Kaat Samuel bisu
17 Bôt ba Filistia+ ba bi kot bisônda* gwap inyu kôôba gwét. Ba bi kodba i Sôkô,+ nu a yé i nkoñ u Yuda, ba yén i Éfes-Damim+ nu a yé ipôla Sôkô ni Azéka.+ 2 Saulô ni bon ba Israel ba kodba, ba yén i nsôsôgô* u Éla,+ ba kôôba mintôñ nwap mi gwét inyu jôs bôt ba Filistia. 3 Bôt ba Filistia ba bé i ngii hikôa hiada, bon ba Israel ba bak i ngii hikôa hipe, tegep mbok i bak ipôla yap.
4 Ha nyen njogwét nunkeñi wada a nyodi nyoo i pes i bôt ba Filistia; jôl jé li bé le Gôliat,+ mut Gat,+ ntel wé u bé dikéñéé di moo disamal ni nsamblak libai li woo* jada. 5 A bééna kôñgô i mamuna i ño, a bé a hééba kôti mamuna i i bé mbañak kiki maloi ma tjobi. I kôti+ ini i bé yét 5 000 di sékel.* 6 Bibende bi mamuna bi bé hô nye makôô, likoñ+ li mamuna li bak nye nsomok i mbus. 7 Kék i likoñ jé i bé ikeñi kiki kék ba ngwélél inyu bañ mabadô,+ nsoñ u likoñ jé u bé ni kei,* u yédék 600 sékel;* mut a bé bôk nye bisu, nyen a bé a bééga ben yé. 8 I ngéda Gôliat a bi telep, a bôdôl sébél bisônda bi Israel,+ a kal bo le: “Inyuki ni ntéé mintôñ minan mi gwét hana inyu jôs bés? Baa me ta bé man Filistia, bé ni bak bagwélél ba Saulô? Pohlana mut ikété nan, a sôs i jôs me. 9 Ibale a gwé ngui, a nol ki me, di ga yila bagwélél banan. Ndi ibale men me nyémbél nye, me nol nye, ni ga yila bagwélél bés, ni kahal sélél bés.” 10 Man Filistia a kônde le: “I len ini, me nyumbla* mintôñ mi gwét mi Israel.+ Ni ômle me mut, me ni nye di joo!”
11 I ngéda Saulô ni bon ba Israel bobasôna ba bi nok bibuk bi man Filistia, ba kon woñi ngandak, ba kahal sehla.
12 Ndi David a bé man Yésé, mut nu a bé yééne i Éfrata,+ hala wee Bétléhém+ nu a yé nkoñ u Yuda; Yésé+ a bééna bon bôlôm juem,+ a bé ki mañ mut ngandak i ngéda Saulô a bé kiñe. 13 Bon bôlôm ba Yésé ba bisu baa ba bé i ntôñ gwét+ u Saulô. I bon bé bo baa ba, môl map ma bé le: nu bisu le Éliab,+ nu yônôs iba le Abinadab,+ nu yônôs aa le Sama.+ 14 David a bé man nu mbus,+ ndi bon ba bisu baa ba bé i gwét ni Saulô.
15 Ha ngéda i, David a bé ngwélél nu Saulô, ndi a bé a ntémb i Bétléhém inyu tat mintômba+ mi isañ. 16 Mu nlélém ngéda, man Filistia a bé a lo, a telep i bisu bi bon ba Israel hiki kegla ni hiki kôkôa, a bi boñ hala 40 ma dilo.
17 Kel yada, Yésé a kal man wé David le: “Soho, yoñ i sel* ini i minwañak mi mis ma blé, ni jôm li bret, pala kena gwo lôknyuñ i ñamb bisônda. 18 Yoñ ki jôm li bipes bi mimabga mi milik,* u ti gwo ñane hikôô bisônda. Ke béñge too lôknyuñ i yé mbôô, u lona ki me biyimbne le ba yé i niñ.” 19 Bon ba Yésé ba bé lôñni Saulô ni bana bon ba Israel bape i nsôsôgô* u Éla+ inyu jôs bôt ba Filistia.+
20 David a bi pule tôde kegla, a yék mut i tééda mintômba; a kañ mambegee, a ke kiki isañ a bi kal nye. I ngéda a bi pam i ñamb bisônda, bisônda bi bé ke i homa ba njul gwét, ba leñek nlondok u gwét. 21 Bon ba Israel ni bôt ba Filistia ba téé mintôñ nwap mi gwét, ntôñ wada u nunuk unu umpe. 22 Ha nyen David a bi pala yék mambegee mé yak ntééda mambegee, a ke ngwéé i homa ba njul gwét. Kiki a mpam nyoo, a bôdôl bat too lôknyañ+ i yé mbôô.
23 Kiki David a bé a ngi podok, i njogwét nunkeñi nunu le Gôliat,+ man Filistia, mut Gat, a lo, a pémél mu ntôñ u gwét u bôt ba Filistia, a bôdôl pot minlélém mi bibuk a bi bôk a pot;+ David a nok. 24 I ngéda bon ba Israel bobasôna ba bi tehe i mut nu, ba kon woñi,+ ba ôt ngwéé. 25 Bon ba Israel ba kal le: “Baa ni ntehe i mut nunu a yé i lo? A nlo i nyumbla Israel.+ I mut a ga nol Gôliat, kiñe i ga ti nye lingwañ likeñi, i ti nye ngond+ yé, yak lihaa li isañ mut nu li ga saa ha bé tas, to gwel minson bon ba Israel ba yé nyégsaga i gwélél kiñe.”
26 David a bôdôl bat i bôt ba bé ba téé nye ipañ le: “I mut a ga nol i man Filistia nunu, a héya ki hison hi Israel, kii ba ga ti nye? Inyule i man Filistia ngi kweeba nunu a yé njee inyu nyumbla mintôñ mi gwét mi Nyambe+ nu a niñ?” 27 Ha nyen bôt ba bi timbhe nye nlélém jam ba bi bôk ba kal le: “I jam lini jon ba ga bôñôl i mut a ga nol nye.” 28 I ngéda manyañ nu mañ le Éliab+ a bi nok nye a mpot ni bisônda, a unbene David, a kal le: “Inyuki u nlo hana? U yék mintômba i ñoñ+ ni njee? Me nyi ngôk woñ ni mahoñol moñ mabe; bo we la, i béñge gwét jon li nlona we hana.” 29 David a timbhe nye le: “Bo me la, kii ki? Baa mbadga i yé mbén?” 30 A ke yak mut numpe, a bat nlélém mbadga,+ ba timbhe nye nlélém jam.+
31 Ndi bôt ba bi nok i jam David a bi kal, ba añle jo Saulô. Saulô a bat le ba lona nye David. 32 David a kal Saulô le: “Ni kon bañ i mut nunu woñi.* Me ngwélél woñ, m’a ke i jôs i man Filistia+ nu.” 33 Ndi Saulô a kal David le: “U nla bé jôs i man Filistia nunu, inyule u ngi yii mañge,+ ndi nye a yé sônda* ibôdôl nye mañge wanda.” 34 David a timbhe Saulô le: “Me ngwélél woñ, me bé tééda mintômba mi tata, kel yada mbondo njéé+ i bi lo, i begee ntômba wada; lisañ lipe, ours i lo i begee ntômba umpe. 35 Me bi noñ binuga bi, me bép gwo, me héya mintômba i manyo map. I ngéda bi bi lo i jôs me, me gwélél gwo munu mahuu,* me nol gwo. 36 Me ngwélél woñ, me bi nol binuga bi gwo biba, mbondo njéé ni ours, i man Filistia ngi kweeba nunu a ga yila kiki binuga bi, inyule a nyumbla* mintôñ mi gwét mi Nyambe+ nu a niñ.” 37 David a kônde le: “Yéhôva nu a bi sôñ me le gwalak bi mbondo njéé ni bi ours bi nol bañ me, nyen a ga sôñ ki me i moo ma man Filistia+ nunu.” Ha nyen Saulô a bi kal David le: “Kenek, Yéhôva a ba ni we.”
38 Saulô a yoñ mambot mé ma gwét, a ha mo David. A ha nye kôñgô i mamuna i ño; i mbus, a ha nye kôti yé bikei. 39 I mbus, David a yoñ pansoñ i Saulô, a som yo munu ngôli yé, a noode le a kee ndi liké li bi bum nye, inyule a bi meya bé a nhaba bijôl bi gwét. David a kal Saulô le: “Me nla bé ke lôñni gwom bini, inyule me meya bé gwo.” David a bi héya gwo. 40 I mbus, a yoñ ntoñgo wé u ntééda mintômba, a pohol dibaña ditan i lép,* a ha tjo i bot yé i ntééda mintômba, a gwel ndamb+ yé i woo. A kahal tiige man Filistia bebee.
41 Man Filistia a kahal tiige bebee ni David, i mut a bé a bééga ben yé a bé nye i bisu. 42 I ngéda mut Filistia a bi tehe David, a yan nye inyule a bi tehe le David a yé mañge. Ni maliga, David a bé ndik nlam mañge wanda, a kôibak.+ 43 Man Filistia a kal David le: “Baa u nlo i jôs me ni kék le me yé ngwo?”+ Ha nyen man Filistia a bi bôdôl lôndôl banyambe bé inyu tiihe David. 44 Man Filistia a kal David le: “Tiige me bebee, ndi m’a ti dinuni di ngii ni binuga bi bikai minsôn nwoñ.”
45 David a timbhe man Filistia le: “We u nlo i jôs me ni pansoñ, ni soso likoñ+ lôñni man likoñ; ndi me, me njôs we i jôl li Yéhôva, Nyambe nu mintôñ mi gwét+ mi Israel nu u nyumbla.+ 46 I len ini, Yéhôva a ga sem we i moo+ mem, me nol we, me kit we ño; i len ini, m’a ti dinuni di ngii ni binuga bi bikai mim mi bôt ba Filistia; hisi hiosôna hi ga yi le ngim Nyambe i yé i Israel.+ 47 I bôt bobasôna ba kôdi hana,* ba ga yi le Yéhôva a gwé bé ngôñ ni pansoñ to ni likoñ inyu tohol,+ inyule gwét bi yé bi Yéhôva,+ a ga sem bébobasôna i moo+ més.”
48 I mbus, man Filistia a témb a bôdôl tiige bebee ni David, David a pala ôt ngwéé inyu boma man Filistia. 49 David a ha woo i bot yé, a yoñ hibaña, a leñ hio ni ndamb yé. Hibaña hi tôp man Filistia mbom, hi jôp ikété, a kwo ’isi+ bibubudi. 50 Hala nyen David a bi yémbél man Filistia. David a bi nol man Filistia ndik ni hibaña ni ndamb, ibabé le a gwélél pansoñ.+ 51 David a kônde ke ngwéé, a pam i homa man Filistia a bé, a sodol pansoñ+ i man Filistia i sogoo yé, a kit nye ño inyu boñ le a ba nkwoog nkaa le man Filistia a nwo. I ngéda bôt ba Filistia ba bi tehe le njogwét wap nunkeñi a nwo, ba ôt ngwéé.+
52 Ha nyen bôt ba Israel ni ba Yuda ba bi telep, ba leñ nlondok u gwét, ba noñ bôt ba Filistia ibôdôl i tegep mbok,+ letee ni i manwemel ma Ékrôn.+ Mim mi bôt ba Filistia mi bé mi niñi i nloñ, ibôdôl i Saarim+ letee ni i Gat ni i Ékrôn. 53 Kiki bon ba Israel ba noñ bôt ba Filistia ngandak, ba témb inyu yoñ nkus bôt ba Filistia ba bi yék i ñamb wap bisônda.
54 David a yoñ ño u man Filistia, a kena wo i Yérusalem, ndi a tééda bijôl bi gwét bi man Filistia i ndap yé libadô.+
55 I ngéda Saulô a bi tehe David a yé i ke jôs man Filistia, a bat Abner,+ ñane ntôñ wé gwét wonsôna le: “A Abner, man+ njee nunu?” Abner a timbhe nye le: “A kiñe, me nkal we maliga le,* me nyi bé!” 56 Kiñe i kal nye le: “Yéñ le u yi man njee nu.” 57 Kiki David a mal jo gwét ni man Filistia, a kahal témb, Abner a lo a yoñ nye, a kena nye i bisu bi Saulô, a bak a gwé ño u man Filistia+ i woo. 58 Saulô a bat nye le: “Baa wee u yé man njee, a lok yem?” David a timbhe le: “Me yé man ngwélél woñ Yésé,+ mut Bétléhém.”+