Мәсиһин һәгиги давамчыларынын һамысы мүждәчидирләр
“Рәббә маһны охујун, исмини тәгдис един; Онун гуртарышыны ҝүндән-ҝүнә мүждәләјин” (МӘЗМУР 96:2).
1. Инсанлар һансы хош хәбәри ешитмәлидир вә Јеһованын Шаһидләри бу хош хәбәри тәблиғ етмәкдә неҹә нүмунә ҝөстәрирләр?
ҺӘР ҜҮН бәдбәхтликләр баш верән дүнјада јашајараг, Мүгәддәс Китаба әсасән, мүһарибәләрин, ҹинајәтин, аҹлығын вә зүлмүн бир аздан јох олаҹағыны билмәк чох тәсәлливериҹидир (Мәзмур 46:9; 72:3, 7, 8, 12, 16). Мәҝәр бу һамынын ешитмәли олдуғу хош хәбәр дејилми? Јеһованын Шаһидләри бунун белә олдуғуну дүшүнүрләр. Онлар һәр јердә “јахшылыг мүждәсини ҝәтирән”ләр кими танынырлар (Ишаја 52:7). Тәблиғ етмәјә там гәрарлы олдуглары үчүн, Шаһидләрин әксәријјәтинин тә’гибләрә мә’руз галдыглары доғрудур. Лакин онлар башгаларынын мәнафејини дүшүнүрләр. Шаһидләрин сә’јини вә сарсылмазлығыны ҝөстәрән нә гәдәр ишләр мөвҹуддур!
2. Јеһованын Шаһидләринин сә’ј ҝөстәрмәләринин сәбәбләриндән бири һансыдыр?
2 Јеһованын мүасир Шаһидләринин хидмәтдә ҝөстәрдикләри сә’ј, илк мәсиһчиләрин сә’јини хатырладыр. “Л’Оссерваторе Романо” адлы католик гәзетиндә онлар һаггында һаглы олараг ашағыдакы сөзләр гејд едилмишдир: “Илк мәсиһчиләр вәфтиздән дәрһал сонра Мүждәни тәблиғ етмәји өзләринә борҹ санырдылар. Гуллар Мүждәни ағыздан-ағыза өтүрүрдүләр”. Јеһованын Шаһидләри, биринҹи әсрин мәсиһчиләрини тәглид едәрәк нәјә ҝөрә белә сә’ј ҝөстәрирләр? Илк нөвбәдә она ҝөрә ки, онларын тәблиғ етдији хош хәбәр Јеһова Аллаһдандыр. Даһа чох сә’ј ҝөстәрмәк үчүн бундан да бөјүк сәбәб ола биләрми? Јеһованын Шаһидләринин тәблиғи, мәзмурчунун - “Рәббә маһны охујун, исмини тәгдис един; Онун гуртарышыны ҝүндән-ҝүнә мүждәләјин” чағырышына ҹавабдыр (Мәзмур 96:2).
3. а) Јеһованын Шаһидләринин сә’јини изаһ едән икинҹи сәбәб нәдән ибарәтдир? б) “[Аллаһдан ҝәлән] хилас” һансы мә’наны кәсб едир?
3 Мәзмурчунун сөзләри Јеһованын Шаһидләринин сә’јини изаһ едән икинҹи сәбәби ҝөстәрир. Онлар хиласы тәблиғ едирләр. Башгаларынын агибәтини јүнҝүлләшдирмәк үчүн бә’зи инсанлар иҹтимаи даирәләрдә, тибб, игтисадијјат вә башга саһәләрдә чалышырлар. Онларын әмәји тә’рифә лајигдир. Анҹаг һәр һансы адамын ҝөстәрә биләҹәји көмәк “[Аллаһдан ҝәлән] хилас” илә мүгајисәдә олдугҹа мәһдуддур. Јеһова, Иса Мәсиһин васитәсилә салеһләри ҝүнаһ, хәстәлик вә өлүмдән хилас едәҹәк. Хиласа наил оланлар әбәдијјән јашајаҹаглар! (Јәһја 3:16, 36; Вәһј 21:3, 4). Мәзмурчунун: “Онун иззәтини милләтләр арасында, валеһедиҹи ишләрини бүтүн халглар арасында е’лан един” сөзләринә ҹаваб олараг, мәсиһчиләрин бу ҝүн тәблиғ етдикләри хилас - Аллаһын “валеһедиҹи ишләри”ндән биридир (Мәзмур 96:3, 4).
Рәббин нүмунәси
4-6. а) Јеһованын Шаһидләринин сә’ј ҝөстәрмәләринин үчүнҹү сәбәби нәдән ибарәтдир? б) Иса хош хәбәрин тәблиғиндә неҹә сә’ј ҝөстәрирди?
4 Јеһованын Шаһидләринин ҝөстәрдији сә’јин үчүнҹү сәбәби дә вар. Онлар Иса Мәсиһин нүмунәсини тәглид едирләр (1 Петер 2:21). Камил олан бу инсан “тәвазөкарлара мүждәни вә’з етмәк” тапшырығыны үрәкдән гәбул етди (Ишаја 61:1; Лука 4:17-21). О, мүждәчи олду вә “Падшаһлығын Мүждәсини тәблиғ едәрәк” бүтүн Галилејаны вә Јәһудејаны долашырды (Матта 4:23, И-93). Чохларынын хош хәбәрә һај верәҹәјини исә габагҹадан биләрәк, Иса шаҝирдләринә деди: “Мәһсул чох, ишчиләр исә аздыр. Беләликлә, мәһсулун Саһиби олан Рәббә јалварын ки, Өз мәһсулуну јығмаға ишчиләр ҝөндәрсин” (Матта 9:37, 38).
5 Өз дуасына мүвафиг олараг, Иса башгаларына хош хәбәри тәблиғ етмәји өјрәдирди. Вахты ҝәләндә о, һәвариләрини сәрбәст сурәтдә тәблиғ етмәјә ҝөндәрир вә дејир: “Ҝедәркән: “Ҝөјләрин Падшаһлығы јахындыр”,- дејә тәблиғ един”. Бәлкә о дөврүн ҝүндәлик иҹтимаи проблемләрини һәлл етмәк үчүн програмлар тәртиб етмәк даһа әлверишли оларды? Ја да о вахт ҝениш јајылмыш рүшвәтхорлугла мүбаризә апармаг үчүн сијасәтә гарышмаға дәјәрди? Хејр. Иса өз давамчыларына: “Ҝедәркән... тәблиғ един” демәклә, бүтүн мәсиһчи мүждәчиләринә бир тапшырыг верди (Матта 10:5-7, И-93).
6 Сонра Иса башга бир груп шаҝирдләри белә бир хәбәри е’лан етмәјә ҝөндәрди: “Аллаһын Падшаһлығы... јахындыр”. Онлар гајыдыб, Исаја тәблиғ фәалијјәтләринин уғурлары һаггында данышанда, Иса сон дәрәҹәдә севинмишди. О, дуасында дејирди: “Еј ҝөјүн вә јерин Рәбби олан Ата, шүкүр едирәм Сәнә ки, бу шејләри мүдрикләрдән вә ағыллылардан ҝизләдиб көрпәләрә ачдын. Бәли, Ата. Чүнки Сәнин илтифатын белә иди” (Лука 10:1, 8, 9, 21). Исанын кечмишдә дурмадан ишләјән шаҝирдләри - балыгчылар, әкинчиләр вә башгалары - халгын али тәһсилли дини рәһбәрләри илә мүгајисәдә “көрпә” идиләр. Анҹаг онлар хәбәрләр ичәрисиндә ән јахшысыны, јә’ни хош хәбәри тәблиғ етмәјә өјрәдилмишдиләр.
7. Иса ҝөјә галхдыгдан сонра, онун шаҝирдләри хош хәбәри илк нөвбәдә кимләрә тәблиғ етдиләр?
7 Иса ҝөјә галхдыгдан сонра, давамчылары хилас һаггында хош хәбәри тәблиғ етмәјә давам едирдиләр (Һәвариләрин ишләри 2:21, 38-40). Онлар илк нөвбәдә кимләрә тәблиғ едирдиләр? Аллаһы танымајан халгларамы? Хејр, онларын илк фәалијјәт саһәси, Јеһованы 1 500 илдән артыг таныјан Исраил халгы олду. Артыг Јеһоваја ибадәт едилән бир өлкәдә онларын тәблиғ етмәјә һүгуглары вардымы? Бәли, варды. Иса онлара демишди: “Јерусәлимдә, бүтүн Јәһудеја вә Самаријада, һәтта дүнјанын ән узаг јерләринә гәдәр Мәнә шаһид олаҹагсыныз” (Һәвариләрин ишләри 1:8). Хош хәбәри ешитмәк, Исраил халгына башга халглардан һеч дә аз лазым дејилди.
8. Јеһованын Шаһидләри, Исанын биринҹи јүзилликдә јашамыш давамчыларыны бу ҝүн неҹә тәглид едирләр?
8 Бу ҝүн Јеһованын Шаһидләри дә бүтүн јер үзүндә тәблиғ едирләр. Онлар Јәһјанын ҝөрдүјү мәләклә әмәкдашлыг едирләр. О мәләјин “әбәди бир Мүждәси вар иди ки, јер үзүндә јашајанлара, һәр милләтә, һәр гәбиләјә, һәр дилә вә һәр халга тәблиғ етсин” (Вәһј 14:6). Онлар 2001-ҹи илдә, Христиан дөвләтләри кими танынан әразиләр дә дахил олмагла, 235 өлкә вә әразидә фәалијјәт ҝөстәрмишләр. Христиан дүнјасы килсәләринин артыг мөвҹуд олдуғу өлкәләрдә тәблиғ етмәк Јеһованын Шаһидләри тәрәфиндән сәһв һәрәкәтдирми? Бә’зиләринин фикринҹә сәһвдир. Јеһованын Шаһидләрини, һәтта башга динләрин тәрәфдарларыны “оғурламагда” иттиһам едирләр. Анҹаг Шаһидләр, Исанын өз дөврүнүн тәвазөкар Јәһудиләринә неҹә јанашдығыны унутмурлар. Мүгәддәслик онлара мәхсус олса да, бу онлара хош хәбәри тәблиғ етмәкдә Исаја мане олмурду. “Исанын онлара јазығы ҝәлди; чүнки чобансыз гојунлар кими тагәтсиз вә дағыныг идиләр” (Матта 9:36). Шаһидләр, Јеһова вә Онун Падшаһлығындан бихәбәр олан тәвазөкар инсанларла гаршылашаркән, һансыса динин онлар үзәриндә өз һүгугларыны ирәли сүрдүкләринә ҝөрә, онлара хош хәбәри тәблиғ етмәкдән ваз кечмәлидирләрми? Исанын һәвариләринин нүмунәсини тәглид едәрәк дејирик ки, хејр. Мүждә, истиснасыз олараг “бүтүн халгларда” тәблиғ олунмалыдыр (Марк 13:10).
Илк мәсиһчиләрин һәр бири мүждәчи иди
9. Биринҹи әсрин мәсиһчи јығынҹағында, тәблиғ ишиндә кимләр иштирак едирди?
9 Биринҹи әсрдә тәблиғ ишиндә кимләр иштирак едирди? Фактлар ҝөстәрир ки, бүтүн мәсиһчиләр мүждәчи идиләр. Мүәллиф В. С. Вилјамс гејд едир: “Тарихи мә’луматлар сүбут едир ки, илк Килсәјә мәхсус олан мәсиһчиләрин һәр бири мүждәни тәблиғ едирдиләр”. Бизим еранын 33-ҹү илиндә баш вермиш һадисә илә бағлы, Мүгәддәс Китабда дејилир: “Һамысы [кишиләр вә гадынлар] Мүгәддәс Руһла долду вә Руһун онлара вердији данышма тәрзинә ујғун олараг, башга-башга дилләрдә данышмаға башладылар”. Кишиләр вә гадынлар, ҝәнҹләр вә гоҹалар, гуллар вә азад оланларын һәр бири мүждәчи олурду (Һәвариләрин ишләри 1:14; 2:1, 4, 17, 18; Јоел 2:28, 29; Галатијалылара 3:28). Чохлары тә’гибләр уҹбатындан Јерусәлими тәрк етмәјә мәҹбур олдугда, “дағыланлар Аллаһын кәламыны мүждәләјәрәк долашырдылар” (Һәвариләрин ишләри 8:4). Хүсуси олараг тә’јин едилмиш азсајлы инсанлар дејил, “дағыланлар”ын һамысы хош хәбәри тәблиғ едирдиләр.
10. Јәһуди системинин дағылмасына гәдәр һансы икигат тапшырыг иҹра олунмушду?
10 Бу вәзијјәт мәсиһчилијин илк илләриндә белә давам едирди. Иса пејғәмбәрлик етмишдир: “Падшаһлыг һаггында олан бу Мүждә милләтләрин һамысына шәһадәт олараг бүтүн дүнјада тәблиғ олунаҹагдыр; вә сон о заман ҝәләҹәкдир” (Матта 24:14, И-93). Бу пејғәмбәрлик биринҹи әсрдә јеринә јетәркән, јәһудиләрин дини вә сијаси системи Рома ордусу тәрәфиндән мәһв едилмәздән әввәл, хош хәбәр ҝениш сурәтдә тәблиғ олунмушду (Колослулара 1:23). Бу һадисәләрдән сонра Исанын давамчыларынын һәр бири онун: “Беләликлә, ҝедин, бүтүн халглары шаҝирдим един, онлары Ата, Оғул вә Мүгәддәс Руһ наминә вәфтиз един; сизә әмр етдијим һәр шејә риајәт етмәји онлара өјрәдин” әмрини јеринә јетирирдиләр (Матта 28:19, 20). Биринҹи әсрдә јашамыш илк мәсиһчиләр, салеһ инсанлары Исаја инанмаға тәшвиг едиб, сонра исә онлары тәрк едән Христиан дүнјасынын тәблиғчиләри кими давранмырдылар. Әксинә онлар јени ҝәләнләрә Исанын шаҝирди олмаға көмәк ҝөстәрир, јығынҹаглар тәшкил едиб, онлары өјрәдирдиләр ки, онлар да өз нөвбәсиндә мүждәни тәблиғ едиб шаҝирдләр һазырласынлар (Һәвариләрин ишләри 14:21-23). Бу ҝүн, Јеһованын Шаһидләри биринҹи әсрин мәсиһчиләри кими давранырлар.
11. Бу ҝүн бәшәријјәтә ән јахшы хәбәри е’лан етмәкдә кимләр иштирак едир?
11 Јеһованын Шаһидләри арасында, биринҹи әсрин хидмәтчиләри олан Павел, Барнаба вә башгаларыны тәглид едәрәк, диҝәр өлкәләрә миссионер кими ҝедәнләр дә вар. Јерли сијасәтә гарышмадыглары вә хош хәбәрин тәблиғиндән узаглашмадыглары үчүн онларын иши әсл мә’нада фајда ҝәтирир. Онлар Исанын “Ҝедәркән... тәблиғ един” тапшырығыны там дәгиглији илә јеринә јетирирләр. Шаһидләрин әксәријјәти исә башга өлкәләрдә миссионер кими хидмәт етмирләр. Өзләрини тә’мин етмәк үчүн онларын чоху ишләјир, диҝәрләри һәлә мәктәбдә охујурлар. Кимсә ушаг бөјүдүр. Лакин Шаһидләрин һәр бири өјрәндикләри хош хәбәри башгалары илә бөлүшүр. Ҝәнҹләр вә гоҹалар, кишиләр вә гадынлар - һамысы Мүгәддәс Китабын: “Кәламы тәблиғ ет, буну әлверишли вә әлверишсиз вахтда тә’хирәсалынмазлыг һисси илә ет” - чағырышына севинҹлә һај верирләр (2 Тимотејә 4:2, ЈД). Биринҹи јүзилликдә јашамыш сәләфләри кими, Јеһованын Шаһидләри “тә’лим вермәкдән вә Исанын Мәсиһ олдуғуну мүждәләмәкдән ваз кечмирләр” (Һәвариләрин ишләри 5:42). Онлар бүтүн бәшәријјәтә ән јахшы хәбәри — хош хәбәри е’лан едирләр.
Прозелитизм, јохса мүждәчи иши
12. Прозелитизм нәдир вә она неҹә јанашырлар?
12 Јунан дилиндә “дөндәрилмиш” мә’насыны дашыјан (јә’ни дининдән дөнән) проселитос сөзү вар. Елә бурадан “өз дининә дөндәрмәјә чалышан” мә’насыны верән “прозелитизм” сөзү әмәлә ҝәлир. Бу ҝүн бә’зиләри прозелитизмин зәрәр ҝәтирдијини дүшүнүрләр. Килсәләрин Үмумдүнја Шурасы тәрәфиндән бу јахында дәрҹ олунмуш сәнәддә, һәтта “прозелитизмин ҝүнаһындан” данышылырды. Нәјә ҝөрә? Бир католик нәшриндә изаһ олунур: “Православија килсәсинин сонсуз шикајәтләри нәтиҹәсиндә, “прозелитизм” сөзү алтында динә зорла дөндәрмәк фикри баша дүшүлүр” (“Catholic World Repor”).
13. Прозелитизмин зәрәр ҝәтирән нүмунәләрини мисал чәкин.
13 Прозелитизм зәрәр ҝәтирирми? Бә’зи һалларда ҝәтирир. Исанын сөзләринә ҝөрә, гануншүнас вә фәрисејләрин прозелитизми, динләринә дөндәрдикләри кәсләр үчүн зәрәрли иди (Матта 23:15). Сөзсүз ки, “динә зорла дөндәрмәк” дүзҝүн дејил. Тарихчи Иосиф Флавиј јазыр ки, Маккавејләрин тәрәфдары олан Иоан Гиркан едомиләри истила едәркән, “онлара бир шәртлә өлкәдә јашамаға изин верди. Онлар сүннәти гәбул едиб, јәһудиләрин ганунлары илә јашамалы идиләр”. Әҝәр едомиләр јәһудиләрин идарәси алтында јашамаг истәјирдиләрсә, онда Јәһуди дининә е’тигад етмәли идиләр. Тарихи шәһадәтләрә ҝөрә, бизим еранын ВЫЫЫ әсриндә Бөјүк Карл Авропанын шималында јашајан бүтпәрәст-саксонијалары истила етмиш вә гәддарҹасына онлары христиан дининә дөнмәјә мәҹбур етмишдирa. Бәс дөндәрилмиш саксонијалылар вә едомиләр јени дини нә гәдәр үрәкдән гәбул едирдиләр? Көрпә Исаны өлдүрмәјә чалышан әслән Едоми олан Һирод, Мусанын илһамланмыш ганунларыны јеринә јетирмәјә нә дәрәҹәдә һазыр иди? (Матта 2:1-18).
14. Христиан дүнјасынын миссионерләри инсанлары өз динләринә дөндәрмәк үчүн, онлара неҹә тәзјиг ҝөстәрирләр?
14 Бәс бу ҝүн мәҹбури дөндәрилмә баш верирми? Бә’зи һалларда баш верир. Әлдә едилән мә’луматлара ҝөрә, Христиан дүнјасынын миссионерләри инсанлары хариҹи өлкәләрдә тәһсил алмағы тәклиф етмәклә өз динләринә ҹәлб едирләр. Ја да аҹлыг чәкән гачгынлары, гида алмаг үчүн, дини хидмәти динләмәјә мәҹбур едирләр. 1992-ҹи илдә Православ јепископларынын гурултајы тәрәфиндән дәрҹ олунан сәнәддә е’лан едилирди ки, “прозелитизм бә’зән мадди не’мәтләрин тәклиф олунмасы, бә’зән исә зоракылығын мүхтәлиф үсулларынын тәтбиг олунмасы илә һәјата кечирилир”.
15. Јеһованын Шаһидләри прозелитизмлә - бу сөзүн мүасир мә’насыны әкс етдирән һәрәкәтлә - мәшғул олурлармы? Изаһ един.
15 Инсанлара динләрини дәјишмәк мәгсәдилә тәзјиг ҝөстәрмәк олмаз. Сөзсүз ки, Јеһованын Шаһидләри белә давранмырларb. Нәтиҹә е’тибарилә, онлар прозелитизмлә - бу сөзүн мүасир мә’насыны әкс етдирән һәрәкәтлә - мәшғул олмурлар. Әксинә, онлар биринҹи әсрин мәсиһчиләри кими хош хәбәри һамыја чатдырырлар. Буна өз истәји илә һај верән кәсләр, Мүгәддәс Китабын өјрәнилмәси јолу илә даһа ҝениш билик алмаға дә’вәт олунур. Марагланан бу инсанлар, Мүгәддәс Китабдан алынан дәгиг биликләр әсасында Аллаһа вә онун нијјәтләринә инам әлдә едир. Бу исә онлары, хилас олмаг үчүн Аллаһын Јеһова исмини чағырмаға тәшвиг едир (Ромалылара 10:13, 14, 17). Хош хәбәри гәбул едиб етмәмәк онларын шәхси ишидир. Бурада һеч бир мәҹбуријјәт јохдур. Әкс тәгдирдә дини дәјишмәјин һеч бир мә’насы олмазды. Ахы, ибадәт Аллаһа мәгбул олсун дејә, үрәкдән ҝәлмәлидир (Тәснијә 6:4, 5; 10:12).
Мүасир дөврүмүздә апарылан мүждәнин тәблиғи
16. Јеһованын Шаһидләри тәрәфиндән апарылан мүждәнин тәблиғи бизим ҝүнләрдә неҹә вүс’әт алыр?
16 Бизим дөврдә Јеһованын Шаһидләри Падшаһлыг һаггында хош хәбәри тәблиғ едирләр, бу фәалијјәт исә Матта 24:14 ајәсинин ҝениш мигјасда иҹрасыдыр. Хош хәбәрин тәблиғиндә истифадә етдикләри ваҹиб вәсаитләрдән бири “Ҝөзәтчи Гүлләси” журналыдырc. 1879-ҹу илдә “Ҝөзәтчи Гүлләси” нин илк сајлары ишыг үзү ҝөрәркән, бу журналын тиражы јалныз бир дилдә 6 000 нүсхәдән ибарәт иди. 122 ил кечдикдән сонра, 2001-ҹи илдә бу журналын сајы 23 042 000-ә чатмыш вә 141 дилдә чап олунмаға башламышдыр. Бунунла бәрабәр, Јеһованын Шаһидләринин апардығы тәблиғ фәалијјәти ҝениш вүс’әт алырды. XIX әсрдә тәблиғ ишинә ил әрзиндә јалныз бир нечә мин саат һәср олунурдуса, 2001-ҹи илдә бу ишә 1 169 082 225 саат һәср олунмушдур. Һәмин илдә 4 921 702 Мүгәддәс Китабын пулсуз өјрәнилмәси кечирилмишдир. Нә гәдәр јахшы иш ҝөрүлүб! Бу ишдә, Падшаһлығын 6 117 666 фәал тәблиғчиси иштирак етмишдир.
17. а) Бу ҝүн инсанлар һансы јаланчы танрылара ибадәт едирләр? б) Дилиндән, милләтиндән вә иҹтимаи вәзијјәтиндән асылы олмајараг һәр бир адама һансы билик ҝәрәкдир?
17 Мәзмурчу дејир: “Чүнки халгларын бүтүн илаһиләри бүтләрдир; фәгәт Рәбб ҝөјләри јаратды” (Мәзмур 96:5). Бу ҝүн инсанлар милләтпәрәстлијә, милли рәмзләрә, ҝөркәмли инсанлара, әшјалара вә һәтта вар-дөвләтә пәрәстиш едирләр (Матта 6:24; Ефеслиләрә 5:5; Колослулара 3:5). Моһандас Ганди демишдир: “Мән әминәм ки... бу ҝүн Авропа јалныз адына ҝөрә Христиан дөвләти сајылыр. Әслиндә о мамона [вар-дөвләтә] ибадәт едир”. Буна бахмајараг, хош хәбәр һәр јанда тәблиғ олунмалыдыр. Дилиндән, милләтиндән вә иҹтимаи вәзијјәтиндән асылы олмајараг һәр бир адама Јеһова вә онун нијјәтләри һаггында билмәк ваҹибдир. Биз истәјәрдик ки, һамы мәзмурчунун: “Еј сизләр, халгларын сојлары, Рәббә верин, иззәти вә гүдрәти Рәббә верин. Исминин иззәтини Рәббә верин; тәгдимә ҝәтирин вә һәјәтләринә ҝирин” сөзләринә һај версин (Мәзмур 96:7, 8). Јеһованын Шаһидләри башгаларына Јеһова һаггында билик әлдә етмәјә көмәк едирләр ки, онлар да өз нөвбәсиндә Ону мүвафиг тәрздә иззәтләндирә билсинләр. Хош хәбәрә һај верән кәсләр исә бөјүк фајда әлдә едирләр. Һансы фајданы? Бу һагда нөвбәти мәгаләдә бәһс едиләҹәк.
[Һашијәләр]
a “Католик енсиклопедијасы”на әсасән реформасија дөврүндә инсанлары гәддарҹасына башга динә дөндәрмә “Cuius regio, illius et religio” (јә’ни “Ким идарә едирсә, дини дә о мүәјјән едир”) шүары алтында һәјата кечирилирди.
b 2000-ҹи ил, нојабр ајынын 16-да кечирилән, АБШ-ын дин азадлығы үзрә Бејнәлхалг комиссијасынын ҝөрүшүндә, иштиракчылардан бири өз дининә ҝүҹлә дөндәрмәк истәјәнләрлә, Јеһованын Шаһидләри арасындакы фәрги вурғулады. Мүшаһидә едилмишдир ки, Јеһованын Шаһидләринин тәблиғ етдикләри адамлар һәмишә: “Бу мәни марагландырмыр” дејиб, гапыны бағлаја биләрләр.
c Журналын бүтөв ады - “Ҝөзәтчи Гүлләси Јеһованын Падшаһлығыны е’лан едир”.
Изаһ едә биләрсинизми?
• Јеһованын Шаһидләри нәјә ҝөрә чалышган мүждәчиләрдир?
• Јеһованын Шаһидләри нәјә ҝөрә Христиан дүнјасынын килсәләри мөвҹуд олан јерләрдә дә тәблиғ едирләр?
• Нә үчүн демәк олмаз ки, Јеһованын Шаһидләри прозелитизмлә — бу сөзүн мүасир мә’насыны әкс етдирән һәрәкәтлә — мәшғулдурлар?
• Индики дөврдә Јеһованын Шаһидләри тәрәфиндән мүждәни јајмаг иши неҹә вүс’әт алды?
[19-ҹу сәһифәдәки шәкил]
Иса мүждәни сә’јлә тәблиғ едир вә буну етмәји башгаларына өјрәдирди.
[20-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Биринҹи әсрин јығынҹағында оланларын һамысы хош хәбәрин тәблиғиндә иштирак едирдиләр.
[21-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Инсанлары динини дәјишмәјә мәҹбур етмәк олмаз.