Referensi tu Parpunguan Hangoluan dohot Pangkobasion Na Laho Diparsiajari
3-9 APRIL
ARTA NA ARGA NA ADONG DI BIBEL | JEREMIA 17-21
”Paloas ma Jahowa Manopa Pingkiran dohot Parangemuna”
w99-IN 1/4 22 ¶3
Ise do na Manopa Pingkiranmuna?
Asa boi mandapot laba tingki ditopa Jahowa hita, ingkon tajangkon do i jala unduk tu Ibana. Dipatudos ma on songon tingki disuru Jahowa si Jeremia laho tu inganan ni sitopa hudon. Diida si Jeremia ma, molo sega do hudon na ditopa i, pintor ditopa do muse hombar tu lomo ni roha ni ”sitopa hudon” i. Dung i didok Jahowa ma, ”Tung na so tarbahen ahu huroha, songon sitopa hudon on mambahen tu hamu, ale pinompar ni Israel? . . . Ida ma, songon tano hudon di bagasan tangan ni sitopa hudon, songon i do hamu di bagasan tanganku ale pinompar ni Israel.” (Jeremia 18:1-6) Na songon tano liat sambing do halak Israel i di adopan ni Jahowa, paimahon asa topaonNa nasida gabe sada ugasan hombar tu lomo ni rohana?
it-2-IN 1061 ¶3
Marhamubaon
Ra, olo do sahalak sitopa hudon mambahen sada ragam ni hudon. Alai molo sega do i, boi do ditopa muse gabe bentuk na asing ”di bagasan tangan ni sitopa hudon i”. (Jer 18:3, 4) Marhite tudosan on, ndang dipatudos Jahowa molo Ibana songon jolma sitopa hudon na boi mambahen sega hudon na tinopana. Alai, marhuaso do Ibana maradophon jolma. Marhuaso do Ibana laho manguba cara ni Ibana maradophon angka jolma hombar tu cara ni nasida manjangkon asi ni rohaNa. (Bandingkon Jes 45:9; Rom 9:19-21.) Alani i, ’gabe marpangulahi rohaNa taringot tu hamagoan naung sinangkapNa naeng bahenonNa’ tu angka bangso, manang ’gabe solsolanNa ma rohaNa taringot tu na denggan i, naung binagabagahonNa naeng bahenonNa’ tu angka bangso, hombar tu cara ni nasida manjangkon asi ni roha ni Jahowa. (Jer 18:5-10) Sian on taboto, ndang na gabe mambahen hasalaan Jahowa. Alai, molo marhamubaon do jolma i di rohana, muba ma pangkilalaan ni Jahowa mangida ibana, gabe manolsoli.
w99-IN 1/4 22 ¶4-5
Ise do na Manopa Pingkiranmuna?
Ndang hea dipangke Jahowa huasoNa laho mamaksa jolma mangulahon sada ulaon, jala ndang martanggung jawab Ibana molo adong tihas di jolma i, songon na adong di hudon na ditopa jolma. (5 Musa 32:4) Gabe martihas do sasahalak molo mangalo tingki ditopa Jahowa ibana. On ma imbar ni jolma dohot tano liat. Dilehon do hak laho mamillit tu hita. Alani i, hita do na mamillit laho ditopa Jahowa manang mangalo tu Jahowa.
On parsiajaran na denggan! Dumenggan do hita manangihon Jahowa sian apala mandok, ”Ndang adong na marhak mangatur ahu”! Sude hita mangkaporluhon panogunoguon sian Jahowa. (Johannes 17:3) Tatiru ma si Daud na mandok, ”Ale Jahowa, sai pabotohon ma tu ahu angka dalanmu, jala ajarhon tu ahu angka bogasmu.” (Psalmen 25:4) Ingot ma na didok Raja Salomo, ”Sai dibege na pistar ma i, asa tamba poda di ibana.” (Poda 1:5) Olo do hamu manangihon Jahowa? Molo olo do hamu, boi ma ’roha hapantason mangaramoti hamu, jala habisuhon manjaga hamu’.—Poda 2:11.
Mangalului Arta na Adong di Bibel
w01-IN 15/10 25 ¶13
Jaga ma Rohamuna
13 Dipasingot si Jeremia do hita, ”Tung na angkal situtu do roha ni jolma, jala na ganggu”. (Jeremia 17:9) Roha na angkal boi adong di hita molo pasintongkon diri hita sian hasalaanta, marsidalian asa boi mangulahon hasalaan, jala gabe ginjang rohanta. Angkal situtu do rohanta. Olo do tadok sada hatorangan, alai ndang hombar parniulaonta tu hatorangan na tadok i. (Psalmen 12:3; Poda 23:7) Alani i, mansai ringkot do tapareso dirinta taringot tu aha na tapaboa sian rohanta!
w07-IN 15/3 9 ¶6
Angka na Denggan sian Buku Jeremia
20:7—Songon dia do Jahowa mamangke hagogoonNa jala mangangkali si Jeremia? Ra, ala godang na so manjangkon ibana jala jotjot dialo, ninna roha ni si Jeremia ndang tolap ibana mangulahon tanggung jawabna i. Alai marhite hagogoonNa, dilehon Jahowa do hagogoon tu si Jeremia asa boi ibana tongtong mangulahon tanggung jawabna i. Songon i ma Jahowa mangangkali si Jeremia, marhite mangurupi ibana mangulahon ulaon na didok rohana ndang tolap ulahononna.
10-16 APRIL
ARTA NA ARGA NA ADONG DI BIBEL | JEREMIA 22-24
”Adong do di Hamu ’Roha Laho Mananda’ Jahowa?”
w13-IN 15/3 8 ¶2
Adong do di Hamu ’Roha Laho Mananda’ Jahowa?
2 Dipatudos Jahowa do rohanta songon parbue ni hau ara. Na didok Debata dison, lapatanna ndang taringot laba sian parbue ni hau ara, alai holan tudosan do on. Mangkorhon do hata ni Debata tu rohanta dohot tu roha ni angka na tahaholongi. Huhut taulas aha na nidok ni Debata, tapingkirhon ma parsiajaran na boi tadapot.
(Jeremia 24:4-7) Dung i ro ma hata ni Jahowa tu ahu songon on: 5 Boti hata ni Jahowa, Debata ni Israel: Songon parbue ni hau ara angka na denggan i, songon i do angka na tarbuang sian Juda, angka naung hupaunsat sian inganan on tu tano ni halak Kasdim, tataponku ma nasida tu na denggan. 6 Tataponku ma nasida tutu tu na denggan, jala mulak nasida boanonku tu tano on, jala paulionku nasida, ndada laos lohaonku, jala lopokhononku nasida, ndada laos butbutonku. 7 Jala lehononku tu nasida roha na tumanda ahu, na marhatutuhon ahu Jahowa; ingkon gabe bangsongku nasida, jala ahu gabe Debatanasida, ai mulak do nasida sogot tu ahu sian nasa rohanasida.
w13-IN 15/3 8 ¶4
Adong do di Hamu ’Roha Laho Mananda’ Jahowa?
4 Didok Jahowa do taringot angka halak na songon parbue ni hau ara na denggan, ”Lehononku tu nasida roha na tumanda ahu, na marhatutuhon ahu Jahowa; ingkon gabe bangsongku nasida.” (Jer. 24:7) On ma ayat tema di artikel on. Ayat on mansai patoguhon rohanta! Rade do Debata mangalehon ’roha laho mananda’ Ibana. Di siulason on, taida ma adong do pardomuan ni roha dohot parange ni sasahalak. Tontu lomo do rohanta gabe naposo ni Debata jala gabe parroha na denggan. Alani i, porlu do hita marsiajar jala mangulahon Hata ni Debata, marhamubaon, mangalehon diri laho manomba Debata, jala tardidi di bagasan goar ni Ama, Anak, dohot tondi parbadia. (Mat. 28:19, 20; Ul. 3:19) Ra, nunga taulahon angka ulaon on manang nunga jotjot hita marpungu di parpunguan ni Sitindangi Ni Jahowa jala lomo rohanta mangulahon ulaon i.
w13-IN 15/3 8 ¶3
Adong do di Hamu ’Roha Laho Mananda’ Jahowa?
3 Na parjolo, taparrohahon ma na nidok ni Debata taringot parbue ni hau ara di tingki ni si Jeremia. Taon 617 SM, ndang solhot be paralealeon ni halak Juda tu Jahowa. Dipaboa Debata ma na laho masa di ari na naeng ro marhite mangalehon parnidaan taringot parbue ni hau ara ”na denggan situtu” dohot ”na roa situtu”.
Mangalului Arta na Adong di Bibel
w07-IN 15/3 10 ¶9
Angka na Denggan sian Buku Jeremia
22:30—Boasa parenta on ndang mangambati Jesus laho mangkunduli habangsa ni si Daud? (Mateus 1:1, 11) Alana, parenta on mangambati pinompar ni si Joiakin asa unang ”marhabangsa di habangsa ni si Daud . . . di Juda”. Alai, sian surgo do Jesus mamarenta, ndang sian harajaon ni Juda.
w07-IN 15/3 11 ¶1
Angka na Denggan sian Buku Jeremia
23:33—Aha do ”uhum ni Jahowa” i? Di tingki ni si Jeremia, hatorangan na pinasahat ni si Jeremia taringot halelengse ni Jerusalem gabe uhum tu angka halak disi. Jala angka halak na so mangihuthon tudutudu gabe manusai Jahowa, alani i ma ndang olo Jahowa manjangkon nasida. Suang songon i, barita sian Bibel taringot halelengse ni agama Kristen na so sintong gabe uhum di halak Kristen na so sintong. Jala angka halak na so manjangkon barita i gabe manusai Jahowa.
17-23 APRIL
ARTA NA ARGA NA ADONG DI BIBEL | JEREMIA 25-28
”Barani ma Hamu Songon si Jeremia”
w09-IN 1/12 24 ¶6
Sai Marhiras ni Roha do si Jeremia
Disuru Jahowa do si Jeremia paboahon tu halak Israel, molo ndang marhamubaon nasida sian hajahaton na binahen ni nasida, ripashonon ni Jahowa ma Jerusalem. Tingki didok si Jeremia taringot i tu nasida, gabe muruk ma nasida jala mandok, ”Patut marutang hosa baoa on.” Alai, didok si Jeremia do tu nasida asa ’manangihon soara ni Jahowa’. Dung i didok si Jeremia muse, ’Ingkon botoonmuna do, molo dibunu hamu ahu, ingkon marsapata tu hamu mudar na so marsala, ai Jahowa do marsuru ahu laho mangkatahon taringot on tu hamu.’ Dung i, diboto hamu do aha na masa?
jr-IN 21 ¶13
Manomba Jahowa ”Di Ujung ni Angka Ari”
13 Songon dia do pangkilalaan ni angka pemimpin agama di Juda tingki mambege hata ni si Jeremia? Si Jeremia mandok, ”ditangkup angka malim dohot panurirang dohot sandok bangso i [ahu], angka ninna ma: Ingkon marutang hosa do ho!” Muruk situtu do nasida jala mandok, ”Patut marutang hosa baoa on.” (Jaha Jeremia 26:8-11.) Alai, ndang marhasil sangkap ni angka musu ni si Jeremia. Dipalua Jahowa do si Jeremia. Asing ni i, ndang mabiar si Jeremia alani musuna. Alani i, hita pe unang ma mabiar.
w09-IN 1/12 25 ¶1
Sai Marhiras ni Roha do si Jeremia
Didok di Bibel, ”Ninna angka induk dohot sandok bangso i tu angka malim dohot tu angka panurirang: Ndang patut marutang hosa halak on, ai marhitehite goar ni Jahowa, Debatanta i ibana mangkatahon tu hita.” Alani i, ala sai hiras do roha ni si Jeremia jala ndang mabiar, diondingi Jahowa ma ibana. Saonari, taida ma aha na masa tu si Uria, sahalak panurirang ni Jahowa na imbar pangalahona sian si Jeremia.
jr-IN 27 ¶21
Manomba Jahowa ”Di Ujung ni Angka Ari”
21 Ra tingki di pamarentaon ni si Sedekia, ro do angka suruan tu Jerusalem sian raja Edom, Moab, Amon, Tirus, dohot Sidon. Ra, naeng ditogihon nasida si Sedekia asa dohot mangalo tu si Nebukadnesar. Alai, dijujui si Jeremia do si Sedekia asa unduk tu Babel. Alani i, dibahen si Jeremia ma angka auga tu suruan i laho manggombarhon molo nasida pe ingkon unduk tu Babel. (Jer. 27:1-3, 14) Alai ndang lomo roha ni halak mambege i, jala lam maol do si Jeremia pasahathon barita on ala adong si Hanania. Si Hanania sahalak panurirang pargapgap na mandok, marhite Debata laho diponggolhon ma auga na binahen ni Babel. Alai, didok Jahowa ma tu si Jeremia na laho mate ma si Hanania sataon nai. Jala tutu do i masa.—Jer. 28:1-3, 16, 17.
jr-IN 187-188 ¶11-12
”Ndang Tarbahen Ahu Sip”
11 Ingot ma, ndang fanatik si Jeremia. Marbisuk do ibana mangadopi angka pangalo. Ndang lomo rohana marbadai. Umpamana, taparrohahon ma songon dia ibana maradophon si Hanania. Di adopan ni na torop, ala ndang satolop si Hanania tu surirang ni Jahowa, dipinsang si Jeremia ma ibana jala didok ma songon dia cara mananda ise panurirang na sasintongna. Jotjot do dituhuk si Jeremia auga na sian hau laho manggombarhon ingkon unduk do Jerusalem tu Babel. Muruk situtu ma si Hanania jala diponggolhon ma auga i. Ra, lam muruk do si Hanania mangida si Jeremia. Alai, aha do na diulahon si Jeremia? Didok di Bibel, ”Dung i ditulus panurirang Jeremia ma dalanna.” Pintor ditadingkon si Jeremia do si Hanania. Di pudian ni ari, disuru Jahowa ma si Jeremia manjumpangi si Hanania laho mandok, laho diparhatoban raja Babel ma halak Jahudi jala naeng mate ma si Hanania.—Jer. 28:1-17.
12 Sian on taboto, tingki marbarita hita, dumenggan do habisukon sian habaranion. Molo adong parjabu na so olo martungkar pingkiran taringot Bibel jala gabe muruk, manang mangancam laho mamungkul hita, denggan ma hita laho sian i jala marbarita tu halak na asing. Unang ma olo hita marsoal manang tu ise pe alani barita na uli. Molo ’benget hita manaon na jahat’, boi ma hita mangurupi parjabu i manjangkon barita na uli di tingki na asing.—Jaha 2 Timoteus 2:23-25; Poda 17:14.
24-30 APRIL
ARTA NA ARGA NA ADONG DI BIBEL | JEREMIA 29-31
”Disurirangkon Jahowa do Taringot Padan na Imbaru”
it-2-IN 480 ¶4-5
Padan
Padan na Imbaru. Tingki abad na papituhon SM, disurirangkon Jahowa do taringot padan na imbaru marhite si Jeremia. Didok Jahowa, imbar do padan na imbaru sian padan na robi na dilaosi halak Israel. (Jer 31:31-34) Di borngin andorang so mate Jesus, tanggal 14 Nisan 33 M, tingki dibahen Jesus Borngin Parningotan Ari Hamamatena, dipaboa Jesus do taringot padan na imbaru na digohi marhite tobusan na nilehonna. (Luk 22:20) Di ari na palimapuluhon dung hehe ibana jala sampulu ari dung nangkok tu surgo, dilehon ibana ma tondi parbadia na sian Jahowa tu angka siseanna na marpungu di bilut parginjang di Jerusalem.—Ul 2:1-4, 17, 33; 2Kor 3:6, 8, 9; Heb 2:3, 4.
Jahowa dohot ”Israel ni Debata” do na marpadan di padan na imbaru. ”Israel ni Debata”, i ma angka na miniahan ni tondi parbadia na gabe sada dohot Kristus. (Heb 8:10; 12:22-24; Gal 6:15, 16; 3:26-28; Rom 2:28, 29) Padan na imbaru digohi marhite mudar ni Jesus, naung dipelehon Jesus tu Jahowa tingki nangkok tu surgo. (Mat 26:28) Tingki sasahalak dipillit Debata asa mangolu di surgo (Heb 3:1), dibahen Debata do ibana gabe dohot tu padan na imbaru marhite tobusan ni Jesus. (Ps 50:5; Heb 9:14, 15, 26) Jesus Kristus do parhitean ni padan na imbaru (Heb 8:6; 9:15) jala ibana do Pinompar ni si Abraham na dijanjihon i. (Gal 3:16) Ala Jesus do parhitean ni padan na imbaru, diurupi ibana do angka halak na dohot tu padan i asa gabe bagian sian pinompar ni si Abraham na sasintongna (Heb 2:16; Ga 3:29) marhite manesa dosa ni nasida. Gabe tigor ma nasida di adopan ni Jahowa.—Rom 5:1, 2; 8:33; Heb 10:16, 17.
jr-IN 173-174 ¶11-12
Boi do Hamu Mandapot Laba Sian Padan na Imbaru
11 Lomo do rohamuna asa lam tangkas mamboto taringot Padan na Imbaru? Imbar ni Padan na Imbaru dohot Padan na Robi, i ma didia padan i disurat. (Jaha Jeremia 31:33.) Sampulu Patik di Padan na Robi disurat di dua batu lei, alai saonari ndang adong be. Taringot padan na imbaru, si Jeremia mandok, disurat do padan i di roha ni jolma, jala boi tongtong martahan. Mansai arga do padan on di halak Kristen na miniahan. Alai, songon dia do angka ’birubiru na asing’ na so dohot di padan on, na mangkirim asa mangolu salelengna di tano on? (Joh. 10:16) Lomo do roha ni nasida mangihuthon patik ni Debata. Sasintongna, nasida songon angka halak panompang di Israel, na mandapot laba sian Patik ni si Musa.—3 Mus. 24:22; 4 Mus. 15:15.
12 Songon dia do alusmuna molo adong na manungkun tu hamu, ’Patik aha do na disurat di roha ni halak Kristen na miniahan?’ Didok do patik on ”patik ni Kristus”, na parjolo dilehon tu angka na miniahan na dohot tu padan na imbaru. (Gal. 6:2; Rom 2:28, 29) Boi do didok hamu lapatan ni ”patik ni Kristus” i, i ma holong. (Mat. 22:36-39) Songon dia do angka na miniahan mambahen patik i tarsurat di roha ni nasida? Dua do carana, i ma mamparsiajari Hata ni Debata jala martangiang tu Jahowa. Alai sasintongna, dua cara on ma na ingkon gabe bagian sian parngoluon ni halak Kristen na sintong na so parsidohot di padan na imbaru.
jr-IN 177 ¶18
Boi do Hamu Mandapot Laba Sian Padan na Imbaru
18 Padan na imbaru patuduhon songon dia cara ni Jahowa maradophon jolma na mardosa, ndang soal nasida na miniahan na dohot tu padan i manang na mangkirim asa mangolu di tano on. Pos ma rohamuna, molo nunga disalpuhon Jahowa dosamuna, ndang sai ingotonNa be i. Alani i, janji ni Debata taringot padan na imbaru mangalehon parsiajaran tu hita sude. Sungkun ma dirimuna, ’Hutiru do cara ni Jahowa asa unang sai mangingot hasalaan ni halak na asing naung husalpuhon?’ (Mat. 6:14, 15) On boi taulahon tingki adong hasalaan dohot dosa na balga, songon ulaon pangalangkupon na diulahon tungganedoli manang tungganeboru Kristen. Molo halak na so marsala i nunga manalpuhon hasalaan ni halak na mangalangkup alai nunga marhamubaon, olo do ibana mangalupahon hasalaan i? Tutu do, ndang mura di hita laho manalpuhon hasalaan, alai on do sada cara laho maniru Jahowa.
w96-IN 1/5 11 ¶5
Debata dohot Kesar
5 Dung marratus taon, disuru Jahowa do si Jeremia paboahon tu halak Jahudi na ditaban, na ingkon unduk do nasida tu angka panggomgomi di Babel jala manangiangkon asa dame di huta i. Tingki manongos surat tu nasida, si Jeremia mandok, ”Songon on do hata ni Jahowa Zebaot, Debata ni Israel, tu saluhut naung tarbuang, . . . ’Ringkoti hamu huhut hasonangan ni huta habuanganmuna na hubahen i, jala tangiangkon hamu nasida tu Jahowa, ai molo marhasonangan huta i, marhasonangan ma dohot hamu.’” (Jeremia 29:4, 7) Sai dilului naposo ni Jahowa do hadameon tu diri ni nasida dohot tu inganan ni nasida tading, asa boi mandapot hadameon manang hak laho manomba Jahowa.—1 Petrus 3:11.
g-IN 6/12 14 ¶1-2
Bibel—Buku na Marisi Surirang na Sintong, Bagian 2
Digohi: Dung 70 taon angka halak Jahudi diboan tu panabanan, i ma mulai taon 607 SM sahat tu 537 SM, ro ma Raja Sirus sian Persia paluahon nasida jala paloashon nasida asa mulak laho paturehon bagas joro di Jerusalem.—Esra 1:2-4.
Na pinatudu ni sejarah:
● Tutu do halak Israel ditaban di Babel saleleng 70 taon songon na disurirangkon di Bibel? Parrohahon ma pandapot ni sahalak arkeolog Israel na margoar si Ephraim Stern. ”Mulai taon 604 SM sahat tu 538 SM, ndang adong tanda na patuduhon molo huta i diingani. Satingki i, ndang adong na mangingani angka kota na diripashon halak Babel.” Tingki ndang adong na mangingani angka kota na diripashon halak Babel, di tingki i ma halak Israel tartaban di Babel taon 607 sahat tu 537 SM.—2 Kronika 36:20, 21.