Јеһованы унутмамалысан

БӘЗИЛӘРИ белә бир шеји артыг етмишдиләр. Әксәријјәт исә өмүрләриндә биринҹи вә ахырынҹы дәфә иди ки, чајы исланмадан кечирди. Јеһова Иордан чајынын габағыны јениҹә кәсмишди. Милјонларла исраиллиләрдән ибарәт олан бөјүк издиһам енли вә узун сыра илә чајын о бири тајына — Вәд едилмиш дијара кечди. Чох ҝүман ки, Иорданы кечәнләрин чоху 40 ил өнҹә Гырмызы дәнизи кечән әҹдадлары кими дүшүнүрдү: «Мән Јеһованын бурада етдикләрини һеч вахт унутмајаҹағам» (Јешуа 3:13-17).

Амма Јеһова бәзи исраиллиләрин Онун ‘әмәлләрини тез унудаҹагларыны’ билирди (Мәз. 106:13). Буна ҝөрә дә, О, исраиллиләрин башчысы Јешуаја тапшырды ки, чајын дибиндән 12 даш ҝөтүрүб онларын илк дүшәрҝә салдыглары јердә гојсун. Јешуа изаһ етди: «Бу дашлар Исраил өвладларына әбәди бир хатирә олаҹаг» (Јешуа 4:1-8). Дашлардан уҹалдылан һәмин абидә халга Јеһованын мөһтәшәм ишләри барәдә хатырлатмалы вә нәјә ҝөрә Јеһоваја даим сәдагәтлә хидмәт етмәли олдугларыны јаддашларына һәкк етмәли иди. 

Бу һадисә Аллаһын мүасир халгы үчүн әһәмијјәт кәсб едирми? Бәли, едир. Биз дә Јеһованы һеч вахт унутмамалы вә Она даим сәдагәтлә хидмәт етмәлијик. Исраил халгына едилән диҝәр хәбәрдарлыглар Јеһованын мүасир хидмәтчиләринә дә аиддир. Мусанын сөзләринә нәзәр салаг: «Еһтијатлы олун ки, Аллаһыныз Рәбби унутмајасыныз... Рәббин әмр, һөкм вә гајдаларына риајәт един» (Ганун. т. 8:11). Бу сөзләр ҝөстәрир ки, Јеһованы хатырламамаг биләрәкдән итаәтсизлик етмәјә ҝәтириб чыхара биләр. Бизим ҝүнләрдә дә белә бир тәһлүкә вар. Һәвари Павел мәсиһчиләрә үнванладығы мәктубунда онлары исраиллиләрин сәһрада ҝөстәрдикләри «итаәтсизлик нүмунәсинә» гаршы хәбәрдарлыг етмишдир (Ибр. 4:8-11).

Ҝәлин Исраил халгынын тарихиндән Аллаһы унутмамалы олдуғумузу ҝөстәрән бәзи һадисәләри нәзәрдән кечирәк. Ики садиг исраиллинин нүмунәси бизә Јеһоваја миннәтдарлыгла вә тәһәммүллә хидмәт етмәјә көмәк едәҹәк.

Јеһованы нә үчүн унутмамалыјыг?

Мисирдә олдуглары дөвр әрзиндә Јеһова исраиллиләри һеч вахт унутмурду. О, «Ибраһимлә, Исһагла вә Јагубла олан әһдини хатырлады» (Чых. 2:23, 24). Сонралар Јеһованын онлары көләликдән азад етмәк үчүн етдикләри һәгигәтән дә унудулмаз иди.

Јеһова Мисирә доггуз бәла ҝөндәрди. Фиронун сеһрбазлары онларын гаршысыны алмагда аҹиз идиләр. Бунунла белә, о, исраиллиләри бурахмагдан имтина етмәклә Јеһоваја итаәтсизлик ҝөстәрди (Чых. 7:14–10:29). Лакин онунҹу бәладан сонра бу мәғрур һөкмдар Аллаһын ирадәсинә бојун әјмәјә мәҹбур олду (Чых. 11:1-10; 12:12). Исраиллиләрдән вә башга халглардан ибарәт олан тәхминән 3 000 000 адам Мусанын башчылығы алтында Мисири тәрк етди (Чых. 12:37, 38). Онларын ҝетмәсиндән чох кечмәмишди ки, фирон өз фикриндән дашынды. О, дөјүш арабаларыны вә сүвариләрини — о дөврүн ән ҝүҹлү ордусуну һазырлајыб көләләрини ҝери гајтармаг үчүн онларын далынҹа дүшдү. Бу вахт Јеһова Мусаја тапшырды ки, исраиллиләри дағларла Гырмызы дәниз арасында јерләшән вә тәлә кими ҝөрүнән Пи-Һахирот адлы јерә апарсын (Чых. 14:1-9).

Исраиллиләрин тәләјә дүшдүјүнү һесаб едән фирон һүҹума кечмәк үзрә иди. Амма Јеһова исраиллиләрлә мисирлиләрин арасына булуд вә од дирәји чәкәрәк онлары исраиллиләрә јахынлашмаға гојмады. Сонра Аллаһ Гырмызы дәнизин суларыны јарды вә диварларынын һүндүрлүјү тәхминән 15 метр олан бир дәһлиз ачды. Исраиллиләр гуру јерлә дәнизин ортасындан кечмәјә башладылар. Мисирлиләр ора јахынлашанда исраиллиләрин о бири саһилә кечдикләрини ҝөрдүләр (Чых. 13:21; 14:10-22).

Фиронун јериндә башга ағыллы һөкмдар олсајды, тәгибдән әл чәкәрди. Лакин өзүндән чох разы олан фирон дөјүш арабалары вә сүвариләри илә бирҝә өзүнү дәнизин ортасына верди. Мисирлиләр атларыны сүрәтлә чапырдылар. Исраиллиләрә чатмамыш онларын мәнасыз тәгибләринә сон гојулду. Мисирлиләрин арабалары артыг ҝетмирди: Јеһова онларын чархларыны чыхармышды (Чых. 14:23-25; 15:9).

Мисирлиләр сырадан чыхмыш арабалары илә әлләшәркән исраиллиләр артыг шәрг саһилә чатмышдылар. Муса әлини Гырмызы дәнизә узатды. Бу заман Јеһова дәһлиз әмәлә ҝәтирән сулары јеринә гајтарды. Күлли мигдарда су фиронун вә онун дөјүшчүләринин үзәринә төкүлдү, дәниз онлары удду. Бу дүшмәнләрдән һеч бири сағ галмады. Исраил азадлыға чыхды! (Чых. 14:26-28; Мәз. 136:13-15).

Бу һадисәдән хәбәр тутан әтраф халглар ваһимәјә дүшдүләр (Чых. 15:14-16). Гырх илдән сонра Јерихо шәһәриндә јашајан Рахав адлы гадын ики исраиллијә деди: «Сиз бизи дәһшәтә салдыныз... Чүнки Мисирдән чыхдығыныз заман Рәбб Гырмызы дәнизин суларыны гаршынызда неҹә гурутдуғуну... ешитмишик» (Јешуа 2:9, 10). Һәтта бу бүтпәрәст халглар Јеһованын Өз халгыны неҹә гуртардығыны унутмамышды. Бәли, Исраилин Ону унутмамасы үчүн даһа чох сәбәбләри варды.

‘Ҝөз бәбәји кими онлары горуду’

Исраиллиләр Гырмызы дәнизи кечәндән сонра «бөјүк вә горхунҹ» Сина сәһрасына дахил олдулар. Онлар бөјүк бир издиһам үчүн јемәк олмајан «сусуз шоран торпагларда» долашаркән Јеһованын әли гыса дејилди. Муса јазыр: «[Јеһова] ону [Исраили] гураг бир торпагда, уғултулу, бош-бијабан сәһрада тапды. Бир сипәр кими ону һифз етди, ҝөз бәбәји кими ону горуду» (Ганун. т. 8:15; 32:10). Аллаһ онларын гајғысына неҹә галырды?

Јеһова онлара «ҝөјдән чөрәк» верди, мөҹүзәли шәкилдә «торпаг үзәриндә» пејда олан һәмин чөрәк манна адланырды (Чых. 16:4, 14, 15, 35). Јеһова һәмчинин онлар үчүн «сәрт гајалардан су чыхартды». Сәһрада долашдыглары 40 ил әрзиндә Аллаһын хејир-дуасы сајәсиндә онларын палтарлары јыртылмады вә ајаглары шишмәди (Ганун. т. 8:4). Јеһова һаглы олараг онлардан нә ҝөзләјирди? Муса исраиллиләрә деди: «Диггәтли олун. Ҝөзүнүзлә ҝөрдүкләринизи унутмамаг вә өмүр боју јаддан чыхармамаг үчүн бөјүк сәј ҝөстәрин» (Ганун. т. 4:9). Әҝәр исраиллиләр Јеһованын онлары хилас етмәк үчүн етдији ишләри миннәтдарлыгла јадда сахласајдылар, һәмишә Она хидмәт едәрдиләр вә Онун ганунларына табе олмаға чалышардылар. Бәс онлар нә етдиләр?

Унутганлыг нашүкүрлүјә ҝәтириб чыхарыр

Муса бәјан етди: «Сизи һәјата ҝәтирән Гајаны атдыныз... Аллаһы унутдунуз» (Ганун. т. 32:18). Чох кечмәди ки, исраиллиләр Јеһованын Гырмызы дәниз јахынлығында етдикләринә, халгын сағ галмасы үчүн ҝөрдүјү тәдбирләрә вә Онун башга хејирхаһлыгларына етинасызлыг ҝөстәрмәјә башладылар, јахуд онлары тамамилә унутдулар. Исраиллиләр үсјанкар олдулар.

Бир дәфә исраиллиләр ичмәли су олмадығыны дүшүнәрәк Мусаја гаршы дејинмәјә башладылар (Сај. 20:2-5). Сајәсиндә сағ галдыглары маннаја ҝөрә наразылыг етдиләр: «Бу дадсыз јемәкдән... ијрәнирик» (Сај. 21:5). Онлар Аллаһын гәрарларыны шүбһә алтына алырдылар вә бир башчы кими Мусаны рәдд едирдиләр. Халг дејирди: «Каш Мисир торпағында вә јахуд да бу сәһрада өләјдик! [...] Өзүмүзә башчы сечәк вә Мисирә гајыдаг» (Сај. 14:2-4).

Исраиллиләрин итаәтсизлији Јеһоваја неҹә тәсир едирди? Мәзмурчу һәмин һадисәләри хатырлајараг јазмышды: «Нечә дәфә сәһрада Она гаршы чыхдылар, нечә дәфә чөллүкдә Ону кәдәрләндирдиләр! Аллаһы дөнә-дөнә сынадылар, Исраилин Мүгәддәсинин хатиринә дәјдиләр. Хатырламадылар Онун гүдрәтини, дүшмәндән азад етдији ҝүнү, Мисирдә ҝөстәрдији әламәтләри» (Мәз. 78:40-43). Бәли, исраиллиләрин унутганлығы Јеһоваја чох пис тәсир едирди.

Ики нәфәр унутмады

Анҹаг бәзи исраиллиләр Јеһованы унутмадылар. Онлардан икиси Јешуа вә Калев иди. Онлар Гадеш-Барнеадан Вәд едилмиш дијара ону нәзәрдән кечирмәк үчүн ҝөндәрилән 12 кәшфијјатчынын арасында идиләр. Кәшфијјатчылардан он нәфәри бәд хәбәрләрлә гајытды, Јешуа вә Калев исә халга дедиләр: «Нәзәрдән кечирмәк үчүн ичәрисиндән кечдијимиз өлкә чох јахшы бир өлкәдир. Әҝәр Рәбб биздән разы галарса, бизи о өлкәјә апараҹаг, сүд вә бал ахан торпағы бизә верәҹәк. Анҹаг Рәббә гаршы үсјанкарлыг етмәјин». Халг бу сөзләри ешидәндә Јешуа илә Калеви дашгалаг етмәк истәди. Лакин онларын һәр икиси Јеһоваја етибар едәрәк мөһкәм дурду (Сај. 14:6-10).

Илләр сонра Калев Јешуаја деди: «Рәббин гулу Муса өлкәни ҝөздән кечиртмәк үчүн Гадеш-Барнеадан мәни ҝөндәрәндә гырх јашында идим. Мән она сәмими гәлбдән мүждә ҝәтирдим. Лакин мәнимлә бирликдә ҝедән сојдашларым халгын үрәјини үздүләр. Амма мән сәмими гәлблә Аллаһым Рәббин ардынҹа ҝетдим» (Јешуа 14:6-8). Аллаһа ҝүвәнмәләри сајәсиндә Калев вә Јешуа мүхтәлиф чәтинликләрә таб ҝәтирдиләр. Онлар һәјатлары боју Јеһованы јадда сахламаг гәтијјәтләриндән дөнмәдиләр.

Калевлә Јешуа һәмчинин Јеһованын Өз халгыны мүнбит торпаға ҝәтирмәк вәдини јеринә јетирдијини тәсдиг етмәклә миннәтдарлыгларыны тәзаһүр етдирдиләр. Бәли, исраиллиләр һәјатларыны Она борҹлу идиләр. Јешуа јазмышды: «Рәбб аталарына етдији анда ҝөрә вәд етдији бүтүн торпағы Исраиллиләрә верди. [...] Рәббин Исраил нәслинә сөјләдији бүтүн јахшы сөзләрдән һеч бири боша чыхмады, һамысы јеринә јетди» (Јешуа 21:43, 45). Бәс Калев вә Јешуа кими биз өз миннәтдарлығымызы неҹә ҝөстәрә биләрик?

Миннәтдар ол

Аллаһ горхусуна малик олан бир нәфәр белә суал галдырмышды: «Мәнә етдији ҹомәрдлијә ҝөрә Рәббин борҹуну неҹә гајтара биләрәм?» (Мәз. 116:12). Аллаһын бизи физики ҹәһәтдән хејир-дуаландырмасына, руһани рәһбәрлик вермәсинә вә ҝәләҹәк хилас үчүн ҝөрдүјү бүтүн тәдбирләрә ҝөрә о гәдәр борҹлујуг ки, ону өдәмәк үчүн әбәдијјәт белә бәс етмәз. Әслиндә исә, Јеһованын борҹунун алтындан һеч ким чыха билмәз. Анҹаг миннәтдарлығы һамы тәзаһүр етдирә биләр.

Јеһованын мәсләһәтләри проблемләринин чөзүлмәсиндә сәнә көмәк едибми? Бәс елә олубму ки, Онун ҝүнаһлары бағышлајан Аллаһ олмасы сајәсиндә тәмиз виҹдан әлдә едәсән? Аллаһын бу ишләринин ҝәтирдији фајдалар узунмүддәтли олдуғу кими, бизим Она олан миннәтдарлығымыз да даими олмалыдыр. 14 јашлы Сандра адлы гыз ҹидди проблемләрлә үзләшмиш, амма Јеһованын көмәји илә онларын өһдәсиндән ҝәлә билмишдир. О дејир: «Дуада Јеһовадан көмәк диләјирдим вә Онун ишләри неҹә јолуна гојмасы мәнә ҝүҹлү тәсир бағышлады. Инди мән баша дүшүрәм ки, атам нәјә ҝөрә тез-тез Сүлејманын мәсәлләри 3:5, 6 ајәләрини јадыма салырды: “Бүтүн гәлбинлә Рәббә ҝүвән, өз идракына етибар етмә. Бүтүн јолларында Ону таны, О сәнин јолларыны дүзәлдәр”. Әминәм ки, Јеһова индијә кими мәнә неҹә көмәк едибсә, бундан сонра да Өз көмәјини әсирҝәмәјәҹәк».

Тәһәммүл етмәклә Јеһованы унутмадығыны ҝөстәр

Мүгәддәс Китабда дејилир ки, Јеһованы унутмамаг үчүн биздән даһа бир кејфијјәт тәләб олунур: «Тәһәммүл исә өз әмәлини икмал етсин ки, сиз һеч бир нөгсаны олмајан, камил вә там адамлар оласыныз» (Јаг. 1:4). ‘Һеч бир нөгсаны олмајан, камил адам’ олмаг нә демәкдир? Бу, сынаглары Јеһоваја иманла гаршыламаға вә онларын өһдәсиндән гәтијјәтлә ҝәлмәјә көмәк едәҹәк хүсусијјәтләр инкишаф етдирмәк демәкдир. Сынагларымыз сона чатанда тәһәммүл бизә бөјүк мәмнунлуг ҝәтирир. Сынаглар һеч вахт сонсузадәк давам етмир (1 Кор. 10:13).

Узун мүддәтдир ки, Јеһоваја хидмәт едән вә сәһһәтиндә ҹидди проблемләри олан бир гардаш чәтинликләрин өһдәсиндән ҝәлмәкдә она нә көмәк етдији барәдә демишдир: «Мән өзүмүн нә етмәк истәдикләрим барәдә дејил, Јеһованын етдикләри барәдә дүшүнмәјә чалышырам. Нөгсансызлыг диггәтими өз арзуларыма јох, Аллаһын нијјәтләринә ҹәмләмәк демәкдир. Проблемләрим јарананда һеч вахт демирәм: “Јеһова, ахы нијә мән?” Мән садәҹә хидмәтими давам етдирир вә һәтта ҝөзләнилмәз бәдбәхтлик үз верәндә белә Она бағлы галмаға чалышырам».

Бу ҝүн мәсиһчи јығынҹағында Јеһоваја «руһән вә һәгигәтән» ибадәт едилир (Јәһ. 4:23, 24). Бир груп кими, һәгиги мәсиһчиләр исраиллиләр тәк, һеч вахт Аллаһы унутмајаҹаглар. Анҹаг садәҹә јығынҹағын үзвү олмаг ајры-ајрылыгда һәр бир кәсин нөгсансыз галаҹағына зәманәт вермир. Калев вә Јешуа кими, һәр биримиз Јеһоваја миннәтдарлыгла вә тәһәммүллә хидмәт етмәлијик. Бунун үчүн тутарлы сәбәбләримиз вар, чүнки Јеһова јашадығымыз чәтин сон ҝүнләрдә һәр биримизә ајыр-ајрылыгда рәһбәрлик верир вә гајғымыза галыр.

Јешуанын дашдан уҹалтдығы абидә кими, Аллаһын гәләмә алынмыш хилас үчүн ҝөрдүјү тәдбирләри бизи әмин едир ки, О, һеч вахт халгыны тәрк етмәјәҹәк. Буна ҝөрә, ҝәлин биз дә мәзмурчунун һиссләринә шәрик олаг: «Ја Рәбб, Сәнин әмәлләрини јада салырам, бәли, хатырлајырам, та гәдимдән харигәләр ҝөстәрмисән. Сәнин бүтүн ишләрини дәриндән дүшүнүрәм, әмәлләрин барәдә хәјала далырам» (Мәз. 77:11, 12).

[7-ҹи сәһифәдәки шәкил]

Бүтүн Исраил халгы «сусуз шоран торпагларда» долашмалы олду

[Иҹазә илә

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[8-ҹи сәһифәдәки шәкил]

Исраиллиләр Гадеш-Барнеада дүшәрҝә саланда кәшфијјатчылар Вәд едилмиш дијара ҝөндәрилди

[Иҹазә илә

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[9-ҹу сәһифәдәки шәкил]

Сәһрада кечирдикләри илләрдән сонра исраиллиләр Вәд едилмиш мүнбит дијара ҝөрә миннәтдар олмалы идиләр

[Иҹазә илә

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[10-ҹу сәһифәдәки шәкил]

Диггәтимизи Јеһованын нијјәтләринә ҹәмләмәк истәнилән чәтинлијин өһдәсиндән ҝәлмәјимизә көмәк едир