Еј валидејнләр, өвладларыныза көрпәликдән тәрбијә верин

«ӨВЛАДЛАР Рәббин вердији пајдыр, бәтнин бәһрәси Онун мүкафатыдыр», — дејир Мүгәддәс Китаб (Мәз. 127:3). Буна ҝөрә дә тәәҹҹүблү дејил ки, мәсиһчи валидејнләр өвладларынын дүнјаја ҝәлмәсини бөјүк севинҹлә гаршылајырлар.

Бунунла јанашы, онлар дәрк едирләр ки, өвлад саһиби олмаг бөјүк мәсулијјәтдир. Сағлам бөјүјүб боја-баша чатмасы үчүн ушаға мүнтәзәм олараг сағлам гида вермәк лазымдыр. Буна бәнзәр тәрздә, һәгиги ибадәтдә өз ајаглары үстә мөһкәм дурмасы үчүн ушаға руһани гида, еләҹә дә она Аллаһын гајда-ганунларыны ашылајан валидејнләринин өјүд-нәсиһәти лазымдыр (Сүл. мәс. 1:8). Ушаға тәрбијә вермәјә нә вахтдан башламаг лазымдыр вә буну неҹә етмәк олар?

ВАЛИДЕЈНЛӘРӘ АЛЛАҺЫН РӘҺБӘРЛИЈИ ҜӘРӘКДИР

Гәдим Исраилин Дан гәбиләсиндән олуб Сора шәһәриндә јашајан Маноаһ адлы бир кишинин һадисәсинә нәзәр салаг. Јеһованын мәләји Маноаһын сонсуз олан арвадына хәбәр вермишди ки, онун оғлу олаҹаг (Һак. 13:2, 3). Аллаһын садиг бәндәләри олан Маноаһ вә арвады бу хәбәри ешидәндә, тәбии ки, севиндиләр. Анҹаг онлары чох нараһат едән бир мәгам вар иди вә буна ҝөрә Маноаһ Аллаһа дуа етди: «Ја Худавәнд, јалварырам, ҝөндәрдијин Аллаһ адамы гој јанымыза јенә ҝәлсин вә доғулаҹаг ушаг барәдә нә едәҹәјимизи бизә өјрәтсин» (Һак. 13:8). Бу әр-арвад дүнјаја ҝәләҹәк көрпәләринин тәрбијәсинә ҝөрә нараһат олурду. Шүбһәсиз ки, онлар оғуллары Шимшона Аллаһын ганунларыны ашыладылар вә онларын зәһмәти һәдәр ҝетмәди. Мүгәддәс Китабда Шимшон барәдә охујуруг: «Рәббин Руһу ону идарә етмәјә башлады». Бунун сајәсиндә о, Исраилин һакимләриндән бири кими чохлу гүдрәтли ишләр ҝөрдү (Һак. 13:25; 14:5, 6; 15:14, 15).

Ушаға тәрбијә вермәјә нә вахтдан башламаг лазымдыр? Мәсәлән, анасы Евники вә нәнәси Лоида Тимотејә «Мүгәддәс Јазылары көрпәликдән» өјрәтмишдиләр (2 Тим. 1:5; 3:15). Бәли, Тимотејә Аллаһын Кәламы көрпә чағларындан ашыланмышды.

Мәсиһчи валидејнләр өвладларына «көрпәликдән» тәрбијә вермәк үчүн Аллаһдан дуада рәһбәрлик диләмәли вә узагҝөрән олмаға чалышмалыдырлар. Сүлејманын мәсәлләри 21:5 ајәсиндә дејилир: «Чалышганын нијјәти хејир ҝәтирәр». Валидејнләр ушаглары дүнјаја ҝәләнә гәдәр мүәјјән һазырлыглар ҝөрүрләр, һәтта көрпәјә лазым олаҹаг әшјаларын сијаһысыны тутурлар. Бундан башга, ушаг үчүн руһани мәшғулијјәтләр дә планлашдырмаг ваҹибдир. Онлар көрпәјә мүмкүн гәдәр еркән јашдан тәрбијә вермәји гаршыларына мәгсәд гојмалыдырлар.

Ушагларын тәрбијәсинә һәср едилән бир китабда дејилир: «Көрпәнин илк ајлары бејнинин инкишафында олдугҹа бөјүк рол ојнајыр. Бу мүддәт әрзиндә ушаға јени шејләр өјрәнмәјә көмәк едән синапсларын, јәни бејин һүҹејрәләри арасындакы әлагәләрин сајы ијирми дәфә артыр» (The book Early Childhood Counts—A Programming Guide on Early Childhood Care for Development). Мүдрик валидејнләр ушаға руһани фикирләри вә әхлаг дәјәрләрини ашыламаг үчүн бејнин сүрәтлә инкишаф етдији бу гыса вахтдан јарарланырлар.

Даими пионер олан бир ана өз гызы һагда белә демишди: «Мән ону өзүмлә тәблиғә апармаға башлајанда о һәлә бирајлыг иди. Нәләр баш вердијини анламаса да, мән әмин идим ки, еркән јашларындан руһани фикирләр ешитмәси она фајда ҝәтирәҹәк. Гызымын ики јашы оланда хидмәтдә гаршылашдығы инсанлара ҹәсарәтлә трактат тәклиф едирди».

Кичик јашларындан ушаға тәрбијә вермәк јахшы сәмәрә ҝәтирир. Лакин валидејнләр фикир вермишләр ки, ушагларына руһани дәјәрләри ашыламағын өз чәтинликләри вар.

«ВАХТЫНЫЗЫН ГӘДРИНИ БИЛИН»

Ушаглар һөвсәләсиз олур вә диггәтләрини узун мүддәт бир шејә ҹәмләјә билмирләр. Бу да валидејнләр үчүн чәтинлик төрәдир. Ушағын диггәти бир анда јајына биләр. Чүнки әтрафында баш верән һәр шеј ушаға мараглы ҝәлир вә онлары кәшф етмәк истәјир. Валидејнләр өјрәтмәк истәдикләри шејә диггәтләрини ҹәмләмәкдә ушагларына неҹә көмәк едә биләрләр?

Муса пејғәмбәрин дедикләринә нәзәр салаг. Ганунун тәкрары 6:6, 7 ајәләриндә дејилир: «Бу ҝүн сәнә әмр етдијим бу сөзләр үрәјиндә көк салсын. Бунлары өвладларынын шүуруна јахшы-јахшы јерит. Евиндә отуранда, јол ҝедәндә, јатанда, дуранда бунлар барәдә даныш». Бурада истифадә олунан «јерит» сөзү тез-тез тәкрарламаг васитәсилә өјрәтмәк мәнасыны дашыјыр. Көрпә ушаг мүтәмади олараг суја еһтијаҹ дујан фидана бәнзәјир. Тәкрарламаг бөјүкләрә ваҹиб мәлуматлары јадда сахламаға көмәк етдији кими, ушаглара да көмәк едәҹәк.

Ушаглара Аллаһын һәгигәтләрини өјрәтмәк үчүн онларла бирҝә вахт кечирмәк лазымдыр. Һәјат темпи јүксәк олан бу дүнјада бәзән вахт тапмаг мүшкүл мәсәләдир. Амма һәвари Павел әсас мәсиһчи фәалијјәтини иҹра етмәк үчүн «әлверишли вахты сатын [алмағы]» мәсләһәт ҝөрүрдү (Ефес. 5:15, 16, һашијә). Буну неҹә етмәк олар? Бир ағсаггалын нүмунәсинә диггәт јетирәк. Онун арвады даими пионердир вә чох мәшғулдур. Гардаш јығынҹагдакы мәсулијјәтләрини јеринә јетирмәли, ишләмәли, үстәлик, ушағын тәрбијәси илә мәшғул олмалыдыр. Бәс онлар буна вахты һарадан тапырлар? Гардаш дејир: «Һәр сәһәр ишә ҝетмәздән әввәл арвадымла мән она “Мүгәддәс Китаб һекајәләри” китабындан вә “Мүгәддәс Јазылары һәр ҝүн арашдырын” брошүрасындан охујуруг. Ахшамлар да гызымыз јатмамышдан габаг она нәсә охујуруг. Һәмчинин хидмәтә ҝедәндә ону өзүмүзлә апарырыг. Биз истәмирик ки, һәјата гәдәм гојдуғу илк илләрдә ону диггәтдән кәнар гојаг».

ӨВЛАДЛАР «ОХЛАРА БӘНЗӘР»

Биз, һәгигәтән дә, истәјирик ки, мәсулијјәтли ушаглар бөјүдәк. Лакин онлара тәлим-тәрбијә вермәкдә әсас мәгсәдимиз үрәкләринә Аллаһа гаршы мәһәббәт ашыламагдыр (Марк 12:28—30).

Мәзмур 127:4 ајәсиндә дејилир: «Инсанын ҝәнҹ икән өвладлары оларса, бир иҝидин әлиндәки охлара бәнзәр». Ушаглар һәдәфә доғру тушланан охларла мүгајисә едилир. Охатан һеч бир вәҹһлә јајдан чыхмыш оху ҝери гајтара билмәз. «Охлар», јәни ушаглар анҹаг гыса мүддәт валидејнләрин әлиндәдир. Ушағын зеһнинә вә үрәјинә Аллаһын принсипләрини ашыламаг үчүн бу фүрсәтдән јарарланмаг лазымдыр.

Руһани ушаглар һаггында һәвари Јәһја јазмышды: «Мәним үчүн ушагларымын һәгигәт јолунда јеридикләрини билмәкдән бөјүк хошбәхтлик ола билмәз» (3 Јәһ. 4). Мәсиһчи валидејнләр ушагларынын «һәгигәт јолунда јеридикләрини» ҝөрәндә ејни һиссләри кечирирләр.