«Ганунуну нә гәдәр севирәм!»
«Ганунуну нә гәдәр севирәм! Һәмишә онун үзәриндә дәриндән дүшүнүрәм» (МӘЗМУР 119:97).
1, 2. а) 119-ҹу мәзмурун јазычысы һансы вәзијјәтдә иди? б) О, бу вәзијјәтә неҹә мүнасибәт бәсләјирди вә нә үчүн?
ЈҮЗ он доггузунҹу мәзмурун јазычысы ағыр сынаға мә’руз галмышды. Аллаһын ганунуну һеч нә сајан ловға дүшмәнләри ону әлә салыр, она гара јахырдылар. ‘Башчылар’ мәсләһәтләшиб ону тә’гиб едирдиләр. Әтрафындакы залымлар онун һәјатыны тәһлүкә алтына салмышдылар. Бу сәбәбдән мәзмурчунун ‘кәдәрдән ҹаны үзүлмүшдү’ (Мәзмур 119:9, 23, 28, 51, 61, 69, 85, 87, 161). Бүтүн бунлара бахмајараг, о охујурду: «Ганунуну нә гәдәр севирәм! Һәмишә онун үзәриндә дәриндән дүшүнүрәм» (Мәзмур 119:97).
2 Сиз соруша биләрсиниз: «Аллаһын гануну мәзмурчуја тәскинлик мәнбәји неҹә ола биләрди?» Мәзмурчу әмин иди ки, Јеһова онунла шәхсән марагланыр вә бу әминлик ону мөһкәмләндирирди. Дүшмәнләринин онун башына ачдығы ојунлара бахмајараг, мәзмурчу өзүнү хошбәхт һисс едирди. О, Гануна риајәт етмәјин фајдалы олдуғуну вә Јеһованын онунла һәмишә хејирхаһлыгла даврандығыны билирди. Үстәлик, Аллаһын ганунундакы рәһбәрлијә риајәт етмәклә о, дүшмәнләриндән даһа мүдрик олур, һәм дә һәјатыны горујурду. Аллаһын ганунуна табе олмаг она әмин-аманлыг һисси ҝәтирир вә тәмиз виҹдан верирди (Мәзмур 119:1, 9, 65, 93, 98, 165).
3. Бу ҝүн Аллаһын нормаларына ујғун јашамаг нәјә ҝөрә чәтинләшиб?
3 Бу ҝүн дә Аллаһын хидмәтчиләриндән бә’зиләринин иманлары бәрк сынаныр. Дүздүр, һәјатымыз бәлкә дә тәһлүкә алтында дејил, амма ким разылашмаз ки, биз чәтин «ахыр ҝүнләрдә» јашајырыг. Һәр ҝүн растлашдығымыз инсанларын чоху руһани шејләри гијмәтләндирмир; онлар јалныз өзләрини, мадди мәнфәәтләрини дүшүнүр, һеч кәси бәјәнмир, инсанлара гаршы һөрмәтсиз давранырлар (2 Тимотејә 3:1-5). Ҝәнҹ мәсиһчиләр позуҹу тә’сирлә даима мүбаризә апармалы олурлар. Белә шәраитдә Јеһоваја вә салеһлијә мәһәббәти горујуб сахламаг асан иш дејил. Бәс өзүмүзү неҹә горуја биләрик?
4. Мәзмурчу Аллаһын ганунуна ҝөрә миннәтдар олдуғуну неҹә ҝөстәрирди вә мәсиһчиләр дә буну етмәлидирләрми?
4 Мәзмурчуја чәтинликләрә гатлашмаға көмәк едән нә иди? О, Аллаһын гануну үзәриндә миннәтдарлыгла дүшүнмәјә вахт ајырырды. Бу минвалла о, гануну севмәјә башлады. Әҝәр фикир версәниз, 119-ҹу мәзмурун демәк олар ки, һәр бир ајәсиндә Јеһованын ганунунун мүхтәлиф тәрәфләри һагда бәһс едилирa. Мәсиһчиләр Мусанын ганунуна табе дејилләр (Колослулара 2:14). Бунунла белә, Ганунда әкс олунан принсипләрин дәјәри түкәнмәздир. Бу принсипләр мәзмурчуја тәсәлли верирди; онлар мүасир һәјатын чәтинликләри илә мүбаризә апаран Аллаһын хидмәтчиләри үчүн дә тәсәлли мәнбәји ола биләр.
5. Мусанын ганунундан нәји мүзакирә едәҹәјик?
5 Инди исә ҝәлин Мусанын ганунундан үч мәгама фикир верәк вә ҝөрәк онлар бизи неҹә руһландыра биләр. Бунлар шәнбә ҝүнү вә башаг јығымына аид ганунлар, һәмчинин тамаһкарлыға гаршы әмрдир. Онлары арашдырдыгҹа ҝөрәҹәјик ки, һәр ҝүн гаршылашдығымыз чәтинликләрин өһдәсиндән ҝәлмәк үчүн бу ганунларын архасында дуран принсипләри баша дүшмәк ваҹибдир.
Руһани тәләбатымызы өдәјирик
6. Инсанларын һансы мүһүм тәләбатлары вардыр?
6 Аллаһ инсанлары бир сыра тәләбатларла јарадыб. Мәсәлән, инсанын сағламлығы үчүн гида, су вә ев сон дәрәҹә ваҹибдир. Инсан һәмчинин ‘руһани тәләбатларынын’ гејдинә галмалыдыр. Бунсуз о, сөзүн әсл мә’насында хошбәхт ола билмәз (Матта 5:3, ЈД). Јеһова бу тәбии тәләбаты о гәдәр ваҹиб сајыр ки, Өз халгына, ишләринә ара вериб һәфтәнин бир ҝүнүнү руһани мәсәләләрә ајырмағы әмр етмишди.
7, 8. а) Аллаһ шәнбә илә диҝәр ҝүнләр арасында һансы фәрги гојду? б) Шәнбәнин маһијјәти нә иди?
7 Шәнбә ҝүнүнә аид ганун, руһани ишләрин ваҹиблијини гејд етмәк үчүн верилмишди. Мүгәддәс Китабда «шәнбә» сөзү илк дәфә, сәһрада пејда олан манна илә әлагәдар чәкилир. Исраиллиләрә дејилмишди ки, алты ҝүн бу мө’ҹүзәли чөрәји јығсынлар. Алтынҹы ҝүн онлар «ики ҝүнлүк јемәк» јығмалы идиләр, белә ки, һәфтәнин једдинҹи ҝүнү ҝөјдән манна јағмајаҹагды. Једдинҹи ҝүн ‘Рәбб үчүн тәгдис едилмиш шәнбә’ олдуғундан һәр кәс өз евиндә галмалы иди (Чыхыш 16:13-30). Он әмрдән бириндә тапшырылырды ки, о ҝүн һеч бир иш ҝөрүлмәсин. Шәнбә мүгәддәс иди. Гануну јеринә јетирмәјән инсан өлүмлә ҹәзаландырылырды (Чыхыш 20:8-11; Сајлар 15:32-36).
8 Шәнбә һаггындакы ганун ҝөстәрирди ки, Јеһова Өз халгынын һәм физики, һәм дә руһани ҹәһәтдән гејдинә галыр. Иса Мәсиһ демишди: «Шәнбә инсан үчүн тә’јин едилди» (Марк 2:27, И–93). Шәнбә ҝүнү исраиллиләрә һәм динҹәлмәјә, һәм дә Јараданла мүнасибәт гурмаға вә мәһәббәтләрини ифадә етмәјә имкан верирди (Ганунун тәкрары 5:12). Диҝәр ҝүнләрдән фәргли олараг, о ҝүн јалныз руһани ишләрә һәср едилирди. Бураја аиләви ибадәт, дуа вә Аллаһын гануну үзәриндә дүшүнмәк дахил иди. Шәнбә гануну исраиллиләри бүтүн вахтларыны вә гүввәләрини мадди шејләрә һәср етмәкдән сахлајырды. Ганун онлара хатырладырды ки, һәјатда ән ваҹиб шеј Јеһова илә олан мүнасибәтләридир. Иса да бу дәјишмәз принсипи тәкрарламышды: «Јазылмышдыр ки, “Инсан јалныз чөрәклә јашамаз, лакин Аллаһын ағзындан чыхан һәр бир сөзлә јашар”» (Матта 4:4).
9. Шәнбә һаггында ганун мәсиһчиләрә һансы дәрси верир?
9 Бу ҝүн Аллаһын халгындан шәнбә ганунуна риајәт етмәк тәләб едилмир. Лакин бу ганун садәҹә олараг тарихин сәһифәләриндә галмаг үчүн јазылмајыб, о бизим үчүн дә дәрин мә’на кәсб едир (Колослулара 2:16). О бизә хатырладыр ки, һәјатымызда биринҹи јерә руһани ишләри гојмалыјыг. Мадди мараглар вә истираһәтә ајырдығымыз вахт руһани ишләримизи үстәләмәмәлидир (Ибраниләрә 4:9, 10). Өзүнүздән сорушун: «Һәјатымда әсас јери нә тутур? Биринҹи јерә өјрәнмәни, дуаны, јығынҹаг ҝөрүшләрини, тәблиғ хидмәтиндә иштиракымы гојурам? Јохса башга шејләрин әлиндән бу ваҹиб ишләрә вахт галмыр?» Әҝәр руһани ишләр һәјатымызда әсас јери тутурса, Јеһова әмин едир ки, биз һеч нәдән корлуг чәкмәјәҹәјик (Матта 6:24-33).
10. Руһани ишләрә вахт ајырмаг бизә һансы фајданы ҝәтирир?
10 Мүгәддәс Китабы вә она әсасланан нәшрләри охумаға ајырдығымыз вахт, һабелә охудугларымыз үзәриндә дәриндән дүшүнмәк Јеһова Аллаһа јахынлашмағымыза көмәк едә биләр (Јагуб 4:8). 40 ил бундан әввәл Мүгәддәс Китабы өјрәнмәк үчүн вахт ајырмаға башлајан Сүзан дејир ки, илк вахтлар өјрәнмә она чох да мараглы ҝөрсәнмирди. Санки чијниндән ағыр јүк асылмышды. Лакин сонрадан һисс етди ки, охудугҹа даһа чох охумаг истәјир. Инди Сүзан һәр һансы бир сәбәбә ҝөрә шәхси өјрәнмәсини кечирә билмәјәндә, чох кәдәрләнир. О дејир: «Шәхси өјрәнмәнин сајәсиндә Јеһованы бир Ата кими танымышам. Она е’тибар едирәм, Она архаланырам, дуада Она асанлыгла мүраҹиәт едирәм. Јеһованын Өз хидмәтчиләрини нә гәдәр севдијини ҝөрәндә, шәхсән мәним гајғыма неҹә галдығыны, мәнә неҹә көмәк етдијини ҝөрәндә севинҹим бирә-мин артыр». Биз дә мүнтәзәм олараг руһани тәләбатларымызы өдәсәк, белә севинҹ дада биләрик.
Башаг јығымы һаггында ганун
11. Башаг јығымы гануну һаггында данышын.
11 Мусанын ганунундан мүзакирә едәҹәјимиз нөвбәти мәгам башаг јығымы ганунудур. Бу ганун Аллаһын Өз халгынын гејдинә галдығыны ҝөзәл бир шәкилдә ифадә едир. Јеһованын әмринә ҝөрә исраилли әкинчиләр мәһсул јығымы заманы бичинчиләрин архасынҹа дүшүб галмыш мәһсулу касыбларын јығмасына иҹазә вермәли идиләр. Әкинчиләр тарлаларынын гыраг-буҹағыны бүсбүтүн бичмәмәли, мејнәләрдә вә зејтун ағаҹларында галмыш мејвәләри јығмамалы идиләр. Тарлада унудулмуш тахыл дәрзләринин далынҹа да гајытмаг олмазды. Аллаһ бу јолла касыблара, ҝәлмәләрә, јетим вә дуллара Өз мәһәббәтини ҝөстәрирди. Дүздүр, башаг јығмаг ағыр зәһмәт тәләб етсә дә, онлары әл ачыб сәдәгә диләмәкдән азад едирди (Левилиләр 19:9, 10; Ганунун тәкрары 24:19-22; Мәзмур 37:25).
12. Башаг јығымы гануну әкинчиләрә һансы имканы верирди?
12 Ганун әкинчинин касыблар үчүн нә гәдәр мәһсул сахлајаҹағы һагда шәрт кәсмирди. Бу онун ихтијарына бурахылырды. О, бичин саһәсинин гырагларыны дар да едә биләрди, ҝениш дә. Бу ганун исраиллиләри сәхавәтлилијә өјрәдирди. Ганунун сајәсиндә исраиллиләр мәһсулларына бәрәкәт верәнә өз миннәтдарлыгларыны ҝөстәрә биләрдиләр, чүнки ‘јохсула лүтф ҝөстәрән Јараданына һөрмәт едир’ (Сүлејманын мәсәлләри 14:31). Мәсәлән, Боазы ҝөтүрәк. О, тарласында башаг јыған Рут адлы дул гадынын евинә кифајәт гәдәр тахыл апармасына гајғы ҝөстәрди. Сәхавәтинә ҝөрә Јеһова Боаза боллуҹа хејир-дуа верди (Рут 2:15, 16; 4:21, 22; Сүлејманын мәсәлләри 19:17).
13. Исраилдәки башаг јығымы ганунундан биз нә өјрәнирик?
13 Бу ганунун әсасында дуран принсип өз маһијјәтини индијәдәк итирмәјиб. Јеһова хидмәтчиләринин һамыја, хүсусилә касыблара гаршы сәхавәтли олаҹағыны ҝөзләјир. Нә гәдәр сәхавәтли олсаг, бир о гәдәр дә хејир-дуа алаҹағыг. Иса демишди: «Верин, сизә дә вериләҹәкдир: өлчүлүб-бичилмиш, силкәләниб-басылмыш, долуб-дашмыш, бол бир өлчү илә сизин әтәјинизә төкүләҹәкдир; чүнки һансы өлчү илә өлчсәниз, о өлчү илә дә сизә өлчүләҹәкдир» (Лука 6:38).
14, 15. Инсанлара неҹә сәхавәт ҝөстәрә биләрик, бу бизә вә көмәк етдијимиз адамлара һансы фајданы ҝәтирир?
14 Һәвари Павел төвсијә едир ки, «һамыја, хүсусән иманлылар аиләсинә јахшылыг едәк» (Галатијалылара 6:10). Әлбәттә, баҹы-гардашларымызын иманлары сынананда онлара дајаг олуруг, бәс нәјәсә еһтијаҹ дујдуглары заман онлара практики көмәк ҝөстәририкми? Ола биләр, кимәсә Падшаһлыг Залына ҝәлмәк вә ја базарлыг етмәк чәтиндир. Јығынҹағынызда јашлы, нахош вә ја евдән бајыра чыха билмәјән хәстәләр вармы? Һеч билирсиниз, бу баҹы-гардашлара баш чәкмәјиниз, көмәк етмәјиниз онлары нә гәдәр руһландырыр? Һәмиманлыларымызын еһтијаҹларына тезликлә һај вермәјимиз ҝөстәрир ки, Јеһова онларын дуаларына бизим васитәмизлә ҹаваб верир. Бир-биримизин гејдинә галмаг мәсиһчи борҹумуз олса да, биз көмәји јалныз борҹ һиссиндән ирәли ҝәләрәк етмирик. Һәмиманлыларымыза мәһәббәт ҝөстәрәндә севинир, мәмнунлуг дујур вә Аллаһымыз Јеһованы разы салырыг (Сүлејманын мәсәлләри 15:29).
15 Мәсиһчиләр вахтларыны вә гүввәләрини Аллаһын нијјәти һаггында данышмаға һәср етмәклә дә тәмәннасызлыг ҝөстәрирләр (Матта 28:19, 20). Јеһоваја һәср олунмагда башга бир инсана көмәк етмиш һәр бир мәсиһчи Исанын сөзләрини јахшы баша дүшүр: «Вермәк алмагдан даһа бөјүк бәхтијарлыг ҝәтирир» (Һәвариләрин ишләри 20:35).
Өзүнүзү тамаһкарлыгдан горујун
16, 17. Онунҹу әмр нәји вә нәјә ҝөрә гадаған едирди?
16 Аллаһын Исраилә вердији Ганундан мүзакирә едәҹәјимиз сонунҹу мәгам тамаһкарлығы гадаған едән онунҹу әмрдир. Ганунда дејилир: «Һеч кимин евинә тамаһ салма. Һеч кимин арвадына, гулуна, гаравашына, өкүзүнә, ешшәјинә — һеч бир шејинә тамаһ салма» (Чыхыш 20:17). Бу ганунун јеринә јетирилиб-јетирилмәдијинә һеч бир адам нәзарәт едә билмәзди, ахы инсан үрәјини ким охуја биләр? Бу әмр Исраилә верилән Гануну инсан ганунларындан гат-гат јүксәкләрә галдырыр. Ганун ајрылыгда һәр бир исраиллијә, үрәкләри охујан Јеһова Аллаһын гаршысында мәс’улијјәт дашыдығыны хатырладырды (1 Шамуел 16:7). Бу ганун һәмчинин әксәр ҝүнаһларын көкүндә дуран һисси ашкара чыхарырды (Јагуб 1:14).
17 Тамаһкарлығы гадаған едән әмр Аллаһын халгыны варланмаг истәјинә ујмамаға, аҹҝөзлүк вә доланышығындан ҝилеј-ҝүзар етмәмәјә өјрәдирди. Әмр, һәмчинин онлары нәфсләрини сахламаға тәшвиг едәрәк оғурлуг вә әхлагсызлыгдан чәкиндирирди. Һәјатда варлы адамлара да, биздән уғурлу оланлара да раст ҝәләҹәјик. Әҝәр дүшүнҹә вә һиссләримизи ҹиловламасаг, онда севинҹимизи итирәҹәк, онларын пахыллығыны чәкмәјә башлајаҹағыг. Мүгәддәс Китабда тамаһкарлыг ‘јанлыш фикрин’ тәзаһүрү адланыр. Ҝәлин бу мәнфи кејфијјәти тәзаһүр етдирмәкдән өзүмүзү горујаг (Ромалылара 1:28-30).
18. Дүнјада һансы руһ һөкм сүрүр вә бу һансы пис нәтиҹәләри ҝәтириб?
18 Мадди мәнфәәт ҝүдмәк вә рәгабәт руһу санки зәманәмизә һопуб. Реклам васитәсилә тиҹарәтчиләр инсанларда јени шејләр алмаға һәвәс ојадыр вә елә бир фикир јајыр ки, ҝуја мүәјјән бир шеји алмасаг, һеч вахт хошбәхт олмајаҹағыг. Јеһованын гануну мәһз бу ҹүр руһу гадаған едирди. Бә’зи адамлар нәјин баһасына олурса-олсун, һәјатда уғур газанмаг, варланмаг истәјирләр. Һәвари Павел беләләрини хәбәрдар едир: «Варланмаг истәјәнләр... јолдан чыхыр вә тора дүшүрләр вә инсанлары фәлакәтә вә һәлака апаран бир чох мә’насыз вә зијанвериҹи еһтираслара гапылырлар. Чүнки һәр ҹүр пислијин көкү пулпәрәстликдир. Буна гапылан бә’зиләри иман јолундан узаглашыб, өзләринә бир чох әзаблар чәкдирдиләр» (1 Тимотејә 6:9, 10).
19, 20. а) Јеһованын ганунуну севән адам нәләри дәјәрләндирир? б) Нөвбәти мәгаләнин мөвзусу нәдир?
19 Аллаһын ганунуну севәнләр пул һәрислијинин доғурдуғу тәһлүкәләрдән хәбәрдардырлар вә өзләрини ондан горујурлар. Мәзмурчу Јеһоваја дуа едирди: «Сәрвәт јығмаг истәјини гәлбимдән чыхарт, мејлими Сәнин өјүдләринә тәрәф јөнәлт. Ағзындан чыхан ганун мәним үчүн минләрлә гызылдан, ҝүмүшдән даһа гијмәтлидир» (Мәзмур 119:36, 72). Әҝәр биз бу сөзләрин доғрулуғуна әминиксә, онда мадди һәрислик вә аҹҝөзлүк тәләләриндән узаг ҝәзәҹәк, доланышығымыздан ҝилеј-ҝүзар етмәјәҹәјик. Вар-дөвләт јығмаг јох, «Аллаһ јолу илә јеримәк... бөјүк газанҹдыр» (1 Тимотејә 6:6).
20 Гәдимдә Исраил халгына верилмиш Ганун о вахтлар олдуғу кими, бу ағыр ҝүнләрдә дә өз дәјәрини итирмәјиб. Бу принсипләри һәјатымызда нә гәдәр чох тәтбиг етсәк, бир о гәдәр дә онларын дәјәрини анлајаҹаг, онлары севиб гијмәтләндирәҹәк, бир сөзлә, даһа хошбәхт олаҹағыг. Ганунда бизим үчүн чохлу ибрәт дәрсләри вардыр вә онларын һәгиги дәјәри Мүгәддәс Китабда гејдә алынмыш инсанларын һәјат нүмунәләриндә ајдын тәзаһүр етдирилир. Бу нүмунәләрдән бә’зиләрини нөвбәти мәгаләдә нәзәрдән кечирәҹәјик.
[Һашијә]
a 176 ајәдән ибарәт 119-ҹу мәзмурун беш ајәсиндән («Јени Дүнја тәрҹүмәси»ндә дөрд) башга галан һамысында ашағыдакы сөзләрдән һеч олмаса бири истифадә едилиб: әмр, һөкм, ганун, гајда-ганун, гајда, өјүд, вә’д, јол вә сөз.
Неҹә ҹаваб верәрдиниз?
• 119-ҹу мәзмурун јазычысы Јеһованын ганунуну нәјә ҝөрә севирди?
• Мәсиһчиләр шәнбә ганунундан нә өјрәнә биләрләр?
• Башаг јығымы ганунунун дәјәри нәдәдир?
• Тамаһкарлыға гаршы әмр бизи неҹә горујур?
[13-ҹү сәһифәдәки шәкил]
Шәнбә ҝүнү һаггындакы ганунун маһијјәти нәдән ибарәт иди?
[15-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Башаг јығымы ганунундан биз нә өјрәнә биләрик?