Руһани мөвзуда сөһбәтләр инкишаф етдирир
“Ағзыныздан һеч бир чүрүк сөз чыхмасын, анҹаг еһтијаҹа ҝөрә, руһи инкишаф үчүн јахшы сөз сөјләјин ки, сизи динләјәнләрә не’мәт версин” (ЕФЕСЛИЛӘРӘ 4:29).
1, 2. а) Инсан нитги нә гәдәр гијмәтлидир? б) Јеһованын хидмәтчиләри нитг ән’амындан неҹә истифадә етмәк истәјирләр?
“ИНСАН нитги бир сирдир; бу, Аллаһын вердији ән’ам, мө’ҹүзәдир”. Бу сөзләри лексикограф Лүдвиг Келлер јазмышдыр. Бәлкә дә, биз Аллаһдан олан бу ән’ама гејри-ади бир шеј кими бахмырыг (Јагуб 1:17). Амма бизә әзиз олан адам ифлиҹ олдуғу үчүн ајдын даныша билмәјәндә, үнсијјәт чатышмазлығы нә гәдәр дә ҝүҹлү һисс олунур! Бу јахынларда әри ифлиҹ олан Ҹоан дејир: “Бизим арамызда чох ҝөзәл јахын үнсијјәт мөвҹуд иди. Үнсијјәтләримиз үчүн чох дарыхырам!”
2 Нитг ән’амындан истифадә едәрәк достлуғу мөһкәмләдә, анлашылмазлыглары арадан галдыра, руһдан дүшәнләри һәвәсләндирә, иманы инкишаф етдирә вә һәјаты зәнҝинләшдирә биләрик, лакин бунун үчүн шүурлу сурәтдә сә’ј ҝөстәрмәк лазымдыр. Мүдрик Сүлејман падшаһ гејд едир: “Дүшүнмәдән данышанын дили гылынҹ кими јаралар, һикмәтлинин дили исә инсанлары сағалдар” (Сүлејманын мәсәлләри 12:18, МКШ). Биз, Јеһованын Шаһидләри, истәјирик ки, сөһбәтимиз шәфа версин вә инкишаф етдирсин, гәтијјән јараламасын вә ја парчаламасын. Һәмчинин нитгимизлә истәр тәблиғ хидмәтиндә, истәрсә дә шәхси сөһбәтләримиздә Јеһоваја иззәт верәк. Мәзмурчу охујурду: “Һәр ҝүн Аллаһ илә өјүнәрик вә сәнин исминә әбәдијјән шүкр едәрик” (Мәзмур 44:8).
3, 4. а) Нитгимиздән лазыми гајдада истифадә етмәк нәјә ҝөрә чәтиндир? б) Нәјә ҝөрә ишләтдијимиз сөзләрә диггәт јетирмәлијик?
3 Шаҝирд Јагуб хәбәрдар едир: “Дили... һеч бир инсан әһлиләшдирә билмир”. Јагуб бизә һәм дә јаддашлыг едир: “Һамымыз чох сәһв едирик. Сөзүндә сәһв етмәјән, камил инсандыр. О бүтүн бәдәнини дә јүјәнләјә биләр” (Јагуб 3:2, 8). Арамызда камил инсан јохдур. Буна ҝөрә дә, сәмими сә’јләримизә бахмајараг, нитгимиз башгаларыны һәмишә инкишаф етдирмир вә Јарадана иззәт ҝәтирмир. Әҝәр беләдирсә, биз сөзләримизә диггәт јетирмәји өјрәнмәлијик. Бундан әлавә Иса демишдир: “Инсанлар сөјләјәҹәкләри һәр бош сөз үчүн гијамәт ҝүнү һесаб верәҹәкләр. Чүнки өз сөзләринә ҝөрә бәраәт газанаҹаг вә өз сөзләринә ҝөрә мәһкум олунаҹагсан” (Матта 12:36, 37). Бәли, сөзләримизә ҝөрә һәгиги Аллаһ гаршысында ҹаваб верәҹәјик.
4 Зәрәрли нитгдән гачынмағын ән јахшы үсулларындан бири — руһани мөвзуда сөһбәтләр етмәк вәрдишини инкишаф етдирмәкдир. Бу мәгаләдә буну неҹә едә биләҹәјимизи, нә барәдә данышаҹағымызы вә инкишафетдириҹи нитгин ҝәтирдији фајданы нәзәрдән кечирәҹәјик.
Үрәјинә диггәт јетир
5. Сөһбәтләрин инкишафетдириҹи олмасында үрәк һансы тәрздә һәлледиҹи рол ојнајыр?
5 Руһани мөвзуда сөһбәт етмәк вәрдишини инкишаф етдирмәк үчүн, әввәлҹә дәрк етмәк лазымдыр ки, бизим нитгимиз үрәјимизин вәзијјәтини әкс етдирир. Иса демишдир: “Ағыз үрәјин дашмасындан сөјләр” (Матта 12:34, И–93). Башга сөзләрлә десәк, үрәјимизә јатан шејләр һаггында данышмаг бизә хошдур. Буна ҝөрә һәр бир кәс өзүндән сорушмалыдыр: “Мәним сөһбәтим үрәјимин вәзијјәти һаггында нәји ашкар едир? Аиләмлә вә ја һәмиманлыларымла бир јердә оланда руһани мөвзудамы сөһбәт едирәм, јохса һәмишә идмандан, ҝејимдән, филмләрдән, гидадан, тәзәликҹә алдығым, јахуд да әһәмијјәтсиз шејләрдәнми данышырам?” Ола биләр ки, өзүмүзүн хәбәри олмадан һәјатымыз вә фикирләримиз икинҹи дәрәҹәли шејләрин әтрафында дөвр едир. Бизим үчүн ваҹиб олан шејләри мүәјјәнләшдирәндән вә лазыми дәјишикликләри едәндән сонра, биз јалныз сөһбәтләримизин мәзмунуну дејил, һәјатымызы да јахшылашдыраҹағыг (Филипилиләрә 1:10).
6. Ҝөтүр-гој етмәк сөһбәтләрә неҹә тә’сир едир?
6 Мәгсәдјөнлү ҝөтүр-гој етмәк — сөһбәтләримизин мәзмунуну јахшылашдырмағын даһа бир үсулудур. Әҝәр биз руһани мәсәләләр барәдә шүурлу шәкилдә дүшүнмәјә чалышарыгса, руһани мөвзуда едилән сөһбәтләрин бизим үчүн тәбии форма алдығыны ҝөрәҹәјик. Давуд падшаһ бу бағлылығы ҝөрүрдү. О охујурду: “Ағзымын сөзләри вә үрәјимин дүшүнҹәси сәнин өнүндә мәгбул олсунлар, ја Рәбб” (Мәзмур 19:14). Мәзмурчу Асаф исә дејирди: “Сәнин бүтүн ишләрини дәрин дүшүнәрәм вә сәнин етдикләрин һаггында дүшүнҹәјә даларам” (Мәзмур 77:12). Әҝәр үрәјимиз вә әглимиз Аллаһын Кәламында олан һәгигәтләрлә доларса, онда тә’рифәлајиг сөһбәтләр бизим ағзымыздан һәгиги мә’нада дашыб төкүләҹәк. Јеремја Јеһованын өјрәтдији һәгигәтләр барәдә данышмаја билмирди (Јеремја 20:9). Әҝәр биз дә руһани шејләр барәдә мүнтәзәм олараг дүшүнәриксә, һәмин вәзијјәт бизимлә дә баш верәҹәкдир (1 Тимотејә 4:15).
7, 8. Инкишафетдириҹи сөһбәтләр үчүн һансы мөвзулар јарајыр?
7 Јахшы руһани график сајәсиндә биз инкишафетдириҹи сөһбәтләр үчүн бол мөвзулара маликик (Филипилиләрә 3:16). Конгресләр, јығынҹаг ҝөрүшләри, јени журналлар, һәмчинин ҝүндәлик ајәләр вә чап олунмуш шәрһләр — бөлүшә биләҹәјимиз руһани хәзинәнин мәнбәјидир (Матта 13:52). Мәсиһчи хидмәтимиздә баш верән һадисәләр исә руһән даһа чох һәвәсләндирир!
8 Сүлејман падшаһын Исраилдә мүшаһидә етдији ағаҹларын, һејванларын, гушларын вә балыгларын бөјүк мүхтәлифлији ону һејрәтә ҝәтирирди (1 Краллар 4:33). Аллаһын јаратдыгларындан данышмаг она мәмнунлуг ҝәтирирди. Ејни шеји биз дә едә биләрик. Јеһованын хидмәтчиләри чох шеј һагда данышмағы хошлајырлар, лакин руһани мөвзулар, руһани әһвал-руһијјәли адамларын сөһбәтләрини һәмишә бәзәјә биләр (1 Коринфлиләрә 2:13).
“Бунлары даима дүшүнүн”
9. Павел филипилиләрә һансы нәсиһәти верди?
9 Сөһбәтимиз мөвзусундан асылы олмајараг һәвари Павелин Филипи шәһәриндәки јығынҹаға вердији нәсиһәтә мүвафиг ҝәлирсә, инкишаф етдирәҹәк. О јазырды: “Беләликлә, гардашлар, доғру, еһтирамлы, әдаләтли, пак, ҹазибәли, е’тибарлы олан нә варса, әҝәр бир фәзиләт вә тә’рифә лајиг бир шеј варса, бунлары [“даима”, ЈД] дүшүнүн” (Филипилиләрә 4:8). Садаланан амилләрин һамысы о гәдәр ваҹиб иди ки, Павел демишди: “Бунлары [“даима”, ЈД] дүшүнүн”. Биз үрәкләримизи вә зеһнимизи бунларла долдурмалыјыг. Ҝәлин Павелин истинад етдији бу сәккиз амили нәзәрдән кечирәк вә онларын бизим сөһбәтләримизин кејфијјәтини неҹә јахшылашдыра биләҹәјинин үзәриндә дүшүнәк.
10. Бизим сөһбәтләримиз доғру оланы өзүнә неҹә дахил едә биләр?
10 Доғру олан — садәҹә олараг дүзҝүн мә’луматдан даһа ваҹиб мә’на кәсб едир. Бу, дүрүст вә е’тибарлы оланы, мәсәлән, Аллаһын Кәламында олан һәгигәти нәзәрдә тутур. Буна ҝөрә дә, биздә тәәссүрат јарадан Мүгәддәс Китаб һәгигәтләри, бизи руһландыран мә’рузәләр вә нитгләр, јә’ни бизә көмәк едән Мүгәддәс Китаб нәсиһәтләри барәдә башгалары илә данышанда, доғру олан шејләр барәдә дүшүндүјүмүзү ҝөстәририк. Ејни заманда, биз “јалан јерә “елм” адланан” вә јалныз ҝөрүнүшҹә һәгиги ҝөрүнән шејләрдән гачынырыг (1 Тимотејә 6:20). Һәм дә биз, гејбәт етмир вә јохланылмасы гејри-мүмкүн олан шүбһәли һадисәләри јајмырыг.
11. Сөһбәтләримизә еһтирамлы олан һансы ҹидди мөвзулары дахил етмәк олар?
11 Еһтирамлы олан — бош вә ја әһәмијјәтсиз шејләрә дејил, ләјагәтли вә ваҹиб олан шејләрә аиддир. Бу, өзүнә мәсиһчи хидмәтимизи, јашадығымыз чәтин анлары вә нүмунәви давранмаг зәрурәтини дахил едир. Бу ҹүр ҹидди мәсәләләри мүзакирә едәндә руһән ојаг галмаг, нөгсансызлығы горумаг вә хош хәбәри даим тәблиғ етмәк гәтијјәтимиз мөһкәмләнир. Шүбһәсиз ки, хидмәтимиз заманы баш верән мараглы һадисәләр вә ахыр ҝүнләрдә јашадығымызы хатырладан ҹәрәјан едән һадисәләр тәшвигедиҹи сөһбәтләр үчүн чохлу материал тәгдим едир (Һәвариләрин ишләри 14:27; 2 Тимотејә 3:1-5).
12. Павелин әдаләтли вә пак олан шејләри дүшүнмәк нәсиһәтини нәзәрә алараг нәдән гачынмаг лазымдыр?
12 Әдаләтли олан — Аллаһын ҝөзүндә доғру олан, Онун нормаларына мүвафиг олан демәкдир. Пак олан — дүшүнҹә вә әмәлдәки тәмизликлә бағлыдыр. Бизим сөһбәтләримиздә бөһтанлара, ләјагәтсиз зарафатлара вә сексуал һим-ҹимә јер јохдур (Ефеслиләрә 5:3; Колослулара 3:8). Иш јериндә вә ја мәктәбдә бунлардан бири һаггында сөһбәт дүшәндә, мәсиһчиләр мүдрик давраныр вә орадан узаглашырлар.
13. Ҹазибәли вә е’тибарлы олан шејләрә даир нүмунәләр сөјләјин.
13 Ҹазибәли олан шеј үзәриндә дүшүнмәји мәсләһәт верәркән, Павел нә исә севимли вә хош олан, мәһәббәтә тәшвиг едән шејләри нәзәрдә тутур вә онлары нифрәт, гәзәб ојадан вә мүнагишә јарадан шејләрә гаршы гојурду. Е’тибарлы олан исә јахшы рә’јә, һөрмәтә лајиг олана аиддир. Мәсәлән, буна, “Ҝөзәтчи Гүлләси” вә “Ојанын!” журналларында мүнтәзәм олараг дәрҹ олунан садиг баҹы вә гардашларын тәрҹүмеји-һаллары аиддир. Иманы мөһкәмләдән бу ҹүр мәгаләләри охудугдан сонра нәјә ҝөрә тәәссүратларыны башгалары илә бөлүшмәјәсән? Һәмиманлыларымызын руһани наилијјәтләри һаггында ешитмәк дә чох руһландырыҹыдыр! Бу ҹүр сөһбәтләр јығынҹагда мәһәббәти вә бирлији инкишаф етдирәҹәк.
14. а) Фәзиләтли олмаг үчүн биздән нә тәләб олунур? б) Бизим сөһбәтләримиз тә’рифәлајиг олан шејләри өзүнә неҹә дахил едә биләр?
14 Павел дејирди: “Әҝәр бир фәзиләт... варса”. Фәзиләт јүксәк әхлагла бағлыдыр. Биз диггәт јетирмәлијик ки, данышыгларымызда Мүгәддәс Китаб принсипләрини әлдә рәһбәр тутаг вә әдаләтли, пак вә фәзиләтли олан шејләрдән јајынмајаг. Тә’рифәлајиг исә тә’рифләмәк мә’насыны дашыјыр. Әҝәр ким исә мә’рузә илә јахшы чыхыш едибсә вә ја садиглик нүмунәси ҝөстәрирсә, бу барәдә һәм о адамын өзүнә, һәм дә башгаларына сөјлә. Һәвари Павел ҝөзәл кејфијјәтләринә ҝөрә һәмиманлыларыны тез-тез тә’рифләјирди (Ромалылара 16:12; Филипилиләрә 2:19-22; Филимона 4-7). Вә сөзсүз ки, Јараданымызын әл ишләри хүсусилә тә’рифәлајигдир. Онларда инкишаф етдирән сөһбәтләр үчүн даһа чох мөвзу тапырыг (Сүлејманын мәсәлләри 6:6-8; 20:12; 26:2).
Инкишаф етдирән сөһбәтләрдә иштирак ет
15. Мүгәддәс Китабын һансы әмри валидејнләрин үзәринә ушаглары илә әтрафлы сөһбәтләр етмәк өһдәлији гојур?
15 Тәснијә 6:6, 7 ајәләриндә дејилир: “Бу ҝүн сәнә әмр етмәкдә олдуғум бу сөзләр сәнин үрәјиндә олаҹаглар; вә онлары оғулларынын зеһнинә јахшыҹа гојаҹагсан вә евиндә отурдуғун вә јолда јеридијин вә јатдығын вә галхдығын заман бунлар һаггында данышаҹагсан”. Ајдындыр ки, бу әмр валидејнләрдән ушаглары илә әтрафлы руһани сөһбәтләр етмәји тәләб едир.
16, 17. Мәсиһчи валидејнләр Јеһованын вә Ибраһимин нүмунәсиндән нә өјрәнә биләрләр?
16 Исанын јер үзүндә јеринә јетирәҹәји тапшырығы мүзакирә едәрәк, сәмави Атасы илә, еһтимал ки, узун мүддәт үнсијјәтдә олдуғуну тәсәввүр едә биләрик. Иса өз шаҝирдләринә изаһ едирди: “Мәни ҝөндәрән Ата Өзү нә дејәҹәјими вә нә сөјләјәҹәјими Мәнә әмр етди” (Јәһја 12:49; Тәснијә 18:18). Гәбилә башчысы олан Ибраһим оғлу Исһага Јеһованын онлара вә әҹдадларына неҹә хејир-дуалар вердији барәдә данышараг, еһтимал ки, онунла узун мүддәт сөһбәт етмишдир. Бу ҹүр сөһбәтләр, шүбһәсиз ки, неҹә Исаја, еләҹә дә Исһага Аллаһын ирадәсинә тәвазөкарлыгла табе олмаға көмәк етмишди (Тәквин 22:7-9; Матта 26:39).
17 Бизим ушагларымыз да инкишаф етдирән сөһбәтләрә еһтијаҹ дујурлар. Валидејнләр ушаглары илә сөһбәт етмәк үчүн, бош олмајан графикләриндә вахт тапмалыдырлар. Әҝәр мүмкүндүрсә, нәјә ҝөрә һеч олмаја ҝүндә бир дәфә бүтүн аилә бир јерә јығылмасын? Јемәк вахты вә ја јемәкдән сонра, аиләнин руһани сағламлығына гијмәтли фајда ҝәтирән инкишафетдириҹи сөһбәтләр үчүн имкан јараныр.
18. Валидејнләр вә өвладлар арасындакы јахшы үнсијјәтин фајдасыны ҝөстәрән нүмунә данышын.
18 Алехандро пионердир вә онун 20-дән артыг јашы вар. Алехандро 14 јашында оларкән ону нараһат едән шүбһәләр барәдә хатырлајыр: “Мәктәб јолдашларымын вә мүәллимләримин тә’сири уҹбатындан, мәндә Аллаһын мөвҹудлуғуна вә Мүгәддәс Китабын доғрулуғуна шүбһә јаранмышды. Валидејнләрим вахты әсирҝәмәдән мәнә һәр шеји сәбирлә изаһ едирдиләр. Һәмин сөһбәтләр о ҹүр чәтин анларда мәнә јалныз шүбһәләрими арадан галдырмаға дејил, һәм дә һәјатда дүзҝүн гәрарлар гәбул етмәјә көмәк етди”. Бәс һал-һазырда вәзијјәт неҹәдир? Алехандро давам едир: “Мән һәлә дә валидејнләримлә јашајырам. Лакин бизим графикимиз, атамла үз-үзә отуруб сөһбәт етмәјә чәтинлик јарадыр. Буна ҝөрә дә һәфтәдә бир дәфә онун иш јериндә бир јердә наһар едирик. Доғрусу мән бу сөһбәтләри чох гијмәтләндирирәм”.
19. Нәјә ҝөрә биз һамымыз руһани сөһбәтләрә еһтијаҹ дујуруг?
19 Мәҝәр һәмиманлыларымызла руһән зәнҝинләшдирән мөвзуда сөһбәтләри биз азмы гијмәтләндиририк? Бу ҹүр сөһбәтләр үчүн јығынҹаг ҝөрүшләриндә, тәблиғчиләр үчүн ҝөрүш заманы, достлуг ҝөрүшләриндә вә ја сәјаһәт едәркән имкан јараныр. Павел Ромадакы мәсиһчиләрлә үнсијјәтдә олмаға ҹан атырды. Павел онлара јазырды: “Сизи ҝөрмәји чох арзулајырам [ки,]... аранызда икән, сиздә вә мәндә олан мүштәрәк иман васитәсилә тәшвиг олунаг” (Ромалылара 1:11, 12). Мәсиһчи ағсаггалы Јоһаннес гејд едир: “Һәмиманлыларла руһани мөвзуда сөһбәтләр зәрури тәләбаты тә’мин едир. Бу сөһбәтләр үрәји исидир вә ҝүндәлик гајғыларын јүкүнү јүнҝүлләшдирир. Мән тез-тез јашлы баҹы-гардашлардан һәјатлары барәдә вә нәјин сајәсиндә садиг галмалары һагда данышмаларыны хаһиш едирәм. Илләр әрзиндә чохлары илә сөһбәт етмишәм вә һәр бириндән бир гәдәр һәјатыма зәнҝинлик ҝәтирән мүдриклик вә тәҹрүбә мәнимсәмишәм”.
20. Утанҹаг кәсләрлә үнсијјәтдә оларкән нә етмәк олар?
20 Бәс сәнин руһани мөвзуда сөһбәтә башламағын башгаларында мараг ојатмајан кими ҝөрүнсә, нә етмәли? Тәслим олма. Еһтимал ки, нөвбәти дәфә даһа әлверишли шәраит јаранаҹаг. Сүлејман гејд етмишдир: “Јериндә дејилән сөзләр, ҝүмүш ојмалар ичиндә гызыл алмалара бәнзәр” (Сүлејманын мәсәлләри 25:11, МКШ). Утанҹаг кәсләрә анлајышла јанаш. “Үрәјин дүшүнҹәләри дәрин сулара охшар, дәрракәли адам ону чәкиб чыхарар”a (Сүлејманын мәсәлләри 20:5, МКШ). Ән башлыҹасы исә, башгаларынын әһвал-руһијјәсинин сәнин үрәјинә јатан шејләр барәдә данышмағына мане олмасына јол вермә.
Руһани мөвзуда едилән сөһбәтләр мүкафатландырылыр
21, 22. Руһани мөвзуда олан сөһбәтләрдә иштирак етмәк һансы фајданы ҝәтирир?
21 Павел мәсләһәт едирди: “Ағзыныздан һеч бир чүрүк сөз чыхмасын, анҹаг еһтијаҹа ҝөрә, руһи инкишаф үчүн јахшы сөз сөјләјин ки, сизи динләјәнләрә не’мәт версин” (Ефеслиләрә 4:29; Ромалылара 10:10). Сөһбәтә дүзҝүн истигамәт вермәк һәмишә асан олмур, лакин нәтиҹә буна дәјәр. Руһани мөвзуда сөһбәт етмәклә биз иманымызла бөлүшәр вә гардашлығымызы инкишаф етдирәрик.
22 Ҝәлин нитг ән’амындан истифадә едәрәк јахынларымызы мөһкәмләдәк вә Аллаһа иззәт верәк. Бу ҹүр сөһбәтләр бизә мәмнунлуг, башгаларына исә руһ јүксәклији ҝәтирәр. Бундан әлавә, бу ҹүр сөһбәтләр Јеһованын үрәјинә севинҹ ҝәтирәр, чүнки О, бизим сөһбәтләримизә диггәт јетирир вә дилимизи дүзҝүн тәтбиг едәндә севинир (Мәзмур 139:4; Сүлејманын мәсәлләри 27:11). Бизим сөһбәтләримиз руһани мөвзуда оларса, Јеһованын бизи унутмајаҹағына әмин ола биләрик. Бизим ҝүнләрдә Јеһоваја хидмәт едәнләр барәсиндә Мүгәддәс Китабда јазылыб: “О заман Рәбдән горханлар бир-бирләри илә сөјләшдиләр; вә Рәбб јахшы динләди вә ешитди вә Рәбдән горхуб исмини дүшүнәнләр үчүн онун өнүндә бир анылма китабы јазылды” (Малаки 3:16; 4:5). Сөһбәтләримизин бизи руһән инкишаф етдирмәси неҹә дә ваҹибдир!
[Һашијә]
a Исраилдәки бә’зи су гујулары чох дәрин иди. Ҝибеонда археологлар 25 метр дәринлијиндә гују ашкар етмишләр. Гујунун дахилиндә пилләкәнләр вардыр ки, инсанлар су чыхармаг үчүн бундан истифадә едиб гујунун дибинә дүшүрдүләр.
Неҹә ҹаваб верәрдиниз?
• Сөһбәтләримиз бизим һаггымызда нәји ашкар едир?
• Биз һансы инкишафетдириҹи мөвзуларда даныша биләрик?
• Аилә дахилиндә вә мәсиһчи јығынҹағында олан сөһбәтләр һансы мүһүм ролу ојнајыр?
• Инкишафетдириҹи сөһбәтләр һансы фајданы ҝәтирир?
[10-ҹу сәһифәдәки шәкилләр]
Инкишаф етдирән сөһбәтләр...
“доғру”,
“еһтирамлы,”
“тә’рифә лајиг”,
“фәзиләтли” олан шејләрин әтрафында дөвр едир.
[Иҹазә илә]
Video cover, Stalin: U.S. Army photo; Creator book cover, Eagle Nebula: J. Hester and P. Scowen (AZ State Univ.), NASA
[11-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Јемәк вахты руһани мөвзуда сөһбәт етмәк үчүн ҝөзәл имкандыр.