Јеһованын Кәламы ҹанлыдыр
«Әјјуб» китабындан диггәтәлајиг фикирләр
ГӘБЫЛӘ башчысы Әјјуб, кечмишдә Әрәбистан јарымадасында јерләшән Уз дијарында јашајырды. Һәмин вахт исраиллиләр Мисирдә көләликдә идиләр. Бахмајараг ки, Әјјуб исраилли дејилди, о, Јеһова Аллаһа ибадәт едирди. Мүгәддәс Китабда онун һаггында јазылыб: «Јер үзәриндә онун кимиси јохдур. О, камил, әмәлисалеһ, Аллаһдан горхан вә өзүнү шәрдән узаг сахлајан бир адамдыр» (Әјјуб 1:8). Еһтимал ки, Әјјуб, Јагубун оғлу Јусифин өлүмүндән сонракы, Мусанын исә пејғәмбәр тә’јин олунмасындан әввәлки дөврдә јашамышдыр.
«Әјјуб» китабыны, чох ҝүман ки, Муса јазмышдыр. Јәгин о, Әјјуб һаггында, 40 ил Уз јахынлығында јерләшән Мидјан торпағында јашајаркән өјрәнмишди. Онун өмрүнүн сон илләри һаггында исә Муса, исраиллиләрин 40 иллик сәјаһәтләринин сонунда, Уз јахынлығында оларкән ешитмишди. Әјјубун әһвалаты о гәдәр ҝөзәл гәләмә алынмышдыр ки, бәдии әдәбијјатын шаһ әсәрләриндән һесаб едилир. Бундан башга, китабда ашағыдакы суаллара да ҹаваб верилир: нә үчүн јахшы инсанлар әзаб чәкирләр? Јеһова пислијин мөвҹуд олмасына нә үчүн јол верир? Гејри-камил инсанлар Аллаһ гаршысында өз нөгсансызлыгларыны горуја биләрләрми? Аллаһдан илһам алмыш Мүгәддәс Јазыларын бир һиссәси олан «Әјјуб» китабындакы мә’лумат ҹанлы вә тә’сирлидир (Ибраниләрә 4:12)a.
«КАШ КИ МӘН ДОҒУЛАН ҜҮН ЈОХ ОЛАЈДЫ»
Бир ҝүн Шејтан, Әјјубун Аллаһ гаршында нөгсансызлығыны шүбһә алтына алды. Јеһова Шејтанын ирәли сүрдүјү иддиалары сүбут етмәси үчүн, она иҹазә верди ки, Әјјубун үзәринә бәлалар јағдырсын. Бүтүн бунлара бахмајараг, Әјјуб ‘Аллаһа лә’нәт етмәкдән’ имтина етди (Әјјуб 2:9).
Әјјубун үч досту «ону овутмаг үчүн» јанына ҝәлди (Әјјуб 2:11). Әјјуб «каш ки мән доғулан ҝүн јох олајды» дејиб, сүкуту позанадәк онлар диниб-данышмадылар (Әјјуб 3:3). О, «ишыг үзү ҝөрмәјән көрпә», јә’ни өлү доғулмуш ушағын јериндә олмағы арзулајырды (Әјјуб 3:11, 16).
Мүгәддәс Китаб суалларына ҹаваблар:
1:4 — Әјјубун өвладлары ад ҝүнләриними гејд едирдиләр? Хејр. Гәдим ибрани дилиндә «ҝүн» мә’насыны верән сөзү бир чохлары сәһвән ад ҝүнү кими баша дүшүрләр. Лакин ибрани дилиндә ҝүн вә ад ҝүнү мә’наларыны мүхтәлиф сөзләр ифадә едирди (Јарадылыш 40:20). Әјјуб 1:4 ајәсиндә ишләдилән «ҝүн» сөзү ҝүн чыхандан батанадәк олан вахт мүддәтини билдирир. Әјјубун једди оғлу һәр ил једди ҝүн әрзиндә бүтүн аилә илә бирликдә бир јерә топлашардылар. Онлар нөвбәләшдикләриндән, һәрә өз нөвбәси чатанда евиндә зијафәт гурарды.
1:6; 2:1 — Кимләр Јеһованын һүзуруна ҝәлә биләрдиләр? Јеһованын һүзуруна ҝәләнләр арасында Аллаһын ваһид Оғлу Кәлам, садиг мәләкләр, о ҹүмләдән, Шејтан Иблис дә дахил олмагла Аллаһа итаәт етмәјән «илаһи варлыглар» вар иди (Јәһја 1:1, 18). Аллаһын Падшаһлығы 1914-ҹү илдә ҝөјдә тә’сис едилдикдән аз сонра Шејтан вә онун мәләкләри ҝөјдән говулдулар (Вәһј 12:1-12). Онлара һүзуруна ҝәлмәјә иҹазә вермәклә, Јеһова бүтүн руһани варлыглара Шејтанын иддиаларыны вә галдырдығы мүбаһисәли суаллары аҝаһ етди.
1:7; 2:2 — Јеһова Шејтан илә билаваситәми данышырды? Мүгәддәс Китабда Јеһованын руһани варлыгларла неҹә үнсијјәтә ҝирмәси барәдә әтрафлы мә’лумат верилмир. Буна бахмајараг, Микајанын ҝөрдүјү ҝөрүнтүдә мәләк Јеһова илә билаваситә үнсијјәт етмишди (1 Падшаһлар 22:14, 19-23). Чох ҝүман ки, Јеһова Шејтан илә васитәчи олмадан данышырды.
1:21, КМ — Әјјуб һансы мә’нада ‘анасынын бағрына [бәтнинә]’ гајыда биләрди? Јеһова Аллаһ инсаны «јерин торпағындан» јаратдығы үчүн «ана» сөзү бурада мәҹази мә’нада јери билдирмәк үчүн ишләдилмишди (Јарадылыш 2:7).
2:9 — Әринә Аллаһы лә’нәтләјиб өлмәји сөјләјән Әјјубун арвады һансы емосионал вәзијјәтдә иди? Әјјубун арвады онун кими ејни иткиләрә мә’руз галмышды. Бир заманлар сағлам әринин инди ијрәнҹ хәстәликдән әзијјәт чәкмәси она әзаб верирди. О өз севимли өвладларыны итирмишди. Бүтүн бунлара ҝөрә о гәдәр ағлыны итирмишди ки, һәгигәтән дә ваҹиб оланы — Аллаһла мүнасибәтләрини нәзәрдән гачырмышды.
Бизим үчүн ибрәт дәрсләри:
1:8-11; 2:3-5. Әјјубун һадисәсиндән ҝөрүндүјү кими, ‘нөгсансызлыг’ (ЈД), дүзҝүн һәрәкәт вә сөзләрлә бәрабәр, дүзҝүн мотивләрдән ирәли ҝәләрәк Јеһоваја хидмәт етмәк демәкдир.
1:21, 22. Јеһоваја һәм хош ҝүнүмүздә, һәм дә чәтин шәраитдә садиг галмагла Шејтанын јаланчы олдуғуну сүбут етмиш оларыг (Сүлејманын мәсәлләри 27:11).
2:9, 10. Аиләмиз иманымыза шәрик олмаса да, иманымыза зидд давранмағымыз вә ја дөнмәјимиз үчүн бизә тәзјиг ҝөстәрсә дә, биз Әјјуб кими иманда мөһкәм олмалыјыг.
2:13. Достлары Әјјуба тәсәлли вермәк үчүн Аллаһ вә Онун вә’дләри һаггында бир сөз дејә билмирдиләр, чүнки руһани ҹәһәтдән зәиф идиләр.
«СОН НӘФӘСИМӘ ГӘДӘР [НӨГСАНСЫЗЛЫҒЫМДАН] ӘЛ ЧӘКМӘЈӘҸӘЈӘМ»
Достлары Әјјубун чох пис бир шеј етдији үчүн Аллаһдан белә ағыр ҹәза алдығыны өз сөзләриндә вурғулајырдылар. Елифаз сөһбәтә биринҹи башлады. Сөзләри тикан тәк санҹан Билдад сөһбәти давам етдирди. Софар исә ондан да бетәр аҹы сөзләр сөјләди.
Әјјуб ону ҝөрмәјә ҝәләнләрин јүрүтдүкләри сәһв фикирләри рәдд едирди. Аллаһын нә үчүн онун әзаб чәкмәсинә јол вердијини анлаја билмәјән Әјјубун башы өзүнә һагг газандырмаға гарышмышды. Буна бахмајараг, Әјјуб һәлә дә Аллаһы севир вә бәјан едирди: «Сон нәфәсимә гәдәр [нөгсансызлығымдан] әл чәкмәјәҹәјәм» (Әјјуб 27:5).
Мүгәддәс Китаб суалларына ҹаваблар:
7:1; 14:14 — «Ағыр хидмәт» [«иҹбари әмәк», ЈД] вә «әзаб» [«иҹбари хидмәт», ЈД] һансы мә’наны дашыјыр? Әјјуба елә бөјүк фәлакәт үз вермишди ки, онун үчүн һәјат чәтин, үзүҹү иҹбари әмәјә бәнзәјирди. Инсанын өләндән дириләнә кими өлүләр аләминдә кечирдији вахт мәҹбури дөвр олдуғу үчүн Әјјуб ону иҹбари хидмәтә бәнзәдирди.
7:9, 10; 10:21; 16:22 — Әјјубун бу сөзләри онун дирилмәјә инанмадығынымы ҝөстәрир? Бу сөзләр Әјјубун јахын ҝәләҹәјинә аид иди. Бәс белә олдугда о, нәји нәзәрдә тутурду? Мүмкүн олан вариантлардан бири одур ки, әҝәр о өлсә иди, мүасирләриндән һеч бири ону ҝөрмәјәҹәкди. Онларын нөгтеји-нәзәринҹә о, Аллаһын тә’јин етдији вахт чатынҹа нә өз евинә гајыдаҹагды, нә дә ону таныјаҹагдылар. Әјјуб һәм дә ола билсин нәзәрдә тутурду ки, көмәк олмадан һеч ким Шеолдан гајыда билмәз. Әјјубун ҝәләҹәкдә олаҹаг дирилмәјә үмид етмәси 14:13-15 ајәләриндән ајдындыр.
10:10 — Јеһова һансы мә’нада ‘Әјјубу сүд кими төкүб, пендир кими бәркитди?’ Бу, Әјјубун анасынын бәтниндә формалашмасынын бәдии диллә тәсвиридир.
19:20, КМ — ‘Дишләримин дәриси илә гуртулдум’ ифадәси илә Әјјуб нә демәк истәјирди? Дәриси олмајан бир шејин дәриси илә гачыб гуртулдуғуну сөјләмәклә Әјјуб, ола билсин ки, һеч нәсиз галдығыны сөјләмәк истәјирди.
Бизим үчүн ибрәт дәрсләри:
4:7, 8; 8:5, 6; 11:13-15. Биз дәрһал белә гәнаәтә ҝәлмәли дејилик ки, чәтинлијә дүшән инсан әкдијини бичир вә Аллаһын лүтфүнү итириб.
4:18, 19; 22:2, 3. Вердијимиз мәсләһәтләр шәхси фикримизә дејил, Аллаһын Кәламына әсасланмалыдыр (2 Тимотејә 3:16).
10:1. Гәм-гүссә Әјјубу о дәрәҹәдә кор етмишди ки, о, әзабларынын башга сәбәбләр үзүндән олдуғуну нәзәрә алмырды. Биз дә әзаблара мә’руз галаркән гәзәбләнмәмәлијик, хүсусилә дә, ваҹиб мүбаһисәли мәсәләләри билдијимиз үчүн.
14:7, 13-15; 19:25; 33:24. Дирилмәјә олан үмид Шејтанын үзәримизә јағдырдығы сынаглар гаршысында бизи мөһкәмләндирә биләр.
16:5; 19:2. Бизим сөзләримиз башгаларыны әсәбиләшдирмәмәли, әксинә, руһландырмалы вә мөһкәмләндирмәлидир (Сүлејманын мәсәлләри 18:21).
22:5-7. Әсассыз иттиһамлардан ирәли ҝәләрәк верилән мәсләһәт дәјәрсиз вә зәрәрлидир.
27:2; 30:20, 21. Нөгсансызлығы горумаг үчүн камиллик тәләб олунмур. Әјјуб Аллаһы сәһвән гынајырды.
27:5. Нөгсансызлығыны горујуб-горумајаҹағы јалныз Әјјубун өзүндән асылы иди, чүнки нөгсансызлығы горумаг инсанын Аллаһа мәһәббәтиндән ирәли ҝәлир. Буна ҝөрә дә үрәјимиздә Јеһоваја гаршы ҝүҹлү мәһәббәт инкишаф етдирмәлијик.
28:1-28. Инсанлар јералты хәзинәләрин һарада јерләшдијини билирләр. Хәзинә ахтараркән инсанын баҹарығы ону һеч бир узагҝөрән јыртыҹы гушун ҝөрә билмәдији јералты јоллара апарыб чыхарыр. Лакин Аллаһын мүдриклијинә саһиб олмаг үчүн Јеһовадан горхмаг ҝәрәкдир.
29:12-15. Биз еһтијаҹы оланлардан мәһәббәт вә хејирхаһлығы әсирҝәмәмәлијик.
31:1, 9-28. Әјјуб ешгбазлыгдан, зинадан, башгалары илә әдаләтсиз вә мәрһәмәтсиз давранмагдан, мадди мәнфәәт ҝүдмәкдән вә бүтпәрәстликдән гачынмагда бизә ҝөзәл нүмунә гојмушду.
«ТОРПАҒЫН, КҮЛҮН ИЧИНДӘ ТӨВБӘ ЕДИРӘМ»
Ҝәнҹ Елиһу онларын сөһбәтини сәбирлә динләјирди. Инди о данышмаға башлајыр, Әјјубун вә сөзләри илә она әзаб верән үч достунун сәһвләрини дүзәлдир.
Елиһу сусан кими Јеһова гасырғанын ичиндән ҹаваб верир. О, Әјјубун әзабларынын сәбәбини ачыгламыр. Лакин Әјјуба бир сыра суаллар вермәклә Күлли-Ихтијар Өзүнүн ваһимәли ҝүҹүндән вә бөјүк мүдриклијиндән ону аҝаһ едир. Әјјуб баша дүшмәдән данышдығыны бојнуна алараг дејир: «Она ҝөрә өзүмдән зәһләм ҝедир, торпағын, күлүн ичиндә төвбә едирәм» (Әјјуб 42:6). Сынаглары сона чатанда, Әјјубун нөгсансызлығы мүкафатландырылыр.
Мүгәддәс Китаб суалларына ҹаваблар:
32:1-3 — Елиһу Әјјубун јанына нә заман ҝәлмишди? Елиһу онларын бүтүн сөһбәтини ешитмишди. Буна ҝөрә белә нәтиҹә чыхармаг олар ки, о, үч достун једди ҝүнлүк сүкутундан сонра, Әјјубун исә данышмаға башламасындан бир аз габаг ҝәлиб, ешидә биләҹәји гәдәр аралы мәсафәдә отурмушду (Әјјуб 3:1, 2).
34:7 — Әјјуб һансы мә’нада ‘кинајәни су кими ичән’ адама бәнзәјирди? Бу чәтин вәзијјәтиндә Әјјуб фикирләширди ки, она баш чәкән үч достунун истеһзалары онун өзүнә гаршы јөнәлиб, һалбуки, әслиндә онлар Аллаһа гаршы данышырдылар (Әјјуб 42:7). Беләликлә, о, сују һәзз алараг ичән инсан кими, кинајәни ҹанына чәкирди.
Бизим үчүн ибрәт дәрсләри:
32:8, 9. Мүдриклик инсанын јашындан асылы дејил. Она саһиб олмаг үчүн Аллаһын Кәламыны дәрк етмәк, һәмчинин Онун руһунун рәһбәрлијини гәбул етмәк лазымдыр.
34:36. Нөгсансызлыг јалныз ‘ахырадәк сынагда олмагла’ сүбут едилир.
35:2. Елиһу данышмаздан әввәл диггәтлә динләди вә мәсәләнин нә јердә олдуғуну дәгиг мүәјјән етди (Әјјуб 10:7; 16:7; 34:5). Мәсләһәт вермәздән әввәл мәсиһчи ағсаггаллары да инсаны диггәтлә динләмәли, фактлары топламалы вә ишә аид олан мәсәләләри ајдын баша дүшмәлидирләр (Сүлејманын мәсәлләри 18:13).
37:14; 38:1-39:30. Јеһованын ҝүҹүнүн вә мүдриклијинин ифадәси олан мө’ҹүзәли ишләри һаггында дүшүнмәк биздә тәвазөкарлыг кими хүсусијјәт јарадыр, Онун һөкмранлыг һүгугуна бәраәт газандырмағын шәхси марагларымыздан даһа ваҹиб олдуғуну дәрк етмәјә көмәк едир (Матта 6:9, 10).
40:1-4. Күлли-Ихтијар Аллаһдан шикајәтләнмәк истәјимиз јарананда, ‘ағзымызы әлимизлә тутмалыјыг’.
40:15–41:34. Беҝемот вә Ливјатан (тимсаһ) неҹә дә валеһедиҹи ҝүҹә маликдирләр! Хидмәтимизи тәһәммүллә һәјата кечирмәк үчүн бу ҝүҹлү һејванлары јараданын бизи мөһкәмләтмәсинә еһтијаҹымыз вардыр (Филипилиләрә 4:13).
42:1-6. Әјјуба ‘Аллаһы ҝөрмәјә’, јә’ни Онун һаггында һәгигәти билмәјә, Јеһованын сөзүнү ешитмәси вә Онун ҝүҹүнүн тәзаһүрү олан ишләрин хатырладылмасы көмәк етди (Әјјуб 19:26). Бу онун дүшүнҹә тәрзини дәјишдирди. Бизә сәһвимиз Мүгәддәс Китаб әсасында ҝөстәрилдикдә, ону е’тираф етмәли вә лазыми дәјишикликләри етмәјә һазыр олмалыјыг.
Өзүнүздә ‘Әјјубун тәһәммүлүнү’ инкишаф етдирин
«Әјјуб» китабы ајдын шәкилдә ҝөстәрир ки, Аллаһ бәшәријјәтин әзаблары үчүн мәс’улијјәт дашымыр. Онларын сәбәбкары Шејтандыр. Аллаһын пислијә јол вермәси сајәсиндә, Јеһованын һөкмранлығы вә нөгсансызлығымыз мәсәләләриндә һансы мөвгени тутдудуғумузу ҝөстәрә биләрик.
Әјјуб кими, Јеһованы севәнләрин һәр бири имтаһан олунаҹаг. Әјјубун һадисәси бизи әмин едир ки, имтаһанлара таб ҝәтирмәк мүмкүндүр. Бу бизә проблемләримизин әбәдијјән мөвҹуд олмајаҹағыны хатырладыр. Јагуб 5:11 ајәсиндә дејилир: «Әјјубун тәһәммүлү барәсиндә ешитмисиниз вә Рәббин ахырда нә етдијини дә ҝөрдүнүз». Јеһова Әјјубу нөгсансызлығындан дөнмәдији үчүн мүкафатландырды (Әјјуб 42:10-17). Бизим дә ҝәләҹәјә ҝөзәл үмидимиз вардыр — јер үзүндә олаҹаг Ҹәннәтдә әбәди һәјат! Ҝәлин биз дә, Әјјуб кими, нөгсансызлығымызы горумагда гәтијјәтли олаг (Ибраниләрә 11:6).
[Һашијә]
a «Әјјуб» китабы б. е. ә. 1657-1473-ҹи илләр арасындакы 140 илдән артыг дөврү әһатә едир.
[16-ҹы сәһифәдәки шәкилләр]
Әјјубун тәһәммүлүндән биз нә өјрәнә биләрик?