Ҝөзләринизи фани шејләрдән чәкин!
«Гојма ҝөзләрим фани шејләрә бахсын, Өз јолунда мәнә һәјат бәхш ет» (МӘЗ. 119:37).
1. Бизә бәхш едилән ҝөрмә габилијјәти нә дәрәҹәдә ваҹибдир?
БИЗ неҹә дә әсрарәнҝиз ҝөрмә габилијјәтинә маликик! Бир ҝөз гырпымында әтрафымызда олан һәр шеји вә бүтүн рәнҝләри ҝөрә билирик. Онун сајәсиндә әзиз достларымызы таныјыр вә хошаҝәлмәз тәһлүкәләри сезирик. Ҝөзәллији вә тәбиәтин мөҹүзәләрини һејранлыгла сејр едир, Аллаһын мөвҹудлуғуна даир чохсајлы сүбутлары ҝөрүр вә Онун иззәтинә валеһ олуруг (Мәз. 8:3, 4; 19:1, 2; 104:24; Ром. 1:20). Ҝөрмә габилијјәти, мәлуматы бејинә өтүрән ваҹиб бир васитә кими, Јеһова һаггында билик әлдә етмәкдә вә Она иман инкишаф етдирмәкдә бөјүк рол ојнајыр (Јешуа 1:8; Мәз. 1:2, 3).
2. Нәјә ҝөрә биз бахдығымыз шејләрә диггәт јетирмәлијик вә бунунла әлагәдар мәзмурчунун хаһишиндән нә өјрәнә биләрик?
2 Анҹаг ҝөзлә ҝөрдүјүмүз шејләр бизә зәрәр дә ҝәтирә биләр. Ҝөзләрлә бејин арасындакы әлагә о гәдәр ҝүҹлүдүр ки, ҝөрдүјүмүз шејләр үрәјимиздә арзу вә истәкләрин јаранмасына тәкан верә, еләҹә дә онлары ҝүҹләндирә биләр. Шејтан Иблисин идарә етдији позғун вә худбин дүнјада јашадығымыз үчүн әтрафымыз, ҝөзуҹу бахсаг белә, бизи асанлыгла поза биләҹәк тәсвирләрлә долудур, үстәлик, биз һәр ҝүн Шејтанын ҝүҹлү тәблиғат атәшинә мәруз галырыг (1 Јәһ. 5:19). Буна ҝөрә дә тәәҹҹүблү дејил ки, мәзмурчу: «Гојма ҝөзләрим фани шејләрә бахсын, Өз јолунда мәнә һәјат бәхш ет»,— дејә јалварырды (Мәз. 119:37).
Ҝөзләримиз бизи неҹә јолдан чыхара биләр?
3-5. Мүгәддәс Китабын һансы нүмунәләри ҝөстәрир ки, ҝөзләримизин бизи ширникдирмәсинә јол вермәк тәһлүкәлидир?
3 Ҝәлин илк гадын Һәвва илә нә баш вердијинә нәзәр салаг. Шејтан она «хејирлә шәри билмә ағаҹынын мејвәсиндән» јејәрсә, ҝөзләринин ‘ачылаҹағыны’ деди. Ҝөрүнүр, бу фикир Һәвваја јаман мараглы ҝәлмишди. ‘Ағаҹын мејвәсинин јемәк үчүн јахшы, ҝөзә хош ҝөрүндүјүнү’ ҝөрән Һәвванын гадаған олунмуш мејвәдән јемәк истәји даһа да артды. Онун ағаҹа тамаһла бахмасы Аллаһын әмрини позмасы илә нәтиҹәләнди. Әри Адәм дә итаәтсизлик ҝөстәриб бүтүн бәшәријјәти фәлакәтә сүрүкләди (Јар. 2:17; 3:2—6; Ром. 5:12; Јаг. 1:14, 15).
4 Нуһун ҝүнләриндә дә бәзи мәләкләр ҝөрдүкләри шејләрин тәсири алтына дүшдүләр. Онлар барәдә Јарадылыш 6:2 ајәсиндә дејилир: «Аллаһ оғуллары ҝөрдүләр ки, инсан гызлары чох ҝөзәлдир вә бәјәндикләри һәр гызы өзләринә арвад етдиләр». Инсан гызларына шәһвәтлә бахмалары үсјанкар мәләкләрдә инсанларла ҹинси әлагәдә олмаг кими гејри-тәбии арзу ојатды вә бунун нәтиҹәсиндә онларын гәддар өвладлары дүнјаја ҝәлди. О заман инсанларын шәр әмәлләри, Нуһ вә онун аиләсини чыхмаг шәртилә, бүтүн бәшәријјәтин мәһвинә ҝәтириб чыхарды (Јар. 6:4—7, 11, 12).
5 Бу һадисәләрдән әсрләр сонра јашајан исраилли Аканын ҝөзләри ону зәбт едилмиш Јерихо шәһәриндән бир нечә әшја оғурламаға ширникдирди. Аллаһ исә әмр етмишди ки, Онун хәзинәсинә гојулмалы олан мүәјјән әшјалардан башга, һәр шеј мәһв едилсин. О, исраиллиләрә хәбәрдарлыг етмишди: «Мәһв едилмәјә һәср олунмуш шејләрдән чәкинин ки, һеч нә ҝөтүрмәјәсиниз». Акан итаәтсизлик ҝөстәрәндә исраиллиләр Ај шәһәри јахынлығында мәғлубијјәтә уғрадылар, бәзиләри исә һәјатларыны итирдиләр. Акан ифша едиләнә гәдәр оғурлуг етдијини бојнуна алмады. Сонра о деди: «[Һәмин әшјалары] ҝөрәндә онлара тамаһ салыб ҝөтүрдүм». Ҝөзләринин истәји уҹбатындан о, ‘бүтүн малы’ илә бирликдә мәһв едилди (Јешуа 6:18, 19; 7:1—26). Акан гадаға едилмиш шејләрә үрәјиндә тамаһ салды.
Ҝөзләринин һара бахдығына вә арзуларына фикир вер
6, 7. Шејтан бизи тәләсинә салмаг үчүн чох вахт һансы ‘фитнәјә’ әл атыр вә рекламчылар ондан неҹә истифадә едирләр?
6 Һәвва, үсјанкар мәләкләр вә Акан кими, бу ҝүн бәшәријјәт дә ејни ширникдириҹи тәсирләрә мәруз галыр. Бәшәријјәти аздырмаг үчүн Шејтанын әл атдығы «фитнәләриндән» ән ҝүҹлүсү «ҝөзләрин еһтирасы»дыр (2 Кор. 2:11; 1 Јәһ. 2:16). Мүасир рекламчылар чох ҝөзәл билирләр ки, ҝөзлә ҝөрдүкләринин инсанлара һәмишә ҝүҹлү тәсири олуб. «Ҝөзләр инсанларын һиссләри арасында ән ҝүҹлү ширникдириҹи васитәдир,— дејә маркетинг үзрә Авропанын апарыҹы експертләриндән бири гејд едир. — Ҝөрмә габилијјәти чох вахт башга һиссләрә үстүн ҝәлир вә инсаны сағлам шүура зидд олан һәрәкәтә сөвг едир».
7 Тәәҹҹүблү дејил ки, рекламчылар бизә ҝөзләр васитәсилә тәсир ҝөстәрмәк вә сатдыглары малы алмаг вә ја тәклиф етдикләри хидмәтләрдән истифадә етмәк арзусу ојатмаг үчүн һәр тәрәфдән мәһарәтлә һазырланмыш реклам јағдырырлар! Рекламын инсанлара ҝөстәрдији тәсири арашдыран бир америкалы тәдгигатчы гејд етмишдир ки, реклам «садәҹә мәлумат чатдырмаг үчүн јох, ән ваҹиби — инсанда мүәјјән һиссләр ојатмаг вә ону мүәјјән һәрәкәтә тәшвиг етмәк үчүн нәзәрдә тутулуб». Бунун үчүн чох вахт еһтирас ојадан образлардан истифадә олунур. «Секс ҝәлир ҝәтирир» дејими бәзи өлкәләрдә чох мәшһурдур. Буна ҝөрә дә бахдығымыз шејләрә, еләҹә дә үрәјимизи вә бејнимизи нәләрлә гидаландырдығымыза нәзарәт етмәк неҹә дә ваҹибдир!
8. Мүгәддәс Китабда ҝөзләримизә нәзарәт етмәјин ваҹиблији неҹә вурғуланыр?
8 Һәгиги мәсиһчиләр ҝөзләрин еһтирасына вә ҹисмани арзулара гаршы сығорталанмајыб. Буна ҝөрә дә Аллаһын Кәламы бизи ҝөзләримизә, еләҹә дә арзу вә истәкләримизә нәзарәт етмәјә тәшвиг едир. (1 Кор. 9:25, 27; 1 Јәһја 2:15—17 ајәләрини оху.) Салеһ Әјјуб да баша дүшүрдү ки, ҝөзләрин ҝөрдүјү илә арзулар арасында бирбаша әлагә вар. О демишди: «Ҝөзләрим үчүн әһд етмишәм, ҝөзүм бир гыза бахармы?» (Әјј. 31:1). Әјјуб нәинки гадына тохунмагдан имтина едирди, һәтта бејниндә шәһвани фикирләрин јаранмасына белә јол вермирди. Иса бејинин әхлагсыз фикирләрдән тәмиз олмасынын ваҹиблијини «бир гадына шәһвәтлә бахан һәр адам, артыг үрәјиндә онунла зина етмиш олур» демәклә вурғулады (Мат. 5:28).
Гачмалы олдуғумуз фани шејләр
9. а) Интернетдән истифадә едәркән нәјә ҝөрә хүсусилә еһтијатлы олмалыјыг? б) Порнографијаја һәтта өтәри бахмаг нә илә нәтиҹәләнә биләр?
9 Јашадығымыз дүнјада порнографијаја ‘бахмаг’ — хүсусилә дә Интернетдә — ҝет-ҝедә ади һала чеврилир. Белә сајтлары ахтармаг лазым дејил, онлар өзү сәни тапыр! Неҹә? Мониторда гәфләтән әдәбсиз шәкил вә ја реклам пејда ола биләр. Јахуд електрон почтумуза ҝәлән мәктубу ачаркән чәтинликлә бағланан порнографик шәкил чыха биләр. Ону силмәздән өнҹә инсан она өтәри бахса да, шәкил артыг онун бејниндә һәкк олунур. Порнографијаја ани бахыш белә аҹы нәтиҹәләрә ҝәтирә биләр. Бу, инсана виҹдан әзабы чәкдирә биләр вә она бејниндән әхлагсыз сәһнәләри силмәк үчүн даима мүбаризә апармаг лазым ҝәлә биләр. Ән писи исә киминсә порнографијаја биләрәкдән бахмаға давам етмәсидир, о, үрәјиндәки позғун истәкләри мүтләг өлдүрмәлидир. (Ефеслиләрә 5:3, 4, 12 ајәләрини оху; Колос. 3:5, 6.)
10. Нәјә ҝөрә порнографија торуна ушаглар даһа тез дүшүрләр вә она бахмаг нә илә нәтиҹәләнә биләр?
10 Ушаглар порнографијаја һәр шеји билмәк һәвәсиндән ирәли ҝәләрәк баха биләрләр. Белә һал баш верәрсә, бу, онларын ҹинси мүнасибәтләрә даир бахышларына узун мүддәт тәсир ҝөстәрә биләр. Бир мәлумата әсасән, бу, ҝәнҹләрин ҹинси нормалара тәһриф олунмуш бахышларындан тутмуш «сағлам вә сәмими мүнасибәтләри горумагда чәтинлијин јаранмасына, гадынлара гејри-реал бахмаларына вә хүсусилә дә, тәһсилә, достлуг вә аилә мүнасибәтләринә манечилик төрәдән порнографијаја алудә олмаларына» ҝәтириб чыхара биләр. Сонра евлиликдә онун фәсадлары даһа ағыр ола биләр.
11. Порнографијаја бахмағын тәһлүкәли олдуғуну ҝөстәрән нүмунә чәкин.
11 «Мән Јеһованын Шаһиди олмаздан өнҹә сон гојмалы олдуғум зәрәрли вәрдишләрдән ән чәтини порнографијаја алудәчилик иди,— дејә мәсиһчи бир гардаш јазыр. — Тәсадүфән һансыса гохуну һисс едәндә, мусигијә гулаг асанда, бир шеј ҝөрәндә, һәтта нә һагдаса фикирләшәндә һәмин шәкилләр бејнимдә јенидән ҹанланыр. Мән һәр ҝүн дурмадан мүбаризә апармалы олурам». Диҝәр гардаш исә ушаглыгда валидејнләри евдә олмајанда атасынын порнографик журналларына бахырды. О јазыр: «Һәмин шәкилләрин мәним көрпә зеһнимә тәсири чох пис олуб! Үстүндән 25 ил кечсә дә, онларын бәзиләри һәлә дә бејнимдә долашыр. Нә гәдәр мүбаризә апарсам да, онлардан ҹанымы гуртара билмирәм. Онлар барәдә фикирләшмәсәм дә, јенә дә виҹдан әзабы чәкирәм». Әҝәр биз белә әзабвериҹи һиссләр кечирмәк истәмириксә, бу кими фани шејләрә бахмамаг неҹә дә мүдрикликдир! Бәс буна неҹә наил олмаг олар? Бунун үчүн инсан «һәр дүшүнҹәни Мәсиһә итаәт етсин дејә әсир» етмәјә чалышмалыдыр (2 Кор. 10:5).
12, 13. Мәсиһчиләр һансы фани шејләрә бахмамалыдырлар вә нәјә ҝөрә?
12 Гачмалы олдуғумуз диҝәр «ијрәнҹ» вә ја фани шеј инсаны пул вә вар-дөвләт далынҹа гачмаға сөвг едән, ҹадуҝәрлик, зоракылыг, ганлы вә өлүм сәһнәләри илә долу олан әјләнҹәләрдир. (Мәзмур 101:3 ајәсини оху.) Мәсиһчи валидејнләр Јеһованын гаршысында мәсулијјәт дашыдыглары үчүн ушагларынын евдә нәјә бахдыгларына нәзарәт етмәлидирләр. Әлбәттә, һеч бир һәгиги мәсиһчи билә-билә спиритизмә баш гошмаг истәмәзди. Бунунла белә, валидејнләр билмәлидирләр ки, бәзи филмләрдә, сериалларда, видеоојунларда, һәтта комиксләрдә вә ушаглар үчүн китабларда сеһирбазлыг әкс олунур (Сүл. мәс. 22:5).
13 Ҝәнҹ вә ја јашлы олмағымыздан асылы олмајараг, ҝөзләримиз ҝерчәклијә бәнзәр зоракы вә ганлы сүжети олан видеоојунлардан зөвг алмамалыдыр. (Мәзмур 11:5 ајәсини оху.) Биз Јеһованын мүһакимә етдији истәнилән шејә фикримизи ҹәмләмәмәлијик. Унутма ки, Шејтанын мәгсәди бизим дүшүнҹәләримизи әлә кечирмәкдир (2 Кор. 11:3). Әјләнҹә зәрәрсиз олса да, она һәддән артыг чох вахт сәрф етсәк, бу, аиләви ибадәтә, ҝүндәлик Мүгәддәс Китаб охунмасына вә ҝөрүшләрә һазырлашмаға ајырдығымыз вахты әлимиздән ала биләр (Филип. 1:9, 10).
Исанын нүмунәсини изләјин
14, 15. Шејтанын Мәсиһи чәкдији үчүнҹү сынагда диггәтәлајиг олан нәдир вә Иса она неҹә гаршы дура билди?
14 Әфсуслар олсун ки, јашадығымыз дүнјада фани шејләри һеч ҝөрмәмәк мүмкүн дејил. Иблис һәтта Исаја да бу кими шејләри сырымаға чалышырды. О, үчүнҹү дәфә Исаны Аллаһын ирадәсини јеринә јетирмәкдән чәкиндирмәјә ҹәһд едәндә ону «чох јүксәк бир дағын зирвәсинә ҝәтирди вә Она дүнјанын бүтүн өлкәләрини вә онларын шан-шөһрәтини ҝөстәрди» (Мат. 4:8). Шејтан буна нәјә ҝөрә әл атды? Шүбһәсиз, о, ҝөзләрин ҝүҹлү тәсириндән өз мәгсәдләри үчүн истифадә етмәк истәјирди. Онун фикринҹә, Исанын дүнја падшаһлыгларынын ҹалалына бирҹә дәфә бахмасы кифајәт иди ки, үрәјиндә шөһрәт газанмаг арзусу јарансын. Бәс белә ширникдириҹи тәклиф алан Иса неҹә давранды?
15 Иса о тәрәфә һеч ҝөзүнүн уҹу илә дә бахмады. О, үрәјиндә пис арзуларын јаранмасына јол вермәди. Иблисин тәклифини рәдд етмәк үчүн Исаја ону ҝөтүр-гој етмәк лазым ҝәлмәди. О, дәрһал ҹаваб верди: «Рәдд ол, шејтан!» (Мат. 4:10). Исанын һәјатындакы мәгсәди Аллаһын ирадәсини јеринә јетирмәк иди вә о, диггәтини Јеһова илә мүнасибәтләринә ҹәмләјәрәк буна ујғун ҹаваб верди (Ибр. 10:7). Нәтиҹәдә, Иса Шејтанын мәкрли планыны пуч етди.
16. Исанын Шејтанын ширникдириҹи тәклифләрини рәдд етмәсиндән нә өјрәнә биләрик?
16 Исанын нүмунәсиндән чох шеј өјрәнмәк олар. Биринҹиси, һеч ким Шејтанын һијләләриндән сығорталанмајыб (Мат. 24:24). Икинҹиси, диггәтимизи ҹәмләдијимиз шејләр арзуларымызы јахшы, ја да пис истигамәтә јөнәлдәрәк онлары ҝүҹләндирмәјә гадирдир. Үчүнҹүсү, Шејтан баҹардығы гәдәр чалышаҹаг ки, «ҝөзләрин еһтирасы»ндан истифадә едәрәк бизи аздырсын (1 Пет. 5:8). Дөрдүнҹүсү, биз дә Шејтана мүвәффәгијјәтлә гаршы дура биләрик, хүсусилә дә әҝәр дәрһал һәрәкәтә кечсәк (Јаг. 4:7; 1 Пет. 2:21).
Ҝөзүнүзү «сағлам» сахлајын
17. Нәјә ҝөрә гаршымыза фани шејләрин чыхаҹағыны отуруб ҝөзләмәк јох, нә едәҹәјимизи габагҹадан гәрара алмаг мүдриклик оларды?
17 Јеһоваја һәср олунаркән вердијимиз анда фани шејләрдән узаг дурмаг вәди дә дахилдир. Аллаһын ирадәсини јеринә јетирәҹәјимизә анд ичмәклә биз мәзмурчунун сөзләринә гошулуруг: «Ајағымы һәр пис јолдан кәнар гојдум ки, сөзләринә бағлы галым» (Мәз. 119:101). Гаршымыза фани бир шејин чыхаҹағыны отуруб ҝөзләмәк мүдриклик олмазды, нә едәҹәјимизи әввәлҹәдән гәрара алмалыјыг. Биз Мүгәддәс Јазыларда һансы әмәлләрин мүһакимә олундуғуну јахшы билирик. Шејтанын фитнәләриндән дә бихәбәр дејилик. Шејтан Исаны дашлары чөрәјә чевирмәк үчүн нә заман дилә тутмаға башлады? О, гырх ҝүн-гырх ҝеҹә оруҹ тутуб ‘аҹлыг’ һисс едәндән сонра (Мат. 4:1—4). Шејтан бизим нә вахт зәиф вә ширникдириҹи тәклифләрә ујмаг еһтималымызын даһа чох олдуғуну сезмәјә гадирдир. Буна ҝөрә дә буна инди диггәт јетирмәјин әсил вахтыдыр. Буну тәхирә салма! Әҝәр Јеһоваја һәср олунаркән вердијимиз анды даима јадда сахласаг, фани шејләрдән чәкинмәјә гәти гәрарлы олаҹағыг (Сүл. мәс. 1:5; 19:20).
18, 19. а) «Сағлам» ҝөзлә «шикәст» ҝөз арасындакы фәрги ҝөстәрин. б) Нәјә ҝөрә даима дәјәрли шејләр барәдә дүшүнмәк ваҹибдир вә бунунла әлагәдар Филипилиләрә 4:8 ајәсиндә һансы мәсләһәт верилир?
18 Һәр ҝүн ҝөзләримизә тәсир едән вә бизи јајындыран шејләрин сајы ҝүнбәҝүн артмагдадыр. Буна ҝөрә дә Исанын ҝөзләримизи «сағлам» сахламаға даир вердији мәсләһәтинә риајәт етмәк һәмишәкиндән даһа ваҹибдир (Мат. 6:22, 23). «Сағлам» ҝөз тамамилә бир мәгсәдә — Аллаһын ирадәсини јеринә јетирмәјә ҹәмләниб. «Шикәст» ҝөз исә фитнәкар вә тамаһкардыр; ону јалныз фани шејләр ҹәлб едир.
19 Јадда сахла ки, ҝөзләр дүшүнҹәни, дүшүнҹәләр исә үрәји гидаландырыр. Буна ҝөрә даима дәјәрли шејләр барәдә дүшүнмәк неҹә дә ваҹибдир. (Филипилиләрә 4:8 ајәсини оху.) Ҝәлин биз дә мәзмурчунун дуасына гошулараг дејәк: «Гојма ҝөзләрим фани шејләрә бахсын». Бу дуаја ујғун даврансаг, әмин ола биләрик ки, Јеһова ‘Өз јолунда [бизә] һәјат бәхш едәҹәк’ (Мәз. 119:37; Ибр. 10:36).
Ашағыдакы шејләр барәдә нәји јадда сахламалыјыг?
• Ҝөз, дүшүнҹә вә үрәк арасында һансы әлагә вар?
• Порнографијаја бахмаг нәјә ҝөрә тәһлүкәлидир?
• Ҝөзүмүзү «сағлам» сахламаг нә үчүн ваҹибдир?
[23-ҹү сәһифәдәки шәкилләр]
Мәсиһчиләр һансы фани шејләрә бахмагдан чәкинмәлидирләр?