Охуҹуларын суаллары

Ибраниҹә Мүгәддәс Јазыларда Мәсиһ һаггындакы пејғәмбәрликләрин дәгиг сајыны мүәјјән етмәк мүмкүндүрмү?

Ибраниҹә Мүгәддәс Јазылары диггәтлә арашдыранда Иса Мәсиһин үзәриндә чохлу пејғәмбәрликләрин јеринә јетдијини ҝөрүрүк. Һәмин пејғәмбәрликләрдә онун һарадан ҝәлдији, пејда олаҹағы вахт, әмәлләри, инсанларын онунла неҹә рәфтар едәҹәји, еләҹә дә Јеһова Аллаһын нијјәтиндәки ролу илә әлагәдар тәфсилатлар ачыгланыб. Бу пејғәмбәрликләр Исанын Мәсиһ олдуғуна әмин олмаға көмәк едән үмуми тәсәввүр јарадыр. Лакин әҝәр биз Ибраниҹә Мүгәддәс Јазыларда Мәсиһ һаггындакы пејғәмбәрликләрин дәгиг сајыны мүәјјән етмәјә чалышырыгса, еһтијатлы олмалыјыг.

Нәјин Мәсиһ һаггында пејғәмбәрлик олуб-олмадығына даир үмуми бир фикир јохдур. Мүгәддәс Китаб тарихчиси вә алим Алфред Едерсһајм «Иса Мәсиһин һәјаты вә јашадығы дөвр» китабында јазыр ки, гәдим раввин јазыларында Ибраниҹә Мүгәддәс Јазыларын 456 парчасы Мәсиһ һаггында пејғәмбәрлик кими тәсниф едилирди, һалбуки һәмин һиссәләрин чохунда Мәсиһә бирбаша истинад јохдур («The Life and Times of Jesus the Messiah»). Бу 456 парчаја диггәтлә нәзәр саланда онлардан бәзиләринин Иса Мәсиһ һагда пејғәмбәрлик олдуғуна шүбһә јараныр. Нүмунә үчүн: Едерсһајмын китабында гејд олунур ки, јәһудиләр Јарадылыш 8:11 ајәсини о гәбилдән олан пејғәмбәрликләрә аид едирдиләр. Онлар «ҝөјәрчинин ағзында ҝәтирдији тәзә зејтун јарпағынын Мәсиһ дағындан гопарылдығыны» дүшүнүрдүләр. Мүәллиф һәмчинин Чыхыш 12:42 ајәсинә истинад едәрәк јәһудиләрин бу ајәни сәһв баша дүшдүкләрини изаһ едир. Онларын фикринҹә, «Муса сәһрадан чыхдығы кими, Мәсиһ дә Ромадан чыхаҹаг»ды. Бир чох алимләр, еләҹә дә башга адамлар бу ајәләри вә онлара верилән јанлыш изаһатлары Иса Мәсиһә аид етмәкдә чәтинлик чәкирләр.

Јалныз Мәсиһ үзәриндә јеринә јетдијини дәгиг билдијимиз пејғәмбәрликләри ҝөтүрсәк белә, јенә дә онларын дәгиг сајыны мүәјјән едә билмәјәҹәјик. Мисал үчүн, Мәсиһ һаггында бир нечә тәфсилатларын пејғәмбәрлик едилдији «Јешаја» китабынын 53-ҹү фәслинә диггәт јетирәк. Јешаја 53:2—7 ајәләриндә охујуруг: «Баханда онун нә ҝөркәми, нә ҝөзәллији вар иди... Адамлар она һәгарәтлә бахыб рәдд етди... Хәстәликләримизи о чәкди... Бизим үсјанкарлығымыза ҝөрә онун бәдәни дешилди... Кәсилмәјә апарылан гузу кими... ағзыны ачмады». Ортаја суал чыхыр: «“Јешаја” китабынын 53-ҹү фәсли бир пејғәмбәрлик, јохса ајры-ајры пејғәмбәрликләр сајылмалыдыр?»

Јешаја 11:1 ајәсинә дә диггәт јетирәк: «Јессејин көтүјүндән јени бир фидан чыхаҹаг, көкүндән чыхан бир будаг бар верәҹәк». Онунҹу ајәдә бу пејғәмбәрлик охшар сөзләрлә тәкрарланыр. Биз бу ајәләри ики, јохса садәҹә тәкрарланан бир пејғәмбәрлик һесаб етмәлијик? Сөзсүз ки, 53-ҹү вә 11-ҹи фәсилләрә даир чыхарылан нәтиҹә Мәсиһ һагда пејғәмбәрликләрин үмуми сајына тәсир ҝөстәрәҹәк.

Хүласә. Јахшы оларды ки, Ибраниҹә Мүгәддәс Јазыларда Мәсиһ һагда пејғәмбәрликләрин дәгиг сајынын нә гәдәр олдуғуну демәкдән чәкинәк. Јеһованын тәшкилаты Иса һагда олан вә онун үзәриндә јеринә јетән бир чох пејғәмбәрликләрин сијаһыларыны дәрҹ едибa. Һәмин сијаһыларын шәхси вә аиләви өјрәнмәдә, еләҹә дә хидмәтдә бөјүк көмәји дәјә биләр; онлар иманымызы мөһкәмләндирә биләр. Үстәлик, бу пејғәмбәрликләр, сајындан асылы олмајараг, Исанын, һәгигәтән дә, Мәсиһ олдуғуна даир тәкзибедилмәз сүбутлар тәгдим едир.

[Һашијә]