ƐNTƐNƐTI SU FLUWA SIEWLƐ Watchtower
Watchtower
ƐNTƐNƐTI SU FLUWA SIEWLƐ
Wawle
ɔ
  • á
  • ɛ
  • ɔ
  • ɲ
  • ú
  • έ
  • é
  • ó
  • í
  • ń
  • ɔ́
  • BIBLU
  • FLUWA MUN
  • AƝIA MUN
  • ol akpasua 4 b. 12-14
  • ?E nannan nga be wuli’n be o nin?

Like nga lemɛn i su video

Yaci, like kun ti video'n kwlá boman.

  • ?E nannan nga be wuli’n be o nin?
  • Anannganman nguan’n i atin’n—?Amun a wun i?
  • Ndɛ ce mun
  • I wunsu like
  • ?Ngue yɛle nguan ng’ɔ o sran nun’n?
  • ?Ngue yɛ be nga be wuli’n be kaci-ɔ?
  • ?Wunmiɛn mun yɛle be nga be wuli’n?
    Wunmiɛn mun: ?Be kwla uka amun annzɛ be kwla yo amun abɔlɛ? ?Be o lɛ sakpa?
  • ?Be nga be wuli’n be o nin?
    ?Ngue like yɛ Biblu’n kle i sakpasakpa ɔ?
  • Mmusu’m be laka e kɛ be nga be wuli’n be o lɔ
    Wunmiɛn mun: ?Be kwla uka amun annzɛ be kwla yo amun abɔlɛ? ?Be o lɛ sakpa?
Anannganman nguan’n i atin’n—?Amun a wun i?
ol akpasua 4 b. 12-14

AKPASUA 4

?E nannan nga be wuli’n be o nin?

Bian kun su niɛn i nannan’m be foto’n.

1, 2. ?Sran nga be wuli’n be su akunndan benin yɛ sran’m be bu-ɔ?

SRAN ble mɛn’n nun’n, sran kpanngban kpa be waan be wu’n be o lɔ. Be nun sunman be bu i kɛ be nannan nga be wuli’n be o wunmiɛn’m be mɛn’n nun.

2 Sran’m be lafi be nannan’m be wunmiɛn’m be su kpa. Afin be bu i ekun kɛ, sɛ be awlo’n taka kpa’n naan sɛ be ɲan be wun asiɛ’n su wa’n, ɔ fin be nannan’m be wunmiɛn mun. Sɛ be fie’m be yo ye’n, yɛ sɛ be wun jɔ be’n, annzɛ sɛ be fin ɲrɛnnɛn sa’m be nun fite’n, ɔ fin wunmiɛn sɔ mun mɔ be sasali be’n. Be bu i kɛ sɛ b’a nianman wunmiɛn’m be lika’n, sa yalɛ, annzɛ tukpacɛ, annzɛ kusu sika wun yalɛ dilɛ nin ɲrɛnnɛn sa’m be kwla tɔ be su.

3. ?Wafa sɛ yɛ sran wie’m be sɔ be nannan’m be wunmiɛn mun-ɔn?

3 Kɛ ɔ ko yo naan b’a kle kɛ be ɲin yi be nannan’m be wunmiɛn mun’n, naan be afiɛn w’a saciman ti’n, sran’m be yo ninnge wie’m be man be. Kɛ bé yó sɛ’n, mɔ bé trán bɔlɛ nun’n, ɔ nin kɛ bé tú sɛ’n, blɛ sɔ’m be nun yɛ be yi be aɲinyiɛ’n i nglo kpa-ɔ. Wunmiɛn’m be sɔlɛ’n i wafa wie o lɛ ekun. Yɛle kɛ, ka naan b’a nɔn nzan’n, sran wie’m be guɛ i ase be fa man be nannan’m be wunmiɛn mun. Wie kusu’n, kɛ be tɔn aliɛ’n, be kpɛ wie be sie i talie kun nun be man be.

4. ?Sran sunman be bu i kɛ be nga be wuli’n, be o nin?

4 Sran ble mɛn’n i nunfuɛ’m be nun sunman be bu i kɛ sran nga be wu’n, be le be sin like m’ɔ wuman-ɔn. Wie’m be kusu be waan kɛ sran’n i ɲin te o su’n, sɛ ɔ yoli sa kpa’n, ɔ́ kɔ́ ɲanmiɛn su. Sanngɛ sɛ ɔ yoli sa tɛ’n, ɔ́ wún ɲrɛnnɛn sin fɛtɛ’n nun. Sran ng’ɔ wuli’n i su akunndan nga sran sɔ’m be bu’n, i kunngba’n yɛ e nannan’m be bu-ɔ. Amun maan e sie i nzɔliɛ e nian: Kɛ be bo sran’m be sɛ zronali nun’n, annzɛ aladio nun’n, wie liɛ’n be se kɛ sran’n w’a “ɔ blɔlɔ” annzɛ w’a “ɔ i nannan’m be sin.” Ndɛ nga be kɛn i kɛ sran’n le i sin like kun’n, i su yɛ be akunndan’n kwlaa taka-ɔ. ?Sanngɛ wie’n i su ndɛ nga Biblu’n kan’n yɛle benin?

?Ngue yɛle nguan ng’ɔ o sran nun’n?

5, 6. (a) ?Wafa sɛ yɛ be yili Adam-ɔn? (b) ?Ngue yɛle nguan ng’ɔ o sran’m be nun’n?

5 Biblu’n yiyi wafa nga klɔ sran Adam ɲannin nguan’n i nun weiin: Ɔ se kɛ: “Kpɛkuun Anannganman Nyanmiɛn fali fa naan w’a fa yi sran kun, yɛ ɔ fitali sran’n i bue’n nun yɛ sran’n deli wunmiɛn-ɔn, yɛ ɔ ɲannin nguan-an.” (Bo Bolɛ 2:7) Ndɛ nanndoliɛ ng’ɔ fata kɛ e fa e ɲin e sie su’n, yɛle kɛ Adam ɲannin nguan. W’a ɲanman i sin like kun m’ɔ kwla wuman-ɔn. Ɔ maan nguan kunngba ng’ɔ o sran nun’n i kunngba’n yɛ ɔ o nnɛn’m be nun-ɔn.—Akunndanfuɛ’n 3:19.

6 Kɛ Biblu’n kán klɔ sran’m be ndɛ’n, ɔ se kɛ nguan m’ɔ o be nun’n, i ti yɛ be kwla yo ninnge mun-ɔn. (Zɔb 34:14, 15) E kwla fa nguan’n e sunnzun kolan’n mɔ maan vantilatɛli’n annzɛ aladio’n be nanti’n. Kolan’n i ngunmin, ɔ kwlá fitaman aunmuan annzɛ ɔ kwlá ijɔman. I kunngba’n yɛle nguan’n ng’ɔ o sran nun’n. Sɛ be ɲinma nin be sukpɔ annzɛ be ti nun miɛn’n be nunman lɛ’n, nguan’n i ngunmin kwlá yoman like fi.

7. ?Kɛ nguan’n ko wie e nun’n, ngue sa yɛ ɔ ju-ɔ?

7 Wunmiɛn lolɛ’n yɛ maan e le nguan-ɔn, sanngɛ nguan’n timan wunmiɛn lolɛ ngbɛn. Kɛ Biblu’n nun’n Akunndanfuɛ’n 3:19 se kɛ “like kunngba nga bɔ maan sran de wunmiɛn’n,” nguan’n i ndɛ yɛ ɔ kan-ɔn. Kɛ nguan sɔ’n nunman sran nun kun’n, nn w’a wu. I ti yɛ maan Biblu’n se kɛ: “Sɛ ɔ [Ɲanmiɛn] yi nguan ng’ɔ fa wlali ninnge’m be nun’n, wuun sran nin nnɛn’m be kwlakwla bé ká lɛ bé wú kpɛ kunngba, wuun sran’m bé sá be sin bé káci fa.”—Zɔb 34:14, 15.

8. ?Jue Mun 146:4 waan, kɛ sran kun ko wu’n, ɔ yo sɛ?

8 Biblu’n se ekun kɛ sɛ sran wu’n, nán i wunnɛn’n i ngunmin cɛ yɛ ɔ wu-ɔ. Jue Mun 146:4 se kɛ: ‘Be [...] ka nun [...] be sa be sin yo fa.’ Yɛle kɛ sran’n kaci fa ekun. Sanngɛ ɔ kan gua su kɛ: “Like kwlaa nga be sunnzunnin kɛ bé yó’n i kwlaa w’a ka lɛ w’a mlin cɛn kunngba sɔ’n nun.” Kɛ nga Akunndanfuɛ’n 12:7 fa kannin’n sa’n, “nguan ng’ɔ o i nun’n kusu ɔ sɛ i sin kɔ Nyanmiɛn b’ɔ fa mɛnnin i’n i wun lɔ.” Ndɛ ngalɛ’n i bo’n yɛle kɛ, saan Ɲanmiɛn kunngba cɛ yɛ ɔ kwla man sran’n i nguan ekun kɛ i nun m’ɔ yili Adam sa-ɔ.

9. ?Ngue yɛ Ɲanmiɛn w’a manman sran-ɔn?

9 I sɔ’n ti’n, kɛ nga Biblu’n fa kannin’n sa’n, kɛ sran’n ko ka nun’n, ɔ lemɛn i sin like kun m’ɔ o nguan nun-ɔn. Nguan yɛ Ɲanmiɛn mannin e-ɔ, w’a manman sran’n i sin like kun, mɔ sɛ ɔ wu’n, ɔ kwla yra e su annzɛ ɔ kwla wlanwlan e annzɛ ɔ kwla yo e abɔlɛ-ɔ.

?Ngue yɛ be nga be wuli’n be kaci-ɔ?

10. ?Like nga kɛ sran wu’n ɔ kaci’n i su ndɛ benin yɛ Biblu’n kan-ɔn?

10 ?Ngue yɛ sran ng’ɔ wu’n kaci-ɔ? Kɛ mɔ Zoova yɛ ɔ yili e’n ti’n, sɛ e wu’n, Zoova kunngba cɛ yɛ ɔ si like nga e kaci’n niɔn. I Ndɛ’n kle kɛ sran ng’ɔ wu’n, ɔ leman nguan kun, ɔ timan sa kun, ɔ wunman ase kun, ɔ ijɔman kun, i kpa bɔbɔ’n, ɔ buman akunndan fi kun. Biblu’n waan:

  • “Be nga b’a wu’n [...] be wun-man sa fi wlɛ.”—Akunndanfuɛ’n 9:5.

  • “Be sran klolɛ o, be sran kpɔlɛ o, be kwla silɛ o, i kwlaa sɔ’n w’a wie.”—Akunndanfuɛ’n 9:6.

  • “Kɛ á wá wu á kɔ́ lɔ lɛ’n, i junman dilɛ o, i sa nun yiyilɛ o, i sa silɛ o, i ngwlɛlɛ o, be wie fi nun-man lɔ [ndia’n nun] kun.”—Akunndanfuɛ’n 9:10.

11. ?Kɛ Adam fɔnnin mmla’n, Zoova seli i sɛ?

11 Amun bu e nannan klikli Adam i su ndɛ nga Biblu’n kan’n, i su akunndan be nian. Kɛ Zoova yi Adam’n, ɔ fali “fa” yɛ ɔ fa yili i-ɔ. (Bo Bolɛ 2:7) Sɛ Adam fali Zoova i mmla’n su’n, nn ɔ ɲannin anannganman nguan nin aunjuɛ asiɛ’n su. Sanngɛ, kɛ mɔ Adam w’a faman Zoova i mmla’n su ti’n, like ng’ɔ juli i su’n, yɛle wie’n. ?Kɛ Adam wuli’n, ninfan yɛ ɔ ɔli-ɔ? Ɲanmiɛn seli i kɛ: ‘Á wá sá ɔ sin á káci fa ekun, afin fa yɛ n fa yili wɔ-ɔ. A ti fa yɛ a wa sá ɔ sin á káci fa ekun.’—Bo Bolɛ 3:19.

12. ?Kɛ Adam wuli’n, ɔ ɔli nin?

12 ?I nun mɔ Zoova nin a faman fa nin a yiman Adam’n, ninfan yɛ Adam o-ɔ? Adam bɔbɔ ba’n nunman lika wie fi. Ɔ maan Zoova seli Adam kɛ ɔ́ ‘wá sɛ i sin kaci fa ekun.’ I bo’n yɛle kɛ Adam wá yó kɛ i nun m’ɔ nin a baman nguan nun’n, m’ɔ ti fa’n sa. Adam w’a kaciman aolia nun sran. W’a kaciman wunmiɛn. W’a ɔman ɲanmiɛn su annzɛ sin dan kun nun. Ɔ yoli kɛ i nun m’ɔ nin a baman nguan nun’n sa, ɔ wuli.

13. ?Kɛ klɔ sran nin nnɛn’m be wu’n, be kaci ngue?

13 ?Kɛ sran kwlaa wu’n, kɛ ɔ yo kɛ nga sa? Ɛɛn, kɛ ɔ yo sɔ-ɔ. Biblu’n se kɛ: “[Sran’m be agualiɛ’n nin nnɛn’m be liɛ’n], ngbaciɛ nun-man be afiɛn. Ndutre yɛ be fa yili like kwlaa-a, yɛ ninnge kwlaa be sa be sin asiɛ wun.”—Akunndanfuɛ’n 3:19, 20.

14. ?Sran nga be wuli’n, be liɛ’n w’a wie mlɔnmlɔn?

14 Biblu’n se kɛ Ɲanmiɛn ɔ́ wá cɛ́n sran nga be wuli’n, be nguan naan be tran asiɛ m’ɔ́ wá káci mɛn klanman’n i su. (Zan 5:28, 29; Sa Nga Be Yoli’n 24:15) I sɔ blɛ liɛ’n te o e ɲrun lɔ. Kɛ é sé yɛ’n, sran nga be wuli’n, be su lafi. (Zan 11:11-14) Ɔ fataman kɛ e sro be naan e sɔ be, afin be kwlá ukaman e yɛ be kwlá yoman e sa tɛ.

15, 16. ?Ngue yɛ Satan yo naan sran’m b’a bu i kɛ be wu be o lɔ sakpa-ɔ?

15 Ato ndɛ nga w’a tru mɛn’n nun kɛ be wu be o lɔ’n, ɔ fin mmusu’m be si Satan. Kɛ ɔ ko yo naan sran’m b’a fa ato ndɛ sɔ’n su’n, Satan nin i mmusu’m be yo maan sran’m be bu i kɛ wunmiɛn mun yɛ be fa tukpacɛ nin sa yalɛ kwlaa be yi i sran’m be su-ɔ. Nanwlɛ, ɲrɛnnɛn wie’m be fin mmusu mun. Sanngɛ nán sa yalɛ ngba yɛ ɔ fin be-ɔ. Sanngɛ kusu’n, e kwlá seman kɛ be nga be wuli’n, m’ɔ ti kɛ be su lafi sa’n, be yɛ be fa sa yalɛ yi e su-ɔ.

16 Mmusu’m be yo ninnge wie mun ekun naan sran’m be se kɛ be nga be wuli’n be su ndɛ nga Biblu’n kan’n ti ato. Be fa gblɛ be yo maan sran’m be bu i kɛ be wunnin be nga be wuli mun annzɛ be nin be ijɔli. Mmusu’m be fa aolia nun like wunlɛ, ɔ nin laliɛ cɛnlɛ, nin wunnzue yilɛ annzɛ ninnge wie mun ekun, yɛ be fa yo i sɔ like liɛ’n niɔn. Sanngɛ nn nán be nga be wuli’n yɛ sran’m be wunnin be-ɔ. Mmusu mun yɛ be yi be wun nglo kɛ sran nga be wuli’n sa. Mmusu mun yɛ sran sɔ’m be wunnin be-ɔ nán be nga be wuli’n mun-ɔn. I sɔ’n ti yɛ maan Zoova bu wunnzue yifuɛ mun nin fuɛn kannganfuɛ’m be fɔ’n niɔn.—Mmla’n 18:10-12; Zakari 10:2.

Be nga be wuli’n, be kwlá ukaman e

Afuɛ akpi kun ya ngwlan afuɛ ablangwlan (1990) nun’n, sran ble mɛn’n nun’n, klɔ kpɛnngbɛn kun sacili. Bian sɔ’n le bla nnun, ɔ nin ba kpanngban kpa. Ɔ kplannin junman diwlɛ lika nɲɔn. Ɔ maan ɔ ɲɛnnin i wun kpa.

Kɛ klɔ kpɛnngbɛn sɔ’n sacili’n, ninnge kwlaa nga be lafi su kɛ sɛ be yo-ɔ, ɔ ti bian i wunmiɛn’n, i manmanlɛ’n, i osufuɛ’m be niannin nun be yoli. I yi’m be klali sɛ tannin, be yili ngwlɛ, be cili nglɛmun, b’a wunnzinman. Kɛ be sieli bian’n, angbeti’m be sunnin yɛ be yili ngwlɛ lele lemɔcuɛ kun. I sin’n, be tuli sɛ’n kɛ nga be fa yo i titi be klɔ lɔ’n sa. I fuɛ’m be kwlaa be yiali, be dili aliɛ kpa, be nɔnnin nzan yɛ be sili able.

Nanwlɛ, sɛ ɔ ti kɛ klɔ kpɛnngbɛn sɔ’n kwla sasa i fuɛ mun’n annzɛ ɔ kwla yra be su’n, nn ɔ yoli i sɔ. Sanngɛ w’a kwlá yoman sɔ. I junman diwlɛ lika ng’ɔ kplannin be’n be wa tɔli. Aja ninnge’m be cɛlɛ’n su’n, utre wa tɔli i osufuɛ’m be afiɛn, ɔ maan sran kun fɛli i atin liɛ ɔli. Sran nga be tran klɔ kpɛnngbɛn sɔ’n i awlo dan’n nun laa’n, be siman be nuan. Sanngɛ sran nga be wa kali awlo nun’n siɛn’n, be juman lika fi kun.

Be nga be wuli’n be kwlá yoman e sa tɛ

Bian kun o asielɛ kun su.

Anango’m be klɔ kun su’n, sran kun sacili naan b’a sie i. I sin m’ɔ́ lá nun kan’n, i angbeti’n jran su cinnjin kɛ laliɛ nun’n, i wun’n bali i mɔntri’n i falɛ. Ɔ maan, ɔ fali mɔntri’n ko wlɛli i ase i wun’n i ndia’n i nvɛnwun lɛ.

Be flɛ gbanflɛn kun kɛ Dunikan. Ɔ ko tuli mɔntri’n i bo nvialiɛ nun, kpɛkun ɔ wlɛli i afuɛ kpanngban kpa naan mɔntri’n w’a saci. Like fi w’a yomɛn i. ?Kɛ awiefuɛ’n kɔ́ lele ndia’n su lɔ, m’ɔ́ kó tú mɔntri’n i bo nvialiɛ nun’n, m’ɔ́ wlá’n, sɛ sran ng’ɔ wuli’n kwla yo sran nga be ɲin te o su’n be like’n, nn w’a yomɛn i like yaya kpa?

Kuku nun: ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ be nga be wuli’n be kwlá yoman e like fi-ɔ?

    Wawle nun fluwa mun (2000-2025)
    Fin nun fite
    Wlu nun
    • Wawle
    • Fa ko man sran
    • Ɔ klunklo ninnge siesielɛ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • I su junman dilɛ'n i su mmla mun
    • Amun su ndɛ'm be su mmla'n
    • Amun su ndɛ'm be siesielɛ
    • JW.ORG
    • Wlu nun
    Fa ko man sran