«Мәсиһи һәјаты вә ибадәти. Иш дәфтәри» үчүн мәнбәләр
2—8 СЕНТЈАБР
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | ИБРАНИЛӘРӘ 7, 8
«Мәликсадиг тимсаллы әбәди каһин»
(Ибраниләрә 7:1, 2) Аллаһ-Тааланын каһини Сәлим падшаһы Мәликсадиг падшаһлар үзәриндә зәфәр чалмыш Ибраһимин гаршысына чыхды вә она хејир-дуа верди. Ибраһим дә она һәр шејин онда бирини верди. О, әввәла «салеһлик Падшаһыдыр» (адынын мәнасына ҝөрә), сонра Сәлим падшаһы, јәни «сүлһ Падшаһыдыр».
it-2-E с. 366
Мәликсадиг
Гәдим Сәлим шәһәринин падшаһы вә Аллаһ-Таала Јеһованын каһини (Јр 14:18, 22). Мүгәддәс Јазыларда ады чәкилән илк каһиндир вә бу вәзифәни б. е. ә. 1933-ҹү илдән бир гәдәр әввәл тутмушду. Мәнасы «сүлһ» олан Сәлим шәһәринин падшаһы Мәликсадиги һәвари Булус «сүлһ Падшаһы», адынын мәнасына ҝөрә исә «салеһлик Падшаһы» адландырмышды (Иб 7:1, 2). Белә һесаб олунур ки, гәдим Сәлим сонракы Јерусәлим шәһәринин өзәји олуб; ады Јерусәлим адынын тәркиб һиссәсидир, һәмчинин Мүгәддәс Китабда Јерусәлим шәһәри бәзән Сәлим дә адланыр (Зб 76:2).
Ибрам (Ибраһим) Кәдирлумәри вә онун мүттәфигләрини мәғлуб едәндән сонра Шәваја, јәни Падшаһ дәрәсинә ҝәлди. Орада Мәликсадиг «чөрәк вә шәраб ҝәтирди» вә Ибраһимә хејир-дуа верди: «Јери-ҝөјү јарадан Аллаһ-Таала Ибрамы мүбарәк гылсын. Дүшмәнләрини сәнә тәслим едән Аллаһ-Таалаја алгыш олсун!» Онда Ибраһим падшаһ вә каһин олан бу адама һәр шејин, јәни мүттәфиг падшаһларла мүһарибәдә әлә кечирдији гәнимәтин ән јахшы һиссәсинин онда бирини верди (Јр 14:17—20; Иб 7:4).
(Ибраниләрә 7:3) Ата-анасынын ким олдуғу, әсли-нәҹабәти билинмир. Һәјатынын нә башланғыҹы, нә сону бәллидир. Аллаһын Оғлуна бәнзәдилдији үчүн о, әбәди каһин олараг галыр.
it-2-E с. 367, абз. 4
Мәликсадиг
Һансы мәнада Мәликсадигин һәјатынын нә башланғыҹы, нә дә сону бәлли дејил?
Булус Мәликсадиглә бағлы ваҹиб бир мәгамы вурғулајараг демишди: «Ата-анасынын ким олдуғу, әсли-нәҹабәти билинмир. Һәјатынын нә башланғыҹы, нә сону бәллидир. Аллаһын Оғлуна бәнзәдилдији үчүн о, әбәди каһин олараг галыр» (Иб 7:3). Мәликсадиг башга инсанлар кими доғулмуш вә өлмүшдү. Лакин Мүгәддәс Китабда онун ата-анасынын ады јазылмајыб, әсил-нәҹабәти, сонракы нәсли барәдә һеч бир мәлумат јохдур. Мүгәддәс Китабда онун һәјатынын башланғыҹы вә сону барәдә дә һеч нә јазылмајыб. Беләликлә, Мәликсадиг каһинлијинин сону олмајан Иса Мәсиһин чох ҝөзәл тимсалыдыр. Мәликсадигин каһинликдә сәләфи вә хәләфи барәдә јазылы мәлумат олмадығы кими, Мәсиһи дә өзүнә бәнзәр каһин әвәз етмәди вә Мүгәддәс Китаба әсасән, етмәјәҹәк дә. Үстәлик, Иса Јәһуда гәбиләсиндә вә падшаһ Давудун нәслиндә доғулса да, нә онун каһинлији, нә дә ејни вахтда каһин вә падшаһ вәзифәсини дашымасы төрәдији нәсиллә әлагәли иди. О бу вәзифәләри Јеһованын она ичдији анда ҝөрә алмышды.
(Ибраниләрә 7:17) Чүнки Мүгәддәс Јазыларда онун һаггында дејилир: «Сән Мәликсадиг тимсаллы әбәди каһинсән».
it-2-E с. 366
Мәликсадиг
Мәсиһин каһинлијинин тимсалы. Мәсиһлә бағлы бир мүһүм пејғәмбәрликдә Јеһова Давудун «ағасына» анд ичиб дејир: «Сән Мәликсадиг тимсаллы әбәди каһинсән» (Зб 110:1, 4). Бу мәзмур ибраниләрә әсас верирди ки, вәд олунмуш Мәсиһин ејни заманда һәм каһин, һәм дә падшаһ олаҹағыны фикирләшсинләр. Һәвари Булус ибраниләрә јаздығы мәктубда хәбәр верилән шәхсин кимлији илә бағлы јарана биләҹәк бүтүн шүбһәләри арадан галдырды: Исанын «Мәликсадиг тимсаллы әбәди баш каһин» олдуғуну деди (Иб 6:20; 5:10).
it-1-E с. 1113, абз. 4, 5
Мәсиһин каһинлији Һарунун каһинлијиндән нәдә үстүндүр?
Мәсиһин баш каһинлијинин алилији һәм дә ондадыр ки, јәһуди каһинләринин әҹдады олан Лави, маһијјәт етибарилә, Мәликсадигә ондабир вермишди, чүнки Ибраһим Сәлимин падшаһына вә каһининә ондабир верәндә Лави Ибраһимин белиндә иди. Үстәлик, һәмин мәнада Мәликсадиг Лавијә хејир-дуа вермишди вә гајдаја ҝөрә бөјүк кичијә хејир-дуа верир (Иб 7:4—10). Һәвари һәмчинин гејд едир ки, Мәликсадигин «ата-анасынын ким олдуғу, әсли-нәҹабәти блинмир. Һәјатынын нә башланғыҹы, нә сону бәллидир». Вә бунун мәһволунмаз һәјат үчүн дирилән Иса Мәсиһин әбәди каһинлијинин тимсалы олдуғуну вурғулајыр (Иб 7:3, 15—17).
Буна бахмајараг, Мәсиһ каһинлији Һарунун нәслиндән ҝәлдији үчүн алмаса да, онун бу вәзифәдә сәләфи вә хәләфи олмаса да, Һарунун баш каһинлијинин тәмсил етдији һәр шеји јеринә јетирир. Һәвари буну ајдын шәкилдә ҝөстәрмишди: сәһрада гурулмуш мүгәддәс чадырын инсан әлинин дејил, Јеһованын гурдуғу һәгиги чадырын нүмунәси олдуғуну, лавили каһинләрин иҹра етдији мүгәддәс хидмәтин сәмави шејләрин тимсалы вә көлҝәси олдуғуну демишди (Иб 8:1—6; 9:11). О изаһ етмишди ки, Иса Мәсиһ һејван гурбанларыны дејил, өз камил бәдәнини тәгдим етмишди, бунунла да һејван гурбанларыны ләғв етмишди. Сонра Иса ҝөјләрә дахил олмуш, кечиләрин вә буғаларын ганы илә јох, өз ганы илә мүгәддәс мәкана бирдәфәлик ҝириб бизим үчүн әбәди хилас әлдә етмишди (Иб 4:14; 9:12; 10:5, 6, 9). О, Һарунун ҝирдији Ән мүгәддәс јерин тәмсил етдији мүгәддәс мәкана, јәни дүз ҝөјә дахил олмушду. Инди о, ҝөјдә биздән өтрү Аллаһын өнүндә дурур (Иб 9:24).
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
(Ибраниләрә 8:3) Һәр бир баш каһин Аллаһа бәхшишләр вә гурбанлар тәгдим етмәк үчүн тәјин едилир, буна ҝөрә онун да тәгдим етмәјә нәји исә олмалы иди.
Вахты илә Аллаһа мәгбул олан гурбанлар
11 Һәвари Павел дејир: “Һәр бир баш каһин һәдијјә вә гурбан тәгдим етмәк үчүн тә’јин олунур” (Ибраниләрә 8:3). Диггәт јетирәк ки, Павел, гәдим Исраилин баш каһининин тәгдим едәҹәји совгатлары ики група ајырыр: “һәдијјәләр” вә “гурбанлар”, јахуд “ҝүнаһлара мүгабил... гурбанлар” (Ибраниләрә 5:1). Адәтән инсанлар, һәдијјәләрлә мәһәббәт вә миннәтдарлығы ифадә едирләр; һәдијјәләр, бир кимсәнин достлуғуну, илтифат вә ја разылығыны газанмаг үчүн дә истифадә едилир (Тәквин 32:20; Сүлејманын мәсәлләри 18:16). Бунун кими, Ганунда ҝөстәрилән совгатлардан чохуну, Аллаһын е’тимад вә илтифатына наил олмаг үчүн тәгдим олунан “һәдијјәләр” һесаб етмәк олар. Гануну позанлардан, төрәдилән зәрәрин әвәзини өдәмәк вә ҝүнаһын өртүлмәси үчүн “ҝүнаһлара мүгабил... гурбанлар” тәгдим етмәк тәләб олунурду. Төвратда, хүсусилә дә Чыхыш, Левилиләр вә Сајлар китабларында чохсајлы мүхтәлиф гурбан вә совгатлар тәсвир олунур. Бүтүн бунлары тәфсилаты илә гаврамаг вә јадда сахламаг бир о гәдәр дә асан дејил, амма мүхтәлиф нөв гурбанларын тәгдим едилмәсинә аид бә’зи әсас шәртләр бизим диггәтимизә лајигдир.
(Ибраниләрә 8:13) Аллаһ «јени әһд» демәклә әввәлки әһдин көһнәлдијини ҝөстәрир. Дөврүнү баша вурмуш вә көһнәлмиш шеј бир аздан јох олаҹаг.
it-1-E с. 523, абз. 5
Әһд
Ганун әһди неҹә көһнәлди?
Лакин Аллаһ Әрәмја пејғәмбәр васитәсилә јени әһдин олаҹағыны хәбәр верәндә Ганун әһди мүәјјән мәнада көһнәлди (Әр 31:31—34; Иб 8:13). Ерамызын 33-ҹү илиндә Мәсиһин ишҝәнҹә дирәјиндә өлмәсилә Ганун әһди ләғв олунду (Кл 2:14), јени әһдлә әвәз олунду (Иб 7:12; 9:15; Һв 2:1—4).
Мүгәддәс Китаб гираәти
(Ибраниләрә 7:1—17) Аллаһ-Тааланын каһини Сәлим падшаһы Мәликсадиг падшаһлар үзәриндә зәфәр чалмыш Ибраһимин гаршысына чыхды вә она хејир-дуа верди. 2 Ибраһим дә она һәр шејин онда бирини верди. О, әввәла «салеһлик Падшаһыдыр» (адынын мәнасына ҝөрә), сонра Сәлим падшаһы, јәни «сүлһ Падшаһыдыр». 3 Ата-анасынын ким олдуғу, әсли-нәҹабәти билинмир. Һәјатынын нә башланғыҹы, нә сону бәллидир. Аллаһын Оғлуна бәнзәдилдији үчүн о, әбәди каһин олараг галыр. 4 Ҝөрүн о неҹә бөјүк адам иди. Әҹдадымыз Ибраһим гәнимәтин ән јахшы һиссәсинин онда бирини она вермишди. 5 Бәли, Гануна ҝөрә Лави оғулларындан каһинлик вәзифәсинә тәјин олунанлара әмр едилмишди ки, халгдан, өз гардашларындан ондабир верҝисини јығсынлар, бахмајараг ки, онлар Ибраһимин өвладлары идиләр. 6 Анҹаг лавилиләрлә ејни нәсилдән олмајан бу адам вәдләрә малик олан Ибраһимдән ондабир верҝиси алды вә она хејир-дуа верди. 7 Бу данылмаздыр ки, бөјүк кичијә хејир-дуа верир. 8 Ондабир верҝисини алан лавилиләр фани адамлар иди, ондабир верҝисини алан диҝәр адам һаггында исә шәһадәт едилир ки, о сағдыр. 9 Һәтта дејә биләрәм ки, ондабир верҝисини јыған Лави дә Ибраһим васитәсилә ондабир верҝиси вермишди, 10 белә ки, о, Мәликсадиглә гаршылашан Ибраһимин ҝәләҹәк өвлады иди. 11 Әҝәр халга верилән Ганунун сәҹијјәви әламәти олан Лави каһинлији васитәсилә камиллијә јетишмәк мүмкүн олсајды, онда башга бир каһинин, Һарун тимсаллы јох, Мәликсадиг тимсаллы каһинин мејдана ҝәлмәсинә еһтијаҹ галарды? 12 Анҹаг каһинлијин дәјишилмәси Ганунун да дәјишилмәси зәрурәтини јарадыр. 13 Сөзүҝедән адам башга гәбиләдәндир вә о гәбиләдән һеч кәс гурбанҝаһда хидмәт етмәмишдир. 14 Ағамызын Јәһуда гәбиләсиндән ҝәлдији һамыја мәлумдур. Анҹаг Муса каһинләрин бу гәбиләдән ҝәлмәси барәдә һеч бир шеј демәмишди. 15 Мәликсадиг тимсаллы башга бир каһинин мејдана чыхмасы илә бу, даһа да ајдын бәлли олур. 16 О, соја әсасланан һүгуги тәләбләр сајәсиндә јох, мәһволунмаз һәјатын гүввәси сајәсиндә каһин олду. 17 Чүнки Мүгәддәс Јазыларда онун һаггында дејилир: «Сән Мәликсадиг тимсаллы әбәди каһинсән».
СӘРИШТӘЛИ МҮЖДӘЧИ ОЛУН
ит-1-E с. 524, абз. 3—5
Әһд
Јени әһд. Јеһова б. е. ә. једдинҹи әсрдә Әрәмја пејғәмбәр васитәсилә хәбәр вермишди ки, јени әһд бағлајаҹаг вә бу әһд исраиллиләрин поздуғу Ганун әһди кими олмајаҹаг (Әр 31:31—34). Ерамызын 33-ҹү или 14 нисанда, өлүмүндән әввәлки ҝеҹә Ағанын шам јемәјини тәсис едәркән Иса Мәсиһ јени әһдин бағландығыны елан етди. Бу әһд онун гурбанлығы васитәсилә гүввәјә минәҹәкди (Лк 22:20). Дирилмәсинин 50-ҹи ҝүнү, Атасынын јанына галхандан 10 ҝүн сонра Иса Јеһовадан алдығы мүгәддәс руһу Јерусәлимдә үст мәртәбәдә јығышмыш шаҝирдләринин үзәринә төкдү (Һв 2:1—4, 17, 33; 2Кр 3:6, 8, 9; Иб 2:3, 4).
Јени әһдин тәрәфләри Јеһова вә Аллаһын Исраили, јәни Мәсиһлә вәһдәтдә олмаг үчүн руһдан доғуланлардыр. Онлар Мәсиһин јығынҹағыны, јахуд бәдәнини тәшкил едирләр (Иб 8:10; 12:22—24; Гт 6:15, 16; 3:26—28; Рм 2:28, 29). Јени әһд Иса Мәсиһин ахыдылмыш ганы (инсан һәјатыны гурбан вермәси) сајәсиндә гүввәјә миниб. Иса ҝөјә галхандан сонра ганынын дәјәри Јеһоваја тәгдим олунмушду (Мт 26:28). Кимсә ҝөјләр дәвәти үчүн Аллаһ тәрәфиндән сечиләндә (Иб 3:1) Аллаһ ону Мәсиһин гурбанлығы васитәсилә бағладығы әһдинә дахил едир (Зб 50:5; Иб 9:14, 15, 26). Иса Мәсиһ јени әһдин Васитәчисидир (Иб 8:6; 9:15) вә Ибраһим Өвладынын әсас һиссәсидир (Гт 3:16). Иса јени әһдә васитәчилик етмәси сајәсиндә бу әһддә оланлара Ибраһимин әсл өвладынын бир һиссәси олмаға көмәк едир (Иб 2:16; Гт 3:29). Бу онларын ҝүнаһларынын бағышланмасы сајәсиндә мүмкүн олур. Јеһова онлары салеһ сајыр (Рм 5:1, 2; 8:33; Иб 10:16, 17).
Мәсиһин руһдан доғулмуш, мәсһ олунмуш бу гардашлары баш каһинин табелијиндә олан каһинләр, «падшаһ вә каһин тајфасы» олурлар (1Бт 2:9; Вһ 5:9, 10; 20:6). Онлар каһинлик едирләр, јәни «мүгәддәс хидмәти» иҹра едирләр (Фп 2:17) вә «јени әһдин хидмәтчиләри» адланырлар (2Кр 3:6). Ҝөјләр дәвәти аланлар сәдагәтлә, өләнәдәк Мәсиһин изи илә ҝетмәлидирләр. Бундан сонра Јеһова онлары илаһи тәбиәтә говушдурараг каһинләр падшаһлығы едәҹәк, онлары ҝөјдә Мәсиһин һәмварисләри кими өлмәзликлә вә чүрүмәзликлә мүкафатландыраҹаг (1Бт 2:21; Рм 6:3, 4; 1Кр 15:53; 1Бт 1:4; 2Бт 1:4). Јени әһдин мәгсәди Ибраһимин өвладынын бир һиссәси кими, Јеһованын адыны дашыјан халг тәшкил етмәкдир (Һв 15:14). Онлар Мәсиһә мәхсус олан «ҝәлин» олур вә Мәсиһин Падшаһлыг үчүн, бирҝә идарә етмәк үчүн әһдә дахил етдији инсанлары тәшкил едирләр (Јһ 3:29; 2Кр 11:2; Вһ 21:9; Лк 22:29; Вһ 1:4—6; 5:9, 10; 20:6). Јени әһдин мәгсәдинә ујғун олараг, бу әһд Аллаһын Исраилинә дахил олан һәр кәс дирилиб ҝөјдә өлмәзлик аланадәк фәалијјәт ҝөстәрәҹәк. Һәјата кечмиш бу нијјәтин ҝәтирдији фајдалар әбәди олаҹаг, елә бу сәбәбә ҝөрә бу әһд «әбәди әһд» адланыр (Иб 13:20).
9—15 СЕНТЈАБР
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | ИБРАНИЛӘРӘ 9, 10
«Ҝәләҹәк немәтләрин көлҝәси»
(Ибраниләрә 9:12—14) О, кечиләрин вә буғаларын ганы илә јох, өз ганы илә мүгәддәс мәкана бирдәфәлик ҝириб бизим үчүн әбәди хилас әлдә етди. Әҝәр кечи вә буғаларын ганы, һәмчинин мурдар адамларын үзәринә чиләнән дүјәнин күлү бәдәни тәмизләјиб пак едирсә, ҝөр әбәди руһ васитәсилә өзүнү Аллаһа гүсурсуз бир гурбан кими тәгдим етмиш Мәсиһин ганы виҹданымызы өлү әмәлләрдән неҹә тәмизләјәҹәк! Бунун сајәсиндә биз вар олан Аллаһа мүгәддәс хидмәти иҹра едә биләрик.
it-1-E с. 862, абз. 1
Әфв
Аллаһын Исраил халгына вердији гануна әсасән, Аллаһа, јахуд инсана гаршы ҝүнаһ етмиш адамын ҝүнаһларынын бағышланмасы үчүн о, әввәлҹә сәһвини Төвратдакы гајда-гануна ујғун олараг дүзәлтмәли иди, сонра исә әксәр һалларда Јеһоваја гурбан ганы тәгдим етмәли иди (Лв 5:5—6:7). Беләликлә, Булус белә бир принсип сөјләмишди: «Гануна ҝөрә, демәк олар ки, һәр шеј ганла тәмизләнир. Ган төкүлмәсә, әфв мүмкүн дејил» (Иб 9:22). Әслиндә исә гурбан ҝәтирилән һејванларын ганы ҝүнаһлары јуја вә инсанын виҹданыны мүкәммәл сурәтдә тәмизләјә билмирди (Иб 10:1—4; 9:9, 13, 14). Лакин габагҹадан хәбәр верилмиш јени әһд Иса Мәсиһин фидјә гурбанлығы әсасында әсл әфви мүмкүн етди (Әр 31:33, 34; Мт 26:28; 1Кр 11:25; Еф 1:7). Һәтта јер үзүндә оларкән Иса ифлиҹ олмуш адама шәфа вермәклә ҝүнаһлары бағышламаға ихтијары олдуғуну ҝөстәрмишди (Мт 9:2—7).
(Ибраниләрә 9:24—26) Ахы Мәсиһ ҝерчәклијин сурәти олан әллә дүзәлдилмиш мүгәддәс мәкана јох, дүз ҝөјә дахил олду. Инди о, ҝөјдә биздән өтрү Аллаһын өнүндә дурур. 25 О, һәр ил Ән мүгәддәс јерә һејван ганы илә ҝирән баш каһин кими, дәфәләрлә өзүнү гурбан ҝәтирмәк үчүн буну етмәди. 26 Белә олсајды, о, бәшәрин тәмәли гојуландан бәри дөнә-дөнә әзаб чәкмәли оларды. Анҹаг инди о, өзүнү гурбан верәрәк ҝүнаһлары јумаг үчүн дөврләрин јекунунда бирдәфәлик зүһур етди.
cf с. 183, абз. 4
«Бундан сонра да ардымҹа ҝәл»
4 Исанын ҝөјә чатмасы, гаршыланмасы вә бөјүк севинҹлә Атасына говушмасы барәдә Мүгәддәс Јазыларда һеч нә јазылмајыб. Лакин Иса ҝөјә гајыдандан аз сонра баш верән ишләр барәдә Мүгәддәс Китабда габагҹадан хәбәр верилмишди. Он беш әсрдән чох јәһуди халгы мүнтәзәм сурәтдә мүгәддәс бир ајинин шаһиди олурду. Илдә бир дәфә, Кәффарә ҝүнүндә баш каһин мәбәдин Ән Мүгәддәс јеринә ҝириб гурбанларын ганыны әһд сандығынын гаршысында дамҹыладырды. Һәмин ҝүн баш каһин Мәсиһи тәмсил едирди. Иса ҝөјә галхандан сонра һәмин ајинин мәнасыны бирдәфәлик иҹра етди. О, ҝөјдә Јеһованын әзәмәтли һүзуруна, каинатда ән мүгәддәс јерә дахил олду вә өз фидјә гурбанлығынын дәјәрини Атасына тәгдим етди (Иб 9:11, 12, 24). Бәс Јеһова ону гәбул етди?
(Ибраниләрә 10:1—4) Ганун ҝәләҹәк немәтләрин әсли јох, көлҝәси олдуғундан о, һәр ил ҝәтирилән ејни гурбанларла Аллаһа ибадәт едәнләри камил едә билмәз. 2 Белә олсајды, мәҝәр гурбан ҝәтирмәјә сон гојулмазды? Ахы мүгәддәс хидмәти иҹра едәнләр һәмишәлик тәмизләнсәјдиләр, даһа һеч вахт өзләрини ҝүнаһкар һисс етмәздиләр. 3 Бу гурбанлар һәр ил инсанлара ҝүнаһларыны хатырладыр, 4 чүнки буғаларын вә кечиләрин ганы ҝүнаһлары һеч ҹүр јуја билмәз.
it-2-E с. 602, 603
Камиллик
Мусанын ганунунун мүкәммәллији. Муса васитәсилә Исраилә верилән Гануна диҝәр ҝөстәришләрлә јанашы, каһинлијин тәсис олунмасы, мүхтәлиф һејван гурбанларынын ҝәтирилмәси дә дахил иди. Аллаһдан олса да вә елә бу сәбәбдән мүкәммәл олса да, нә Ганун, нә орадакы каһинлик, нә дә гурбанлар, һәваринин дә Аллаһын илһамы илә јаздығы кими, Ганун алтында оланлары камиллијә јетишдирә билмәди (Иб 7:11, 19; 10:1). Ганун инсанлары ҝүнаһ вә өлүмдән азад етмәди, әксинә, ҝүнаһы даһа да габарыг ҝөстәрди (Рм 3:20; 7:7—13). Бунунла белә, Аллаһын тәсис етдији бу гурулуш Аллаһын онун үчүн тәјин етдији мәгсәди иҹра едирди. Ганун инсанлары Мәсиһә апаран «тәрбијәчи» кими фәалијјәт ҝөстәрди вә ҝәләҹәк немәтләрин мүкәммәл көлҝәси олду (Гт 3:19—25; Иб 10:1). Беләликлә, Булус «инсан ҝүнаһлы олдуғу үчүн Ганунун едә билмәдији шеј»дән данышанда, ҝөрүнүр, Ибраниләрә 7:11, 18—28 ајәләриндә изаһ олундуғу кими, јәһуди баш каһининин (гурбанлара нәзарәт етмәк үчүн Гануна әсасән тәјин олунан вә Кәффарә ҝүнүндә гурбанын ганы илә Ән мүгәддәс јерә ҝирән) хидмәт етдији кәсләри «тамамилә хилас едә» билмәдијини нәзәрдә тутурду. Дүздүр, Һарун нәслиндән олан каһинләрин васитәсилә гурбанларын тәгдим олунмасы сајәсиндә инсанлар Јеһованын гаршысында тәмиз ада саһиб олурду, амма бу онлары ҝүнаһкар олдуглары һиссиндән бүсбүтүн, тамамилә азад етмирди. Һәвари буна ишарә едәрәк дејирди ки, кәффарә гурбанлары Аллаһа ибадәт едәнләри камил едә билмәз, јәни онларын виҹданыны тамамилә тәмиз едә билмәз (Иб 10:1—4: Иб 9:9 ајәси илә әлагәләндир). Баш каһин ҝүнаһдан әсил мәнада азад олмаг үчүн фидјә дәјәрини өдәмәјә гадир дејилди. Јалныз Мәсиһин әбәди каһин хидмәти вә бөјүк гүввәјә малик олан гурбанлығы буна гадирдир (Иб 9:14; 10:12—22).
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
(Ибраниләрә 9:16, 17) Чүнки Аллаһла әһд бағлајанда әһд бағлајан инсанын өлмәси ҝәрәк олур. 17 Әһд бағлајан инсан сағ икән әһд гүввәдә дејил, әһд өлүм әсасында гүввәјә минир.
w92-E 1/3 с. 31, абз. 4—6
Охуҹуларын суаллары
Булус демишди ки, Аллаһла инсан арасында әһдләри гүввәјә миндирмәк үчүн өлүм лазым иди. Ганун әһди буна бир мисалдыр. Муса бу әһдин васитәчиси иди, Аллаһла Исраил халгы арасында бу разылашманы һәјата кечирән кәс иди. Буна ҝөрә дә Муса мүһүм рол ојнамышды. О, исраиллиләр әһдә дахил олан заман онлар тәрәфдән чыхыш едән адам иди. Беләликлә, Мусаја Јеһовадан олан Ганун әһдинин васитәчиси кими бахмаг олар. Бәс Ганун әһдинин гүввәјә минмәси үчүн Муса өз ганыны төкмәли иди? Хејр. Онун әвәзинә һејванлар гурбан ҝәтирилди вә онларын ганы Мусанын ганыны әвәз етди (Ибраниләрә 9:18—22).
Бәс Јеһова илә руһани Исраил халгы арасында бағланан јени әһд барәдә нә демәк олар? Иса Мәсиһ Јеһова илә руһани Исраил арасында Васитәчи кими мөһтәшәм бир рол ојнады. Бу әһд Јеһовадан олса да, Иса Мәсиһә сөјкәнмишди. Иса әһдин Васитәчиси олмагдан башга бу әһдә дахил олан илк адамларла бирбаша үнсијјәтдә олмушду (Лука 22:20, 28, 29). Үстәлик, о бу әһди гүввәјә миндирмәк үчүн лазым олан гурбаны тәгдим етмәјә гадир иди. Бу гурбан һејван гурбаны јох, камил инсан һәјаты иди. Одур ки, Булус Мәсиһ барәдә јени әһдин васитәчиси кими данышмышды. Мәсиһ дүз ҝөјә дахил олуб, биздән өтрү Аллаһын өнүндә дурандан сонра јени әһд гүввәјә минди (Ибраниләрә 9:12—14, 24).
Муса вә Иса барәдә васитәчиләр кими данышмагла Булус демирди ки, һәмин әһдләр онлардан гајнагланыб. Бу әһдләри бағлајан Аллаһ олуб. О ики шәхс исә һәмин әһдләрин бағланмасында васитәчи кими мүһүм рол ојнамышлар. Һәмчинин һәр ики һалда өлүм лабүд олмушдур, Мусанын әвәзинә һејванлар гурбан верилмишди, Мәсиһ исә јени әһдә дахил оланлар үчүн өз ганыны тәгдим етмишди.
(Ибраниләрә 10:5—7) Буна ҝөрә дә Мәсиһ дүнјаја дахил оланда Аллаһа белә демишди: «Сән гурбан вә тәгдимә истәмәдин, лакин мәнә бәдән һазырладын. 6 Јандырма гурбанлары, ҝүнаһ гурбанлары Сәнә мәгбул дејилди. 7 О заман дедим: “Еј Аллаһ, будур, ҝәлмишәм Сәнин ирадәни јеринә јетирим (тумарда мәним һаггымда јазылыб)”».
it-1-E с. 249, 250
Вәфтиз
Лука дејир ки, Иса вәфтиз олунан заман дуа едирди (Лк 3:21). Ибраниләрә мәкубу јазан да дејир ки, Иса Мәсиһ дүнјаја дахил оланда (доғуланда јох, чүнки о заман охуја билмирди вә бу сөзләри дә дејә билмәзди, әксинә, вәфтиз олунмаг үчүн өзүнү тәгдим едәндә вә хидмәтә башлајанда) Зәбур 40:6—8 ајәләринә ујғун олараг демишди: «Сән гурбан вә тәгдимә истәмәдин, лакин мәнә бәдән һазырладын... Еј Аллаһ, будур, ҝәлмишәм Сәнин ирадәни јеринә јетирим (тумарда мәним һаггымда јазылыб)» (Иб 10:5—9). Иса Јәһуди халгынын үзвү олараг доғулмушду. Бу халг исә Аллаһла әһддә иди, јәни онларла Ганун әһди бағланмышды (Чх 19:5—8; Гт 4:4). Бу сәбәбдән Иса вәфтиз олунмаг үчүн Јәһјанын јанына ҝәләндә артыг Јеһова Аллаһла әһддә иди. Иса ораја садәҹә Гануна әсасән ондан тәләб олунанлары етмәк үчүн ҝәлмәмишди. О, Атасы Јеһованын ирадәсини јеринә јетирмәк үчүн өзүнү Она тәгдим етмәјә ҝәлмишди. Атасынын ирадәси исә онун үчүн һазырланмыш бәдәни гурбан вермәк вә Төврата әсасән ҝәтирилән һејван гурбанларына сон гојмаг иди. Һәвари Булус дејир: «Бу “ирадәјә” әсасән, биз Иса Мәсиһин бәдәнинин тәгдим едилмәси сајәсиндә бирдәфәлик мүгәддәс едилмишик» (Иб 10:10). Атанын Иса үчүн олан ирадәси һәмчинин Падшаһлыгла әлагәдар иши ҝөрмәји өзүнә дахил едирди. Иса һәм дә бу хидмәти иҹра етмәк үчүн өзүнү тәгдим етмишди (Лк 4:43; 17:20, 21). Јеһова ону мүгәддәс руһла мәсһ едәрәк вә: «Сән Мәним севимли Оғлумсан. Сәндән чох разыјам» дејәрәк Оғлунун өзүнү тәгдим етмәсини гәбул етдијини ҝөстәрди (Мр 1:9—11; Лк 3:21—23; Мт 3:13—17).
Мүгәддәс Китаб гираәти
(Ибраниләрә 9:1—14) Әввәлки әһдин мүгәддәс хидмәтлә әлагәдар һүгуги тәләбләри вә јердә мүгәддәс мәканы вар иди. 2 Бу мәканда дүзәлдилмиш биринҹи отагда чырагдан, маса вә тәгдим чөрәкләри вар иди. Бу отаг Мүгәддәс јер адланырды. 3 Икинҹи пәрдәнин архасында чадырын Ән мүгәддәс јер адланан отағы јерләширди. 4 Орада гызыл бухурдан вә һәр тәрәфи гызылла өртүлмүш Әһд сандығы гојулмушду. Сандыгда ичиндә манна олан гызыл габ, Һарунун тумурҹугламыш әсасы вә әһд лөвһәләри вар иди. 5 Сандығын үстүндә шанлы кәррублар варды вә онларын көлҝәси кәффарә гапағыны өртүрдү. Анҹаг инди бунлар һаггында әтрафлы данышмағын вахты дејил. 6 Һәр шеј бу ҹүр гуруландан сонра каһинләр мүгәддәс хидмәти иҹра етмәк үчүн һәр дәфә чадырын биринҹи отағына ҝирәрдиләр. 7 Икинҹи отаға исә илдә бир дәфә јалныз баш каһин, өзү дә мүтләг ганла ҝирәр вә ону өз ҝүнаһларындан вә халгын билмәдән төрәтдији ҝүнаһлардан өтрү Аллаһа тәгдим едәрди. 8 Беләҹә, мүгәддәс руһ ҝөстәрир ки, биринҹи чадыр вар икән мүгәддәс мәкана јол һәлә ачыг дејилди. 9 Бу чадыр инди баш верәнләрин тимсалы иди. Бу гурулуша әсасән, бу ҝүнә кими Аллаһа бәхшишләр вә гурбанлар тәгдим едилир. Анҹаг бунлар мүгәддәс хидмәти иҹра едәнин виҹданыны тамамилә тәмиз едә билмәз. 10 Онлар јалныз гида, ички вә мүхтәлиф гүсл ајинләри илә бағлыдырлар. Бунлар бәдәнлә бағлы һүгуги тәләбләр иди вә һәр шеји јолуна гојмағын вахты јетишәнәҹән гүввәдә галмалы иди. 11 Анҹаг индики немәтләри ҝәтирмиш Мәсиһ баш каһин кими ҝәләндә инсан әли илә гурулмамыш вә бу аләмдән олмајан даһа бөјүк вә мүкәммәл чадыра ҝирди. 12 О, кечиләрин вә буғаларын ганы илә јох, өз ганы илә мүгәддәс мәкана бирдәфәлик ҝириб бизим үчүн әбәди хилас әлдә етди. 13 Әҝәр кечи вә буғаларын ганы, һәмчинин мурдар адамларын үзәринә чиләнән дүјәнин күлү бәдәни тәмизләјиб пак едирсә, 14 ҝөр әбәди руһ васитәсилә өзүнү Аллаһа гүсурсуз бир гурбан кими тәгдим етмиш Мәсиһин ганы виҹданымызы өлү әмәлләрдән неҹә тәмизләјәҹәк! Бунун сајәсиндә биз вар олан Аллаһа мүгәддәс хидмәти иҹра едә биләрик.
16—22 СЕНТЈАБР
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | ИБРАНИЛӘРӘ 11
«Иманын ваҹиблији»
(Ибраниләрә 11:1) Иман үмид едилән шејләрин мүтләг јеринә јетәҹәјинә әминликдир, ҝөзлә ҝөрүнмәјән ҝерчәкликләрин сүбутуну ачыг-ашкар ҝөрмәкдир.
Јеһова Аллаһын вәдләринә иман един
6 Ибраниләрә 11:1 ајәсиндә имана тәриф верилир. (Ајәни охујун.) Бу ајәјә әсасән иман өзүнә ҝөзлә ҝөрүнмәјән ики амили дахил едир. Биринҹиси, үмид едилән шејләри. Бура һәлә баш вермәмиш һадисәләр, јәни ҝәләҹәкдә һәјата кечәҹәк вәдләр дахилдир, мәсәлән, дүнјадакы пислијин мәһв олмасы вә јени дүнјанын ҝәлмәси. Икинҹи амил ҝөзлә ҝөрүнмәјән ҝерчәкликләрдир. Бу, өзүнә инсан ҝөзү илә ҝөрмәк мүмкүн олмајан һәгигәтләри дахил едир, мәсәлән, Јеһова Аллаһын, Иса Мәсиһин, мәләкләрин варлығыны вә сәмави Падшаһлығын фәалијјәтини (Ибр. 11:3). Иманымызын ҹанлы олдуғуну вә Аллаһын Кәламында јазылан ҝөрүнмәјән һәгигәтләрә иман етдијимизи неҹә сүбут едә биләрик? Сөзләримизлә вә әмәлләримизлә. Бунларсыз иманымыз камил ола билмәз.
(Ибраниләрә 11:6) Иман етмәдәнсә Аллаһын разылығыны газанмаг мүмкүн дејил, чүнки Аллаһа јахынлашан адам Онун варлығына вә Ону ҹидд-ҹәһдлә ахтаранлара мүкафат вердијинә инанмалыдыр.
w13-E 1/11 с. 11, абз. 2—5
Ону ҹидд-ҹәһдлә ахтаранлара мүкафат верир
Јеһованын разылығыны газанмаг үчүн нә етмәк лазымдыр? Булус јазмышды: «Иман етмәдәнсә Аллаһын разылығыны газанмаг мүмкүн дејил». Диггәт јетирин ки, Булус демир иман етмәдән Аллаһын разылығыны газанмаг чәтиндир. Дејир ки, бу мүмкүн дејил. Башга сөзлә, Аллаһы разы салмаг үчүн иман әсас амилдир.
Бәс Јеһова неҹә имандан разы галыр? Бизим Аллаһа иманымыз ики шеји өзүнә дахил етмәлидир. Әввәла, биз «Онун варлығына», јәни мөвҹуд олдуғуна инанмалыјыг. Аллаһын мөвҹудлуғуна шүбһә етсәк, Онун разылығыны неҹә газана биләрик? Бунунла белә, һәгиги иман бунунла битмир, чүнки ҹинләр дә Јеһованын мөвҹуд олдуғуна инаныр (Јагуб 2:19). Аллаһын мөвҹудлуғуна иман бизи һәрәкәтә, јәни Онун истәдији кими јашајараг иманымызы сүбут етмәјә тәшвиг етмәлидир (Јагуб 2:20, 26).
Икинҹиси, биз Аллаһын мүкафат вердијинә инанмалыјыг. Һәгиги имана саһиб олан инсан там әминдир ки, онун Аллаһын истәдији кими јашамаға ҹәһд етмәси һәдәр ҝетмәјәҹәк (1 Коринфлиләрә 15:58). Јеһованын бизә мүкафат вермәк баҹарығына, јахуд арзусуна шүбһә етсәк, Онун разылығыны неҹә газана биләрик? (Јагуб 1:17; 1 Бутрус 5:7). Аллаһын лагејд, гәдирбилмәз, хәсис олдуғуну дүшүнән инсан Мүгәддәс Китабда тәсвир олунан Аллаһы танымыр.
Бәс Јеһова кимә мүкафат верир? Булус дејир ки, Ону ҹидд-ҹәһдлә ахтаранлара. Мүгәддәс Китаб тәрҹүмәчиләри үчүн олан бир елми әсәрдә дејилир ки, «ҹидд-ҹәһдлә ахтармаг» кими тәрҹүмә олунан јунан сөзү «тапмаг үчүн ахтарыша чыхмаг» јох, ибадәт едәрәк Аллаһа јахынлашмаг демәкдир. Диҝәр бир елми әсәрдә дејилир ки, бу јунан феилинин ишләндији форма интенсив вә бүтүн ҝүҹүнү топлајараг чалышмағы билдирир. Бәли, кимин ки иманы ону сәмими мәһәббәтлә вә ҹидд-ҹәһдлә Јеһоваја ибадәт етмәјә тәшвиг едир, Јеһова белә адамы мүкафатландырыр (Мәтта 22:37).
(Ибраниләрә 11:33—38) Онлар иман васитәсилә падшаһлары мәғлуб едир, салеһлији бәргәрар едир, вәдләр алыр, ширләрин ағзыны бағлајыр, 34шиддәтли аловдан хәсарәтсиз чыхыр, гылынҹ ағзындан гуртулур, зәифдән ҝүҹлүјә чеврилир, мүһарибәдә шүҹаәт ҝөстәрир, ишғалчы гошунлары дармадағын едирдиләр. 35Гадынлар өлмүш әзизләринә дирилмә васитәсилә говушур, диҝәрләри даһа јахшы дирилмәјә чатмаг үчүн һәр һансы бир фидјә васитәсилә азад едилмәкдән имтина едәрәк ишҝәнҹә чәкирдиләр. 36Кимиси лаға гојулур, кимиси гамчыланыр, һәтта гандалланыб зиндана атылырды. 37Онлар дашланыр, сынаныр, мишарла икијә бөлүнүр, гылынҹдан кечирилир, гојун вә кечи дәрисиндә сәрҝәрдан ҝәзир, корлуг вә зүлм чәкир, пис рәфтар ҝөрүрдүләр. 38Дүнја онлара лајиг дејилди. Онлар сәһраларда, дағларда, гаја ојугларында, мағараларда долашырдылар.
Үмид етдијиниз шејләрин мүтләг јеринә јетәҹәјинә иманынызы мөһкәмләндирин
10 «Ибраниләрә мәктуб»ун 11-ҹи фәслиндә һәвари Булус сынаглара синә ҝәрмиш ады бизә мәлум олмајан иманлы инсанлардан бәһс едир. Мәсәлән, һәвари оғлуну итирмиш, амма сонра дирилмә васитәсилә она говушмуш мөмин гадынлардан сөз ачыр. Сонра «даһа јахшы дирилмәјә чатмаг үчүн һәр һансы бир фидјә васитәсилә азад едилмәкдән» имтина едән инсанлар барәдә данышыр (Ибр. 11:35). Һәвари Булусун конкрет кими нәзәрдә тутдуғуну билмирик, амма мисал кими Аллаһа табе олдуглары вә Онун ирадәсинә бојун әјдикләри үчүн дашгалаг едилиб гәтлә јетирилән Набут вә Зәкәријјәнин адыны чәкә биләрик (1 Пад. 21:3, 15; 2 Салн. 24:20, 21). Јахуд Дәнјал вә онун достларыны нүмунә чәкмәк олар. Онларын сечими вар иди, әгидәләриндән дөнсәјдиләр, азад ола биләрдиләр. Амма онлар Аллаһын гүдрәтинә о дәрәҹәдә инанырдылар ки, ширләрин ағзыны бағламыш вә «шиддәтли аловдан хәсарәтсиз» чыхмышдылар (Ибр. 11:33, 34; Дән. 3:16—18, 20, 28; 6:13, 16, 21—23).
11 Иманлары уғрунда пејғәмбәрләр, мәсәлән, Микај вә Әрәмја «лаға гојулур,.. гандалланыб зиндана атылырды». Бәзи пејғәмбәрләр Илјас кими «сәһраларда, дағларда, гаја ојугларында, мағараларда долашырдылар». Онларын һәр бири дөзүм ҝөстәрмишди, чүнки үмид етдикләри шејләрин «мүтләг јеринә јетәҹәјинә» әмин идиләр (Ибр. 11:1, 36—38; 1 Пад. 18:13; 22:24—27; Әрм. 20:1, 2; 28:10, 11; 32:2).
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
(Ибраниләрә 11:4) Һабил иманы сајәсиндә Аллаһа Габилин гурбанындан даһа гијмәтли гурбан ҝәтирди. Һабил бу иманы сајәсиндә салеһ олдуғу барәдә шәһадәт алды, чүнки Аллаһ онун бәхшишләриндән разы галды. Һабил өлсә дә, иманы васитәсилә индијәдәк данышыр.
it-1-E с. 804, абз. 5
Иман
Гәдим иман нүмунәләри. Булусун садаладығы, «бөјүк шаһидләр булуду»на (Иб 12:1) дахил олан һәр кәсин иман етмәк үчүн тутарлы әсасы вар иди. Мәсәлән, шүбһәсиз, Һабилин хәбәри вар иди ки, Аллаһ иланын башыны әзәҹәк өвлад барәдә вәд вериб. Һәмчинин о, Јеһованын Әдән бағында онун валидејнләринә кәсдији һөкмүн јеринә јетдијини өз ҝөзү илә ҝөрүрдү. Әдәндән кәнарда Адәмлә аиләси алын тәри илә чөрәк јејирди, чүнки торпаг ләнәтләнмишди вә тикан, гангал јетирирди. Јәгин Һабил Һәвванын әринә еһтијаҹ дујдуғуну, Адәмин дә она ағалыг етдијини мүшаһидә едирди. Шүбһәсиз, анасы һамиләлијиндә кечирдији ағрыларындан ҝилејләнирди. Һәмчинин о заман Әдән бағынын ҝиришиндә кәррублар кешик чәкирдиләр вә јанар гылынҹ фырланырды (Јр 3:14—19, 24). Бүтүн бунлар Һабил үчүн сүбут иди вә ону әмин едирди ки, «вәд олунмуш өвлад» гуртулуш верәҹәк. Буна ҝөрә дә имандан ирәли ҝәләрәк о, Аллаһа гурбан ҝәтирди. Бу гурбан Габилин ҝәтирдији гурбандан даһа гијмәтли иди (Иб 11:1, 4).
(Ибраниләрә 11:5) Һәнуг иманы сајәсиндә көчүрүлдү ки, өлүмү ҝөрмәсин. Аллаһ Һәнугу көчүртдүјү үчүн ону һеч јердә тапмаг мүмкүн олмады. О, көчүрүлмәздән әввәл Аллаһын разылығыны газандығы барәдә шәһадәт алды.
wп17.1 с. 12, 13
О, Аллаһын разылығыны газанды
Бәс онда Һәнуг пејғәмбәр һансы мәнада «көчүрүлдү ки, өлүмү ҝөрмәсин»? Ҝөрүнүр, Јеһова елә етди ки, Һәнуг пејғәмбәрин һәјаты амансыз дүшмәнләринин әлинә кечмәдән дајансын. Анҹаг пејғәмбәр бундан өнҹә «Аллаһын разылығыны газандығы барәдә шәһадәт алды». Бу неҹә олду? Өлмәсинә бир аз галмыш о, Аллаһдан вәһј алды. Ҝөрүнүр, бу вәһјдә о, өзүнүн јерүзү Ҹәннәтдә олдуғуну ҝөрмүшдү. Аллаһын ондан разы галдығы илә бағлы белә бир нишанә алдыгдан сонра о, өлүм јухусуна ҝетди. Һәнуг вә Аллаһын диҝәр садиг бәндәләри һагда јазаркән һәвари Булус демишди: «Һамысы һәјаты иманла баша вурду» (Ибраниләрә 11:13). Бундан сонра јәгин ки, дүшмәнләри онун ҹәсәдини ахтардылар, амма «ону һеч јердә тапмаг мүмкүн олмады». Ҝөрүнүр, Јеһова Аллаһ онун ҹәсәдини јоха чыхармышды. Бунунла Аллаһ онун ҹәсәдини мурдар етмәк вә ја ону јалан дини јајмаг үчүн истифадә етмәк истәјәнләрин гаршысыны алды.
Мүгәддәс Китаб гираәти
(Ибраниләрә 11:1—16) Иман үмид едилән шејләрин мүтләг јеринә јетәҹәјинә әминликдир, ҝөзлә ҝөрүнмәјән ҝерчәкликләрин сүбутуну ачыг-ашкар ҝөрмәкдир. 2 Онун сајәсиндә гәдимдә јашамыш адамлар өзләри һаггында мүсбәт шәһадәт алмышлар. 3 Иманымыз сајәсиндә дәрк едирик ки, дөврләр Аллаһын сөзү илә гурулуб. Беләҹә, ҝөзлә ҝөрүнән шејләр ҝөрүнмәјән шејләрдән әмәлә ҝәлиб. 4 Һабил иманы сајәсиндә Аллаһа Габилин гурбанындан даһа гијмәтли гурбан ҝәтирди. Һабил бу иманы сајәсиндә салеһ олдуғу барәдә шәһадәт алды, чүнки Аллаһ онун бәхшишләриндән разы галды. Һабил өлсә дә, иманы васитәсилә индијәдәк данышыр. 5 Һәнуг иманы сајәсиндә көчүрүлдү ки, өлүмү ҝөрмәсин. Аллаһ Һәнугу көчүртдүјү үчүн ону һеч јердә тапмаг мүмкүн олмады. О, көчүрүлмәздән әввәл Аллаһын разылығыны газандығы барәдә шәһадәт алды. 6 Иман етмәдәнсә Аллаһын разылығыны газанмаг мүмкүн дејил, чүнки Аллаһа јахынлашан адам Онун варлығына вә Ону ҹидд-ҹәһдлә ахтаранлара мүкафат вердијинә инанмалыдыр. 7 Нуһ, иманы сајәсиндә, һәлә ҝөрүнмәјән шејләрлә бағлы Аллаһ тәрәфиндән хәбәрдар едиләндән сонра Аллаһ горхусу илә аиләсинин хиласы үчүн ҝәми тикди. О, иманы илә дүнјаны мәһкум етди вә имандан доған салеһлијин вариси олду. 8 Ибраһим, иманы сајәсиндә, Аллаһ тәрәфиндән чағырыланда итаәт едиб мирас алаҹағы торпаға јолланды. О, һара ҝетдијини билмәсә дә, јола дүшдү. 9 О, иманы сајәсиндә вәд дијарында гүрбәтдә олан гәрибтәк өмүр сүрдү. Өзү илә ејни вәдә варис олан Исһаг вә Јагубла бирликдә чадырларда јашады. 10 Чүнки о, мемары вә иншаатчысы Аллаһ олан, әсил бүнөврә үзәриндә тикилмиш шәһәри ҝөзләјирди. 11 Сара да, иманы сајәсиндә, јашынын өтмәсинә бахмајараг, ушаға галмаг үчүн ҝүҹ алды, чүнки вәд верәнин етибарлы олдуғуна инанырды. 12 Беләҹә, гоҹа бир кишидән ҝөјдәки улдузлар вә дәниз саһилиндәки гум дәнәләри гәдәр сајсыз-һесабсыз өвлад төрәнди. 13 Бу адамлар вәд едилән шејләри алмасалар да, һамысы һәјаты иманла баша вурду. О шејләри узагдан ҝөрүб севиндиләр о торпагда гәриб вә мүвәггәти сакин олдугларыны бәјан етдиләр. 14 Бу ҹүр данышанлар ҹидд-ҹәһдлә өз јурдларыны ахтардыгларыны ҝөстәрирләр. 15 Әҝәр онлар чыхдыглары јери даима хатырласајдылар, имкан тапыб ора гајыдардылар. 16 Анҹаг онлар даһа јахшы бир јерә, ҝөјә аид бир јерә ҹан атырлар. Буна ҝөрә дә онлар Аллаһы өзләринин Аллаһы кими чағыранда Аллаһ онлара ҝөрә утанмыр, О, онлар үчүн шәһәр һазырлајыб.
23—29 СЕНТЈАБР
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | ИБРАНИЛӘРӘ 12, 13
«Јеһова севдијини тәрбијә едир»
(Ибраниләрә 12:5) Анҹаг бир оғул кими сизә верилән бу нәсиһәти тамамилә јаддан чыхармысыныз: «Оғлум, Јеһованын тәрбијәсинә хор бахма, О, сәни тәнбеһ едәндә руһдан дүшмә.
18 Гәлбимизи јаралајан мәсләһәтләр. Ола билсин, сән нә вахтса алдығын мәсләһәтә ҝөрә һәлә дә инҹиклик һисси илә архаја бахырсан. Бу, бизә үрәк ағрысы вермәклә јанашы, һәм дә зәифләдә биләр вә руһдан дүшмәјимизә ҝәтириб чыхарар (Ибр. 12:5). Истәр верилән мәсләһәти гулагардына вураг, истәрсә дә ону гәбул етдијимиз үчүн руһдан дүшәк, нәтиҹә ејни олараг галыр — биз мәсләһәтин бизә фајда ҝәтирмәсинә вә дүзәлиш етмәсинә имкан вермирик. Сүлејманын сөзләринә диггәт јетирмәк неҹә дә јахшы оларды! О јазыр: «Алдығын тәрбијәјә бағлан, ајрылма, ону сахла, о сәнин һәјатындыр» (Сүл. мәс. 4:13). Јол ишарәләринә риајәт едән сүрүҹү кими, ҝәлин мәсләһәтләри гәбул едиб онлары тәтбиг едәрәк ирәли ҝедәк! (Сүл. мәс. 4:26, 27; Ибраниләрә 12:12, 13 ајәләрини оху.)
(Ибраниләрә 12:6, 7) Чүнки Јеһова кими севирсә, ону тәрбијә едир, лазым ҝәлсә, оғул кими гәбул етдији һәр кәси ҹәзаландырыр». 7 Буна дөзүн, чүнки бу, бир тәрбијә үсулудур. Аллаһ сизинлә өз оғуллары кими давраныр. Мәҝәр елә оғул вар ки, атасы ону ҹәзаландырмасын?
w12-E 1/7 с. 21, абз. 3
«Дуа едәндә дејин: “Ата”»
Өвладларыны севән ата онлары тәрбијә едир, чүнки онларын ҝәләҹәкдә неҹә инсан олаҹағы онун үчүн ваҹибдир (Ефеслиләрә 6:4). Белә ата өвладларына дүзәлиш едәркән гәти олса да, һеч вахт сәрт олмур. Сәмави Атамыз да бәзән бизә дүзәлиш етмәји лазым билир. Амма Аллаһ һәмишә мәһәббәтлә тәрбијә едир, һеч вахт инсаны алчалтмыр. Иса да Атасы кими давранырды. О һеч вахт, һәтта шаҝирдләри онун мәсләһәтинә әмәл етмәјәндә дә онлара гаршы сәрт олмајыб (Мәтта 20:20—28; Лука 22:24—30).
(Ибраниләрә 12:11) Дүздүр, ҹәза о анда инсана севинҹ јох, ағры ҝәтирир. Сонрадан исә бу јолла тәрбијә олунмуш адамларда салеһлијин сүлһ бәһрәсини јетишдирир.
«Тәрбијәјә гулаг асын, ағыллы олун»
18 Дүздүр ҹәза инсана ағры ҝәтирир, амма Јеһованын бу ҹәза васитәсилә вердији тәрбијәни рәдд етмәк инсана даһа бетәр ағры јашадыр (Ибр. 12:11). Буна Габили вә Сидгијјә падшаһы мисал чәкмәк олар. Јеһова Габилин гардашына нифрәт етдијини вә ону өлдүрмәк гәсдиндә олдуғуну ҝөрәндә она нәсиһәт етмишди: «Нијә гәзәбләниб гаш-габағыны салладын? Дүзәлиб јахшы иш ҝөрсән, мәҝәр ҝөзүмдә уҹалмазсан? Анҹаг белә етмәсән, онда бил ки, јолунун үстүндә ҝүнаһ пусгу гуруб, о, сәни әлә кечирмәк истәјир. Инди нә едәҹәксән, она үстүн ҝәләҹәксән?» (Јар. 4:6, 7). Тәәссүф ки, Габил Аллаһын сөзләрини гулагардына вурду вә ичиндәки ҝүнаһ ону мәғлуб етди. Габил өзү өз башына бәла ачды. Һеч бу ағрыны, бу әзабы чәкмәјә дәјәрди?! (Јар. 4:11, 12). Амма Јеһованын вердији төһмәти гәбул етсәјди, Габил бу гәдәр аҹы јашамазды.
it-1-E с. 629
Тәрбијә
Ибрани дилиндә мусар исми вә јасар феили «тәрбијә», «ҹәза», «мәзәммәт», «өјүд» мәнасыны верир. Јунанҹа Септуаҝинтада вә Инҹилдә ишләнән пајдеја исми вә пајдејо феили дә, әсас етибарилә, ејни мәнаны дашыјыр. Мәнасы «ушаг» олан пајс исминдән әмәлә ҝәлән пајдеја сөзү, әсас етибарилә, ушаглары бөјүтмәк үчүн лазым олан тәрбијә, нәсиһәт, тәлим, мәзәммәт, ҹәза мәнасыны верир.
Мәнбәји вә мәгсәди. Јеһова мәһәббәтиндән ирәли ҝәләрәк халгыны тәрбијә едир (Мс 3:11, 12). О, хидмәтчиләринә өјүд-нәсиһәт верәрәк онларын јанлыш фикирләрини дүзәлдир вә дүшүнҹә тәрзини, давранышларыны формалашдырыр. Аллаһын Өз әзәмәтини Мусанын дөврүндә јашајан исраиллиләрә ҝөстәрмәси онларын тәрбијә едилмәсинә хидмәт едирди. Јеһова Мисирин бүтүн аллаһлары үзәриндә һөкмүнү иҹра едәркән, халгыны азад едәркән вә Мисир ордусуну Гырмызы дәниздә мәһв едәркән мисилсиз бир гүдрәтини нүмајиш етдирмишди. Бундан башга, Јеһова дикбаш исраиллиләрин дә әлејһинә һөкм чыхарыб онлары ҹәзаландырмышды. Исраиллиләри мөҹүзәви сурәтдә гида вә су илә тәмин етмиш, һәмчинин дедији һәр бир сөзү үрәјә һәкк етмәјин вә јеринә јетирмәјин ваҹиблијини ҝөстәрән дәрсләр вермишди. Бу тәрбијә онларын тәвазөкар олмасы үчүн вә Јеһовадан горхмағын, бу горхуну иман вә әмәллә ҝөстәрмәјин ваҹиблијини онлара ашыламаг үчүн иди (Гн 8:3—5; 11:2—7).
Јеһова чох вахт Өз нүмајәндәнләри, гануни тәсис олунмуш һакимијјәтләр васитәсилә тәрбијә едир. Мәсәлән, арвадыны евләндикләри вахт бакирә олмамагда јаландан ҝүнаһландыран исраиллини һаким кими хидмәт едән ағсаггаллар ҹәзаландырмалы идиләр (Гн 22:13—19). Валидејнләр өвладларыны дүзҝүн тәрбијә едәндә Јеһованы тәмсил едирләр. Ушаглар да бу ҹүр тәрбијәјә валидејн севҝиси кими бахмалы, баша дүшмәлидирләр ки, бу онларын рифаһы үчүндүр (Мс 1:8; 4:1, 13; 6:20—23; 13:1, 24; 15:5; 22:15; 23:13, 14; Еф 6:4). Мәсиһи јығынҹағында ағсаггаллар Аллаһын Кәламы әсасында нәсиһәт верир, мәзәммәт едир, тәнбеһ едир, бир сөзлә тәрбијә верирләр (2Тм 3:16). Јеһованын ҝүнаһ едән мәсиһиләрә вердији тәрбијәнин мәгсәди онлара ҝүнаһ јолундан дөнмәјә вә бу аллаһсыз дүнјаја кәсилән һөкмә уғрамамаға көмәк етмәкдир (1Кр 11:32). Мәсиһи јығынҹағынын башы кими Иса Мәсиһ мәһәббәтдән ирәли ҝәләрәк лазыми тәрбијәнин верилмәсинә диггәт јетирир (Вһ 3:14, 19).
Тәрбијәнин ҹидди формасы јығынҹагдан кәнаредилмәдир. Һәвари Булус Һименеј вә Александры Шејтана тәслим едәндә мәһз бу үсула әл атмышды (1Тм 1:20). Јығынҹагдан узаглашдырылан инсанлар јенидән Шејтанын әлиндә олан дүнјанын бир һиссәси олур (1Кр 5:5, 11—13).
Јеһованын изнилә хидмәтчиләринин үзләшдији тәгибләр дә тәрбијә, јахуд тәлим ролуну ојнаја биләр, онларда ҝөзәл салеһлик бәһрәси јетишдирә биләр. Сынаг битәндән сонра динҹлик дөврү јетишәндә бу бәһрәнин хејрини ҝөрә биләрләр (Иб 12:4—11). Һәтта Аллаһын Оғлу да Атасынын изнилә башына ҝәлән әзаблардан мәрһәмәтли вә шәфгәтли баш каһин олмағы өјрәнмишди (Иб 4:15).
Гулаг асмағын вә хор бахмағын нәтиҹәләри. Шәр адамлар, ахмаглар, әхлагсыз адамлар Јеһованын тәрбијәсинә хор бахыр, ону тамамилә рәдд едирләр (Зб 50:16, 17; Мс 1:7). Бу ҹүр ахмаглығын нәтиҹәси пис олур вә нөвбәти тәрбијәјә, чох вахт исә шиддәтли ҹәзаја ҝәтириб чыхарыр. Мәсәлдә дејилдији кими, «ахмағы өз ахмаглығы ҹәзаландырар» (Мс 16:22). Белә адамларын ахыры јохсуллуг, рүсвајчылыг, хәстәлик, һәтта вахтсыз өлүм ола биләр. Исраилллиләрин тарихиндән ҝөрүнүр ки, итки неҹә бөјүк ола биләр. Јеһова онлары пејғәмбәрләр васитәсилә тәнбеһ вә мәзәммәт едәрәк тәрбијә едирди, онлар исә буна әһәмијјәт вермирдиләр. Диҝәр тәрбијә үсулу олараг, Јеһова онлары горумады, онлара немәт вермәди, онлар буна да мәһәл гојмадылар. Ахырда габагҹадан дејилән шиддәтли ҹәзаја мәруз галдылар. Истила олунуб сүрҝүн едилдиләр (Әр 2:30; 5:3; 7:28; 17:23; 32:33; Һш 7:12—16; 10:10; Сф 3:2).
Анҹаг тәрбијәни гәбул етмәк, Јеһовадан сағлам шәкилдә горхмаг инсаны мүдрик едир, јәни белә инсан билијини дүзҝүн тәтбиг етмәји баҹарыр вә беләликлә дә өзүнү әзаб-әзијјәтдән, ағры-аҹыдан горујур. Верилән тәрбијәјә ујғун давранмаг инсанын өмрүнү узадыр вә әбәди ҝәләҹәјини тәмин едир. Она ҝөрә дә тәрбијәни уҹа тутмаг лазымдыр (Мс 8:10, 33—35; 10:17).
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
(Ибраниләрә 12:1) Бу ҹүр бөјүк шаһидләр булуду илә әһатә олундуғумуз үчүн ҝәлин һәр ҹүр јүкү вә бизә әнҝәл төрәдән ҝүнаһы кәнара атаг вә гаршымыздакы јарышда дөзүмлә гачаг.
Јарышда дөзүмлә гач
11 «Бөјүк шаһидләр булуду», мәҹази диллә десәк, кәнарда дуруб јарыша тамаша едән вә ја севимли идманчыларына, јахуд командаларына азаркешлик едән кәсләр дејилдиләр. Мәсиһчиликдән өнҹә јашајан Јеһованын бу садиг хидмәтчиләри јарышын фәал иштиракчылары иди. Онлар гаршыларындакы мәсафәни уғурла гачараг јарышда галиб ҝәлмишдиләр. Һәјатда олмасалар да, сынагдан чыхмыш бу «идманчылар» јарыша тәзәҹә гошуланлар үчүн ҝөзәл нүмунә ола биләрдиләр. Тәсәввүр едирсиниз, јени иштиракчылар пешәкар идманчыларын әһатәсиндә олдугларыны вә ја онлар тәрәфиндән тамаша едилдикләрини билсәјдиләр, һансы һиссләр кечирәрдиләр? Мәҝәр бу, онлары әлләриндән ҝәләни, һәтта бундан да артығыны етмәјә тәшвиг етмәзди? Гәдимдә јашамыш бу шаһидләр тәсдигләјә биләрдиләр ки, нә гәдәр чәтин олса да, јарышда галиб ҝәлмәк мүмкүндүр. «Шаһидләр булуду»нун нүмунәсини јадда сахлајараг биринҹи әсрдәки ибрани мәсиһчиләр дә ҹәсарәт нүмајиш етдирә вә «дөзүмлә гачараг» мәсафәни гәт едә биләрдиләр. Биз дә буну баҹара биләрик.
(Ибраниләрә 13:9) Мүхтәлиф јад тәлимләрә ујуб јолунуздан азмајын, чүнки үрәк гида илә јох, Аллаһын лүтфү илә гүввәтләнсә даһа јахшыдыр. Гидаја алудә олан адам ондан бир хејир тапмајыб.
w89-E 15/12 с. 22, абз. 10
Јеһованы разы салан гурбанлар ҝәтирин
10 Ибрани мәсиһиләрә иудаизм тәрәфдарларынын мүхтәлиф јад тәлимләринә ујуб, јолларындан азмамаг лазым иди (Галатијалылара 5:1—6). Үрәк бу тәлимләрлә дејил, Аллаһын лүтфү илә гүввәтләниб, һәгигәтдә мөһкәм гала биләр. Ҝөрүнүр, бәзиләри гида вә гурбанлар үстүндә мүбаһисә едирдиләр, чүнки Булус дејирди ки, үрәк гида илә гүввәтләнмир вә «гидаја алудә олан адам ондан бир хејир тапмајыб». Инсана руһани хејири мүәјјән јемәкләри јемәк, мүәјјән ҝүнләри тутмаг јох, мөминлик вә фидјәни гијмәтләндирмәк ҝәтирир (Ромалылара 14:5—9). Үстәлик, Мәсиһин гурбанлығы лавилиләрин тәгдим етдији гурбанлары гүввәдән салмышды (Ибраниләрә 9:9—14; 10:5—10).
Мүгәддәс Китаб гираәти
(Ибраниләрә 12:1—17) Бу ҹүр бөјүк шаһидләр булуду илә әһатә олундуғумуз үчүн ҝәлин һәр ҹүр јүкү вә бизә әнҝәл төрәдән ҝүнаһы кәнара атаг вә гаршымыздакы јарышда дөзүмлә гачаг. 2 Ејни заманда ҝөзүмүзү иманымызын Өндәри вә камилләшдирәни Исадан ајырмајаг. О, гаршыда ону ҝөзләјән севинҹә ҝөрә рүсвајчылыға мәһәл гојмајыб ишҝәнҹә дирәјиндә чәкдији әзаблара дөздү вә Аллаһын тахтынын сағында әјләшди. 3 Бәли, өз зәрәринә данышан ҝүнаһлыларын о ҹүр әдавәтли сөзләринә дөзән Иса һаггында ҹидди дүшүнүн ки, јорулуб тәслим олмајасыныз. 4 Сиз бу ҝүнаһла мүбаризәдә һәлә ганыныз ахана гәдәр дөјүшмәмисиниз. 5 Анҹаг бир оғул кими сизә верилән бу нәсиһәти тамамилә јаддан чыхармысыныз: «Оғлум, Јеһованын тәрбијәсинә хор бахма, О, сәни тәнбеһ едәндә руһдан дүшмә. 6 Чүнки Јеһова кими севирсә, ону тәрбијә едир, лазым ҝәлсә, оғул кими гәбул етдији һәр кәси ҹәзаландырыр». 7 Буна дөзүн, чүнки бу, бир тәрбијә үсулудур. Аллаһ сизинлә өз оғуллары кими давраныр. Мәҝәр елә оғул вар ки, атасы ону ҹәзаландырмасын? 8 Анҹаг әҝәр сиз һамыныз бу ҹәзаны алмасаныз, онда оғул јох, гејри-гануни доғулмуш өвлад оларсыныз. 9 Бизим ҹисмани аталарымыз да бизә ҹәза вермишләр вә биз онлара һөрмәт етмишик. Елә исә, мәҝәр руһани һәјатымызын Атасына даһа бөјүк һәвәслә итаәт едиб јашамамалыјыг? 10 Аталарымыз гыса мүддәт әрзиндә вә дүзҝүн сајдыглары шәкилдә бизә ҹәза вермишләр, Аллаһ исә буну бизим хејримиз үчүн едир ки, Онун кими мүгәддәс олаг. 11 Дүздүр, ҹәза о анда инсана севинҹ јох, ағры ҝәтирир. Сонрадан исә бу јолла тәрбијә олунмуш адамларда салеһлијин сүлһ бәһрәсини јетишдирир. 12 Буна ҝөрә дә јана дүшмүш голлары вә зәиф дизләри ҝүҹләндирин, 13 дүз јолдан ајрылмајын ки, ахсаг ајаг јериндән чыхмасын, әксинә, сағалсын. 14 Һамыјла сүлһдә олмаға чалышын вә мүгәддәслијә ҹан атын, чүнки бунсуз һеч кәс Ағаны ҝөрә билмәз. 15 Диггәтли олун ки, һамыныз Аллаһын лүтфүнү аласыныз, аранызда зәһәрли көк бој атыб сизин үчүн чәтинлик јаратмасын вә чохларыны мурдарламасын. 16 Гојмајын ки, ичиниздә әхлагсыз, јахуд Ејс кими мүгәддәс шејләри гијмәтләндирмәјән адам олсун. О, бир гарын јемәкдән өтрү илк оғуллуг һаггындан кечди. 17 Сиз билирсиниз ки, Ејс сонрадан хејир-дуаны мирас алмаг истәјәндә рәдд едилмишди. О, ҝөз јашы төкүб атасынын гәрарыны дәјишдирмәјә чалышса да, бу, артыг мүмкүн дејилди.
30 СЕНТЈАБР — 6 ОКТЈАБР
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | ЈАГУБ 1, 2
«Ҝүнаһа вә өлүмә апаран јол»
(Јагуб 1:14) Лакин һәр кәс өз нәфси илә товланыб алданараг сынаныр.
ҝ17.4 с. 14
Тамаһ вә нәфс
Инсаны јолдан чыхаран, пис әмәлләрә ширникдирән истәјә тамаһ, јахуд нәфс дејилир. Мәсәлән, мағазада алыш-вериш едәндә ҝөзүнүзә чох арзуладығыныз бир әшја саташыр. Ани олараг ағлыныздан белә бир фикир кечир: «Нә буну ҝөтүрәрдим, һеч кимин хәбәри дә олмазды». Амма бу дәм дахилдән бир сәс, јәни виҹданыныз сизә сәсләниб «олмаз!» дејир вә сиз бу ҝүнаһлы фикри бејниниздән говуб јолунуза давам едирсиниз. Бу һалда демәк олар ки, сиз тамаһа үстүн ҝәлдиниз.
МҮГӘДДӘС КИТАБДА НӘ ДЕЈИЛИР?
Әҝәр сиздә бу ҹүр нәфси истәкләр јаранырса, бу о демәк дејил ки, сиз пис инсансыныз. Мүгәддәс Китаба әсасән, һамы нәфси илә сынаныр (1 Коринфлиләрә 10:13). Әсас одур, бу истәкләр јарананда сиз неҹә давранырсыныз. Бәзи инсанлар бу нәфси истәкләри гәлбиндә бөјүдүр вә ҝеҹ-тез тамаһына тәслим олур. Бәзиләри исә бу истәјин ҝүнаһ олдуғуну баша дүшдүјү үчүн ону дәрһал боғур.
«Һәр кәс өз нәфси илә товланыб алданараг сынаныр» (Јагуб 1:14).
(Јагуб 1:15) Сонра нәфс бојлу галыб ҝүнаһ доғур, төрәдилмиш ҝүнаһ исә, өз нөвбәсиндә, өлүмә апарыр.
ҝ17.4 с. 14
Тамаһ вә нәфс
Јагуб 1:15 ајәсиндә инсаны ҝүнаһа апаран аддымлар мәҹази диллә тәсвир олунур. Орада јазылыб: «Нәфс бојлу галыб ҝүнаһ доғур». Неҹә ки, һамилә гадын ҝеҹ-тез бәтниндәки ушағы дүнјаја ҝәтирир, еләҹә дә нәфси истәкләри үрәјиндә бөјүдән инсан әввәл-ахыр бир хәта төрәдәҹәк. Буна ҝөрә дә ҝүнаһлы арзулары бешикдәҹә боғмалыјыг, онларын көләси јох, ағасы олмалыјыг.
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
(Јагуб 1:17) Һәр бир ҝөзәл пај вә һәр бир камил немәт јухарыдан, сәмави нурларын Атасындан назил олур. О, көлҝә кими дәјишкән дејил.
it-2-E с. 253, 254
Ишыг
Јеһова «сәмави нурларын Атасы»дыр (Јг 1:17). О, ҝүндүзү ишыгландырмаг үчүн ҝүнәши вериб, ҝеҹәни ајдынлашдыран ајдан, улдузлардан өтрү гајдалар гојуб (Әр 31:35), һәмчинин бүтүн руһани ајдынлығын, биликләрин Мәнбәјидир (2Кр 4:6). Онун гануну, һөкмләри вә сөзү онлары рәһбәр тутанлар үчүн ишыгдыр (Зб 43:3; 119:105; Мс 6:23; Әш 51:4). Мәзмурчу демишди: «Сәнин нурунла ҝөрүрүк биз нур» (Зб 36:9; әлагәләндир: Зб 27:1; 43:3). Неҹә ки, ҝүнәш ишығы «ҝүн ҝүнорта јеринә галхдыгҹа даһа да ишыгланыр», салеһләрин дә илаһи һикмәтлә ишыгланан јолу ҝет-ҝедә даһа да ишыгланыр (Мс 4:18). Јеһованын дедији јолла ҝетмәк Онун нурунда јеримәк демәкдир (Әш 2:3—5). Лакин инсан нәјәсә пис ҝөзлә, јахуд пис нијјәтлә бахырса, о, бөјүк руһани зүлмәтдәдир. Иса Мәсиһин дедији кими: «Јох әҝәр ҝөзүн аҹдырса, бүтүн бәдәнин зүлмәт ичиндә олаҹаг. Сәндә олан ишыг зүлмәтдирсә, бу зүлмәт неҹә дә гатыдыр!» (Мт 6:23; әлагәләндир: Гн 15:9; 28:54—57; Мс 28:22; 2Бт 2:14).
(Јагуб 2:8) Әҝәр сиз Мүгәддәс Јазыларда ганунларын шаһы олан «башгасыны өзүнү севдијин кими сев» ганунуну иҹра едирсинизсә, чох јахшы иш ҝөрүрсүнүз.
it-2-E с. 222, абз. 4
Ганун
«Ганунларын шаһы». Шаһ ади инсанлардан адлы-санлы вә нүфузлу олдуғу кими, «ганунларын шаһы» олан ганун да инсанлар арасындакы мүнасибәтләрә аид олан башга ганунлардан үстүн вә өнәмлидир (Јг 2:8). Ганун әһдинин мәғзи мәһәббәт иди вә «башгасыны өзүнү севдијин кими сев» әмри (ганунларын шаһы) Төврат вә Пејғәмбәрләрин китабынын тәмәлини тәшкил едән әмрләрин икинҹиси иди (Мт 22:37—40). Мәсиһиләр Ганун әһдинә табе олмасалар да, јени әһдлә әлагәдар олараг, Падшаһ Јеһованын вә Онун Оғлунун, Падшаһ Иса Мәсиһин ганунуна табедирләр.
Мүгәддәс Китаб гираәти
(Јагуб 2:10—26) Әҝәр кимсә бүтүн Гануна риајәт едиб, тәкҹә бир тәләби позурса, белә адам бүтүн ганунларыпозмуш олур. 11 Чүнки «зина етмә» дејән һәмчинин «гәтл етмә» дејиб. Буна ҝөрә дә әҝәр сән зина етмир, лакин гәтл төрәдирсәнсә, демәли, гануну позурсан. 12 Азад халгын гануну илә мүһакимә едиләҹәк адамлар кими данышын вә һәрәкәт един. 13 Мәрһәмәт ҝөстәрмәјәнә рәһмсиз һөкм чыхарылаҹаг. Мәрһәмәт һөкм үзәриндә зәфәр чалыр. 14 Гардашлар, әҝәр кимсә дејир ки, иманы вар, анҹаг онун јахшы әмәлләри јохдурса, бунун нә фајдасы? Мәҝәр белә иман ону хилас едә биләр? 15 Әҝәр бир гардашын, јахуд баҹынын ҝејинмәјә палтары вә ҝүндәлик јемәји јохдурса 16 вә сизләрдән бири онлара: «Сағ-саламат ҝедин, исинин вә гарнынызы дојдурун», — дејир, амма мөһтаҹ олдуглары зәрури шејләри вермирсә, бунун нә фајдасы? 17 Ејнилә, иман да әмәлсиз өлүдүр. 18 Анҹаг кимсә дејә биләр: «Сәнин иманын вар, мәним дә әмәлим. Сән мәнә өз иманыны әмәлсиз ҝөстәр, мән исә сәнә иманымы әмәлдә ҝөстәрим». 19 Аллаһын тәк олдуғуна инанырсан? Әҹәб едирсән! Ҹинләр дә инаныр вә горхуларындан тир-тир әсирләр. 20 Еј дүшүнҹәсиз инсан, мәҝәр билмирсән ки, әмәлсиз иман фајдасыздыр? 21 Мәҝәр атамыз Ибраһим оғлу Исһагы гурбанҝаһын үзәриндә тәгдим едәндән сонра әмәлләри сајәсиндә салеһ билинмәди? 22 Ҝөрүрсән, онун иманы әмәлләрлә мүшајиәт едилирди вә әмәлләрлә дә тамамланды. 23 Беләҹә, Мүгәддәс Јазылардакы: «Ибраһим Јеһоваја иман ҝәтирди вә буна ҝөрә салеһ сајылды» сөзләри јеринә јетди вә она «Јеһованын досту» дејилди. 24 Ҝөрүндүјү кими, инсан әмәлләри илә салеһ билинир, анҹаг иманла дејил. 25 Мәҝәр фаһишә Раһаб да елчиләри гонагпәрвәрликлә гаршылајыб башга јолла өтүрәндән сонра әмәлләри сајәсиндә салеһ билинмәди? 26 Бәли, руһсуз бәдән өлү олдуғу кими, әмәлсиз иман да өлүдүр.
МӘСИҺИ ҺӘЈАТЫ
АИЛӘЛӘРӘ КӨМӘК | ВАЛИДЕЈНЛӘР
Өвладынызла секстинг барәдә данышын
ПРОБЛЕМ
Ола билсин, ҝәнҹләр арасында секстингин ҝениш јајылдығыны ешитмисиниз. «Ҝөрәсән, мәним дә ушағым бунунла мәшғул олур?» — дејә, бәлкә дә, үрәјиниздә нараһатчылыг кечирирсиниз.
Бу барәдә өвладынызла данышмаг истәјирсиниз. Амма неҹә данышасыныз? Бу суала ҹаваб вермәздән әввәл ҝәлин ҝөрәк нәјә ҝөрә бәзи ҝәнҹләр секстинглә мәшғул олур вә нәјә ҝөрә буна бармагарасы јанашмаг олмаз.
СӘБӘБЛӘР
• Бәзи јенијетмәләр хошларына ҝәлән адамлара ачыг-сачыг месажлар ҝөндәрәрәк онларла флирт едирләр.
• Бәзән оғлан гызы ачыг-сачыг шәкилләрини ҝөндәрмәјә мәҹбур едир.
• Бәзән оғлан достларыны әјләндирмәк, јахуд ајрыландан сонра гисас алмаг үчүн гызын чылпаг шәкилләрини һамыја ҝөндәрир.
Сәбәб һәр нә олса да, телефонла «силаһланмыш» јенијетмә чох проблем јарада биләр. Бир китабда дејилир: «Бир дүјмәни басмагла инсанларын һәјаты мәһв ола биләр» («ҸјберСафе»).
Бир чох инсанлар баша дүшмүрләр ки, кибер аләмә шәкил дүшдүсә, даһа ондан неҹә истифадә едилдијинә нәзарәт етмәк мүмкүн олмајаҹаг. Бир дәфә АБШ Федерал Тәһгигат Бүросунун бүллетениндә дејилирди ки, он сәккиз јашлы гызын смартфонла оғлан достуна ҝөндәрдији чылпаг шәкли мәктәбдәки јүзләрлә јенијетмәјә ҝөндәрилдијинә ҝөрә гыз интиһар етмишди. Дејиләнә ҝөрә, о бири шаҝирдләр дә шәкли башгаларына јоллајырмышлар вә гыза саташырмышлар.
Секстингә ҝөрә ҹинајәт иши дә ачылыр. Мәсәлән, бәзи јерләрдә башга азјашлылара сексуал характерли шәкилләр ҝөндәрән азјашлылар ушаг порнографијасы јајмагда иттиһам олунур вә секс ҹинајәткары кими гејдә алыныр. Әҝәр телефонун алышында валидејнин ады һалланыбса, јахуд валидејн өвладыны секстингдән чәкиндирмәк үчүн өлчү ҝөтүрмәјибсә, о да мәсулијјәтә ҹәлб олуна биләр.
НӘ ЕДӘ БИЛӘРСИНИЗ?
Гајдалар гојун. Јенијетмәнин телефондан неҹә истифадә етдијини там нәзарәтдә сахлаја билмәсәниз дә, онун үчүн гајдалар гојун вә бу гајдалары позмағын нә илә нәтиҹәләнәҹәјини она билдирин. Һәмчинин јадда сахлајын ки, валидејн олараг өвладынызын смартфонуну јохламаға ихтијарыныз чатыр (Мүгәддәс Китаб принсипи: Ефеслиләрә 6:1).
Јенијетмә илә сөһбәт един. Дејә биләрсиниз: «Һәрә секстинги бир ҹүр изаһ едир. Бәс сәнҹә, секстинг нәдир?» «Сәнҹә неҹә шәкилләр тәрбијәсиз шәкилләрдир?» «Бәзи јерләрдә бир азјашлынын башга бир азјашлынын чылпаг шәклини башгасына ҝөндәрмәси ганунла ҹинајәт һесаб олунур. Сәнҹә дә, бу һәрәкәт писдир?» «Нәјә ҝөрә секстинг тәрбијәсизликдир?» Онун дедикләринә диггәтлә гулаг асын вә она шәкли ҝөндәрмәјин сонрасыны фикирләшмәјә көмәк един (Мүгәддәс Китаб принсипи: Ибраниләрә 5:14).
Бир вәзијјәти фәрз едиб, мүзакирә един. Гызыныза дејә биләрсиниз: «Тутаг ки, оғлан гызы мәҹбур едир ки, она чылпаг шәклини ҝөндәрсин. О нә етсин? Онунла достлуғуну итирмәмәк үчүн дедијини еләсин? Бәлкә, дедијини етмәсин, амма флирт етмәјә давам етсин? Мүнасибәтә сон гојсун? Бөјүкләрә десин?» Гызыныза бу барәдә дүшүнмәјә көмәк един. Сөзсүз ки, оғлунузла да ејни ҹүр сөһбәт едә биләрсиниз (Мүгәддәс Китаб принсипи: Галатијалылара 6:7).
Өвладынызда јахшылыға мәһәббәт јетишдирин. Бу кими суаллар верин: Сәнин үчүн тәмиз ад нә дәрәҹәдә ваҹибдир? Һансы ҹәһәтләринлә танынмаг истәјәрдин? Киминсә ҝөндәрдији тәрбијәсиз шәкли башгасына ҝөндәриб ону алчалтсајдын, өзүнү неҹә һисс едәрдин? Гәтијјәтлә дүзҝүн даврансан, өзүнү неҹә һисс едәрсән? Өвладыныза виҹданыны тәмиз сахламаға көмәк един (1 Бутрус 3:16).
Өзүнүз нүмунә гојун. Мүгәддәс Китабда дејилир ки, илаһи һикмәт сафдыр вә ријакарлыгдан узагдыр (Јагуб 3:17). Сизин дәјәрләриниздә бу өз әксини тапыр? «Биз өзүмүз јахшы нүмунә гојмалыјыг, хошаҝәлмәз, јахуд гејри-гануни сајтларлара вә шәкилләрә бахмамалыјыг», — дејә бир китабда дејилир («ҸјберСафе»).
[Һашијә]
«Секстинг» смартфон васитәсилә сексуал характерли мәтнләр, шәкилләр, јахуд видеоларын ҝөндәрилмәсидир. Даһа чох мәлумат үчүн jw.org
сајтына дахил олун вә «Секстинг барәдә нәји билмәлијәм?» адлы мәгаләни онлајн охујун (МҮГӘДДӘС КИТАБ ТӘЛИМЛӘРИ > ЈЕНИЈЕТМӘЛӘР бөлмәсинә бахын).
Шәкли ҝөндәрмәјин сонрасыны фикирләшин
[5-ҹи сәһифәдәки чәрчивә]
ӘСАС АЈӘЛӘР
«Ушаглар,.. валидејнләринизин сөзүнә гулаг асын» (Ефеслиләрә 6:1).
«[Јеткин адам] ағлыны... јахшыны писдән ајырмаға өјрәшдириб» (Ибраниләрә 5:14).
«Инсан нә әкәрсә, ону да бичәҹәк» (Галатијалылара 6:7).
[5-ҹи сәһифәдәки чәрчивә]
ТӘКЛИФ
Сизә, јахуд јенијетмә өвладыныза секстинг барәдә данышмаг чәтиндирсә, белә един:
Әввәлҹә ушагдан башгаларынын нә етдији барәдә сорушун. Сонра дејин: «Секстинг барәдә чох ешитмишәм. Бу, чох јајылыб?»
Сонра онун башгаларынын һәрәкәтләринә неҹә мүнасибәт бәсләдијини өјрәнин. Сорушун: «Сәнҹә, адамлар секстингин нә илә нәтиҹәләндијини баша дүшүр?»
Даһа сонра мүзакирә един ки, өвладыныз нә едәрди. Белә кечид етмәк олар: «Ҝәл инди данышаг, сәнин телефонуна ачыг-сачыг месаж ҝәлсә, нә етмәлисән».
Мәсләһәт: Сөһбәтә башламаг үчүн хәбәрләрдән нәсә данышмаг олар. Мәсәлән, «О ҝүн бир гыз һаггында охумушдум. Онун чылпаг шәклини бүтүн мәктәбә јајыблар. Доғрудан, белә шејләр олур?»