Мин йәшәргә теләмәйем. Үҙ-үҙемә ҡул һалыу теләге тыуғанда, Изге Яҙма миңә ярҙам итә аламы?
Изге Яҙманан яуап
Эйе! Сөнки Изге Яҙманы «рухтары төшкәндәргә ярҙам итеүсе Алла» биргән бит (2 Кәринттәргә 7:6). Изге Яҙма психиатрия буйынса белешмәлек булмаһа ла, ул күп кешегә үҙ-үҙенә ҡул һалыу теләгенән ҡотолорға инде ярҙам иткән. Ундағы ғәмәли кәңәштәр һеҙгә лә ярҙам итә ала.
Изге Яҙмалағы ниндәй аяттар үҙ-үҙеңә ҡул һалыу теләге менән көрәшергә ярҙам итер?
Әгәр ҡасандыр элек үҙ-үҙемә ҡул һалырға тырышып ҡараған булһам?
Изге Яҙмала ниндәй ғәмәли кәңәштәр бирелә?
● Хистәрегеҙ менән бүлешегеҙ.
Изге Яҙмала нимә тиелә? «Ысын дуҫтың яратыуы һис ҡасан һүрелмәй, бәхетһеҙлеккә осрағанда уға яҡын туғаныңа таянғандай таянып була» (Ғибрәтле һүҙҙәр 17:17, ЯДТ).
Аңлатма. Ауыр уйҙар тынғы бирмәй башлаһа, ярҙам һорап берәйһенә өндәшергә кәрәк.
Хистәрегеҙҙе үҙ эсегеҙҙә генә тотһағыҙ, улар көс етмәҫлек ауырайып китергә мөмкин. Ә инде берәйһе менән бүлешһәгеҙ, һеҙгә еңелерәк булып ҡалыр, ул сағында проблемаға, бәлки, башҡаса ҡарай башларһығыҙ.
Кәңәш. Мәҫәлән, ғаиләләге берәйһе йәиһә яҡын дуҫығыҙ менән бөгөн һөйләшеп ҡарағыҙa. Шулай уҡ хистәрҙе ҡағыҙға яҙһаң да, күңелгә еңелерәк булып ҡала.
● Ярҙам һорап белгескә мөрәжәғәт итегеҙ.
Изге Яҙмала нимә тиелә? «Табип һау кешеләргә түгел, ауырыуҙарға кәрәк» (Матфай 9:12).
Аңлатма. Ауырыған саҡта табипҡа барырға кәрәк.
Үҙ-үҙеңә ҡул һалыу теләге психик йә эмоциональ ауырыуҙың билдәһе булырға мөмкин. Бындай ауырыуҙың һис ояты юҡ, башҡа ауырыу арҡаһында уңайһыҙланмайбыҙ бит. Психик һәм эмоциональ ауырыуҙарҙы дауалап була.
Кәңәш. Мөмкин тиклем тиҙерәк табипҡа мөрәжәғәт итегеҙ.
● Һеҙҙең хәлегеҙ Алла өсөн барыбер түгел.
Изге Яҙмала нимә тиелә? «Биш турғайҙы ни бары ике тәңкәгә һаталар түгелме? Шулай ҙа Алла уларҙың береһен дә онотмай. [...] Ҡурҡмағыҙ, һеҙ күп турғайҙарға ҡарағанда ҡәҙерлерәк» (Лука 12:6, 7).
Аңлатма. Алла өсөн һеҙ бик ҡәҙерле.
Бәлки, һеҙҙе яңғыҙлыҡ хисе интектерәлер, әммә Алла һеҙгә ни тиклем ауыр икәнен күрә. Хатта артабан йәшәргә теләмәһәгеҙ ҙә, һеҙ уның өсөн барыбер түгел. Зәбур 50:19-ҙа: «Ярылған һәм селпәрәмә килгән йөрәкте кире ҡаҡмаҫһың, эй Алла!» — тиелгән. Алла һеҙҙең үлеүегеҙҙе теләмәй, сөнки ул һеҙҙе ярата.
Кәңәш. Изге Яҙмала Алланың һеҙҙе яратыуын күрһәтеүсе дәлилдәр күп. Шулар хаҡында уҡығыҙ. Мәҫәлән, «Йәһүәгә яҡынлаш» тигән китаптың (урыҫ) 24-се бүлеген уҡырға була.
● Аллаға доға ҡылығыҙ.
Изге Яҙмала нимә тиелә? «Үҙегеҙҙең бөтә борсолоуҙарығыҙҙы уға йөкмәтегеҙ, сөнки ул һеҙҙең хаҡта ҡайғырта» (1 Петер 5:7).
Аңлатма. Алла үҙегеҙҙе ғазаплаған бар уй-хистәрегеҙҙе түкмәй-сәсмәй уға һөйләп биреүегеҙҙе теләй.
Алла һеҙгә йән тыныслығы һәм артабан йәшәр өсөн көс бирә ала (Филипиҙарға 4:6, 7, 13). Ул ихлас ялбарғандарҙың барыһына ла шулай ярҙам итә (Зәбур 54:23).
Кәңәш. Аллаға бөгөн доға ҡылығыҙ. Йәһүә Аллаға исеме менән өндәшеп, үҙ хәлегеҙҙе һөйләгеҙ (Зәбур 83:18, ЯДТ). Бар ауырлыҡтарҙы ла еңеп сығыр өсөн унан көс һорағыҙ.
● Изге Яҙмала вәғәҙә ителгән киләсәк тураһында уйланығыҙ.
Изге Яҙмала нимә тиелә? «Был өмөт беҙҙең йәнебеҙ [йәғни тормошобоҙ] өсөн ныҡлы һәм ышаныслы якорь» булып тора (Еврейҙарға 6:19).
Аңлатма. Кәйефегеҙ үҙгәреп тороу арҡаһында, һеҙ үҙегеҙҙе дауылда сайҡалған караптағы кеүек тойорға мөмкин, әммә Изге Яҙма биргән өмөт йығылмай ныҡ ҡалырға ярҙам итәсәк.
Был өмөт буш хыял ғына түгел, ул Алланың вәғәҙәһенә нигеҙләнгән. Алла әрнеү һәм ғазаптарҙың бар сәбәптәрен бөтөрөргә вәғәҙә итә (Асылыш 21:4).
Кәңәш. Изге Яҙмаға нигеҙләнгән өмөт хаҡында «Яҡшы киләсәккә ысын өмөт» тигән мәҡәләнән күберәк белергә була.
● Яратҡан эшегеҙ менән шөғөлләнегеҙ.
Изге Яҙмала нимә тиелә? «Шат күңел – иң шәп дауа» (Ғибрәтле һүҙҙәр 17:22).
Аңлатма. Шатлыҡ килтергән эш менән шөғөлләнгәндә, психик һәм эмоциональ хәлебеҙ яҡшыра.
Кәңәш. Күңелегеҙгә хуш килгән нәмәне эшләгеҙ. Мәҫәлән, күңел күтәргес музыка тыңларға, ыңғай хистәр тыуҙырған ҡыҙыҡлы берәй нәмә уҡырға йәиһә үҙеңә берәй хобби табырға була. Шулай уҡ башҡалар өсөн, әйтәйек, хатта бик үк ҙур булмаған берәй яҡшылыҡ эшләп тә шатлыҡ кисерергә була (Илселәр 20:35).
● Һаулығығыҙ хаҡында ҡайғыртып тороғоҙ.
Изге Яҙмала нимә тиелә? «Тән күнекмәһенең ярҙамы [бар]» (1 Тимәтигә 4:8).
Аңлатма. Күберәк хәрәкәт иткәндә, етерлек йоҡлағанда һәм дөрөҫ туҡланғанда, беҙ үҙебеҙҙе яҡшыраҡ хис итәбеҙ.
Кәңәш. Ҡыҙыу ғына хәрәкәт менән 15 минут ҡына булһа ла йөрөп килегеҙ.
● Онотмағыҙ, хистәр ҙә, тормоштағы башҡа нәмәләр кеүек үк, үҙгәреп тора.
Изге Яҙмала нимә тиелә? «Һеҙ бит үҙегеҙ менән иртәгә нимә булырын да белмәйһегеҙ» (Яҡуп 4:14).
Аңлатма. Хатта бик ауыр һәм хәл итә алмаҫлыҡ булып күренгән осраҡтарҙың да аҙағы була.
Бөгөн хәл нисек кенә ауыр булмаһын, иртәгә барыһы ла үҙгәрергә мөмкин. Шуға күрә өмөтһөҙлөккә бирелмәгеҙ, күңелегеҙҙе төшөрмәгеҙ (2 Кәринттәргә 4:8). Бер аҙҙан был ауыр осор артта ҡалыр, ә бына өҙөлгән ғүмерҙе инде кире ҡайтарып булмай.
Кәңәш. Изге Яҙманан йәшәүҙән ваз кискән һәм үлергә теләгән кешеләр хаҡында уҡығыҙ. Һөҙөмтәлә уларҙың тормошо йыш ҡына үҙҙәре лә көтмәгәндә нисек яҡшыға үҙгәреп киткәненә иғтибар итегеҙ. Шундай миҫалдарҙың бер нисәһен ҡарап китәйек.
Изге Яҙмала үлергә теләгән кешеләр хаҡында әйтеләме?
Эйе. Изге Яҙмала асылда, «үлгем килә», тип әйткән кешеләр телгә алына. Алла уларға асыуланмаған, ә ярҙам ҡулы һуҙған. Ул һеҙгә лә ярҙам итә ала.
Ильяс
● Ул кем булған? Ильяс ҡыйыу пәйғәмбәр булған. Әммә ул да ҡайсаҡ күңел төшөнкөлөгөнә бирелгән. «Ильяс беҙҙең кеүек үк кеше булған»,— тиелә Яҡуп 5:17-лә.
● Ә ни өсөн ул үлергә теләгән? Бер ваҡыт ул, мин бер үҙем ҡалдым, бер нәмәгә лә эшкинмәйем, тип ҡурҡыуға төшкән. Шунда ул: «Етер инде, эй Раббым, йәнемде алһаңсы», — тип ялбарған (1 Батшалар 19:4).
● Уға нимә ярҙам иткән? Ильяс үҙ хистәрен Аллаға һөйләп биргән. Алла уға нисек көс өҫтәгән? Ул Ильястың хәлен аңлаған, уның хаҡында хәстәрләгән һәм үҙенең сикһеҙ көсөн күрһәткән. Бынан тыш, Алла Ильясты һаман да кәрәкле булыуына ышандырған һәм уға хәстәрлекле, ышаныслы ярҙамсы биргән.
▸ Ильяс хаҡында уҡығыҙ: 1 Батшалар 19:2—18.
Әйүп
● Ул кем булған? Әйүп ҙур ғаиләле бик бай кеше булған. Ул хаҡ Аллаға тоғро хеҙмәт иткән.
● Ә ни өсөн ул үлергә теләгән? Уның тормошо күҙ асып йомған арала селпәрәмә килгән. Башта Әйүп бар мөлкәтен юғалтҡан, шунан ғәрәсәт күтәрелеп бөтә балаларын бер юлы һәләк иткән, ә үҙе ғазаплы сир менән ауырып киткән. Ул ғына ла түгел, дуҫ булып һаналған кешеләре, йәлләйһе урынға, уға яла яғып, аяуһыҙ рәүештә бар ғазаптарында Әйүптең үҙен ғәйепләгән. Әйүп: «Мин йәшәүҙән биҙҙем», — тигән (Әйүп 7:16).
● Уға нимә ярҙам иткән? Әйүп Аллаға доға ҡылған һәм башҡалар менән аралашҡан (Әйүп 10:1—3). Ярҙамсыл, аңлаусан дуҫы Илуй уға таяныс булған һәм барыһын да аңларға ярҙам иткән. Ә иң мөһиме, Әйүп Алланың нәсихәтен һәм ярҙамын ҡабул иткән.
▸ Әйүп хаҡында уҡығыҙ: Әйүп 1:1—3, 13—22; 2:7; 3:1—13; 36:1—7; 38:1—3; 42:1, 2, 10—13.
Муса
● Ул кем булған? Муса боронғо Израилдең етәксеһе һәм Алланың тоғро пәйғәмбәре булған.
● Ә ни өсөн ул үлергә теләгән? Мусаға ифрат яуаплы һәм ауыр йөкләмә тапшырылған булған, ә халыҡ уны туҡтауһыҙ тәнҡитләгән. Һөҙөмтәлә Муса хәлдән тайған. Шуға ла ул Алланан: «Мине үлтереүең яҡшыраҡ булмаҫмы?», — тип һораған (Һандар 11:11, 15).
● Уға нимә ярҙам иткән? Муса йәшермәйенсә үҙ хистәрен Аллаға һөйләп биргән. Алла уға йөгөн еңеләйтергә ярҙам иткән, һәм Мусаға еңелерәк булып киткән.
▸ Муса хаҡында уҡығыҙ: Һандар 11:4—6, 10—17.
a Әгәр һеҙҙе үҙегеҙгә ҡул һалыу теләге борсоһа, ә янығыҙҙа берәү ҙә булмаһа, ышаныс телефонына йә ашығыс хеҙмәт телефонына шылтыратығыҙ.