Гәм-гүссәјә таб ҝәтирмәк

«Бүтүн оғуллары вә гызлары она [Јагуба] тәсәлли вермәк үчүн јығышды, анҹаг о тәсәлли тапмаг истәмәјиб деди: “Кәдәрлә оғлумун јанына — өлүләр дијарына енәҹәјәм”. Беләҹә атасы онун үчүн ағлады». ЈАРАДЫЛЫШ 37:35

ГӘДИМДӘ јашајан Јагуб оғлунун өлүмүнә ҝөрә гәм дәрјасына гәрг олмушду. Она елә ҝәлирди ки, гәм-гүссә ону өләнә кими тәрк етмәјәҹәк. Јагуб кими, сизә дә елә ҝәлә биләр ки, доғма адамы итирмәјин вурдуғу ағры елә ҝүҹлүдүр ки, һеч вахт кечиб ҝетмәјәҹәк. Бу ҹүр дәрин кәдәр һисси о демәкдирми ки, инсан Аллаһа кифајәт гәдәр инанмыр? Гәтијјән!

Мүгәддәс Китаб Јагубу иманлы инсан кими тәсвир едир вә мөһкәм иманына ҝөрә бабасы Ибраһим вә атасы Исһагла бирликдә Јагубу да тәрифләјир (Ибраниләрә 11:8, 9, 13). Һәтта бир дәфә о, Аллаһдан хејир-дуа алмаг үчүн бүтүн ҝеҹәни мәләклә ҝүләшмишди! (Јарадылыш 32:24-30). Ҝөрүнүр, Јагубун Јеһова илә сых мүнасибәтләри вар иди. Бәс Јагубун гәм-гүссәјә гәрг олмасындан нә өјрәнирик? Әзиз адамын өлүмүнә ҝөрә дәрин гәм-кәдәр һисси кечирмәк Аллаһа мөһкәм иманын олмадығына дәлаләт етмир. Севдијимиз адам өләндә кәдәрләнмәк нормал вә тәбии һалдыр.

Кәдәр нәдир?

Кәдәр һәр кәсә бир ҹүр тәсир едир, анҹаг чохларында бу өзүнү ҝүҹлү мәнәви ағры илә бүрузә верир. Мәсәлән, 14 јашында оланда Леонардонун атасы гәфилдән үрәк-тәнәффүс чатышмазлығындан һәјатыны итирди. Халасынын она бу бәд хәбәри чатдырдығы ҝүнү Леонардо һеч вахт унутмајаҹаг. Әввәлҹә о, хәбәрин һәгигәт олдуғуна инанмаг истәмирди. Дәфн мәрасиминдә атасынын ҹәсәдини ҝөрсә дә, һәр шеј она јуху кими ҝәлирди. Тәхминән алты ај Леонардо ағлаја билмәди. Чох вахт о, атасынын ишдән евә гајыдаҹағыны ҝөзләјирди. Атасынын өлдүјүнү тәхминән бир илдән сонра там дәрк етди. Бу заман ону дәһшәтли тәнһалыг һисси бүрүдү. Ади шејләр, мәсәлән, бош евә ҝәлмәк она атасынын јохлуғуну хатырладырды. Белә вахтларда о, чох вахт өзүнү сахлаја билмәјиб ағлајырды. О, неҹә дә атасынын һәсрәтини чәкирди!

Леонардонун һадисәси ҝөстәрир ки, кәдәр һисси ҝүҹлү ола биләр. Анҹаг севиндириҹидир ки, онун өһдәсиндән ҝәлмәк мүмкүндүр. Бу бир гәдәр вахт ала биләр. Бәдәндәки ағыр јараларын сағалмасы үчүн вахт тәләб олундуғу кими, ағыр иткидән өзүнә ҝәлмәк үчүн дә вахт лазымдыр. Кәдәрдән гуртулмаг үчүн ајлар, илләр, һәтта даһа чох вахт тәләб олуна биләр. Лакин башланғыҹда олан шиддәтли ағры вахт кечдикҹә азалаҹаг вә һәјат тәдриҹән әввәлки кими үмидсиз вә мәнасыз ҝөрүнмәјәҹәк.

Һәмчинин, дејиләнә ҝөрә, сағалмаг вә јени вәзијјәтә ујғунлашмаг үчүн кәдәр кечмәли олдуғумуз ваҹиб мәрһәләдир. Өлән адамын јери бош галыр. Һәјата һәмин инсансыз ујғунлашмаг лазым ҝәлир. Кәдәрләнмәк үрәји бошалтмаға көмәк едир. Әлбәттә, һәр кәс ејни ҹүр гүссә чәкмир. Анҹаг бир шеј һәгигәтдир: кәдәри боғмаг әгли, емосионал вә физики ҹәһәтдән зәрәрлидир. Кәдәри дүзҝүн шәкилдә неҹә бүрузә вермәк олар? Мүгәддәс Китабда бир нечә практики мәсләһәт варa.

Гәм-гүссәјә таб ҝәтирмәк

Јахын адамыны итирәнләрин чохлары ҝөрмүшләр ки, данышанда адамын үрәји јүнҝүлләшир. Мәсәлән, он өвладынын һамысыны итирән вә башга фаҹиәләрә мәруз галан Мүгәддәс Китаб персонажы Әјјубун сөзләрини ҝөтүрәк. О демишди: «Ҹаным һәјатымдан безиб. Шикајәтимә мәһдудијјәт гојмајаҹағам, аҹы һәјатымдан данышаҹағам» (Әјјуб 1:2, 18, 19; 10:1). Диггәт јетирин ки, Әјјуб үрәјини бошалтмаға еһтијаҹ дујурду. О буну неҹә едәҹәкди? «Данышаҹағам», — дејирди.

Анасыны итирән Пауло дејир: «Анам һаггында данышмағын мәнә бөјүк көмәји олду». Бәли, һиссләри етибарлы достла бөлүшмәк инсана јүнҝүллүк ҝәтирә биләр (Сүлејманын мәсәлләри 17:17). Анасыны итирәндән сонра Јоне мәсиһчи баҹы-гардашлардан она тез-тез баш чәкмәји хаһиш етди. «Данышмаг дәрдими јүнҝүлләшдирирди», — дејә о хатырлајыр. Ола билсин, һиссләринизи сөзлә ифадә етмәк вә дәрдинизә шәрик олан адамла бөлүшмәк онлара дөзмәјә сизә дә көмәк едәр.

Һиссләринизи јазмаг да јүнҝүллүк тапмаға көмәк едәр. Һиссләрини дилә ҝәтирмәјә чәтинлик чәкәнләрдән бәзиләринә үрәјиндәкиләри јазмаг даһа асан ола биләр. Аллаһын садиг хидмәтчиси Давуд Шаул вә Јонатанын өлүмүндән сонра кәдәрини гәмли маһныда гәләмә алды. Бу тәсирли мәрсијә сонрадан Мүгәддәс Јазыларын «Икинҹи Шамуел» китабына дахил едилди (2 Шамуел 1:17-27).

Ағламаг да үрәји бошалтмаға көмәк едир. Мүгәддәс Китабда дејилир ки, һәр шејин, еләҹә дә ағламағын өз вахты вар (Ваиз 3:1, 4). Шүбһә јохдур ки, севдијимиз адамын өлүмү ‘ағламаг вахтыдыр’. Кәдәр ҝөз јашларында утанмалы һеч нә јохдур. Мүгәддәс Китабда ағлајараг кәдәрини ачыгҹа билдирән чохлу сајда садиг киши вә гадынларын нүмунәләри вар (Јарадылыш 23:2; 2 Шамуел 1:11, 12). Иса Мәсиһ дә јениҹә өлмүш әзиз досту Лазарын гәбринә јахынлашанда ‘ағламышды’ (Јәһја 11:33, 35).

Кәдәрдән јаха гуртармаға чалышаркән сәбирли олмаг лазымдыр, чүнки емосионал вәзијјәтиниз тез-тез дәјишә биләр. Јадда сахлајын ки, ҝөз јашларындан утанмаг лазым дејил. Бир чох садиг инсанлар белә нәтиҹәјә ҝәлмишләр ки, кәдәр ҝөз јашлары ахытмаг тәбиидир вә адамын өзүнә ҝәлмәси үчүн ваҹибдир.

Аллаһа јахынлашын

Мүгәддәс Китаб бизи сәсләјир: «Аллаһа јахынлашын, О да сизә јахынлашар» (Јагуб 4:8). Аллаһа јахынлашмағын әсас јолларындан бири дуадыр. Дуаја бармагарасы бахмајын! Мүгәддәс Китаб тәсәлливериҹи вәд верир: «Рәбб гәлбисыныглара јахындыр, О, руһән әзилмишләри гуртарыр» (Мәзмур 34:18). О, һәмчинин бизи әмин едир: «Сән гајғы јүкүнү Рәббә вер, гој сәнә дајаг олсун. О һеч вахт салеһә сарсынты вермәз» (Мәзмур 55:22). Бу сөзләрин үзәриндә дүшүнүн. Әввәлдә гејд етдијимиз кими, чохлары өз һиссләрини етибар етдикләри достла бөлүшмәјин фајдалы олдуғуну ҝөрмүшләр. Бәс белә олдугда, гәлбимизә тәскинлик вермәји вәд едән Аллаһа үрәјимизи бошалтмағын даһа чох көмәји дәјмәзми? (2 Салониклиләрә 2:16, 17).

Јухарыда һаггында данышдығымыз Пауло дејир: «Артыг дәрдә таб ҝәтирә билмәјәндә дизүстә чөкүб Аллаһа дуа едирдим. Она јалварырдым ки, мәнә көмәк етсин». Пауло әминдир ки, дуалары она көмәк едирди. Сиз дә ‘һәр ҹүр тәсәлли верән Аллаһын’ тәкидлә етдијиниз дуалара ҹаваб олараг сизә таб ҝәтирмәк үчүн ҹәсарәт вә ҝүҹ верәҹәјинин шаһиди ола биләрсиниз (2 Коринфлиләрә 1:3, 4; Ромалылара 12:12).

Дирилмәјә үмид

Иса демишдир: «Дирилмә вә һәјат Мәнәм; Мәнә иман едән өлсә дә јашајар» (Јәһја 11:25). Мүгәддәс Китаб өјрәдир ки, өләнләр јенидән јашајаҹагларb. Иса јер үзүндә оланда өлүләри дирилтмәјә гадир олдуғуну ҝөстәрмишди. Бир дәфә о, 12 јашлы гызы дирилтмишди. Бу онун валидејнләриндә һансы һиссләри доғурду? Онлар «чох һејрәтләндиләр» (Марк 5:42). Сәмави Падшаһ Иса Мәсиһ падшаһлыг едәркән сајсыз-һесабсыз инсанлары јер үзүндә јашамаг үчүн һәјата гајтараҹаг, анҹаг о заман јердә сүлһ вә әдаләт һөкм сүрәҹәк (Һәвариләрин ишләри 24:15; 2 Петер 3:13). Тәсәввүр един, өләнләрин һәјата гајытмасы вә өз доғмаларына говушмасы инсанлары неҹә дә вәҹдә ҝәтирәҹәк!

Тәјјарә гәзасында оғлу Ренатону итирән Клаудите онун шәклини сојудуҹунун үстүнә гојуб. О, тез-тез шәклә бахыб өз-өзүнә дејир: «Сән дириләндә јенидән ҝөрүшәҹәјик». Леонардо Аллаһын вәд етдији јени дүнјада атасынын һәјата гајытмасыны тәсәввүрүндә ҹанландырыр. Бәли, дирилмә үмиди онлар үчүн вә әзизләрини итирән сајсыз-һесабсыз башга инсанлар үчүн әсл тәсәлли мәнбәјидир. Бу сизин үчүн дә тәсәлли мәнбәји ола биләр!

[Һашијәләр]

[7-ҹи сәһифәдәки чәрчивә]

‘Һәр ҹүр тәсәлли верән Аллаһ’

«Рәббимиз Иса Мәсиһин Аллаһы вә Атасына һәмд олсун. О, мәрһәмәтли Ата вә һәр ҹүр тәсәлли верән Аллаһдыр» (2 Коринфлиләрә 1:3).

Мүгәддәс Китабын бу ајәси ҝөстәрир ки, Аллаһ Өз садиг хидмәтчиләринә үзләшдикләри истәнилән проблем вә чәтинликләрә таб ҝәтирмәјә көмәк едә биләр. Јеһова бизә достумуз, јахуд иманымыза шәрик олан доғмаларымыз васитәсилә дә тәсәлли верә биләр.

Атасыны итирән Леонардо она ҝүҹ вә тәсәлли верән бир һадисәни һеч вахт унутмур. Евә тәзәҹә чатмышды, јадына дүшәндә ки, евдә һеч ким јохдур ону ағламаг тутду. Јахынлыгдакы парка ҝетди вә скамјада әјләшиб, јенидән ағламаға башлады. Ҝөз јашлары ичиндә Аллаһдан көмәк диләди. Бирдән јахынлыгда фургон дајанды вә Леонардо сүрүҹүнүн мәсиһчи гардашларындан бири олдуғуну ҝөрдү. Гардаш мүштәриләрә мал чатдыраркән јолуну сәһв салмышды. Онун орада олмағы Леонардонун тәскинлик тапмасы үчүн кифајәт олду.

Бир дәфә бир дул киши өзүнү тәнһа һисс едир вә олдугҹа кәдәрли иди. О, ҝөзјашларыны сахлаја билмирди, чүнки һәр шеј үмидсиз ҝөрүнүрдү. О, Аллаһа јалварыб көмәк диләјирди. Һеч дуасыны битирмәмишди ки, телефон зәнҝ чалды. Зәнҝ едән нәвәси иди. О хатырлајыр: «Гыса сөһбәтимиз мәни јенидән дирчәлтди. Әминәм ки, һәмин телефон зәнҝи дуама ҹаваб иди».

[9-ҹу сәһифәдәки чәрчивә]

Инсанлара тәсәлли ҝәтиририк

«[Аллаһ] бизә һәр сыхынтымызда тәсәлли верир ки, биз дә һәр ҹүр сыхынты ичиндә оланлара, Аллаһын бизә вердији тәсәлли илә тәсәлли верә биләк» (2 Коринфлиләрә 1:4).

Бир чох һәгиги мәсиһчиләр бу сөзләрин нә демәк олдуғуну өз үзәрләриндә һисс етмишләр. Әзизләринин иткисинә таб ҝәтирмәк үчүн тәсәлли алан бу адамлар ҝөрмүшләр ки, өзләри дә башгаларыны руһландырыб онлара тәсәлли вермәји баҹарырлар.

Мүгәддәс Китаба әсасланан етигадыны бөлүшмәк үчүн адамлара мүнтәзәм баш чәкән Клаудитенин нүмунәсинә нәзәр салаг. Оғлуну итирмәздән әввәл бу баҹы оғлу лејкемија хәстәлијиндән өлән бир гадына баш чәкирди. Гадынын онунла үнсијјәт етмәк хошуна ҝәлсә дә, дүшүнүрдү ки, Клаудите һеч вахт онун дәрдини ахыра кими баша дүшмәјәҹәк. Лакин Клаудитенин оғлунун өлүмүндән чох кечмәмиш һәмин гадын она баш чәкди. О, ҝәлишинин мәгсәдини белә ачыглады: ҝәлиб ки, ҝөрсүн оғлу өләндән сонра да Клаудите Аллаһа инаныр, ја јох. Клаудитенин мөһкәм иманындан һејрәтә ҝәлән гадын Клаудите илә Мүгәддәс Китабы мүнтәзәм өјрәнир вә Аллаһын Кәламындан бөјүк тәсәлли тапыр.

Атасы вәфат етдикдән сонра Леонардо Мүгәддәс Китабдакы тәсәлли хәбәрини карларла бөлүшмәк үчүн жест дилини өјрәнмәк гәрарына ҝәлди. О баша дүшүр ки, карлара көмәк етмәк үчүн ҝөстәрдији сәјләрин онун өзүнә дә хејри вар. Леонардо дејир: «Кәдәримә таб ҝәтирмәјә көмәк едән шејләрдән бири дә карлара Аллаһ һаггында өјрәнмәјә көмәк етмәк истәјимдир. Онлара көмәк етмәјә чохлу вахт вә ҝүҹ сәрф едирәм. Мүгәддәс Китабы өјрәтдијим адамлардан биринҹиси вәфтиз оланда кәдәрим севинҹә чеврилди! Әслиндә атамын өлүмүндән сонра илк дәфә иди ки, өзүмү бу гәдәр хошбәхт һисс едирдим» (Һәвариләрин ишләри 20:35).

[5-ҹи сәһифәдәки шәкил]

Һиссләринизи башгалары илә бөлүшмәк јүнҝүллүк ҝәтирә биләр

[6-ҹы сәһифәдәки шәкил]

Јазмаг кәдәри ифадә етмәјә көмәк едәр

[6-ҹы сәһифәдәки шәкил]

Дирилмә үмиди һаггында охумаг әсл тәсәлли мәнбәји ола биләр

[8-ҹи сәһифәдәки шәкил]

Иса она иман ҝәтирәнләри дирилтмәји вәд етмишдир