Һәјаты мәналы едән нәдир?

«Аллаһдан горх, Онун әмрләрини јеринә јетир». ВАИЗ 12:13

1, 2. «Ваиз» китабыны арашдырмағын бизә һансы фајдасы вар?

ҺӘЈАТДА һәр шеји олан бир нәфәри тәсәввүр един. Ҝөркәмли дөвләт хадими вә дүнјанын ән варлы адамларындан бири олан бу шәхс, үстәлик өз дөврүнүн ән ағыллы адамыдыр. Әлдә етдији бүтүн наилијјәтләрә бахмајараг, о, маһијјәт етибарилә өзүндән сорушур: «Һәјаты мәналы едән нәдир?»

² Белә бир адам доғрудан да мөвҹуд олмушдур; о, тәхминән үч мин ил бундан әввәл јашамышдыр. Бу адамын ады Сүлејман олмушдур. «Ваиз» китабында онун һәјатда мәмнунлуғу неҹә ахтардығы тәсвир едилир (Ваиз 1:13). Сүлејманын һәјат тәҹрүбәсиндән чох шеј өјрәнмәк олар. «Ваиз» китабындакы мүдрик фикирләр гаршымыза һәјатымызы һәгигәтән мәналы едәҹәк мәгсәдләр гојмаға көмәк едә биләр.

‘Күләк далынҹа гачмаг’

3. Инсан һәјаты илә бағлы һансы амил үзәриндә дәриндән дүшүнмәлијик?

³ Сүлејман изаһ едир ки, јер үзү Аллаһын сајсыз-һесабсыз ҝөзәл әл ишләри илә долудур; биз бу сонсуз сајда һејрәтамиз шејләрдән һәзз алмагдан һеч вахт дојмајаҹағыг. Лакин Аллаһын јаратдыгларыны ахыра кими тәдгиг едиб гуртара билмәрик, чүнки һәјатымыз чох гысадыр (Ваиз 3:11; 8:17). Мүгәддәс Китабда дејилдији кими, инсанын өмрү аздыр, о, тез кечиб-ҝедир (Әјј. 14:1, 2; Ваиз 6:12). Бу дүшүндүрүҹү амил бизи мүдрик јашамаға тәшвиг етмәлидир. Анҹаг буну етмәк асан дејил, чүнки Шејтан дүнјасы бизи јанлыш јола чәкә биләр.

4. а) «Пуч» сөзү һансы мәнаны дашыјыр? б) Бу мәгаләдә инсанларын гаршыларына гојдуглары һансы мәгсәдләри нәзәрдән кечирәҹәјик?

⁴ Сүлејман инсанын өз һәјатыны бош јерә сәрф етмәсинин нә гәдәр тәһлүкәли олдуғуну вурғуламаг үчүн «Ваиз» китабында 32 дәфә «пуч» сөзүнү ишләдир. «Пуч» кими тәрҹүмә олунан ибрани сөзү бош, мәнасыз, әһәмијјәтсиз, фајдасыз, тез дәјәрдән дүшән бир шејә аиддир (Ваиз 1:2, 3). Һәрдән Сүлејман «пуч» сөзүнүн синоними кими ‘күләк далынҹа гачмаг’ ифадәсини ишләдир (Ваиз 1:14; 2:11). Ајдындыр ки, күләји тутмаға ҹәһд етмәк әбәсдир. Буну етмәјә чалышан адам һеч нә әлдә етмир. Мәнасыз мәгсәдләрә ҹан атмаг да инсаны әлибош гојур. Бу системдә инсан һәјаты о дәрәҹәдә гысадыр ки, ону бош шејләрә сәрф етмәјә дәјмәз. Буна ҝөрә дә, сәһвләрә јол вермәмәк үчүн, ҝәлин Сүлејманын сөзләринә әсасән, инсанларын һәјатда ҹан атдыглары бәзи мәгсәдләри нәзәрдән кечирәк. Әввәлҹә зөвг вә вар-дөвләт далынҹа гачмағы мүзакирә едәҹәјик. Сонра исә һансы ишин әсл мәнада фајдалы олдуғуну арашдыраҹағыг.

Зөвг далынҹа гачмаг хошбәхтлик ҝәтирәҹәкми?

5. Сүлејман мәмнунлуғу нәдә ахтарырды?

⁵ Буҝүнкү инсанларын әксәријјәти кими, Сүлејман да зөвг далынҹа гачмагла, һәјатда мәмнунлуг тапмаға чалышырды. О демишди: «Үрәјими һеч бир һәзздән мәһрум етмәдим» (Ваиз 2:10). Сүлејман нәдән зөвг алмаға чалышырды? «Ваиз» китабынын 2-ҹи фәслинә әсасән, о, һәддини ашмадан ‘өзүнү шәрабла шәнләндирир’, бағлар салыр, сарајлар тикир, мусигијә гулаг асыр вә ләзиз јемәкләрдән һәзз алырды.

6. а) Нәјә ҝөрә һәјатда бәзи јахшы шејләрдән зөвг алмагда һеч бир пис шеј јохдур? б) Истираһәт мәсәләсиндә неҹә таразлы олмалыјыг?

⁶ Мүгәддәс Китаб достларла хош вахт кечирмәји мүһакимә едирми? Әлбәттә, јох. Сүлејман гејд едир ки, ағыр иш ҝүнүндән сонра раһат чөрәк јемәк Аллаһын бәхшишидир. (Ваиз 2:24; 3:12, 13 ајәләрини оху.) Јеһова Өзү ҝәнҹләри шәнләнмәјә дәвәт едәрәк дејир: «Гој үрәјин сәни... севиндирсин», анҹаг бунунла белә онлара һәрәкәтләринә ҝөрә һесаб верәҹәкләрини хатырладыр (Ваиз 11:9). Бизим динҹәлмәјә вә фајдалы әјләнҹәјә еһтијаҹымыз вар. (Марк 6:31 ајәси илә мүгајисә ет.) Анҹаг истираһәт һәјатымызда әсас јери тутмамалыдыр. О, әсас хөрәк дејил, јемәкдән сонра сүфрәјә верилән чәрәз кими олмалыдыр. Јәгин разылашаҹагсыныз ки, чәрәзләри нә гәдәр чох хошласаныз да, башга һеч нә јемәсәниз, тезликлә онлардан безәҹәксиниз, ејни заманда чәрәзләр бир о гәдәр дә дојумлу олмур. Буна бәнзәр тәрздә Сүлејман белә бир гәнаәтә ҝәлмишди ки, зөвг алмаға јөнәлдилән һәјат «күләк далынҹа гачмаға бәнзәр» (Ваиз 2:10, 11).

7. Әјләнҹә сечәркән нә үчүн диггәтли олмалыјыг?

⁷ Бундан башга, әјләнҹә нөвләринин һамысы фајдалы дејил. Онларын әксәријјәти инсанын һәм руһанилији, һәм дә әхлагы үчүн чох зәрәрлидир. Нечә-нечә инсан садәҹә јахшы вахт кечирмәк арзусу илә наркотик гәбул етдији, спиртли ичкиләрдән суи-истифадә етдији вә гумар ојнадығы үчүн ахырда дәрин мәјуслуға гапылмышдыр! Јеһова гајғыкешликлә хәбәрдарлыг едир ки, үрәјимизин вә ја ҝөзләримизин бизи зәрәрли ишләрә чәкмәсинә јол версәк, аҹы нәтиҹәләрдән гуртула билмәјәҹәјик (Галат. 6:7).

8. Һәјат јолумузун үзәриндә дүшүнмәк нә үчүн мүдрикликдир?

⁸ Бундан башга, үстүнлүјү истираһәтә версәк, диггәтимиз даһа ҹидди мәсәләләрдән јајынаҹаг. Унутмајын ки, һәјат тез кечиб-ҝедир. Зәманәт јохдур ки, һәр заман сағлам вә гајғысыз олаҹағыг. Елә бу сәбәбдән, Сүлејманын гејд етдији кими, ‘шадлыг евинә’ ҝетмәкдәнсә, јаса, хүсусилә дә садиг мәсиһчи баҹы вә ја гардашын јасына ҝетмәк даһа фајдалы ола биләр. (Ваиз 7:2, 4 ајәләрини оху.) Нә үчүн? Дәфн мәрасиминдә сөјләнилән мәрузәјә гулаг асанда вә Јеһованын вәфат етмиш садиг хидмәтчисинин нүмунәси үзәриндә дүшүнәндә, өз һәјат јолумузу нәзәрдән кечирмәјә тәшвиг олуна биләрик. Ола билсин, биз елә гәнаәтә ҝәләҹәјик ки, өмрүмүзүн галан һиссәсини мүдрик јашамаг үчүн мәгсәдләримиздә дәјишиклик етмәлијик (Ваиз 12:1).

Вар-дөвләт инсана мәмнунлуг ҝәтирирми?

9. Сүлејман вар-дөвләтә даир нәји баша дүшдү?

⁹ Сүлејман «Ваиз» китабыны јазанда дүнјанын ән варлы адамларындан бири иди (2 Салн. 9:22). О, үрәји истәдији һәр шеји әлдә едә биләрди. «Ҝөзләримин истәдији һәр шеји өзүмдән әсирҝәмәдим», дејә Сүлејман јазырды (Ваиз 2:10). Бунунла белә, о баша дүшдү ки, вар-дөвләт өз-өзлүјүндә инсана мәмнунлуг ҝәтирмир. «Пул севән пулдан дојмаз, вар-дөвләт севән дә газанҹдан», дејә о нәтиҹә чыхарды (Ваиз 5:10).

10. Һәгиги мәмнунлуғу вә сәрвәти неҹә әлдә едә биләрик?

¹⁰ Өтәри олмасына бахмајараг, вар-дөвләт чох ҹәлбедиҹидир. Бу јахынларда Бирләшмиш Штатларда апарылмыш сорғуда университетин биринҹи курс тәләбәләринин 75 фаизи һәјатда әсас мәгсәдләринин «вар-дөвләт ичиндә јашамаг» олдуғуну демишдир. Онлар һәтта өз мәгсәдләринә чатсалар белә, һәгиги мәнада хошбәхт олаҹаглармы? Буну бирмәналы шәкилдә иддиа етмәк олмаз. Тәдгигатчылар гејд едирләр ки, әслиндә вар-дөвләт инсанын һәјатында ваҹиб јери тутанда, онун хошбәхтлик вә мәмнунлуг тапмасына мане олур. Чох илләр бундан әввәл Сүлејман да, демәк олар ки, ејни гәнаәтә ҝәлмишди. О јазырды: «Өзүмә гызыл-ҝүмүш, падшаһларын вә вилајәтләрин хәзинәләрини јығдым [...] Ҝөрдүм ки, һәр шеј пучдур, күләк далынҹа гачмаға бәнзәр»a (Ваиз 2:8, 11). Бунун әксинә олараг, һәјатымызы Јеһоваја үрәкдән хидмәт етмәјә сәрф етсәк вә Ондан хејир-дуа алсаг, һәгиги сәрвәт әлдә едәҹәјик. (Сүлејманын мәсәлләри 10:22 ајәсини оху.)

Һансы иш һәгигәтән мәмнунлуг ҝәтирир?

11. Мүгәддәс Китаб әмәјин фајдасы һаггында нә дејир?

¹¹ Иса демишдир: «Атам индијәдәк ишләмәкдәдир, Мән дә ишләјирәм» (Јәһ. 5:17). Шүбһә јохдур ки, Јеһова вә Иса өз ишләриндән мәмнунлуг дујурлар. Мүгәддәс Китаб Јеһованын Өз јарадыҹы ишләриндән мәмнун олдуғуну белә ҝөстәрир: «Аллаһ ҝөрдү ки, јаратдығы һәр шеј чох јахшыдыр» (Јар. 1:31). Мәләкләр Аллаһын јаратдыгларыны ҝөрәндә «севинҹдән һарај салырды» (Әјј. 38:4-7). Сүлејман да сәмәрәли ишин фајдасыны баша дүшүрдү (Ваиз 3:13).

12, 13. а) Ики нәфәр ишиндән дујдуғу мәмнунлуғу неҹә ифадә етмишдир? б) Дүнјәви иш һәрдән инсанын үмидләрини нә үчүн боша чыхара биләр?

¹² Әмәјин ҝәтирдији мәмнунлуг һисси чохларына танышдыр. Һосе истедадлы рәссамдыр. О дејир: «Тәсәввүрүндә ҹанландырдығын сурәти кәтан үзәринә көчүрмәјә мүвәффәг оланда, сәнә елә ҝәлир ки, уҹа бир дағы фәтһ етмисән». Иш адамы Миҝелb дә гејд едир: «Иш инсана мәмнунлуг ҝәтирир, чүнки онун сајәсиндә аиләни доландыра билирсән. Һәм дә иш адама әмәјинин бәһрәсини ҝөрмәјә көмәк едир».

¹³ Диҝәр тәрәфдән, әксәр һалларда иш марагсыз вә ҹансыхыҹы олур, инсанын јарадыҹылыг габилијјәтини ҝөстәрмәк имканыны мәһдудлашдырыр. Бәзән иш јери инсан үчүн гангаралдыҹы бир јерә чеврилир, о, орада һәтта әдаләтсизликлә дә үзләшир. Сүлејманын гејд етдији кими, тәнбәл адам, ҝүман ки, нүфузлу шәхсләрлә танышлығындан истифадә едиб, чалышган ишчинин әмәјинин бәһрәсини мәнимсәјә биләр (Ваиз 2:21). Анҹаг мәјуслуға башга амилләр дә сәбәб ола биләр. Бәзән башланғыҹда ҝәлирли кими ҝөрүнән иш, сонрадан игтисади бөһран вә ја тәсадүф уҹбатындан уғурсузлугла нәтиҹәләнә биләр. «Дөнүб ҝүнәш алтында ҝөрдүм ки, јарышы һәмишә бәрк гачанлар удмур, мүһарибәдә һәмишә иҝидләр галиб ҝәлмир, чөрәк һәмишә мүдрикләрә, вар-дөвләт һәмишә баша дүшән адамлара нәсиб олмур, илтифат биликлиләрә ҝөстәрилмир, чүнки вахт вә тәсадүфдүр ки, һәр кәсин габағына чыхыр» (Ваиз 9:11, ЈД). Чох вахт һәјатда уғур газанмагдан өтрү сәјлә чалышан адам ахырда ‘бош јерә зәһмәт чәкдијини’ баша дүшдүјү үчүн үмидләри алт-үст олур (Ваиз 5:16).

14. Әсл мәмнунлуғу һансы иш ҝәтирир?

¹⁴ Бәс елә бир иш вармы ки, инсанын үмидләрини һеч вахт боша чыхармасын? Јухарыда адыны чәкдијимиз Һосе дејир: «Илләр кечдикҹә рәсмләр корлана вә ја итә биләр. Анҹаг буну руһани ишләр барәдә демәк олмаз. Јеһоваја табе олуб тәблиғ ишиндә иштирак етмәклә мән һеч вахт дағылмајан бина инша едирәм — инсанлара Аллаһа јахынлашмаға көмәк едирәм. Бундан дәјәрли нә ола биләр?» (1 Кор. 3:9-11). Миҝелин дә фикринҹә, Падшаһлыг хәбәрини тәблиғ етмәк дүнјәви ишдән даһа чох мәмнунлуг ҝәтирир. О белә дејир: «Мүгәддәс Китаб һәгигәтини киминләсә бөлүшәндә вә онун инсанын үрәјинә јол тапдығыны ҝөрәндә дујдуғун севинҹи һеч нә әвәз едә билмәз».

«Чөрәјини... бурах»

15. Инсанын һәјатыны мәналы едән нәдир?

¹⁵ Елә исә, инсанын һәјатыны мәналы едән нәдир? Бу системдәки гыса вахтымызы хејирхаһ ишләрә вә Јеһованы разы салмаға сәрф едәндә һәгиги мәмнунлуғу дујуруг. Бизим Аллаһла јахын дост олмаг, руһани дәјәрләри өвладларымыза ашыламаг, инсанлара Јеһованы танымаға көмәк етмәк, һәмчинин баҹы-гардашларымызла достлуг мүнасибәтләри гурмаг имканымыз вар (Галат. 6:10). Бүтүн бу шејләрә ҹан атанлар сонсуз хејир-дуалар әлдә едирләр. Јахшылыг етмәјин һансы фајдалары ҝәтирдијини ҝөстәрмәк үчүн Сүлејман чох мараглы мүгајисәдән истифадә етмишдир: «Чөрәјини суларын үзүнә бурах, чүнки узун мүддәт сонра јенә ону тапарсан» (Ваиз 11:1). Иса да шаҝирдләрини јахшылыг етмәјә тәшвиг едирди: «Верин, сизә дә вериләҹәкдир» (Лука 6:38). Үстәлик Јеһова Өзү башгаларына хејирхаһлыг едәнләри мүкафатландыраҹағына сөз верир. (Сүл. мәс. 19:17; Ибраниләрә 6:10 ајәсини оху.)

16. Һәјатымызы нәјә сәрф едәҹәјимизи дүшүнмәк үчүн ән јахшы вахт һансыдыр?

¹⁶ Мүгәддәс Китаб бизи һәлә ҝәнҹ икән һәјатымызы нәјә сәрф едәҹәјимизин үзәриндә дүшүнмәјә тәшвиг едир. Белә етмәклә биз сонракы мәјуслугдан гача биләҹәјик (Ваиз 12:1). Неҹә дә кәдәрли оларды ки, һәјатымызын ән јахшы илләрини дүнјанын ширникдириҹи шејләринә сәрф едәк, ахырда да баша дүшәк ки, сән демә бүтүн бунлар күләк далынҹа гачмаг имиш!

17. Һәјатда ән јахшы јолу сечмәјә бизә нә көмәк едәҹәк?

¹⁷ Өвладыны севән һәр бир ата кими, Јеһова да истәјир ки, биз һәјатдан һәзз алаг, јахшы ишләр ҝөрәк вә бош јерә үрәк ағрысы чәкмәјәк (Ваиз 11:9, 10). Бунун үчүн гаршымыза руһани мәгсәдләр гојмалы вә онлара наил олмаға чалышмалыјыг. Тәхминән 20 ил бундан әввәл Хавјер ҝәлирли һәкимлик карјерасы илә таммүддәтли хидмәт арасында сечим етмәли олмушду. О дејир: «Һәкимлик сәнәти мәмнунлуг ҝәтирсә дә, кимләринсә һәгигәтә ҝәлмәсинә көмәк етмәкдән дујдуғум севинҹлә һеч нә мүгајисә олуна билмәз. Таммүддәтли хидмәт һәјатдан там мәнада һәзз алмағыма көмәк едир. Бирҹә она тәәссүф едирәм ки, бу хидмәтә даһа тез башламамышам».

18. Нәјә ҝөрә Исанын јер үзүндәки һәјаты мәналы иди?

¹⁸ Бәс бизим әлдә етмәли олдуғумуз ән дәјәрли шеј нәдир? «Ваиз» китабында дејилир: «Јахшы ад әтирли јағдан, өлүм ҝүнү исә доғум ҝүнүндән јахшыдыр» (Ваиз 7:1). Бу сөзләрин доғрулуғуна ән јахшы сүбут Исанын һәјатыдыр. О, сөзсүз ки, Јеһованын гаршысында чох ҝөзәл ад газанмышды. Өләнәдәк садиг галмагла Иса Атасынын али һакимијјәтинә бәраәт газандырды вә хиласа јол ачан фидијә гурбанлығыны тәгдим етди (Мат. 20:28). Јер үзүндә јашадығы гыса мүддәт әрзиндә Иса, сөзүн әсл мәнасында, мәналы һәјат сүрмәклә, бизә мүкәммәл нүмунә гојду (1 Кор. 11:1; 1 Пет. 2:21).

19. Сүлејман һансы мүдрик мәсләһәти вермишдир?

¹⁹ Биз дә Аллаһын јанында јахшы ад газана биләрик. Јеһованын өнүндә јахшы ад газанмаг бизим үчүн дүнјанын сәрвәтләриндән даһа гијмәтлидир. (Матта 6:19-21 ајәләрини оху.) Һәр ҝүн Јеһованын ҝөзүндә јахшы олан ишләри ҝөрмәклә һәјатымызы даһа да зәнҝинләшдирәҹәјик. Хош хәбәри бөлүшмәк, никаһымызы вә аиләмизи мөһкәмләндирмәк, шәхси өјрәнмә вә јығынҹаг ҝөрүшләри васитәсилә Јеһова илә мүнасибәтләримизи јахшылашдырмаг ҝөрә биләҹәјимиз јахшы ишләрдән бәзиләридир (Ваиз 11:6; Ибр. 13:16). Һәјатынызын һәгигәтән дә мәналы олмасыны истәјирсинизми? Белә исә Сүлејманын мәсләһәтинә әмәл един: «Аллаһдан горх, Онун әмрләрини јеринә јетир. Бәли, инсанын әсас вәзифәси будур» (Ваиз 12:13).

[Һашијәләр]

Неҹә ҹаваб верәрдиниз?

• Һәјатдакы мәгсәдләримиз барәдә ҹидди дүшүнмәјә бизи нә вадар етмәлидир?

• Зөвг вә вар-дөвләт далынҹа гачмаға неҹә јанашмалыјыг?

• Һансы иш даими мәмнунлуг ҝәтирир?

• Һансы дәјәрли шеји әлдә етмәјә ҹан атмалыјыг?

[23-ҹү сәһифәдәки шәкил]

Истираһәт һәјатымызда һансы јери тутмалыдыр?

[24-ҹү сәһифәдәки шәкил]

Нә үчүн тәблиғ иши инсана дәрин мәмнунлуг ҝәтирир?