“Аллаһын бүтүн зиреһләрини ҝејинин”
“Иблисин һијләләринә гаршы дура билмәк үчүн Аллаһын бүтүн зиреһләрини ҝејинин” (ЕФЕСЛИЛӘРӘ 6:11).
1, 2. Мәсиһчиләрин ҝејинмәли олдуглары руһани зиреһләри өз сөзләринизлә тәсвир един.
БИЗИМ еранын биринҹи әсриндә Рома шан-шөһрәтин ән јүксәк зирвәсиндә иди. Бөјүк гошун бирләшмәләринин сајәсиндә Рома о вахт танынан дүнјанын бөјүк һиссәсини өз нәзарәти алтында сахлајырды. Бир тарихчи Рома ордусуну “тарихдә ән мүвәффәгијјәтли һәрби тәшкилат” кими тәсвир етмишдир. Романын пешәкар ордусу јахшы тә’лим алмыш әсҝәрләрдән ибарәт иди вә ҹидди интизамы илә фәргләнирди. Лакин дөјүшүн нәтиҹәси әсҝәрләрдә олан зиреһләрдән дә асылы иди. Һәвари Павел Иблисә гаршы мүвәффәгијјәтлә мүбаризә апармаг үчүн мәсиһчиләрә һансы руһани тәҹһизат ҝәрәк олдуғуну Рома әсҝәринин зиреһләри әсасында ҝөстәрмишдир.
2 Бу руһани зиреһләрин тәсвирини Ефеслиләрә 6:14-17 ајәләриндә охујуруг. Павел јазырды: “Белинизә һәгигәт гуршағыны бағламыш, дөшүнүзә салеһлик зиреһини тахмыш вә ајагларыныза сүлһ Мүждәсини тәблиғ етмәк һазырлығыны ҝејмиш олараг јериниздә дурун. Бүтүн бунлардан савајы, иман галханыны әлә алын; бунунла шејтанын бүтүн гызмар охларыны сөндүрмәјә гадир олаҹагсыныз. Хилас дәбилгәсини вә Руһун гылынҹыны, јә’ни Аллаһын сөзүнү ҝөтүрүн”. Павелин нүмунә чәкдији Рома әсҝәринин зиреһләри е’тибарлы мүдафиәни тә’мин едирди. Бундан әлавә, һәр бир әсҝәрин гылынҹы — әлбәјаха дөјүш үчүн әсас силаһы варды.
3. Биз нә үчүн Иса Мәсиһә табе олмалы вә онун нүмунәсини изләмәлијик?
3 Рома ордусунун мүвәффәгијјәти јалныз тәҹһизат вә һазырлыгдан дејил, һабелә әсҝәрләрин командирә табе олмаларындан да асылы иди. Мәсиһчиләр исә Мүгәддәс Китабда милләтләрин “рәис вә әмири” кими тәсвир едилән Иса Мәсиһә табе олмалыдырлар (Ишаја 55:4). Иса һәмчинин јығынҹагларын Башыдыр (Ефеслиләрә 5:23). О, руһани мүһарибәни неҹә апармағы ҝөстәрир вә биз онун камил нүмунәсинин әсасында руһани зиреһләри ҝејинмәји өјрәнирик (1 Петер 2:21). Мәсиһин тәзаһүр етдирдији кејфијјәтләрлә бизим руһани зиреһләримиз арасында бөјүк бәнзәрлик олдуғуна ҝөрә, Мүгәддәс Јазылар бизә Мәсиһин дүшүнҹә тәрзи илә ‘силаһланмағы’ төвсијә едир (1 Петер 4:1). Бу сәбәбдән, руһани зиреһләрин һәр бир һиссәсини тәдгиг едәрәк, Исанын нүмунәсинин әсасында онун нә үчүн ваҹиб олдуғуну вә һансы мүдафиәни тә’мин етдијини нәзәрдән кечирәҹәјик.
Белимизи, дөшүмүзү вә ајагларымызы горујуруг
4. Әсҝәрин кәмәри һансы ролу ојнајырды вә Павел онун нүмунәси әсасында нәји ҝөстәрди?
4 Бели һәгигәт гуршағы илә бағламаг. Мүгәддәс Китабын јазылдығы дөврләрдә әсҝәрләр 5-15 сантиметр ениндә дәридән һазырланмыш кәмәр тахырдылар. Бә’зи тәрҹүмәчиләрин фикринҹә, Павелин сөзләри белә сәсләнә биләр: “Белә кип бағланмыш кәмәр кими олан һәгигәтлә”. Кәмәр әсҝәрин белини мүдафиә едир, һәмчинин гылынҹы гынындан раһат асмаға имкан верирди. Әсҝәр кәмәрини дөјүшә һазырлашаркән тахарды. Павел әсҝәр кәмәринин нүмунәси әсасында, Мүгәддәс Китабдакы һәгигәтин бизим һәјатымыза нә гәдәр ҝүҹлү тә’сир етмәли олдуғуну ҝөстәрмишдир. Мәҹази мә’нада десәк, бу һәгигәт гуршағыны белимизә елә кип бағламалыјыг ки, она әсасән јашаја вә ону истәнилән заман горуја биләк (Мәзмур 43:3; 1 Петер 3:15). Бунун үчүн сә’јлә вә диггәтлә Мүгәддәс Китабы өјрәнмәк лазымдыр. Аллаһын гануну Исанын ‘үрәјинин ичиндә’ иди (Мәзмур 40:8). Буна ҝөрә дә, дүшмәнләр она суаллар вердикдә, о, Мүгәддәс Јазылары әзбәрдән ситат ҝәтирә билирди (Матта 19:3-6; 22:23-32).
5. Сынаг вә ја имтаһанлар заманы Мүгәддәс Китабдакы мәсләһәтләрин бизә неҹә көмәк етдијини изаһ един.
5 Мүгәддәс Китаб һәгигәтинин бизә рәһбәрлик етмәсинә јол верәндә, о бизи јанлыш фикирләрдән горујур вә мүдрик гәрарлар гәбул етмәјимизә көмәк едир. Сынаг вә ја имтаһанлар заманы Мүгәддәс Китабын рәһбәрлији доғру давранмаг гәтијјәтимизи мөһкәмләндирәҹәкдир. Биз Даһи Мүәллим олан Јеһованы санки ҝөзләримизлә ҝөрәҹәк вә архамыздан дејилән: “Будур, бу јолда јеријин” сөзләрини ешидәҹәјик (Ишаја 30:20, 21).
6. Мәҹази үрәјимизә нәјә ҝөрә мүдафиә лазымдыр вә салеһлик бизи е’тибарлы сурәтдә неҹә горујур?
6 Салеһлик зиреһи. Әсҝәрин дөшүнә тахдығы зиреһ онун һәјати ваҹиб органыны — үрәјини горујурду. Бизим мәҹази үрәјимиз, дахили мәнлијимиз ҝүнаһа мејлли олдуғундан мүдафиәјә хүсусилә еһтијаҹ дујур (Тәквин 8:21). Буна ҝөрә дә биз Јеһованын әдаләтли нормаларыны өјрәнмәли вә онлары севмәлијик (Мәзмур 119:97, 105). Салеһлијә олан мәһәббәт бу дүнјанын бахышларыны рәдд етмәјә тәшвиг едир, белә ки, дүнја Јеһованын ајдын принсипләринә е’тинасызлыг ҝөстәрир вә ја о принсипләрин әһәмијјәтини әксилдир. Бундан әлавә, әҝәр биз салеһлији севир вә ҝүнаһа нифрәт едириксә, өзүмүзү фәлакәтли јолдан горујаҹағыг (Мәзмур 119:99-101; Амос 5:15). Бу саһәдә Иса јахшы нүмунә вермишдир, онун һаггында Мүгәддәс Јазыларда дејилир: “Сән салеһлији севиб, ганунсузлуға нифрәт етдин” (Ибраниләрә 1:9)a.
7. Рома әсҝәринә нәјә ҝөрә јахшы ајаггабы лазым иди вә Павел онун нүмунәси әсасында нәји ҝөстәрди?
7 Сүлһ мүждәсини тәблиғ етмәјә һазыр олан ајаглар. Рома әсҝәрләринә мөһкәм вә е’тибарлы ајаггабы лазым иди, белә ки, чох вахт һәрби јүрүшләр заманы бир ҝүнүн ичиндә әјинләриндә 27 килограм ағырлығында зиреһ вә тәҹһизатлар дашыјараг 30 километрлик јол гәт едирдиләр. Павел бу нүмунәнин әсасында Падшаһлыг һаггындакы хәбәри динләмәк истәјән һәр бир инсана тәблиғ етмәк һазырлығымызы ҝөстәрди. Белә бир һазырлыг ваҹибдир, чүнки әҝәр биз инсанлара тәблиғ етмәјә һазыр дејиликсә вә буну етмәк истәмириксә, онда онлар Јеһованы неҹә таныјаҹаглар? (Ромалылара 10:13-15).
8. Хош хәбәрин тәблиғиндә Исаны неҹә тәглид едә биләрик?
8 Иса Мәсиһин һәјатында ән башлыҹа олан нә иди? О, Рома валиси Понти Пилата демишди: “Мән... бунун үчүн дүнјаја ҝәлмишәм ки, һәгигәтә шәһадәт едим”. Иса һәр бир имкандан истифадә едәрәк тәблиғ едир вә өз хидмәтини елә севирди ки, ону физики тәләбатларындан да ваҹиб һесаб едирди (Јәһја 4:5-34; 18:37). Әҝәр биз дә Иса кими хош хәбәри тәблиғ етмәк истәји илә алышырыгса, онда бу хәбәри башгалары илә бөлүшмәк үчүн чох имканлар тапаҹағыг. Бундан әлавә, диггәтимизи хидмәтә јөнәлтмәк бизә руһән мөһкәм галмагда көмәк едәҹәкдир (Һәвариләрин ишләри 18:5).
Галхан, дәбилгә вә гылынҹ
9. Бөјүк галхан Рома әсҝәрини неҹә горујурду?
9 Бөјүк иман галханы. ‘Бөјүк галхан’ кими тәрҹүмә олунан јунан сөзү алтында, демәк олар ки, бүтүн бәдәни өртә билән галхан нәзәрдә тутулур. Бу галхан, Ефеслиләрә 6:16 ајәсиндә хатырланан “гызмар охлардан” мүдафиә едә биләрди. Мүгәддәс Китабын јазылдығы дөврләрдә дәмир уҹлуглары јанар маје илә долдурулан, ҝөвдәси ојуг гамышдан олан охлардан истифадә олунурду. Бир тәдгигатчы бу охлары “гәдим дөјүшләрин ән тәһлүкәли силаһы” адландырыр. Әҝәр әсҝәрин бу ҹүр охлардан горунмаг үчүн бөјүк галханы јох идисә, о, ҹидди вә ја һәтта өлүмҹүл јаралар ала биләрди.
10, 11. а) Шејтан һансы ‘гызмар охларла’ иманымызы сарсыда биләр? б) Исанын нүмунәси әсасында чәтин вәзијјәтдә иманын нә дәрәҹәдә ваҹиб олдуғу неҹә ҝөрүнүр?
10 Шејтан иманымызы сарсытмаг үчүн бизә һансы “гызмар охлары” атыр? О, бизә гаршы аиләдә, ишдә вә јахуд мәктәбдә тә’гиб вә ја мүгавимәтләр јарада биләр. Әхлагсыз истәкләр вә вар-дөвләт јығмаг һәвәси бә’зиләрини руһани фәлакәтә салыр. Өзүмүзү бу кими тәһлүкәләрдән горумаг үчүн, биз ән әввәл бөјүк ‘иман галханыны әлә алмалыјыг’. Јеһова һаггында өјрәндикҹә, мүнтәзәм олараг Она дуа етдикҹә вә Онун бизи неҹә горудуғуну вә бизә хејир-дуа вердијини ҝөрдүкҹә иман әлдә едирик (Јешу 23:14; Лука 17:5; Ромалылара 10:17).
11 Иса јер үзүндә јашајаркән, чәтин анларда мөһкәм иманын нә гәдәр ваҹиб олдуғуну ҝөстәрди. О, һеч заман Атасынын гәрарларынын дүзҝүн олуб-олмамасына шүбһә етмир вә мәмнунијјәтлә Онун ирадәсини јеринә јетирирди (Матта 26:42, 53, 54; Јәһја 6:38). Ҝетсемани бағында һәтта ән ағыр әзаблар ичиндә оланда белә, Иса Аллаһа деди: “Мәним истәдијим кими дејил, Сәнин истәдијин кими олсун” (Матта 26:39). Иса садиг галмағын вә Атасынын үрәјини севиндирмәјин ваҹиблијини һәмишә дәрк едирди (Сүлејманын мәсәлләри 27:11). Әҝәр биз дә онун кими Јеһоваја е’тибар едириксә, онда һүҹум вә ја мүгавимәтләрин бизим иманымызы зәифләтмәсинә јол вермәјәҹәјик. Әксинә, Аллаһа бел бағламагла, Она өз мәһәббәтимизи ҝөстәрмәклә вә Онун әмрләринә риајәт етмәклә өз иманымызы мөһкәмләндирмиш олаҹағыг (Мәзмур 19:7-11; 1 Јәһја 5:3). Нә мадди рифаһлар, нә дә бир анлыг ҹисмани ләззәтләр Јеһованын Ону севәнләр үчүн һазырладығы хејир-дуаларла мүгајисәјә ҝәлә билмәз (Сүлејманын мәсәлләри 10:22).
12. Бизим мәҹази дәбилгәмиз һансы мүдафиәни тә’мин едир вә белә бир мүдафиә нәјә ҝөрә һәјати ваҹибдир?
12 Хилас дәбилгәси. Дәбилгә әсҝәрин башыны, һәмчинин бејнини — дүшүнҹә фәалијјәтинин мәркәзини горујурду. Биз мәсиһчиләрин дә үмиди дәбилгә илә мүгајисә олунур, чүнки бу үмид ағлымызы горујур (1 Салониклиләрә 5:8). Биз Аллаһын Кәламындан олан дәгиг билик сајәсиндә өз ағлымызы јениләшдирсәк дә, әввәлки кими зәиф вә гејри-камил инсанлар олараг галырыг. Дүшүнҹәмиз чох асанлыгла позула биләр. Бу системин мәгсәдләри бизим диггәтимизи јајындырмаға, һәтта Аллаһын вердији үмиди сыхышдырмаға белә гадирдир (Ромалылара 7:18; 12:2). Иблис Исаја “дүнјанын бүтүн өлкәләрини вә онларын шан-шөһрәтини” ҝөстәрмәклә ону өз мәгсәдләриндән јајындырмаға чалышырды (Матта 4:8). Амма Иса бу тәклифи гәтијјәтлә рәдд етди. Сонралар Павел јазмышды: “О [Иса], гаршысына гојулан севинҹ уғрунда, рүсвајчылыға е’тинасызлыг ҝөстәриб, чармыха тәһәммүл етди вә Аллаһын тахтынын сағында отурду” (Ибраниләрә 12:2).
13. Үмидимизи неҹә мөһкәм сахлаја биләрик?
13 Исанын малик олдуғу сарсылмаз үмид өз-өзүнә јаранмыр. Әҝәр арзуларымыз вә мәгсәдләримиз Мүгәддәс Китабдакы үмидлә дејил, бу системлә бағлы оларса, онда Аллаһын вә’динә олан иманымыз зәифләјә биләр. Вахт кечдикҹә биз үмидимизи тамамилә итирә биләрик. Диҝәр тәрәфдән, әҝәр биз Аллаһын вердији үмидин үзәриндә даима дүшүнүрүксә, бундан сонра да бу үмидә севинмәјә давам едәҹәјик (Ромалылара 12:12).
14, 15. а) Бизим мәҹази гылынҹымыз нәдир вә биз ондан неҹә истифадә едә биләрик? б) Руһун гылынҹынын имтаһанлары дәф етмәјә неҹә көмәк етдијини ҝөстәрән бир нүмунә ҝәтирин.
14 Руһун гылынҹы. Аллаһын Мүгәддәс Китабда јазылмыш сөзү дини јаланлары пуч едән вә сәмими инсанлара руһани азадлыг бәхш едән мәһведиҹи икиағызлы гылынҹа бәнзәјир (Јәһја 8:32; Ибраниләрә 4:12). Бу руһани гылынҹ имтаһанлара дүшдүјүмүз заман вә ја дөнүкләр иманымызы мәһв етмәјә чалышдыглары заман бизә дә мүдафиә кими хидмәт едә билир (2 Коринфлиләрә 10:4, 5). Биз Аллаһа неҹә дә миннәтдарыг ки, Онун илһам вердији бүтүн Мүгәддәс Јазылар бизи “һәр ҹүр хејирли иш үчүн” тәҹһиз едир! (2 Тимотејә 3:16, 17).
15 Шејтан сәһрада Исаны сынаға чәкдији заман, Иса онун јалан сүбутларыны вә һијләҝәр имтаһанларыны дәф етмәк үчүн руһун гылынҹындан баҹарыгла истифадә етмишди. Иблисин һәр бир һүҹумуна Аллаһын Оғлу белә демишдир: “Јазылмышдыр” (Матта 4:1-11). Јеһованын Шаһиди олан Давид адлы бир испанијалы оғлан да имтаһанлара таб ҝәтирмәкдә Мүгәддәс Јазыларын инсана көмәк етдијинә әмин олмушдур. Давид 19 јашында икән тәмизлик ишләри илә мәшғул олан бир компанијада ишләјирди. Бу заман она бирликдә ишләдији бир гәшәнҝ гыз јахынлашыб, “јахшы вахт кечирмәји” тәклиф етмишдир. Давид гызын тәклифини рәдд етмиш вә бир даһа белә бир вәзијјәтин јаранмамасы үчүн мүдирдән ону башга јерә кечирмәсини хаһиш етмишдир. Давид дејир: “Мән Јусифи хатырладым. О, әхлагсыз һәрәкәт етмәји рәдд етмиш вә дәрһал орадан узаглашмышды. Мән дә елә етдим” (Тәквин 39:10-12).
16. “Һәгигәт сөзүнү доғрулугла” өјрәдән инсан үчүн нәјә ҝөрә һазырлыг тәләб олундуғуну изаһ един.
16 Иса инсанлара Шејтанын тә’сириндән азад олмаға көмәк етмәк үчүн дә руһун гылынҹындан истифадә едирди. Иса дејирди: “Вердијим тә’лим Мәним дејил, Мәни Ҝөндәрәниндир” (Јәһја 7:16). Иса кими башгаларыны баҹарыгла өјрәтмәк үчүн, бизә һазырлыг ҝәрәкдир. Рома әсҝәрләри һаггында јәһуди тарихчиси Иосиф Флави јазмышдыр: “Бу әсҝәрләрин мәшги әсл дөјүшдә олдуғу кими ҹошғунлуғу вә ҹиддилији илә фәргләнирди, әсҝәр, һәр ҝүн мүһарибәдә имиш кими там сә’јлә чалышмалы иди. Буна ҝөрә дә онлар дөјүшләрдә асанлыгла галиб ҝәлирдиләр”. Биз руһани мүһарибәмиздә Мүгәддәс Китабдан истифадә етмәлијик. Бундан әлавә, һәр кәс “өзүнү Аллаһа сынагдан чыхмыш, утанмаға әсасы олмајан вә һәгигәт сөзүнү доғрулугла өјрәдән бир ишчи кими тәгдим” етмәлидир (2 Тимотејә 2:15). Сәмими гәлбдән марагланан инсанын суалына Мүгәддәс Јазыларын көмәји илә ҹаваб вермәк неҹә дә хошдур!
“Һәр вахт” дуа етмәк
17, 18. а) Шејтана гаршы дурмагда дуа неҹә көмәк едир? б) Дуанын нә дәрәҹәдә дәјәрли олдуғуну ҝөстәрән бир нүмунә чәкин.
17 Руһани зиреһләрин бүтүн һиссәләрини садаладыгдан сонра, Павел ваҹиб бир мәсләһәт верир. Шејтана гаршы дурмаг үчүн, мәсиһчиләр Аллаһа “һәр ҹүр дуа вә нијазла” мүраҹиәт етмәк имканындан истифадә етмәлидирләр. Буну нә вахт едә биләрик? Павел јазырды: “Һәр вахт Руһун идарәси илә дуа един” (Ефеслиләрә 6:18). Имтаһан вә сынагларла, о ҹүмләдән чәтин вәзијјәтләрлә гаршылашан заман дуанын бизә бөјүк көмәји дәјир (Матта 26:41). Иса, “Ону өлүмдән хилас етмәјә гадир олан Аллаһа ҝүҹлү фәрјадла вә ҝөз јашлары илә дуалар вә хаһишләр етмиш вә Аллаһ горхусу сајәсиндә ешидилмишди” (Ибраниләрә 5:7).
18 Он беш илдән чох хәстә әринә гуллуг едән Милагрос дејир: “Гәлбимдә мә’јуслуг һисс едәндә дуада Јеһоваја мүраҹиәт едирәм. Һеч ким мәнә Онун кими көмәк едә билмәз. Доғрудур, һәрдән елә ҝәлир ки, дөзмәјә артыг гүввәм чатмыр. Лакин дуа һәр вахт мөһкәмләнмәјимә вә руһ јүксәклији дујмағыма көмәк едир”.
19, 20. Шејтанла мүбаризәдә гәләбә чалмағымыз үчүн бизә нә лазымдыр?
19 Иблис билир ки, онун вахтына аз галыб, буна ҝөрә дә бизи мәғлуб етмәк үчүн даһа чох сә’ј ҝөстәрир (Вәһј 12:12, 17). Биз бу ҝүҹлү дүшмәнә гаршы мүгавимәт ҝөстәрмәли вә “иман уғрунда... мүбаризә” апармалыјыг (1 Тимотејә 6:12). Бунун үчүн ади гүввәдән үстүн олан гүввә тәләб олунур (2 Коринфлиләрә 4:7). Бизим һәмчинин мүгәддәс руһун көмәјинә дә еһтијаҹымыз вар, буна ҝөрә дә, дуада ону Аллаһдан диләмәлијик. Иса демишдир: “Мадам ки, сиз пис олдуғунуз һалда өз өвладларыныза јахшы һәдијјәләр верә билирсиниз, Сәмави Атанызын Ондан диләјәнләрә Мүгәддәс Руһу верәҹәји нә гәдәр јәгиндир!” (Лука 11:13).
20 Тамамилә ајдындыр ки, Јеһованын бизә вердији бүтүн зиреһләри ҝејинмәк ваҹибдир. Бу руһани зиреһләри ҝејинмәк, иман вә салеһлији мөһкәмләндирмәк демәкдир. Һәмчинин һәгигәтә дәрин мәһәббәт бәсләмәли, инсанлара һәмишә хош хәбәри чатдырмаға һазыр олмалы вә үмидимизи јаддашымызда мөһкәм сахламалыјыг. Биз руһун гылынҹыны баҹарыгла истифадә етмәји дә өјрәнмәлијик. Аллаһын бүтүн зиреһләрини ҝејинәрәк, биз пис руһи гүввәләрлә мүбаризәдә гәләбә чала вә бунунла да Јеһованын адыны иззәтләндирә биләҹәјик (Ромалылара 8:37-39).
[Һашијә]
a Ишајанын пејғәмбәрлијиндә дејилир ки, Јеһова Өзү “әдаләти [салеһлији] зиреһ кими” ҝејинир. Беләликлә, О тәләб едир ки, јығынҹағын ағсаггаллары да әдаләти бәргәрар едиб, доғру даврансынлар (Ишаја 59:14, 15, 17).
Сиз неҹә ҹаваб верәрдиниз?
• Руһани зиреһләри ҝејинмәкдә ән јахшы нүмунәни ким верир вә биз онун нүмунәсини нәјә ҝөрә диггәтлә нәзәрдән кечирмәлијик?
• Ағлымызы вә мәҹази үрәјимизи неҹә горуја биләрик?
• Руһун гылынҹындан баҹарыгла истифадә етмәји неҹә өјрәнә биләрик?
• Нә үчүн “һәр вахт” дуа етмәк лазымдыр?
[15-ҹи сәһифәдәки шәкилләр]
Мүгәддәс Китабы сә’јлә өјрәнмәк бизи тәшвиг едир ки, хош хәбәри тәблиғ етмәк үчүн һәр имкандан истифадә едәк.
[16-ҹы сәһифәдәки шәкилләр]
Мөһкәм үмид сынаглара таб ҝәтирмәјимизә көмәк едир.
[17-ҹи сәһифәдәки шәкилләр]
Хидмәтдә ‘руһун гылынҹындан’ истифадә едирсәнми?