Фидјә Аллаһын ән бөјүк һәдијјәсидир

1, 2. а) Һәдијјә инсан үчүн нә вахт бөјүк әһәмијјәт кәсб едә биләр? б) Нәјә ҝөрә фидијә ән дәјәрли һәдијјәдир?

ҺӘЈАТЫНЫЗДА алдығыныз ән дәјәрли һәдијјә нә олмушдур? Һәдијјәнин бөјүк әһәмијјәт кәсб етмәси үчүн онун баһалы олмасы ваҹиб дејил. Һәдијјәнин әсл дәјәри пул илә өлчүлмүр. Әҝәр һәдијјә хошбәхтлик ҝәтирәр вә ја мүәјјән еһтијаҹлары өдәјәрсә, о заман инсан үчүн хүсусилә дәјәрли олар.

² Анҹаг елә һәдијјә вар ки, ону башга һеч бир һәдијјә илә мүгајисә етмәк мүмкүн дејил. Ону инсанлара Аллаһ бәхш едиб. Јеһова бизә чохлу һәдијјәләр вериб, амма Онун ән бөјүк һәдијјәси Оғлу Иса Мәсиһин фидијә гурбанлығыдыр (Матта 20:28). Бу фәсилдән ҝөрәҹәјимиз кими, фидијә ән дәјәрли һәдијјәдир. Бу һәдијјә сөзлә ифадәолунмаз севинҹ бәхш етмәјә вә ән ваҹиб еһтијаҹларынызы өдәмәјә гадирдир. Фидијә, Јеһованын сизә олан мәһәббәтинин ән бөјүк тәзаһүрүдүр.

ФИДИЈӘ НӘДИР?

3. Фидијә нәдир вә онун дәјәрини дәрк етмәк үчүн нәји анламаг ваҹибдир?

³ Садә сөзләрлә десәк, фидијә Јеһованын бәшәријјәти ҝүнаһ вә өлүмдән азад вә ја хилас етмәк тәдбиридир (Ефеслиләрә 1:7). Еден бағында баш верән һадисәләр Мүгәддәс Китабын бу тә’лимини баша дүшмәјә көмәк едәҹәк. Адәмин ҝүнаһ ишләдәрәк нәји итирдијини анласаг, фидијәнин нә үчүн белә дәјәрли һәдијјә олдуғуну даһа јахшы дәрк едәҹәјик.

4. Камил һәјат Адәм үчүн нә демәк иди?

⁴ Јеһова илк инсаны јараданда она гијмәтли һәдијјә — камил һәјат бәхш етди. Бунун Адәм үчүн нә демәк олдуғуну тәсәввүр един! Камил бәдәнә вә әглә малик олдуғу үчүн, онун һәмишә ҝәнҹ вә сағлам галмаг, бир сөзлә, һеч вахт өлмәмәк имканы варды. Камил инсан олан Адәм Јеһова илә сых үнсијјәтдә олурду. Мүгәддәс Китабда дејилир ки, Адәм «Аллаһ Оғлу иди» (Лука 3:38). Адәмлә Јеһова Аллаһ арасында, севән ата илә оғул мүнасибәти вар иди. Јеһова онунла данышыр, мараглы ишләр тапшырыр вә ондан нә ҝөзләдијини изаһ едәрәк өјүд-нәсиһәт верирди (Јарадылыш 1:28-30; 2:16, 17).

5. Адәм һансы мә’нада «Аллаһын сурәтиндә» јарадылмышды?

⁵ Адәм «Аллаһын сурәтиндә» јарадылмышды (Јарадылыш 1:27). Бу, онун Аллаһа хариҹи ҝөрүнүшҹә бәнзәр олдуғуну билдирмир. 1-ҹи фәсилдән өјрәндијимиз кими, Јеһова ҝөзәҝөрүнмәз руһдур (Јәһја 4:24). Буна ҝөрә дә, Онун физики бәдәни јохдур. Адәмин Аллаһын сурәтиндә јарадылмасы, онун Аллаһа хас олан мәһәббәт, мүдриклик, әдаләт вә гүввә кими хүсусијјәтләри тәзаһүр етдирә билмәси демәк иди. Адәм, азад ирадәјә малик олмагла да Атасына бәнзәјирди. О, мүәјјән програм әсасында һәрәкәт едән робот дејилди. Адәм өзү гәрар гәбул етмәк вә јахшыны писдән сечмәк баҹарығына малик иди. Әҝәр о, Аллаһа итаәт етмәји сечсәјди, јерүзү Ҹәннәтдә әбәдијјән јашаја биләрди.

6. Аллаһа итаәтсизлик ҝөстәрмәклә Адәм нәји итирди вә бу онун нәслинә неҹә тә’сир ҝөстәрди?

⁶ Адәм Аллаһа итаәтсизлик етдијинә ҝөрә өлүмә мәһкум едилди. Бу һәрәкәти она баһа баша ҝәлди. Ҝүнаһ ишләтдији үчүн камил һәјатыны вә бунунла бағлы олан бүтүн хејир-дуалары итирди (Јарадылыш 3:17-19). Тәәссүфләр олсун ки, әбәди һәјат ән’амы јалныз Адәм үчүн јох, онун бүтүн нәсли үчүн дә итирилди. Аллаһын Кәламында дејилир: «Ҝүнаһ тәк бир адам [Адәм] васитәсилә вә өлүм ҝүнаһ васитәсилә дүнјаја ҝирди, еләҹә дә өлүм бүтүн инсанлара кечди; чүнки һамы ҝүнаһ ишләтмишдир» (Ромалылара 5:12). Бәли, биз һамымыз ҝүнаһы Адәмдән мирас алмышыг. Мүгәддәс Китабда дејилир ки, о өзүнү вә нәслини ҝүнаһын вә өлүмүн көләлијинә ‘сатмышдыр’ (Ромалылара 7:14). Адәмлә Һәвва биләрәкдән Аллаһа итаәтсизлик ҝөстәрдикләри үчүн, ҝәләҹәјә олан үмидләрини һәмишәлик итирдиләр. Бәс биз дә дахил олмагла, онларын нәслинин дүшдүјү вәзијјәт һаггында нә демәк олар?

7, 8. Фидијә анлајышы өзүнә һансы ики амили дахил едир?

⁷ Јеһова фидијәни тәгдим етмәклә инсанларын хиласынын гејдинә галды. Фидијә нәдир? Бу анлајыш өзүнә ики амили дахил едир. Биринҹиси, бу, кимин исә азадлығыны тә’мин етмәк вә ја ҝирову ҝери гајтармаг үчүн өдәнилән мәбләғдир. Фидијәни әсири азад етмәк үчүн верилән һагг илә мүгајисә етмәк олар. Икинҹиси, фидијә, иткинин вә ја вурулан зәрәрин әвәзинин, јә’ни ејни дәјәрин өдәнилмәсидир. Мәсәлән, әҝәр ким исә баш верән гәзанын тәгсиркарыдырса, о, вурулан зәрәрин мүвафиг мәбләғини там өдәмәлидир.

⁸ Адәмин бәшәријјәтә вурдуғу бөјүк зәрәрин дәјәрини өдәмәк мүмкүндүрмү? Бизи ҝүнаһ вә өлүмүн көләлијиндән азад етмәк неҹә мүмкүндүр? Ҝәлин Јеһованын тәгдим етдији фидијәни вә бу фидијәнин сизин үчүн нә мә’на дашыдығыны мүзакирә едәк.

ФИДИЈӘ НЕҸӘ ӨДӘНИЛДИ?

9. Неҹә фидијә тәләб олунурду?

⁹ Камил һәјат итирилдијиндән, бу иткини гејри-камил инсанлардан һеч ким өдәјә билмәзди (Мәзмур 49:7, 8). Итириләнин дәјәринә бәрабәр бир фидијәнин өдәнилмәси тәләб олунурду. Бу, Мүгәддәс Китабда «ҹан әвәзинә ҹан» адланан мүкәммәл әдаләт принсипинә мүвафигдир (Ганунун тәкрары 19:21). Бәс онда Адәмин итирдији камил ҹанын, јә’ни һәјатын әвәзини нә өдәјә биләрди? Јалныз башга камил инсанын һәјаты «мүвафиг фидијә» ола биләрди (1 Тимотејә 2:6, ЈД).

10. Јеһова фидијәни неҹә тәгдим етди?

¹⁰ Јеһова фидијәни неҹә тәгдим етди? О Өз камил руһани оғулларындан бирини јер үзүнә ҝөндәрди. Бу руһани варлыг садәҹә бир мәләк јох, Аллаһын һәр шејдән дәјәрли ваһид Оғлу иди (1 Јәһја 4:9, 10). Бу Оғул өз разылығы илә ҝөјдәки һәјатындан имтина етди (Филипилиләрә 2:7). Әввәлки фәсилдән өјрәндијимиз кими, Јеһова Өз Оғлунун һәјатыны мө’ҹүзәли сурәтдә Мәрјәмин бәтнинә көчүрдү. Беләликлә Иса, мүгәддәс руһун көмәји илә камил инсан кими доғулду, ҝүнаһы вә өлүмү мирас алмады (Лука 1:35).

11. Бир нәфәрин милјонларла инсан һәјаты үчүн фидијә олмасы неҹә мүмкүн иди?

¹¹ Бәс бир нәфәрин милјонларла инсан һәјаты үчүн фидијә олмасы неҹә мүмкүн иди? Әввәлҹә, инсанларын ҝүнаһлы вәзијјәтә неҹә дүшдүкләрини нәзәрдән кечирәк. Адәм ҝүнаһ ишләдәрәк Аллаһын дәјәрли ән’амы олан әбәди һәјаты итирди. Буна ҝөрә дә әбәди һәјаты өз нәслинә верә билмәди. Инсанлар јалныз ҝүнаһы вә өлүмү мирас алдылар. Анҹаг Мүгәддәс Китабын «сонунҹу Адәм» адландырдығы Иса, камил һәјата малик иди вә һеч вахт ҝүнаһ ишләтмәди (1 Коринфлиләрә 15:45). Демәк олар ки, Иса бизи хилас етмәк үчүн Адәми әвәз етди. Иса өз камил һәјатыны гурбан верәрәк вә өләнәдәк Аллаһа садиглијини горујараг, Адәмин ҝүнаһынын дәјәрини өдәди. Бунунла да о, Адәмин өвладларына үмид бәхш етди (Ромалылара 5:19; 1 Коринфлиләрә 15:21, 22).

12. Иса изтираблара таб ҝәтирмәклә нәји сүбут етди?

¹² Мүгәддәс Китаб Исанын өлүмгабағы таб ҝәтирмәли олдуғу ишҝәнҹәләри әтрафлы сурәтдә тәсвир едир: о, амансызҹасына гамчыланды, ишҝәнҹә дирәјиндән асылды вә дәһшәтли ағрылар ичиндә өлдү (Јәһја 19:1, 16-18, 30; «Әлавәләр», 204-206-ҹы сәһифәләр). Иса нә үчүн бу гәдәр изтираб чәкмәли иди? Бу китабын нөвбәти фәсилләриндән бириндә өјрәнәҹәјимиз кими, Шејтан, Јеһованын хидмәтчиләринин сынаглар заманы садиг галмајаҹагларыны иддиа едәрәк, Аллаһа мејдан охумушду. Иса ән ағыр изтираблара таб ҝәтирәрәк вә нөгсансызлығыны горујараг Шејтанын мејдан охумасына ән инандырыҹы ҹавабы верди. О сүбут етди ки, ирадә азадлығына малик олан камил инсан, Иблисин пис нијјәтләринә бахмајараг, Аллаһа садиг гала биләр. Јеһова әзиз Оғлунун садиг галдығыны ҝөрәрәк неҹә дә севинирди! (Сүлејманын мәсәлләри 27:11).

13. Фидијә неҹә өдәнилди?

¹³ Фидијә неҹә өдәнилди? Ерамызын 33-ҹү илинин 14 нисанында (ибрани тәгвиминә әсасән) Јеһова камил вә ҝүнаһсыз Оғлунун е’дам едилмәсинә јол верди. Бунунла да Иса өз камил инсан һәјатыны «бирдәфәлик гурбан» ҝәтирди (Ибраниләрә 10:10). Исанын өлүмүнүн үчүнҹү ҝүнү Јеһова ону руһани шәхсијјәт кими дирилтди. Иса ҝөјә гајытдыгдан сонра, Адәмин нәсли үчүн фидијә олараг гурбан вердији өз камил һәјатынын дәјәрини Аллаһа тәгдим етди (Ибраниләрә 9:24). Јеһова Мәсиһин гурбанлығынын дәјәрини бәшәријјәти ҝүнаһын вә өлүмүн көләлијиндән азад едән фидијә кими гәбул етди (Ромалылара 3:23, 24).

ФИДИЈӘНИН СИЗӘ ҜӘТИРДИЈИ ФАЈДА

14, 15. «Ҝүнаһларымызын әфвинә» малик олмаг үчүн нә етмәлијик?

¹⁴ Һамымыз ҝүнаһлы вә гејри-камил олсаг да, фидијәнин ҝәтирдији хејир-дуалар чох дәјәрлидир. Ҝәлин Аллаһын бу бөјүк һәдијјәсинин гаршымызда ачдығы имканлары нәзәрдән кечирәк.

¹⁵ Ҝүнаһларын бағышланмасы. Гејри-камиллији мирас алдығымыза ҝөрә, дүзҝүн давранмаг үчүн мүбаризә апармалы олуруг. Биз һамымыз сөзләримиздә вә һәрәкәтләримиздә ҝүнаһа јол веририк. Лакин Мәсиһин фидијә гурбанлығы сајәсиндә «ҝүнаһларымызын әфвинә маликик» (Колослулара 1:13, 14). Бунун үчүн сәмими гәлбдән төвбә етмәлијик. Јеһовадан Оғлунун фидијә гурбанлығынын әсасында ҝүнаһларымызы бағышламасыны тәвазөкарлыгла хаһиш етмәлијик (1 Јәһја 1:8, 9).

16. Биз нәјин сајәсиндә Аллаһа тәмиз виҹданла хидмәт едә биләрик вә бу һансы хејир-дуалары ҝәтирир?

¹⁶ Аллаһ гаршысында тәмиз виҹдан. Виҹдан әзабы үмидсизлик вә јарарсызлыг һиссләри ојада биләр. Лакин фидијә гурбанлығы әсасында ҝүнаһлары бағышлајараг, Јеһова биз ҝүнаһлы инсанларын Она тәмиз виҹданла хидмәт етмәсинә мәрһәмәтлә иҹазә верир (Ибраниләрә 9:13, 14). Бу бизә Јеһова илә данышмаг үчүн сөз азадлығы верир. Биз сәрбәст олараг Она дуада мүраҹиәт едә билирик (Ибраниләрә 4:14-16). Тәмиз виҹдан гәлб раһатлығы, ләјагәт һисси вә хошбәхтлик ҝәтирир.

17. Исанын бизим уғрумузда өлмәси сајәсиндә һансы хејир-дуалары әлдә едәҹәјик?

¹⁷ Јерүзү Ҹәннәтдә әбәди јашамаг үмиди. Ромалылара 6:23 ајәсиндә дејилир: «Ҝүнаһын әвәзи өлүм, Аллаһын ән’амы исә Рәббимиз Мәсиһ Исада әбәди һәјатдыр». 3-ҹү фәсилдән јерүзү Ҹәннәтдә һәјатын неҹә ҝөзәл олаҹағыны өјрәндик (Вәһј 21:3, 4). Әбәди һәјат вә мүкәммәл сағламлыг да дахил олмагла, бүтүн бу хејир-дуалары Исанын бизим уғрумузда өлмәси сајәсиндә әлдә едәҹәјик. Онлары алмаг үчүн фидијәни гијмәтләндирмәли вә бу һәдијјәјә ҝөрә Аллаһа миннәтдар олмалыјыг.

ФИДИЈӘЈӘ ҜӨРӘ МИННӘТДАРЛЫҒЫМЫЗЫ НЕҸӘ ҜӨСТӘРӘ БИЛӘРИК?

18. Фидијәјә ҝөрә нә үчүн Јеһоваја миннәтдар олмалыјыг?

¹⁸ Фидијәјә ҝөрә нә үчүн Јеһоваја миннәтдар олмалыјыг? Һәдијјәни верән шәхс она вахт, гүввә вә вәсаит сәрф едибсә, һәдијјә бизим үчүн хүсусилә дәјәрли олаҹаг. Белә һәдијјәјә лагејд јанаша билмәрик, чүнки бу, достумузун сәмими мәһәббәтинин тәзаһүрүдүр. Фидијә чох дәјәрли һәдијјәдир, чүнки Јеһова ону тәгдим етмәк үчүн олдугҹа бөјүк гурбан вермишдир. Јәһја 3:16 ајәсиндә дејилир: «Аллаһ дүнјаны елә севди ки, ваһид Оғлуну она верди». Фидијә Јеһованын бизә мәһәббәтинин ән бөјүк сүбутудур. О, һәмчинин һәјатыны бизим үчүн көнүллү сурәтдә гурбан верән Исанын мәһәббәтинә дә сүбутдур (Јәһја 15:13). Фидијә, Јеһованын вә Оғлунун һәр биримизи севдикләринә әмин олмағымыза әсас верир (Галатијалылара 2:20).

19, 20. Фидијәјә ҝөрә Аллаһа миннәтдарлығымызы неҹә ҝөстәрә биләрик?

¹⁹ Аллаһын дәјәрли һәдијјәсинә ҝөрә миннәтдарлығымызы неҹә ҝөстәрә биләрик? Илк өнҹә, Ән Хејирхаһ Шәхс олан Јеһова илә даһа јахындан таныш олмагла (Јәһја 17:3). Әлиниздәки китабын васитәси илә Мүгәддәс Китабы өјрәнмәк, буну етмәкдә сизә көмәк олаҹаг. Јеһова һаггында билијиниз артдыгҹа, Она олан мәһәббәтиниз даһа да дәринләшәҹәк. Аллаһа олан мәһәббәт исә сизи Ону разы салмаға тәшвиг едәҹәк (1 Јәһја 5:3).

²⁰ Мәсиһин фидијә гурбанлығына иман един. Иса демишдир: «Оғула иман едәнин әбәди һәјаты вардыр» (Јәһја 3:36). Исаја иман етмәк нә демәкдир? Белә иман јалныз сөздә тәзаһүр олунмур. Јагуб 2:26 ајәсиндә дејилир ки, «иман... әмәлләр олмадыгда өлүдүр». Бәли, һәгиги иман әмәлләрлә тәсдиг олунур. Исаја олан иманымызы ҝөстәрмәјин үсулларындан бири, онун нүмунәсини мүмкүн гәдәр јахшы тәглид етмәјә чалышмагдыр (Јәһја 13:15).

21, 22. а) Һәр ил гејд олунан Мәсиһин өлүмүнүн Хатирә Ҝеҹәсинә ҝәлмәјимиз нәјә ҝөрә ваҹибдир? б) Нөвбәти ики фәсилдә нә мүзакирә олунаҹаг?

²¹ Мәсиһин өлүмүнүн Хатирә Ҝеҹәсинә ҝәлин. Ерамызын 33-ҹү илинин 14 нисан ахшамы Иса Мүгәддәс Китабда «Рәббин ахшам јемәји» адланан хүсуси бир мәрасими тә’сис етди (1 Коринфлиләрә 11:20; Матта 26:26-28). Бу мәрасим Рәббин Хатирә Ҝеҹәси дә адланыр. Иса бу бајрамы тә’сис етди ки, һәвариләр вә бүтүн һәгиги мәсиһчиләр онун өз камил инсан ҹаныны, јә’ни һәјатыны фидијә тимсалында гурбан вердијини јадда сахласынлар. Иса бу бајрама даир демишдир: «Буну Мәни анмаг үчүн един» (Лука 22:19). Һәр ил гејд олунан Хатирә Ҝеҹәсинә ҝәлмәклә ҝөстәририк ки, Јеһованын вә Исанын бизә ҝөстәрдикләри бөјүк мәһәббәти унутмуруг. Бу бизә фидијәјә ҝөрә миннәтдарлығымызы билдирмәк имканы јарадырa.

²² Јеһованын тәгдим етдији фидијә, һәгигәтән дә, чох дәјәрли һәдијјәдир (2 Коринфлиләрә 9:14, 15). Фидијә өләнләрә дә фајда ҝәтирә биләр. Бунун неҹә мүмкүн олдуғу 6-ҹы вә 7-ҹи фәсилләрдә изаһ едилир.