Тәблиғ ишинин ән гызғын чағларында хидмәт
Нәгл етди Һарли Һаррис
1950-ҹи ил сентјабрын 2-си иди. Миссури штатынын (АБШ) Кеннет шәһәриндә рајон конгресиндә идик. Бирдән бир груп инсан бизи һәр тәрәфдән әһатәјә алды. Бизи бу гәзәбли инсанларын әлиндән гуртармаг үчүн шәһәрин мери Милли гвардијанын гошунлары илә бирҝә өзүнү ораја чатдырды. Сүнҝүлү түфәнҝләрлә силаһланмыш әсҝәрләр күчәни нәзарәт алтына алдылар. Һәр тәрәфдән тәһгир вә сөјүшләр ешидә-ешидә машынларымыза сары ҝетдик. Конгресин галан һиссәсинә гулаг асмаг үчүн Кејп-Ҹирардо шәһәринә (Миссури штаты) јола дүшдүк. Орада мән 14 јашымда вәфтиз олдум. Белә һәрҹ-мәрҹлик дөврүндә Јеһоваја хидмәт етмәјә неҹә башладығым һагда данышмаг истәрдим.
БАБАМЛА нәнәм вә онларын сәккиз өвлады 1930-ҹу илләрин әввәлиндә Рутерфорд гардашын чыхышларынын бәзи јазыларына гулаг асмыш вә һәгигәти тапдыгларына әмин олмушлар. Мәним валидејнләрим, Беј вә Милдред Һаррис 1935-ҹи илдә Вашингтонда кечирилән конгресдә вәфтиз олублар. Бу конгресдә ‘бөјүк издиһама’ кимләрин дахил олдуғу ачыгланмышды. Бир тәсәввүр един, валидејнләрим онун бир һиссәси олдугларыны биләндә неҹә дә севинмишдиләр! (Вәһј 7:9, 14).
Бир ил сонра мән анадан олдум. Бир јашым тамам оланда валидејнләрим Миссисипинин уҹгар әразиләриндән биринә көчмәк гәрарына ҝәлдиләр. Орада јашадығымыз мүддәтдә рајон нәзарәтчисинин башчәкмәсинин нә олдуғуну билмәдик. Бунунла белә, валидејнләрим Бет-Еллә мәктублашыр вә конгресләрә ҝедиб-ҝәлирдиләр. Бир мүддәт һәмиманлыларымызла јалныз бу јолла әлагә сахлаја билдик.
Тәгибләрлә үз-үзә
Икинҹи Дүнја мүһарибәси заманы Јеһованын Шаһидләри битәрәф мөвгеләринә ҝөрә чохлу тәгибләрлә үзләширдиләр. Аиләмиз Арканзас штатындакы Маунтин-Һоум шәһәринә көчмүшдү. Ҝүнләрин бир ҝүнү, атамла күчәдә тәблиғ едәркән бир киши онун әлиндәки журналлары алыб ҝөзүмүзүн габағындаҹа јандырды. О, бизи мүһарибәјә ҝетмәјән горхаглар адландырды. Мән һөнкүр-һөнкүр ағламаға башладым. О вахт ҹәми-ҹүмләтаны беш јашым варды. Атам исә киши чыхыб ҝедәнәҹән динмәз-сөјләмәз јериндә дуруб она бахырды.
Бизә јахшы мүнасибәт ҝөстәрәнләр дә вар иди. Бир дәфә машында отураркән бир груп инсан бизи әһатәјә алды. Бу заман јолдан кечән прокурор ајаг сахлајыб сорушду: «Бурада нә баш верир?» Бир нәфәр она ҹаваб верәрәк деди: «Бу Јеһованын Шаһидләри вәтәнләрини мүдафиә етмәк истәмирләр!» Прокурор бу сөзләри ешидән кими машынымызын ајаг јеринә галхыб уҹадан деди: «Мән Биринҹи Дүнја мүһарибәсиндә вурушмушам, бу мүһарибәдә дә вурушаҹағам! Бурахын онлары ҝетсинләр. Бу адамлардан һеч кәсә зијан ҝәлмәз!» Бундан сонра ҹамаат јаваш-јаваш дағылышды. Бизә јахшылыг едән хејирхаһ инсанлара чох миннәтдар идик! (Һәв. иш. 27:3).
Конгресләр бизи мөһкәмләндирир
1941-ҹи илдә Миссури штатынын Сент-Луис шәһәриндә кечирилән конгрес лап вахтында иди! Бир һесабламаја ҝөрә, һәмин конгресдә 115 000 нәфәр иштирак етмишди. Вәфтиз олунанларын сајы исә дүз 3 903 нәфәр иди! Рутерфорд гардашын һәмин конгресдә сөјләдији «Падшаһын өвладлары» адлы мәрузәси индијәдәк јадымдадыр. О, чыхышы боју бирбаша олараг биз ҝәнҹләрә мүраҹиәт едирди. Сонда һамымыза «Ушаглар» адлы ҝөј рәнҝдә ҝөзәл бир китаб һәдијјә етдиләр. Нөвбәти ил биринҹи синфә ҝедәҹәкдим вә бу конгрес мәни мәктәбдә гаршылашаҹағым сынаглара һазырлады.
Дәрс или јетишди. Әмим гызлары илә мән бајраға тәзим етмәдијимиз үчүн мәктәбдән говулдуг. Буна бахмајараг, мүдиријјәтин фикрини дәјишәҹәји үмидилә һәр ҝүн мешәликдән кечән јолла мәктәбә ҝедирдик, анҹаг бизи һәр дәфә ҝери гајтарырдылар. Бу, хејли вахт давам етди. Лакин мән һесаб едирдим ки, бунунла биз Аллаһын Падшаһлығына садиглијимизи ҝөстәририк.
Бир нечә вахтдан сонра Бирләшмиш Штатларын Али Мәһкәмәси гәрар верди ки, бајраға тәзим етмәк мүтләг дејил вә бизи јенидән мәктәбә гәбул етдиләр. Мүәллимимиз чох меһрибан инсан иди вә дәрс програмындан ҝери галмамағымыз үчүн бизә көмәк етди. Елә синиф јолдашларымыз да бизә һөрмәтлә јанашырдылар.
1942-ҹи илдә Кливленддә (Оһајо штаты) кечирилән конгрес дә јадымдадыр. Һәмин конгресдә Нејтан Норр гардаш «Сүлһ чох сүрәҹәкми?» адлы мәрузә илә чыхыш етмишди. О, «Вәһј» китабынын 17-ҹи фәслини мүзакирә едәрәк гејд етмишди ки, Икинҹи Дүнја мүһарибәси гуртарандан сонра нисби сүлһ дөврү башлајаҹаг вә Падшаһлыг иши ҝениш вүсәт алаҹаг. Буна ҝөрә дә 1943-ҹү илдә Ҝилеад Мәктәбинин әсасы гојулду. О вахтлар мән һеч ағлыма белә ҝәтирә билмәздим ки, бу мәктәб нә вахтса һәјатымда мүһүм рол ојнајаҹаг. Мүһарибә битәндән сонра, һәгигәтән дә, нисби сакитлик јаранды вә тәгибләр сәнҝиди. Анҹаг 1950-ҹи илдә Кореја мүһарибәси башлајанда, әввәлдә дедијим кими, јенидән тәгибләрә мәруз галдыг.
Падшаһлыг ишинин ән гызғын чағларында хидмәтдә фәал иштирак едирәм
1954-ҹү илдә, мәктәби битирдикдән сонра пионер хидмәтинә башладым. 1950-ҹи илдә издиһамын бизи әһатәјә алдығы Кеннет шәһәриндә бир мүддәт хидмәт етдикдән сонра 1955-ҹи илин март ајында Бет-Елә дәвәт олундум. Тәјин олундуғум јығынҹағын әразисинә Нју-Јоркун мәркәзиндә јерләшән Тајмс-сквер мејданы да дахил иди. Бурадакы һәјат әввәлләр јашадығым балаҹа шәһәрдәки һәјатдан неҹә дә фәргләнирди! Башлары ишә гарышан нју-јорклуларын диггәтини хош хәбәрә ҹәлб етмәк үчүн мән журналдан мараглы мәгалә сечир вә онлара ҝөстәрәрәк сорушурдум: «Нә вахтса өзүнүзә белә бир суал вермисинизми?» Чохлары журналларымызы ҝөтүрүрдүләр.
Бет-Елдә ән чох хошума ҝәлән шејләрдән бири дә Норр гардашын апардығы сәһәр ибадәти иди. Онун Мүгәддәс Китаб ајәләрини шөвглә изаһ етмәси вә онларын практики фајдасыны ҝөстәрмәси һеч јадымдан чыхмаз! Норр гардаш биз ҝәнҹ вә субај гардашлара бир ата кими јанашырды вә әкс ҹинслә неҹә давранмаға даир чохлу ҝөзәл мәсләһәтләр верирди.
1960-ҹы илдә аилә гурмаг гәрарына ҝәлдим вә 30 ҝүн габаг Бет-Елдән ҝедәҹәјими хәбәр вердим, лакин һеч бир ҹаваб алмадым. Чох утанҹаг олмағыма бахмајараг, 30 ҝүндән сонра бүтүн ҹәсарәтими топлајыб нә вахт ҝедәҹәјими сорушмаг гәнаәтинә ҝәлдим. Дәстәји Роберт Уоллен гардаш ҝөтүрдү вә ишләдијим јерә ҝәлди. О, мәндән сорушду:
— Һарли, хүсуси пионерлик вә ја сәјјар хидмәт барәдә нә дүшүнүрсән?
— Боб, ахы мәним 24 јашым вар вә мән тәҹрүбәсизәм!
Сәјјар хидмәт
Һәмин ахшам отағыма гајыданда масанын үзәриндә бөјүк бир зәрф ҝөрдүм. Ичиндә ики бланк варды: бири хүсуси пионер, диҝәри исә сәјјар хидмәти үчүн иди. Ҝөзләримә инанмадым! Беләликлә, мән Миссури штатынын ҹәнуб-гәрбиндә вә Канзас штатынын шәргиндә сәјјар нәзарәтчи кими шәрәфли, лакин өзүмү лајиг ҝөрмәдијим хидмәтә башладым. Анҹаг Бет-Ели тәрк етмәздән әввәл сәјјар нәзарәтчиләр үчүн тәшкил олунмуш ҝөрүшдә иштирак етдим. Ҝөрүшүн сонунда Норр гардаш бизә мүраҹиәт едәрәк деди: «Рајон вә вилајәт нәзарәтчиси кими хидмәт етмәјиниз о демәк дејил ки, сиз башга гардашлардан даһа чох билирсиниз. Сиздән дә тәҹрүбәли оланлар вар. Садәҹә олараг онларын шәраити буна јол вермир. Онлардан чох шеј өјрәнә биләрсиниз».
Норр гардаш һаглы иди! Канзас штатынын Парсонс шәһәриндән олан Фред Молоһан гардаш, онун һәјат јолдашы вә доғма гардашы Чарли мәним үчүн ҝөзәл нүмунә иди. Онлар һәгигәти 1900-ҹү илләрин әввәлиндә өјрәнмишдиләр. Һәлә мән дүнјаја ҝәлмәмишдән әввәл хидмәтдә онларла баш верән һадисәләри ешитмәк неҹә дә хош иди! Диҝәр гардаш исә Миссуринин Ҹоплин шәһәриндән олан Ҹон Ристен иди. Бу јашлы гардаш чох хејирхаһ инсан иди вә узун илләр пионер кими хидмәт едирди. Онлар теократик низам-интизама бөјүк һөрмәтлә јанашырдылар вә ҝәнҹ олмағыма бахмајараг, мәни рајон нәзарәтчиләри кими гијмәтләндирирдиләр.
1962-ҹи илдә пионер кими хидмәт едән Кларис Ношла аилә гурдум. О, күрәнсачлы шән бир гыз иди. Хидмәтими онунла бирҝә давам етдирдим. Гардашларын евиндә галанда онларла јахындан таныш олмаг имканымыз олурду. Биз ҝәнҹләрдә таммүддәтли хидмәтә һәвәс ојатмаға чалышырдыг. Тәјин олундуғумуз рајонда хидмәт етмәјә һазыр олан Ҹеј Касински вә Ҹоанн Кресиман адлы ики јенијетмә варды. Бунун үчүн садәҹә киминсә онлара тәкан вермәси лазым иди. Онларла хидмәтә чыхмағымыз вә фәдакар һәјатын ҝәтирдији хејир-дуалар һагда ағыздолусу данышмағымыз онлары гаршыларына руһани мәгсәдләр гојмаға тәшвиг етди. Ҹоанн хүсуси пионер, Ҹеј исә бет-елли олду. Бир мүддәт сонра онлар евләндиләр вә тәхминән 30 илдир ки, бирликдә сәјјар хидмәтдә иштирак едирләр.
Миссионер хидмәти
1966-ҹы илдә Норр гардаш биздән хариҹдә хидмәт етмәк барәдә нә дүшүндүјүмүзү сорушду. Кларислә мән: «Бура да бизим үчүн пис дејил, амма һараса ҝетмәк лазымдырса, — баш үстә!» — дејә ҹаваб вердик. Бир һәфтәдән сонра бизи Ҝилеад Мәктәбинә дәвәт етдиләр. Јенидән Бет-Елдә олмаг, севдијим вә һөрмәт бәсләдијим инсанлары ҝөрмәк неҹә дә хош иди! Бир синифдә охудуғумуз баҹы-гардашларла дост олдуг. Онлар бу ҝүнә кими Јеһоваја сәдагәтлә хидмәт едирләр.
Деннис вә Едвина Кристи, Ана Родриҝеси вә Делиа Санчеси бизимлә бирҝә Ҹәнуби Америкада јерләшән Еквадора тәјин етдиләр. Деннислә Едвина пајтахта — Китоја ҝетди. Бизим кими Ана вә Делианы да Еквадорун үчүнҹү бөјүк шәһәри олан Куенкаја ҝөндәрдиләр. Тәблиғ етдијимиз әразијә ики әјаләт дахил иди. Куенкадакы илк јығынҹаг ҝөрүшләри бизим гонаг отағымызда кечирилирди. Бу ҝөрүшләрдә дөрдүмүздән савајы, ики нәфәр дә иштирак едирди. Биз нараһат идик ки, ҝөрәсән, сајымыз аз ола-ола, бурада тәблиғ ишини неҹә баша вура биләҹәјик.
Куенкада чохлу килсәләр вар иди вә онларын мүгәддәс ҝүнләриндә шәһәрдә дини јүрүшләр кечирән адамларын әлиндән тәрпәнмәк олмурду. Буна бахмајараг, Куенка ҹамаатынын суаллары чох иди. Мәсәлән, Куенканын велосипед јарышларынын галиби олан Марио Поло илә илк дәфә таныш оланда онун «“Вәһј” китабындакы фаһишә кимдир?» суалы мәни јаман тәәҹҹүбләндирди.
Бир ахшам Марио бизә ҝәлди. Нәјә ҝөрәсә о чох нараһат ҝөрүнүрдү. Сән демә, кешиш она Јеһованын Шаһидләринә гаршы ҹидди иттиһамлар ирәли сүрән бир нечә нәшр вермишди. Мән ондан сорушдум: «Бир инсан нәдәсә иттиһам олунурса, мәҝәр өзүнү мүдафиә етмәјә һаггы јохдур?» Ертәси ҝүн Марио һәмин кешиши вә мәни өз евинә дәвәт етди ки, иттиһамлара ҹаваб верим. Мән Үч үгнум барәдә данышмағы тәклиф етдим. Кешиш Јәһја 1:1 ајәсини охујанда Марионун елә өзү онун мәнасыны изаһ етди, өзү дә ки дүзҝүн. Вә беләҹә о охунан бүтүн ајәләри өзү баша салды. Үч үгнум тәлимини әсасландыра билмәјән кешиш пәрт һалда дуруб ҝетди. Беләликлә, Марио илә һәјат јолдашы әмин олдулар ки, бу јол һәгигәтдир вә бундан сонра онлар һәр заман Мүгәддәс Китаб тәлимләрини мәһарәтлә мүдафиә едирдиләр. Вахт кечди вә илк тәјинат алдығымыз ҝениш әразидә јығынҹагларын сајы 63-ә, Куенка шәһәриндә исә 33-ә галхды. Тәблиғ ишинин бу дәрәҹәдә ҝениш вүсәт алмасынын ҹанлы шаһиди олмаг неҹә дә севиндириҹи иди!
Тәблиғ ишинин ҝенишләнмәсини филиалдан мүшаһидә едирәм
1970-ҹи илдә Ал Шуло гардашла бирҝә Гуајакил шәһәриндә јерләшән филиалда хидмәт етмәјә дәвәт алдым. Биз мәктублара бахыр вә диҝәр ишләрлә мәшғул олурдуг. Бет-Елдә јарым иш ҝүнү чалышан Ҹо Секерака исә һәмин вахт өлкәдә фәалијјәт ҝөстәрән 46 јығынҹағын сифариш етдији әдәбијјаты гутулара јығмаг һәвалә олунмушду. Бир ара, мән Бет-Елдә ишләдијим мүддәтдә Кларис саһәдә миссионер хидмәтини давам етдирирди. О, 55 нәфәрә өзүнү Јеһоваја һәср етмәјә көмәк етмишди. Бәзән бир конгресдә онун Мүгәддәс Китабы өјрәтдији 3—5 адам бирдән вәфтиз олурду.
Кларис Лукресија адында бир гадынла Мүгәддәс Китабы өјрәнирди, әри исә она мане олурду. Буна бахмајараг, о вәфтиз олунуб даими пионер кими хидмәт етмәјә башлады. О, ушагларыны да Јеһованын јолунда бөјүтмүшдү. Лукресијанын ики оғлу һал-һазырда ағсаггал, диҝәри хүсуси пионер, гызы исә пионердир. Онун нәвәси јеткин бир гардашла аилә гурду. Онлар да хүсуси пионер кими хидмәт едирләр. Бу аиләнин чохларынын һәгигәтә ҝәлмәсиндә бөјүк зәһмәти олуб.
1980-ҹи илдә Еквадорда 5 000-ә јахын тәблиғчи варды. Хидмәт етдијимиз балаҹа офис артыг бизә азлыг едирди. Бир гардаш бизә Гуајакилдән кәнарда јерләшән 32 һектарлыг торпаг саһәсини сатды. 1984-ҹү илдә биз бурада јени филиалын вә Конгрес Залынын иншасына башладыг. 1987-ҹи илдә исә бу биналар Јеһоваја һәср олунду.
Тәблиғ ишинин ҝенишләнмәсиндә башгаларынын әмәји
Еквадорун тәблиғчиләрә еһтијаҹ олан әразиләринә башга өлкәләрдән илдән-илә чохлу тәблиғчиләрин вә пионерләрин ҝәлдијини ҝөрәндә гәлбимиз фәрәһлә долурду. Канададан ҝәлмиш Енди Кид адында тәгаүдә чыхмыш мүәллим һеч јадымдан чыхмаз. О, 1985-ҹи илдә 70 јашында Еквадора көчмүш вә өмрүнүн сонунадәк Јеһоваја сәдагәтлә хидмәт етмишди. Бу гардаш 2008-ҹи илдә, 93 јашында вәфат етди. Мән онунла илк дәфә таныш оланда о, кичик бир јығынҹагда јеҝанә ағсаггал иди. Испан дилиндә ҝүҹ-бәла илә даныша-даныша, бу гардаш ачыг мәрузә сөјләјир вә «Ҝөзәтчи Гүлләси»нин өјрәнилмәсини апарырды. Теократик Хидмәт Мәктәби вә Хидмәти ҝөрүшүн чох һиссәси дә онун үзәринә дүшүрдү! Инди бу әразидә, демәк олар ки, 200 тәблиғчиси вә чохлу јерли ағсаггалы олан ҝүнү-ҝүндән инкишаф едән ики јығынҹаг фәалијјәт ҝөстәрир.
Аиләси илә бирҝә Бирләшмиш Штатлардан Еквадора көчән Ернесто Диас адлы диҝәр гардаш исә бурада сәккиз ај јашадыгдан сонра деди: «Ушагларымыз дили чох тез өјрәндиләр вә үчү дә мәһарәтли тәблиғчи олду. Мән һеч ағлыма белә ҝәтирә билмәздим ки, оғул-ушаг саһиби ола-ола, бу дүнјада нә вахтса аиләмлә бирҝә даими пионер кими хидмәт едә биләҹәјәм. Һал-һазырда биз 25 нәфәрлә Мүгәддәс Китабы өјрәнирик. Бу, аиләмиздәки бирлији даһа да мөһкәмләндирир. Мән һәлә һеч вахт өзүмү Јеһоваја бу гәдәр јахын һисс етмәмишәм. Бундан ваҹиб нә ола биләр ки!» Бу баҹы-гардашлар бизим үчүн чох әзиздирләр.
1994-ҹү илдә филиал әввәлкиндән ики дәфә бөјүдү. 2005-ҹи илдә тәблиғчиләрин сајы 50 000-и өтәндә филиалын ҝенишләнмәсинә јенә дә еһтијаҹ јаранды. Конгрес Залы ҝенишләндирилди, јени јашајыш биналары вә тәрҹүмәчиләр үчүн офисләр тикилди. 2009-ҹу илин октјабрын 31-дә исә бу биналарын һәсролунма мәрасими кечирилди.
1942-ҹи илдә мән мәктәбдән говуланда Бирләшмиш Штатларда тәхминән 60 000 Јеһованын Шаһиди вар иди. Инди исә онларын сајы бир милјондан чохдур. 1966-ҹы илдә биз Еквадора ҝәләндә бурада 1 400-ә јахын тәблиғчи олдуғу һалда, инди онларын сајы 68 000-и өтүб. Мән әминәм ки, тәблиғчиләрин сајы бундан сонра да артаҹаг. Бу, 2009-ҹу илдә Мәсиһин өлүмүнүн Хатирә Ҝеҹәсинә ҝәләнләрин сајынын 232 000-дән чох олмасындан вә Мүгәддәс Китабы өјрәнәнләрин 120 000-ә чатмасындан ҝөрүнүр. Јеһованын Өз халгыны белә хејир-дуаландыраҹағыны биз һеч тәсәввүрүмүзә белә ҝәтирә билмәздик! Падшаһлыг ишинин ән гызғын чағлары заманы јашамаг вә бу јерләрдә хидмәт етмәк, һәгигәтән дә, һејрәтамиздир!a
[Һашијә]
a Бу мәгалә чапа һазырланан заман Һарли Һаррис гардаш Јеһоваја ахырадәк садиг галараг вәфат етмишди.
[5-ҹи сәһифәдәки шәкилләр]
Ачыг һавада Гуајакилдә конгрес (1981-ҹи ил) вә һәмин јердә Конгрес Залы (2009-ҹу ил)