тәрәфдән, бәзиләри сәмими сөһбәт етмәјә чәтинлик чәкирләр вә һиссләрини бөлүшсүнләр дејә кимсә онларын үстүнә ҝедәндә өзләрини нараһат һисс едирләр. Јениҹә аилә гурмуш Лалә фикир вериб ки, әринә өз һиссләрини бөлүшмәси үчүн хејли вахт лазым ҝәлир. О дејир: «Онун үрәјиндәкиләри дилә ҝәтирмәси үчүн сәбирлә ҝөзләмәли олурам».

Һәлли. Әҝәр аранызда фикир ајрылығына сәбәб олан һансыса мәсәлә һагда сөһбәт етмәк истәјирсинизсә, онда елә бир вахт сечин ки, икиниз дә сакит вә хош әһвал-руһијјәдә оласыныз. Бәс әҝәр һәјат јолдашыныз данышмаг истәмирсә, онда неҹә? Разылашын ки, «үрәјин дүшүнҹәләри дәрин сулара охшар, дәрракәли адам ону чәкиб чыхарар» (Сүлејманын мәсәлләри 20:5). Әҝәр гујудан су чәкәркән ведрәни тез-тәләсик чыхартсаныз, ичиндәки сују ора-бура төкәҹәксиниз. Ејнилә, әҝәр һәјат јолдашынызын үстүнә ҝедәрәк сыхышдырсаныз, о, өзүнә гапанаҹаг вә сиз онун үрәјинин дүшүнҹәләрини чәкиб чыхара билмәјәҹәксиниз. Буна ҝөрә дә һәјат јолдашыныз сиз истәјән кими дәрһал үрәјини ачыб төкмүрсә, сәбирли олун, мүлајимликлә вә һөрмәтлә суаллар верин.

Һәјат јолдашыныз данышанда исә, унутмајын ки, сиз ешитмәјә һазыр олмалы, данышмаға вә гәзәбләнмәјә тәләсмәмәлисиниз (Јагуб 1:19). Јахшы динләмәји баҹаран инсан тәкҹә гулаглары илә дејил, һәм дә үрәји илә динләмәји баҹаран инсандыр. Динләјәркән һәјат јолдашынызын һиссләрини анламаға чалышын. Бунунла сиз она нә дәрәҹәдә һөрмәт едиб-етмәдијинизи ҝөстәрмиш олаҹагсыныз.

Иса пејғәмбәр неҹә динләмәјә даир ҝөзәл нүмунә гојуб. Мәсәлән, хәстәликдән әзијјәт чәкән бир нәфәр она јахынлашыб көмәк диләјәндә Иса дәрһал проблеми һәлл етмәјә чалышмады. О, әввәлҹә һәмин адамын хаһишини динләди, һалыны ҝөрүб үрәји јандығындан ону сағалтды (Марк 1:40—42). Һәјат јолдашынызла данышаркән сиз дә онун нүмунәсини изләјин. Унутмајын ки, һәјат јолдашыныза проблеми тез-базар һәлл етмәјиниз јох, үрәкдән анлајыш ҝөстәрмәјиниз лазымдыр. Буна ҝөрә дә она диггәтлә гулаг асын. Онун һиссләрини јашамаға чалышын. Анҹаг вә анҹаг бундан сонра проблеми һәлл етмәјә ҹәһд ҝөстәрин. Белә етмәклә сиз она олан һөрмәтинизи билдирәҹәксиниз.

МӘСЛӘҺӘТ. Һәјат јолдашыныз сизинлә данышмаг истәјәндә, чалышын, дәрһал өз фикринизи билдирмәјин. О данышыб гуртарана кими сәбир един, онда проблемин нәдә олдуғуну да анлајаҹагсыныз. Бир аз сөһбәтдән сонра һәјат јолдашыныздан она диггәтлә гулаг асыб-асмадығынызы соруша биләрсиниз».

Сиз өзүнүз данышанда

Проблем. «Јумористик сериалларда һәјат јолдашы һагда тәһгирамиз вә кинајәли данышмаг нормал бир шеј кими тәгдим олунур», — дејә јухарыда сөзләри ҝәтирилән Ләтифә гејд едир. Бәзиләри елә аиләдә бөјүјүб боја-баша чатыблар ки, онлар үчүн һөрмәтсиз тәрздә данышмаг ади һалдыр. Аилә гурдугдан сонра исә онлара бу ҹүр данышыг тәрзини тәрҝитмәк чәтин олур. Канадада јашајан Ајви дејир: «Мән гышгыра-гышгыра данышмағын, тәһгир етмәјин вә сөјүш сөјмәјин ади шеј һесаб олундуғу бир мүһитдә бөјүмүшәм».

Һәлли. Башгалары илә һәјат јолдашын барәдә данышаркән «анҹаг зәрурәтә ҝөрә иманы мөһкәмләндирән сөз сөјләјин ки, сизи динләјәнләрә фајда ҝәтирсин» (Ефеслиләрә 4:29). Гој сизин сөзләриниздән сонра башгаларында әриниз вә ја арвадыныз һаггында јахшы тәәссүрат јарансын.

Тәкликдә оланда белә, онунла кинајә вә тәһгиредиҹи тәрздә данышмагдан гачынын. Бир дәфә гәдим Исраил падшаһы Давудун арвады Микал әринә бәрк гәзәбләнмишди. Ону аҹылајараг өзүнү «ади бир тәлхәк кими» апардығыны демишди (2 Шамуел 6:20—23). Бундан нә өјрәнә биләрик? Әринизлә вә ја арвадынызла данышаркән сөзләринизә фикир верин (Колослулара 4:6). Сәккиз илдир евли олан Фуад етираф едир ки, арвады илә араларында һәлә дә фикир ајрылыглары олур вә һәрдән онун сөзләри вәзијјәти даһа да ҝәрҝинләшдирир. О дејир: «Мән баша дүшдүм ки, мүбаһисәдә галиб ҝәлмәк, әслиндә, мәғлубијјәт демәкдир. Ән јахшысы мүнасибәтләримизи мөһкәмләндирмәкдир».

Гәдимдә јашамыш дул гадын ҝәлинләринин һәр биринә әр евиндә раһатлыг тапмағы арзуламышды (Рут 1:9). Әрлә-арвад бир-биринә һөрмәтлә јанашанда евдә раһатлыг вә әмин-аманлыг һөкм сүрүр.

МӘСЛӘҺӘТ. Бирликдә отуруб бу јарымбашлыг алтында верилән мәсләһәтләри мүзакирә един. Һәјат јолдашыныздан сорушун: «Мән башгаларынын јанында сәнин һаггында данышанда өзүнүн неҹә һисс едирсән, хәтринә дәјмир ки? Һансы дәјишикликләри етмәјими истәрдин?» Бир-биринизә диггәтлә гулаг асын, сонра да ешитдикләринизи тәтбиг етмәјә чалышын.

Араныздакы фәрги нәзәрә алын

Проблем. Јени евләнәнләрдән бәзиләринә елә ҝәлир ки, «бир бәдән» олмаг ејни ҹүр дүшүнмәк вә ејни ҹүр һисс етмәк демәкдир (Матта 19:5). Анҹаг гыса бир заманда анлајырлар ки, бу, гејри-реалдыр. Тојдан сонра хасијјәтләриндәки фәрг тез-тез дава-далаша ҝәтириб чыхарыр. Ләтифә дејир: «Фуадла арамыздакы әсас фәрг онун мәнә нисбәтән даһа аз нараһатчылыг кечирмәсидир. Һәрдән мән өзүмә јер тапмырам, о исә һеч әһвалыны белә позмур, бу да мәни лап өзүмдән чыхарыр, адама елә ҝәлир, дүнја-аләм һеч веҹинә дејил».

Һәлли. Бир-биринизи олдуғунуз кими гәбул един вә сиздә олмајан хүсусијјәтләрә ҝөрә һәјат јолдашыныза һөрмәтлә јанашын. Нүмунә үчүн: ҝөзләр вә гулаглар фәргли функсијаны јеринә јетирсә дә, онларын бирҝә фәалијјәти сајәсиндә сиз јолу сағ-саламат кечә билирсиниз. 30 илдир әрдә олан Елмира дејир: «Әҝәр фикирләримиз Мүгәддәс Китаба зидд дејилсә, әримлә мән өз дедијимизи тутуб дурмуруг. Ахы биз бир-биримизин сүрәти дејилик ки, ејни дүшүнәк — биз әр-арвадыг».

Һәјат јолдашынызын фикирләри вә реаксијасы сизинкиндән фәргләнәндә јалныз өзүнүзү дүшүнмәјин. Онун да һиссләрини нәзәрә алын (Филипилиләрә 2:4). Елмиранын јолдашы Казым етираф едир: «Мән бир чох шејләрдә арвадымы баша дүшмүр вә онунла һәмфикир олмасам да, өз-өзүмә хатырладырам ки, ахы мән ону шәхси фикирләримдән даһа чох севирәм. О, өзүнү хошбәхт һисс едәндә, мән дә хошбәхт олурам».

МӘСЛӘҺӘТ. Һәјат јолдашынызын нөгтеји-нәзәрләринин вә проблемләри һәлл етмәк үсулунун һансы саһәдә сизинкиндән јахшы олдуғуну бир вәрәгә јазын (Филипилиләрә 2:3).

Һөрмәт — узунөмүрлү вә хошбәхт никаһын ачарларындан биридир. Ләтифә дејир: «Бир-биринә һөрмәт ҝөстәрән әр-арвад севинҹ вә мәмнунлуг дујур. Бу кејфијјәти мүтләг инкишаф етдирмәк лазымдыр».

[Һашијә]

ӨЗҮНҮЗДӘН СОРУШУН...

▪ Бизим фәргли олмағымыз аиләмизә неҹә рәнҝарәнҝлик гатыр?

▪ Әҝәр Мүгәддәс Китаб принсипи позулмурса, нәјә ҝөрә әрлә арвад бир-биринә ҝүзәштә ҝетмәлидир?