‘I yɛ ɔ ti e Ɲanmiɛn’n niɔn’

Fluwa Approchez-vous de Jéhovah m’ɔ fiteli nvle kun aɲia nga be yoli be afuɛ 2002 nun lele ɔ fa juli 2003 nun’n, i su yɛ ndɛ nga be o like suanlɛ nɲɔn nga nun’n, be taka ɔ.—An nian like flɛlɛ “I nun ndɛ’n jɔ min klun dan” ng’ɔ o kuku nun’n.

‘I yɛ ɔ ti e Ɲanmiɛn’n niɔn. E lafili i su yɛ ɔ deli e, Zoova yɛ e fali e wla guɛli i su ɔ.’—EZAI 25:9.

1, 2. (a) ?Wafa sɛ yɛ Zoova flɛli e nannan Abraamu ɔ? ?Yɛ, kosan mennin yɛ ɔ kwla ba e ti nun ɔn? (b) ?Wafa sɛ yɛ Biblu’n gua e awlɛn su nzue kɛ, e nin Ɲanmiɛn e kwla tra janvuɛ ɔ?

“MIN JANVUƐ.” I sɔ yɛ Zoova m’ɔ ti nglo nin asiɛ’n be Yifuɛ’n, ɔ flɛli e nannan Abraamu ɔ (Ezai 41:8). Kɛ klɔ sran m’ɔ timan like fi’n, ɔ nin Ɲanmiɛn m’ɔ Sie mɛn wunmuan’n bé trá janvuɛ’n, kɛ e bu i sin sa’n nanwlɛ, ɔ bo e nuan. Ɔ maan, e kwla usa e wun kɛ: ‘?Ɲanmiɛn nin min kwla tra janvuɛ wie?’

² Biblu’n gua e awlɛn su nzue kɛ, e kwla fa e wun e mantan Ɲanmiɛn. Kɛ mɔ Abraamu ‘lafili Zoova su’ ti’n, ɔ fɛli i wun mantannin Ɲanmiɛn (Zak 2:23). Andɛ kusu’n, Zoova ‘i aenguɛ’n yɛle klun ufuefuɛ mun.’ (Nyanndra Mun 3:32). Zak 4:8 nun’n, Ɲanmiɛn Ndɛ’n se e kɛ: ‘An fa amun wun mantan Ɲanmiɛn, yɛ i kusu fɛ́ i wun mántan amun ɔn.’ Ndɛ sɔ’n ti weiin. Yɛle kɛ, sɛ e fa e wun mantan Zoova, ɔ́ sɔ́ e nun, yɛ ɔ́ fɛ́ i wun mántan e wie. ?Sanngɛ, Biblu’n nun ndɛ sɔ’n kle kɛ, e bɔbɔ e klɔ sran mɔ fɔ’n o e nun’n, e yɛ é dún mmua é fá ajalɛ klikli’n niɔn? Cɛcɛ. Kɛ ɔ ko yo naan e nin Zoova e janvuɛ tralɛ’n w’a yo ye’n, i bɔbɔ dun mmua fali ajalɛ cinnjin fa nɲɔn.—Jue Mun 25:14.

3. ?Ajalɛ fa nɲɔn mennin yɛ Zoova fali be naan e nin i e janvuɛ tralɛ’n w’a yo ye ɔ?

³ Ajalɛ klikli’n yɛle kɛ, Zoova bɔbɔ yoli maan Zezi ‘fɛli i wun kpɔli sran sunman be ti.’ (Matie 20:28). E ti kpɔlɛ tɛ sɔ’n ti maan e kwla fa e wun mantan Ɲanmiɛn. Biblu’n waan: ‘E liɛ’n, e klo Ɲanmiɛn, afin ɔ dun mmua kloli e.’ (1 Zan 4:19). Ɛɛn, kɛ mɔ Ɲanmiɛn ‘dun mmua kloli e’ ti’n, ɔ wlali e nin i, e janvuɛ tralɛ’n i bo ase. Ajalɛ’n i nɲɔn su’n yɛle kɛ, Zoova yili i sran wafa nga ɔ ti’n i nglo kleli e. Janvuɛ kwlaa nga é trá’n, ɔ taka sran’n i silɛ kpa’n su, ɔ nin sran sɔ’n i nzuɛn’n mɔ e klo i’n, i su. ?I bo’n yɛle kɛ mennin sa? I bo’n yɛle kɛ, sɛ Zoova ti Ɲanmiɛn mɔ sran fi kwlá wunmɛn i wafa’n i wlɛ’n, e su kwlá faman e wun mɛntɛnmɛn i. Sanngɛ, Zoova kunndɛ kɛ e si i. Ɔ maan, ɔ fɛmɛn i wun fiaman (Ezai 45:19). Biblu’n nun’n, i bɔbɔ kan i sran wafa ng’ɔ ti’n i ndɛ, ɔ maan e wun i wlɛ weiin. Nán klolɛ m’ɔ klo e’n i ngunmin ti yɛ ɔ kle e i sran wafa nga ɔ ti’n niɔn. Sanngɛ, ɔ kunndɛ kɛ e si kɛ ɔ ti e nglo lɔ Siɛ, naan e klo i.

4. ?Kɛ é súan Zoova i wafa’m be su like é kɔ́ i ɲrun’n, nn ngue yɛ é wún i wlɛ ɔ?

⁴ Kɛ bakan kun’n ɔ fɛ́ i si klé’n, sɛ i janvuɛ kun yɛ ɔ fa kle i o, ɔ yo i fɛ ti ɔ se kɛ: “M bɔbɔ min baba yɛ’n,” ɔ fa di i nuan bɔbɔ. ?Amun a wun i sɔ’n wie le? Ɔ nin i fata kɛ Zoova i sufuɛ’m be kwlaa be di be nuan sɔ wie. I li bɔɔ, Biblu’n waan blɛ kun wá jú mɔ Ɲanmiɛn i nvle’n sé kɛ: ‘I yɛ ɔ ti e Ɲanmiɛn’n niɔn.’ (Ezai 25:8, 9). Sɛ e suan Zoova i wafa nga ɔ ti’n i su like kpa kɔ i ɲrun’n, é wún i wlɛ weiin kɛ ɔ ti Siɛ kpa naan i janvuɛ tralɛ’n leman wunsu. Ɛɛn, Zoova i wafa nga ɔ ti’n, i wlɛ wunlɛ weiin, ɔ tike e ɲin maan e fa e wun e mɛntɛn i kpa. Wafa nga Biblu’n yiyi Zoova i fanngan’n, nin i sa nuan su sɛsɛ yolɛ’n, nin i ngwlɛlɛ’n, ɔ nin i klolɛ’n mɔ be ti abonuan’n be nun’n, amun e fa e ɲin e sie be su e nian. Like suanlɛ nga nun’n, é kókó be nun klikli nsan’n be su yalɛ.

“I fanngan’n ɔ ti dan”

5. ?Ngue ti yɛ kɛ be flɛ Zoova kɛ ‘Wɔ mɔ a kwla like kwlaa yo’n’ i sɔ’n nin i fata’n niɔn? ?Yɛ, ngue yɛ ɔ fɛ i fanngan dan’n fa yo ɔ?

⁵ Zoova “i fanngan’n ɔ ti dan.” (Zɔb 37:23). Zeremi 10:6 waan: ‘Anannganman, like fi nin wɔ sɛman. A ti dan kɛ a kwla mɔ ɔ dunman’n fa fu ju’n sa.’ Kannzɛ bɔbɔ fanngan o ninnge nga Zoova yili’n be nun’n, sanngɛ i fanngan liɛ’n leman awieliɛ. I sɔ ti yɛ maan, i kunngba cɛ yɛ be flɛ i ‘wɔ bɔ a kwla like kwlaa yo’n’ niɔn (Sa Nglo Yilɛ 15:3). Zoova fɛ i fanngan dan’n fa yi like, ɔ fa sasa like, ɔ fa saci like, yɛ ɔ fa yi uflɛ sie i osu nun. Amun e fa e ɲin e sie i ajalɛ nɲɔn be su, yɛle kɛ, maan e nian wafa nga ɔ fɛ i fanngan’n fa yi ninnge mun’n, ɔ nin wafa nga ɔ fa sasa sran’n.

6, 7. ?Fanngan dan mennin yɛ ɔ o wia’n nun ɔn? ?Yɛ, ngue yɛ ɔ yi i nglo kle ɔ?

⁶ ?Kɛ wawa blɛ’n nun amun jran wia nun’n, ɔ yɛyɛman amun kplo’n su? Nanwlɛ, i sɔ’n ti Zoova i fanngan m’ɔ fa yi like’n, i nzɔliɛ. ?Yɛ, wia’n i kpajalɛ’n i nun ta’n ti sɛ? Wia’n i klun lɔ’n i lolɛ m’ɔ lo’n, ɔ ti degle miliɔn blu nin nnun (15.000.000). Sɛ wia’n i klun lɔ’n i lolɛ nga ɔ lo’n ti kɛ ngo yrɛyrɛ sa’n, nn sɛ be fa kpɛngbɛ kun i ti’n be bo nun naan be fa ba asiɛ’n su’n, e su kwla wunngemɛn i wun mlɔnmlɔn lele kilo 140 tra su. Segɔndu kwlaa nun’n, wia’n i kpajalɛ’n i nun ta’n ti kɛ bɔmbu kpanngban kpa mɔ be tɛ’n, be ta’n sa. Sanngɛ, asiɛ’n kusu i siewlɛ’n, ɔ nin wia’n be afiɛn’n, ɔ ti i siewlɛ su sɛsɛsɛ. Sɛ wia’n i siewlɛ’n mantan asiɛ’n i ngboko’n, asiɛ’n i su nzue’n káci kpukpuwa. Sɛ kusu ɔ o mmua tra su’n, nzue’n káci laglasi. Ɔ maan, nguan nun tranlɛ kwlá yoman ye asiɛ’n su.

⁷ Kannzɛ bɔbɔ wia’n ti yɛ maan nguan nun tranlɛ’n yo ye’n, sanngɛ sran sunman be buman junman nga wia’n di’n i like fi. I sɔ’n ti’n, be wunman like nga ɔ kwla kle be’n. Jue Mun 74:16 kan Zoova ndɛ se kɛ: ‘Wɔ yɛ a yili [...] anglo nin wia’n niɔn.’ Nanwlɛ, wia’n manman Zoova m’ɔ ‘boli ɲanmiɛn m’ɔ la nglo lɔ plaiin nin asiɛ’n.’ (Jue Mun 146:6). Wia’n ti ninnge nga Zoova yili be’n, be nun like kunngba cɛ. Sanngɛ, ɔ yi Zoova i fanngan dan’n i nglo kle e. Ɔ maan, sɛ e suan Zoova i fanngan m’ɔ fa yi ninnge mun’n i silɛ kpa’n, i aɲinyiɛ’n yó dan kpa e sa nun.

8, 9. (a) ?Ndɛ mennin yɛ ɔ kle e kɛ Zoova kunndɛ kɛ ɔ́ sásá i sufuɛ mun naan ɔ́ nían be lika’n niɔn? (b) ?Izraɛlifuɛ’m be blɛ su’n, wafa sɛ yɛ bua tafuɛ’n sasa i bua ba’n niɔn? ?Yɛ, ngue yɛ i sɔ’n kle e Bua Tafuɛ Dan’n i su ɔ?

⁸ Zoova fɛ i fanngan dan’n fa sasa i sufuɛ mun, kpɔkun ɔ fa nian be lika wie. Wafa nga Biblu’n kan Zoova i sran sasalɛ’n i ndɛ’n, ɔ wluwlu sran wun. Amun e fa Ezai 40:11 i nun sunnzun ase naan e kanngan nun e nian. Ndɛ mma sɔ nun’n, Zoova fɛ i wun sunnzun bua tafuɛ, yɛ i nvle nunfuɛ’m be ti kɛ bua ba sa. I waan: ‘Sran’m be ti kɛ i bua sa, ɔ́ tá be kɛ bua tafuɛ kpa’n ɔ fa ta i bua mun’n sa. Ɔ́ fɛ́ i sa’n flɛ́ i bua ba mun yɛ ɔ́ tían be nuan, ɔ́ fá be síe i wue’n nun, yɛ bua nga be te man be mma’m be ɲɔnflɛn’n, ɔ́ klé be atin’n, kɛ ɔ́ yó be cɛcɛ.’ ?Amun wun sunnzun ase sɔ’n i wlɛ kpa?

⁹ Klɔ nnɛn’m be nun’n, bua’n ti flɔlɔ kpa. Izraɛlifuɛ’m be blɛ su’n, ɔ fata kɛ bua tafuɛ’n ɔ yo yakpafuɛ kpa naan w’a kwla sasa i bua mun asɔmɔli’n nin gboklo’m be wun (1 Samiɛl 17:34-36; Zan 10:10-13). Kannzɛ bɔɔ bua tafuɛ’n ti yakpa sɛ o, sanngɛ blɛ wie nun kusu’n, ɔ fata kɛ ɔ yo i wun wɛtɛɛfuɛ. E fa sunnzun ase kun e nian. ?Kɛ bua bla’n wu ba tuin’n i sin lika mmua kpa’n, wafa sɛ yɛ bua tafuɛ ɔ sasa bua ba’n m’ɔ leman wunmiɛn’n niɔn? Atrɛkpa, ɔ fa bua ba’n sie i i “wue’n” nun, kpɔkun ɔ fɛ i bɔbɔ i tralɛ’n fa kata bua ba’n, i wun. Ɔ kwla yo i sɔ’n lele cɛ kpa. ?Sanngɛ ɔ yo sɛ yɛ maan bua ba’n kwla ju bua tafuɛ’n i wue’n nun ɔn? Kannzɛ bɔbɔ bua ba’n yɛ ɔ fɛ i wun mantan i tafuɛ’n, kpɔkun ɔ fɛ i ti’n klikli i wun’n, sanngɛ bua tafuɛ’n yɛ ɔ kɛn i wun ase, ɔ man bua ba’n su yɛ ɔ fa sie i wue’n nun ɔn. ?Amun wunman kɛ sunnzun ase sɔ’n kle e wafa nga Bua Tafuɛ Dan’n, ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ sásá e’n?

10. ?Sasalɛ wafa mennin yɛ Zoova sasa e andɛ ɔ? ?Yɛ, ngue ti yɛ i sɔ liɛ’n ti cinnjin kpa ɔ?

¹⁰ Zoova w’a kɛnmɛn i nuan nun ngbɛn sa kɛ ɔ́ sásá e. Izraɛli blɛ su’n, ɔ yili abonuan sa wie’m be nglo fa kleli kɛ ɔ ‘kwla de be nga be sro i mɔ sa tɔ be su’n.’ (2 Piɛr 2:9). ?Yɛ, e blɛ liɛ’n su li? E si kɛ, ɲrɛnnɛn kwlaa nga andɛ be tɔ e su’n, Zoova fɛmɛn i fanngan’n deman e be nun. Sanngɛ i ninnge’m be nun’n, ɔ man e fiawlɛ dan kpa. Klolɛ su’n, e Ɲanmiɛn man e ninnge nga e kwla fa jran kekle yalɛ klelɛ nun’n, kpɔkun ɔ sasa e naan e nin i e afiɛn w’a saciman. Maan e fa Lik 11:13 i su sunnzun ase e nian. I waan: ‘Sɛ amun mɔ an ti sran tɛ’n, an fa like kpa cɛ amun mma mun’n, nn e Si m’ɔ o ɲanmiɛn su lɔ’n kusu, ɔ́ fɛ́ i wawɛ’n mán be nga be srɛ i’n kpɛ blu.’ Ɲanmiɛn i wawɛ’n wla e fanngan maan e kwla jran sa kekleekle kwlaa be ɲrun (2 Korɛntfuɛ Mun 4:7). Nán afuɛ kaan wie dilɛ ti yɛ Zoova sasa e ɔ. Sanngɛ, kɛ ɔ ko yo naan y’a ɲan anannganman nguan’n, i ti yɛ ɔ sasa e ɔ. E angunndan m’ɔ o i sɔ’n su ti’n, e kwla wun kɛ ɲrɛnnɛn kwlaa nga be tɔ e su mɛn nga nun’n, be ti ɲrɛnnɛn ‘kaan sa.’ (2 Korɛntfuɛ Mun 4:17). ?Kɛ Ɲanmiɛn fɛ i fanngan’n fa nian e lika’n, ɔ yoman e fɛ kɛ e fa e wun e mɛntɛn i?

‘Zoova klo kɛ be yo like mun sɛsɛsɛ’

11, 12. (a) ?Ngue ti yɛ Zoova i sa nuan su sɛsɛsɛ yolɛ’n ti e kwla fa e wun mɛntɛn i ɔ? (b  ?Kɛ Davidi fɛli i ɲin sieli Zoova i sa nuan su sɛsɛsɛ yolɛ’n su’n, ndɛ mennin yɛ ɔ kannin ɔn? ?Yɛ, wafa sɛ ndɛ sɔ’n fɔnvɔ e ɔ?

¹¹ Zoova yo like’n i nuan su, ɔ kaciman, ɔ kpaman sran nun. Ɲanmiɛn i sa nuan su sɛsɛsɛ yolɛ’n kunman sran srɛ, sanngɛ ɔ yo maan e fa e wun e mɛntɛn i. Biblu’n ɔ yiyi nun weiin kɛ Ɲanmiɛn i sa nuan su sɛsɛsɛ yolɛ’n ɔ jɔ sran klun. Amun e fa ninnge’m be nun nsan naan, e nian wafa nga Zoova yi i sa nuan su sɛsɛsɛ yolɛ’n i nglo be nun’n, e nian.

¹² I klikli’n yɛle kɛ, Zoova i sa nuan su sɛsɛsɛ yolɛ’n ti’n, ɔ yiman i sufuɛ nga be lafi i su nanwlɛ su’n be ase. Jue tofuɛ Davidi wunnin Zoova i sa nuan su sɛsɛsɛ yolɛ’n i bɔbɔ lika. ?Kɛ ɔ fɛli i ɲin sieli sa nga be juli i su’n be su’n, ɔ nin ninnge nga Ɲanmiɛn yoli be’n m’ɔ suannin be su like’n, m’ɔ wunnin i kwlaa sɔ’m be wlɛ kpa’n, ngue ndɛ yɛ ɔ kannin ɔn? Ɔ seli kɛ: ‘Anannganman klo kɛ be yo like mun sɛsɛsɛ. Ɔ yimɛn i sufuɛ mɔ be ti nanwlɛfuɛ’m be ase. Ɔ nian be su tititi.’ (Jue Mun 37:28). Amun nian kɛ ndɛ sɔ’n ɔ jɔ e klun ɔn! E Ɲanmiɛn’n su yiman sran nga be lafi i su’n nanwlɛ su’n be nun kun sa, i ase le. Ɔ maan, e kwla lafi i wun m’ɔ fa mantan e’n, ɔ nin e lika nianlɛ klolɛ su’n, be su. Zoova i sa nuan su sɛsɛsɛ yolɛ’n i su yɛ e jran e kan sɔ ɔ.—Nyanndra Mun 2:7, 8.

13. ?Wafa sɛ yɛ Mmla nga Zoova fa mannin Izraɛli’n i nun’n, ɔ buli be nga be ti yalɛfuɛ’n be angunndan ɔn?

¹³ I nɲɔn su’n yɛle kɛ, Ɲanmiɛn i sa nuan su sɛsɛsɛ yolɛ’n ti’n, ɔ bu sran nga be o ɲrɛnnɛn nun’n be angunndan. Mmla nga Ɲanmiɛn fa mannin Izraɛlifuɛ mun’n i nun’n, ɔ kleli kɛ ɔ bu yalɛfuɛ’m be angunndan. Ɔ kɛnnin i Mmla’n nun kɛ maan be nian aika ba mun nin angbeti’m be lika (Mmla’n 24:17-21). Kɛ mɔ Zoova si wafa nga sran sɔ’m be fɛ’n ti’n, i bɔbɔ ɔ yoli be jɔlɛ difuɛ nin be sasafuɛ kɛ siɛ kpa kun fa yo’n sa (Mmla’n 10:17, 18). Ɔ wlali Izraɛlifuɛ’m be su nun kpa kɛ, sɛ be yo angbeti mun nin aika ba’m be tɛtɛ’n, naan ɔ ti be flɛlɛ’n, ɔ su yaci cɛman. Lɔ Tulɛ 22:22-24 nun’n, i waan “Ń fá ya amun wun.” Ya falɛ’n timan Ɲanmiɛn i nzuɛn, sanngɛ be nga be ɲinfu be kle be wiengu nga be ti yalɛfuɛ’n be ɲrɛnnɛn’n, ɔ fa be wun ya kpa.—Jue Mun 103:6.

14. ?Ngue yɛ ɔ kle weiin kɛ Zoova kpaman sran nun ɔn?

¹⁴ I nsan su’n yɛle kɛ, Mmla’n 10:17 nun’n, Biblu’n wla e fanngan kɛ Zoova liɛ’n ‘ɔ kpaman sran nun, be cɛ i like kɛ ɔ jran be sin ɔn, ɔ yoman ye.’ Zoova timan kɛ klɔ sran wie mun mɔ be le kwlalɛ’n, mɔ be ɲin blo sika wun, kpɔkun be jran sran sin’n sa. I ɲin bloman sran like wun, yɛ ɔ kpaman sran nun. Like kpa ng’ɔ kle kɛ ɔ kpaman sran nun’n, yɛle kɛ: sran nga be kunndɛ kɛ bé sú i nanwlɛ nun’n, naan bé ɲán anannganman nguan’n, kannzɛ be ti sɛ o, ɔ kpaman be nun. Sa Nga Be Yoli’n 10:34, 35 waan: ‘Ɲanmiɛn liɛ’n, ɔ kpaman sran nun, sanngɛ nvle kwlaa nun’n, sran ng’ɔ sro i m’ɔ yo i klun sa’n, i klun jɔ i wun.’ Zoova i klun kwla jɔ nvlenvle kwlaa be wun. ?Nán sa nuan su sɛsɛsɛ yolɛ’n i kpafuɛ’n yɛle i sɔ’n? Nanwlɛ, sɛ e wun Ɲanmiɛn i sa’n i nuan su sɛsɛsɛ yolɛ’n i wlɛ kpa’n, saan é fá e wun mɛ́ntɛn i!

‘Eee, Ɲanmiɛn [...]. Ɔ si ngwlɛlɛ o!’

15. ?Ngwlɛlɛ’n i bo’n yɛle mennin? ?Yɛ, wafa sɛ yɛ Zoova yi i nglo ɔ?

¹⁵ Rɔmfuɛ Mun 11:33 nun’n, akoto Pɔlu ɔ bo sroli kɛ: ‘Eee, Ɲanmiɛn [...]. Ɔ si ngwlɛlɛ o! Ɔ si sa’n kwlakwla kpan!’ Nanwlɛ, sɛ e bo e ɲin ase e nian wafa nga Ɲanmiɛn yi i ngwlɛlɛ dan’n i nglo ninnge ng’ɔ yili’n be nun’n, saan srolɛ cɛ yɛ é sró i ɔ. ?Wafa sɛ yɛ e kwla yiyi ngwlɛlɛ dan sɔ’n nun ɔn? Ngwlɛlɛ’n i sin mma yɛle sa silɛ nin angunndan nin sa wlɛ wunlɛ. Yɛ kɛ be kan be kwlaa sɔ’n be bo nun’n, ɔ yo like kpa. Zoova fɛ i sa silɛ dan’n, ɔ nin i sa wlɛ wunlɛ dan’n, ɔ fa fa ajalɛ kpa. Ɔ maan, i ninnge’m be yolɛ’n leman wunsu.

16, 17. ?Wafa sɛ yɛ Zoova i sa nuan ninnge’m be yi i ngwlɛlɛ dan’n i nglo ɔ? An fa sunnzun ase kun.

¹⁶ ?Zoova i ngwlɛlɛ dan’n i su ninnge wie mun yɛle mennin? Jue Mun 104:24 waan: ‘Ee Anannganman, junman nga a di be’n, be sɔnnin o! Ngwlɛlɛ nga a fa yoli i kwlakwla sɔ’n ɔ cɛnnin o. Ɔ sa nuan ninnge’n w’a yi asiɛ’n.’ Kɛ é súan ninnge nga Zoova yili’n be’n be su like é kɔ́ i ɲrun’n, nn e ɲin’n yí Ɲanmiɛn i ngwlɛlɛ’n kɔ́ i ɲrun wie. Ninnge nga Zoova yili’n, be kleli fluwa sifuɛ dandan’m be like kpanngban kpa. Ɔ maan, be flɛ like kun blɔfuɛ nun kɛ biomimétique; yɛle kɛ be nian ninnge nga Ɲanmiɛn yili’n be su be yi i wafa sɔ wie.

¹⁷ Atrɛkpa’n, amun a wun akɛndɛwa sua le. I wafa ng’ɔ ti’n, i klanman’n ti abonuan. Sɛ e fa ndɛnndɛn wie’m be nun ɲanman kun, ɔ nin blalɛ ɲanman kaan kun naan e fa be nɲɔn’n e sunnzun be wiengu’n, é wún kɛ ndɛnndɛn’n, ɔ sɔ tra blalɛ’n. Yɛ i kekleke ekun’n, ɔ tra sonja’m be tralɛ mɔ be to nun tui ɔ, ɔ wluman’n. ?I kekleke’n, ɔ ti sɛ ekun? Amun nian, sɛ akɛndɛwa sua kun i tɛtrɛ nun’n ti kɛ jue trafuɛ’n i lala sa’n, ndɛnndɛn sɔ’n kwla jran alapla kun. Nanwlɛ, Zoova yoli ninnge kwlaa “ngwlɛlɛ” su.

18. ?Kɛ Zoova fali klɔ sran klɛli Biblu’n, wafa sɛ yɛ i sɔ’n yi i ngwlɛlɛ dan’n i nglo ɔ?

¹⁸ Zoova i ngwlɛlɛ’n i nglo yilɛ dan kpafuɛ’n, ɔ o Biblu’n m’ɔ ti i nuan Ndɛ’n nun. Biblu’n man mɛn dilɛ kpafuɛ’n i su afɔtuɛ (Ezai 48:17). Sanngɛ, wafa nga be klɛli Biblu’n i nun ndɛ mun’n, yɛ ɔ yi Zoova i ngwlɛlɛ m’ɔ leman wunsu’n i nglo ɔ. ?Wafa sɛ? Zoova kpali sran mun ngwlɛlɛ su, yɛ be klɛli i Ndɛ’n niɔn. ?Sɛ anzi mun yɛ be klɛli Biblu’n, nn an bui kɛ i nun ndɛ’n ɔ́ ɲán ta e su kɛ ngalɛ’n sa? Nanwlɛ, e si kɛ anzi mɔ be le ɲrun tra e lele’n, be kwla kan Zoova i sran wafa nga ɔ ti’n, ɔ nin wafa nga be su i’n, i ndɛ. ?Sanngɛ, sɛ be yɛ be klɛli Biblu’n, nn wafa nga bé kán Zoova i sran’n i wafa ng’ɔ ti’n, ɔ nin wafa nga be su i’n i ndɛ’n, é kwlá wún i wlɛ kpa?—Ebre Mun 2:6, 7.

19. ?Sa mennin yɛ ɔ kle kɛ, kɛ mɔ klɔ sran yɛ ɔ klɛli Biblu’n ti’n, i nun ndɛ’n wluwlu e wun kpa ɔ?

¹⁹ Sanngɛ, kɛ m’ɔ fali klɔ sran mun yɛ be klɛli Biblu’n ti’n, i nun ndɛ’n wluwlu e wun kpa. Be nga be klɛli Biblu’n be ti sran kɛ e sa. Fɔ m’ɔ o be nun ti’n, be wunnin ɲrɛnnɛn kɛ e sa. Wie liɛ’n bɔbɔ, Zoova wawɛ’n maan be nun wie’m be klɛli be bɔbɔ be sa nga be yoli’n, ɔ nin wafa nga be yoli mɔ be kwla jrannin kekle yalɛ klelɛ’n ɲrun’n (2 Korɛntfuɛ Mun 12:7-10). Anzi’m be kwlá ɲɛnmɛn i sɔ ndɛ liɛ’n be kanman. Amun e fa ndɛ nga Davidi kɛnnin i Jue Mun ndɛ tre 51 nun’n, i su sunnzun ase e nian. I nun mɔ Davidi tó i sɔ jue liɛ’n, nn w’a yo sa tɛ kpa kun. Ɔ tuli i klun kan ndɛ’n, kpɔkun ɔ se Ɲanmiɛn aunnvuɛ su kɛ ɔ yaci i wun sa mun cɛ i. Ndɛ mma 4 nin 5 nun’n, i waan: ‘Wunnzin min weiin kpa, maan fɔnlɛ mɔ n fɔnnin’n ɔ wie. Yo min saun kpa maan min wun sa’n kwlaa wie weiin. Afin n wun sa tɛtɛ nga n yo be’n. Sa tɛtɛ sɔ’m be sinsin min ɲin su.’ Ndɛ mma 7 nun’n, i waan: “Nian, sa tɛ nun yɛ be wuli min ɔn, afin sa tɛ nun yɛ min nin wunnzɛli min ɔn.” I mma 19 nun’n, ɔ kan gua su kɛ: ‘Sraka nga Ɲanmiɛn kunndɛ’n yɛle be wun ase kanlɛ mɔ maan be di sa nga be yoli’n i nanwlɛ’n. Ee Ɲanmiɛn, sran ng’ɔ yo sɔ’n i wun yo wɔ fɛ.’ ?Wafa nga Davidi tuli i klun yiyili i sa tɛ’n nun’n, ɔ wluwluman e wun? ?Sɛ nán klɔ sran mɔ fɔ wo i nun cɛ’n, wan yɛ ɔ kwla tu i klun kan ndɛ kɛ nga sa ɔ?

20, 21. (a) ?Kannzɛ bɔbɔ sran mun yɛ be klɛli Biblu’n, ngue ti yɛ e kwla se kɛ i nun ngwlɛlɛ’n fin Zoova ɔ? (b) ?Ngue yɛ é wá kókó su yalɛ like suanlɛ nga ɔ́ bá lɛ’n nun ɔn?

²⁰ I sɔ’n kle sakpa kɛ, ‘Ɲanmiɛn Ndɛ nga be klɛli’n,’ ɔ ti e liɛ’n su kpa. Afin, Zoova yɛ ɔ fɛli i wawɛ’n mannin sran mɔ fɔ o be nun’n, yɛ be klɛli ɔ (2 Timote 3:16). Ɛɛn, Ɲanmiɛn wawɛ’n yɛ ɔ sieli sran sɔ mun ɔn. Ɔ maan, Zoova i ngwlɛlɛ’n i su like yɛ sran’m be klɛli ɔ, b’a kpɛman be bɔbɔ be ti nun. I ti’n, e kwla lafi Biblu’n i nun ngwlɛlɛ’n su. Ɲanmiɛn i ngwlɛlɛ dan’n ti’n, klolɛ su ɔ man e afɔtuɛ kɛ: “Nán lafi ɔ bɔbɔ wɔ akunndan liɛ’n su. Anannganman i su yɛ lafi ɔ. Sɛ á fín ase o á jáo o, Anannganman i dunman yɛ bo ɔ. Sɛ a bo i dunman’n, ɔ́ bó ɔ nyrun atin’n.” (Nyanndra Mun 3:5, 6). Sɛ e fɛ i sɔ afɔtuɛ liɛ’n su’n, ɔ lemɛn i yowlɛ, saan kɛ é fá e wun é mántan Ɲanmiɛn kpa trá su.

²¹ Zoova i wafa nga be ti abonuan’m be nun klanman’n, ɔ nin be nun dan kpafuɛ’n, yɛle i sran klolɛ’n. Wafa nga Zoova yi i sran klolɛ’n i nglo’n, é wá kókó su yalɛ like suanlɛ nga ɔ́ bɛ́ i sin lɔ’n nun.

?Ɔ te o amun klun?

• ?Ajalɛ mennin yɛ Zoova fali naan e nin i y’a kwla tra janvuɛ ɔ?

• ?Ngue yɛ ɔ kle Zoova i fanngan dan’n m’ɔ fa yo ninnge mun’n, ɔ nin nga ɔ fa sasa sran’n niɔn?

• ?Wafa sɛ yɛ Zoova yi i sa nuan su sɛsɛsɛ yolɛ’n i nglo ɔ?

• ?Wafa sɛ yɛ Zoova i sa nuan ninnge’m be yi i ngwlɛlɛ’n i nglo ɔ? ?Yɛ, wafa sɛ yɛ e wun ngwlɛlɛ sɔ’n i kpa Biblu’n nun ɔn?