Гоншунуза һәгигәти сөјләјин
«Јаланы кәнара атын, һәр бириниз өз гоншусуна һәгигәти сөјләсин» (ЕФЕС. 4:25).
1, 2. Бир чох инсанлар һәгигәтә неҹә јанашырлар?
ҺӘГИГӘТ әсрләр бојунҹа мүбаһисәли мәсәлә олмушдур. Б. е. ә. VI әсрдә јашамыш јунан шаири Алкеј демишди: «Шәраб һәгигәти үзә чыхарар». Бу о демәкдир ки, инсан јалныз һәддән артыг чох ичәндән сонра һәгигәт ортаја чыхыр, чүнки белә һалда инсан данышмаға даһа мејлли олур. Биринҹи әсрдә Рома валиси Понти Пилат Исадан: «Һәгигәт нәдир?» — дејә шәкк-шүбһә илә сорушанда онун да һәгигәтә даир јанлыш тәсәввүрләрә малик олдуғу бәлли олду (Јәһ. 18:38).
2 Һәгигәтә даир зиддијјәтли фикирләр бизим ҝүнләрдә дә мөвҹуддур. Бир чох инсанлар дејир ки, «һәгигәт» сөзүнүн мүхтәлиф чаларлары вар вә һәр бир инсанын һәгигәт һаггында өз анлајышы вар. Башгалары исә јалныз өзләринә әлверишли оланда вә проблемдән асан чыхыш јолу кими ҝөрүнәндә һәгигәти сөјләјирләр. Бир китабда дејилир: «Дүрүстлүк нәҹиб кејфијјәт ола биләр, анҹаг јашамаг вә тәһлүкәсизлик уғрунда ҝедән шиддәтли мүбаризәдә аз әһәмијјәтлидир. Јашамаг үчүн инсанын јалана әл атмагдан башга чарәси јохдур» («The Importance of Lying»).
3. Нәјә ҝөрә Иса һәгигәти сөјләмәкдә ән ҝөзәл нүмунәдир?
3 Мәсиһин шаҝирдләринин нөгтеји-нәзәри неҹә дә фәрглидир! Иса һәгигәтә фәлсәфи нөгтеји-нәзәрлә бахмырды. О, һәмишә һәгигәти сөјләјирди. Буну һәтта онун дүшмәнләри белә етираф едирди. Онлар дејирдиләр: «Мүәллим! Билирик ки, Сән һәгигәтпәрәстсән вә Аллаһын јолуну доғрулугла өјрәдирсән» (Мат. 22:16). Бу ҝүн һәгиги мәсиһчиләр дә Исаны тәглид едирләр. Онлар һәгигәти сөјләмәјә чәкинмирләр. «Јаланы кәнара атын, һәр бириниз өз гоншусуна һәгигәти сөјләсин»,— дејә һәмиманлыларына нәсиһәт едән Павелин сөзләринә там шәрикдирләр (Ефес. 4:25). Ҝәлин Павелин дедикләрини нәзәрдән кечирәк. Биринҹиси, гоншумуз кимдир? Икинҹиси, һәгигәти сөјләмәк нә демәкдир? Үчүнҹүсү, бу нәсиһәти ҝүндәлик һәјатымызда неҹә тәтбиг едә биләрик?
Гоншумуз кимдир?
4. Биринҹи әсрдәки јәһуди рәһбәрләриндән фәргли олараг, Иса гоншумузун ким олдуғуна даир Јеһованын нөгтеји-нәзәрини неҹә әкс етдирирди?
4 Ерамызын биринҹи әсриндә бәзи јәһуди рәһбәрләри өјрәдирдиләр ки, «гоншу» адландырылмаға јалныз һәмвәтәнләри олан јәһудиләр вә ја онларын јахын достлары лајигдир. Лакин Иса мүкәммәл сурәтдә Атасыны тәглид едир вә Онун нөгтеји-нәзәрини әкс етдирирди (Јәһ. 14:9). О, өз нүмунәси илә шаҝирдләринә Аллаһын бир ирги вә јахуд милләти диҝәрләриндән үстүн тутмадығыны ҝөстәрди (Јәһ. 4:5-26). Үстәлик, Јеһова мүгәддәс руһу васитәсилә һәвари Петерә ачыглады ки, О, «инсанларын кимлијинә бахмаз. Амма һәр халгдан олуб, Ондан горхан вә һагг иш ҝөрән Она мәгбулдур» (Һәв. иш. 10:28, 34, 35). Буна ҝөрә дә биз бүтүн инсанлара гоншумуз, јәни јахынларымыз кими јанашмалы, һәтта бизә дүшмән кәсилән инсанлары белә севмәлијик (Мат. 5:43-45).
5. Гоншумуза һәгигәти сөјләмәк нә демәкдир?
5 Бәс Павел ‘гоншумуза һәгигәти сөјләмәлијик’ дејәндә нәји нәзәрдә тутурду? Һәгигәти сөјләмәк мәлуматы фактлара ујғун, јалансыз чатдырмаг демәкдир. Һәгиги мәсиһчиләр фактлары тәһриф етмәјә вә ја онлары сәһв тәгдим етмәјә чалышараг башгаларыны алдатмырлар. Онлар ‘писликдән икраһ едир, јахшылыға сарылырлар’ (Ром. 12:9). ‘Һәгигәт Аллаһыны’ тәглид едәрәк биз бүтүн ишләримиздә дүрүст вә сәмими олмалыјыг (Мәз. 15:1, 2; 31:5, КМ). Сөзләримизә диггәт етмәклә һәтта чәтин вә пис вәзијјәтләрин өһдәсиндән белә нәзакәтлә вә јалана әл атмадан ҝәлә биләрик. (Колослулара 3:9, 10 ајәләрини оху.)
6, 7. а) Дүрүст олмаг о демәкдирми ки, һансыса мәсәләнин тәфсилатларыны һәр кәсә ачыб демәк лазымдыр? Изаһ един. б) Там һәгигәти билмәјә кимин һаггы вар?
6 Башгаларына гаршы дүрүст олмаг о демәкдирми ки, һансыса мәсәләнин тәфсилатларыны биздән сорушан һәр кәсә ачыб демәк лазымдыр? Әлбәттә, јох. Иса јер үзүндә оланда ҝөстәрди ки, бәзи инсанлар бирбаша ҹаваб алмаға, јахуд мүәјјән мәлуматы билмәјә лајиг дејилләр. Икиүзлү дин рәһбәрләри Исадан әламәтләри вә мөҹүзәләри һансы сәлаһијјәтлә ҝөстәрдијини сорушанда о ҹаваб верди: «Мән дә сиздән бир шеј сорушаҹағам. Мәнә ҹаваб верин, Мән дә бу ишләри нә сәлаһијјәтлә ҝөрдүјүмү сизә сөјләјим». Дин алимләри вә ағсаггаллар ҹаваб вермәк истәмәјәндә Иса деди: «Мән дә сизә бу ишләри нә сәлаһијјәтлә ҝөрдүјүмү демирәм» (Марк 11:27-33). Онларын пис әмәлләринә вә имансызлыгларына ҝөрә Иса бу суала ҹаваб вермәли олдуғуну һесаб етмирди (Мат. 12:10-13; 23:27, 28). Буна бәнзәр тәрздә, Јеһованын хидмәтчиләри худбин мәгсәдләринә чатмаг үчүн һијлә вә фәнд ишләдән дөнүкләрдән вә башга пис адамлардан өзләрини ҝөзләмәлидирләр (Мат. 10:16; Ефес. 4:14).
7 Бәзи инсанларын там вә дәгиг ҹавабы алмаға һаглары олмадығыны Павел дә ҝөстәрмишди. О демишди ки, ‘бошбоғаз олуб, башгаларынын ишинә бурунларыны соханлар сөјләнмәмәси лазым олан сөзләри сөјләјирләр’ (1 Тим. 5:13). Һәгигәтән дә, башгаларынын ишинә гарышанлар вә ја мәхфи мәлуматы ҝизли сахлаја билмәјәнләр һисс едә биләрләр ки, башгалары мүәјјән мәлуматы онлара данышмагдан чәкинирләр. Мәҝәр Павелин Аллаһдан илһам алараг: «Сакит јашамаға, өз шәхси ишинизи ҝөрмәјә вә өз әлләринизлә ишләмәјә сәјлә чалышын»,— дејә јаздығы мәсләһәтә риајәт етмәк даһа јахшы олмаздымы? (1 Салон. 4:11). Лакин бәзән јығынҹаг ағсаггаллары өз вәзифәләрини јеринә јетирәркән шәхси мәсәләләрә даир суаллар верә биләрләр. Белә һалларда онлара һәгигәти сөјләмәклә әмәкдашлыг етмәјимиз чох гијмәтләндирилир вә бунун бөјүк көмәји дәјә биләр (1 Пет. 5:2).
Аилә үзвләринизә һәгигәти сөјләјин
8. Һәгигәти сөјләмәк аилә үзвләринин бир-биринә даһа да јахын олмасына неҹә көмәк едир?
8 Аилә үзвләримизлә ән јахын мүнасибәтләримизин олмасы тәбиидир. Аилә телләрини мөһкәмләндирмәк үчүн бир-биримизә һәгигәти сөјләмәјимиз олдугҹа ваҹибдир. Әҝәр үнсијјәт заманы сәмими, дүрүст вә нәзакәтли олсаг, бир чох проблем вә анлашылмазлыглар азалаҹаг, јахуд үмумијјәтлә арадан галдырылаҹаг. Мәсәлән, сәһвләрә јол верәндә һәјат јолдашымызын, ушагларымызын вә ја аиләмизин диҝәр үзвләри гаршысында онлары етираф етмәјә тәрәддүд едирикми? Бүтүн үрәкдән үзрхаһлыг етмәјимиз аиләдә әмин-аманлығы вә бирлији горумаға көмәк едәҹәк. (1 Петер 3:8-10 ајәләрини оху.)
9. Нәјә ҝөрә һәгигәти данышмағымыз бизим кобуд вә нәзакәтсиз олмағымыза бәраәт газандырмыр?
9 Һәгигәти сөјләмәк о демәк дејил ки, нәзакәтсиз вә кобуд олмалыјыг. Кобудлуг һәгигәтин нә дәјәрини артырыр, нә дә ки ону даһа тәсирли едир. Павел демишди: «Гој һәр ҹүр кин, һиддәт, гәзәб, чығырты, күфр, һәр нөв пис нијјәтлә бәрабәр сиздән узаг олсун. Амма бир-биринизә гаршы лүтфкар, шәфгәтли олун вә Аллаһ Мәсиһдә сизи бағышладығы кими, сиз дә бир-биринизи бағышлајын» (Ефес. 4:31, 32). Биз мүлајим вә һөрмәтҹил тәрздә данышанда бу, бизим сөзләримизи даһа санбаллы едир вә һәмсөһбәтимизин ләјагәтинә һөрмәт етдијимизи ҝөстәрир (Мат. 23:12).
Јығынҹаг ишләри илә бағлы һәгигәти сөјләјин
10. Мәсиһ һәгигәти сөјләмәкдә һансы нүмунәни гојмушдур вә мәсиһчи ағсаггаллар бундан нә өјрәнә биләрләр?
10 Иса өз шаҝирдләри илә ачыг вә дүрүст данышырды. Онун вердији мәсләһәтләр һәмишә мәһәббәтдән ирәли ҝәлирди, анҹаг о, динләјиҹиләрини разы салмаг хатиринә һәгигәти јумшалтмырды (Јәһ. 15:9-12). Мәсәлән, онун һәвариләри дәфәләрлә араларында кимин ән бөјүк олдуғу һагда мүбаһисә едәндә Иса гәти шәкилдә, лакин сәбирлә тәвазөкарлығын ваҹиблијини баша дүшмәјә онлара көмәк едирди (Марк 9:33-37; Лука 9:46-48; 22:24-27; Јәһ. 13:14). Буна бәнзәр тәрздә, мәсиһчи ағсаггаллар салеһлијин мүдафиәсиндә дурсалар да, онлар Аллаһын сүрүсүнүн үзәриндә ағалыг етмирләр (Марк 10:42-44). Онлар ‘бир-бириләринә гаршы лүтфкар’ вә башгалары илә рәфтар едәркән ‘шәфгәтли’ олмагла Мәсиһи тәглид едирләр.
11. Гардашларымыза олан мәһәббәт бизи дилимиздән неҹә истифадә етмәјә тәшвиг етмәлидир?
11 Гардашларымызла сәмими олуб, амма һәддән артыг сәрбәстлијә јол вермәсәк, фикирләримизи сөјләјәркән һеч кимин хәтринә дәјмәрик. Әлбәттә, биз тәһгирамиз вә алчалдыҹы тәрздә данышмаг вә дилимиздән башгаларыны јаралајан «ити үлҝүҹ кими» истифадә етмәк истәмәздик (Мәз. 52:2; Сүл. мәс. 12:18). Гардашларымыза олан мәһәббәт ‘дилимизи шәрдән, ағзымызы фырылдаг үчүн ишләтмәкдән горујаҹаг’ (Мәз. 34:13). Онда биз Аллаһы иззәтләндирәҹәк вә јығынҹагда бирлији горујаҹағыг.
12. Һансы һалларда јалана ҝөрә интизам тәдбири тәләб олунур? Изаһ един.
12 Ағсаггаллар сәјлә чалышырлар ки, јығынҹағы биләрәкдән јалан сөјләјәнләрдән горусунлар. (Јагуб 3:14-16 ајәләрини оху.) Биләрәкдән јалан данышанын һәдәфи кимәсә зәрәр јетирмәк, инсана әзаб-әзијјәт вә аҹы чәкдирмәкдир. Бура садәҹә ҹүзи, инсаны чашдыран сөзләр сөјләмәкдән вә фактлары шиширтмәкдән чох шеј дахилдир. Әлбәттә, јаланын һәр нөвү писдир, лакин һәр јалан данышыланда интизам тәдбири тәләб олунмур. Буна ҝөрә дә ағсаггаллар дүзҝүн олмајан шејләр данышан адамын буну пис нијјәтдән ирәли ҝәләрәк дәфәләрлә вә гәсдән едиб-етмәдијини мүәјјән едәркән таразлығы горумалы, дәрракәли вә сағламдүшүнҹәли олмалыдырлар ки, ҝөрсүнләр, интизам тәдбирләри тәләб олунур, јохса Мүгәддәс Китабдан мәһәббәтлә ҹидди мәсләһәт вермәк кифајәтдир.
Ишҝүзар мәсәләләрдә һәгигәти сөјләјин
13, 14. а) Бәзи инсанлар мүдирләринә гаршы неҹә надүрүст давранырлар? б) Ишдә доғру вә дүрүст давраныш тәрзи һансы јахшы нәтиҹәләри ҝәтирә биләр?
13 Биз јаланын ҝениш јајылдығы бир зәманәдә јашајырыг, буна ҝөрә дә саһибкара вә ја мүдирә јалан данышмаг истәјинә мүгавимәт ҝөстәрмәк чәтин ола биләр. Чохлары ишә дүзәләндә бирбаша јалана әл атырлар. Онлар даһа јахшы вә јүксәкмәваҹибли ишә дүзәлмәк үчүн әмәк стажлары вә ја тәһсилләри һаггында јалан сөјләјә биләрләр. Диҝәр тәрәфдән исә, бир чох ишчиләр ишләдикләрини иддиа етдикләри һалда, иш вахтларыны, мүдиријјәтин тәләбләринә зидд олса да, шәхси ишләринә сәрф едирләр. Онлар ишләринә һеч бир аидијјәти олмајан материаллар охуја, шәхси ишләри илә бағлы телефон зәнҝләри едә, електрон почтла мәктублар ҝөндәрә, јахуд да Интернетин габағында отура биләрләр.
14 Һәгиги мәсиһчиләр доғру вә дүрүст инсан олмағын шәхси сечим мәсәләси олдуғуну дүшүнмүрләр. (Сүлејманын мәсәлләри 6:16-19 ајәләрини оху.) Павел демишди: «Виҹданымыз тәмиздир, чүнки һәр ҹәһәтҹә өзүмүзү јахшы апармаға ҹан атырыг» (Ибр. 13:18). Буна ҝөрә дә мәсиһчиләр алдыглары мәваҹибин гаршылығында иш вахтларыны виҹданла ишә сәрф едирләр (Ефес. 6:5-8). Һәмчинин ишимизә виҹданла јанашмағымыз сәмави Атамыза иззәт ҝәтирә биләр (1 Пет. 2:12). Мәсәлән, Испанијадан олан Робертону мүдири дүрүст вә мәсулијјәтли ишчи олдуғуна ҝөрә тәрифләди. Робертонун ҝөзәл давранышы сајәсиндә онун ишләдији ширкәт башга Шаһидләри дә ишә ҝөтүрдү. Онлар да чох јахшы ишчи идиләр. Бир нечә ил әрзиндә Роберто 23 вәфтиз олунмуш гардашы вә 8 нәфәр өјрәнәни ишә дүзәлтди!
15. Ишҝүзар мәсиһчи һәгигәти сөјләдијини неҹә ҝөстәрмәлидир?
15 Әҝәр иш саһиби өзүмүзүксә, ишҝүзар мәсәләләрдә дүрүстүк, јохса бәзән ‘гоншумуза’ јалан данышырыг? Ишҝүзар мәсиһчи малы тез сатылсын, јахуд хидмәтләриндән истифадә едилсин дејә јалана әл атмамалыдыр; о нә рүшвәт тәклиф етмәли, нә дә ки ҝөтүрмәлидир. Башгаларынын бизимлә неҹә рәфтар етмәсини истәјириксә, биз дә онларла елә рәфтар етмәлијик (Сүл. мәс. 11:1; Лука 6:31).
Үзәриниздә олан һакимләрә һәгигәти сөјләјин
16. Мәсиһчиләр а) үзәрләриндә олан һакимләрә; б) Јеһоваја нә верирләр?
16 Иса демишди: «Гејсәринкини гејсәрә, Аллаһынкыны Аллаһа верин» (Мат. 22:21). Бизим «гејсәрә», јәни үзәримиздә олан һакимләрә вермәли олдуғумуз шеј нәдир? Иса бу сөзләри дејәндә сөһбәт верҝиләрдән ҝедирди. Буна ҝөрә дә Аллаһ вә инсанлар гаршысында виҹданларыны тәмиз сахламаг үчүн мәсиһчиләр өлкәнин ганунларына, о ҹүмләдән верҝиләри өдәмәји тәләб едән ганунлара риајәт етмәлидирләр (Ром. 13:5, 6). Лакин биз гәбул едирик ки, јалныз Јеһова Али Һөкмран, ваһид һәгиги Аллаһдыр вә биз Ону бүтүн үрәјимизлә, ҹанымызла, дүшүнҹәмизлә вә гүввәтимизлә севирик (Марк 12:30; Вәһј 4:11). Буна ҝөрә дә биз гејд-шәртсиз јалныз Јеһова Аллаһа табе олуруг. (Мәзмур 86:11, 12 ајәләрини оху.)
17. Дөвләтдән сосиал јардым алмаг истәјириксә, нәји јадда сахламалыјыг?
17 Бир чох өлкәләрдә мадди көмәјә еһтијаҹы оланлар үчүн сосиал програм вә хидмәтләр нәзәрдә тутулуб. Мәсиһчинин һаггы чатан белә бир көмәкдән јарарланмасында пис бир шеј јохдур. Гоншумуза һәгигәти сөјләмәк о демәкдир ки, биз сосиал јардым алмаг мәгсәдилә һаким даирәләрә јалан, јахуд тәһриф олунмуш мәлумат вермирик.
Дүрүстлүјүн ҝәтирдији хејир-дуалар
18-20. Гоншумуза һәгигәти сөјләмәк һансы хејир-дуалары ҝәтирир?
18 Дүрүстлүк чохлу хејир-дуалар ҝәтирир. Биз виҹданымызы тәмиз сахлајырыг, бу исә гәлб раһатлығы ҝәтирир (Сүл. мәс. 14:30; Филип. 4:6, 7). Тәмиз виҹдан Јеһованын ҝөзүндә олдугҹа дәјәрлидир. Үстәлик, һәр шејдә дүрүст олсаг, инсанлар тәрәфиндән ифша олунмагдан горхмајаҹағыг (1 Тим. 5:24).
19 Ҝәлин алаҹағымыз башга хејир-дуа һаггында дүшүнәк. Павел демишди ки, биз һәр шејдә, һәгигәти данышанда да өзүмүзү Аллаһын хидмәткарлары кими тәгдим едирик (2 Кор. 6:4, 7). Британијада јашајан Јеһованын бир Шаһиди мәһз белә давранмышды. О, машыныны алмаг истәјән адама онун јахшы ҹәһәтләри илә бирҝә, һәтта ҝөзәчарпмајан насазлыглары һагда да там мәлумат верди. Машыны сүрүб јохладыгдан сонра алыҹы онун Јеһованын Шаһиди олуб-олмадығы илә марагланды. Нәјә ҝөрә о, белә бир гәнаәтә ҝәлмишди? Чүнки гардашын дүрүстлүјү вә сәлигәли ҝејими онун нәзәриндән гачмамышды. Сөһбәт әснасында гардашын ҝөзәл шаһидлик вермәк имканы олду.
20 Биз дә һәмишә доғру вә дүрүст инсан олмагла Јараданымыза иззәт ҝәтиририкми? Павел демишди: «Биз ҝизли, ејибли үсуллары рәдд етдик. Һијләҝәрлик илә һәрәкәт етмирик» (2 Кор. 4:2). Буна ҝөрә дә ҝәлин һәмишә гоншумуза һәгигәти сөјләјәк. Беләликлә биз сәмави Атамыза вә Онун халгына иззәт ҝәтирәҹәјик.
Неҹә ҹаваб верәрдиниз?
• Гоншумуз кимдир?
• Гоншумуза һәгигәти сөјләмәк нә демәкдир?
• Дүрүст олмағымыз Аллаһа неҹә иззәт ҝәтирә биләр?
• Дүрүст олмаг һансы хејир-дуалары ҝәтирир?
[17-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Хырда сәһвләрини белә дәрһал бојнуна алырсанмы?
[18-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Ишә дүзәләндә һәгигәти сөјләјирсәнми?