Yéhôva a ‘bi téé manjel mem’

BAGWAL BEM BA BI UNDA ME BAÑGA NJEL

Bagwal bem ba bi yila Mbôgi Yéhôva i mbus nwii 1920, ilole ba mbiiba. Memede me bi gwé bibôdle bi nwii 1939 i loñ Ngisi. Me bi bôdôl ke makoda ni bagwal bem, me bak ’isii mañge, me gwéhék suklu Ane ngandak. Me ngi hoñlak i kel me bi tégbaha nkwel wem u bisu, i bé béda le me bet i yééne inyu boñ le me tehe bôt bobasô. Me bééna nwii minsamal, me konok woñi ngandak, inyule mimañ mi bôt ni mimañ mi bôt nwon mi bé yokela likoda.

Ngéda me bé ke likalô, pua yem a bé a bééga me libam li li bééna nwin di bé lama legel yokela. Ngéda me bi bolna nwii juem, me ke me koode likôga jada metama inyu ngélé yem bisu. Kinje maséé me bi nôgda ngéda nwet ndap a bi añ i yom i bé ntilga i libam, a neebe kaat ini ni hop Pulasi le “Que Dieu soit reconnu pour vrai”! Me bi témb ngwéé nloñ i kal pua yem i yom me bi boñ. Likalô ni makoda bi bé ti me maséé ngandak, bi bi tinde yak me i bana ngôñ i yila nsañal.

Maliga ma bi bôdôl tihba me ngéda pua yem a bi yoñ bitelbene inyu boñ le me kôs Nkum Ntat hiki sôñ. Me bé yoñ ngéda i añ hiki Nkum Ntat me bé kôs. Hala a bi kéñbaha bôdôl yem ipañ Yéhôva kayéle me bi sôk yoñ makidik i ti memede nkikip yak Yéhôva.

Lihaa jés jolisô li bé likoda li ndôn i New York i nwii 1950 li li bééna ño le “L’accroissement théocratique.” Ño nkwel u kel ngwa mbok, hilo hi nyônôs 3 hi sôñ Hikañ, u bé le “Journée des misionnaires.” Yokela, mankéé Carey Barber, nu a bi yik sal i Juu li bakena ntôñ, nyen a bi ti nkwel u sôble. Mamélél ma nkwel wé, a bi bat bakôs sôble mambadga ima. Me bi telep, me timbhe le, “Ñ!” Me bééna ndik 11 nwii, ndi me bi nôgda le makidik me bi yoñ ma bé bé yom i njôha. Me bé kon woñi i jôp malép inyule me bé ngi yi hog. Nyandôm wem a bi gwel me i woo, a kena me letee ni i homa sôble, a yis me le me kon bañ woñi mam m’a tagbe loñge. Sôble i bi pala bôña kayéle me bi nôgda bé to le makôô mem ma ntihba ’isi. Mankéé wada a bi gwel me le me yin bañ, numpe a sôble me. Ibôdôl ha kel i, Yéhôva a nke ndik ni bisu i téé manjel mem.

ME BI BÔDÔL YÉHÔVA ÑEM

Ngéda me bi kôs Bac, me bé sômbôl yila nsañal, ndi balét bem ba bi ti me maéba le me kena suklu ni bisu. Me bi noñ maéba map, me ke i Université. Hala a bi nom bé, me nôgda le me ta bé le me sal ni ngui inyu bana hémle i ngui, nlélém ngéda me salak ki inyu suklu, jon me bi yoñ makidik i téé suklu. Me bi soohe Yéhôva, i mbus ni lipém jolisôna me tilna balét bem le mamélél ma nwii, m’a téé suklu. I mbus hala, ni i bôdôl yosôna me bééna ipañ Yéhôva, me yoñ bôlô nsañal kunda yada.

I sôñ Njéba, nwii 1957 me bi yila nsañal i tison Wellingborough. Me bi soohe lôk kéé i Bétel i London le ba ep me nyoo ni nhôôlak mankéé wada nu a yé nsañal. Mankéé Bert Vaisey nyen ba bi ep. Kiki a bé makénd ngandak nson likalô, hala a bi hôla me i bana loñge ntjegek ngéda inyu nson likalô. Likoda li bééna ndigi miñunuk mi bisita minsamal, mankéé Vaisey ni me. I yoñ ngéda i kôôba makoda ni yoñ ngaba mu i bi hôla me i bii bôdôl yem yosôna yak Yéhôva ni i pahal hémle yem.

I mbus ndék ngéda me bi tégbaha i mok inyule me bé tjél yila sônda, me bi boma sita Barbara, nsañal nu tôbôtôbô. Di bi biiba nwii 1959, di bé bebee i ke to hee homa ba ñom bés. Ba bi bôk ba ep bés i tison i Lancashire i pes hiôñk i ñombok i loñ i Ngisi. I sôñ Kondoñ nwii 1961, ba bi sébél me i Suklu nson u Ane i Bétel i London, i bé nom sôñ yada. Hala a bi hélés me le i mamélél ma suklu, ba om me kiki ngwélél makiiña. Nhôôlak ngwélél makiiña u bi niiga me sonde iba i tison Birmingham, me bé ni Barbara. Di bi la bé témb i libôga i het di bi sal kiki basañal ba tôbôtôbô, hala wee i Lancashire ni i Cheshire.

BÔDÔL YEM IPAÑ YÉHÔVA I BI WÉHA BÉ ME NYUU

Ngéda di bi yoñ noi i sôñ Hikañ nwii 1962, hikuu hi loñ hi bi ômle bés kaat. Di bé di yiblak yo, di tehe mademand ma Giléad! Me ni Barbara di bi soohe, di yônôs mo, di pala timbis mo i Bétel. Sôñ itan i mbus ngéda, di yoñ njel New York Brooklyn, inyu yoñ ngaba i Suklu Giléad i nyônôs 38, i i bé nom jôm li sôñ.

Suklu Giléad i bi niiga ndik bé bés Bañga i Djob ni ntôñ wé, ndi i bi niiga yak bés i gwés lôk kéé i nkoñ ’isi wonsôna. Kiki me bééna 24 nwii, Barbara a ban-ga 23, di bi nigil ngandak ipañ baudu bape. Me bééna nsima i sal hiki kel ni mankéé Fred Rusk, nu a bé malét wés wada. Ngim jam a bé yigye hiki ngéda a bé niiga me i bé le, me ba nkwoog nkaa hiki ngéda le maéba mem ma mpémél i Bañga i Djob. Ikété bilôk bikéé bi bé ti bés minkwel, di nla sima minhôôlak mi bôt kiki bo Nathan Knorr, Frederick Franz, ni Karl Klein. Di ga hôya bé ndémbél i suhulnyuu i mankéé A. H. Macmillan, nu a bi ti bés nkwel u u bi unda bés lelaa Yéhôva a bi éga ntôñ wé ngéda u bé boma manoodana ibôdôl nwii 1914 letee ni nwii 1919!

BA ÑOM BÉS HOMA NUMPE

Bebee ni mamélél ma suklu, mankéé Knorr a bi kal me ni Barbara le ba ga om bés i Buruñdi loñ yada i Afrika. Di bi ke ngwéé litéédana li bikaat li Bétel inyu béñge ikété Annuaire batéé likalô bañen ba bé mu loñ i. Hélha jam! To wada. Ñ, di bé bôt ba bisu le ba om nyoo loñ i, ni ki le di bé yi bé Afrika. Hala a bi kônha bés woñi! Ndi masoohe ma bi hôgbaha bés.

Nyoo i homa ba bi om bés, mam momasô ma bé bés nkén, hilémb, bilem bi loñ, ni mangéda. Nano di bé lama nigil Pulasi. Di bé lama ki yéñ homa liyééne. Dilo diba i mbus malo més, mankéé Harry Arnott nu béhna nye di bé i Suklu Giléad a bi yuuga bés, a bé huu i loñ Sambia. A bi hôla bés i léba ndap, i i bi yik yila ndap bimissionnaire. Ndék ngéda i mbus malo més, ngomin a bi bôdôl kolba nson wés, inyule ba bé yi bé Mbôgi Yéhôva. I ngéda di bi bôdôl téé likalô, bôt ba ngomin ba yis bés le di ga yén bé, ibale bôlô bé yon i nlona bés. Ngoo le, di bi ba nyégsaga i nyodi, i ke loñ ipe, i Ugañda.

Di bé kon woñi i ke i Ugañda ngi mapep, ndi i bôdôl di bééna ipañ Yéhôva yon i bi hôla bés. Mankéé wada nu a bé man Kanada, ni nu a bi ke i Ugañda i nit nson likalô, a bi noode toñle ngomin ikeñi inyuki di bi lo nyoo, hala a bi boñ le ba ti bés ndék sôñ inyu boñ mapep. Jam li li bi kwés bés nkaa le Yéhôva a bé nit bés.

Mam ma bé maselna ngandak nyono Buruñdi. Bôt ba bé yi nson wés likalô, tolakii Mbôgi Yéhôva i bé ndigi 28 mu loñ yosôna. Di bi léba ngandak bôt i i bé pot Ngisi. Hala a bi nom bé, di nôgda le inyu hôla banigil Bibel i pala hol, di nlama nigil hilémb hiap hiada. Di bi bôdôl téé likalô i Kampala, i het libim li bôt li bé pot hop u Lugañda, jon di bi kit le di mbôdôl ndugi nigil hop u. Hala a bi yoñ bés ngandak nwii inyu tibil pot hilémb hi, ndi hi bi lémés nson wés likalô! Ha nyen di bi tibil yi i yom di bé lama niiga banigil Bibel. Hala a bi boñ le ba yible bés miñem nwap, inyu kal bés lelaa ba bé tehe i mam ba bé nigil.

DI NKE NGANDAK BAHOMA INYU TJAM ÑAÑ NLAM

Di bé maséé i hôla bôt i yi maliga, maséé ma ma bi kônde keñep i ngéda hikuu hi loñ hi Kénya hi bi bat bés le di hiôm ni loñ yosôna inyu yéñ bôt ba suhulnyuu ba ba bééna ngôñ ikeñi i yi maliga. Hikuu hi loñ hi bé lama ep basañal ba tôbôtôbô nyoo i mbus ngéda. Ngandak bôt i bi leege bés loñge ki le ba bé ngi tehe Mbôgi Yéhôva. I bé i pam yak le ba lémbél bés bijek.

I mbus ha, me bi kahal ke bahoma bape inyu tjam ñañ nlam. Me bé me nyodi i Kampala, me ke dilo diba ni mashin letee ni tison i Mombasa. Libôñ li Mombasa nyoo i Kénya, me nyoñ sitima i i ntéé me i Séchel tole Seychelles ni Pulasi. Nyoo, me bé téé likalô i bon ba biôn ba Tuye India. Ibôdôl i nwii 1965 letee ni i nwii 1972, nwaa wem Barbara a bi bôdôl ke ni me inyu téé likalô mu biôn bi. Mu mangéda ma, batéé likalô ba bé ndik iba mu biôn bi, ndi i mbus ngéda, soso likoda a bi gwéé ha. I mbus, me bi ke yuuga lôk kéé i Iritré, i loñ Étiôpia, ni i Sudañ.

Ngéda di bi huu Ugañda, di koba le yubda i yé homa nyensô. Mu nwii mi bi noñ, mam ma bi bep ngandak, kayéle me bi nok nseñ i nôgôl maéba ma Bibel mana le: “Timbhana ni Kaisa mam ma Kaisa.” (Markô 12:17) I bi pam ngim ngéda le, ba bat le bakén ba bôt bobasôna ba kee ba tila môl map bisônda bebee ni mambai map. Di bi pala boñ hala. Ndék dilo i mbus, ngéda di bé ke Kampala, bisônda bi bi gwel me ni missionnaire ipe. Di bé sehla! Inyule ba bé kal le di yé bôt ba mbep, ba kena bés bisônda, nyoo di toñle bo le di bi lo ndigi i añal ñañ nlam. Tolakii di bi kal bo le di bé di ma tila môl més behee, ba bi neebe bé. Ñane wap a bi bat bo le ba kena bés i ndap bisônda i i yé bebee ni mbai yés. Kinje maséé di bi nôgda ngéda di bi bol nyoo, kiki ba ntehe ndik bés, ba yi bés, ba kal bisônda le ba nwas bés, inyule di bé di ma tila môl més!

Dilo di, di bé di kon woñi ngandak ngéda di bé di bol mapénd ma bisônda, téntén ngéda di bé di koba le ba nyo, ba hiôô. Jon hiki ngéda, di bé di soohe inyu boñ le miñem mi sôs bés, i mbus ba ntégbaha bés. Ngoo le, i nwii 1973 ngomin a bi bat missionnaire yosôna le i nyodi i Ugañda.

Lini lisañ, ba bi om bés i Côte d’Ivoire, loñ yada i pes hiôñk i Afrika. Di bé lama héñha ngandak mam: Bilem bi loñ, di bé lama pot Pulasi hiki ngéda, di bé lama ki meina ni missionnaire i i bé lôl biloñ bipe! Di bi témb di tehe woo u Yéhôva, mu kiki bôt ba suhulnyuu ni ba ba ngwés maliga ba bi pala neebe ñañ nlam. Me ni Barbara di bi tehe le ngéda di mbôdôl Yéhôva ñem, a ntéé manjel més.

Hala a bi nom bé, ba léba le Barbara a gwé kon i pos. Tolakii di bé ke i mbeñge hiki ngéda inyu matibla, i bi pam ngim ngéda le di la ha bé kena nson wés nsañal i Afrika ni bisu. Kinje ndutu di bi nôgda!

MAM MA NHÉÑHA

Kon u Barbara u bi kônde bep ki di nsal i Bétel i London, sôk i nsôk, a wo. Lôk kéé i Bétel i bi nit me ngandak. Ndi babiina bada tôbôtôbô ba bi hôla me i meya libak jem, ni i bôdôl Yéhôva ñem. I mbus ngéda, me boma sita yada nu a bé sal pes ngéda i Bétel, ni nu a bi sal kiki nsañal nu tôbôtôbô, a bé gwés Yéhôva ngandak. Ba bé sébél nye le Ann. Me ni Ann di bi biiba i nwii 1989, di kena nson wés i Bétel i London ni bisu letee ni len.

Me bi bana nsima i ke yuuga dikuu di biloñ bipe ibôdôl i nwii 1995 letee ni nwii 2018 (kiki surveillant de zone). Mu ngéda i yosôna, me bi yuuga bebee le 60 ma biloñ. Mayuuga ma ma bi niiga me le, Yéhôva a nyoñ ndun ni bagwélél bé to kii leñek.

Mayuuga ma ma bi boñ le me témb Afrika i nwii 2017. Kinje maséé me ni Ann di bi bana i tehe mahol nyoo i mbok i, téntén i ngéda me unda nye loñ i Buruñdi! Loñge Bétel i téé nano mu nloñ nkeñi i het me bi téé likalô li mandap ni mandap i nwii 1964, batéé likalô ba yé 15 500 i loñ yosô.

Maséé ma bé le ma nol me i ngéda me bi tehe biloñ me bé lama yuuga i nwii 2018. Ikété biloñ bi, me bi tehe Côte d’Ivoire. I ngéda di bi bol i nyañ tison le Abidjañ, a bé wengoñle me ntémb i mbai. I ngéda me bi leñ jis binomba bi téléfôn bi Bétel, me tehe le mankéé wada le Sossou nyen a bé yén i tuñ i bakén i i bé bés ha ipañ. Me hoñol le nyen a bé surveillant de ville i ngéda me bé Abidjañ. Ndi me bi yoba. I Sossou nunu a bé lok yé.

Yéhôva a bi yônôs mbônga wé. Mu mandutu momasôna me bi tégbaha, me bi tehe le i ngéda di mbôdôl Yéhôva ñem, a ntéé toi manjel més. I len ini, di nyamnda ni ngôñ i kil mu i njel i nkena i niñ boga, i i mbai ndigi mbai ni mbai.​—Bingéngén 4:18.