ОН ИКИНҸИ ФӘСИЛ
Аиләјә зәрәр ҝәтирән проблемләрин өһдәсиндән ҝәлә биләрсиниз
1. Бә’зи аиләләрдә һансы ҝизли проблемләр мөвҹуддур?
КӨҺНӘ бир машын јениҹә јујулуб вә пардагланыб. Јолдан өтәнләр үчүн пар–пар парылдајыр, демәк олар ки, јени кими ҝөрүнүр. Лакин заһири парлаглыг алтында мәһведиҹи пас машынын ҝөвдәсини јејир. Буна бәнзәр шејләр бә’зи аиләләрдә дә баш верир. Кәнардан һәр шеј өз гајдасында имиш кими ҝөрүнсә дә, үзләрдәки тәбәссүм архасында горху вә изтираб һиссләри ҝизләнир. Евин бағлы гапысы архасында нә исә мәһведиҹи бир шеј аиләнин әмин–аманлығыны парчалајыр. Аиләјә бу ҹүр тә’сир ҝөстәрә билән ики проблем — ички дүшкүнлүјү вә зоракылыгдыр.
ИЧКИ ДҮШКҮНЛҮЈҮНҮН ҜӘТИРДИЈИ ИЗТИРАБЛАР
2. а) Спиртли ичкиләрдән истифадә етмәјә даир Мүгәддәс Китабын нөгтеји–нәзәри неҹәдир? б) Ички дүшкүнлүјү нәдир?
2 Мүгәддәс Китаб, спиртли ичкиләрдән таразлығы горујараг истифадә етмәји дејил, сәрхошлуғу мүһакимә едир (Сүлејманын мәсәлләри 23:20, 21; 1 Коринфлиләрә 6:9, 10; 1 Тимотејә 5:23; Титуса 2:2, 3). Ички дүшкүнлүјү исә — садәҹә сәрхош олмаг дејил, спиртли ичкиләрә олан даими һәвәс вә онлардан истифадә етмәнин үзәриндә нәзарәти итирмәк демәкдир. Тәәссүфләр олсун ки, бөјүкләр кими, ушаглар да ички дүшкүнү ола билирләр.
3, 4. Әрин ички дүшкүнү олмасы, онун арвадына вә ушагларына неҹә тә’сир ҝөстәрир?
3 Чох илләр өнҹә Мүгәддәс Китабда ҝөстәрилмишдир ки, спиртли ичкиләрдән суи–истифадә етмәк аиләнин әмин– аманлығыны парчалајыр (Тәснијә 21:18–21). Ички дүшкүнлүјүнүн зәрәрли тә’сирини бүтүн аилә һисс едир. Арвад бүтүн гүввәсини, ички дүшкүнү олан әринин ичмәсинә сон гојмаг вә онун хошаҝәлмәз һәрәкәтләринин өһдәсиндән ҝәлмәк үчүн сәрф едә биләрa. О, спиртли ичкиләри ҝизләтмәјә, атмаға, әринин пулуну ҝөтүрүб ҝизләтмәјә, онда аиләјә, һәјата, һәтта Аллаһа мәһәббәт һисси ојатмаға чалышыр, лакин ички дүшкүнү ичмәјинә давам едир. Әринин ичмәсинә сон гојмаг үчүн сәрф етдији бүтүн гүввәнин әбәс олдуғуну ҝөрән арвад, руһдан дүшүр вә өзүнү һеч нәјә јарамајан шәхс кими һисс едир. Ола билсин, горху, гәзәб, тәгсиркарлыг, әсәбилик, һәјәҹан вә өзүнә гаршы һөрмәтсизлик һисси она әзаб вермәјә башлајыр.
4 Валидејнләриндән биринин ички дүшкүнү олмасы ушаглара да тә’сир ҝөстәрир. Онлардан бә’зиләри илә амансызҹасына давранырлар. Башгалары ҹинси тәҹавүзә мә’руз галырлар. Валидејнләриндән биринин ички дүшкүнү олмасына ҝөрә ушаглар, һәтта өзләрини ҝүнаһландыра да биләрләр. Чох вахт ички дүшкүнүнүн зидд давранышларына ҝөрә, ушаглар башгаларына олан е’тибарларыны итирирләр. Ушаглар, евләриндә баш верәнләр һаггында данышмаға утандыглары үчүн, өз һиссләрини боғмаға вәрдиш едирләр вә чох вахт бу онларын сағламлығына пис тә’сир ҝөстәрир (Сүлејманын мәсәлләри 17:22). Белә ушаглар, һәтта бөјүдүкдән сонра да өзләринә олан әминлик вә һөрмәт һиссинин чатышмазлығындан әзаб чәкә биләрләр.
АИЛӘ НӘ ЕДӘ БИЛӘР?
5. Ички дүшкүнлүјүнүн өһдәсиндән ҝәлмәк неҹә мүмкүндүр, амма нәјә ҝөрә чәтиндир?
5 Бир чох ҝөркәмли мүтәхәссисләрин фикринҹә, ички дүшкүнлүјү мүалиҹәолунмаз олса да, онларын әксәријјәти разылашыр ки, спиртли ичкиләрдән истифадә етмәкдән тамамилә имтина етмәклә мүәјјән дәјишикләрә наил олмаг мүмкүндүр. (Матта 5:29 илә мүгајисә един.) Ички дүшкүнүнү тәклиф олунан көмәји гәбул етмәкдә әмин етмәк лазымдыр демәк асан, буну етмәк исә чәтиндир; чүнки адәтән белә адам өзүнү ички дүшкүнү һесаб етмир. Бунунла белә, әҝәр аилә үзвләри ички дүшкүнлүјүнүн онлара ҝөстәрдији тә’сирин өһдәсиндән ҝәлмәк үчүн тәдбирләр ҝөрүрләрсә, ички дүшкүнү олан адам өз проблемини дәрк етмәјә башлајыр. Ички дүшкүнләринә вә онларын аиләләринә көмәк ҝөстәрмәкдә тәҹрүбәси олан бир һәким дејир: “Мән елә һесаб едирәм ки, аиләләрин, өз ҝүндәлик ишләри илә баҹардыглары гәдәр сә’јлә мәшғул олмалары зәруридир. Ичкијә дүшкүн олан шәхс, аиләнин галан үзвләриндән нә гәдәр чох фәргләндијини ҝет–ҝедә даһа ајдын ҝөрәҹәкдир”.
6. Ички дүшкүнү олан аиләләр үчүн ән јахшы мәсләһәт мәнбәји нәдир?
6 Әҝәр аиләниздә ички дүшкүнү варса, Мүгәддәс Китабын Аллаһ тәрәфиндән илһамландырылмыш мәсләһәти даһа сәмәрәли һәјат тәрзи сүрмәнизә көмәк едәҹәкдир (Ишаја 48:17; 2 Тимотејә 3:16, 17). Ҝәлин, ички дүшкүнлүјүнүн өһдәсиндән мүвәффәгијјәтлә ҝәлмәкдә аиләләрә көмәк едән бә’зи принсипләри нәзәрдән кечирәк.
7. Аилә үзвләриндән биринин ички дүшкүнү олмасында ҝүнаһкар кимдир?
7 Бүтүн тәгсири өз үзәринизә ҝөтүрмәјә сон гојун. Мүгәддәс Китабда дејилир ки, “һәр кәс өз мәс’улијјәтинин јүкүнү дашыјаҹаг” вә “һәр биримиз өзү үчүн Аллаһа һесабат верәҹәкдир” (Галатијалылара 6:5; Ромалылара 14:12). Ичкијә дүшкүн олан адам аилә үзвләрини ҝүнаһландырмаға ҹәһд едә биләр. Мәсәлән, о дејә биләр: “Сиз мәнимлә јахшы рәфтар етсәјдиниз, мән ичмәздим”. Башгалары онун фикри илә разылашдыгда, ону даһа сонра да ичмәјә тәшвиг етмиш олурлар. Лакин биз, шәраитин вә ја башгаларынын һәрәкәтинин гурбаны олсаг да, һамымыз — о ҹүмләдән ички дүшкүнләри — әмәлләримизә ҝөрә өзүмүз ҹавабдеһик. (Филипилиләрә 2:12 илә мүгајисә един.)
8. Сәрхошлуғунун нәтиҹәсини һисс етмәкдә ички дүшкүнүнә көмәк етмәјин бә’зи үсуллары һансылардыр?
8 Дүшүнмәјин ки, ҝуја сиз, ички дүшкүнүнү сәрхошлуғунун нәтиҹәләриндән даима горумалысыныз. Мүгәддәс Китабда гәзәбли инсан һаггында олан мәсәли ејни тәрздә ички дүшкүнүнә дә аид етмәк олар: “Ону гуртарсан белә, јенә дә давам едәр” (Сүлејманын мәсәлләри 19:19, МКШ). Гојун ички дүшкүнү өз сәрхошлуғунун нәтиҹәсини һисс етсин. Јол вердији натәмизлији өзү тәмизләсин вә ја сәрхошлуг етдији ҝүнүн сәһәри мүдиринә өзү зәнҝ едиб, изаһат версин.
9, 10. Ички дүшкүнү оланларын аиләләри нә үчүн көмәкдән имтина етмәмәлидирләр вә онлар көмәк үчүн хүсусилә кимә мүраҹиәт етмәлидирләр?
9 Башгаларынын көмәјини гәбул един. Сүлејманын мәсәлләри 17:17 ајәсиндә дејилир: “Дост һәр вахт севәр; вә сыхынты үчүн гардаш доғулмушдур”. Аиләдә ички дүшкүнүнүн олмасы фәлакәтдир. Сизә көмәк лазымдыр. Достларынызын көмәјинә бел бағламагдан чәкинмәјин (Сүлејманын мәсәлләри 18:24). Сизин проблеминизи баша дүшән вә ја ејни вәзијјәтлә гаршылашмыш олан инсанларла сөһбәт едәркән, нәји едиб етмәјәҹәјинизә даир практики мәсләһәтләр ала биләрсиниз. Лакин таразлығы горујун. Е’тибар етдијиниз вә сирринизи сахлаја билән кәсләрлә сөһбәт един (Сүлејманын мәсәлләри 11:13).
10 Мәсиһчи ағсаггалларына е’тибар етмәји өјрәнин. Мәсиһчи јығынҹағындакы ағсаггаллар бөјүк көмәк мәнбәји ола биләрләр. Бу јеткин кишиләр Аллаһын Кәламыны јахшы билир вә орадакы принсипләрин тәтбиг едилмәсиндә тәҹрүбәләри вардыр. Онлар, сөзүн әсл мә’насында “јелдән сахланаҹаг бир јер кими вә туфана гаршы өртүлү бир јер кими, гураг јердә ахар сулар кими, јоруҹу дијарда бөјүк гаја көлҝәси кими” ола биләрләр (Ишаја 32:2). Мәсиһчи ағсаггаллары бүтөв јығынҹағы пис тә’сирләрдән горумагдан әлавә, чәтинликләрлә гаршылашан инсанлара тәсәлли верир, көмәк едир вә һәмчинин онлара шәхсән мараг ҝөстәрирләр. Онларын көмәјиндән фајдаланын.
11, 12. Икчи дүшкүнү оланларын аиләләринә даһа јахшы ким көмәк едә биләр вә белә көмәк неҹә тәгдим едилир?
11 Ән ваҹиби, Јеһовадан гүввәт алын. Мүгәддәс Китабда сәмими әминлик верилир: “Рәбб үрәји гырыг оланлара јахындыр вә руһу әзилмиш оланлары гуртарар” (Мәзмур 34:18). Аиләдә ички дүшкүнү илә јашадығыныз үчүн јаранан чәтинликләр үзүндән үрәјисыныглыг вә руһ сыхынтысы һисс едирсинизсә, јадда сахлајын ки, “Рәбб... јахындыр”. О, аиләниздәки вәзијјәтин нә дәрәҹәдә чәтин олдуғуну баша дүшүр (1 Петер 5:6, 7).
12 Јеһованын өз Кәламында дедикләринә иман етмәк, хошаҝәлмәз һалларын өһдәсиндән ҝәлмәкдә сизә көмәк ола биләр (Мәзмур 130:3, 4; Матта 6:25–34; 1 Јәһја 3:19, 20). Сиз, Аллаһын Кәламыны өјрәнмәклә вә орадакы принсипләрә мүвафиг тәрздә јашамагла Аллаһын мүгәддәс руһуну ала биләрсиниз. Бу руһ, сизә ҝүнү–ҝүндән чәтинликләрин өһдәсиндән ҝәлә билмәниз үчүн, “ән үстүн гүдрәти” верәҹәкдирb (2 Коринфлиләрә 4:7).
13. Бир чох аиләләрә изтираб ҝәтирән даһа һансы проблем вар?
13 Спиртли ичкиләрдән суи–истифадә етмәк, бир чохларынын әзаб чәкдикләри башга проблемә — аиләдәки зоракылыға ҝәтириб чыхара биләр.
АИЛӘДӘКИ ЗОРАКЫЛЫҒЫН ҜӘТИРДИЈИ ИЗТИРАБЛАР
14. Аиләдә зоракылыг нә заман башламышдыр вә бизим зәманәмиздә вәзијјәт неҹәдир?
14 Бәшәр тарихиндә илк зоракылыг һадисәси аиләдә — Габил өз гардашы Һабилә һүҹум етдији заман баш вермишдир (Тәквин 4:8). О вахтдан башлајараг, бәшәријјәт, аиләдә баш верән һәр нөв зоракылыға мә’руз галыр. Әрләр арвадларыны дөјүр, арвадлар әрләринә һүҹум едир, валидејнләр кичик ушагларыны амансызҹасына дөјүр, бөјүмүш өвладлар исә јашлы валидејнләри илә кобуд рәфтар едирләр.
15. Зоракылыг аилә үзвләринин емосионал вәзијјәтләринә неҹә тә’сир едир?
15 Аиләдә баш верән зоракылыг, бәдәндәки јара изләриндән даһа артыг изтираб ҝәтирир. Әри тәрәфиндән дөјүлән бир гадын дејир: “Даима тәгсиркарлыг вә хәҹаләт һиссләри илә мүбаризә апармалы олурсан. Чох вахт баш верәнләрин садәҹә бир јуху олдуғуна үмид едәрәк, сәһәрләр јатагдан дурмаг истәмирәм”. Истисна дејил ки, аиләдә зоракылыгла гаршылашан вә ја онун аҹысыны өз үзәриндә һисс едән ушаглар да бөјүјүб, аилә гурдугдан сонра зоракылыға әл атаҹаглар.
16, 17. Емосионал зоракылыг нәдир вә аиләнин үзвләринә неҹә тә’сир ҝөстәрир?
16 Аиләдәки зоракылыг, физики гәддарлыгла мәһдудлашмыр. Чох вахт сөз васитәсилә һүҹум едилир. Сүлејманын мәсәлләри 12:18 (МКШ) ајәсиндә дејилир: “Дүшүнмәдән данышанын дили гылынҹ кими јаралар”. Аиләдәки зоракылыға, “гылынҹын” вурдуғу јараларла бирҝә, сөјүшләр, гышгырыглар, даими тәнгидләр, алчалдыҹы тәһгирләр вә физики зоракылыг һәдәләри дә дахилдир. Емосионал зоракылығын вурдуғу јара изләри нәзәрә чарпмыр вә чох вахт һәмин јаралары башгалары ҝөрмүр.
17 Ушаглара емосионал ҹәһәтдән ҝөстәрилән тәзјигләр, едилән тәнгидләр, имканларынын, зеһни габилијјәтләринин вә ја бир шәхсијјәт кими дәјәрләринин даима алчалдылмасы хүсусилә кәдәрлидир. Бу ҹүр шифаһи зоракылыг, ушағы өзүнә әминликдән мәһрум едә биләр. Доғрудур, бүтүн ушаглара тәрбијә вермәк лазымдыр. Лакин Мүгәддәс Китаб аталара белә бир ҝөстәриш верир: “Өвладларынызы һирсләндирмәјин ки, онлар мә’јус олмасынлар” (Колослулара 3:21).
АИЛӘДӘ ЗОРАКЫЛЫГДАН НЕҸӘ ГАЧЫНМАГ ОЛАР?
18. Аиләдәки зоракылыг һарадан башлајыр вә зоракылыға гаршы мејли арадан галдырмағын неҹә мүмкүн олдуғу барәдә Мүгәддәс Китабда нә дејилир?
18 Зоракылыг, үрәкдә вә зеһиндә баш галдырыр; бизим һәрәкәтләримиз исә дүшүнҹәләримиздән башлајыр (Јагуб 1:14, 15). Зоракылыға олан һәвәсә үстүн ҝәлмәк үчүн, инсан өз дүшүнҹә тәрзини дәјишмәлидир (Ромалылара 12:2). Бу мүмкүндүрмү? Бәли. Аллаһын Кәламы инсанлары дәјишдирмәк гүдрәтинә маликдир. О, һәтта мәһведиҹи нөгтеји–нәзәрләрин “галаларыны” белә көкүндән јох едә биләр (2 Коринфлиләрә 10:4, И–93; Ибраниләрә 4:12). Мүгәддәс Китабдан алынан дәгиг билик инсанлары о дәрәҹәдә дәјишдирир ки, онларын јени бир мәнлик ҝејинмиш олдугларыны сөјләмәк мүмкүндүр (Ефеслиләрә 4:22–24; Колослулара 3:8–10).
19. Мәсиһчи өз һәјат јолдашына неҹә мүнасибәт бәсләмәли вә онунла неҹә давранмалыдыр?
19 Һәјат јолдашына гаршы мүнасибәт. Аллаһын Кәламында дејилир: “Әрләр дә өз арвадларыны, өз бәдәнләри гәдәр севмәлидирләр. Өз арвадыны севән өзүнү севир” (Ефеслиләрә 5:28). Бундан әлавә, Мүгәддәс Китабда дејилир ки, әрләр арвадлары илә “зәиф ҹинсә... һөрмәт едәр кими” рәфтар етмәлидирләр (1 Петер 3:7). Гадынлара исә мәсләһәт едилир ки, “әрләрини севсинләр” вә онлара “еһтирам” етсинләр (Титуса 2:4; Ефеслиләрә 5:33). Шүбһәсиз ки, Аллаһдан горхан һеч бир әр, әҝәр арвадыны физики вә ја шифаһи тәрздә тәһгир едирсә, она һәгигәтән дә еһтирам ҝөстәрдијини сөјләјә билмәз. Ејни заманда, әринин үстүнә гышгыран, она истеһза илә мүраҹиәт едән вә ја һәмишә дејинән гадын, әринә һәгиги мә’нада мәһәббәт вә дәрин һөрмәт ҝөстәрдијини сүбут едә билмәз.
20. Валидејнләр өз ушаглары үчүн кимин гаршысында ҹавабдеһдирләр вә нәјә ҝөрә онлар өз ушагларындан чох шеј ҝөзләмәли дејилләр?
20 Ушаглара гаршы дүзҝүн мүнасибәт. Ушаглар валидејнләринин мәһәббәт вә диггәтинә лајигдирләр, онларын буна еһтијаҹлары вар. Аллаһын Кәламы ушаглары “Рәбдән мирас” вә “мүкафат” адландырыр (Мәзмур 127:3). Валидејнләр, Јеһованын гаршысында бу мирасын гајғысына галмаг мәс’улијјәти дашыјырлар. Мүгәддәс Китабда дејилир ки, ушаглара “көрпәлик” хүсусијјәтләри вә “ағылсызлыг” хасдыр (1 Коринфлиләрә 13:11; Сүлејманын мәсәлләри 22:15). Ушагларынын ағылсыз давранышлары илә гаршылашанда валидејнләр тәәҹҹүб етмәмәлидирләр. Ушаглар јеткин шәхс дејилләр. Валидејнләр ушагдан, онун јашына, аиләдәки вәзијјәтинә вә габилијјәтинә ујғун олан ишдән артыг бир шеј тәләб етмәмәлидирләр. (Тәквин 33:12–14 ајәләринә бахын.)
21. Јашлы валидејнләрә гаршы һансы мүнасибәт вә давраныш Аллаһа мәгбулдур?
21 Јашлы валидејнләрә гаршы мүнасибәт. Левилиләр 19:32 ајәсиндә дејилир: “Ағ сачлынын өнүндә ајаға галхаҹагсан вә гоҹалмыш олана һөрмәт едәҹәксән”. Бунунла да, Аллаһын Гануну јашлылара һөрмәт вә еһтирам бәсләмәји өјрәдирди. Гоҹа валидејнләр һәддиндән чох тәләбкар вә ја хәстә оланда, еһтимал ки, ҹәлд һәрәкәт етмәк, јахуд фикирләшмәк имканында олмајанда онлара белә мүнасибәт бәсләмәк чох чәтин ола биләр. Буна бахмајараг, ушаглара хатырладылыр ки, “валидејнләринә... һаггыны” версинләр (1 Тимотејә 5:4, И–93). Бу о демәкдир ки, онларла ләјагәт вә һөрмәтлә давранмаг, һәтта онларын мадди еһтијаҹларыны белә тә’мин етмәк лазымдыр. Гоҹа валидејнләрлә физики вә ја башга ҹәһәтдән пис давранмаг, Мүгәддәс Китабын бизә өјрәтдији давраныш тәрзинә тамамилә зидд ҝедир.
22. Аиләдәки зоракылығы арадан галдырмагда ән ваҹиб кејфијјәт һансыдыр вә ону тәзаһүр етдирмәк неҹә мүмкүндүр?
22 Өзүнә һаким олмаг кејфијјәтини инкишаф етдирин. Сүлејманын мәсәлләри 29:11 ајәсиндә дејилир: “Ағылсыз бүтүн гәзәбини ортаја төкәр; һикмәтли адам исә, ону тутар вә сусдурар”. Һиссләринизи неҹә идарә едә биләрсиниз? Мә’јуслуға гапылмагданса, јаранан чәтинликләри тезликлә һәлл един (Ефеслиләрә 4:26, 27). Әҝәр өзүнүзә һаким олмағы баҹармајаҹағынызы һисс едирсинизсә, орадан узаглашсаныз даһа јахшы олар. Дуа един ки, Аллаһын мүгәддәс руһу сиздә өзүнә һаким олмаг кејфијјәтини инкишаф етдирсин (Галатијалылара 5:22, 23). Ҝәзинтијә чыхмаг вә ја бәдән тәрбијәси илә мәшғул олмаг өзүнү әлә алмагда сизә көмәк едәҹәкдир (Сүлејманын мәсәлләри 17:14, 27). “Ҝеҹ һиддәтләнән” олмаға чалышын (Сүлејманын мәсәлләри 14:29).
АЈРЫЛМАЛЫ, ЈОХСА БИРЛИКДӘ ЈАШАМАЛЫ?
23. Мәсиһчи јығынҹағынын үзвү, еһтимал ки, аиләси илә амансыз давранараг, дәфәләрлә гәзәбә јол верәрсә вә бу заман төвбә етмәзсә, нә баш верә биләр?
23 Мүгәддәс Китабда, Аллаһын мүһакимә етдији әмәлләр арасында “дүшмәнчилик, мүнагишә... гәзәб” дә хатырланыр вә дејилир ки, “бунлары едәнләр Аллаһын Падшаһлығыны мирас алмајаҹаглар” (Галатијалылара 5:19–21, И–93). Буна ҝөрә дә, өзүнү мәсиһчи һесаб едән вә бунунла јанашы дәфәләрлә гәзәбинә јол верән, еһтимал ки, һәјат јолдашы вә ја ушаглары илә амансыз давранан вә бу ишдә төвбә етмәјән шәхс, мәсиһчи јығынҹағындан кәнар едилә биләр. (2 Јәһја 9, 10 илә мүгајисә един.) Бунунла да, јығынҹаг гәддар инсанлардан тәмизләнир (1 Коринфлиләрә 5:6, 7; Галатијалылара 5:9).
24. а) Һәјат јолдашы тәрәфиндән амансыз давраныша мә’руз галан шәхс һансы гәрара ҝәлә биләр? б) Аиләдәки зоракылығын гурбаны олан шәхсә гајғы ҝөстәрән достлар вә ағсаггаллар неҹә көмәк едә биләрләр, лакин онлар нәји етмәмәлидирләр?
24 Һал–һазырда һәјат јолдашы тәрәфиндән гәддарҹасына дөјүлән вә јахшылыға доғру һеч бир дәјишиклијин олмадығыны ҝөрән мәсиһчиләр нә етмәлидир? Бә’зиләри бу вә ја диҝәр сәбәбләрә ҝөрә даһа сонра да онларла јашамаг гәрарына ҝәлирләр. Башгалары исә, физики, психи вә руһани сағламлыгларынын, һәтта һәјатларынын белә тәһлүкә алтында олдуғуну һисс едәрәк, гәддар һәјат јолдашларындан ајрылмаг гәрарына ҝәлирләр. Аиләдәки зоракылығын гурбаны олан инсанын белә шәраитләрдә неҹә давранаҹағы, Јеһованын гаршысында һәр бир кәсин верәҹәји шәхси гәрардыр (1 Коринфлиләрә 7:10, 11). Ән хош нијјәтләрдән ирәли ҝәләрәк достлар, гоһумлар вә ја мәсиһчи ағсаггаллары көмәк вә мәсләһәт тәклиф едә биләрләр, лакин онлар, чәтин вәзијјәтә дүшән инсанын бу вә ја диҝәр гәрары гәбул етмәси үчүн, она тә’сир ҝөстәрмәли дејилләр. Бу, истәр гадын олсун, истәрсә дә киши, һәр кәсин шәхси гәрарыдыр (Ромалылара 14:4; Галатијалылара 6:5).
ӘЗАБВЕРИҸИ ПРОБЛЕМЛӘРИН СОНУ
25. Јеһованын аилә илә әлагәдар нијјәти нәдир?
25 Јеһова, Адәмлә Һәвваны никаһда бирләшдирән заман, аиләләрин ички дүшкүнлүјү вә ја зоракылыг кими проблемләрлә корланмасы Онун нијјәтинә дахил дејилди (Ефеслиләрә 3:14, 15). Аилә, мәһәббәт вә әмин–аманлығын чичәкләнәҹәји, һәр бир аилә үзвүнүн диҝәрләринин зеһни, емосионал вә руһани тәләбатлары үчүн гајғы ҝөстәрәҹәји бир јер олмалы иди. Лакин ҝүнаһын пејда олмасы илә аилә һәјаты ити сүр’әтдә писләшди. (Ваиз 8:9 илә мүгајисә един.)
26. Јеһованын тәләбләринә мүвафиг тәрздә јашамаға чалышан инсанлары неҹә ҝәләҹәк ҝөзләјир?
26 Хошбәхтликдән, Јеһова аилә илә әлагәдар нијјәтиндән имтина етмәјиб. О, инсанлары сүлһ ичиндә јени бир дүнјаја ҝәтирәҹәјини вә’д едир; онлар орада “тәһлүкәсиз јашајаҹаглар вә онлары горхудан олмајаҹаг” (Һезекиел 34:28). О заман, ички дүшкүнлүјү, зоракылыг вә бу ҝүн аиләләрә изтираб ҝәтирән бүтүн башга проблемләр кечмишдә галаҹаг. Инсанлар горху вә изтирабларыны ҝизләтмәк үчүн дејил, “әмин–аманлыг боллуғунда ләззәт” тапдыглары үчүн ҝүлүмсәјәҹәкләр (Мәзмур 37:11).
a Ички дүшкүнү кими кишиләр һаггында сөһбәт етсәк дә, бурада ҝөстәрилән принсипләр ички дүшкүнлүјүндән әзаб чәкән гадынлар үчүн дә тәтбиг едиләндир.
b Бә’зи өлкәләрдә, ички дүшкүнләринә вә онларын аиләләринә көмәк етмәк үчүн мүалиҹә мәркәзләри, хәстәханалар вә мүалиҹә програмлары мөвҹуддур. Белә көмәк үчүн мүраҹиәт едиб етмәмәк һәр кәсин шәхси гәрарыдыр. Јеһованын Шаһидләри конкрет олараг һеч бир мүалиҹә нөвү тәклиф етмир. Лакин көмәк ахтараркән диггәтли олмаг лазымдыр ки, Мүгәддәс Китабын принсипләринә зидд ишләрә ҹәлб олунмајаг.