Мүгәддәс Китаб һәгигәтинин ҝүҹүнү өз ҝөзләримлә ҝөрмүшәм

Нәгл етди Вито Фразе

ЈӘГИН КИ, Трентинара адыны һеч вахт ешитмәмисиниз. Бу кичик шәһәр Италијанын Неапол шәһәринин ҹәнубунда јерләшир. Валидејнләрим вә бөјүк гардашым Анҹело бурада анадан олублар. Анҹело анадан оландан сонра валидејнләрим Бирләшмиш Штатлара көчдү вә Нју–Јорк штатынын Рочестер шәһәриндә мәскунлашдылар. Мән 1926-ҹы илдә бу шәһәрдә анадан олдум. 1922-ҹи илдә атам инди Јеһованын Шаһидләри кими танынан Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчылары илә таныш олмушду. Тезликлә һәм атам, һәм дә анам Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчылары кими фәалијјәтә башладылар.

Атам чох сакит вә далғын инсан иди, лакин јер үзүндә баш верән һагсызлыглар ону чох нараһат едирди. О, руһаниләрин халгы ҹәһаләтдә сахламасына дөзә билмирди, буна ҝөрә дә һәр фүрсәтдән истифадә едәрәк Мүгәддәс Китаб һәгигәтләрини башгалары илә бөлүшүрдү. Тәгаүдә чыхандан сонра о, таммүддәтли хидмәтә башлады. Вә дүз 74 јашынадәк — сағламлығы, еләҹә дә сәрт гышлар јол верәнәдәк хидмәтини гәтијјәтлә давам етдирди. Һәтта буна бахмајараг о, 90 јашына гәдәр ајда 40—60 саат тәблиғ едирди. Атамын гојдуғу нүмунә мәнә дәрин тәсир бағышлады. Һәрдән зарафат етмәсинә бахмајараг, о, ҹидди инсан иди. Атам һәмишә дејәрди: «Һәгигәтә ҹидди јанашмаг лазымдыр».

Атамла анам чалышырдылар ки, ушагларынын бешинә дә Аллаһын Кәламыны өјрәтсинләр. Мән 1943-ҹү ил августун 23-ү вәфтиз олдум вә 1944-ҹү илин ијун ајындан пионер хидмәтинә башладым. Бөјүк баҹым Кармела Нју–Јорк штатынын Ҹеневрә шәһәриндә Ферн адлы дирибаш бир баҹы илә бирҝә пионер кими хидмәт едирди. Тез бир заманда баша дүшдүм ки, бүтүн һәјатымы бирҝә кечирмәк истәдијим гыз мәһз Ферндир. Беләликлә, 1946-ҹы илин августунда бизим тојумуз олду.

Миссионер хидмәти

Илк ики тәјинатымыз Нју-Јоркун Ҹеневрә вә Нориҹ шәһәрләринә олду. Биз ора хүсуси пионер кими тәјин олундуг. 1948-ҹи илин август ајында биз Ҝилеад Мәктәбинин 12-ҹи синфиндә охумаг шәрәфинә лајиг ҝөрүлдүк. Сонра бизи диҝәр миссионер әр-арвадла, Карл вә Ҹоан Риҹвајла бирҝә Италијанын Неапол шәһәринә тәјин етдиләр. Мүһарибәдән сонра виран галан Неапол шәһәри өзүнү бәрпа етмәјә чалышырды. Бурада ев тапмаг чәтин иди, буна ҝөрә дә биз бир нечә ај әрзиндә худмани икиотаглы мәнзилдә јашамалы олдуг.

Ҝөзүмү ачандан валидејнләримин Неапол ләһҹәсиндә данышдығыны ешитмишәм. Лакин Америка ләһҹәси илә данышмағыма бахмајараг, италјанҹа кифајәт гәдәр ајдын данышырдым. Ферн исә бу дилдә данышмаға чәтинлик чәкирди. Анҹаг етираф етмәлијәм ки, тез бир заманда о, мәним кими, бир мүддәтдән сонра исә мәндән дә јахшы данышмағы өјрәнди.

Әввәл-әввәл Неаполда јалныз дөрд нәфәрдән ибарәт бир аилә һәгигәтә мараг ҝөстәрирди. Онлар гејри-гануни сигарет сатышы илә мәшғул олурдулар. Бу аиләнин үзвү олан Тереса илә һәр ҝүн гәрибә дәјишиклик баш верирди. Сәһәр ишә ҝедәндә о, јубкасынын ҹибләрини сигаретлә долдурурду вә көк ҝөрсәнирди. Ахшам исә ишдән гајыданда чөпә дөнүрдү. Лакин һәгигәт бу аиләни тамамилә дәјишди вә нәтиҹәдә, аиләнин 16 үзвү Јеһованын Шаһиди олду. Һал-һазырда Неаполда 3 700-ә јахын Јеһованын Шаһиди вар.

Тәгибләр

Ҹәми доггуз ај Неаполда јашадыгдан сонра дөвләт дөрдүмүзү дә шәһәри тәрк етмәјә мәҹбур етди. Биз бир ајлыг Исвечрәјә ҝетдик вә турист визасы илә Италијаја гајытдыг. Фернлә мәни Туринә тәјин етдиләр. Орада бир ханым бизә кирајә отаг верди, лакин биз онун һамамындан вә мәтбәхиндән истифадә етмәли олурдуг. Риҹвајлар бура ҝәләндә биз бир ев кирајә ҝөтүрдүк. Вахт ҝәлди ки, бир евдә беш миссионер ҹүтлүк јашајырдыг.

1955-ҹи илдә дөвләт мәмурлары бизим Турини тәрк етмәјимизи истәјәндә артыг дөрд јени јығынҹағын тәмәли гојулмушду. Инди јығынҹағын бүтүн ишләри јерли баҹарыглы гардашларын өһдәсинә дүшүрдү. Дөвләт нүмајәндәләри бизә дедиләр: «Биз там әминик ки, сиз америкалылар бураны тәрк едәндән сонра әлдә етдијиниз бүтүн наилијјәтләр пуча чыхаҹаг». Лакин сонралар мүшаһидә олунан артым ҝөстәрди ки, бу ишин мүвәффәгијјәтли олмасы Аллаһдан асылыдыр. Һал-һазырда Туриндә 4 600-дән чох Јеһованын Шаһиди вә 56 јығынҹаг вар.

Ҝөзәл шәһәр — Флоренсија!

Бизим нөвбәти тәјинатымыз Флоренсија шәһәринә олду. Бу шәһәр һаггында биз чох ешитмишдик, чүнки баҹым Кармела вә онун јолдашы Мерлин Һартслер бурада миссионер кими хидмәт едирдиләр. Тәсәввүр един, бурада јашамаг нә демәк иди! Пјатса делла Синјорија, Понте Веккио, Пјатсале Микеланҹело, Палассо Питти кими јерләр бу шәһәрин ҝөзәллијинә ҝөзәллик гатырды! Бәзи флоренсијалыларын хош хәбәрә неҹә мүнасибәт ҝөстәрдијини ҝөрмәк чох севиндириҹи иди.

Биз бир аилә илә Мүгәддәс Китабы өјрәнирдик. Бир мүддәтдән сонра аиләнин башчысы вә онун һәјат јолдашы вәфтиз олдулар. Лакин ата сигарет чәкирди. 1973-ҹү илдә «Ҝөзәтчи Гүлләси»дә гејд олунурду ки, сигарет чәкмәк натәмиз вәрдишдир вә бүтүн охуҹулар сигарети атмаға тәшвиг олунурдулар. Онун бөјүк ушаглары она јалварырдылар ки, сигарети тәрҝитсин. О да сөз верди ки, бу вәрдишдән әл чәкәҹәк, лакин сөзүнүн үстүндә дурмады. Бир ахшам ана 9 јашлы әкизләрини онларла бирликдә дуа етмәмиш јатмаға ҝөндәрди. Сонра пис олуб онларын јатаг отағына ҝетди. Ушаглар артыг өзләри дуа етмишдиләр. Аналары онлардан сорушду: «Нә һагда дуа едирдиниз?» Ушаглар: «Јеһова, хаһиш едирәм, атама көмәк ет ки, сигарети атсын», — дејә дуа етдикләрини сөјләдиләр. Ана әрини чағырыб деди: «Ҝәл ҝөр ушагларын нә һагда дуа едир». Ата онларын дуасыны ешитдикдән сонра ҝөз јашларыны сахлаја билмәјиб деди: «Мән бирдә һеч вахт сигарет чәкмәјәҹәјәм!» Бу дәфә о, сөзүнүн үстүндә дурду вә һал-һазырда аиләнин 15 нәфәрдән чоху Јеһованын Шаһидидир.

Африкада хидмәт

1959-ҹу илдә бизи вә башга ики миссионери, Артуро Левериси вә мәним бөјүк гардашым Анҹелону Сомалинин пајтахты Могадишоја ҝөндәрдиләр. Һәмин әразидә сијаси вәзијјәт чох ҝәрҝин иди. Италија һөкумәти Бирләшмиш Милләтләр Тәшкилатынын һимајәси алтында Сомалијә мүстәгиллик вермәли иди, лакин вәзијјәт ҝет-ҝедә писләширди. Мүгәддәс Китабы өјрәтдијимиз бәзи италјанлар өлкәни тәрк етдиләр. Бүтүн бу баш верәнләрә ҝөрә бурада јығынҹаг тәшкил етмәк мүмкүн дејилди.

Һәмин вахт зонал нәзарәтчи мәнә онун көмәкчиси кими хидмәт етмәји тәклиф етди. Беләликлә, биз әтраф әразиләрә бирликдә баш чәкмәјә башладыг. Мүгәддәс Китабы өјрәтдијимиз бәзи инсанлар руһани ҹәһәтдән инкишаф едирдиләр, анҹаг мүгавимәтләрә ҝөрә онлар өз евләрини тәрк етмәли олдулар. Диҝәрләри исә, бөјүк әзаб-әзијјәтләрә дөзмәли олсалар да, һеч јерә ҝетмәдиләрa. Онларын Јеһоваја олан мәһәббәти вә садиглијини горумаг үчүн һәр шејә дөздүкләри һагда дүшүнәндә ҝөзләримиз һәлә дә долур.

Сомали вә Еритрејада һаванын исти вә рүтубәтли олмасы чох вахт дөзүлмәз олурду. Бәзи милли хөрәкләр о дәрәҹәдә аҹы иди ки, онлары једикдән сонра бизә даһа чох исти олурду. Мүгәддәс Китабы өјрәнән бир гадынын евиндә бу јемәкләрин бирини јејәндә јолдашым зарафатјана деди ки, гулаглары ишыгфорун гырмызы ишығы кими јаныр.

Анҹело илә Артуро башга тәјинат алдылар, биз исә хидмәт етдијимиз јердә галдыг. Бизим үчүн асан дејилди, чүнки јанымызда үрәк-дирәк верәҹәк һеч кәс јох иди. Лакин бунун сајәсиндә биз Јеһоваја даһа јахын олдуг вә Она даһа чох етибар етмәји өјрәндик. Фәалијјәтимизин гадаған олдуғу өлкәләрә баш чәкмәк бизи чох руһландырырды.

Сомалидә мүхтәлиф чәтинликләрлә үзләширдик. Бизим сојудуҹумуз јох иди, буна ҝөрә дә әрзаг аланда бирҝүнлүк алырдыг. Менјумуза чәкиҹбаш көпәкбалығы әти, һәмчинин јерли мејвәләр дахил иди: манго, папаја, грејпфрут, кокос, банан вә саирә. Чох вахт учан һәшәратларла мүбаризә апармалы олурдуг. Бәзән Мүгәддәс Китаб өјрәнмәси кечирәркән бу һәшәратлар ҝәлиб бојнумуза гонурду. Балаҹа мотосиклет аландан сонра артыг гызмар ҝүнәш алтында саатларла ҝәзмәјә еһтијаҹ галмады.

Јенидән Италијада

1961-ҹи илдә достларымызын сәхавәтлилији сајәсиндә банан дашыјан ҝәми илә Туриндә (Италија) кечирилән бејнәлхалг конгресә ҝедә билдик. Орада хәбәр алдыг ки, тәјинатымыз дәјишиләҹәк. 1962-ҹи илин сентјабрында Италијаја гајытдыг вә мән рајон нәзарәтчиси кими хидмәт етмәјә башладым. Биз балаҹа машын алдыг вә бу машынла беш ил әрзиндә ики рајонумузу ҝәзиб-долашдыг.

Африканын истисиндән чыхыб сојуға дүшдүк. Илк гышы чәтин кечирдик. Алп дағларынын әтәјиндә јерләшән јығынҹагларын биринә баш чәкәркән истилик системи олмајан отагда, саманын үстүндә јатмалы олдуг. Һава о дәрәҹәдә сојуг иди ки, палтода јатырдыг. Бир ҝеҹә гоншулугда дөрд тојуг вә ики ит сојугдан донараг өлмүшдү.

Бир мүддәт сонра мәни вилајәт нәзарәтчиси тәјин етдиләр. Бу илләр әрзиндә биз бүтүн Италијаны ҝәзиб-долашдыг. Бәзи јерләрдә, мәсәлән, Калабрија вә Сиҹилијада бир нечә дәфә олмушдуг. Биз ҝәнҹләри руһән инкишаф етмәјә вә гаршыларына ағсаггал, сәјјар хидмәтчи вә ја бет-елли олмаг мәгсәдини гојмаға тәшвиг едирдик.

Биз Јеһоваја бүтүн үрәклә хидмәт едән садиг достларымыздан чох шеј өјрәндик. Онларын Јеһоваја там садиг галмаларыны, сәхавәтли олмаларыны, гардашлара олан мәһәббәтини, һәр вәзијјәтә ујғунлашмаг баҹарығыны вә фәдакарлығыны гијмәтләндиририк. Биз Падшаһлыг Залында кечирилән никаһ мәрасимләриндә иштирак едирдик. Бу мәрасимләри дөвләт тәрәфиндән сәлаһијјәт алан гардашлар иҹра едирдиләр. Бир нечә ил бундан әввәл бунун олаҹағыны тәсәввүр етмәк гејри-мүмкүн иди. Вахтилә Туриндә олдуғу кими, јығынҹаг ҝөрүшләри артыг гардашларын мәтбәхләриндә кечирилмирди вә баҹы-гардашлар тахталарда отурмурдулар. Инди әксәр јығынҹагларын Јеһоваја иззәт ҝәтирән ҝөзәл Падшаһлыг Заллары вар. Артыг конгресләр мүнасиб олмајан театр биналарында јох, ҝениш Конгрес Залларында кечирилир. Тәблиғчиләрин сајынын 243 000 нәфәри өтүб-кечдијини ҝөрәндә севинҹимизин һәдди-һүдуду јох иди. Илк дәфә биз Италијаја ҝәләндә бурада ҹәми-ҹүмләтаны 490 нәфәр тәблиғчи вар иди.

Сечимимиздә јанылмадыг

Чәтинликләр биздән јан кечмәди. Мәсәлән, евимиз үчүн чох дарыхырдыг, бәзән дә хәстәләнирдик. Һәр дәфә дәнизә баханда Фернин јадына евимиз дүшүрдү. О, үч дәфә ҹидди әмәлијјат кечириб. Бир дәфә Мүгәддәс Китабы өјрәтдији адамын евинә ҝедәркән бир нәфәр она јабајла һүҹум чәкди. Елә һәмин адам ону хәстәханаја апармышды.

Һәрдән руһдан дүшсәк дә, Мәрсијәләр 3:24 ајәси тәшвиг етдији кими, биз Јеһоваја ‘үмид бәсләјирдик’. О, һәр ҹүр тәсәлли верән Аллаһдыр. Бир дәфә Ферн лап руһдан дүшәндә Нејтан Норр гардашдан ҝөзәл бир мәктуб алмышды. О јазырды ки, Пенсилванија алманларындан олан гадынларын онун кими мөһкәм вә мәтанәтли олдуғундан хәбәрдардыр, чүнки о, Бетлеһемин (Пенсилванија штаты) јахынлығында — Фернин пионер хидмәтинә башладығы әразидә доғулуб. О, һаглы иди. Үмумијјәтлә, илләр әрзиндә Норр гардаш кими бир чох гардаш вә баҹылар бизә үрәк-дирәк верирдиләр.

Чәтинликләрә бахмајараг, биз чалышырдыг ки, хидмәтимизә сәјлә јанашаг. Сәји ләззәтли италјан шәрабы олан Ламбруско илә мүгајисә едәрәк Ферн бәзән зарафатла дејир: «Биз јол вермәмәлијик ки, руһумуз өз парылтысыны итирсин». 40 илдән чох рајон вә вилајәт нәзарәтчиси кими фәалијјәтимдән сонра мәнә мүхтәлиф әҹнәби дилләрдә груплар тәшкил етмәк вә онлара баш чәкмәк кими шәрәфли иш тапшырылды. Бу групларда хидмәт едән баҹы-гардашлар Бангладеш, Чин, Еритреја, Ефиопија, Гана, Һиндистан, Ниҝерија, Филиппин, Шри-Ланка вә диҝәр өлкәләрдән олан инсанлара тәблиғ едирләр. Јеһованын Кәламынын Онун мәрһәмәтини даданларын һәјатыны неҹә дәјишдијиндән данышмаг үчүн бир китаб белә бәс етмәз (Мик. 7:18, 19).

Һәр ҝүн Јеһоваја дуа едирик ки, Она хидмәт етмәк үчүн бизә емосионал вә физики ҝүҹ версин. Рәббин вердији севинҹ бизим гүввәтимиздир. Бу севинҹ ҝөзләримизи ишылдадыр вә бизи әмин едир ки, Мүгәддәс Китаб һәгигәтини јајмаг гәрарыны верәндә биз дүзҝүн сечим етмишдик (Ефес. 3:7; Колос. 1:29).

[Һашијә]

[27-ҹи сәһифәдәки ҹәдвәл/шәкилләр]

(Ҹәдвәлин там формасына мәтндә бахын)

Мәним валидејнләрим, Рочестер, Нју-Јорк

1948

Саут-Лансингдә, Ҝилеад Мәктәбинин 12-ҹи синфиндә охујаркән

1949

Фернлә мән Италијаја јола дүшмәздән әввәл

Капри, Италија

1952

Диҝәр миссионерләрлә бирликдә Туриндә вә Неаполда

1963

Ферн вә онун Мүгәддәс Китабы өјрәтдији адамлар

«Биз јол вермәмәлијик ки, руһумуз өз парылтысыны итирсин»