«Мәсиһи һәјаты вә ибадәти. Иш дәфтәри» үчүн мәнбәләр
5—11 СЕНТЈАБР
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | 1 ПАДШАҺЛАР 9, 10
«Јеһоваја һикмәтинә ҝөрә алгыш един»
w99-E 1/7 с. 30, абз. 6
Мүкафаты бөјүк олан ҝөрүш
Мәликә Сүлејманын һүзуруна ҝәләндә ону «чәтин суалларла» сынамаға башлады (1 Падшаһлар 10:1). «Чәтин суаллар» кими тәрҹүмә олунан ибрани сөзүнүн «тапмаҹа» мәнасы да вар. Амма бу о демәк дејил ки, мәликә Сүлејманла ади ојун ојнајырды. Мараглыдыр ки, Зәбур 49:4 ајәсиндә дә ҝүнаһ, өлүм вә фидјә барәдә ҹидди мәсәләләрдән сөһбәт ҝедәндә ејни ибрани сөзү ишләниб. Буна ҝөрә дә белә еһтимал етмәк олар ки, Сәба мәликәси Сүлејманла дәрин мөвзулары мүзакирә едир, онун һикмәтинин дәринлијини сынајырды. Мүгәддәс Китабда дејилир ки, о, «үрәјиндән кечән шејләр барәдә Сүлејманла сөһбәт етди». Сүлејман да «онун бүтүн суалларына ҹаваб верди. Елә шеј олмады ки, ону изаһ едә билмәсин» (1 Падшаһлар 10:2б, 3).
w99-E 1/11 с. 20, абз. 6
Сәхавәтин боллуғу
Ҝөрдүкләри, ешитдикләри мәликәни елә һејран гојмушду ки, о деди: «Бәхтәвәр сәнин һүзурунда дуруб һикмәтини динләјән адамларын, әјанларынын башына!» (1 Падшаһлар 10:4—8). О, Сүлејманын хидмәтчиләринә ҹаһ-ҹалалла әһатә олундугларына ҝөрә бәхтәвәрлик охумады. Әслиндә, онлар, һәгигәтән дә, ҹаһ-ҹалал ичиндә јашајырдылар. Анҹаг Сүлејманын хидмәтчиләри она ҝөрә бәхтәвәр идиләр ки, Сүлејманын Аллаһдан алдығы һикмәти даим динләјә билирдиләр. Сәба мәликәси Јеһованын мүасир халгы үчүн чох ҝөзәл нүмунәдир. Биз бу ҝүн Јараданын вә Оғлу Иса Мәсиһин һикмәти илә әһатә олунмушуг!
w99-E 1/7 с. 30—31
Мүкафаты бөјүк олан ҝөрүш
Сәба мәликәси Сүлејманын һикмәтини, сәлтәнәтиндә һөкм сүрән фираванлығы ҝөрәндә мат галды (1 Падшаһлар 10:4, 5). Бәзи алимләр «мат галды» ифадәсини «нәфәси кәсилди» кими тәрҹүмә едир. Бир алим исә һәтта дејир ки, мәликә һушуну итирмишди. Һәр неҹә олса да, ҝөрдүкләри, ешитдикләри мәликәни һејран гојмушду. О, Сүлејманын хидмәтчиләринә падшаһын һикмәтини динләдикләри үчүн бәхтәвәрлик охуду вә Сүлејманы тахта чыхаран Јеһоваја алгыш етди. Сонра падшаһа баһалы һәдијјәләр верди. Елә тәкҹә гызылын дәјәри мүасир пулла тәхминән 40 000 000 доллар иди. Сүлејман да мәликәјә һәдијјәләр верди, онун арзуладығы, истәдији һәр шеји она верди (1 Падшаһлар 10:6—13).
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
w08-E 1/11 с. 22, абз. 4—6
Билирсиниз?
Сүлејманын нә гәдәр гызылы вар иди?
Мүгәддәс Китабда дејилир ки, Сур падшаһы Һирам Сүлејмана дөрд тон гызыл ҝөндәрмишди. Сәба мәликәси дә о гәдәр гызыл вермишди. Үстәлик, Сүлејманын ҝәмиләри Офирдән 15 тондан чох гызыл ҝәтирмишди. Мүгәддәс Китаба әсасән, «Сүлејмана ил әрзиндә 666 талант ағырлығында», јәни 25 тондан чох гызыл ҝәлирди (1 Падшаһлар 9:14, 28; 10:10, 14). Белә шеј мүмкүндүр? Гәдимдә падшаһларын нә гәдәр гызыл еһтијаты олурду?
Алимләрин мөтәбәр һесаб етдикләри гәдим јазыларда дејилир ки, Мисир фирону III Тутмос (б. е. ә. икинҹи миниллик) Карнакда Амун-Ра мәбәдинә тәхминән 13,5 тон ағырлығында гызыл бәхш етмишди. Ерамыздан әввәл сәккизинҹи әсрдә Ашшур падшаһы III Тиглатпаласар Сурдан 4 тондан чох гызыл хәраҹ алмышды. II Саргон Бабил аллаһларына бу гәдәр гызыл һәдијјә етмишди. Дејиләнә ҝөрә, Македонија падшаһы II Филип (б. е. ә. 359—336) Фракијадакы Пангеј мәдәнләриндән һәр ил 28 тон гызыл чыхартдырырды.
Мәлумата ҝөрә, Филипин оғлу Македонијалы Исҝәндәр (б. е. ә. 336—323) фарсларын Суз шәһәрини тутанда орадан тәхминән 1180 тон гызыл, бүтүн Фарс мәмләкәтиндән исә һарадаса 7000 тон гызыл ҝөтүрмүшдү. Беләликлә, бу мәлуматларла мүгајисә едәндә ајдын олур ки, Мүгәддәс Китабда Сүлејман падшаһын гызыллары барәдә дејиләнләр һеч дә шиширтмә дејил.
12—18 СЕНТЈАБР
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | 1 ПАДШАҺЛАР 11, 12
«Һәјат јолдашыны һикмәтлә сечин»
Ким Јеһованын тәрәфиндәдир?
7 Сүлејман пејғәмбәрин һадисәсиндән дә чох шеј өјрәнирик. Ҹаванлығында о, мәсләһәт үчүн Јеһоваја үз тутарды. Јеһова она бөјүк һикмәт верди, үстәлик, Јерусәлимдә мөһтәшәм бир мәбәд тикмәји она һәвалә етди. Бунунла белә, Сүлејман Јеһова илә достлуг мүнасибәтләрини итирди (1 Пад. 3:12; 11:1, 2). Аллаһын Ганунунда ајдын јазылмышды: «Падшаһ чохлу арвад алмамалыдыр, јохса үрәји һагг јолундан дөнәр» (Ган. 17:17). Сүлејман бу гануна әмәл етмәди вә өзүнә 700 арвад алды. Үстәлик, евинә 300 ҹаријә ҝәтирди (1 Пад. 11:3). Арвадларынын чоху исраилли дејилди вә онлар сахта аллаһлара ибадәт едирдиләр. Беләликлә, Сүлејман һәмчинин Аллаһын башга милләтдән арвад алмамагла бағлы вердији гануну да позду (Ган. 7:3, 4).
Үрәјинизи неҹә горуја биләрсиниз?
6 Шејтан истәјир ки, биз дә онун кими үсјанкар олуб Аллаһын ганунларыны һечә сајаг, худбинликлә давранаг. Лакин о бизи өзү кими дүшүнмәјә вә давранмаға мәҹбур едә билмәдијиндән мәгсәдинә наил олмаг үчүн башга үсуллара әл атыр. Мисал үчүн, Шејтан бизи артыг јолдан чыхартдығы инсанларла әһатә едир (1 Јәһ. 5:19). Вә ҝөзләјир ки, биз пис достларын дүшүнҹә вә һәрәкәтләримизи поздуғуну билсәк дә, онларла вахт кечирмәјә башлајаг (1 Кор. 15:33, һаш.). О бу үсулла Сүлејман падшаһы јолдан чыхара билмишди. Сүлејман чохлу бүтпәрәст гадынла евләнмишди, нәтиҹәдә арвадлары она ҝүҹлү тәсир ҝөстәрмиш вә јаваш-јаваш ону Јеһовадан узаглашдырмышды (1 Пад. 11:3).
Ким Јеһованын тәрәфиндәдир?
9 Лакин Јеһова һеч вахт ҝүнаһа ҝөз јуммур. Мүгәддәс Китабда дејилир: «Јеһова Сүлејмана гәзәбләнди, чүнки онун үрәји... Јеһовадан узаглашмышды. О Аллаһдан ки, ики дәфә она ҝөрүнүб, башга аллаһларын далынҹа ҝетмәмәји әмр етмишди. Анҹаг Сүлејман Јеһованын әмринә табе олмады». Буна ҝөрә дә о, Јеһованын лүтфүнү вә дәстәјини итирди. Нәтиҹәдә, бир дә һеч вахт Сүлејманын хәләфләринә бүтүн Исраил үзәриндә падшаһлыг етмәк нәсиб олмады вә сонракы нәсилләринин башына бөјүк бәлалар ҝәлди (1 Пад. 11:9—13).
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
О, Аллаһын рәғбәтини газана биләрди
Рәһабам үсјана галхан халга ҹаваб олараг өз ордусуну топлајыр. Амма Јеһова Шәмај пејғәмбәр васитәсилә мәсәләјә мүдахилә едәрәк дејир: «Гардашларыныз исраиллиләрлә мүһарибә етмәјин. Гој һәр кәс өз евинә гајытсын, чүнки бу иш Мәндән олуб» (1 Пад. 12:21—24).
Рәһабама Јеһованын сөзүнә гулаг асмаг асан олду? Ҹамаат јени падшаһ барәдә нә дүшүнәрди? Ахы о, халга демишди ки, онлары «гамчы илә» ҹәзаландыраҹаг, амма инди о, бу үсјанкар халга һеч бир ҹәза вермәмәли иди. (2 Салнамәләр 13:7 ајәси илә мүгајисә един.) Буна бахмајараг, падшаһ вә ордусу Јеһованын сөзүнә гулаг асыб, Онун бујурдуғу кими өз евләринә гајыдыр.
Бу һадисәдән биз һансы дәрси ҝөтүрүрүк? Аллаһын дедијинә итаәт етмәк ән мүдрик һәрәкәтдир, һәтта бәзиләри буна ҝөрә бизи әлә салсалар да. Аллаһа итаәт етмәклә Онун разылығыны газана вә бәхш етдији немәтләри дада биләрик (Ган. 28:2).
Бәс Рәһабамын агибәти неҹә олду? Һүҹум етмәк планындан дашынан Рәһабам диггәтини падшаһлыг етдији Јәһуда вә Бинјамин әразисиндә јени шәһәрләр салмаға јөнәлдир. Мүгәддәс Китабда јазылыб ки, о, «шәһәрләрин мүһафизәсини әмәлли-башлы ҝүҹләндирди» (2 Салн. 11:5—12). Ән әсасы исә мүәјјән мүддәт әрзиндә Јеһованын ганунларына риајәт етди. Әрубамын һакимијјәти алтында олан Исраилин онгәбиләли падшаһлығы бүтпәрәстликлә мәшғул олдуғу бир вахтда чохлары һәгиги ибадәти дәстәкләмәк үчүн Јерусәлимә ҝәлиб «Рәһабамын тәрәфиндә олдулар» (2 Салн. 11:16, 17). Беләҹә, Рәһабам итаәткарлығы сајәсиндә падшаһлығыны мөһкәмләндирди.
19—25 СЕНТЈАБР
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | 1 ПАДШАҺЛАР 13, 14
«Нәјә ҝөрә ҝөзүтох вә тәвазөкар олмаг лазымдыр?»
Сәмими-гәлбдән садиг гал
4 Сонра Јаровам һәгиги Аллаһын ҝөндәрдији адама дејир: «Мәнимлә бирҝә евә ҝедиб наһар едәк. Мән сәнә һәдијјә верәрәм» (1 Пад. 13:7). Бәс пејғәмбәр нә етмәлидир? Падшаһа һөкм хәбәрини чатдырандан сонра онун гонагпәрвәрлијини гәбул етмәлидирми? (Мәз. 119:113). Јохса падшаһын пешман олмуш кими ҝөрүнмәсинә бахмајараг, онун дәвәтини рәдд етмәлидир? Јаровамын достларына чохлу гијмәтли һәдијјәләр вермәјә сөзсүз ки, имканы вар иди. Әҝәр Аллаһын пејғәмбәринин үрәјиндә мала-пула истәк олсајды, падшаһын тәклифи онун үчүн чох ширникдириҹи ҝөрүнәрди. Анҹаг Јеһова пејғәмбәрә тапшырмышды: «Орада чөрәк јејиб су ичмә вә ҝетдијин јолла ҝери гајытма». Буна ҝөрә дә пејғәмбәр там гәтијјәтлә ҹаваб верир: «Сән мәнә малынын јарысыны да версән, сәнинлә ҝетмәрәм, бу јердә чөрәк јејиб су ичмәрәм». Бу минвалла, пејғәмбәр Бет-Елдән башга јолла ҝери гајыдыр (1 Пад. 13:8-10). Пејғәмбәрин гәрарындан үрәкдән ҝәлән садиглик һаггында нә өјрәнирик? (Ром. 15:4).
Сәмими-гәлбдән садиг гал
15 Јәһудадан олан пејғәмбәрин сәһвиндән өзүмүзә башга һансы дәрси ҝөтүрә биләрик? Сүлејманын мәсәлләри 3:5 ајәсиндә дејилир: «Бүтүн гәлбинлә Рәббә ҝүвән, өз идракына етибар етмә». Јәһудадан олан пејғәмбәр әввәлки кими Јеһоваја ҝүвәнмәк әвәзинә, бу дәфә өз ағлына етибар етди. Сәһви она һәјаты вә Аллаһын јанында јахшы ады баһасына баша ҝәлди. Онун әһвалаты Јеһоваја тәвазөкарлыгла вә сәдагәтлә хидмәт етмәјин ваҹиб олдуғуна неҹә дә инандырыҹы сүбутдур!
Сәмими-гәлбдән садиг гал
10 Јәһудадан олан пејғәмбәр гоҹа пејғәмбәрин кәләк ҝәлдијини анламалы иди. О өзүндән соруша биләрди: «Нәјә ҝөрә Јеһова мәнә јени ҝөстәриш вермәк үчүн башгасынын јанына мәләк ҝөндәрсин?» О, Јеһовадан ҝөстәришинә ајдынлыг ҝәтирмәји хаһиш едә биләрди, анҹаг Мүгәддәс Јазыларда онун белә етдији дејилмир. Әксинә, «Аллаһ адамы онунла [гоҹа илә] гајытды, онун евиндә чөрәк јејиб су ичди». Бу, Јеһованын хошуна ҝәлмәди. Алданмыш пејғәмбәр Јәһудаја гајыданда гаршысына бир шир чыхыб ону парчалады. Онун пејғәмбәрлик фәалијјәти неҹә дә фаҹиәли шәкилдә сона чатды! (1 Пад. 13:19-25).
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
О, инсанларда јахшы шеј ахтарыр
Ән ваҹиби исә одур ки, 1 Падшаһлар 14:13 ајәси Јеһова Аллаһын шәхсијјәтинин ҝөзәл бир јөнүнү ачыглајыр вә Онун биздә нә ахтардығыны ҝөстәрир. Фикир вердинизсә, Аллаһ Авијада јахшы бир шеј ‘тапмышды’. Бу ҝөстәрир ки, Јеһова јахшы шеј тапана гәдәр Авијанын үрәјини арашдырмышды. Гоһум-әгрәбаларындан фәргли олараг, Авија, бир алимин дили илә десәк, «чајдашлары арасында» бир мирваријә бәнзәјирди. Јеһова онун јахшылығыны гијмәтләндирәрәк мүкафатландырды вә пис аиләнин үзвү олан бу инсана мүәјјән мәнада мәрһәмәт ҝөстәрди
«Игтисади чәтинликләр вахты горхуја гапылмајын»
g-E 1/10 с. 8—9, чәр.
Евдән кәнарда иш тапа биләрсиниз?
Ишсизлик ҝениш јајыланда нөвбәти мәсләһәтләрин сизә көмәји дәјә биләр:
• Езамијјәтә, јахуд мәзунијјәтә ҝедән адамларын евинә бахмаг;
• Тәмизлик иши: мағазалары, офисләри, тикинтидән, јанғындан, сакинләри көчәндән сонра евләри вә мәнзилләри тәмизләмәк, кимләринсә евини јығышдырмаг, иш јерләриндә вә јашајыш јерләриндә пәнҹәрәләри силмәк
• Тәмир иши: велосипед, мүхтәлиф ҹиһазлар (китабханаларда тәмир ишини изаһ едән чохлу нәшрләр вар)
• Уста ишләри: евләрин диварларына үз чәкмәк; шкаф, гапы, мәһәҹҹәр дүзәлтмәк; рәнҝләмәк; чәпәрләмәк; дам вурмаг
• Әкин әкмәк, мәһсул јығмаг
• Офисләрдә, банкларда, тиҹарәт мәркәзләриндә, һәјәтләрдә вә фојеләрдә биткиләрә гуллуг
• Ҝөзәтчи иши: гапычы, комендант (бәзән пулсуз јашајыш јери дә верилир)
• Халча вә ламинат дөшәмәк вә тәмизләмәк
• Гәзет вә диҝәр шејләрин чатдырылмасы (ушаглар вә бөјүкләр), реклам вә гәбзләрин пајланмасы
• Дашынма вә сахлама хидмәти
• Бағбанлыг, ағаҹ будама, кәсмә, газона гуллуг
• Мәктәб автобусу сүрүҹүсү
• Фотограф (портрет вә тәдбирләрдә)
• Балыгчылара јем сатмаг
• Әмәк мүбадиләси: автомобил тәмиринин гаршылығында електрик иши ҝөрмәк, тикиш тикмәјин гаршылығында сантехник иши ҝөрмәк
Евдән ишләмәк үчүн имканлар
Арашдырын ҝөрүн әразиниздә нәјә тәләбат вар. Гоншулардан марагланын. Өзүнүз тәшәббүс ҝөстәрин.
• Ушаға бахмаг
• Әкдијиниз тәрәвәзләри, ҝүлләри сатмаг, ширә дүзәлтмәк
• Тикиш тикмәк, палтар тәмир етмәк
• Истеһсалчылар үчүн евдә сајла нәсә һазырламаг
• Биширмәк, јемәк һазырламаг
• Јорған-дөшәк сырымаг, тохумаг, макраме һөрмәк, дулусчулуг вә диҝәр әл ишләри
• Јумшаг мебелләри үзләмәк
• Мүһасибат иши, чап иши, евдә компүтер хидмәтләри
• Телефон зәнҝләринә ҹаваб хидмәти
• Бәрбәр
• Евә кирајәнишин ҝөтүрмәк
• Рекламчылар үчүн зәрф долдурмаг
• Автомобилләрин јујулмасы вә ҹилаланмасы (мүштәри автомобили евинизә ҝәтирә биләр)
• Ев һејванларына бахмаг вә тәлим вермәк
• Гыфыллары тәмир етмәк вә ачар дүзәлтмәк (евдә емалатхана гурмаг)
Гејд: Јухарыда садаланан ишләрин чоху үчүн ја пулсуз, ја да уҹуз гијмәтә гәзетдә вә ја маркетләрдә еланынызы јерләшдирә биләрсиниз.
26 СЕНТЈАБР — 2 ОКТЈАБР
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | 1 ПАДШАҺЛАР 15, 16
«Аса кими ҹәсарәтли олун»
«Ишиниз үчүн мүкафат алаҹагсыныз»
Исраил ики падшаһлыға бөлүнәндән 20 ил сонра бүтпәрәст ајин вә адәт-әнәнәләрә гапылан Јәһуда артыг тамамилә позулмушду. Аса ерамыздан әввәл 977-ҹи илдә тахта чыханда һәтта сарај әјанлары белә кәнанлыларын мәһсулдарлыг аллаһларына ибадәт етмәкдән чәкинмирдиләр. Лакин Асанын һөкмранлығы барәдә Аллаһ тәрәфиндән илһамландырылан салнамәләрдә дејилир ки, о, «Аллаһы... [Јеһованын] ҝөзүндә јахшы вә доғру олан ишләр етди». Аса «өзҝә аллаһларын гурбанҝаһларыны вә сәҹдәҝаһлары арадан галдырды вә сүтунлары гырды, Ашера бүтләрини кәсди» (2 Салн. 14:2, 3). Үстәлик, о, дин наминә «мәбәд фаһишәлији илә мәшғул олан кишиләри» Јәһудадан говду. Аса бу кими тәмизлик ишләри апармагла кифајәтләнмәди. О һәм дә халгы аталарынын Аллаһы Јеһованы ахтармаға, еләҹә дә ганун вә әмрләринә әмәл етмәјә тәшвиг етди (1 Пад. 15:12, 13; 2 Салн. 14:4).
Јеһоваја сидги-үрәкдән ибадәт един!
7 Һәр биримиз үрәјимизи тәһлил етмәлијик, ҝөрәк, биз дә Аллаһа там садигик? Өзүнүздән сорушун: «Мән Јеһованы разы салмаг, пак ибадәти дәстәкләмәк вә Аллаһын халгыны пис тәсирдән мүдафиә етмәк үчүн гәти аддымлар атмаға һазырам?» Тәсәввүр едирсиниз, нәнәси Мәкаһа, мәликә анаја гаршы чыхмаг үчүн Асаја нә гәдәр ҹәсарәт лазым иди?! Чәтин ки сиз һәјатда Мәкаһ кими бир инсанла растлашасыныз, амма Аса кими ҹәсарәтли олмағы тәләб едән вәзијјәтләрлә үзләшә биләрсиниз. Мәсәлән, аилә үзвләриниздән бири вә ја јахын достунуз ҝүнаһ едиб төвбә етмәдији үчүн јығынҹагдан кәнар олунарса, неҹә давранаҹагсыныз? Онунла үнсијјәти кәсәҹәксиниз? Үрәјиниз сизи нәјә тәшвиг едәҹәк?
it-1-E с. 184—185
Аса
Арада Аллаһы нәзәрә алмадан, ағылсызҹасына давранса да, ҝөзәл кејфијјәтләринә, дөнүклүкдән узаг олдуғуна ҝөрә Аса Јеһованын ҝөзүндә садиг инсан иди. О, Јәһуданын садиг падшаһларындан һесаб олунурду (2См 15:17). Асанын 41 иллик һакимијјәти дөврүндә Исраилдә сәккиз падшаһ тахта чыхыб-дүшмүшдү: Әрубам, Надаб, Баша, Илаһ, Зүмри, Омри, Тибни (Омринин рәгиби олараг Исраилин бир парчасы үзәриндә һакимијјәт сүрмүшдү) вә Әһәб (1Пд 15:9, 25, 33; 16:8, 15, 16, 21, 23, 29). Асанын өлүмүндән сонра оғлу Јәһушафат тахта чыхды (1Пд 15:24).
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
w98-E 15/9 с. 21—22
Аллаһ сизин үчүн ҝерчәк Варлыгдыр?
Мәсәлән, ҝәлин охујаг ҝөрәк пејғәмбәрлијә ҝөрә Әриһаны јенидән тикән неҹә ҹәзаланаҹагды, сонра исә ҝөрәк бу пејғәмбәрлик неҹә јеринә јетди. Јушә 6:26 ајәсиндә дејилир: «Һәмин вахт Јушә бу ләнәти сөјләди: “Ким Әриһа шәһәрини јенидән инша етмәјә галхса, Јеһова она ләнәт еләсин. Гој о, шәһәрин тәмәлини илкининин, дарвазаларыны исә сонбешијинин ҹаны баһасына гојсун”». Бу пејғәмбәрлик тәхминән 500 илдән сонра јеринә јетди. 1 Падшаһлар 16:34 ајәсиндә јазылыб: «О ҝүнләрдә [Әһәб падшаһын дөврүндә] бејтелли Хаил Әриһаны јенидән тикди. Јеһованын Нун оғлу Јушә васитәсилә дедији кими, шәһәрин тәмәлини илки Абирамын, дарвазаларыны исә сонбешији Сәгубун ҹаны баһасына гојду». Јалныз јери-ҝөјү јарадан Аллаһ бу ҹүр һадисәләри габагҹадан дејә вә онлары јеринә јетирә биләр.
3—9 ОКТЈАБР
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | 1 ПАДШАҺЛАР 17, 18
«Нә вахта гәдәр ики тәрәфә әјиләҹәксиниз?»
Јеһова Аллаһа ҝүвәнәрәк дүзҝүн гәрарлар верин
6 Исраиллиләр вәд олунмуш дијарда мәскунлашанда ваҹиб сечим етмәли идиләр: Јеһоваја ибадәт етсинләр, јохса диҝәр аллаһлара. (Јушә 24:15 ајәсини охујун.) Ола билсин, бизим нәзәримизҹә бурада чәтин һеч нә јохдур. Амма бу, чох ҹидди мәсәлә иди, чүнки вердикләри гәрардан онларын һәјаты асылы иди. Исраиллиләри һакимләрин идарә етдији дөврдә халг дөнә-дөнә јанлыш гәрар вермиш, Јеһовадан үз дөндәриб сахта аллаһлара сәҹдә етмишди (Һак. 2:3, 11—23). Исраиллиләрин сечим гаршысында олдуғу башга бир вәзијјәт Илјас пејғәмбәрин дөврүндә јаранмышды. Пејғәмбәр халгы бир гәрар вермәјә сәсләјирди: ја Јеһоваја ибадәт етсинләр, ја да сахта аллаһ олан Баала (1 Пад. 18:21). Илјас пејғәмбәр халгы гәтијјәтсизлијинә ҝөрә мәзәммәт етди. Јенә дә биз дүшүнә биләрик, бурада чәтин нә вар ки, ахы Јеһоваја ибадәти сечмәк ән доғру гәрардыр, инсан һеч вахт бундан зијан чәкмәз. Бирдә ки, ағлы башында олан адам сахта аллаһа ибадәт етмәз. Амма исраиллиләр бир гәрара ҝәлә билмирдиләр, онлар ики тәрәфә әјилирдиләр. Илјас онлары ән али ибадәти, Јеһоваја ибадәти сечмәјә тәшвиг етди.
О, пак ибадәтин кешијиндә дурурду
15 Баал пејғәмбәрләри ҹошуб дәлилик едирләр, адәтләри үзрә бәдәнләрини хәнҹәрлә, низә илә јаралајыр, өзләрини гана бојајырлар. Амма нә фајда?! Нә бир сәс-сәмир ҝәлир, нә дә һај верән олур (1 Пад. 18:28, 29). Бәли, Баал адлы аллаһ јохдур. Баал халгы Јеһова Аллаһдан узаглашдырмаг үчүн Шејтанын ујдурдуғу јаландыр. Һәгигәт будур: Јеһова Аллаһы гојуб башга «ағалара» гуллуг едәнләр әввәл-ахыр мәјус олурлар, һәтта рүсвај олурлар. (Зәбур 25:3; 115:4—8 ајәләрини оху.)
О, пак ибадәтин кешијиндә дурурду
18 Илјас пејғәмбәр дуа етмәздән әввәл, бәлкә дә, ҹамаатда суал јаранмышды: «Ҝөрәсән, Јеһова Аллаһ да Баал кими сахта чыхаҹаг?» Дуадан дәрһал сонра онлар суалларына ҹаваб алдылар. Мүгәддәс Китабда јазылыб: «Онда Јеһова ҝөјдән од ҝөндәрди. Од јандырма гурбаныны, одунлары, дашлары, торпағы јандырды, хәндәкдәки сују удду» (1 Пад. 18:38). Бу, инанылмаз иди, әсил мөҹүзә иди! Буну ҝөрән халг нә етди?
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
ia с. 86, чәр.
О, пак ибадәтин кешијиндә дурурду
Гураглыг нә гәдәр давам етмишди?
Илјас пејғәмбәр Әһәб падшаһа тезликлә гураглығын гуртараҹағыны хәбәр вермишди. Пејғәмбәр бу хәбәри «үчүнҹү илдә» чатдырмышды. Чох јәгин ки, бу мүддәт пејғәмбәрин илк дәфә гураглыг барәдә хәбәр вердији вахтдан етибарән һесабланмышды (1 Пад. 18:1). Илјас пејғәмбәр бу хәбәри чатдырандан гыса мүддәт сонра Јеһова Аллаһ јағыш јағдырды. Бәзиләри дүшүнә биләр ки, гураглыг үчүнҹү ил әрзиндә битиб вә буна ҝөрә дә үч илдән аз давам едиб. Лакин Иса Мәсиһ вә һәвари Јагуб гураглығын «үч ил алты ај» сүрдүјүнү сөјләмишдиләр (Лука 4:25; Јаг. 5:17). Демәк олармы ки, бу ики фикир бир-биринә зиддир?
Хејр! О вахт Исраилдә гураглыг мөвсүмү чох узун, алты ај сүрүрдү. Шүбһәсиз, Илјас пејғәмбәр Әһәб падшаһа гураглыг олаҹағыны хәбәр верәндә гураглыг мөвсүмү алты ајдан артыг иди ки, давам едирди вә һәмишәкиндән даһа шиддәтли иди. Беләликлә, Илјас пејғәмбәр гураглығын битәҹәјини хәбәр верәндә гураглыг артыг һарадаса үч ил јарым иди ки, давам едирди. Илјас пејғәмбәр ҹамааты Кармел дағына топлајанда «үч ил алты ај» тамам олмушду.
Илјас пејғәмбәрин Әһәбин јанына биринҹи дәфә ҝетдији вахты да нәзәрә алмалыјыг. Ҹамаат инанырды ки, «булудларын сүвариси» Баал гураглыға сон гојаҹаг. Гураглыг чох чәкдији үчүн јәгин ҹамаат: «Баал һарададыр? Нә вахт јағыш јағдыраҹаг?» — дејирди. Илјас пејғәмбәр демишди ки, о демәјинҹә нә шеһ олаҹаг, нә јағыш јағаҹаг. Еһтимал ки, бу сөзләр Баала гуллуг едән инсанлара бөјүк зәрбә вурмушду (1 Пад. 17:1).
10—16 ОКТЈАБР
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | 1 ПАДШАҺЛАР 19, 20
«Тәсәлли үчүн Јеһоваја үз тутун»
Стрессли анларынызда Јеһоваја ҝүвәнин
5 1 Падшаһлар 19:1—4 ајәләрини охујун. Бунунла белә, Изәбил Илјасы өлүмлә һәдәләјәндә о, бәрк горхмушду вә ҹаныны гуртармаг үчүн Биир-Сәбаја гачмышды. Пејғәмбәр о гәдәр пәришан иди ки, өзүнә өлүм диләмишди. Нәјә ҝөрә Илјас белә һиссләр кечирирди? Чүнки о да гејри-камил, «бизим кими ади бир инсан иди» (Јаг. 5:17, һаш.). Ола билсин, пејғәмбәр ҝүҹлү стресс кечирирди, үстәлик, тагәти галмамышды. Бәлкә дә, о фикирләширди ки, пак ибадәти дәстәкләмәк үчүн чәкдији бүтүн зәһмәт һәдәрдир, Исраилдә һеч нә јахшылыға доғру дәјишмәјиб вә Јеһоваја ибадәти давам етдирән тәкҹә о галыб (1 Пад. 18:3, 4, 13; 19:10, 14). Белә бир сәдагәтли пејғәмбәрин бу ҹүр һиссләр кечирмәси бизә гәрибә ҝәлә биләр. Амма Јеһова онун һиссләрини баша дүшүрдү.
Аллаһ она үрәк-дирәк верди
13 Севимли пејғәмбәринин чөллүкдә бир ағаҹ алтда узандығыны вә өзүнә өлүм арзуладығыны ҝөрәндә, сизҹә, Јеһова Аллаһ һансы һиссләри кечирирди? Илјас пејғәмбәр јухуја даланда Јеһова Аллаһ мәләјини онун јанына ҝөндәрди. Мәләк еһмалҹа тохунуб ону јухудан ојатды вә деди: «Дур јемәк је». Илјас пејғәмбәр галхыб јемәк једи. Мәләк онун габағына исти чөрәк вә су гојмушду. Бәс пејғәмбәр мәләјә тәшәккүр етди? Мүгәддәс Китабда садәҹә јазылыб ки, пејғәмбәр јејиб-ичиб тәзәдән јатды. Бәлкә дә, өзүнү о гәдәр пис һисс едирди ки, данышмаг белә, истәмирди. Мәләк ону икинҹи дәфә ојаданда јәгин сәһәр тәзә ачылырды. Бу дәфә дә она: «Дур јемәк је»,— деди вә әлавә етди: «Чүнки сәфәрин ағыр олаҹаг» (1 Пад. 19:5—7).
Аллаһ она үрәк-дирәк верди
21 Мүгәддәс Китабда дејилир ки, Јеһова Аллаһ бу тәбиәт гүввәләринин һеч бириндә дејилди. Илјас пејғәмбәр билирди ки, Јеһова Аллаһ бүтпәрәстләрин «булудлара сүвар олан», јәни јағыш јағдыран аллаһ сајдығы Баал кими әфсанәви тәбиәт аллаһы дејил. Јеһова Аллаһ мөһтәшәм тәбиәт гүввәләрини јарадандыр вә јаратдығы шејләрдән гат-гат уҹадыр. О, һәтта ҝөјләрә белә, сығмаз! (1 Пад. 8:27). Бүтүн бунлар Илјас пејғәмбәрә неҹә көмәк етди? Јадыныздадыр, о, Әһәбдән вә Изәбилдән неҹә горхмушду? Јеһова кими гүдрәтли Аллаһ онунла иди, онун кимдәнсә горхмасына сәбәб јох иди. (Зәбур 118:6 ајәсини оху.)
иа с. 106—107, абз. 22
Аллаһ она үрәк-дирәк верди
22 Алов јох оландан сонра әтрафа сүкут чөкүр вә Илјас пејғәмбәр «сакит, һәзин сәс» ешидир. Бу сәс ону јенә дә үрәјини бошалтмаға тәшвиг едир, пејғәмбәр јенә дә үрәјиндән кечәнләри дилә ҝәтирир. Јәгин бу, она бир аз да тохтаглыг верир. Сөзсүз ки, бу сәсин сонра дедији сөзләр она даһа чох тохтаглыг верир. Јеһова Аллаһ Илјас пејғәмбәри әмин едир ки, о, Онун ҝөзүндә дәјәрлидир. Аллаһ ону буна неҹә әмин едир? Јеһова Аллаһ пејғәмбәринә Баал дининә гаршы мүбаризәнин ҝәләҹәк ҝедишатыны ачыр. Илјас пејғәмбәрин ҝөрдүјү иш һәдәр дејил, чүнки Аллаһ Өз нијјәтини јаваш-јаваш һәјата кечирир вә һеч ким буна мане ола билмәз. Үстәлик, Јеһова Аллаһ Илјас пејғәмбәрә јени тапшырыг вериб ҝөстәрир ки, бу нијјәтин һәјата кечмәсиндә онун да пајы вар (1 Пад. 19:12—17).
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
Елиша одлу арабалары ҝөрдү. Бәс сән?
Јеһова пејғәмбәр «Илјасы гасырға илә ҝөјә галдырмаздан әввәл» Гилгалдан Бет-Елә ҝөндәрди. Илјас Елишанын онунла ҝетмәсини истәмирди, анҹаг Елиша исрар едәрәк деди: «Сәндән әл чәкмәрәм». Јол бојунҹа Илјас даһа ики дәфә Елишаја онунла ҝетмәмәсини деди, анҹаг бунун һеч бир хејри олмады (2 Пад. 2:1—6). Рут Наомидән ајрылмадығы кими, Елиша да Илјасдан ајрылмады (Рут 1:8, 16, 17). Нәјә ҝөрә? Ҝөрүнүр, Елиша Аллаһын вердији үстүнлүјү — Илјасын јанында хидмәт етмәји гијмәтләндирирди.
17—23 ОКТЈАБР
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | 1 ПАДШАҺЛАР 21, 22
«Сәлаһијјәт саһибләри, Јеһовадан өрнәк ҝөтүрүн»
it-2-E с. 21
Ордулар Аллаһы Јеһова
Јушә Әриһанын јахынлығында мәләји ҝөрүб ондан Исраилин, јохса дүшмән ордусунун тәрәфиндән олдуғуну сорушанда мәләк ҹаваб вермишди: «Хејр, мән Јеһованын ордусунун әмири кими ҝәлмишәм» (Јш 5:13—15). Микај пејғәмбәр дә Әһәб падшаһла Јәһушафат падшаһа демишди: «Мән Јеһованы тахтында отуран ҝөрдүм. Ҝөјләрин ордусу Онун сағында-солунда дурмушду» (1Пд 22:19—21). Ајдындыр ки, пејғәмбәр бурада Јеһованын руһани оғулларыны нәзәрдә тутурду (1Пд 22:19—21). Јеһованын орду јох, ордулар Аллаһы адланмасы јериндәдир, чүнки мәләкләр тәкҹә кәррублара, серафлара вә ади мәләкләрә бөлүнмүрләр (Әш 6:2, 3; Јр 3:24; Вһ 5:11), һәм дә дәстәләр шәклиндә тәшкил олунублар. Буна ҝөрә дә Иса Мәсиһ демишди ки, чағырса, «он ики леҝиондан чох» мәләк ҝәләр (Мт 26:53, һашијә). Һизгијјә Јеһовадан имдад диләјәндә Ону «кәррублар үзәриндә отуран ордулар Аллаһы, Исраилин Аллаһы Јеһова» адландырмышды. Чох ҝүман ки, Һизгијјә Јеһованын сәмави тахтынын рәмзи олан әһд сандығына вә онун гапағынын үстүндәки кәрруб һејкәлләринә истинад едирди (Әш 37:16; әлагәләндир: 1Иш 4:4; 2Иш 6:2). Әлјәсәнин нөкәри горхуја дүшәндә архајын олсун дејә она ҝөрүнтү ҝөстәрилди. О ҝөрдү ки, Әлјәсәнин јашадығы, мүһасирәјә алынмыш шәһәрин әтрафындакы дағлар «аловдан олан атлар вә ҹәнҝ арабалары илә долудур». Бу, Јеһованын мәләкләрдән ибарәт гошунларынын бир һиссәси иди (2Пд 6:15—17).
Һәр кишинин башы Мәсиһдир
9 Тәвазөкарлыг. Јеһова кими һикмәтә саһиб икинҹи варлыг јохдур. Бунунла белә, О лүтф ҝөстәриб хидмәтчиләринин фикрини динләјир (Јар. 18:23, 24, 32). Јеһова сәлаһијјәти алтында олан кәсләрин тәклифләр ирәли сүрмәсинә изин верир (1 Пад. 22:19—22). Јеһова мүкәммәлдир, амма һал-һазырда О биздән мүкәммәллик ҝөзләмир. Әксинә, Она ибадәт едән гејри-камил инсанларын ишини аванд едир, хошбәхт олмаларына көмәк едир (Зәб. 27:9; 113:6, 7; Ибр. 13:6). Падшаһ Давуд билирди ки, ҝөрдүјү бөјүк ишләри Јеһованын лүтфү сајәсиндә баҹарыб (2 Ишм. 22:36).
it-2-E с. 245
Јалан
Јеһова Аллаһ јол верир ки, «алдадыҹы тәсир» јаланы һәгигәтдән үстүн тутан инсанлары аздырсын вә онлар Иса Мәсиһ һаггындакы мүждәјә јох, јалана инансынлар (2Ск 2:9—12). Әсрләр әввәл Исраил падшаһы Әһәбин башына ҝәлән әһвалатда бу ајдын ҝөрүнүр. Пејғәмбәрләр јалан данышараг Әһәби архајын етдиләр ки, Рамут-Ҝилада гаршы мүһарибәдә гәләбә газанаҹаг. Јеһованын пејғәмбәри Микај исә деди ки, ону орада фәлакәт һаглајаҹаг. Микаја ҝөрүнтүдә әјан олмушду ки, Јеһова бир мәләјә Әһәбин пејғәмбәрләринин ағзына јалан сөзләр гојмаға иҹазә вериб. Башга сөзлә, бу мәләк онлары өз тәсири алтына салмышды, буна ҝөрә дә онлар һәгигәти јох, өзләринин вә Әһәбин үрәјиндән кечәнләри дејирдиләр. Јеһованын пејғәмбәри Әһәби хәбәрдар етсә дә, Әһәб јаланлара инанмаға үстүнлүк верди вә бу она ҹаны баһасына баша ҝәлди (1Пд 22:1—38; 2См 18).
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
Әсл төвбә нәдир?
4 Ахырда Јеһованын сәбри сона чатды. Јеһова Илјас пејғәмбәр васитәсилә билдирди ки, Әһәблә Изәбили ҹәзаландыраҹаг, онларын нәслинин көкүнү кәсәҹәк. Илјасын сөзләри Әһәби гәм-гүссәјә гәрг етди! Мараглыдыр ки, белә тәкәббүрлү инсан гүруруну сындырды (1 Пад. 21:19—29).
5 Әһәб гүруруну сындырса да, сонракы һәрәкәтләриндән ајдын ҝөрүндү ки, төвбәси һәгиги дејил. О, өлкәдә Баала ибадәтә сон гојмаға ҹәһд етмәди. Һеч халгы Јеһоваја ибадәтә дә тәшвиг етмәди. Әһәбин төвбә етмәдији башга шејләрдән дә ҝөрүндү.
6 Сонралар Әһәб Јәһуда падшаһы Јәһушафата тәклиф етди ки, онунла бирҝә арамиләрә гаршы вурушмаға ҝетсин. Амма јахшы падшаһ олан Јәһушафат она тәклиф етди ки, әввәлҹә Јеһованын пејғәмбәри илә мәсләһәтләшсинләр. Әһәб разылашмајыб белә деди: «Јеһоваја мүраҹиәт етмәк үчүн бир нәфәр дә вар... Амма ондан зәһләм ҝедир. О, һеч вахт мәним хејримә пејғәмбәрлик етмир, анҹаг пислијимә едир». Буна рәғмән, онлар Микај пејғәмбәрлә мәсләһәтләширләр. Ајдындыр ки, о, Әһәбин хејринә пејғәмбәрлик етмир! Әһәб төвбә едиб, Јеһовадан әфв диләмәк әвәзинә, пејғәмбәри зиндана атдырыр (1 Пад. 22:7—9, 23, 27). Дүздүр, о, пејғәмбәри һәбсә атмаға мүвәффәг олду, амма пејғәмбәрлијин иҹрасынын гаршысыны алмаг мүмкүн дејилди. Нөвбәти дөјүшдә Әһәб өлдү (1 Пад. 22:34—38).
24—30 ОКТЈАБР
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | 2 ПАДШАҺЛАР 1, 2
«Тәлим вермәкдә ҝөзәл нүмунә»
Ағсаггаллар гардашлара неҹә тәлим верирләр?
15 Илјасын давамчысы олан Әлјәсәнин нүмунәси һәмчинин ҝөстәрир ки, гардашларын тәҹрүбәли ағсаггаллара һөрмәт ҝөстәрмәси чох ваҹибдир. Илјасла Әлјәсә Әриһада бир дәстә пејғәмбәрә баш чәкиб Иордан чајына тәрәф ҝетдиләр. Чаја чатанда «Илјас палтарыны чыхарыб бүрмәләди вә суја вурду, сулар ортадан ајрылды». Онлар гуру јердән чајы кечәндән сонра «сөһбәт едә-едә» јолларына давам етдиләр. Ајдындыр ки, Әлјәсә артыг һәр шеји билдијини дүшүнмүрдү. Илјасын јанында олдуғу сон дәгигәјә кими о, устадынын ағзындан чыхан һәр сөзү үрәјинә һәкк едирди. Сонра Илјас гасырғанын ичиндә ҝөјә галхды. Бундан сонра Әлјәсә Иордан чајына гајытды вә Илјасын палтарыны суја вуруб деди: «Илјасын Аллаһы Јеһова һарададыр?» Сулар бу дәфә дә ајрылды (2 Пад. 2:8—14).
Ағсаггаллар гардашлара неҹә тәлим верирләр?
16 Диггәт јетирдинизсә, Әлјәсәнин ҝөстәрдији илк мөҹүзә Илјасын ҝөстәрдији сонунҹу мөҹүзә илә ејни иди. Бу, нәдән хәбәр верир? Әлјәсә дүшүнмүрдү ки, артыг сүкан онун әлиндәдир вә о, дәрһал дәјишиклик етмәлидир. Әксинә, Илјасын гојдуғу јолла ҝедәрәк Әлјәсә мүәллиминә һөрмәт етдијини ҝөстәрди. Елә буна ҝөрә дә диҝәр пејғәмбәрләр она етибар етдиләр (2 Пад. 2:15). Әлјәсә пејғәмбәр кими хидмәт етдији 60 ил әрзиндә Јеһованын көмәји илә Илјасдан даһа чох мөҹүзә ҝөстәрди. Бәс бу ҝүн тәлим алан гардашлар бундан нә өјрәнә биләрләр?
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
«Икинҹи Падшаһлар» китабындан диггәтәлајиг фикирләр
2:11 — «Илјас гасырға илә» һансы «ҝөјә галдырылды»? Бу ҝөј нә физики каинатын бир һиссәси, нә дә Аллаһын вә мәләкләрин олдуғу руһани јердир (Ганунун тәкрары 4:19; Мәзмур 11:4; Матта 6:9; 18:10). Илјасын галдырылдығы «ҝөј» атмосфер иди (Мәзмур 78:26; Матта 6:26). Еһтимал ки, одлу араба Јери әһатә едән атмосфердән кечиб Илјасы Јер күрәсинин башга һиссәсинә апармыш, о да бир нечә мүддәт орада јашамышдыр. Бу ондан бәллидир ки, илләр кечдикдән сонра Илјас Јәһуданын падшаһы Јеһорама мәктуб јазмышдыр (2 Салнамәләр 21:1, 12-15).
31 ОКТЈАБР — 6 НОЈАБР
АЛЛАҺЫН КӘЛАМЫНДАКЫ ХӘЗИНӘ | 2 ПАДШАҺЛАР 3, 4
«Оғлуну ал»
«Билирәм, о... дириләҹәк»
7 Мүгәддәс Китабда тәсвир олунан нөвбәти дирилмә һадисәси Илјас пејғәмбәрин хәләфи Әлјәсәнин әли илә баш вермишди. Шунам шәһәриндә јашајан бир исраилли гадын Әлјәсә пејғәмбәрә мүстәсна гонагпәрвәрлик ҝөстәрмишди. Јеһова Аллаһ әвәзиндә бу гадына вә онун артыг јаша долмуш әринә илләрлә һәсрәтини чәкдикләри өвлад пајы бәхш етмишди. Лакин бир нечә илдән сонра ушаг өлүр. Дәрддән јериндә гәрар тута билмәјән ана әринин изни илә 30 километр јол гәт едәрәк Кармел дағына, Әлјәсә пејғәмбәрин јанына ҝедир. Әввәлҹә пејғәмбәр нөкәри Гиһазини Шунама ҝөндәрир. Амма о, ушағы дирилдә билмир. Гиһазидән сонра пејғәмбәрлә ушағын анасы да Шунама ҝәлиб чыхыр (2 Пад. 4:8—31).
«Билирәм, о... дириләҹәк»
8 Әлјәсә ушағын ҹәсәдинин гојулдуғу отаға ҝирир вә ҹәсәдин үстүндә дуа едир. Бу дәм мөҹүзә баш верир, ушаг һәјата гајыдыр. Беләҹә, ана әзиз баласына говушур. (2 Падшаһлар 4:32—37 ајәләрини охујун.) Јәгин ки, бу анда о, Һәннәнин нәзир-нијазла тапдығы оғлу Ишмуили мүгәддәс чадыра ҝәтирәндә сөјләдији дуаны хатырлајыр: «Мәзара ендирән дә [Јеһовадыр], орадан галдыран да» (1 Ишм. 2:6). Јеһова шунамлы гадынын өвладыны, сөзүн әсл мәнасында, Мәзардан галдырды. Бу һадисә бир даһа тәсдигләди ки, Јеһова өлүләри дирилтмәјә гадир Аллаһдыр.
Һикмәт хәзинәсиндән инҹиләр
it-2-E с. 697, абз. 2
Пејғәмбәр
«Пејғәмбәр оғуллары». Бир китабда изаһ олунур ки, ибрани дилиндә «бен» (оғлу), јахуд «бенеһ» (оғуллары) ҝилдијанын, јәни иттифагын (јахуд гәбиләнин, һансыса синфин) үзвләрини дә билдирә биләр («Gesenius’ Hebrew Grammar»). (Нә 3:8 ајәси илә әлагәләндир. Бурада «әтријјатчы» сөзү һәрфән «әтријјатчыларын оғлу» ифадәсинин тәрҹүмәсидир.) Буна ҝөрә дә «пејғәмбәр оғуллары» дедикдә пејғәмбәрләрин тәлим алдығы мәктәб вә ја пејғәмбәрләр бирлији нәзәрдә тутулур. Бејтелдә, Әриһада вә Ҝилгалда бу ҹүр пејғәмбәр груплары вар иди. (2Пд 2:3, 5; 4:38; әлагәләндир: 1Иш 10:5, 10.) Ишмуил Рамадакы групун башында дурурду (1Иш 19:19, 20). Ҝөрүнүр, Әлјәсә дә ејни мөвгејә саһиб иди. (2Пд 4:38; 6:1—3; әлагәләндир: 1Пд 18:13.) Мүгәддәс Китабда дејилир ки, онлар өзләринә галмаға јер дүзәлдирдиләр, борҹа ҝөтүрдүкләри аләти ишләдирдиләр. Бундан ҝөрүнүр ки, онлар садә һәјат сүрүрдүләр. Чох вахт пејғәмбәрләр бирҝә галсалар да, бир јердә јемәк јесәләр дә, бәзән онлара ајры-ајрылыгда иш тапшырылырды вә тәкбашына бу иши ҝөрмәјә ҝедирдиләр (1Пд 20:35—42; 2Пд 4:1, 2, 39; 6:1—7; 9:1, 2).