Билирсинизми?

Сүлејманын мәбәдиндәки төкмә һовузун тутуму нә гәдәр иди?

1 Падшаһлар 7:26 ајәсиндә дејилир ки, каһинләрин јујундуғу һовуз «ики мин бат су тутурду», буна паралел олан 2 Салнамәләр 4:5 ајәсиндә исә онун ‘үч мин бат су тутдуғу’ дејилир. Бәзиләринин фикринҹә, бу фәрг «2 Салнамәләр» китабы көчүрүләркән сәһвә јол верилмәси нәтиҹәсиндә јаранмышдыр.

Анҹаг бу ики ајә бир-биринә зидд дејил. Ибраниҹә Мүгәддәс Јазыларын орижинал мәтниндән ајдын олур ки, 2 Салнамәләр 4:5 ајәсиндә мәбәддәки һовузун максимум тутумундан, јәни онун нә гәдәр тута билдијиндән сөһбәт ҝедир, 1 Падшаһлар 7:26 ајәсиндә исә бу һовуза адәтән нә гәдәр су долдурулдуғу дејилир. Башга сөзлә десәк, о һеч вахт ахырадәк долдурулмурду. Ҝөрүнүр, адәтән онун үчдә ики һиссәсинә су төкүрдүләр.

Нә үчүн Иса вә Петер мәбәд верҝисини јалныз бир дәмир пулла өдәдиләр?

Исанын ҝүнләриндә 20 јашындан јухары һәр бир јәһуди кишидән иллик мәбәд верҝисини өдәмәк үчүн ики драхма вә ја бир дидрахма тәләб олунурду. Бу, тәхминән икиҝүнлүк әмәк һаггына бәрабәр иди. Бу верҝини өдәмәклә бағлы суал галдырыланда Иса Петерә деди: «Ҝөлә ҝет, тилов ат вә тилова дүшән илк балығы ҝөтүр; онун ағзыны ачдыгда бир статир тапаҹагсан. Ону ҝөтүр, Мәним јеримә вә өз әвәзинә онлара вер» (Матта 17:24-27).

Бир чох алимләр дүшүнүрләр ки, бурада хатырланан «статир», әслиндә тетрадрахмадыр. Бу дәмир пул дөрд драхманын дәјәринә, јәни ики нәфәрин мәбәд верҝисинә бәрабәр иди. Тетрадрахма дидрахмадан даһа чох истифадә олунурду. «Јени Мүгәддәс Китаб лүғәти»ндә дејилир: «Ҝөрүнүр, јәһудиләр адәтән мәбәд верҝисини ики нәфәр бирликдә верирди» («The New Bible Dictionary»).

Бундан әлавә, әҝәр кимсә бир нәфәр үчүн верҝи өдәмәк истәјирдисә, о, пулуну хырдаламалы иди. Бу һалда онун пулундан 8 фаизә гәдәр пул чыхылырды. Амма ики нәфәр үчүн верҝи өдәјәнләр әлавә пул вермәли олмурдулар. Беләликлә, Маттанын јаздығы кичик тәфсилат олса да, Исанын ҝүнләриндә мөвҹуд олан адәт һаггындакы мәлумата мүвафигдир.

[15-ҹи сәһифәдәки шәкил]

БӨЈҮДҮЛМҮШ ТЕТРАДРАХМА