Өзүнүзү Иблисин тәләләриндән ҝөзләјин
«Иблисин... торуна дири-дири дүшдүкләрини ҝөрәр вә... онун әлиндән азад ола биләрләр» (2 ТИМ. 2:26).
НЕҸӘ ҸАВАБ ВЕРӘРДИН?
Башгаларыны тәнгид етмәк мејлимиз варса, өзүмүзә һансы суаллары вермәлијик?
Пилатла Петерин нүмунәсиндән горху вә тәзјигә ујмамаг барәдә нә өјрәнә биләрсән?
Өзүнү һәддән артыг ҝүнаһландырмагдан неҹә гача биләрсән?
1, 2. Бу мәгаләдә Иблисин һансы тәләләрини мүзакирә едәҹәјик?
ИБЛИС Јеһованын хидмәтчиләрини пусур. Онун әсас мәгсәди ири һејван овлајыб ону өлдүрән овчунун мәгсәди кими дејил. Шејтан чалышыр ки, шикарыны дири-дири тутуб ону үрәји истәдији кими истифадә етсин. (2 Тимотејә 2:24—26 ајәләрини оху.)
2 Шикарыны дири-дири овламаг үчүн овчу мүхтәлиф тәлә нөвләриндән истифадә едир. Мәсәлән, о, һејваны ачыг әразијә чыхмаға вадар едир, сонра исә бојнуна кәмәнд атыб ону тутур. Ја да овчу тәләни ишә салан гурғу илә тәҹһиз олунмуш ҝизли тәләдән истифадә едә биләр. Белә тәлә һејван үчүн тамамилә ҝөзләнилмәз олур. Иблис Аллаһын хидмәтчиләрини дири-дири тутмаг мәгсәдилә буна бәнзәр тәләләр гурур. Онун әлинә дүшмәјәк дејә ајыг-сајыг олмалы вә јахынлыгда Шејтанын тәләси вә ја тору олдуғундан хәбәр верән ишарәләрә диггәт јетирмәлијик. Бу мәгаләдә биз Иблисин, демәк олар ки, уғурла истифадә етдији үч тәләдән өзүмүзү неҹә горуја биләҹәјимизи мүзакирә едәҹәјик. Һәмин тәләләр бунлардыр: 1) дүшүнмәдән данышмаг; 2) горху вә тәзјиг вә 3) һәддән артыг өзүнү ҝүнаһландырмаг. Нөвбәти мәгаләдә исә Шејтанын даһа ики тәләсиндән данышылаҹаг.
ДҮШҮНҸӘСИЗ ДАНЫШЫҒЫН «АЛОВУНУ» СӨНДҮР
3, 4. Данышығымыза фикир вермәмәк нә илә нәтиҹәләнә биләр? Нүмунә чәк.
3 Бәзән овчулар һејваны онун ҝизләндији сығынаҹагдан чыхартмаг мәгсәдилә һәмин әразијә од вурурлар вә һејван гачмаға ҹәһд ҝөстәрәндә ону тутурлар. Мәҹази мәнада десәк, Иблис дә мәсиһчи јығынҹағына од вурмаға чалышыр. О, буна мүвәффәг олдугда мәсиһчи бу тәһлүкәсиз јувадан чыхыб онун пәнҹәсинә дүшә биләр. Бәс биз өзүмүз дә билмәдән Шејтанын мәгсәдләринә неҹә хидмәт етмиш олуруг вә беләҹә онун тәләсинә неҹә дүшүрүк?
4 Шаҝирд Јагуб дили ода бәнзәтди. (Јагуб 3:6—8 ајәләрини оху.) Данышығымыза фикир вермәсәк, јығынҹагда «бөјүк јанғын» төрәтмиш оларыг. Бу, неҹә мүмкүндүр? Ҝәлин белә бир вәзијјәти тәсәввүр едәк: ҝөрүшдә бир баҹынын даими пионер тәјин олундуғу елан едилир. Ҝөрүшдән сонра ики тәблиғчи бу еланы өз араларында мүзакирә едир. Бири һәмин баҹыја ҝөрә чох севиндијини дејир вә она мүвәффәгијјәт арзулајыр. О бириси исә јени пионерин нијјәтинин саф олдуғуна шүбһә етдијини сөјләјир вә онун јығынҹагда садәҹә нүфуза ҹан атдығына ејһам вурур. Бу ики тәблиғчидән һансы илә сән достлуг етмәк истәрдин? Онлардан кимин јығынҹаға дили илә «од вурмаг» еһтималыны јаратдығыны ҝөрмәк чәтин дејил.
5. Дүшүнҹәсиз данышығын «аловуну» сөндүрмәк үчүн нә етмәлијик?
5 Дүшүнҹәсиз данышығымызла јығынҹаға «од вурмамаг» үчүн нә етмәлијик? Иса демишди: «Ағыз үрәкдәки фикирләрин боллуғундан данышыр» (Мат. 12:34). Демәли, биринҹи аддым үрәјимизи јохламагдыр. Зәрәрли данышыг үчүн «јанаҹаг» олан мәнфи һиссләри дәф едирикми? Мәсәлән, һансыса гардашын јығынҹагда мәсулијјәтләрә ҹан атдығыны ешидәндә буну тәмиз нијјәтдән етдијинә инанырыг, јохса онун шәхси мәнфәәт ҝүддүјүнү дүшүнүрүк? Әҝәр биздә башгаларынын ајағына пис нијјәт јазмаг мејлимиз варса, јахшы оларды ки, Иблисин дә Аллаһын садиг бәндәси олан Әјјубун нијјәтини шүбһә алтына алдығыны јадымыза салаг (Әјј. 1:9—11). Һәмишә гардашларымыздан шүбһәләнмәк әвәзинә, јахшы оларды ки, нә үчүн онлара тәнгиди јанашдығымызы ҝөтүр-гој едәк. Һәгигәтәнми, бунун үчүн әсаслы сәбәб вар? Јохса биз садәҹә олараг јашадығымыз ахыр ҝүнләрә хас олан һеч кәси севмәмәк руһу илә зәһәрләнмишик? (2 Тим. 3:1—4).
6, 7. а) Башгаларына тәнгиди јанашмағымыза нәләр сәбәб ола биләр? б) Бизи тәһгир едәндә неҹә давранмалыјыг?
6 Инди исә ҝөрәк даһа һансы сәбәбләрә ҝөрә биз башгаларына тәнгиди јанаша биләрик. Сәбәбләрдән бири наилијјәтләримизи башгаларынын нәзәринә чарпдырмаг истәји ола биләр. Башга сөзләрлә, биз диҝәрләрини алчалдырыг ки, өзүмүз јүксәләк. Јахуд да үзәримизә дүшән иши јеринә јетирмәдијимизә ҝөрә өзүмүзә бәраәт газандырырыг. Тәнгиди мүнасибәтимизин сәбәби нә олурса-олсун — истәр гүрур, истәр пахыллыг, истәрсә дә өзүмүзә инамсызлыг һисси — нәтиҹә һәмишә зәрәрли олур.
7 Бәзән башгалары һагда тәнгиди данышмагда өзүмүзү һаглы һесаб едирик. Ола билсин, биз һәмин инсанын дүшүнҹәсиз данышығынын гурбаны олмушуг. Лакин гисас вәзијјәтдән чыхыш јолу дејил. Чүнки бу, тонгала одун атмаға бәнзәјир вә Аллаһын јох, Иблисин нијјәтинә хидмәт едир (2 Тим. 2:26). Јахшы оларды ки, бу кими һалларда Исаны тәглид едәк. О, «тәһгирә тәһгирлә ҹаваб вермирди». Әксинә, «өзүнү адил Һакимә тапшырырды» (1 Пет. 2:21—23). Иса әмин иди ки, Јеһова истәнилән мәсәләни өз вахтында вә лазыми тәрздә јолуна гојаҹаг. Биз дә Аллаһа белә етибар етмәлијик. Дилимиздән шәфа вермәк үчүн истифадә едәндә јығынҹагда «сүлһүн бирләшдириҹи телләри»ни горумаға көмәк едирик. (Ефеслиләрә 4:1—3 ајәләрини оху.)
ГОРХУ ВӘ ТӘЗЈИГ КӘМӘНДИНДӘН ЈАХА ГУРТАРМАГ
8, 9. Нәјә ҝөрә Пилат Исаны өлүмә мәһкум етди?
8 Тәләјә дүшән һејван артыг өз һәрәкәтләрини идарә етмәк игтидарында дејил. Буна бәнзәр тәрздә, горху вә тәзјигә тәслим олан инсан да һәјаты үзәриндә идарәчилијин мүәјјән гисмини итирмиш олур. (Сүлејманын мәсәлләри 29:25 ајәсини оху.) Ҝәлин тәзјиг вә горхунун тәсири алтына дүшән бир-бириндән олдугҹа фәргли ики инсанын нүмунәсинә нәзәр салаг вә ҝөрәк онлардан биз нә өјрәнә биләрик.
9 Рома валиси Понти Пилат Исанын ҝүнаһсыз олдуғуну билирди вә она зәрәр јетирмәк истәмирди. О һәтта Иса барәдә демишди ки, о, «өлүмә лајиг бир иш ҝөрмәјиб». Буна бахмајараг, Пилат она өлүм һөкмү кәсди. Нәјә ҝөрә? Чүнки о, издиһамын она ҝөстәрдији тәзјигә ујмушду (Лука 23:15, 21—25). Исаја дүшмән кәсилән инсанлар: «Сән бу адамы азад етсән, сезара дост дејилсән», — дејә гышгырараг мәгсәдләринә наил олмаг үчүн Пилата тәзјиг ҝөстәрирдиләр (Јәһ. 19:12). Ҝөрүнүр, Пилат Мәсиһин тәрәфини тутдуғу тәгдирдә вәзифәсини вә һәтта, ола билсин, һәјатыны итирәҹәјиндән горхурду. Белә етмәклә Пилат Шејтанын ону өз мәгсәдләри үчүн истифадә етмәсинә јол верди.
10. Петер нәјә ҝөрә Мәсиһи данды?
10 Һәвари Петер Исанын ән јахын достларындан бири иди. О, ачыг шәкилдә Исанын Мәсиһ олдуғуну бәјан етмишди (Мат. 16:16). Диҝәр шаҝирдләр Исанын тәлимини баша дүшмәјиб ону тәрк едәндә Петер она садиг галмышды (Јәһ. 6:66—69). Дүшмәнләр Исаны һәбс етмәјә ҝәләндә исә Петер гылынҹыны сијириб Ағасыны мүдафиә етмәјә ҹәһд ҝөстәрди (Јәһ. 18:10, 11). Лакин бир мүддәтдән сонра горху она үстүн ҝәлди вә о һәтта Иса Мәсиһи таныдығыны данды. Петер гыса мүддәтә инсан горхусу тәләсинә дүшмүшдү, бу исә она ҹәсарәтлә давранмаға мане олду (Мат. 26:74, 75).
11. Биз һансы пис тәсирләрлә үзләшә биләрик?
11 Биз мәсиһчиләр Аллаһа мәгбул олмајан ишләрлә мәшғул олмаг тәзјигинә мүгавимәт ҝөстәрмәлијик. Мүдиримиз вә ја башга инсанлар бизи надүрүст давраныша вә ја ҹинси әхлагсызлыға тәһрик едә биләрләр. Мәктәбдә охујан ҝәнҹ мәсиһчиләри синиф јолдашлары имтаһанларда фырылдаға әл атмаға, порнографијаја бахмаға, сигарет чәкмәјә, наркотик маддәләр гәбул етмәјә, спиртли ичкиләрдән суи-истифадә етмәјә вә ја әхлагсыз һәрәкәтләрә тәһрик едә биләрләр. Белә һалларда бизә горхунун тәләсинә дүшмәмәјә вә Јеһоваја мәгбул олмајан ишләр етмәк тәзјигинә ујмамаға нә көмәк едәҹәк?
12. Пилатын вә Петерин нүмунәсиндән нә өјрәнә биләрик?
12 Ҝәлин ҝөрәк биз Пилатын вә Петерин нүмунәсиндән өзүмүз үчүн һансы ибрәт дәрси ҝөтүрә биләрик. Пилатын Мәсиһ һаггында чох аз билији вар иди. Бунунла белә, о билирди ки, Иса ҝүнаһсыздыр вә ади инсан дејил. Лакин онда тәвазөкарлыг вә һәгиги Аллаһа мәһәббәт јох иди. Иблис ону асанлыгла дири-дири өз тәләсинә салды. Ондан фәргли олараг, Петер Аллаһ барәдә дәгиг билијә малик иди вә Ону севирди. Анҹаг бәзән онда тәвазөкарлыг чатышмырды, о горхур вә тәзјигләрә ујурду. Исанын һәбсиндән бир гәдәр әввәл Петер өзүнү өјәрәк демишди: «Һамы сәндән үз дөндәрсә дә, мән үз дөндәрмәрәм» (Марк 14:29). Әҝәр Петер мәзмурчу кими Аллаһа ҝүвәнсәјди, гаршыдакы сынаглара даһа јахшы һазыр оларды. Мәзмурчу охујурду: «Рәбб мәнимләдир, һеч горхмарам. Инсан мәнә нә едә биләр?» (Мәз. 118:6). Јер үзүндә һәјатынын сонунҹу ҝеҹәсиндә Иса Петери вә диҝәр ики һәварисини ҝөтүрүб Ҝетсемани бағынын дәринликләринә ҝетди. Лакин ајыг-сајыг дурмаг әвәзинә, онларын үчү дә јухуја ҝетди. Иса онлары ојадыб деди: «Сајыг олун вә даима дуа един ки, сынаглара таб ҝәтирәсиниз» (Марк 14:38). Лакин Петер јенә дә јухуја ҝетди. Сонрадан о, горху вә тәзјигә тәслим олду.
13. Пис ишләр ҝөрмәк тәзјигинә ујмамаг үчүн биз нә етмәлијик?
13 Пилатла Петерин нүмунәсиндән биз өзүмүз үчүн башга ваҹиб ибрәт дәрси дә ҝөтүрә биләрик: тәзјигләрә мүвәффәгијјәтлә мүгавимәт ҝөстәрмәк үчүн бизә дәгиг билик, тәвазөкарлыг, Аллаһа мәһәббәт, еләҹә дә инсанлардан јох, Јеһовадан горхмаг лазымдыр. Әҝәр иманымыз дәгиг билијә әсасланыбса, етигадымыз барәдә ҹәсарәт вә әминликлә данышаҹағыг. Бу, бизә тәзјигләрә мүгавимәт ҝөстәрмәјә вә инсан горхусуну дәф етмәјә көмәк едәҹәк. Әлбәттә, биз һеч вахт дүшүнмәмәлијик ки, олдуғумуздан даһа ҝүҹлүјүк. Әксинә, тәзјигләрә мүгавимәт ҝөстәрмәкдә Аллаһын ҝүҹүнә еһтијаҹ дујдуғумузу тәвазөкарлыгла гәбул етмәлијик. Биз Јеһовадан дуада мүгәддәс руһ диләмәлијик вә јол вермәлијик ки, Она олан мәһәббәтимиз бизи Онун адына ләкә ҝәтирәҹәк һәрәкәтләрдән гачмаға вә ганунларына риајәт етмәјә тәшвиг етсин. Үстәлик, биз сынагларла үзләшмәмишдән өнҹә тәзјигләрә һазырлыглы олмалыјыг. Мәсәлән, габагҹадан һазырлашмаг вә дуа етмәк ушагларымыза онлары пис ишләр ҝөрмәјә тәһрик едән һәмјашыдларына ујмамаға көмәк едәҹәк (2 Кор. 13:7)a.
ӘЗӘН ТӘЛӘДӘН — ӨЗҮНҮ ҺӘДДӘН АРТЫГ ҜҮНАҺЛАНДЫРМАГДАН ГАЧЫН
14. Кечмишдә етдијимиз сәһвләрлә әлагәдар Шејтан бизим неҹә дүшүнмәјимизи истәјир?
14 Һејван овламаг үчүн тәлә бәзән шикарын тез-тез кечдији јерин үзәриндә асылан ағыр шалбандан вә ја дашдан ибарәт олур. Һеч нәдән хәбәри олмајан һејванын мәфтилә тәсадүфән илишмәси нәтиҹәсиндә даш вә ја шалбан ашараг һејваны әзир. Өзүмүзү һәддән артыг ҝүнаһландырмаг шикары әзән ағыр шалбан вә ја даша бәнзәјир. Кечмишдә етдијимиз сәһвләри фикирләшәндә өзүмүзү чох әзҝин һисс едә биләрик. (Мәзмур 38:3—5, 8 ајәләрини оху.) Шејтан истәјир ки, биз Јеһованын мәрһәмәтинә лајиг олмадығымызы вә Онун тәләбләринә һеч вахт ҹаваб вермәјәҹәјимизи дүшүнәк.
15, 16. Өзүнү һәддән артыг ҝүнаһландырмаг тәләсиндән неҹә гача биләрсән?
15 Инсаны әзән бу тәләдән гачмаг неҹә мүмкүндүр? Әҝәр сән ҹидди ҝүнаһа јол вермисәнсә, Јеһова илә достлуғуну бәрпа етмәк үчүн дәрһал һәрәкәтә кеч. Ағсаггаллара мүраҹиәт едиб онлардан көмәк истә (Јаг. 5:14—16). Сәһвини дүзәлтмәк үчүн әлиндән ҝәләни ет (2 Кор. 7:11). Сәнә гаршы низам-интизам тәдбирләри ҝөрүләрсә, руһдан дүшмә. Бүтүн бунлар Јеһованын сәни севдијинә бир сүбутдур (Ибр. 12:6). Ҝүнаһа ҝәтириб чыхаран һәрәкәтләри тәкрарламамаға гәти гәрарлы ол вә гәрарындан дөнмә. Төвбә едиб әмәлиндән дөндүкдән сонра Иса Мәсиһин фидјә гурбанлығынын ҝүнаһларыны јумаға гадир олдуғуна иман ҝәтирмәлисән (1 Јәһ. 4:9, 14).
16 Бәзи инсанлар ҝүнаһлары бағышланса да, өзләрини гынамаға давам едирләр. Әҝәр бу, сәнинлә дә баш верирсә, јадда сахла ки, Јеһова севимли Оғлу Исаны ән чәтин анда гојуб гачан Петери вә диҝәр һәвариләри бағышлады. Јеһова ијрәнҹ әхлагсызлыға ҝөрә Коринф јығынҹағындан кәнар едилән, лакин сонра төвбә едән адамын да ҝүнаһындан кечди (1 Кор. 5:1—5; 2 Кор. 2:6—8). Мүгәддәс Китабда ҹидди ҝүнаһ ишләдән, лакин сонра төвбә етдикләри үчүн Аллаһын әфв етдији кәсләрдән бәһс олунур (2 Салн. 33:2, 10—13; 1 Кор. 6:9—11).
17. Фидјәнин сајәсиндә бизим үчүн нә мүмкүндүр?
17 Әҝәр сән сәмими-гәлбдән төвбә едиб Онун мәрһәмәтли Аллаһ олдуғуну гәбул етсән, О, кечмишдә етдијин ҝүнаһларыны бағышлајыб онлары бир даһа јадына салмајаҹаг. Һеч вахт фикирләшмә ки, Исанын фидјә гурбанлығы сәнин ҝүнаһларыны јумаға гадир дејил. Белә дүшүнмәк Шејтанын тәләләриндән биринә дүшмәк демәкдир. Иблис сәни һәр нәјә инандырмаға чалышса да, әмин ол ки, фидјә ҝүнаһ ишләдән, лакин төвбә едән бүтүн инсанларын ҝүнаһларыны јуја биләр (Сүл. мәс. 24:16). Фидјә гурбанлығына иман ҝәтирмәјин сәни өзүнү һәддән артыг ҝүнаһландырмаг јүкүндән азад едәҹәк вә сәнә Аллаһа бүтүн үрәјинлә, дүшүнҹәнлә вә ҹанынла хидмәт етмәјә ҝүҹ верәҹәк (Мат. 22:37).
ШЕЈТАНЫН ФИТНӘЛӘРИНДӘН БИХӘБӘР ДЕЈИЛИК
18. Иблисин тәләләринә дүшмәмәк үчүн нә етмәлијик?
18 Шејтан үчүн бизим һансы тәләјә дүшмәјимиз о гәдәр дә ваҹиб дејил. Әсас одур ки, биз тәләјә дүшәк. Биз Иблисин фитнәләриндән бихәбәр олмадығымыз үчүн онун бизә кәләк ҝәлмәсиндән гача биләрик (2 Кор. 2:10, 11). Әҝәр сынагларла үзләшәндә дуада мүдриклик диләсәк, онун тәләсинә вә ја торуна дүшмәјәҹәјик. Јагуб јазырды: «Әҝәр сизләрдән киминсә һикмәти чатышмырса, гој һәр кәсә сәхавәтлә вә гынамадан верән Аллаһдан даима диләсин вә она вериләҹәк» (Јаг. 1:5). Биз мүнтәзәм шәкилдә Мүгәддәс Китабы арашдырмагла вә өјрәндикләримизи тәтбиг етмәклә дуаларымыза ујғун давранмалыјыг. Мүгәддәс Китабы арашдырмаг үчүн садиг вә ағыллы нөкәрин тәгдим етдији вәсаитләр јолумузу ишыгландырараг бизә Иблисин тәләләрини ҝөрмәјә вә онлардан гачмаға көмәк едир.
19, 20. Нәјә ҝөрә биз пислијә нифрәт етмәлијик?
19 Дуа вә Мүгәддәс Китабы арашдырмаг бизә јахшылығы севмәји өјрәдир. Лакин пислијә нифрәт инкишаф етдирмәк дә ејни дәрәҹәдә ваҹибдир (Мәз. 97:10). Худбин арзуларымызын далынҹа дүшмәјин нәтиҹәләри барәдә дүшүнмәк бизә онлардан гачмаға көмәк едәҹәк (Јаг. 1:14, 15). Биз пислијә нифрәт етмәји, јахшылығы исә үрәкдән севмәји өјрәнмәлијик. Онда Шејтанын тәләсинә гојдуғу «јем» биздә икраһ доғураҹаг; артыг о, бизим үчүн ҹәлбедиҹи олмајаҹаг.
20 Биз Аллаһа неҹә дә миннәтдарыг ки, О, бизә Шејтанын фитнәләринин гурбаны олмамаға көмәк едир! Јеһова мүгәддәс руһу, Кәламы вә тәшкилаты васитәсилә бизи «Шәрирдән» хилас едир (Мат. 6:13). Нөвбәти мәгаләдә биз Иблисин Аллаһын хидмәтчиләрини дири-дири овламаг үчүн истифадә етдији даһа ики тәләсиндән неҹә гача биләҹәјимизи мүзакирә едәҹәјик.
[Һашијә]
a Јахшы оларды ки, валидејнләр ушаглары илә бирҝә «Ҝәнҹләрин суаллары. Практики мәсләһәтләр» китабынын 2-ҹи ҹилдинин 132 вә 133-ҹү сәһифәләриндә (рус.) јерләшән «Һәмјашыдларын тәзјиги илә үзләшәндә» адлы чәрчивәни мүзакирә етсинләр. Буну аиләви ибадәт заманы да етмәк олар.
[21–ҹи сәһифәдәки шәкил]
Дүшүнмәдән данышмаг јығынҹаға «од вурараг» орада проблемләрә сәбәб ола биләр
[24–ҹү сәһифәдәки шәкил]
Сән өзүнү һәддән артыг ҝүнаһландырмаг јүкүндән азад ола биләрсән